#روش_شناسی
💠 آیت الله شیخ حسین مفیدی یزدی (دام عزه) یکی از شاگردان علمی و اخلاقی مرحوم آیت الله #بهجت (رحمه الله) است، که سالهاست در حوزه علمیه قم مشغول به تدریس علوم مختلف و شاگردپروری میباشد.
🔹 با توجه به اهمیت روش تحصیل اجتهادی، در پیام بعدی نظر ایشان را در این موضوع میآوریم.
🔸 قطعاً #روش_شناسی اجتهاد میتواند طالب علم را سالها جلو ببرد.
👈🏻 لذا درخواست میکنیم متن زیر 👇🏻را با دقت بخوانید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
در مسیر اجتهاد
#روش_شناسی 💠 آیت الله شیخ حسین مفیدی یزدی (دام عزه) یکی از شاگردان علمی و اخلاقی مرحوم آیت الله #به
#روش_شناسی
💠 روش تحصیل اجتهادی از منظر آیت الله شیخ حسین مفیدی یزدی (دام عزه)
✅ وقتی موضوعی را برای تحقیق انتخاب می کنید، باید چند گام برای رسیدن به اتقان اجتهادی طی کنید:
1️⃣ گام اول: درک کامل موضوع
🔹 اول سراغ فکر و حرف های دیگران نروید. اول سعی کنید موضوع را کاملا درک کنید و بدانید بحث بر سر چیست؟ محل نزاع کاملا تحریر شود و محور بحث را خوب تصور کنید.
🔸 دوم ببینید چه درباره این محور و موضوع چه باید بگوییم؟ یعنی به آن اندازه اطلاعاتی که خود من الآن دارم، جواب و حکم این موضوع چیست؟
🔹سوم به احدی کاری نداشته باشید. اینکه میگویند مراجعه به اقوال دیگران ذهن انسان را قوی می کند، #اشتباه است. اول باید موضوع را تصور کنید و سپس با فطرت خدادادی و محدوده اطلاعاتی که دارید، حکم موضوع را حدس بزنید.
2️⃣ گام دوم: بررسی حکم با استاد یا همبحث
قدم بعد این است که حکمی را که برای موضوع مفروض انتخاب کردهاید، با استاد یا هم بحث مورد بحث و بررسی قرار دهید. در حال بحث و بررسی، تمام تلاشتان این باشد که بدون تعصب مطلب خودتان را جا بیندازید و از آن نتیجهگیری اولیه دفاع کنید. در این گیر ودار، نظرات دیگران و استاد و هم بحث شروع می ند خود را نشان دادن . حتی به نظر من در مرحله دوم هم سراغ حرف اقویاء نروید. یعنی مرحله اول، انتخاب یک مختار است. مرحله دوم بر کرسی نشاندن آن و شواهد برای اثباتش آوردن و آن را محکم کردن.
3️⃣ گام سوم: بررسی نظرات علمای بزرگ
🔹 بعد از آنکه حرف را خوب روی کرسی نشاندید مرحله سوم شروع می شود که نگاه کردن به نظرات نوابغ و علمای بزرگ است. ببینید آن ها چه گفته اند؟ چون وقتی ما در ابتدا روی فطرت و اطلاعات خودمان انتخاب نظر کردیم، یک چیزی را میفهمیم. بعد که میرویم به سراغ استاد و هم بحث، باید مواظب باشیم آن چیزی را که به عنوان یک امر فطری فهمیدهایم، از فطرت و از سلامت ذهن فاصله نگیریم. ولی گاهی میبینیم در انتخاب نظرمان واقعا اشتباه کرده بودیم و میفهمیم علت اشتباهمان چه بوده است؟ یعنی میفهمیم که اشتباه ناشی از ضعف من بوده و قبول اشتباه، فاصله گرفتن از فطرت محسوب نمیشود.
🔸 البته گاهی است که انسان چیزی میفهمد و تا آخر هم روی حرفش میماند. یعنی میبیند آن مطلب فطری که همان اول خدا به دلش انداخت، غالب بود حتی بر فکر نوابغ و بزرگان. اما این کم است. در هر ده موردی شاید یک مورد اینگونه باشد. غالبا وقتی وارد بحث و بررسی میشود میبیند مبنایی که اول اتخاذ کرده اشتباه بوده است.
🔹 پس مرحله و قدم دوم این شد که سعی میکند حرفش را مستقر کند و خوب جا بیندازد. وقتی خوب آن را بتن آرمه کرد، به سراغ اقوال بزرگان علما میرود. بعضی وقتهاست که میبیند با اینکه طرف عالم بزرگی است، اما نمیتواند حرف او را از دستش بگیرد. میگوید من طوری حرفم را محکم کردهام که میبینم حرف آن ها درست نیست و از آنها جواب دارم. این ها همه خوب است و تقویت علمی محسوب میشود، اما پَرش نیست.
4️⃣ گام چهارم: پَرِش علمیِ اجتهادزا
🔹 #پرش علمی که اجتهاد از آن درمی آید، این است که: مطلبی را اول انتخاب کردهایم، در مباحثه و با بحث با استاد آن را بتن آرمه و محکمش کردهایم، ولی ناگهان یک عالم بزرگی میآید و مثل این آفتاب، آن را از دست ما میگیرد و میگوید همه اشتباه کرده بودید. این همه بحث و بررسی و بتن آرمه همه خراب شد. اینجاست که انسان در علمیت، یک #جهش پیدا می کند. چون میبیند بعد از این همه زحمت، این عالم این نظر را از دست همه ما گرفت.
🔸 لذا عرض کردم اگر از اول به بهانه ی تقویت ذهن به سراغ نظرات بزرگان برویم، درست نیست. راهش این است که اول خودتان بحث را محکم کنید. بعدا که سراغ کلمات بزرگان می آیید میبینید که اصلا اول درست نفهمیده بودید. اینطوری خیلی انسان #تقویت می شود .
🔹 خوبیِ این روش هم این است که این حالت - که علمای بزرگ مطلبی را که محکم کردهایم، از دستمان بگیرند - تکرار میشود، ولی به یک منوال نیست. بلکه منحنیِ آن به سوی میل به صفر است. یعنی اینگونه نیست که اگر مثلا پنج سال کار میکنیم، هر شش ماهی ده تا خراب شده بتن آرمه داشته باشیم. بلکه روزهای اول، هفتهای دو سه مورد . بعد ماهی دو سه تا. کم کم در شش ماه دو سه مورد اینجوری رخ میدهد تا به جایی میرسیم که به این زودی خراب نمیشود؛ چون هر باری انسان دارد تجربه علمی کسب میکند و از شکستهای سابق بهره میبرد و قوی میشود. بعد از ده سال بحث و مباحثه اگر مطلبی را محکم کرد، حتی بزرگان علماء هم نمیتوانند به این زودی ها از دستش بگیرند. چون از تجربیات علمی بزرگان استفاده کرده است .
📚 برگرفته از فرمایشات استاد شیخ حسین #مفیدی یزدی (13 خرداد 1402)
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اصولی
💠 تفاوت بین امارات و اصول
🔹 مرحوم آخوند در کفایه در این مورد میفرماید:
«ثم لا يخفى وضوح الفرق بين الاستصحاب وسائر الأُصول التعبدية وبين الطرق والأمارات ، فإن الطريق أو الامارة حيث إنّه كما يحكي عن المؤدّى ويشير إليه ، كذا يحكي عن أطرافه من ملزومه ولوازمه وملازماته ويشير إليها ، كان مقتضى إطلاق دليل اعتبارها لزوم تصديقها في حكايتها ، وقضيته حجية المثبت منها كما لا يخفى ، بخلاف مثل دليل الاستصحاب ، فإنّه لا بدّ من الاقتصار مما فيه من الدلالة على التعبد بثبوته ، ولا دلالة له إلّا على التعبد بثبوت المشكوك بلحاظ أثره ، حسبما عرفت فلا دلالة له على اعتبارٍ المثبت منه ، كسائر الأصول التعبدية ، إلّا فيما عدّ أثر الواسطة أثراً له لخفائها ، أو لشدة وضوحها وجلائها ، حسبما حققناه» (کفایة الأصول، ص 416)
🔸 حاصل این فرمایش، دو مقدمه و یک نتیجه است:
1️⃣ مقدمه اول: تعدّد خبر به لحاظ لوازم و ملزومات و ملازمات مخبرٌ به
وقتی از یک امری خبر داده میشود، به تعداد لوازم و ملزومات و ملازمات آن مخبرٌ به، خبر ایجاد میشود. به عنوان مثال وقتی کسی میگوید: «خورشید طلوع کرد» از تمام آثار و لوازمِ حیات زید نیز خبر میدهد و در حقیقت، چندین حکایت و خبر وجود دارد. این فرد هم از پایان شب و هم از قضا شدن نماز خبر میدهد.
2️⃣ مقدمه دوم: شمول ادله حجّیت خبر نسبت به خبرهای مربوط به لوازم
ادله حجّیت خبر عادل یا خبر ثقه، تمامی حکایتها و خبرهای مُخبِر را شامل میشود و معنای «صدّق العادل» یا «صدّق الثقة»، صحّت خبرهای او و لزوم ترتیب اثر دادن به حکایت های است. این مطلب اطلاق دارد و اخبار مطابقی، تضمنی و التزامی را شامل میشود.
✅ نتیجه: با توجه به این دو مقدمه، باید گفت: مثبتات أمارات #حجّت است. ولی در مورد اصول عملیه این چنین نیست.
🔹به عنوان مثال در استصحاب که تعبیر «لا تنقض الیقین بالشک» به کار رفته و حکم به ابقای همان مورد یقین شده است، نسبت به لوازم و ملازمات و ملزومات، یقینی نبوده بلکه یقین به عدم آنها بوده است. از این رو دلیل استصحاب نمیتوان شامل این موارد شود.
🔸 بنابراین دایره حجّیت در باب اصول عملیه و استصحاب ضیق است، ولی در أمارات موسّع است. بدین معنا که اگر دلیل حجّیت أمارات لفظی باشد، #اطلاق دارد و اگر غیر لفظی مانند سیره عقلائیه و متشرعه ردع نشده از سوی شارع باشد، این دلیل نیز شمول دارد و نسبت به دلالتهای مطابقی، تضمنی و التزامی نیز جریان دارد.
📚 برگرفته از دروس خارج اصول استاد آیت الله #شبزندهدار (1403/02/17)
👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اخلاقی
💠 اهمیت روضه خوانی
🔹 آیت الله شب زنده دار میفرماید: حضرت آیتالله وحید خراسانی مطلبی را در درس فرمودند. سال گذشته هم در مجلسی بنا به درخواست بنده تکرار کردند.
🔸 آیت الله وحید فرمود: در نجف اشرف در مراسم ختم سید جعفر شیرازی در کنار آیتالله سید عبدالهادی شیرازی نشسته بودم. ایشان حکایتی از سید جعفر نقل کردند که من شب اول محرم یک سالی حضرت سیدالشهداء «ع» را در خواب دیدم که در مجلسی تشریف دارند و در خدمت ایشان حضرت ابوالفضل «ع» یا حضرت علی اکبر «ع» بودند. لیستی در دست شخص همراه سیدالشهدا «ع» بود. حضرت به او فرمودند که اسم فلانی را حذف کن. بعد اسم این آقا سیدجعفر را بردند و فرمودند که اسم او را جایگزین کن. آیتالله سید عبدالهادی شیرازی فرمودند: من از خواب بیدار شدم و دیگر تا صبح خوابم نبرد. صبح منتظر بودم که آقا سید جعفر بیاید و ببینم چه کاری کرده است. وقتی آمد، به ایشان گفتم که چنین خوابی دیدم.
🔹 او گفت: دیشب که شب اول محرم بود، برای زیارت به حرم حضرت امیر «ع» مشرف شده بودم. وقتی از حرم بیرون آمدم، به ذهنم آمد که ما برای حضرت سیدالشهداء «ع» گریه کردیم، اما کسی را نگریاندیم. تصمیم گرفتم #مقتل تهیه کنم و از همان شب اول محرم در منزل خودم برای زن و بچهها #روضه بخوانم. ایشان این تصمیم را میگیرد، میرود مقتل تهیه میکند که در منزل خودش حداقل برای زن و بچهی خودش روضه بخواند. از این رو، حضرت سید الشهداء «ع» نام او را در لیست ذاکرانش وارد میکند و آقای سید عبدالهادی این را دیده است.
✅ بنابراین، #تبلیغ و روضهخوانی، مقام شامخی است. کسانی که واقعاً توانایی این کار را دارند این را به بهانههای مختلف ترک نکنند.
📚 ر.ک: کتاب پندهای سعادت، ج2، ص 40 ــ 41.
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اخلاقی
💠 اشتباه بزرگ روحانیون
🔹ما معممان و روحانیون در طول تاریخ، در تخطئه خودمان، به اشتباهات بزرگی دچار شدیم. ما خیال کردیم با طرد و نفی و دعوا و احیانا تکفیر، میتوان ریشه یک فکر غلط را از جامعه کند؛ در حالی که این خطاست.
🔸چرا فرق ضاله، ایدههای غلط و بیمبنایشان، همچنان در مغزهای خیلی از مردم ماند و هنوز هم هست؟ علت این است که با آنها برخورد خوب و منطقی و #استدلالی نشد. برخورد چماقی شد. امروز، دیگر بس است.
🔹 این برخورد التقاطی، در جامعه ما هست؛ اما جوابش، چماق و دعوا و نفی و انکار و تکفیر و... تفسیق نیست، جوابش کار درست است.
📚 برگرفته از فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با روحانیان زنجان، ۱۳۶۴/۸/۲۹؛ به نقل از کتاب حوزه و روحانیت در آینه رهنمودهای مقام معظم رهبری، ج ۲، ص۱۳۴ (@ravesh_ejtehad)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 ما نباید فقط فقه را از مرحوم شیخ انصاری یاد بگیریم؛ سلوک و معنویت و اخلاق و دیانت را هم باید از این بزرگان یاد بگیریم
🔹 مرحوم شیخ اعظم #انصاری، با آن عظمتش، بر حسب آنچه که در احوالات ایشان هست و ملاحسینقلی همدانی (رضواناللهعلیه) که از شاگردان علمی ایشان بوده، نقل کرده است، آخر هر هفته مرحوم شیخ مرتضی انصاری به منزل آقاسید علی شوشتری که از شاگردان خودش محسوب میشدند، میرفت.
🔸ملاحسینقلی همدانی (رضواناللهعلیه) نقل میکند یک بار رفتم ببینم که مرحوم شیخ مرتضی انصاری برای چه کار به آنجا میرود؛ دیدم که مرحوم شیخ نشسته است و آقا سید علی شوشتری دارد ایشان را #موعظه میکندکه مرجعیت این مشکلات را دارد و آدم باید حواسش باشد.
🔹 بنده یک اجازه وجوهات از مرحوم شیخ مرتضی انصاری دیدم که به یکی از علمای تهران نوشته و در کتابی چاپ شده است. مرحوم شیخ انصاری با خط خودش نوشته است که اجازه صرف امور حسبیه و وجوهات، مشروط به رعایت احتیاط است.
📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله شب زنده دار (@misbahulfiqahe)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 نيت از «كار» بهتر و مشکلتر است
🔹 نيت از «كار» بهتر است؛ چون نيت اگر #خالص و قوى بود انسان را به كار وادار مىكند. نيت مشكل تر از كار است. اينكه گفتهاند: «نية المؤمن خير من عمله»؛ نيت انسان مؤمن از عمل او بالاتر است. يا اين كه گفتهاند: «أفضل الأعمال أحمزها»؛ هر عملى كه دشوارتر باشد ثوابش بيشتر است؛ اين نه براى آن است كه نيت با اين كه #آسان هست از ثوابش از ثواب عمل بيشتر است!
🔸 اين دو اصل دينى را وقتى كنار هم بررسى مىكنيم مىبينيم نتيجهاش آن است كه نيت بسيار #مشكل است. اگر بهترين عمل دشوارترين اعمال مىباشد، پس نيت چگونه بهتر از عمل است آيا مگر نيت آسان نيست؟! مىفرمايند: نه. نيت (أحمز الأعمال ) است؛ يعنى نيت از همه اعمال سنگين تر است.
📚 ر.ک: اسرار عبادات، آیت الله العظمی #جوادی آملی، ص 157.
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 بخشی از پیام تسلیت مقام معظم رهبری در پی درگذشت رئیس فقید مجلس خبرگان آیت الله حاج میرزا علی مشکینی
▪️ به مناسبت ۸ مردادماه، سالروز رحلت آیت الله علی مشکینی (ره)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
💠 سید حمیری سید نیست!
🔹سید اسماعیل حمیری، اسمش سید است و سید مصطلح ما نیست.
🔸 مثل سید قطب که اسمش سید است. دو برادر هستند؛ یکی اسمش سید است، یکی محمد. محمد قطب غیر از سید قطب است. دیدم بعضی نوشته اند: سید محمد قطب! سید قطب در مصر اعدام شد اما محمد قطب تا چندسال پیش زنده بود.
🔹 سید اسماعیل حمیری هم، سید اسمش است، نه اینکه سید بوده. اصلا ایشان سید هم نیست. اشتباه نشود.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله سید احمد #مددی (دام عزه)
👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اصولی
💠 نسبت روایات امامیه به روایات اهل سنت
🔹 در این مسأله سه نظریه وجود دارد:
1️⃣ آیت الله بروجردی: حاشیه
از شاگردان مرحوم بروجردى نقل کرده اند که ایشان فرموده فقه شیعه و روایات شیعه مثل حاشیه است و لذا روایات اهل سنت مثلاً متن مى شود. حالا نمى دانیم چرا تعبیر به حاشیه کرده اند!
2️⃣ آیت الله سیستانی: مهیمن
استاد ما آقاى سیستانى نیز به (مهیمن) بودن قرآن اشاره مى کند و مى فرماید همان طور که قرآن بر تورات و انجیل ناظر است، روایات ما هم بر روایات عامه مهیمن هستند.
3️⃣ آیت الله سید احمد مددی: سلطان
من تعبیر سلطان را بیشتر مى پسندم؛ زیرا روایات ما بر روایات اهل سنت سلطنت دارند. این دو تعبیر از قرآن استفاده مىشود.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله سید احمد #مددی (دام عزه)
👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
در مسیر اجتهاد
#نکات_اصولی 💠 نسبت روایات امامیه به روایات اهل سنت 🔹 در این مسأله سه نظریه وجود دارد: 1️⃣ آیت الل
#نکات_اصولی
#نکات_اعضای_کانال
💠 در پاسخ به فرمایش حضرت آیت الله مددی (دام عزه)
🔹 مرحوم آیت الله بروجردی (ره) که درباره تأثیر فقه عامه بر احادیث امامیه میفرمایند: «أحادیث شیعه به منزله تعلیقهای بر فقه عامّه است»، یعنی اگر حکمی بین عامه مسلّم بوده و امام (علیهالسلام) نظری را بیان نداشتهاند، این حکم نزد امام (علیه السلام) پذیرفته شده است.
🔸 کلام آیت الله بروجردی (ره) قابل پذیرش است؛ چون همان نکتهای که باعث حجیت #سیره عقلاست در حجیت فتوای عامه هم جریان دارد. در سیره عقلا گفته شده اگر احراز شد در زمان معصوم (علیه السلام) و در مرأی و مسمع ایشان سیرهای بین عقلا به وجود آمد، امام (علیهالسلام) در صورت مخالفت این سیره با واقع وظیفه دارد آن را ردع کند و اگر ردعی از معصوم (علیهالسلام) ثابت نشد، سیره امضا شده و حجت میباشد.
🔹 در اینجا هم گفته میشود اگر سیره متشرعه که اکثریت قریب به اتفاق آن را اهل سنّت تشکیل میداده، فتوایی داشته باشند و ائمه طاهرین (علیهم السلام) در آن محیط ردعی نکرده باشند، آن سیره ممضاة است.
✅ لذا به این بیان احادیث ائمه اطهار (علیهم السلام) به منزله #تعلیقه بر فقه عامه هستند و نعوذ بالله قصد تنزل شأن روایات حضرات معصومین (علیهم السلام) نبوده است.
📌 ارسالی از طرف حجت الإسلام محمد #صالحی (دام عزه) (از اعضای محترم کانال در مسیر اجتهاد)
👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_حدیثی
💠 ارزش کار حدیثی
🔹 کار حدیث و دفاع از میراث حدیثی امامیه، کار بسیار ارزشمندی است و در عین حال مشکل. شیخ الطائفه، جناب #شیخ_طوسی، محیی مذهب شیعه است. ایشان به بغداد هجرت نمودند و کرسی تدریس در آن شهر برقرار کردند و بر اساس انظار چهار مذهب اهل سنت نیز نظر میدادند. زندگی شیخ طوسی عبرت انگیز است و همهی آثار ایشان از فقه و اصول و رجال و ... و تسلط ایشان بر تمامی علوم بهت انگیز است. وی بعد از آتش سوزی کتابخانهاش در بغداد به شهر #نجف هجرت کرد و حوزه ارزشمند نجف از یادگارهای ایشان است.
🔸وقتی ما نجف بودیم، قبر شیخ طوسی شکافته شد و بدن و کفن ایشان صحیح و سالم بود. مرحوم آقای #خویی که در فقه و اصول پهلوانی بودند، روزی در فکر بودند و وقتی از ایشان علت را پرسیدیم، فرمودند: در فکر هستم که شیخ طوسی که بود و ما که هستیم؟!
🔹احادیث یادگار ائمه معصومین (علیهمالسلام) است و حشر با حدیث #اکسیر_احمر. اثر انس با احادیث این است که وقتی بدن #شیخ_صدوق بعد از هزار سال از قبر پدیدار شد، پیکر ایشان تازه و سالم بود. و وقتی آقا علی مدرس این واقعه را دید، نظرش در باب معاد برگشت.
🔸علامه #مجلسی با بحارش دین و مذهب را زنده کرد. كوچک شمردن زحمات علامه مجلسی در تأليف بحارالأنوار، نشانهی #جهالت است!
📚 برگرفته از فرمایشات حضرت آیت الله العظمی #وحید خراسانی (مدظله) در دیدار دستاندرکاران همایش "واکاوی اصالت میراث حدیثی شیعه" (اردیبهشت 1397)
👈 نکات #حدیثی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 پرهیز طلاب از اشتغال به امور نامربوط به آنها
🔹درس خواندن باید در متن #زندگی یک طلبه قرار گیرد و امور دیگر در حاشیه باشد؛ اما متأسفانه امروز این امر برعکس شده و درس خواندن برای یک طلبه در حاشیه زندگی او قرار گرفته است.
🔸 آن مقداری که طلبه در حوزه علمیه احساس میکند به #تهذیب نفس نیاز دارد، باید سه برابر آن را کسب کند؛ زیرا به فرموده بزرگان، با ورود طلبه به اجتماع و در گیر شدن با مسائل جامعه، دو سوم تهذیب نفس از بین میرود. پس خوب است طلاب عزیز برای آینده خود کسب تهذیب نفس کنند.
🔹کتاب شناسی و عالِم شناسی دو ویژگی یک طلبه موفق است که شما نیز باید ساعتی از شبانه روز را به این دو موضوع اختصاص دهید. با توجه به روایت شریفه " قلیل ٌ یدوم خیرٌ مِن کثیرٍ لا یدوم" اگر روزی پنج دقیقه به #مطالعه اختصاص دهید اما هر روز و همیشه ادامه داشته باشد، مسلّماً بعد از مدتی در آ ن موضوع مورد مطالعه متبحر خواهید شد ...
📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله #مفیدی یزدی (حفظه الله) از شاگردان برجسته مرحوم آیت الله بهجت (رحمه الله) در دیدار جمعی از طلاب قم
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 زائرین #اربعین، «اخلاص» فراموش نشود!
🔹 مرحوم آقای زاهدی که هم مباحثهی حضرت امام و آیتالله سید احمد زنجانی بودند و این چند نفر با هم رفیق بودند، میبینند مرحوم آیت الله #بروجردی کنار کرسی زمستان نشستهاند و مغموم هستند. خدمت ایشان عرض میکنند: چرا؟ ایشان میفرمایند که اواخر عمر من است و دستم خالی است و چیزی ندارم. این آقایان عرض میکنند: آقا! شما اینهمه خدمات در ایران و خارج از ایران انجام دادید.
🔸 ایشان میفرمایند «وَأخْلِصِ الْعَمَلَ، فَإِنَّ النّاقِدَ بَصیرٌ بَصیرٌ»؛ آن کسی که بناست این اعمال را بپذیرد و ناقد این اعمال هست بصیر و دقیق است.
🔹ناقد همان است که فلزات را بررسی و عیارش را مشخص میکند که چقدر ناخالصی دارد. در روایات هست که گاهی اعمال انسان تا آسمان هفتم میرود، ولی ملائکهای که در آنجا هستند، آنها را به سبب ناخالصی که دارد، بر میگردانند. البته اینها مراتب عالیه هست و دشواری کار نباید ما را مأیوس کند.
📚 ر.ک: کتاب پندهای سعادت (نکات اخلاقی آیت الله #شبزندهدار)، ج2، ص 82.
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_حدیثی
💠 معنای ما تقدم من ذنبک و ما تاخر
🔹 بايد دانست كه ما تقدّم و ما تأخّر غير از ما تقدّم و ما يأتي است. ما يأتي به معنای آينده است؛ امّا ما تأخر به معنای آينده نيست، زيرا عفو گناهان آينده به معنای رفع تكليف است كه مخالف لسان قرآن است، زيرا تمام انسان ها تا زنده اند مكلّف اند.
🔸 اگر گناهان آينده آنها بخشوده شود، لازمهاش رفع تكليف و ترخيص ترك اوامر و تجويز ارتكاب مناهی است و اين مطلب با اصل قاطع و محكم قرآنی مباين است.
👈🏻 بلكه مقصود ما تقدّم و ما تأخّر همان مطلبی است كه در تعبير عرفی از آن به ذهن مي آيد كه درباره امور تازه و كهن گفته می شود، بنابراين معناي آيه و(روایات)، بخشش ذنب سابقه دار و #قديمی و ذنب حادث و #جديد است.
📚 ر.ک: تحریر تمهید القواعد ابن ترکه اصفهانی#آیت_الله_جوادی_آملی، ص 215
👈 نکات #حدیثی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 نظر مقام معظم رهبری در مورد ایام محسنیه
🔹 روضه خوانی و سینه زنی باید باشد؛ اما نه در هر عزایی، این را بدانید که روضه خواندن و گریه کردن ــ آن سنت سنیه ــ مربوط به همه ائمه نیست؛ متعلق به بعضی از ائمه است.
🔸 عزاداری کردن یک حرف است، روضهخوانی و سینهزنی راه انداختن یک حرف دیگر است.
👈🏻 روضه خوانی و سینه زنی راه انداختن، مخصوص امام #حسین (علیه السلام) است؛ حداکثر مربوط به بعضی از ائمه است.
📚برگرفته از فرمایشات مقام معظم رهبری (دام عزه) در دیدار اعضای گروه ویژه و گروه معارف اسلامی صدای جمهوری اسلامی ایران 1370
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 طلبهای که عمرش را تلف كرده
🔹 اگر كسی درس بخواند و نتواند مدرّس خوب باشد يقين بداند عمرش را تلف كرده، برای اينكه اين دروس امانتهای الهی است اين را به ما آموختند ما بايد پيش مطالعه كنيم، مباحثه كنيم، خوب درس بخوانيم، با استاد در ميان بگذاريم، اشكالات را مطرح كنيم، دفتر علمی داشته باشيم بشويم استاد.
🔸 اگر كسی از كتابی به كتاب ديگر رفت و نتوانست آن كتاب قبلی را به خوبی #تدريس كند اين مطمئن باشد عمر را تلف كرده است. به ما گفتند طرزی بايد درس بخوانيم كه اين امانتهای الهی را به ديگری منتقل كنيم. آنها كه كتاب نوشتند لله نوشتند، آنها كه برای ما تدريس كردند لله تدريس كردند، ما هم موظفيم اين علوم را به نسل بعد منتقل كنيم.
📚 برگرفته از درس اخلاق آیت الله العظمی #جوادی آملی (٩٢/٧/۴)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
هدایت شده از در مسیر اجتهاد
#فقه_معاصر
💠 درس خارج فقه معاصر استاد علی عندلیبی
📌موضوع: نظام اقتصادی اسلام
⏰ زمان: سهشنبه و چهارشنبه / ساعت ۷ - ۸ صبح
🕌 مکان: میدان معلم، مدرسه علمیه امام کاظم (علیه السلام) مدرس ۲۷
✅ صوت و متن این درس را میتوانید در کانال (دروس استاد عندلیبی) ملاحظه کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/241303594Ceae9c02780
💯 آغاز درس در سال تحصیلی جدید: سه شنبه 27 شهریور
📌 شرکت برای عموم طلاب محترم آزاد است.
👈 اطلاعیههای #علمی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
💠 اعتبار سنجی اسناد جزمی قدما
🔹 برخی از بزرگان معتقدند: اگر قدمای اصحاب روایتی را به صورت جزمی به ائمه (علیهمالسلام) نسبت دهند، آن روایت حجت خواهد بود؛ زیرا محتمل الحس و الحدس خواهد بود و عقلا محتمل الحس و الحدس را حجت میدانند.
🔸 اما اشکال این وجه آن است که دلیل اسناد جزمی قدما یکی از این سه احتمال است:
1️⃣ روایات مرسل متواتر بودهاند.
2️⃣ راویان آن روایت مرسل اشخاص ثقه بودهاند.
3️⃣ قرائنی در اختیار صاحبان کتب بوده است که به جهت آن قرائن، روایات را نقل کرده و اسناد جزمی به ائمه (علیهم السلام) دادهاند.
✅ از بین احتمالات سه گانه، احتمال اول بسیار بعید است و نمی توان در مورد همه روایات مرسل چنین ادعایی را مطرح کرد و لذا عملاً دو احتمال دیگر باقی میماند که هر دو محتمل هستند و با وجود این دو احتمال، ثقه بودن راویان اثبات نمیشود و نمی توان به روایات مرسل اعتماد کرد. از طرف دیگر ممکن است قرائنی که موجب اطمینان قدما نسبت به صدور این روایات از ائمه (علیهم السلام) شده است، برای ما چنین اطمینانی ایجاد نکند و وقتی وثاقت راویان ثابت نشده باشد و وثوق به صدور روایت نیز وجود نداشته باشد، نمیتوان به روایت استناد کرد.
📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر (نظام اقتصادی اسلام) استاد علی #عندلیب همدانی (دام عزه)
👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اخلاقی
💠 قبول ندارم کسی طلبه باشد و معمم نشود
🔹 همین جا عرض میکنم که بالاخره طلبه باید #معمم شود و بنده قبول ندارم کسی طلبه باشد و معمم نشود. حالا تا مدتی عیبی ندارد، ولی بالاخره باید معمم شد و این معمم شدن هم خیلی مهم است. شواهدی است که حضرت بقیة الله (أرواحنافداه) این را میخواهند و میپسندند.
🔸 یکی از همان عدهای که جناب آیتالله #مصباح اینها را برای تحصیل اموری به کانادا فرستادند، در بحث ما میآمد و با ما آشنا بود. ایشان خیلی جوان خوبی بود. یک بار حضرت (سلاماللهعلیه) را خواب دیدم که فرمودند: «فلانی معمم شده است». من خبر نداشتم که او معمم شده است. بعد هم به ایشان گفتم که این عمامه گذاشتن شما یا خیلی با اخلاص بوده یا بجا بوده که حضرت (سلاماللهعلیه) فرمودند فلانی معمم شده است.
🔹 وقتی که طلبه معمم شد، مردم خیلی روی او حساب باز میکنند. باید توجه داشت که عزت و احترام و نفوذ کلمهی جامعه روحانیت، یکی مربوط به فرد است و یکی مربوط به جمع است. لذا باید مواظب برخی سلوکها و رفتارها باشیم که سبب نشود وقار و ابهت آن متانت و ادب روحانیت بین برود. مردم همیشه و در همه زمانها پشتیبانی خود را از روحانیت داشتهاند.
📚 ر.ک: کتاب پندهای سعادت (فرمایشات استاد #شب_زنده_دار)، ج1، ص 45. @pand_saadat
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اصولی
💠 تفاوت شاهد جمع با انقلاب نسبت
🔹 در مواردى كه روايات متعارض وجود داشته باشد و يك روايتى در بين باشد كه ناظر به هر دو روايت متعارض باشد، آن روايت ناظر را #شاهد_جمع مىخوانند و همه قبول دارند كه چنين روايتى، تعارض بين آن دو روايت را از بين مىبرد. مثل اينكه روايتى بگويد: «اكرم العلماء» و روايتى بگويد كه «لا تكرم العلماء» و يك روايتى وارد شده باشد كه «اكرم العلماء العادل و لا تكرم العالم الفاسق».
🔸 اما اگر در مقابل دو روايت متعارض، يك روايتى وارد بشود كه ناظر به يكى از آن دو روايت متعارض باشد و موجب #انقلاب_نسبت بين آن و روايت ديگر بشود مثل اينكه وارد بشود كه «لا تكرم الفُسّاق من العلماء» - بنابراين كه مفهوم نداشته باشد - كه اين دليل با عموم «اكرم العلماء» منافات دارد، پس آن را تخصيص مىزنند و نتيجه مىشود «اكرم العلماء غير الفساق»، پس نسبت آن با روايت ديگر كه مىگفت «لا تكرم العلماء» و نسبتشان با هم تباين بود، تبديل مىشود به خاص و عام و در نتيجه تعارض ميان آنها از بين مىرود، لكن جواز چنين جمعى كه معروف به «انقلاب نسبت» است محل خلاف است.
📚 ر.ک: كتاب نكاح (آیت الله العظمی شبیری #زنجانى)، ج16، ص 52991
👈🏻 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_فقهی
#نکات_تفسیری
💠 آیه 92 سوره نساء ربطی به قتل خطئی اصطلاحی ندارد!
🔹 «وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَقْتُلَ مُؤْمِنًا إِلَّا خَطَأً ۚ وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَىٰ أَهْلِهِ إِلَّا أَنْ يَصَّدَّقُوا ۚ فَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَكُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ ۖ وَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَىٰ أَهْلِهِ وَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ ۖ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ ۗ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا» (نساء، آیه 92)
🔸 میتوان ادعا کرد برخلاف برداشت مشهور، این آیه ربطی به قتل خطئیِ اصطلاحی ندارد. قتل خطئی در صورتی است که جانی، فاقد قصد نسبت به تحقق فعل بر مقتول باشد. به عنوان مثال در حال تیراندازی برای شکار کردن باشد، اما تیر او به انسانی اصابت کرده و موجب کشته شدن او گردد.
🔹 این فرض از قتل خطئی با قتل خطئی که در آیه شریفه مطرح شده، تفاوت دارد؛ چون شاید مقصود از آیه شریفه این باشد که اگر جانی، دیگری را به خاطر مؤمن بودن او به قتل برساند، جزای او خلود در جهنم است. خلود در جهنم قرینه است که مقصود از قتل عمد، مواردی را که نزاع موجب کشته شدن یکی از طرفین نزاع شده، شامل نمیشود؛ لذا متعمّد کسی است که مؤمنی را از روی عمد و به جهت مؤمن بودن او به قتل برساند. در مقابل، قتل خطائی نیز در صورتی خواهد بود که جانی، از مؤمن بودن مقتول اطلاع نداشته باشد و بعد از کشته شدن او مشخص شود که مؤمن بوده است.
🔸 در برخی از جنگها رخ داده است که مسلمانان حمله کرده و عدهای را به قتل رساندهاند و بعداً مشخص شده است که کشته شدگان مسلمان بودهاند. همچنین این فرض ممکن است در مناطقی رخ دهد که قریب به اتفاق ساکنان آن منطقه کافر باشند و فردی به صورت پنهانی مسلمان شده باشد و برای حفظ جان، اسلام خود را اظهار نکرده باشد. در این صورت اگر تصور شود که کافر است و به قتل برسد، طبق این احتمال، قتلی که صورت گرفته، عمدی بوده است، اما بر اساس این آیه، در حکم خطا خواهد بود.
📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر (نظام اقتصادی اسلام) استاد علی #عندلیب همدانی (دام عزه)
👈 نکات #فقهی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین