#نکات_فقهی
#اصطلاحات_فقهی
#علت
#حکمت
✅ تفاوت علت و حکمت:
🔻«#علت» در اصطلاح فقها دلیلی است که هم تعمیم می دهد و هم تخصیص می زند. [تعمّم و تخصّص]؛ بنابراین اگر ثابت شود امری علت حکم است، با نبود آن امر، حکم از همان موضوع اصلی هم منتفی می شود (تخصّص) و با وجود آن امر در موضوع دیگر، حکم شامل آن موضوع هم می شود (تعمّم)؛
🔹 اما «#حکمت» در اصطلاح فقها تعمیم می دهد، ولی تخصیص نمی زند [تعمّم و لاتخصّص]؛ یعنی اگر ثابت شود امری حکمت حکم است، با نبود آن امر، حکم از آن موضوع اصلی منتفی نمی شود (لاتخصّص)، ولی با وجود آن امر در موضوع دیگر، حکم شامل آن موضوع دیگر نیز می شود (تعمّم).
👈 به عنوان نمونه: اگر «اسکار» علت حرمت خمر باشد، در جایی که خمر مسکر نباشد، ـ مثل یک قطره از خمر ـ حرمت نیز منتفی می شود (تخصّص) و جایی هم که ماده دیگری (مثل فقاع) اسکار داشته باشد، حرمت به آن نیز #سرایت خواهد کرد. (تعمّم)؛ اما اگر اسکار حکمت حرمت باشد، درست است که فقاع مسکر هم حرام خواهد بود (تعمّم)، ولی خمر - حتی اگر مسکر نباشد - حرام است. (لاتخصّص) بنابراین حکمت قوی تر از علت است.
🔸 پس در مثال های مختلف باید بدانیم یک دلیل، علت حکم است و یا حکمت آن؛ مثلا با مشخص شدن اینکه بارداری در زنان، حکمت عده در طلاق است، حتی جایی که زن قطعا باردار نباشد، باز عده واجب خواهد بود. یا با مشخص شدن اینکه ظلم، حکمت ربا است، حتی در جایی که ربا موجب ظلم نباشد، حرام خواهد بود؛ مثل تعویض برنج خوب با برنج بد، به مقدار بیشتر.
🔺 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله علی #عندلیبی (زید عزه) در درس خارج فقه
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
#نکات_حدیثی
#نکات_وسائل_الشیعة
#فتوای_شیخ_حر
💠 فتوای شیخ حر عاملی (ره) را چگونه به دست آوریم؟
✅ از عناوین ابواب وسائل الشیعۀ، میتوان به فتوای شیخ حر عاملی (ره) پی برد، با این توضیح که عناوین باب وسائل الشیعه، به دو صورت است:
1️⃣ گاهی بعد از کلمه «باب» یکی از احکام خمسه ذکر شده است؛ مثل «باب وجوب ..، باب استحباب...، باب کراهة..، باب حرمة...» در این صورت، ایشان فتوا به وجوب یا استحباب و.... داده است؛ مثلا ایشان در جلد 4، ص 35 می فرماید: «باب کراهة تخفیف الصلاۀ».
🔺از این عنوان به دست می آید ایشان از روایاتی که ذیل این باب ذکر کرده است، #مکروه بودن تخفیف نماز را برداشت کرده و به آن فتوا داده است.
2️⃣ گاهی ایشان واژه «وجوب، استحباب و ...» را ذکر نمی کند، بلکه تعبیر به «باب حکم ...» می کند، در این صورت معلوم می شود ایشان توقف کرده و در این مسأله فتوا نداده است؛ مثلا در جلد 10، ص 65 می فرماید: «بَابُ حُكْمِ مَنْ نَسِيَ غُسْلَ الْجَنَابَةِ حَتَّى مَضَى شَهْرُ رَمَضَانَ أَوْ بَعْضُه».
🔺این تعبیر می رساند ایشان در مورد قضای روزه کسی که در ماه رمضان جنب شده، ولی فراموش کرده غسل جنابت کند، #توقف کرده و فتوایی نداده است.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله علی #عندلیبی (زید عزه) در درس خارج فقه
🔺 ارسالی از: جناب حجت الاسلام یحیی گوهری (از اساتید سطح دو مدرسه شهیدین)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_رجالی
#کتابشناسی 2
#کتاب_فقه_الرضا
✅ بررسی کتاب فقه الرضا
🔻 این کتاب را می بایست از دو جهت مورد بررسی قرار داد:
1️⃣ جهت #اول: (بحث کبروی) 👈 آیا کتاب فقه الرضا نوشته #امام_رضا علیهالسلام است؟
💠 چهار نظریه:
🔹1. فقه الرضا تألیف #امام_رضا علیهالسلام به نحو نوشته یا امضاء است. (الحدائق الناضرة، ج1، ص27و26؛ لوامع صاحب قراني، ج1، ص613؛ بحار الانوار، ج1،ص11)
🔸 2. فقه الرضا تألیف علی بن حسین #بن_بابویه (پدر شیخ صدوق) است. (رياض العلماء، ج6، ص43 و ج2، ص31)
🔹 3. فقه الرضا تألیف #شلمغانی است که بعدها (در زمان غیبت صغری) منحرف شد. (فصل القضاء، سيد حسن صدر، ص 414و 413.)
🔸 4. فقه الرضا تألیف یکی از فقهاست که نامش به دست ما نرسیده است. (امل الامل، شیخ حر عاملی، ج2، ص364.)
👈 مدعا: مولف کتاب، امام رضا علیهالسلام نیست. حال تالیف چه کسی است، مطلب دیگری است.
💠 ادلّه:
❇️ مطالب فراوانی در این کتاب ذکر شده که #خلاف_مسلّمات دین و مذهب است، که تنها به دو نمونه اشاره می شود:
🔸 الف. ص 79: جواز مسح و غَسل رِجلین در وضو با استناد به جواز قرائت کسر و فتح در آیه. (رسالة الخوانساری، ص 22)
🔹 ب. ص 103-102: تحریف قرآن: معوذتین جزو قرآن نیستند. (الذکری، ص 195)
🔺 بنابراین کتاب فقه الرضا ارزش روایی ندارد و تنها عباراتی که از «العالم» نقل شده روایات مرسله امام رضا علیه السلام به شمار می رود.
📚 تقریرات درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (زید عزه)
🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#معرفی_کتاب
#اصول_استنباط
#قواعد_اصول_الفقه
💠 کتاب «قواعد اصول فقه» تألیف: آیت الله علی #عندلیبی (دام عزه)
🔻ویژگیهای کتاب:
🔹 این کتاب، در ضمن ۷۸ قاعده بدین ترتیب تدوین شده که پس از بیان عنوان قاعده و توضیح آن، همه دیدگاههای مربوط به آن به همراه ادله بیان میشود.
🔸 یکی از مهمترین امتیازات کتاب تطبیقات #فقهی هر قاعده است.
🔹 تأکید نویسنده، (به جز مواردی که نیازمند به توضیح و تلخیص است) بر نقل عین عبارات اصولیون (شیخ انصاری، محقق خراسانی، محقق نایینی، محقق عراقی، آیة الله بروجردی، امام خمینی، شهید صدر و آیت الله مؤمن) است.
🔸 غرض از تالیف این کتاب، نگارش قواعد اصولی به شیوه مطلوب است؛ یعنی سعی شده بدون حذف مسائل مهم، حد وسط بین ایجاز و تطویل اختیار شود.
🔹 تمام قواعدی که ثمره #عملی فقهی و کاربردی دارد بیان شده و از پرداختن به مباحث اصولی که تنها ثمره #علمی دارد، اجتناب شده است.
🔸 این کتاب به همت مجمع جهانی اهل بیت ع در 518 صفحه (یک دوره کامل اصول فقه) برای مقطع بین سطح و خارج (دو سال اول مقطع خارج) تدوین شده و هماکنون در برخی مدارس مثل مدرسه #شهیدین تدریس میشود.
🔺 فایل این کتاب در نرم افزار اصول فقه (نور) موجود است و همچنین از کتابخانههای مجازی قابل دانلود میباشد.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_اصولی
#متعلق_امر
💠 امر به چه چیزی تعلق میگیرد؟
✅ وقتی مولی امر میکند و مثلا میگوید: «صلّ»، در این صورت سوال این است که متعلق امر مولی چه چیزی است؟
🔻 متعلق اوامر میتواند یکی از این امور زیر باشد:
1️⃣ متعلق امر نماز #خارجی است.
این فرض نمیتواند درست باشد؛ زیرا اگر متعلق امر همان نماز خارجی باشد، فرض این است که آن نماز در خارج موجود است و لذا امر به آن، طلب حاصل است.
2️⃣ متعلق امر #طبیعت نماز است.
این فرض هم نمیتواند درست باشد؛ زیرا با توجه به اینکه طبیعت شی (بما هیهی) جایگاهش تنها در ذهن است، اگر مکلف در ذهنش مفهوم صلاۀ را ایجاد کند، باید کفایت کند.
3️⃣ متعلق امر #عنوان صلاۀ است، لکن عنوان #فانی در معنون.
فرض سوم درست است.
🔹به این بیان که مولی صلاتهایی که در خارج شانیت وجود را دارند، اراده میکند، ولی از آنجایی که راهی به گفتن آنها ندارد، لفظ صلاه را صد در صد در عنوان استعمال می کند؛ زیرا مرتبه استعمال هیچ ربطی به ملاحظه ندارد. ولی عنوان را به نحو #آلی در نظر می گیرد؛ به این صورت که کاملا فانی در معنون است. پس بازگشت امر به عنوان، به امر به معنون است و به عبارت دیگر متعلق اوامر طبیعت بما هی توجد فی الخارج است که شانیت وجود در خارج را دارند.
🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
📚 تقریرات درس خارج اصول استاد علی #عندلیبی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_اصولی
#حیطه_ورود_فقیه_در_موضوعات_احکام
✅ موضوعات احکام در یک دسته بندی، به سه قسم تقسیم می شوند:
1️⃣ موضوعات مستنبطه: یعنی موضوعاتی که حقیقت شرعیه هستند و اگر شرع آن عنوان را در این معنی استعمال نمی کرد، عرف چنین استعمالی را متوجه نمی شد؛ مثل خمس و زکات و ... خمس در لغت یعنی یک پنجم ولی در شریعت معنای خاصی دارد.
2️⃣ موضوعات عرفیه با حدود و قیود شرعی: گاهی وقتها موضوع حکم شرعی، عنوان عرفی است ولی شارع مقدس حدود و قیود آن را مشخص کرده است؛ مثلا غنا اگر گفته شود عرفی است، شارع مقدس بدون قید و شرط آن را حرام نکرده است، بلکه با قیود و شرایط خاصی، آن را حرام کرده است.
3️⃣ موضوعات عرفیه بدون حدود و قیود شرعی: گاهی وقتها هم حکم روی عنوان عرفی رفته است، بدون اینکه قید یا شرط خاصی داشته باشد؛ مثل خون که شرع مقدس، حکم به نجاست آن داده است.
🔻وظیفه فقیه نسبت به اقسام سه گانه:
🔸 قسم اول: شناخت موضوعات این قسم قطعا وظیفه فقیه است.
🔹 قسم دوم: شناخت موضوعات قسم دوم ارتباطی با فقیه ندارد ولی استنباط حدود و قیود و شناخت آنها بر عهده فقیه است.
🔸 قسم سوم: مرجع در شناخت موضوعات قسم سوم، فهم عرف است. فقیه نیز اگر در این مورد نظر دهد، به عنوان یکی از عرف نظر می دهد. و چه بسا که غیر فقیه در این قسم از موضوعات، اعرف از فقیه باشد.
🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
📚 تقریرات درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#معرفی_کتاب
#فقه_معاصر
💠 آیین رونمایی از ۹ جلد کتب اجتهادی و تخصصی #جدید دفتر فقه معاصر حوزه های علمیه
📚فقه بورس: آیت الله علی #عندلیبی (استاد درس خارج مدرسه #شهیدین )
📚 فقه پزشکی: آیت الله محمد قائنی
📚فقه پول: آیت الله محمد تقی شهیدی
📚فقه رمزارزها: آیت الله سید محمد رضا مدرسی
📚فقه حقوق و اعتبارات مالی: آیت الله سید محمد رضا مدرسی
📚فقه عقود مستحدثه (۳ جلد): آیت الله حسین شوپایی
📚شخص حقوقی: دفتر فقه معاصر
✅ با سخنرانی آیت الله اعرافی و آیت الله شب زنده دار
🕰 دوشنبه ۸ آذرماه ۱۴۰۰ (ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۳:۳۰)
مرکز مدیریت حوزههای علمیه
🔗 لینک پخش آنلاین👇
https://www.hawzahnews.com/service/live
👈 اخبار #علمی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#نکات_اصولی
#سیاق
#ظهورات_قرآنی
💠 اشکال استناد به سیاق آیات #قرآن:
🔻 آیات قرآن یکجا و باهمدیگر نازل نشده، که بتوان در آنها قائل به #سیاق واحد شد و آن را قرینه قرار داد؛ زیرا در صورتی میتوان به #وحدت_سیاق تمسک کرد که متکلم، جملات متعدد را مقترن به یکدیگر بگوید، به گونهای که مخاطب در اثر انس ذهنیای که با جملات قبل و بعد مخاطب در همان حین تکلم پیدا کرده است، سایر جملات را نیز بر همان سیاق بفهمد؛ ولی اگر جملات متکلم با یکدیگر صادر نشده باشند، بلکه بعد از صدور در زمانها و مکانهای مختلف، کنار یکدیگر جمع شده باشند، در این صورت دیگر نمیتوان به وحدت سیاق بین این جملات استناد کرد؛ زیرا اصلاً سیاق واحد نداشتهاند، بلکه هر کدام بر سیاق مختص به خودشان از متکلم صادر شدهاند.
🔹 بنابراین به طور کلی وحدت سیاق در آیات قرآن قابل تمسک نمیباشد، مگر در موارد خاصّی که #قرینه و دلیل خاص داریم که این آیات در کنار یکدیگر و در یک زمان، نازل شدهاند و لذا وحدت سیاق دارند و یا اینکه بخشهای مختلف یک آیه باشند؛ البته اگر بدانیم آن بخشها نیز با یکدیگر نازل شدهاند، نه این که متفرق نازل شده باشند.
🔺ارسالی از استاد سید مرتضی #خاتمی سبزواری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
📚 تقریرات درس خارج اصول استاد علی #عندلیبی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#نکات_اصولی
#اجماع_منقول
💠 حجیت اجماع منقول:
🔻 اجماع منقول حجت نیست؛ چون حجیت #اجماع از باب #کاشفیت قطعی است؛ یعنی وقتی فتاوای فقها مورد بررسی قرار می گیرد، باید کشف قطعی حکم شارع صورت گیرد.
🔹 این در حالی است که در اجماع#منقول صرفاً خبر واحد وجود دارد که فتوای فقها این چنین است و نقل فتوای فقها علم آور نخواهد بود، بلکه نهایتا ظن آور است و با توجه به اینکه فتاوای فقها حکم شرعی و موضوع حکم شرعی نیست، حجیت #تعبدی نخواهد داشت. بنابراین نقل فتاوا یقین آور نیست و حجیت تعبدی هم نخواهد داشت.
🔸 از طرف دیگر نتیجه تابع أخس مقدمات است که نهایتا #ظن به فتوای فقها حاصل شده، که به تبع آن ظن به حکم شرعی ایجاد می شود، اما «إنّ الظن لایغنی من الحق شیئاً»
🔺ارسالی از استاد سید مرتضی #خاتمی سبزواری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
📚 تقریرات درس خارج اصول استاد علی #عندلیبی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از طریق کانال #درمسیراجتهاد 👇دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 4
💠 واسطه بین #نجاشی و کتب بودن
🔻آیت الله وحید خراسانی: «مرحوم نجاشی در مقدمه کتاب خود مطلبی دارد که از آن استفاده میشود واسطههای نجاشی در رجال او، همه جزو #ثقات هستند؛ زیرا نجاشی کتابش را در جواب بر حرف اهل سنت، برای این نوشته است که اثبات کند شیعه دارای مصنفات و سلف ریشهداری است. پس اگر طرق به کتابهایی که ایشان نقل کرده،تمام نباشد و راویان آن ثقه نباشند، کتاب ثابت نمیشود و اگر اثبات نشود، جواب اهل سنت داده نمیشود».
🔹 اشکال:
معنای جملهای که نجاشی در مقدمه فرموده،این نیست که همه واسطهها ثقات هستند. این ادعا هم جواب نقضی و هم جواب حلی دارد:
1️⃣ جواب نقضی: در موارد متعددی مشاهده میکنیم که طریق نجاشی به کتب، مشتمل بر افراد #ضعیف است و در برخی موارد خود نجاشی تصریح میکند که فلانی کتاب دارد، ولی من خودم آن را ندیدهام و کسی برای من آن را نقل نکرده است.
2️⃣ جواب حلی: ادعای نجاشی این است که هر کس با انصاف باشد و حدود دو سه هزار کتابی که او از سلف #شیعه نقل کرده است را ببیند، میفهمد که لااقل مقداری از این کتابها واقعیت دارد و اساساً مرحوم نجاشی دنبال اثبات تک تک کتابها نبوده است وگرنه اهل سنت که به توثیق نجاشی اعتماد نمیکنند، بلکه میگویند همه راویان شما ضعیفاند و یا اینکه شیعه و رافضی کذّاب است. بنابراین با استناد به این وجه نمیتوان وثاقت واسطهها را اثبات کرد.
📚 برگرفته از درس خارج فقه #بورس استاد علی #عندلیبی (زید عزه)
📌 ارسالی از حجت الاسلام علی #ظهیری (مقرر محترم درس خارج فقه بورس)
💎 برای دسترسی به کلیه فایلهای درس فقه #بورس به سایت مدرسه شهیدین مراجعه فرمایید:
🌐 https://shahidain.ir/fa/jurisprudence-methodology/extracurricular/777-2019-11-23-08-03-46
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 5
💠 اصحاب #اجماع:
🔻 مرحوم کشی در سه قسمت از کتاب خود، در مورد 18 نفر از اصحاب، عبارتی به این مضمون نقل کرده است: «أَجْمَعَتِ الْعِصَابَةُ عَلَى تَصْحِيحِ مَا يَصِحُّ مِنْ هَؤُلَاءِ وَتَصْدِيقِهِمْ لِمَا يَقُولُونَ، وَأَقَرُّوا لَهُمْ بِالْفِقْهِ» (رجال کشی، ص238، 375 و 556) که در مورد معنای آن چند احتمال وجود دارد:
1️⃣ تنها وثاقت #راوی-بلاواسطه بعد از این افراد (مروی عنه اصحاب اجماع) اثبات میشود.
2️⃣ هر کجا خبر به یکی از این اصحاب اجماع رسید، بقیه روات #ثقه میشوند. طبق این مبنا، وثاقت روات بعدی ـ هر چند مروی عنه #باواسطه از اصحاب اجماع باشند ـ اثبات میشود.
3️⃣ هرگاه خبر به این افراد میرسد، وثاقت روات اثبات نمیشود، لکن خود خبر حجت و #معتبر میشود. (#موثوق-الصدور)
4️⃣ جمله کشّی ارتباطی به توثیق افراد یا اثبات اعتبار روایت ندارد، بلکه ظاهر در این معناست که خود این افراد فقیه و عالم و مورد اعتماد علما بودهاند و در مورد این 18 نفر، در میان بزرگان اتفاق نظر وجود داشته است. (نظر #صحیح)
📚 ر.ک: فقه بورس و اوراق بهادار، استاد #عندلیبی، ج1، ص 54
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اصولی
#تنقیح_مناط
💠 تنقیح مناط:
🔻 تنقیح مناط: کشف ملاک حکم از یک مورد و سرایت آن به موارد دیگر
🔹 تنقیح مناط وقتی امکانپذیر است، که به وجود چهار امر #اطمینان داشته باشیم، که عدم اطمینان به هر یک از این امور، سبب خلل در استدلال از طریق تنقیح مناط خواهد شد:
1️⃣ اطمینان به این که امری که کشف شده، مقتضی و #ملاک حکم شارع میباشد.
2️⃣ اطمینان به این که این امر، #تمام_ملاک میباشد.
3️⃣ اطمینان به این که همین ملاک در مورد #فرع (که میخواهد حکم را به آن سرایت بدهد) نیز وجود دارد.
4️⃣ اطمینان به این که مانعی برای تأثیر ملاک در فرع وجود ندارد؛ زیرا چه بسا #مانع اقوی در مورد فرع وجود داشته باشد و جلوی تأثیر مقتضی را بگیرد.
🔺از آن جایی که اطمینان به این امور، تقریباً احتیاج به علم غیب دارد و واقعاً احراز این که تمام ملاک (مقتضی موجود و مانع مفقود) که در اینجا وجود دارد، به همین صورت (بدون مانع و مزاحم اقوی) در جای دیگر نیز وجود دارد، امر بسیار مشکلی است. لذا #تنقیح_مناط جز در موارد #نادر امکانپذیر نیست.
📚 برگرفته از درس فقه بورس استاد #عندلیبی
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 6
💠 وقوع در اسناد روایات کتاب کامل الزیارات:
🔹 مرحوم ابن قولویه در مقدمه کتاب خود بر وثاقت #جمیع وسائط اسناد کامل الزیارات (از خودشان تا امام ع) شهادت داده است. ابن قولویه اقدم از شیخ طوسی است. پس توثیق او حجت است.
🔸 «ولم أخرج فيه حديثا روي عن غيرهم إذا كان فيما روينا عنهم من حديثهم كفاية عن حديث غيرهم و قد علمنا أنا لا نحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعنى و لا في غيره لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من أصحابنا رحمهم الله برحمته» (کامل الزیارات، ص4)
🔻 اشکال:
ما هم قرينه داخليه و هم قرينه خارجيه داريم كه بيان ابن قولويه بر توثيق تمام روات مذکور در کتاب دلالت نمی کند.
1️⃣ قرينه خارجيه: افرادي امثال عايشه در اسناد كتاب واقع شده اند. (كامل الزيارات، باب8، ص31، باب 22، ص68.)
2️⃣ قرينه داخليه: عبارت خود ايشان در مقدمه كتاب است: «… ولم اخرج فيه حديثاً روي عن غيرهم (ائمه عليهم السلام). اذ كان فيما روينا عنهم من حديثهم كفاية عن حديث غيرهم و قد علمنا انا لانحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعني و في غيره و لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من اصحابنا». (كامل الزیارات، ص4)
🔹 دقت در خود مقدمه مدّعای ما را ثابت می کند؛ زیرا معناي اين جمله آن است كه من بر همه #روايات احاطه ندارم. به همین خاطر هم می فرماید: از آنجا که من به تمام روایات احاطه نداشتم و احاطه من به روایات تنها به مقداری بود که اساتیدم - که همه #ثقه هستند- آنها را برایم نقل کرده اند، من نیز به همان مقدار اکتفا می کنم.
🔸 اگر معنای این عبارت تمام واسطه ها و روات موجود در کتاب باشد، لازمه اش کذب کلام ابن قولویه است؛ چون قطعاً ایشان به تمام روایات روات موجود در کتاب احاطه نداشته است.
🔺 بنابراین با توجه به مقدمه کتاب تمام اساتید بلاواسطه ابن قولویه ـ چه در کامل الزیارات و چه در غیر آن ـ #ثقه هستند.
👈 مرحوم #خویی (رحمه الله) در ابتدا معتقد بودند همه روات کتاب ثقه هستند، ولی در اواخر عمر شریفشان تنها وثاقت روات بلاواسطه را پذیرفتند.
📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (دام عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #رجالی بیشتر را در این کانال ببینید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#معرفی_کتاب
#تازه_های_نشر
💠 کتاب ارزشمند «ابراهیم بن هاشم» تألیف استاد گرانقدر آیتالله علی #عندلیبی (استاد درس خارج مدرسه شهیدین) توسط انتشارات جامعة المصطفی العالمیة منتشر شد.
🔹 #ابراهیم_بن_هاشم یکی از روات پر روایت است، که در این کتاب بیش از 30 وجه عام وثاقت برای وی مطرح شده است.
🔸 این وجوه برای اثبات #توثیق روات دیگر نیز قابل استفاده است.
🔹 مطالعه و مراجعه به این کتاب که از معدود کتب رجالی است که به بحث مهم «#وجوه_عامه توثیق» پرداخته، به همه طلاب سطوح عالی و خارج سفارش میشود.
🔻 خرید آنلاین از طریق سایت انتشارات:
🌐 https://buy-pub.miu.ac.ir/product/4066788
📌 همچنین خرید کتاب با تخفیف 20 درصد از نمایشگاه کتاب امکانپذیر است.
👈 #اطلاعیههای_علمی را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#عرف
💠 مراحل تمسک به دلیل شرعی و جایگاه عرف در آنها:
1️⃣ مرحله اول: فهم معنای کلام در مقام خطاب:
این مرحله همان ظهور میباشد و به #عرف واگذار شده است.
2️⃣ مرحله دوم: تشخیص موضوع:
به طور مثال، در دلیل «رجل شک بین الثلاث والاربع»، معنای رجل از حیث لغت و عرف «مرد» است، حال آیا همین «رجل» به معنای مذکر موضوع دلیل است؟ پاسخ میدهند که با توجه به الغای خصوصیت و تناسب حکم و موضوع، «رجل» برای مثال در کلام ذکر شده است و موضوع «انسان» است و مرد بودن موضوعیّت ندارد. این مرحله نیز به #عرف واگذار شده است.
3️⃣ مرحله سوم: تطبیق موضوع بر مصادیق:
در مورد اینکه در این مرحله شارع، #عقل و یا #عرف مرجع است، اختلاف وجود دارد، اما نظری که با تحقیق به آن رسیدهایم این است که مرجع در این مرحله نیز عرف است. به طور مثال، دلیل میگوید: «الدم نجس»، حال اگر رنگ خونی که روی لباس بوده و آن را شستهایم، بر لباس باقی بماند، آیا موضوع دلیل بر این رنگ نیز تطبیق میشود یا خیر؟ میگوییم با دقت عقلی کاری نداریم که کسی بگوید: «این عرض است و هنوز جرم خون موجود است»، بلکه نظر عرف را میپذیریم که میگوید: «این دیگر خون نیست». بنابراین دلیل نجاست خون بر این مصداق منطبق نمیشود. البته بحث در مخترعات شرعیّه مثل «صلاة» نمیباشد، بلکه بحث در مفاهیم عرفیّه است.
📚 ر.ک: فقه بورس و اوراق بهادار، استاد #عندلیبی ، ج1، ص 17 ـ 18.
👈 نکات #فقهی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اصولی
#سیره
💠 در سیره عقلا دقیقاً چه چیزی توسط شارع امضا میشود؟
🔹 اگر سیرهای در زمان صدر اسلام بوده و امضا شده، ولی در زمان حاضر متعلّق آن سیره، تغییر کرده است، آیا همان امضای صدر اسلام در مورد اصل این عمل با متعلّق دیگر کافی است و سبب مشروعیّت و حجیّت این سیره با متعلّق جدید نیز میشود یا خیر؟
به عبارت دیگر: وقتی بنای عقلائی امضا میشود، دقیقاً چه چیزی #امضا میشود؟ آیا فقط خود عمل خارجی امضا میشود و یا اینکه اگر آن عمل خارجی ناشی از #ارتکاز و کبرای کلّی مرتکزی باشد، شارع مقدس آن کبرای کلّی مرتکز در ذهن عقلا را امضا میکند؟
🔸 به طور مثال، شارع مقدس «#حیازت» را امضا کرده است، ولی میبینیم که در زمان شارع، حیازت با تحجیر (سنگ چینی) و سختی فراوانی نسبت به مکانی با مساحت کم محقّق میشده، آیا همان نوع از حیازت، مشروع شده است و یا اینکه حتی حیازت در زمان ما که با اسباب مدرن به آسانی در زمان کوتاهی نسبت به مکانی بسیار وسیع محقّق میشود، نیز امضا شده است. به عبارت دیگر، امضای تحجیر که امری عقلائی است تنها در همان مصداق قدیمی آن منحصر است و یا اینکه شامل موارد جدید نیز میشود؟!
🔹 برای پاسخ به این سؤال باید به ادلّه حجیّت سیره عقلائیّه توجه کنیم؛ با توجه به ادلّه سیره عقلائیّه، در مییابیم که بسته به اینکه کدام دلیل را بر اعتبار سیره عقلائیّه اقامه کنیم، نتیجه متفاوت میشود؛ چون مفاد بعضی از ادلّه این است که تنها همان عمل خارجی امضا میشود . (الفائق في الاصول، ص21)
🔸 به نظر می رسد در جایی که سیره و عمل خارجی عقلا، نکته یا ارتکاز عقلائیّه داشته باشد، نمیتوان پذیرفت که امضای سیره خارجی عقلا، امضای آن نکته و ارتکاز نیز بوده است، ولی در جایی که عقلا بین خودشان کبرای کلّی نانوشتهای داشتهاند و بر اساس آن، سیرههای خارجی متعدّد شکل میگیرد، در این صورت اگر شارع مقدس آن کبرای کلّی را #ردع نفرمودند، مشخص میشود که کبری نیز امضا کرده است.
📚 ر.ک: فقه بورس و اوراق بهادار، استاد #عندلیبی ، ج1، ص 126 ـ 127
👈 نکات #اصولی بیشتر را در این کانال ببینید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 8
💠 کثرت روایت:
🔹 در روایات آمده است: «سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ اعْرِفُوا مَنَازِلَ النَّاسِ عَلَى قَدْرِ رِوَايَاتِهِمْ عَنَّا.» (وسائل الشیعة 27: 79)
پس هر کسی که روایات بیشتری از ائمه (علیهم السلام ) نقل کند، مقام و منزلتش نزد ائمه بیشتر است. بنابراین راوی کثیر الروایة #ثقه است.
🔸 اشکال:
معنای این روایات این است که شخص از جهت نقل روایت نزد ائمه (علیهم السلام) مقبول است، ولی بقیه اعمالش باید بررسی شود.
مثل روایاتی که می گویند: بهشت بر زائرین حضرت معصومه (سلام الله علیها) واجب است. قطعاً این در صورتی است که از جهات دیگر مشکل نباشد. بنابراین این روایات بر وثاقت روات کثیر الروایة دلالتی ندارد و دال بر توثیق نیست.
🔹 ولی کثرت #انس با مروی عنه و کثرت رفت و آمد، از قراین دال بر وثاقت است. یعنی وقتی شیخ و امثال او با کسی انس داشته و رفت و آمد داشته باشند، قطعا اگر ثقه نبود، این همه رفت و آمد نمی کردند. چون قطعا از او شناخت پیدا می کنند.
📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (دام عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #رجالی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم