✅ #واو_مدّی
🔶 واو مدّی عبارت است از #واو_ساکنه_ماقبل_مضموم))
هنگام تلفظ واو مدّی #جلوی زبان به پایین و عقب زبان به سـوی کام متمایل میشود_البته تا حدِی که عبور هوا از میان زبان و کام بالا هیچ سایشی ایجاد نکند.
اگر این حالت از لحاظ زمانی به نصف کاهش پیدا کند((ضمّه))تولید میشود؛ پس
🔶در زبان عرب #هیچ تفاوتی بین #ضمّه و #واو مدّی نبست #مگر از #لحاظ زمانی کشش صوت(تفاوت کمّی)
🔶در واو مدّی ؛ لب ها با گِرد شدن یا جمع شدن به تکمیل صدای واو مدّی کمک می کند.
پس واو مدّی صرفاً با گِرد شدن لب ها
(( #اشمام)) ایجاد نمیشود
#بلکه نقش زبان در تولید این صدا غیر قابل انکار است.
باید دانست در واو معمولی نیز عیناً همین روش توسط زبان به عمل می آید #اِلّا اینکه در #واو مدّی مجرای عبور هوا کمی(( #روان_تر)) است و در واو معمولی ؛ مخرج حرف ؛ کمی فشرده تر و هوا نسبتاً دارای سایش است. 🔶⚜🔶
✅ #یاء_مدی عبارت است از((یاء ساکن ما فبل؛ مکسور))
🔶هنگام تلفظ یاء مدّی #تنه زبان به جلو و بالا و عقب زبان به #پایین میل میکند ؛ ⚜در این حالت #تنه_زبان کمترین فاصله را با سقف دهان دارد؛ اما نه به #حدّی که هوای خروجی از میان آنها ؛ دچار #(( سایش )) گردد ؛
🔶اگر این حالت از لحاظ زمانی به نصف کاهش یابد ؛ صدای ((کسره)) تولید میشود؛ پس :
⚜در زبان عرب #هیچ تفاوتی بین(( کسره )) و(( یاء مدّی)) نیست ؛
مگر از لحاظ (( زمان)) کشش صوت !
(( تفاوت کمّی))
🔶یاء مدّی و یاء ساکنه معمولی نیز در مسأله((روان تر)) بودن صدا و عدم(( سایش ))هوا در یاء مدی متفاوت هستند. در یاء معمولی ؛ مخرج حرف کمی فشرده تر و هوا دارای #سایش است. [نگارنده تنها تفاوت در حروف #جوفی را #روان_تر بودن صدای واو و یاء مدی و عدم #سایش_هوا می داند. ]
🔶ملاحظه میشود هر #سه حرف مدّی در تلفظ خود ؛ از ایجاد #سایش_جریان_هوا ؛ خود داری می کنند و از آنجا که در مسیر خروج خود با #هیچ عضوی #اصطکاک ندارند ؛
⚜ حروف ((جوفیه)) نیز به (( هوائیه )) مشهورند.
🔶 البته لازم به تأکید است که تمامی منابع #تجوید؛ واو مدّی را (( واو ساکنه ما قبل مضموم)) و یاء مدی را (( یاء ساکنه ما قبل ؛ مکسور)) نامیده اند ؛
اما از #الف_مدّی صرفاً [اصطلاح ساکن ماقبل مفتوح ] یاد می کنند!
و از حروف خاصّی نام نمی برند. !
⚜علت این است که واقعاً هیچ حرف ساکنی نمی توان یافت که با #فتحه ما قبل #الف مدّی بسازد.
✅ برخی(( #همزه )) را مادر الف مدّی می دانند ! حال آنکه #همزه با صدای (( #تیز)) خود در صورتی که با فتحه ما قبل ؛ همراه شود #الف_مدّی نمیسازد؛ #مهمّ
💢مانند: کأساً_مأو'ی_یأمُرُ
🔶اگر گفته شود(( با شُل کردن( یعنی تسهیل همزه ) و یا تبدیل همزه ؛ الف مدی می سازیم )) ! خواهیم گفت : این اختصاص به الف مدی ندارد.
⚜از (( چنین )) #همزه اے ؛ واو مدی و یاء مدّی نیز می توان ساخت ؛
(مٶمِنِین--->مُومِنِین ؛ اَلذِّئب --->اَلذِّیبُ)
و باز هم جای یک حرف مخصوص تولید #الف_مدی خالی است ! این همان #علت_مستقل دانستن #الف_مدی به عنوان یکی از حروف #الفبا است. مهمّ
که بسیاری از #علمای قدیم و جدید بدان معتقدند.
⚜پس فقط الف مدی ؛[جوفی مطلق است ]
و دو حرف مدّ دیگر به علت روان بودن ؛ (( شباهت )) به الف مدّی پیدا کرده اند. #مهمّ
🔶 #علامه_ابن_الجَزَری در کتاب(( التَّمهِید فِی عِلمِ التَجوِید)) گوید :
(( این صفت #مدّوَلین) در اصل ؛ ویژه الف مدی بوده است و واو و یاء مدی شباهت به الف مدّی دارند... #مهمّ جریان هوا در الف بیشتر از واو و یاء مدی است و هنگام تلفظ ان #زبان تکیه و استقرار بر موضعی از دهان ندارد )) #مهمّ 🔶⚜🔶
🌿 #تنها تمنایم از عزیزانی که مطالب دانش تجویدی را پیگیری می فرمایند؛ توجه به نکات ویژه در این مطالب داشته باشید.
#موفق و پیروز باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#عناوین_صفات_فرعی_از_دیدگاه : نگارندگان علم تجوید:
چنانکه در تصویر ملاحظه می شود #هیچ ضدّیتی در صفات مذکور دیده نمی شود و هر صفتی تعریف خاصّ خودش را دارد..
✳️و اینک به شرح ادامه صفات :
7_ #استطالةَ: در لغت به معنای
((امتداد_طولانی_شدن_سرکشی))و در تجوید عبارت است از :
(( امتداد صوت از اول کناره ے زبان تا انتهای آن ))
#این صفت مخصوص حرف((ض))است.
🔶حرف((ض)) در تمامی صفات خود_
با حرف ((ظ))
(استعلاء_جهر_انطباق_اصمات_رخوت)
#مشترک است .
و تنها #وجه تفاوت این دو در #صفت فرعی؛ استطالة ((ض)) است. #مهمّ
🔷مقصود عملی از #استطالَۀ ؛ آن است که صدای (( ض ))کمی کشیده شود و از(( سایش )) نسبتاً خشن هوا_ که از((ظ ))شنیده میشود_به دور باشد. #مهمّ
🔶اساتید ما ؛ استطالة(( ض )) را
به ویژه در هنگام#سکون؛ به صدای
(( قُمری )) تشبیه می کردند:
✳️ #شرح_بیشتر_((استطاله )) :
🔶مهم ترین نکته در بحث ((ض)) این است که در تلاوت قرآن ؛ ((ض))_هر طور که تلفظ شود_ با تلفظ ((ظ)) متفاوت باشد.
#ادامه👇👇