📜 آیین مارمِه یا مادرمِه در #مازندران
✍به قلم نادعلی فلاح
🔎بازنگری #محسن_داداش_پور_باکر
📌بعضی می گویند: کلمه ی #مارمه از دو قسمت مار=مادر و مه=ماه ؛یعنی مادر ماه تشکیل گردیده است که اولین روز هر ماه را مادر ماه می گویند.
🌍"در #آلاشت و سِما -از روستاهای مازندران- در روزهای اول هر ماه مراسمی است که در آلاشت "مارمه" و در سما "مارما "نامیده می شود ، یعنی ماه در ماه
📚 (هنری ص ۸۷ )
📌گروهی نظرشان بر این است مارمه ؛یعنی ماه در ماه ،آخر یک ماه و آغاز ماه دیگر. ماه مهربانی هم نظریست؛ یعنی آغاز هر ماه با آئین خاص مهربانی ،محبت ،صلح و صفا شروع می شود.
📌نصرالله هومند - پژوهشگرفرهنگ مردم- نظر دیگری دارد: مارمه ؛یعنی آئین ماه در آمدن، آغاز ماه نو یا آئین نو شدن ماه (برجی) که هر ماه با نماز مخصوصی در نزدایرانیان کهن جشن گرفته می شد.
📌به طور کلی دو گونه مارمه داریم:
۱/یکی اول هر ماه #تبری (ماه زمینی) که به 👈 ماه مارمه موسوم است و به ندرت اول ماه عربی (ماه آسمانی) انجام می گیرد که اندک اندک از رونق افتاد تا جایی که در روستاها و آبادی های دور دست و کوهستان ها ی دور از شهر نشینی پیر زنان و سالخوردگان چنین می کنند.امروزه در بین میان سالان و جوانان ماه مارمه صورت نمی پذیرد. در مجموع دوازده ماه تبری را مارمه می کنند.
🌍در #تشکون از روستاهای تنکابن «رسم است روز اول هر ماه به فردی که قدمش برای خانوار سازگار است اجازه می دهند با دسته ای از برگ سبز وارد خانه شود، معتقدند اگر این کار صورت پذیرد در آن ماه اتفاقات بدی متوجه آن خانواده نمی شود.»
📚(تنکا، ص ۵۷ )
📌«در بعضی از #طوایف این شهر [#آمل] مرسوم است که 👈 الاغی را تزئین کرده بعد از تحویل سال برای شگون و میمنت وارد خانه ها می نمایند.
📍این نکته را باید متذکر شد که مردمان این شهر و حومه در اول هر ماهی (مادرمه) یعنی قدم خیر می گیرند. به این معنی که در اول هر ماه باستانی که بین مردم به ماه گبری مشهور است.
یک نفر از میان فامیل به نام این که قدمش میمون است انتخاب [می کنند.] و در اول صبح روز اول هر ماه باید به کلیه ی خانه ها و اتاق هاقدم بگذارد تا دیگران بتوانند بعد از او وارد حیاط و اتاق ها شوند.
شخصی که مادرمه می کند باید برگ سبز و #قرآنی در دست داشته باشد که پس از ورود در خانه آن برگ را روی تاقچه نهاده یا به میخ در یا دیوار آویزان نماید.
در کلیه ی ماه های قمری که به ماه آسمانی معروف است. همین عمل انجام می گیرد.به ویژه روز اول نوروز نیز این عمل برای یک سال اجرا می شود.»
📚(صمصام الدین علامه صص ۱۱۱و۱۱۲)
👇👇
۲/[مارمه سال تحویل] سال مارمه هم هر ساله با شور و اشتیاق و شکوه هر چه تمام تر در اولین روز عید انجام می پذیرد. چند روز مانده به عید و تحویل سال جدید خانواده ها استخاره می زنند چه کسی خانه و کاشانه ی آن ها را مارمه کند.
معمولا کسی را انتخاب می کنند که اولا دارای خصوصیات نیک انسانی از جمله : راست کردار،خوشرو، خوش نام و بالاخره دارای کردار نیک، گفتار نیک و پندار نیک باشد.
ثانیا قرعه فال به نام او بیفتد؛ یعنی وقتی استخاره به نام او زدند، خوب بیاید. به هر صورت آن کسی که در اولین روز ماه به خانه می آید باید خوش قدم و خوش شگون باشد.
📌وقتی مارمه کننده مشخص شد چند دقیقه مانده به تحویل سال وارد حیاط خانه می شود تا سینی را که در آن وسایلی چون سبزه 👈 (همیشک = گیاه همیشه سبز که معمولا داخل جنگل جایی که بیشتر صخره ای است می روید)، آیینه ،قرآن کریم، چند سکه، کاسه ی آب و ماهی زنده یا ماهی دودی که از قبل خانم خانه آماده کرده است، بر داشته وارد خانه گردد. با پای راست وارد خانه می شود، زیرا پای چپ شگون ندارد.
👇
📌لازم به ذکراست خانواده هایی که #همیشک تهییه ننمودند ،به جای آن از برگ سبز درختی مثل نارنج یا پرتقال و... یا شکوفه ی درخت استفاده می نمایند. داخل همه ی اتاق ها رفته ، ابتدا در گوشه ی اتاق ها آب ریخته بعد یک شاخه ی سبز آن جا می گذارد. آنگاه به انبارها و آغُل ها و مطبخ که در حیاط منزل تعبیه شده است ،می رود و مارمه می کند.
📌اگر مارمه کننده برای چند خانوار انتخاب گردد، خانواده ها صبر می کنند تا مارمه کننده به نوبت همه ی خانه ها را مارمه کند.
📌«کسی که خوش قدم است هر ساله برای مارمه می آید، اگر به دلایلی نتواند آن سال مارمه کند ،کس دیگری را به حکم استخاره انتخاب می کنند تا با جانشینی موقت او انجام وظیفه کند. 👈این فرد از لباس و وسایل شخص غایب (مارمه کننده ی اصلی) مثل پیراهن ،کت، کفش، زیر پیراهنی و... را برداشته ،آن ها را با دست به جلوقرار می دهد و خودش پشت سر این وسایل حرکت می کند و درخاه ها مارمه انجام می دهد.»
📚(مهجوریان نماری، صص ۱۷-۱۸)
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2343
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
ادامه👇👇