✅ معماری اسلامی
#معماری_اسلامی وجود ندارد!!!
این سخن #هوشنگ_سیحون ضعیفتر از آن است که قابل نقد وبررسی باشد زیرا به گواه تاریخ دوران قبل وبعد از پذیرش #اسلام در #ایران تغییرات بسیاری در #هنر ایجاد شد که مجموعه این تحولات نشان از وجود هنر خلاق اسلامی دارد. اما از آنجا که این سخن در مجازی رواج بسیار یافته و موجبات مسرت باستان گرایان ضدملی و ضداسلام شده، راقم این سطور به بیان نکتهای دراین باب کفایت میکند
.
منظور از وصف اسلامی در عباراتی چون #هنر_اسلامی #معماری_اسلامی اشاره به حوزه تاثیرپذیری هنرمند از مذهب وفرهنگ اسلام و مسلمین است، به عنوان مثال در اندیشه حکمی ومعرفتی اسلام، نحوه ظهور جهان و موجودات به نحو #تجلی بوده است وتجلی یعنی سیر از وحدت به کثرت. براین اساس حکیم وعارف مسلمان سعی دارد این حقیقت بزرگ را به نحو غیر مستقیم ودر قالب الوان و یا اشعار به مخاطب خود انتقال دهد. اشعار زیر بیان این حقیقت به نحو تمثیلی در #هنر_شعر میباشد:
صورت از بی صورتی آمد پدید
چون به صورت آمد آن نور سُره / شد عدد چون سایههای کنگره
از طرفی این حقیقت در معماری خود را بصورت بناهای گنبد محور با تزئیناتی خاص از گلهای ختایی و اسلیمی و رنگهای نمادین که هر کدام معنا و مرادی دارند نشان میدهد.
در بالای گنبد یک دایره توخالی بی رنگ(نماد تجرد از کثرات) یا نقطه سیاه(نماد وحدت) وجود دارد، هرچه قدر پائین میرویم طیف نقوش با محوریت گلها (گیاه نماد ظهور نفس پایهای حیوان وانسان است زیرا اولین مرتبه نفس انسانی وحیوانی نفس نباتی است...پس نقش گیاه دلالت بر ظهور جانداران مرکب ذی نفس که گیاه و انسان وحیوان است دارد) که همگی در بستر طیف رنگهای گرم هستند ایجاد میشود (گرمی نماد لطافت و فقدان تکاثف ماده است) سپس به سمت قاعده و پائین بنا میرویم که در آنجا تراکم گلها وتزئینات (تراکم نقش ونگار، نماد کثرت عالم ماده است) بامحوریت طیف رنگهای سرد مثل آبی و بنفش (که سردی نماد تکاثف وغلظت ماده است) وجود دارد که این همه بیان گر روند خلقت عالم که همان سیر از وحدت به کثرت، ویا ظهور صورت از بی صورتی، وظهور اسماء الله و تشکیل موجودات است میباشد که در واقع دلالت بر مفهوم #تجلی در اندیشه عرفانی اسلامی دارد.
البته گنبد قبل از اسلام هم در ایران وجود داشته مانند گنبد خشتی کاخ #اردشیر_بابکان در استان فارس اما چنین منظومه معرفتی از هنر که خود را در چینش و نسبت نقش ونگارها وتزئینات نشان میدهد در آن دوره وجود نداشته.
زیرا هنر متکی بر جهان بینی والهیات است و چنین الهیات و نگرش عرفانی مخصوص به اسلام میباشد وقبل از اسلام وجود نداشته، تبعاً هنر این الهیات نیز ویژه دوران خودش میباشد و نمیتوان وجود آنرا نفی کرد.
بر اساس آنچه گفته شد هنر، ظهور الهیات وجهان بینی در الوان واصوات والحان واشعار است، لذا هر هنری یک آبشخور الهیاتی_فلسفی دارد همانگونه که هنرمند واقعی دارای الهیات وجهان بینی مبنایی است که حسب آن میسازد وایجاد میکند و جلومیرود.
باستانگرایی وناسیونالیسم ایرانی که هوشنگ سیحون مدافع آن است اساسا فاقد آن عمق معرفتی_الهیاتی است که بخواهد هنر ایجاد کند لذا هنری که متاثر از ملیت ونژاد خاصی باشد موضوعیت ندارد و بِلاوجه میباشد. براین اساس قبل از اسلام هم ایرانیان تحت تاثیر الهیات وفلسفه #میترائیسم و سپس آئین #زرتشت (ونه ملیتگرایی) هنرخاصی را ایجاد کردند که با ظهور اسلام وتغییر آن الهیات خاص قطعا الهیات جدید و تبعا هنر تازهای ایجاد شد.
البته بیان نکات ویژه و حکمتهای خاص هنر اسلامی در معماری اختصاص به چند نمونه خاص ندارد و بیش از این میباشد..که محدودیت مجازی مجال بیانش را نمیدهد.
#محسن_بهرامی
┅┅┅┅──✺──•⊰➺
🔸فلسفه نظری
⌜@falsafeh_nazari⌟
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔻 کتیبه مسجد جامع اصفهان
⌜@falsafeh_nazari⌟
4_5947201778381493367.ogg
12.73M
┄═❁#پرسش_و_پاسخ❁࿇༅═┅─
🔻 #پرسش:
ســلــام و عــرض ادب
ابن سینا #مزاج راجوهر میداند
اگر این گزاره صحیح باشد چگونه می شود با این گزاره مشکل #فیزیکالیسم راتبیین یا آن را نقد کرد؟؟
به عبارتی اگر مانند #ابن_سینا مزاج را جوهر بدانیم، پس مزاج باید منشاء ادراک باشد. اگراینگونه باشد پس #نفس چه نقشی دربدن مادی ایفا میکند؟ وقول ماده گرایان که مزاج را منشاء ادراک میدانند چه تفاوتی باقول #شیخ_الرئیس دارد؟
تــشــکـر
#محسن_بهرامی
𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┄┄
🔸فلسفه نظری
⌜@falsafeh_nazari⌟
10.53M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔸 بقعه #شیخ_صفی_الدین یکی از شگفتیهای #معماری_ایرانی_اسلامی در #اردبیل است.
مجموعه نفیس بقعه شیخ صفی الدین به نام عارف نامدار قرن هفتم و هشتم هجری قمری
#شیخ_صفی_الدین_اردبیلی جد بزرگ سلاطین #دودمان_صفوی در سال ۷۳۵ ه.ق به دست فرزند وی #صدرالدین_موسوی بنا شد.
❁࿇༅═┅─
پس از شروع حکومت #صفویه به سبب ارادت شاهان صفوی به جد خود، واحدهای مختلفی به این مجموعه اضافه شد. در این مکان علاوه بر آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، مقبره افرادی چون #شاه_اسماعیل_یکم (نخستین پادشاه صفوی) و مادر شاه اسماعیل و نیز برخی از مشایخ و صاحبمنصبان دوران صفوی و نیز جانباختگان ایرانی #جنگ_چالدران قرار دارد.
❁࿇༅═┅─
از دیگر بخشهای این مجموعه چینیخانه، مسجد، جنتسرا، خانقاه، چلهخانه، شهیدگاه و چراغخانه است.
𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┄┄
🔸فلسفه نظری
⌜@falsafeh_nazari⌟
🔻در این دنیا اگر همه چیز را فراموش کنی باکی نیست. تنها یک چیز را نباید از یاد برد. تو برای کاری به دنیا آمدی که اگر آن را انجام نرسانی، هیچ کاری نکردهای. از آدمی کاری برمیآید که آن کار نه از آسمان برمیآید و نه از زمین و نه از کوهها، اما تو میگویی کارهای زیادی از من برمیآید، این حرف تو به این میماند که شمشیر گرانبهای شاهانهای را ساطور گوشت کنی و بگویی آن شمشیر را بیکار نگذاشتهام، یا اینکه در دیگی زرین شلغم بار کنی یا کارد جواهرنشانی را به دیوار فرو ببری و کدوی شکستهای را به آن آویزان کنی. این کار از میخی چوبین نیز برمیآید. خود را اینقدر ارزان مفروش که بسیار گرانبهایی! بهانه میآوری که من با انجام دادن کارهای سودمند روزگار میگذرانم. دانش میآموزم، فلسفه و فقه و منطق و ستارهشناسی و پزشکی میخوانم، اما اینها همه برای تو است و تو برای آنها نیستی. اگر خوب فکر کنی درمییابی که اصل تویی و همه اینها فرع است. تو نمیدانی که چه شگفتیها و چه جهانهای بیکرانی در تو موج میزند. آخر این تن اسبِ توست و این عالم آخور اوست؛ غذای اسب، غذای سوار نباشد.
📖 فیه ما فیه
#مولوی
⌜@falsafeh_nazari⌟
🔻حكيمی را پرسيدند: چندين درختِ نامور که خدای، عَزَّوَجَلَّ آفريده است و برومند، هيچ يک را آزاد نخواندهاند مگر سرو را که ثمرهای ندارد؛ گویی درين چه حکمت است؟ گفت: هر یکی را دخلی مُعيّن است و وقتی معلوم که گاهی به وجودِ آن تازهاند و گاهی به عدمِ آن پژمرده و سرو را هيچ ازين نيست و همه وقتی خوش است و اين است صفتِ آزادگان.
بر آنچه مىگذرد دل مَنِه، كه دجله بسی
پس از خليفه بخواهد گذشت در بغداد
گرت ز دست برآيد، چو نخل باش كريم
ورَت ز دست نيايد، چو سرو باش آزاد
📖 گلستان
#سعدی
⌜@falsafeh_nazari⌟
💐 وقتی نقاشی مسحور کننده ایرانی با معماری چشم نواز اسلامی تلفیق شود، حاصل آن سقف عمارت هشت بهشت اصفهان خواهد شد.....
⌜@falsafeh_nazari⌟
🔻بدان ای پسر که تا کسی لطیف طبع نبوَد عاشق نشود از آنچه عشق از لطافتِ طبع خیزد و هر چه از لطافت خیزد بی شک لطیف بُود. چون او لطیف بود ناچاره در طبعِ لطیف آویزد. نبینی که جوانان بیشتر عاشق شوند از پیران، از آن که طبع جوانان لطیفتر بُود از پیران. و نیز هیچ غلیظ طبع و گرانجان عاشق نشود از آن که این علتی است که خفیف روحان را بیشتر افتد. اما تو جهد کن تا عاشق نشوی؛ اگر گرانی و اگر لطیف، از عاشقی بپرهیز که عاشقی با بلاست خاصه به هنگام مفلسی که هر مفلسی که عاشقی وَرزد معاینه (آشکارا) در خونِ خویش سعی کرده باشد خاصه که پیر باشد که پیر را جز به سیم غرض حاصل نشود چنان که من گویم:
بی سیم بُدم بر من از این آمد درد
وز بی سیمی بماندم از رویِ تو فرد
دارم مثلی به حال خویش اندر خورد
بی سیم ز بازار تهی آمد مرد.
📖 #قابوس_نامه
نگارش: #عنصرالمعالی
تصحیح: #غلامحسین_یوسفی
𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┄┄
🔸فلسفه نظری
⌜@falsafeh_nazari⌟
🚩 وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا ۚ بَلْ أَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ
عرض تسلیتِ شهادت جانسوز مجاهد نستوه #سیدحسن_نصرالله رضوان الله تعالی علیه.
رحمت و رضوان خداوند متعال بر این مرد بزرگ که مجاهدانه و خالصانه زندگی کرد ودر نهایت با چهره خونین و شهادت مظلومانه به دیدار معبود شتافت.
🏴 طوبی لک، هنیئا لک یا سید
⌜@falsafeh_nazari⌟
🔻بدان ای پسر که تا کسی لطیف طبع نبوَد عاشق نشود از آنچه عشق از لطافتِ طبع خیزد و هر چه از لطافت خیزد بی شک لطیف بُود. چون او لطیف بود ناچاره در طبعِ لطیف آویزد. نبینی که جوانان بیشتر عاشق شوند از پیران، از آن که طبع جوانان لطیفتر بُود از پیران. و نیز هیچ غلیظ طبع و گرانجان عاشق نشود از آن که این علتی است که خفیف روحان را بیشتر افتد. اما تو جهد کن تا عاشق نشوی؛ اگر گرانی و اگر لطیف، از عاشقی بپرهیز که عاشقی با بلاست خاصه به هنگام مفلسی که هر مفلسی که عاشقی وَرزد معاینه (آشکارا) در خونِ خویش سعی کرده باشد خاصه که پیر باشد که پیر را جز به سیم غرض حاصل نشود چنان که من گویم:
بی سیم بُدم بر من از این آمد درد
وز بی سیمی بماندم از رویِ تو فرد
دارم مثلی به حال خویش اندر خورد
بی سیم ز بازار تهی آمد مرد.
📖 #قابوس_نامه
نگارش: #عنصرالمعالی
تصحیح: #غلامحسین_یوسفی
𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┄┄
🔹فلسفه نظری
⌜@falsafeh_nazari⌟
🔻هنر یاد بهشت است و نوحهی انسان در فراق، هنر زبان غربت بنیآدم است در فُرقت، چه در کلام جلوه کند و چه در نقش.
#شهید_مرتضی_آوینی
⌜@falsafeh_nazari⌟
🔻سلطان العارفین #بایزید_بسطامی می فرمود:
هیچ کس بر من چنان غلبه نکرد که جوانی از بلخ مرا گفت یا بایزید حَدّ ِ زُهد شما چیست؟ من گفتم چون بیابیم بخوریم و چون نیابیم صبر کنیم. گفت: سگانِ بلخ همین صفت دارند. پس من گفتم حدّ ِ زُهدِ شما چیست ؟
گفت: ما چون نیابیم صبر کنیم و چون بیابیم ایثار.
📖 عوارف المعارف
#شهابالدین_سهروردی
⌜@falsafeh_nazari⌟