آیه بامداد دوشنبه :
#قرآن
.
سوره شورى : لَهُ مَقالِيدُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ
يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ
إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ «12»
.
#كليدهاى آسمانها و زمين براى اوست،
براى هر كه بخواهد #رزق را توسعه مىدهد و يا تنگ مىگيرد،
همانا او به هر چيز آگاه است
(و توسعه و تضييق او بر اساس علم و حكمت است).
.
نكته ها:
«مَقالِيدُ» جمع « #مقليد» به معناى كليد است.
كليد وسيله بستن و باز كردن است
و كسى كه كليد زمين و آسمان را دارد مىتواند رزق را باز كرده يا ببندد.
كليدهاى هستى گاهى عوامل مادى است كه واسطه فيض مىشوند، نظير باران كه وسيله زنده شدن خاك و زمين مىگردد، «فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ»
گاهى نيز اسماى الهى است كه نمونه آن را در دعاى سمات مىخوانيم: اسئلك باسمك الذى اذا دعيت به على مغالق ابواب السماء للفتح بالرحمة انفتحت ...
خداوندا! تو را به آن اسمى مىخوانم كه اگر بر درهاى بستهى آسمانها خوانده شود، با رحمت تو گشوده مىشود.
توسعه يا تنگى رزق نشانهى مهر يا قهر الهى نيست،
زيرا قرآن مىفرمايد:
«فَلا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِها»
سرمايه و فرزند كفّار سبب شگفتى تو نشود زيرا كه خداوند اراده كرده آنان را با همين امكانات در همين دنيا عذاب كند.
اگر چه توسعه يا تنگى رزق و معيشت در دست خداست ليكن انسان نبايد از تلاش باز ايستد.
قرآن فرمان مىدهد: «وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ» به سراغ فضل الهى برويد و براى كسب مال تلاش كنيد.
.
رزق هميشه مادّى نيست، چرا كه در دعا مىخوانيم: «اللهم ارزقنى توفیق الطاعة و بعد المعصية»
خداوندا! #توفيق بندگى خودت و دورى از گناه را روزى من كن.
.
قرآن كليدهاى توسعه را به ما آموخته و مىفرمايد:
«لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ» اگر شكر كنيد، شما را با دادن روزى زياد مىكند.
اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ... يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً از پروردگارتان استغفار كنيد، او براى شما باران مىفرستد.
«وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ»
هر كه نسبت به خدا پروا داشته باشد، او را از بن بست نجات داده و از راهى كه محاسبه نمىكند، روزى مىدهد.
.
پيامها:
1- عوامل مؤثّر در هستى، تنها به دست خداست. «لَهُ مَقالِيدُ»
2- توسعه و تنگى رزق #تصادفى نيست، تحت فرمول های خداى حكيم است. يَبْسُطُ الرِّزْقَ ... وَ يَقْدِرُ
3- توسعهى رزق به زرنگى بستگى ندارد به دست خداست. «لِمَنْ يَشاءُ»
4- تقسيم رزق توسط خداوند، عالمانه است. «إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ»
آیه بامداد شنبه :
#قرآن
.
سوره احقاف : وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً
حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً
وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً
حَتَّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً
قالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلى والِدَيَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ
وَ أَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي
إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَ إِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ «15»
.
و ما انسان را سفارش كرديم كه به #والدين خود نيكى كند،
مادرش او را با سختى #حمل كرد و با سختى به دنيا آورد
و دوران حمل تا از #شير گرفتنش سى ماه (به طول كشد)،
تا آنگاه كه به رشد كامل رسد و چهل ساله شود،
گويد: پروردگارا! مرا توفيق ده تا نعمتى را كه بر من و بر پدر و مادر من لطف كردى، #شكرگزارى كنم
و عمل شايسته اى انجام دهم كه تو آن را بپسندى
و فرزندانم را براى من #صالح و شايسته گردان،
همانا من به سوى تو بازگشته و از تسليم شدگانم.
.
نكته ها:
«كره» ( با ضمه ) به معناى سختى درونى
و «كره» ( با فتحه ) ، سختى از بيرون است.
«أَوْزِعْنِي» به معناى ايجاد علاقه و عشق براى انجام كارى است كه به آن توفيق الهى گويند.
.
#احسان به والدين، از جايگاه ويژهاى نزد خداوند برخوردار است.
در قرآن، پنج بار كلمه «وَصَّيْنَا» بكار رفته كه سه بار آن مربوط به والدين است !
در اين آيه به دوران جنينى و نوزادى انسان تا سن چهل سالگى اشاره شده
و اين سنّ، اوج كمال جسمى انسان شمرده شده است. «بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً»
پيامها:
1- سفارش احسان به والدين، در طول تاريخ و تمام اديان بوده است. ( «وَصَّيْنَا» در قالب ماضى آمده است)
2- احسان به والدين، از حقوق انسانى است كه #هر پدر و مادرى بر گردن فرزندشان دارند.
«وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ» (نفرمود: «وصينا الذين آمنوا»)
3- در احسان به والدين، مسلمان بودن آنان شرط نيست. «وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ»
4- استحكام بنياد خانواده و حفظ جايگاه والدين، مورد توجّه خاص خداوند است. «وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً»
5- نه تنها انفاق و امداد و احترام، بلكه هر نوع نيكى نسبت به والدين لازم است.
( «إِحْساناً» به صورت نكره آمده كه شامل هر نوع احسانى شود.)
6- احسان به والدين بايد پيوسته و برجسته باشد، نه به مقدار ضرورت و مقطعى.
(تنوين در «إِحْساناً» نشانهى عظمت و برجستگى است.)
7- توجّه به سفارش اكيد خداوند به زحمات گذشته والدين، احسان و خدمت كردن به آنان را عاشقانه و جدىتر مىكند. وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ ... حَمَلَتْهُ أُمُّهُ
8- كمال احسان به والدين، در آن است كه بى واسطه انجام گيرد. «بِوالِدَيْهِ إِحْساناً»
(حرف «ب» در «بِوالِدَيْهِ» نشانه آن است كه احسان به والدين با دست خود باشد.)
9- ياد رنج و زحمتهاى مادران، در برانگيختن عاطفه فرزندان مؤثّر است.
حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً ... كُرْهاً ...
10- حق مادر بيش از پدر است. پس از كلمه «والدين»، سخن از رنجهاى مادر است. حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً ...
11- تمام دستورات و اوامر و نواهى دينى، دليل و فلسفه دارند.
(گرچه دليل بعضى از آنها مانند احسان به والدين، بيان شده است).
وَصَّيْنَا ... حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً ...
12- چهل سالگى قلّه توانمندى و رشد انسان است. «بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً»
13- شكر الهى، به استمداد و #توفيق خداوند نياز دارد. «أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ»
14- بخشى از نعمتهاى انسان، به واسطه والدين و نياكان است. «أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلى والِدَيَّ»
15- بلوغ جسمى و كمال عقلى، بستر بلوغ معنوى است. بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قالَ رَبِ ...
16- تشكّر فرزند از نعمتهايى كه خداوند به والدين او داده، وظيفه و نوعى احسان به والدين است.
أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ ... عَلى والِدَيَ
17- بهترين راه تشكر از نعمتهاى خداوند، انجام #كار نيك است.
أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ ... أَعْمَلَ صالِحاً
18- ارزش عمل صالح به آن است كه #پيوسته و دائمى باشد.
«أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً» (فعل مضارع «اعمل»، نشانه دوام و استمرار است)
19- عمل صالحى ارزشمند است كه خالصانه بوده و مورد قبول و رضاى خدا قرار گيرد. «أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ»
20- فرزند و نسل صالح، افتخارى براى والدين است. «أَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي»
21- بهترين دعا آن است كه انسان، هم به والدين و هم به فرزندان توجّه داشته باشد. عَلى والِدَيَ ... أَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي
22- در برابر ناسپاسى هايى كه نسبت به خدا و والدين داشته ايم، توبه و جبران كنيم