بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: بقره
📜آیه۱۵_۱۴: " وَإِذَا لَقُواْ الَّذِینَ آمَنُواْ قَالُواْ آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْاْ إِلَی شَیَاطِینِهِمْ قَالُواْ إِنَّا مَعَکُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِءُونَ (14) اللهُ یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَیمُدُّهُمْ فِی طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُونَ (15) "
⛓بحث: ظهور #اضلال_کیفری به دست مأموران قهر
⭕️ خدای سبحان منافقان را مدت مدیدی در فتنه و آشوبی که در درون خویش بر پا کرده اند، #رها می کند و آنان را به حال خود وامی گذارد تا کورکورانه راه خود را ادامه دهند.
🛑خداوند رها ساختن منافقان در طغیان و تبهکاری را به #خود اسناد می دهد و سرّ این اسناد آن است که این کار گرچه به دست شیاطین و تبهکاران انجام می گیرد: « وإخوانهم یمدّونهم فی الغی »، ولی چون #تدبیر همه امور عالم به دست خداوند است کاری که به وسیله مأموران قهر الهی و با اذن تکوینی خدای سبحان انجام گیرد نیز #منسوب به اوست وگرنه اسناد این گونه امور به خداوند بی واسطه نیست؛ زیرا از جانب خدای رحمان و هادی که غضب او مسبوق به رحمت است، بی واسطه غضب و ضلالت صادر نمی شود.
🔴 مأموران قهر الهی نه تنها اضلال کیفری تبهکاران را بر عهده دارند و به تعبیر قرآن کریم آنان را تحریک می کنند و می گزند: « إنا ارسلنا الشیاطین علی الکافرین تؤزّهم أزّاً »، بلکه با اذن خدای سبحان #ولایت_و_سرپرستی آنان را نیز بر عهده می گیرند: « إنّا جعلنا الشیاطین أولیاء للذین لایؤمنون... ما شیاطین را سرپرست کسانی که ایمان نمی آوردند قرار میدهیم».
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: بقره
📜آیه۱۵_۱۴: " وَإِذَا لَقُواْ الَّذِینَ آمَنُواْ قَالُواْ آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْاْ إِلَی شَیَاطِینِهِمْ قَالُواْ إِنَّا مَعَکُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِءُونَ (14) اللهُ یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَیمُدُّهُمْ فِی طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُونَ (15) "
⛓بحث: #لطائف_و_اشارات
3⃣کافران و منافقان در #گرداب تباهی و سرکشی
🔊خدای سبحان در #اضلال_کیفری خود توفیق فهم معارف صحیح را از منافقان می گیرد. آنگاه در تاریکی ضلالت سرگردان می شوند و در چاهی که به دست خود کنده اند، سقوط می کنند.
🔉 قرآن کریم همان گونه که درباره کافران سخن از غرق شدن در گرداب خطاها دارد: « أحاطت به خطیئته »، درباره منافقان نیز سخن از #غوطه_ورشدن در گرداب طغیان و کوردلی دارد: « فی طغیانهم یعمهون » .
🔇در #جنگ عقل و وَهْم اگر عقل به اسارت وَهْم درآمد وَهْم میدان دار صحنه ادراکی نفس می شود و مجاری ادراک صحیح را می بندد و چنین انسانی هرگز به اندیشه صحیح راه نخواهد یافت. اندیشه های باطل صفحه نفس او را پرمی کندو انسان در طغیان این اندیشه های واهی با کوردلی #حرکت می کند.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
📜آیه۱۸و۱۷: "مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَّا يُبْصِرُونَ(۱۷)
صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ(١٨)
⛓بحث: #روایی
2⃣ #اضلال_کیفری خداوند
📢 ـعن الرضا(علیه السلام):«إن الله لا یوصف بالترک کما یُوصَف خلقُه ولکنه متی عَلِم أنهم لا یرجعون عن الکفر والضلال مَنعَهم المعاونة واللطف وخلّی بینهم وبین اختیارهم».
📣[ترجمه]از امام علي بن موسي الرضا عليهالسلام، از معني آيهي کريمهي «و ترکهم في ظلمات لا يبصرون» (ايشان را در تاريکيهايي گذاشت که نميبينند) سؤال کردم، فرمود: خداوند را مانند خلقش به ترک فعل توصيف نبايد کرد، ولي آن گاه که دانست آنان از کفر و گمراهي بر نخواهند گشت، خداوند #ياري و #لطف خود را از آنان #باز_ميگيرد و آنها را به انتخاب خودشان واميگذارد.
🔈 اشاره: این روایت ناظر به همان معنایی است که در خلال تفسیر « تَرَکَهُمْ » و نیز در تشریح لطایف و اشارات بازگو شد.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۶ "إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ "
⛓بحث: #شیوه_تمثیل در قرآن
⚔قرآن کریم از آن جهت که وحی الهی و از هر جهت مصون از نقص است گاهی از محتوای خود #حمایت و گاهی از نحوه تعبیر و بیان خود دفاع می کند؛ چنانکه مخالفان قرآن نیز گاهی به محتوای آن و گاهی به نحوه تعبیر آن اعتراض داشتند.
🛡آیه مورد بحث #اعتراض مخالفان نسبت به نحوه بیان قرآن را پاسخ داده، می فرماید: مؤمنان در برابر «مَثَل» ایمان می آورند و آن را «حق» و از جانب خداوند می دانند، ولی کافران در برابر مَثَل، نقد بی جا دارند. آنگاه می فرماید: خداوند با این مَثَلها گروهی را هدایت و عدّه ای را گمراه می کند و این #اضلال_کیفری تنها شامل فاسقان است. فاسقانی که از صراط مستقیم خارج شده گناهانی دارند که در آیه بعد بازگو می شود.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۶ "إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ "
⛓بحث: #هدایت و #اضلال_الهی
⭕️ امّا #اضلال_تکوینی به عنوان کیفر تبهکار به خداوند قابل استناد است؛ زیرا وقتی انسان با داشتن #حجّت_عقل_و_نقل و کتاب و سنّت به بیراهه برود و با این که راهِ توبه و انابه برای او باز است، بر عصیان و طغیان اصرار ورزد، در این صورت خدای سبحان او را به حال خود رها می کند و فیضی از جانب خود نصیب او نمی کند: « فلمّا زاغوا أزاغ الله قلوبهم ».
⛔️ #اضلال_کیفری گرچه قابل اسناد به خداوند است، لیکن نسبت به خدای سبحان معنای #سلبی دارد، نه ثبوتی. اضلال خداوند همان #منع_فیض و قطع رحمت خاص است؛ زیرا ضلالت عدم مَلَکه هدایت بوده و امری عدمی است و قابل خلق و ایجاد نیست و درباره اصل این معنا خدای سبحان چنین بیان می کند: « ما یفتح الله للنّاس من رحمة فلا ممسک لها وما یمسک فلا مرسل له من بعده وهو العزیز الحکیم »؛ هر دری که خدای سبحان بر اساس رحمت خاص آن را بگشاید کسی نمی تواند آن را ببندد و هر چه را خدا از رحمت خاص #امساک کند کسی را یارای دادن آن نیست و این اصل کلّی قرآنی است و بر همین اساس پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به خدا عرض می کند: «إلهی لا تکلنی إلی نفسی طرفة عین أبداً». همچنین امام سجّاد(علیه السلام)عرض می کند: «من أین لی الخیر یا ربّ ولا یوجد إلاّ من عندک ومن أین لی النّجاة ولا تستطاع إلاّ بک».
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۶ "إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ "
⛓بحث: #هدایت و #اضلال_الهی
🟡 در قرآن کریم درباره کسانی که مشمول #اضلال_کیفری یا #هدایت_پاداشی می شوند دو دسته آیات وجود دارد:
🟠یک دسته #مطلق است؛ مانند: « فإنّ الله یضلّ من یشاء ویهدی من یشاء » که معلوم نمی کند چه کسی را هدایت پاداشی می دهد و چه کسی را به عنوان کیفر گمراه می کند؛ چنانکه در هدایت تشریعی می فرماید: « إن هو إلاّ ذکری للعالمین » یا « لیکون للعالمین نذیراً ».
🟣و دسته دیگر #مقیِّد آن مطلقهاست؛ مانند این که برای تقیید اطلاق اضلال کیفری می فرماید: « وما کان الله لیضلّ قوماً بعد إذ هداهم حتّی یبیّن لهم ما یتقون »؛ کسی که بعد از آمدن هدایت ابتدایی به بیراهه برود و از امهال الهی جز اهمال بهره ای نبرد به حال خود واگذاشته می شود و او کسی است که از روی علم از هوای نفس خود پیروی می کند و خداوند نیز آنان را درحالی که عالمند به حال خود رها می کند: « أفرأیت من اتّخذ إلهه هواه وأضلّه الله علی علم ». انسانی که شک دارد یا در صدد تحقیق است، یا به احکام الهی دسترسی ندارد مورد اضلال کیفری قرار نمی گیرد؛ چون هنوز راه حق را نشناخته، تا انحراف در مورد او قابل تصور باشد.
🟢برای #تقیید اطلاق هدایت پاداشی نیز می فرماید: « یهدی إلیه من أناب »؛ کسی که به حق رو آورد و از دیگران منقطع شود خداوند هدایت پاداشی را بهره او می کند.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۶ "إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ "
⛓بحث: #اضلال_کیفری #فاسقان
⌛️ ضلالتی که بر اثر #اعمال_بد آدمی دامنگیر وی می شود به سبب اضلال کیفری خداوند است. پس این اضلال متأخر از عمل بد (فسق) است، نه متقدم بر آن. خدای سبحان به عنوان اضلال کیفری فاسق را به حال خود #رها می کند؛ یعنی، کسی که با سوء اختیار خود در عمل و اعتقاد اهل اسراف و اتراف و ارتیاب است مبتلا به اضلال کیفری می شود: « کذلک یضلّ الله من هو مسرف مرتاب ».
⏰ تعلیق حکم (اضلال کیفری) بر وصف (فسق) در آیه محل بحث #بیانگر_علت و بدین معناست که اضلال کیفری خداوند بر اثر فسق فاسقان است. جمله « وما یضلّ به إلاّ الفاسقین » مقیِّد اطلاق صدر آیه، یعنی جمله « یضلّ به کثیراً » است. پس کثیری که مورد اضلال کیفری واقع می شوند #فاسقان هستند و این تقیید همراه با حصر است؛ بر خلاف تقیید هدایت پاداشی که در آن حصری نیست؛ مثلاً، در هیچ موردی خدای سبحان نفرمود: «وما یهدی إلیه إلاّ من ینیب». به همین جهت ممکن است انسان فاسق بر اثر دعای پدر و مادر و یا دیگران مورد رحمت و هدایت خداوند قرار گیرد و به کیفر اضلال مبتلا نشود، بلکه مشمول رحمت خاص شود و حسن عاقبت و نیز عافیت الهی را ادراک کند.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۶ "إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ "
⛓بحث: #بحث_روایی
3⃣قائل « یُضلّ به... »
🟡 ـعن العسکری (علیه السلام): « یضلّ به کثیراً ویهدی به کثیراً » یقول الّذین کفروا: إنّ الله یضلّ بهذا المثل کثیراً ویهدی به کثیراً، أی #فلا_معنی_للمثل لأنّه وان نفع به من یهدیه فهو یضرّ به من یضلّه به، فردّ الله تعالی علیهم قیلهم فقال: « وما یضلّ به إلاّ الفاسقین ».
🟣 ـعن إبن مسعود وناس من الصحابة فی قوله « یضلّ به کثیراً » یعنی #المنافقین « ویهدی به کثیراً » یعنی #المؤمنین « وما یضلّ به إلاّ الفاسقین » قال: هم المنافقون. وفی قوله « الّذین ینقضون عهد الله » فاقرّوا به ثمّ کفروا فنقضوه
.
🟢 اشاره: از روایت اوّل برمی آید که جمله « یضلّ به کثیرا... » #کلام_کافران است، لیکن مفاد روایت دوم که از منابع اهل سنّت نقل شده، آن است که جمله مزبور #کلام_خداوند است، نه فاسقان. شیخ طوسی و طبرسی(رحمهماالله) اسناد جمله مزبور را به قائلان « ماذا أراد الله بهذا مثلاً » از فراء نقل کردند و آن را به مَلاحت وصف کرده، در پایان فرمودند: این وجه حَسَن است؛ زیرا شبهه اسناد اضلال زایل می شود. لیکن همان طور که قبلاً بیان شد، در بسیاری از آیاتْ خداوند اضلال را به خود نسبت می دهد و تفسیر آن همان #اضلال_کیفری است، نه ابتدایی و محذور جَبْر نیز لازم نمی آید.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
💎آیه۲۷ "الَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ"
⛓بحث: #سرمایه_باختگان
🕯 جمله « أولئک هم الخاسرون » دلیل دیگری برای ابتلای کافران به #اضلال_کیفری است. خدای سبحان انذار و عدم انذار کافران را یکسان می داند: « سواءٌ علیهم أأنذرتهم أم لم تنذرهم لا یؤمنون » و خود کافران نیز اعتراف می کنند که موعظه نسبت به آنها هیچ تأثیری ندارد: « سواءٌ علینا أوعظت أم لم تکن من الواعظین ». انسان اگر سرمایه #هدایت_فطری را از دست بدهد راهی برای استفاده از رزقهای الهی، مانند هدایت تشریعی ندارد و همان گونه که در آیات دیگر بیان شده کسانی که راه فسق در پیش گرفته اند خود و خاندان خود را تا قیامت گرفتار خسارت می کنند: « خسروا أنفسهم وأهلیهم »؛ زیرا وقتی #زعیم خانواده ای بیراهه برود خانواده را هم نابود می کند.
✨ تذکّر:
اصل فطرت الهی از بین نمی رود، #لیکن ضعیف، فراموش، مدسوس در اغراض و غرایز می گردد: « وقد خاب من دَسّاها ».
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan