🔶⚜🔶⚜🔶
⚜
🔶
#ترتیل_روح_حاکم_بر_قرائات
🔶قرائت آیاا قرآن همراه با رعایت اصل* #ترتیل سه مرتبه دارد :
#تحقیق #تدویر #حدر
⚜ایت تقسیم بندی عمدتاً ناطر به تفاوت در * سرعت *قرائت است.
اما بدیهی است که کیفیّت اداء قواعد هم در سرعت های مختلف دستخوش تغییر می شود.
[بطورخلاصه #تحقیق قرائت با سرعت کند #تدویر قرائت با سرعت متوسط و #حَدر قرائت با سرعت تند است. ]
🔶و اینک شرح مراتب قرائت:
1⚜در لغت حقّ چیزی را بجای آوردن بدون کمی و زیادی( رسیدن بحقیقت شیء) آمده است.
🔶این روش مبتنی است بر اشباء مدّ ؛ تحقیق همزه قطع ؛ اتمام حرکات؛ تفکیک حروف از یکدیگر و وقف بر محل های جایز و در یک کلام رعایت کامل تمام قواعد؛
⚜تمایل به قرائت تحقیق #روش_عاصم ؛ و حمزه نیز روایت ورش از نافع بوده است.
#هر_چند_در_جواز_انواع_مراتب_قرائت_اختلافی_در_میان_قراء_نیست.
🔶تحقیقی روشی است که جهت تعلیم قرائت بر قرآن پژوهان پیشنهاد می شود.که با استفاده از تمرین و تمرگز بالا سبب فراگیری و اداء کامل قواعد علم تجوید می شود هر چند آیات کمتری خوانده میشود اما امکان اداء صحیح حروف و تدبّر در معانی قرائتی نیکو و وزین می گردد.
👌نکته #افراط در تحقیق به مکث های بی دلیل؛ کشش بی مورد حرکات و در نهایت تکلّف در قرائت منجر می شود که #مردود است.
2⚜ #تدویر: در لغت به معنای * #مدوّر؛ دوره کردن * و در اصطلاح قرائات : عبارت است از قرائت با سرعت متوسظ #یعنی نه به کندی تحقیق و نه به تندی حَدر
⚜بدیهی است دراین روش نسبت به تحقیق دریک زمان واحد آیات #بیشتری خوانده شود ⚜🔶⚜🔶⚜
#در_ادامه:
#امتیاز_قرائت_به_روش_تدویر
💠الف_نه بدان سرعا که در قواعد تجویدی خللی وارد آید.
ب💠_نه بدان کندی است که همچون تحقیق آیات کمتری خواند شود.
ج💠_قائدتاً تجویذ حروف و حفظ الوقوف به شایستگی رعایت می گردد.
د💠_از همه مهم تر؛ فرصت برای تدبر در معانی وجود دارد.
3🔶_ #حَدر: در لغت به معنای #شیب_دادن _سرازیر کردن و عبارت حَدر مترادف با #هبوط یعنی #پایین آمدن و حرکت در سراشیبی است.
#حَدُور یعتی سراشیبی _سرازیزی و طبعاً این نام گذاری #ازدیاد_سرعت را تداعی میکند.
#قرائت_به حَدر #هرگز به معنای عدم رعایت احکام تجویدی و #وقف و #ابتداء نیست!
بلکه صرفاً در مقابل قرائت تحقییق است که نسبت به آن قرائت سریع تر محسوب می شود #در هر صورت #از حدّ ترتیل نباید خارج گردد #بسیارمهمّ
#معمولاً حَدر؛ روش کسانی است که مدّ منفصل را به قصر خوانده اند.
💢مانند ابن کثیر ؛ قالون؛ ابی عمرو و ...⚜🔶⚜🔶⚜
#در_فایده_مراتب_قرائت_آمده_است.
کسانی که به تحقیق خوانده ان این روش را بهترین راه برای اداء قواعد تجوید و تدبّر در معانی و تعلیم و تعلّم می دانند هر چند آیات کمتری خوانده شود ؛ اما آنان که قرئت حَدر را اختیار کرده اند به این باورند که مطابق فرموده خداوند :
[مَن جَاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ فَشرٌ اَمثَالِهَا]
و از طرف دیگر برای هر حرف از قرآن به فرموده پیامبر مکرم سلام صلواة الله حسنه اے برلی قاری منظور می گردد.
#حال آنکه در کتاب قرآن آمده است:
وَ قُرآناً فَرَقنَاهُ لِتَقرَأَهُ عَلَی النَاسِ مُکثٍ وَ لَنزَلنَاهُ تَنزِیلاً{ سوره اسراء /آیه 106}
=وقرآن را بر تو نازل کردیم بصورت جدا از هم تا آن را تدریجاً و با تأَنِّی بر مردم بخوانی و لذا آن را بتدریح نازل کردیم..
ویا [ کِتَابٌ اَنزَلنَاهُ اِلَیکَ مُبَارکٌ لِیَدَّبَّرُوا ءایَاتِهِ ولِیَتَذَکّرَ أُلُوالأَلبَابِ]سوره ص/آیه 29=این قرآن کتابی است مبارک که آن را بر تو نازل کردیم تا مردم در آیات آن تدبّر کنند و اهل خرد متذکر شوند..
🔶لذا قرائت به روش #حَدر
#فقط برای کسانی شایسته است که #اولاً در امر قرائت دارای تجربه کافی و حُسن اداء قواعد بوده و در اثر سرعت قرائت حروف و کلمات ضایع نشود. . و#ثانیاً در عین قرائت قرآن قادر به تدبّر لازم معانی و مفاهیم باشند و هرگز برای قاریان متوسط و ضعیف توسیه نمی شود. #مهمّ
⚜در تفاوت تحقیق و ترتیل می توان گفت: #ترتیل _روح_کلی_حاکم_بر_مراتب_قرائت_است. و هر مرحله باید همراه با ترتیل باشد.
⚜پس هر تحقیقی میشود که ترتیل و منظم و آراسته باشد اما هر ترتیلی تحقیق نیست! بلکه میتوان تدویر یا حَدر هم باشد. #دقت_بفرمایید.
و در کل از تعارفی که از ترتیل ارائه شذ نه تنها با فرمایش امام المتقین علیه السلام. .
[ اترتیلُ اَدَاءَ الحُرُوف وَ حِفظُ الوُقُوف ]
مغایرت ندارد که پذیرفته است.
🔶در کتاب معروف #انَّشر با کمی تفاوت میخوانیم
[ اَلترتیلُ تَجوِیدُ الحُرُوف و مَعرِفَةُ الوُقُوف] و این فرموده امیر المٶمنین علیه السلام مورد اتفاق اهل تشیع و تسنن است که رعایت احکام تجویدی و اداء الحروف نیمی از ترتیل؛ و حفظ و رعایت موارد وقف و ابتداء نیم دیگر آن را تشکیل میدهد #مهمّ
⚜در ادامه هر دو نیمه ترتیل بتدریج و مفصّل تشریح خواهد شذ.
✅ @Layltolghdrnoor
✅ #یاء_مدی عبارت است از((یاء ساکن ما فبل؛ مکسور))
🔶هنگام تلفظ یاء مدّی #تنه زبان به جلو و بالا و عقب زبان به #پایین میل میکند ؛ ⚜در این حالت #تنه_زبان کمترین فاصله را با سقف دهان دارد؛ اما نه به #حدّی که هوای خروجی از میان آنها ؛ دچار #(( سایش )) گردد ؛
🔶اگر این حالت از لحاظ زمانی به نصف کاهش یابد ؛ صدای ((کسره)) تولید میشود؛ پس :
⚜در زبان عرب #هیچ تفاوتی بین(( کسره )) و(( یاء مدّی)) نیست ؛
مگر از لحاظ (( زمان)) کشش صوت !
(( تفاوت کمّی))
🔶یاء مدّی و یاء ساکنه معمولی نیز در مسأله((روان تر)) بودن صدا و عدم(( سایش ))هوا در یاء مدی متفاوت هستند. در یاء معمولی ؛ مخرج حرف کمی فشرده تر و هوا دارای #سایش است. [نگارنده تنها تفاوت در حروف #جوفی را #روان_تر بودن صدای واو و یاء مدی و عدم #سایش_هوا می داند. ]
🔶ملاحظه میشود هر #سه حرف مدّی در تلفظ خود ؛ از ایجاد #سایش_جریان_هوا ؛ خود داری می کنند و از آنجا که در مسیر خروج خود با #هیچ عضوی #اصطکاک ندارند ؛
⚜ حروف ((جوفیه)) نیز به (( هوائیه )) مشهورند.
🔶 البته لازم به تأکید است که تمامی منابع #تجوید؛ واو مدّی را (( واو ساکنه ما قبل مضموم)) و یاء مدی را (( یاء ساکنه ما قبل ؛ مکسور)) نامیده اند ؛
اما از #الف_مدّی صرفاً [اصطلاح ساکن ماقبل مفتوح ] یاد می کنند!
و از حروف خاصّی نام نمی برند. !
⚜علت این است که واقعاً هیچ حرف ساکنی نمی توان یافت که با #فتحه ما قبل #الف مدّی بسازد.
✅ برخی(( #همزه )) را مادر الف مدّی می دانند ! حال آنکه #همزه با صدای (( #تیز)) خود در صورتی که با فتحه ما قبل ؛ همراه شود #الف_مدّی نمیسازد؛ #مهمّ
💢مانند: کأساً_مأو'ی_یأمُرُ
🔶اگر گفته شود(( با شُل کردن( یعنی تسهیل همزه ) و یا تبدیل همزه ؛ الف مدی می سازیم )) ! خواهیم گفت : این اختصاص به الف مدی ندارد.
⚜از (( چنین )) #همزه اے ؛ واو مدی و یاء مدّی نیز می توان ساخت ؛
(مٶمِنِین--->مُومِنِین ؛ اَلذِّئب --->اَلذِّیبُ)
و باز هم جای یک حرف مخصوص تولید #الف_مدی خالی است ! این همان #علت_مستقل دانستن #الف_مدی به عنوان یکی از حروف #الفبا است. مهمّ
که بسیاری از #علمای قدیم و جدید بدان معتقدند.
⚜پس فقط الف مدی ؛[جوفی مطلق است ]
و دو حرف مدّ دیگر به علت روان بودن ؛ (( شباهت )) به الف مدّی پیدا کرده اند. #مهمّ
🔶 #علامه_ابن_الجَزَری در کتاب(( التَّمهِید فِی عِلمِ التَجوِید)) گوید :
(( این صفت #مدّوَلین) در اصل ؛ ویژه الف مدی بوده است و واو و یاء مدی شباهت به الف مدّی دارند... #مهمّ جریان هوا در الف بیشتر از واو و یاء مدی است و هنگام تلفظ ان #زبان تکیه و استقرار بر موضعی از دهان ندارد )) #مهمّ 🔶⚜🔶
🌿 #تنها تمنایم از عزیزانی که مطالب دانش تجویدی را پیگیری می فرمایند؛ توجه به نکات ویژه در این مطالب داشته باشید.
#موفق و پیروز باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶