#نکات_فقهی
#مسائل_مستحدثه
💠 سه عنصر کلیدی برای حکم شناسی در مسائل #مستحدثه:
🔹ما برای حکم شناسی نباید از این عناصر غافل باشیم:
1️⃣ روح حاکم بر شریعت مرتبط با مسأله
2️⃣ احکام عقلانی و عقلایی برای خروج از بن بستها
3️⃣ نگاه مجموعی و کلان به ادله عقلیه و نقلیه.
🔸وارد گود مسائل مستحدثه شدن با همان اسلوبی که در مسائل معمولی وارد میشویم چندان نتیجه بخش نیست... در مسائل #غیرتعبدی فقه میتوان با استناد به #عقل و ارتکازات عقلاء و با استشهاد به اصول کلی شریعت راه را مقداری هموار کرد.
🔹فقیه باید یک نگاه کلان، وسیع و گسترده به ادله داشته باشد. از بالا به ادله نگاه کند در عین حالی که تک تک ادله را سنداً و دلالاتاً بررسی میکند، اما یک #نگاه_کلی داشته باشد.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد محمد عندلیب همدانی (https://b2n.ir/w67426 )
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 تاکید آیتالله #شبیری بر تقویت سنت #مباحثه، توجه به دروس #اخلاق و رفع مشکلات #اقتصادی طلاب
🔹مباحثات علمی یکی از خصوصیات ممتاز حوزههای علمیه بود که متاسفانه کم رنگ شده است. سیاست گذاری مسئولان حوزه باید به سمتی باشد که این ویژگی ممتاز تقویت شده و حفظ شود. با مباحثات ذهن طلبه به پختگی میرسد. #مباحثه خصوصیتی دارد که در درس استاد نیست. انسان در مقابل کلام استاد تسلیم است؛ اما در مباحثه طلبه به نقد و بررسی مطالب و گفتگو با طرف مقابل خود میپردازد
🔸در زمان طلبگی ما آقای #خمینی درس اخلاق میگفتند. این درس اخلاق تاثیر زیادی روی طلاب داشت و طلاب از جمعه تا جمعه دیگر تحت تاثیر درسهای #اخلاق بودند
🔹درسهای اخلاق حوزه بسیار #ضعیف شده است. حوزههای علمیه در تاریخ خود، درسهای اخلاق بسیار موثری را به خود دیده است؛ اما همین که هست غنیمت است. باید آن را حفظ و تقویت کرد. امیدواریم حوزه از جهات معنوی غنی شود.
🔸شنیدم مرحوم آقای مطهری و چند نفر دیگر از ممتازین طلاب، همه گفته بودند که اگر به دلیل وضعیت #معیشتی نبود از قم خارج نمیشدیم
🔹مشکل معیشت باعث فاصله گرفتن افراد #مستعد از مجموعههای علمی میشود. چقدر باید این حوزه تلاش کند تا بتواند استعدادی را جذب کند؟ اما وقتی که نتواند این استعداد را حفظ کند خسارت بزرگی است. این موضوع باید مد نظر مسئولان حوزه علمیه باشد و برای رفع مشکلات اقتصادی طلاب تلاش کنند.
📚 سخنان معظم له در دیدار اعضای شورای عالی حوزههای علمیه ( @zanjani_net )
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 6
💠 وقوع در اسناد روایات کتاب کامل الزیارات:
🔹 مرحوم ابن قولویه در مقدمه کتاب خود بر وثاقت #جمیع وسائط اسناد کامل الزیارات (از خودشان تا امام ع) شهادت داده است. ابن قولویه اقدم از شیخ طوسی است. پس توثیق او حجت است.
🔸 «ولم أخرج فيه حديثا روي عن غيرهم إذا كان فيما روينا عنهم من حديثهم كفاية عن حديث غيرهم و قد علمنا أنا لا نحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعنى و لا في غيره لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من أصحابنا رحمهم الله برحمته» (کامل الزیارات، ص4)
🔻 اشکال:
ما هم قرينه داخليه و هم قرينه خارجيه داريم كه بيان ابن قولويه بر توثيق تمام روات مذکور در کتاب دلالت نمی کند.
1️⃣ قرينه خارجيه: افرادي امثال عايشه در اسناد كتاب واقع شده اند. (كامل الزيارات، باب8، ص31، باب 22، ص68.)
2️⃣ قرينه داخليه: عبارت خود ايشان در مقدمه كتاب است: «… ولم اخرج فيه حديثاً روي عن غيرهم (ائمه عليهم السلام). اذ كان فيما روينا عنهم من حديثهم كفاية عن حديث غيرهم و قد علمنا انا لانحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعني و في غيره و لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من اصحابنا». (كامل الزیارات، ص4)
🔹 دقت در خود مقدمه مدّعای ما را ثابت می کند؛ زیرا معناي اين جمله آن است كه من بر همه #روايات احاطه ندارم. به همین خاطر هم می فرماید: از آنجا که من به تمام روایات احاطه نداشتم و احاطه من به روایات تنها به مقداری بود که اساتیدم - که همه #ثقه هستند- آنها را برایم نقل کرده اند، من نیز به همان مقدار اکتفا می کنم.
🔸 اگر معنای این عبارت تمام واسطه ها و روات موجود در کتاب باشد، لازمه اش کذب کلام ابن قولویه است؛ چون قطعاً ایشان به تمام روایات روات موجود در کتاب احاطه نداشته است.
🔺 بنابراین با توجه به مقدمه کتاب تمام اساتید بلاواسطه ابن قولویه ـ چه در کامل الزیارات و چه در غیر آن ـ #ثقه هستند.
👈 مرحوم #خویی (رحمه الله) در ابتدا معتقد بودند همه روات کتاب ثقه هستند، ولی در اواخر عمر شریفشان تنها وثاقت روات بلاواسطه را پذیرفتند.
📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (دام عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #رجالی بیشتر را در این کانال ببینید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#جواهر
#حدائق
💠 مهندسی مسأله فقهی از منظر آیتالله هاشمی شاهرودی (رحمت الله علیه)
🔹 نكته ای که به تدريج در بحث هاى فقهى ايجاد شده است، بحث تنظيم و مهندسى مسئله است. در يك مسئله #فقهى جهات مختلف باید از هم جدا شود و در هر جهتى ابحاث مربوط به آن جهت طرح شود و با ابحاث ديگر خلط نشود.
🔸 مثلاً #تعريف مسئله و #شروط مسئله و موانع آن و تشخيص اصول عمليه در هر جهت و بيان ادله لفظى، كه لازم است اين نكات و جهات از يكديگر جدا و تفكيك شوند و اين نكته روش بحث در هر مسئله اى را شفاف تر و علمى تر و دقيق تر مى كند.
🔹 مثلاً وقتى انسان مقايسه مى كند روش بحث و تدوين كتاب #جواهر را با روش بحث در كتاب #حدائق، ملاحظه مى كند كه در جواهر حالت امتزاج جهات بحث يك مسأله است، اما در حدائق، ابتدا جهات هر مسأله اى را تفكيك مى كند و در هر جهت جداگانه به مسئله مى پردازد و اين يكى از ويژگيها و امتيازهاى كتاب حدائق بر كتاب جواهر است، كه مورد توجه فقها قرار گرفته است و اين روشى است كه هر چه بيشتر اعمال شود، روش #استدلال فقهى مستحكم تر و جهات علمى آن بيشتر روشن مى شود كه لازم است روش در استدلال فقهى مورد توجه قرار گيرد.
📚 مطرح شده در درس خارج فقه آیتالله هاشمی #شاهرودی - 93/02/08 (@khpajouhesh1396 )
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#سخن_بزرگان
#شب_قدر
💠 شب قدر، زمان شستشوی #دل است؛ نه مذاکرۀ #علم
🔹 شیخ صدوق یا شیخ مفید فرموده اند: اگر کسی این شب را به #مذاکره_علم بپردازد، این افضل از عبادات است؛ بعضی #خیال می کنند که این علم همین علم هایی است که دست ماست.
🔸 نه! آن روز علوم و معارف ائمه (ع) داشت گم می شد و امثال اینها مجاهدت می کردند؛ خب بله شب تا صبح را به آن کار بگذرانند مثل نمازشب خواندن و مثل دعای جوشن خواندن است! این مال ما نیست که خیال کنیم برویم دنبال یک علمی مثلا #فقه یا #اصول ؛ حالا خوبهایش را می گویم! یا چند تا روایت مثلا نگاه کنیم، به مذاکره علم گذرانده ایم اینجوری نیست!
🔺 باید #دل را پاک کرد، صاف کرد، بایستی شستشو داد!
📚 فرمایشات مقام معظم رهبری در تاریخ ۸۲،۱،۱۹ ( @misbahulfiqahe )
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
#سخن_بزرگان
💠 برتری مذاکره علمی بر #دعا در لیالی قدر سند ندارد
🔹 شیخ صدوق #متفرداتی دارد که نظر شخصی خود اوست و در جای دیگری نیامده است. از جمله گفته که مستحب است احیای شبهای بیست و یکم و بیست و سوم رمضان برای مذاکره علم باشد و این افضل است.
🔸 او این را نسبت به کسی نمیدهد و نه در کتاب «ثواب الاعمال» و نه در «کتاب من لایحضره الفقیه» که مهمترین کتابش است و کتاب فتوایی هم هست چیزی نقل نکرده است. در کتاب «امالی» هم از ادله خودش استفاده کرده و گفته که مذاکره علم #افضل است.
🔹 پس چون حدیثی در کار نیست و #شمالفقاهه خود ایشان است، برای ما حجت نیست. درست است که کلیاتی از ثواب علم آمده است، ولی نگفتهاند در این شبهای #قدر افضل از بقیه اعمال است. پس این دعاها که خوانده میشود باید محفوظ شود و نباید متروک شود. نباید #طلبه از اینها جدا شود.
📚 گعده آیتالله العظمی #شبیری زنجانی در شب ۲۰ رمضان ۱۴۳۷ (تیر ۱۳۹۵)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
9.34M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#سخن_بزرگان
#شهیدصدر
🎥 صدای شهید سید محمدباقر #صدر
▪️اگر #علی (ع) برای دنیایش کار کرده بود حتماً میگفت: به خدا سوگند که من بدبختترین بشرم؛ زیرا من در برابر عمری سراسر جهاد و فداکاری و عشق خدا چیزی بهدست نیاوردم.
🔹اما او چنین نگفت، بلکه فرمود : «به خدای کعبه سوگند، #رستگار شدم». والله این رستگاری همان #شهادت اوست؛ زیرا او برای دنیایش کار نمیکرد، برای پروردگارش کار میکرد و الآن [لحظه شهادت برای او] لحظه دیدار با خداست. این لحظهای است که علی (ع) با خداوند متعال دیدار میکند و خدا هم حساب او را تمام و کمال میدهد. پاداشش را عطا میکند و اجر و عوض آن همه سختیها و مصائبی که تحمل کرد را میپردازد.
📚بخشی از آخرین جلسه درس تفسیر شهید صدر _ سال ۱۳۹۹ هجری قمری
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#الغاء_خصوصیت
💠 مواردی که میتوان الغاء خصوصیت کرد:
🔹 قدرت «اصالة الموضوعیة» بیشتر از قدرت الغاء خصوصیت است. لذا #اصل این است که خود کلمه #موضوع حکم است و مشیر به مورد دیگری نیست. بنابراین نمیتوان خصوصیت وارد شده در عنوان و لفظ را نادیده گرفت و آن لفظ را بر معنای دیگر حمل کرد.
🔸 برای نمونه، اگر در لسان شارع آمد: «أکرم العالم»، عالم ـ بماهو عالم ـ مراد است؛ نه عالم از جهت «انسان» بودن. این اصل #عقلایی مهمی است که در اصول فقه ثابت شده و کاربرد فراوانی دارد.
🔻 این اصل حاکم است؛ مگر در سه مورد:
1️⃣ در جایی که #علت حکم در دلیل بیان شده باشد؛
2️⃣ در جایی که علت حکم بهصراحت در کلام بیان نشده، اما لفظی بهکار رفته که #بهمنزله تعلیل است و عرفاً جایگزین تعلیل به شمار میرود.
3️⃣ در جایی که فهم #عرفی الغای خصوصیت را ممکن بداند.
🔺 در این سه مورد میتوان از «اصالة الموضوعیة» دست برداشت و الغاء خصوصیت کرد.
📚 مطرح شده در درس خارج فقه استاد #اعرافی (دام عزه)
👈 نکات #فقهی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اصولی
#حق_الطاعة
💠نظریه حقالطاعة شهید #صدر:
🔹اصولیون معتقدند #اصل اولی عقلی در شبهات بدوی بعد از فحص و یأس از دلیل محرز، #برائت است؛ آن چنان که اصل #ثانوی شرعی نیز برائت است. از این رو در مباحث اصول عملی دلیل نخست بر صحت اصل برائت را برخی آیات و روایات و دلیل دیگر را حکم عقل میدانند.
🔸ولی شهید #صدر در اینکه اصل اولی عقلی برائت باشد با مشهور اصولیون مخالف و معتقد است که عقل با نظر به مولویت خداوند متعال که مجعول ومحدود نیست، در تمام شبهات بدوی، حتی اگر شبهه تکلیف ناشی از احتمالی ضعیف باشد، حکم به #احتیاط میکند و در عین حال نسبت به اصل ثانوی شرعی نظر ایشان موافق نظر مشهور و قائل به #برائت است.
🔹در واقع نظریه حق الطاعه یک مبنای #کلامی است که توجیه گر اصل احتیاط عقلی در علم اصول است. بدین جهت مناسب است به کارایی این نظریه در بحث فلسفه اخلاق نیز توجه شود.
🔸اگر در تأیید نظریه شهید صدر به جستجو بپردازیم، خواهیم دید که علاوه بر قدمای پیش از مرحوم وحید #بهبهانی، در میان متأخرین نیز کسانی قبل و بعد از شهید صدر قائل به احتیاط عقلی بودهاند. از مشهورترین آنها آیتالله سیدمحمد محقق #داماد بوده است که دو تن از شاگردانش یعنی آیتالله سیدموسی #زنجانی و آیتالله مکارم #شیرازی نیز پس از او همین مبنا را برگزیدند و از اصل احتیاط عقلی به تقریری خاص دفاع کردند.
📚برگرفته از مقاله «مکتب اصولی شهید آیتالله صدر»، رضا اسلامی
👈 نکات #اصولی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#سخن_بزرگان
#شیخ_انصاری
💠 عظمت شیخ #انصاری و اهمیت آثار ایشان در بیانات آیتالله العظمی #شبیری زنجانی:
🔹 ما مباحثهای در مبحث تعادل و تراجیح داشتیم. به نظر می رسید که مطالب متأخرین در سطح پایین تری از مطالب شیخ است با آنکه متأخرین حرفهای شیخ را دیدهاند.
🔸 در حال حاضر تحقیقات شیخ (انصاری) در هر مسئلهای جزء تحقیقات #درجه_اول است و اینگونه نیست که بگوییم اکنون علما ۱۶۰ سال تحقیق کردهاند و به آرای بهتری از آرای شیخ دست یافتهاند و نظریات #اصولی و #فقهی شیخ دیگر کهنه شده است، بلکه درست بر عکس است و چنین به نظر میرسد که آرای شیخ مرحله نهایی را طی کرده و پس از وی #تنزّل آغاز شده است.
🔹در طول این مدت تمام افکاری که در مجامع علمی و حوزه های شیعه مطرح و مدار بحث بوده، یا سخنان شیخ بوده و یا از سخنان ایشان الهام گرفته است. این مطلبی است که قابل انکار نیست و هر شخصی وارد حوزهها بشود، آن را میفهمد.
🔸در این مدت، افکار علما و فقها روی هم آمده، تبادل فکری شده، آرا نضج یافته، در مطالب علمی حک و اصلاح شده، ولی با این همه با گذشت ۱۶۰ سال، هنوز آرا و نظریات فقهی و اصولی شیخ انصاری مقام اول را داراست. این جهتی است که برای ما ملموس است.
📚 جرعهای از دریا، آیتالله شبیری، ج۱، ص۱۳۰.
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#روش_شناسی
#روش_تحصیل
#درس_خارج
✍️ مقاله «شیوه های تدریس و تحصیل فقه و اصول در درس خارج»
🔻 این مقاله را در سایت مدرسه #شهیدین مطالعه فرمایید.
🌐 https://shahidain.ir/fa/jurisprudence-methodology/articles/931-2020-12-20-13-29-09
🔺 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (18)
🔻 آداب مختص به استاد (آداب استاد نسبت به طلاب)
2️⃣ ادب دوم: اطلاع از حال #شاگردان و پرسش از حال غایبان و اطلاع از وضعیت شاگردان (نام، لقب، موطن و...)
🔹 كانَ يَفْعَلُ رَسُولُ اللَّه (صلی الله علیه و آله) فَإِنْ كَانَ مَرِيضاً عَادَهُ أَوْ فِي غَمٍّ خَفَّضَ عَنْهُ أَوْ مُسَافِراً تَفَقَّدَ أَهْلَهُ وَ مَنْ يَتَعَلَّقُ بِهِ وَ يَسْأَلُ عَنْهُمْ وَ تَعَرَّضَ لِحَوَائِجِهِمْ وَ وَصَلَهُمْ بِمَا أَمْكَنَ وَ إِنْ لَمْ يَحْتَاجُوا إِلَيْهِ فِي شَيْءٍ تَوَدَّدَ وَ دَعَا.
🔸 رسول خدا (صلی الله علیه و آله) با اصحاب چنین برخوردی داشت که اگر یکی از آنها #مریض میشد، به عیاداتش میرفت. یا اگر غصه ای داشت، آن را برطرف میفرمود و اگر به سفر رفته بود، حال خانواده و کسانش را جویا میشد و تا جایی که میتوانست احتیاجاتشان را برطرف میکرد و اگر نیازی نداشتند، به آنها ملاطفت میفرمود و برایشان #دعا میکرد.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 195
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از طریق کانال #درمسیراجتهاد 👇دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم