بیت امام و هجرت در سال ۴۴ بمدت ۱۲ سال
https://eitaa.com/fatemi414/171
باهمه کارشکنی ها
https://eitaa.com/fatemi414/174
سه جابجایی
https://eitaa.com/fatemi414/176
بحث ولایت فقیه در نجف
https://eitaa.com/fatemi414/182
اخراج ایرانی ها و توطئه ساواک
https://eitaa.com/fatemi414/181
حل مشکلات دو کشور
https://eitaa.com/fatemi414/182
تحریم امام
https://eitaa.com/fatemi414/183
هجرت به پاریس
https://eitaa.com/fatemi414/183
و فضلیت خواندن نماز در مسجد کوفه
مسئلهٔ رایج بین زائران، شکسته یا کامل خواندن نماز در مسجد کوفه است. طبق احکام اگر مسافر قصد ده روز نکند، باز هم نمازش در این مسجد کامل است. البته اکثر مراجع تقلید حکم بر این دادهاند که زائران مسجد کوفه، اختیار دارند نماز را کامل بخوانند یا شکسته.
آب و هواي مدائن سربازاني را که از سرزمين حجاز آمده بودند، اذيت مي کرد; به طوري همه آنها ضعيف و لاغر شدند. حذيفه که اين وضعيت را ديد، نامه اي به عمر نوشت و او را از وضعيت آگاه کرد. خليفه به سعد بن ابي وقاص نامه اي نوشت که: سلمان و حذيفه را روانه کن تا سرزميني مناسب بيابند. پس از دريافت نامه خليفه، سلمان و حذيفه حرکت کردند، سلمان از طرف باختر رود فرات و حذيفه از طرف خاور رود فرات راهي شدند و هيچ سرزميني را نپسنديدند تا اينکه هر دوي آنان به سرزمين کوفه رسيدند.
هر دو آن سرزمين را براي اقامت لشکر مناسب ديدند. دو رکعت نماز خواندند و از خدا خواستند آنجا را جايگاه آرامش و استواري قرار دهد.
هنگامي که سعد بن ابي وقاص همراه لشکريان به سرزمين کوفه رسيدند، دستور داد پيش از ساختن هر بنايي، مسجدي بسازند.
ابو هيجاء اسدي در مکاني ايستاد و بر هر طرف تيري انداخت. به اين صورت حدود مسجد کوفه، مشخص شد.
تعليم و تربيت در مسجد کوفه
مسجد کوفه از همان ابتداي تأسيس، يکي از مراکز فرهنگي شهر به شمار مي رفت. هنگامي که امام علي(عليه السلام) در سال (36هـ. ق.) وارد کوفه شد، ابتدا به مسجد کوفه رفت و در آنجا براي مردم سخنراني کرد. امام پس از استقرار در کوفه، در مسجد کوفه تفسير قرآن و علوم ديگر درس مي داد. شاگردان زيادي همچون کميل بن زياد و ابن عباس، از محضر او استفاده کردند.
مسجد کوفه از نگاه اهل بيت(عليهم السلام)
1. جامع فضيلتها
اصبغ بن نباته مي گويد: امير المؤمنين(عليه السلام) در جمع مردم کوفه فرمود:
«خداوند چيزي را به شما بخشيده که به کس ديگر نداده است، خداوند اين نمازگاهتان را برتري ويژه اي بخشيد. اين (مسجد کوفه)، خانه آدم، جايگاه نوح، منزلگاه ادريس و مصلاّي ابراهيم خليل و برادرم خضر و نمازگاه من مي باشد. مسجد شما يکي از چهار مسجدي است که خداوند آن را براي اهلش برگزيده است.
گويي آن را مي بينم که فرداي قيامت، با دو جامه سفيد، وارد محشر مي شود و کساني را که در آن نماز خوانده اند، شفاعت مي نمايد و شفاعتش از جانب خدا رد نخواهد شد. در آينده حجر الاسود در آن نصب خواهد شد.
زماني مي رسد که همين مسجد، نمازگاه مهدي(عليه السلام)، فرزندم و نمازگاه هر مؤمني مي شود. در روي زمين مؤمني نيست مگر اينکه وارد شود و به آن دل ببندد. مبادا آن را ترک و مهجورش کنيد. در آن نماز بخوانيد و با آن نماز به خدا نزديک شويد و حوائج خويش را از خدا بخواهيد. اگر مردم به فضيلت اين مسجد آگاه بودند از اکناف جهان به سوي آن مي شتافتند، اگر چه به خزيدن بر روي برف باشد.»
2. قصر بهشتي
در بعضي روايات از مسجد کوفه به عنوان «قصري از بهشت» ياد شده است. امام علي(عليه السلام) مي فرمايد:
«أَرْبَعَةٌ مِنْ قُصُورِ الْجَنَّةِ فِي الدُّنْيَا: الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ، وَ مَسْجِدُ الرَّسُولِ(صلي الله عليه وآله)، وَ مَسْجِدُ بَيْتِ الْمَقْدِسِ، وَ مَسْجِدُ الْکُوفَةِ».
3. سجده گاه فرشتگان
در روايات آمده است که قبل از حضرت آدم، فرشتگان در اين مکان مقدس عبادت مي کردند. امام علي(عليه السلام) مي فرمايد: «أَوَّلُ بُقْعَة عُبِدَ اللَّهُ عَلَيْهَا، ظَهْرُ الْکُوفَةِ لَمَّا أَمَرَ اللَّهُ الْمَلائِکَةَ أَنْ يَسْجُدُوا لآِدَمَ، سَجَدُوا عَلَي ظَهْرِ الْکُوفَةِ، وَ إِنَّ الْمَلائِکَةَ لَتَنزلُ فِي کُلِّ لَيْلَة إِلي مَسْجِد الْکُوفَةِ».
4. جايگاه بخشش
مسجد کوفه نزد خداوند از چنان جايگاهي برخوردار است که اگر کسي وارد آن شود، گناهانش آمرزيده مي شود. امام رضا(عليه السلام) از شخصي پرسيد کجا زندگي مي کني؟ پاسخ داد در کوفه. امام درباره فضيلت مسجد کوفه به او فرمود: «فَإِنَّ مَسْجِدَ الْکُوفَةِ بَيْتُ نُوح، لَوْ دَخَلَهُ رَجُلٌ مِائَةَ مَرَّة لَکَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِائَةَ مَغْفِرَة، أَمَا إِنَّ فِيهِ دَعْوَةَ نُوح(عليه السلام) حَيْثُ قَالَ: "رَبِّ اغْفِرْ لِي وَ لِوَالِدَيَّ وَ لِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِناً"».
5. مصلاّي پيامبران
ابو بصير از امام صادق(عليه السلام) نقل مي کند که ايشان درباره مسجد کوفه فرمود:
«نِعْمَ الْمَسْجِدُ، مَسْجِدُ الْکُوفَةِ، صَلَّي فِيهِ أَلْفُ نَبِيّ وَ أَلْفُ وَصِيّ وَ مِنْهُ فَارَ التَّنُّورُ وَ فِيهِ نُجِرَتِ السَّفِينَةُ، مَيْمَنَتُهُ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ وَسَطُهُ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ مَيْسَرَتُهُ مَکْرٌ».
فضيلتهاي مسجد کوفه
1. نماز در مسجد کوفه تمام است
وقتي شخصي به مکاني مسافرت کند و قصد ده روز نکند، نمازش شکسته است، مگر چهار مکان که استثنا شده است. امام صادق(عليه السلام) مي فرمايد: «تَتِمُّ الصَّلاةُ فِي أَرْبَعَةِ مَوَاطِنَ: فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ، وَ مَسْجِدِ الرَّسُولِ(صلي الله عليه وآله)، وَمَسْجِدِ الْکُوفَةِ، وَ حَرَمِ الْحُسَيْنِ ـ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ ـ ».
2. نماز در آن برابر با حج است
امام باقر(عليه السلام) درباره فضيلت نماز در مسجد کوفه مي فرمايد:«اگر مردم مي دانستند مسجد کوفه چه فضيلتي دارد، از مکان هاي دور به آنجا مي رفتند، همانا خواندن نماز واجب در آنجا برابر با حج و نماز نافله برابر عمره است.»
همچنين امام علي(عليه السلام) مي فرمايد: «النَّافِلَةُ فِي هَذَا الْمَسْجِدِ تَعْدِلُ عُمْرَةً مَعَ النَّبِيِّ(صلي الله عليه وآله)، وَ الْفَرِيضَةُ تَعْدِلُ حَجَّةً مَعَ النَّبِيِّ(صلي الله عليه و آله) ».
مسجد کوفه,چگونگی ساخت مسجد کوفه,عکس مسجد کوفه
3. برتر از همه مساجد
امام صادق(عليه السلام) نماز در مسجد کوفه را برابر با هزار نماز در مسجدي غير از مسجد کوفه مي داند. همچنين امام رضا(عليه السلام) در فضيلت خواندن نماز در اين مکان مقدس مي فرمايد: «الصَّلاةُ فِي مَسْجِدِ الْکُوفَةِ فُرادي أَفْضَلُ مِنْ سَبْعِينَ صَلاةً فِي غَيْرِ جَمَاعَة».
4. اقامتگاه حضرت خضر
5. در اين مکان ( مسجد کوفه ) است که اسرافيل در صور مي دمد تا مردگان، زنده شوند.
6. منزل و سجده گاه حضرت نوح.
7. ازاين مکان هفتاد هزارنفر محشور و بدون حساب واردبهشت مي شوند.
8. نشستن در مسجد کوفه بدون تلاوت قرآن نيز عبادت است.
مسجد کوفه,چگونگی ساخت مسجد کوفه,عکس مسجد کوفه
از مسجد کوفه چه مي دانيم
پيدايش مسجد کوفه
طبق بعضي از روايات، نخستين کسي که مسجد کوفه را تأسيس کرد، حضرت آدم بود. امام صادق(عليه السلام) درباره تعيين حدود مسجد توسط حضرت آدم(عليه السلام) مي فرمايد: «حَدُّ مَسْجِدِ الْکُوفَةِ آخِرُ السَّرَّاجِينَ خَطَّهُ آدَمُ(عليه السلام) وَ أَنَا أَکْرَهُ أَنْ أَدْخُلَهُ رَاکِباً».
بنابر اين قول، مسجد کوفه به مرور زمان تخريب شده است.
در سال (17هـ. ق.)، لشکر اسلام در مدائن حضور داشتند. آب و هواي مدائن سربازاني را که از سرزمين حجاز آمده بودند، اذيت مي کرد; به طوري همه آنها ضعيف و لاغر شدند. حذيفه که اين وضعيت را ديد، نامه اي به عمر نوشت و او را از وضعيت آگاه کرد. خليفه به سعد بن ابي وقاص نامه اي نوشت که: سلمان و حذيفه را روانه کن تا سرزميني مناسب بيابند. پس از دريافت نامه خليفه، سلمان و حذيفه حرکت کردند، سلمان از طرف باختر رود فرات و حذيفه از طرف خاور رود فرات راهي شدند و هيچ سرزميني را نپسنديدند تا اينکه هر دوي آنان به سرزمين کوفه رسيدند.
هر دو آن سرزمين را براي اقامت لشکر مناسب ديدند. دو رکعت نماز خواندند و از خدا خواستند آنجا را جايگاه آرامش و استواري قرار دهد. هنگامي که سعد بن ابي وقاص همراه لشکريان به سرزمين کوفه رسيدند، دستور داد پيش از ساختن هر بنايي، مسجدي بسازند. ابو هيجاء اسدي در مکاني ايستاد و بر هر طرف تيري انداخت. به اين صورت حدود مسجد کوفه، مشخص شد.
تعليم و تربيت در مسجد کوفه
مسجد کوفه از همان ابتداي تأسيس، يکي از مراکز فرهنگي شهر به شمار مي رفت. هنگامي که امام علي(عليه السلام) در سال (36هـ. ق.) وارد کوفه شد، ابتدا به مسجد کوفه رفت و در آنجا براي مردم سخنراني کرد. امام پس از استقرار در کوفه، در مسجد کوفه تفسير قرآن و علوم ديگر درس مي داد. شاگردان زيادي همچون کميل بن زياد و ابن عباس، از محضر او استفاده کردند.
مسجد کوفه از نگاه اهل بيت(عليهم السلام)
1. جامع فضيلتها
اصبغ بن نباته مي گويد: امير المؤمنين(عليه السلام) در جمع مردم کوفه فرمود:
«خداوند چيزي را به شما بخشيده که به کس ديگر نداده است، خداوند اين نمازگاهتان را برتري ويژه اي بخشيد. اين (مسجد کوفه)، خانه آدم، جايگاه نوح، منزلگاه ادريس و مصلاّي ابراهيم خليل و برادرم خضر و نمازگاه من مي باشد. مسجد شما يکي از چهار مسجدي است که خداوند آن را براي اهلش برگزيده است. گويي آن را مي بينم که فرداي قيامت، با دو جامه سفيد، وارد محشر مي شود و کساني را که در آن نماز خوانده اند، شفاعت مي نمايد و شفاعتش از جانب خدا رد نخواهد شد. در آينده حجر الاسود در آن نصب خواهد شد.
زماني مي رسد که همين مسجد، نمازگاه مهدي(عليه السلام)، فرزندم و نمازگاه هر مؤمني مي شود. در روي زمين مؤمني نيست مگر اينکه وارد شود و به آن دل ببندد. مبادا آن را ترک و مهجورش کنيد. در آن نماز بخوانيد و با آن نماز به خدا نزديک شويد و حوائج خويش را از خدا بخواهيد. اگر مردم به فضيلت اين مسجد آگاه بودند از اکناف جهان به سوي آن مي شتافتند، اگر چه به خزيدن بر روي برف باشد.»
2. قصر بهشتي
در بعضي روايات از مسجد کوفه به عنوان «قصري از بهشت» ياد شده است. امام علي(عليه السلام) مي فرمايد:
«أَرْبَعَةٌ مِنْ قُصُورِ الْجَنَّةِ فِي الدُّنْيَا: الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ، وَ مَسْجِدُ الرَّسُولِ(صلي الله عليه وآله)، وَ مَسْجِدُ بَيْتِ الْمَقْدِسِ، وَ مَسْجِدُ الْکُوفَةِ».
3. سجده گاه فرشتگان
در روايات آمده است که قبل از حضرت آدم، فرشتگان در اين مکان مقدس عبادت مي کردند. امام علي(عليه السلام) مي فرمايد: «أَوَّلُ بُقْعَة عُبِدَ اللَّهُ عَلَيْهَا، ظَهْرُ الْکُوفَةِ لَمَّا أَمَرَ اللَّهُ الْمَلائِکَةَ أَنْ يَسْجُدُوا لآِدَمَ، سَجَدُوا عَلَي ظَهْرِ الْکُوفَةِ، وَ إِنَّ الْمَلائِکَةَ لَتَنزلُ فِي کُلِّ لَيْلَة إِلي مَسْجِد الْکُوفَةِ».
4. جايگاه بخشش
مسجد کوفه نزد خداوند از چنان جايگاهي برخوردار است که اگر کسي وارد آن شود، گناهانش آمرزيده مي شود. امام رضا(عليه السلام) از شخصي پرسيد کجا زندگي مي کني؟ پاسخ داد در کوفه. امام درباره فضيلت مسجد کوفه به او فرمود: «فَإِنَّ مَسْجِدَ الْکُوفَةِ بَيْتُ نُوح، لَوْ دَخَلَهُ رَجُلٌ مِائَةَ مَرَّة لَکَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِائَةَ مَغْفِرَة، أَمَا إِنَّ فِيهِ دَعْوَةَ نُوح(عليه السلام) حَيْثُ قَالَ: "رَبِّ اغْفِرْ لِي وَ لِوَالِدَيَّ وَ لِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِناً"».
5. مصلاّي پيامبران
ابو بصير از امام صادق(عليه السلام) نقل مي کند که ايشان درباره مسجد کوفه فرمود:
«نِعْمَ الْمَسْجِدُ، مَسْجِدُ الْکُوفَةِ، صَلَّي فِيهِ أَلْفُ نَبِيّ وَ أَلْفُ وَصِيّ وَ مِنْهُ فَارَ التَّنُّورُ وَ فِيهِ نُجِرَتِ السَّفِينَةُ، مَيْمَنَتُهُ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ وَسَطُهُ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ مَيْسَرَتُهُ مَکْرٌ».
فضيلتهاي مسجد کوفه
1. نماز در مسجد کوفه تمام است
وقتي شخصي به مکاني مسافرت کند و قصد ده روز نکند، نمازش شکسته است، مگر چهار مکان که استثنا شده است. امام صادق(عليه السلام) مي فرمايد: «تَتِمُّ الصَّلاةُ فِي أَرْبَعَةِ مَوَاطِنَ: فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ، وَ مَسْجِدِ الرَّسُولِ(صلي الله عليه وآله)، وَمَسْجِدِ الْکُوفَةِ، وَ حَرَمِ الْحُسَيْنِ ـ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ ـ ».
2. نماز در آن برابر با حج است
امام باقر(عليه السلام) درباره فضيلت نماز در مسجد کوفه مي فرمايد:«اگر مردم مي دانستند مسجد کوفه چه فضيلتي دارد، از مکان هاي دور به آنجا مي رفتند، همانا خواندن نماز واجب در آنجا برابر با حج و نماز نافله برابر عمره است.»
همچنين امام علي(عليه السلام) مي فرمايد: «النَّافِلَةُ فِي هَذَا الْمَسْجِدِ تَعْدِلُ عُمْرَةً مَعَ النَّبِيِّ(صلي الله عليه وآله)، وَ الْفَرِيضَةُ تَعْدِلُ حَجَّةً مَعَ النَّبِيِّ(صلي الله عليه و آله) ».
مسجد کوفه,چگونگی ساخت مسجد کوفه,عکس مسجد کوفه
3. برتر از همه مساجد
امام صادق(عليه السلام) نماز در مسجد کوفه را برابر با هزار نماز در مسجدي غير از مسجد کوفه مي داند. همچنين امام رضا(عليه السلام) در فضيلت خواندن نماز در اين مکان مقدس مي فرمايد: «الصَّلاةُ فِي مَسْجِدِ الْکُوفَةِ فُرادي أَفْضَلُ مِنْ سَبْعِينَ صَلاةً فِي غَيْرِ جَمَاعَة».
4. اقامتگاه حضرت خضر
5. در اين مکان ( مسجد کوفه ) است که اسرافيل در صور مي دمد تا مردگان، زنده شوند.
6. منزل و سجده گاه حضرت نوح.
7. ازاين مکان هفتاد هزارنفر محشور و بدون حساب واردبهشت مي شوند.
8. نشستن در مسجد کوفه بدون تلاوت قرآن نيز عبادت است.
مقامات مسجد کوفه
در ميان مردم، مقاماتي در مسجد کوفه معلوم و مشهور است که عبارتند از:
1. رُحبه امير المؤمنان
در پيش مسجد کوفه، جايي که درِ مسجد کوفه جاي داشته، سکويي است که امام علي(عليه السلام) پيش از نماز يا مواقع ديگر، روي آن مي نشسته و به پرسش هاي مردم پاسخ مي داده است. بخشي از روايات به اين موضوع اشاره دارد.
2. دکة القضاء
مکاني که امام علي(عليه السلام) در آنجا قضاوت مي کرد. در آن موضع، ستون کوتاهي وجود داشته که روي آن اين آيه قرآن را نوشته بودند: "إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ اْلإِحْسانِ...".
3. بيت الطشت
بهتر است دو رکعت نماز در اين مکان خوانده شود.
محلي که يکي از معجزات امام علي(عليه السلام) در آن رخ داده است، داستان معجزه امام اين گونه است: زالويي وارد شکم دختري مي شود و با مکيدن خون بدن وي، رشد کرده و بزرگ مي گردد، در نتيجه شکم دختر همچون زنان حامله بزرگ مي شود. قصه در همه شهر مي پيچد. برادران دختر، او را نزد امام آوردند تا حکم درباره اش جاري کند، امام که در مسجد کوفه حضور داشت دستور داد، پرده اي نصب کنند.
آنگاه به قابله فرمود تا دختر را پشت پرده برده و معاينه کند، قابله پس از معاينه گفت: به نظر من اين دختر حامله است. امام که عالم به غيب بود، دستور داد طشتي پر از لجن بياورند و دختر را در آن بنشانند. به دستور امام عمل کردند. زالوي بزرگ که داخل شکم دختر قرار داشت، با استشمام بوي لجن بيرون آمد و همه، حقيقت امر را فهميدند.
4. مقام حضرت آدم(عليه السلام)
ستون هفتم مسجد کوفه معروف به مقام حضرت آدم است. اين مکاني است که خداوند توبه آدم را قبول کرد. همچنين امير المؤمنين(عليه السلام) نزديک اين ستون نماز مي خواند، لذا به مقام امير المؤمنين(عليه السلام) نيز معروف است.
5. مقام حضرت ابراهيم(عليه السلام)
ستون چهارم مسجد، جنب باب انماط مکاني است که حضرت ابراهيم(عليه السلام) در آنجا نماز خوانده است. در اين مقام مقدس چهار رکعت نماز، در دو رکعت اوّل حمد و توحيد و در دو رکعت دوم، حمد و قدر بخواند.
6. مقام جبرئيل
ستون پنجم منصوب به حضرت جبرئيل مي باشد. درشب معراج که پيامبرگرامي(صلي الله عليه و آله) از بيت الحرام به مسجدالاقصي در حرکت بود، هنگامي که به سرزمين کوفه رسيد، جبرئيل به پيامبر فرمود: اي رسول خدا، اکنون مقابل مسجد کوفه ايد، پيامبر با اجازه
خداوند در آن دو رکعت نماز گزارد. همچنين امام حسن(عليه السلام) در نزديکي اين ستون نماز مي خواند، لذا به مقام امام حسن نيز معروف است.
7. مقام حضرت امام زين العابدين(عليه السلام)
ستون سوم، جايگاهي که امام سجاد(عليه السلام) در آنجا نماز خوانده است. ابو حمزه ثمالي مي گويد: «ديدم علي بن الحسين(عليهما السلام) وارد مسجد کوفه شد و دو رکعت نماز خواند و سپس سر به دعا برداشت، پس از مدتي راه مدينه را در پيش گرفت تا برگردد. به او گفتند: براي چه به اينجا آمدي؟ جايي که پدر و جدّت را کشتند؟ فرمود: «پدرم را زيارت کردم و در اين مسجد نماز خواندم.»
8. محراب امير المؤمنين(عليه السلام)
مکاني که ابن ملجم مرادي، فرق امام را شکافت و او را به شهادت رساند.
9. مقام امام صادق(عليه السلام)
راوي مي گويد: در ايّام بني عباس، روزي ديدم امام صادق از باب الفيل وارد شد و نزد ستون چهارم نماز خواند.
10. مقام حضرت خضر
11. جايگاه به گِل نشستن کشتي نوح
منبع:کتاب ره توشه عتبات عاليات
جماعتی از علما، از سید فاضل امیر علّام برای من (علامه مجلسی) حکایت کردند که گفت: در یکی از شب ها در صحن مطهر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام بودم. آن موقع قسمت عمده شب گذشته بود. در اثنایی که در صحن گردش می کردم، دیدم شخصی از مقابل من به طرف حرم منور امیرالمؤمنین علیه السلام می رود. وقتی نزدیک رفتم، دیدم استاد بزرگوارم ملا احمد اردبیلی است. خود را از وی پنهان نگاه داشتم تا این که به طرف درِ حرم آمد. در بسته بود، ولی به محض رسیدن او، باز شد و او وارد حرم گردید. شنیدم که سخن می گوید؛ مثل این که با کسی درگوشی حرف می زند. آن گاه از حرم بیرون آمد و در بسته شد. من هم پشت سر او رفتم، تا از شهر نجف خارج شد و به سمت مسجد کوفه رفت. من دنبال او بودم، ولی او مرا نمی دید.
همین که وارد مسجد کوفه گردید، به سمت محرابی که حضرت امیر المؤمنین علیه السلام در آن جا شهید شد رفت و مدتی در آن جا ایستاد و سپس برگشت و از مسجد بیرون آمد و آهنگ نجف کرد. من هم چنان پشت سر او بودم تا این که به نزدیک مسجد حنانه رسیدیم
که به نزدیک مسجد حنانه رسیدیم. در آن جا سرفه ام گرفت، به طوری که نتوانستم خودداری کنم. وقتی صدای سرفه مرا شنید، برگشت و نگاهی به من کرد و مرا شناخت. پرسید: تو میرعلّام هستی؟ گفتم: آری. گفت: این جا چه می کنی؟ گفتم: از موقعی که شما وارد صحن مطهر شدید تاکنون همه جا با شما بوده ام. شما را به صاحب این قبر مطهر قسم می دهم آن چه امشب بر شما گذشت از اول تا آخر به من اطلاع دهید! گفت: می گویم، ولی به این شرط که تا من زنده ام، به کسی نگویی! وقتی به وی اطمینان دادم، فرمود: در پاره ای از مسائل علمی فکر می کردم و حلّ آن برایم مشکل می نمود. به دلم افتاد خدمت امیرالمؤمنین علیه السلام بروم و حلّ آن مشکل را از آن حضرت بخواهم. هنگامی که به درِ حرم رسیدم، چنان که دیدی درِ بسته به رویم گشوده شد و داخل حرم شدم و از خداوند خواستم که شاه ولایت جواب سؤالم را بدهد. ناگهان صدایی از قبر منور شنیدم که فرمود: به مسجد کوفه برو و از قائم ما سؤال کن؛ زیرا او امام زمان توست. من هم به کنار محراب آمدم و آن حضرت را آن جا دیدم. مسئله خود را پرسیدم و حضرت جواب آن را مرحمت فرمود و اینک به منزل برمی گردم
مرحوم ثقةالاسلام نوری می گوید قصه ی مره ی قیس بر احدی مخفی نیست و بسیار شیوع دارد، و مره ی قیس مردی كافر و صاحب اموال و حشم بسیار بود روزی از قوم خود
درباره ی آباء و اجدادش سؤال كرد آنان گفتند علی بن ابی طالب علیهماالسلام از آنان هزار نفر كشته، او از مدفن حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام سؤال كرد به وی گفتند حضرت در نجف اشرف مدفون است، مرة قیس دو هزار نفر سواره و چند هزار پیاده برداشت تا به نجف رسید.
مردم آنجا مطلع شدند تا شش روز متحصن گردیدند، بالأخره كفار موضعی از حصار را خراب كرده و داخل شدند و آن خبیث آمد تا داخل روضه ی مطهره شد و به آن حضرت عتاب كرد و گفت: یا علی تو پدران مرا كشتی و خواست قبر #بشكافد
ناگاه دو انگشت مبارك مانند ذوالفقار از قبر بیرون آمد و بر كمر او زد و او را دو نیم ساخت و وحشت در لشكرش افتاد و پراكنده شدند. و چون آمدند او را بردارند، دیدند سنگ سیاهی شده پس او را آوردند در پشت دروازه ی نجف انداختند. و پیوسته آنجا بود و هر كه به زیارت نجف می آمد پایی بر آن می زد، و از خواص این سنگ آن بود كه هر حیوانی رد می شد بر آن #بول می كرد سپس یكی از جهال آمد و تكه سنگ را برداشت به مسجد كوفه برای سرمایه و دخل برد كاسبی كند مردم به تماشا می آمدند، و انتفاعی می برد تا مرور زمان سنگ از هم پاشیده و متلاشی گشت، و از شیخ كاظم كاظمی نجفی صاحب شرح استبصار نقل شده كه او بسیار نفرین می كرد در حق كسی كه آن سنگ را از نجف بیرون برد.
مجمع الفضائل علي عليه السلام،
https://eitaa.com/fatemi414/117
فهرست مدفونان در حرم امام علی(ع)
فهرست مدفونان در حرم امام علی(ع) افرادی هستند که از ابتدای شکلگیری حرم امام علی(ع) در فضاهای مختلف حرم دفن شدهاند. تاریخ دفن در حرم به بیش از ۱۱۰۰ سال و کشف قبر امیرالمؤمنین(ع)، سکونت و تدفین در اطراف حرم بازمیگردد.[۱] از سال ۱۴۰۴ق دیگر حکومت بعث عراق اجازه دفن افراد را به جز تعدادی معدود، در حرم نداد و حتی آثار مقبرههای موجود، از جمله سنگها و عکسهای نصبشده بر سر قبرها را نیز از بین برد. این اقدام باعث شد شناسایی افراد مدفون در حرم و ارائه آمار دقیقی از آنها بهصورت جامع، ممکن نباشد. با مراجعه به منابع تاریخی و کتابهای رجالی میتوان آماری از شخصیتهای معروف دفنشده در حرم امام علی(ع) را به دست آورد. این افراد طیفهای مختلفی از شخصیتها را در بردارد که عبارتند از: پیامبران، مراجع و مجتهدان دینی، ادیبان، شاعران، دانشمندان دیگر علوم، پادشاهان، وزیران و دیگر رجال سیاسی، اعیان و تاجران سرشناس.[۲]
نقشه موقعیت قبرها در حرم امام علی(ع)
پیامبران
عالمان و مراجع تقلید
عالمان و مراجع نامدار مدفون و محل دفن آنان در حرم امام علی(ع) به ترتیب سال وفات عبارتند از:
موسی بن جعفر بن طاووس پدر احمد و سید ابن طاووس (متوفی حدود ۶۰۱ق): مدفون در رواق حرم.[۶]
ورام بن ابی فراس حلی (م ۶۰۵ق) جد مادری سید بن طاووس[۷]
سید عبدالکریم بن احمد حلی (۶۴۸-۶۹۳ق)،برادرزاده سید بن طاووس: مدفون در رواق.[۸]
مقبره علامه حلی در حرم امام علی(ع)
علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی(۶۴۸-۷۲۶ق)، مدفون داخل حرم سمت چپ باب الصغیر زیر مناره شمالی.[۹]
محمد بن حسن حلی (۶۸۲-۷۷۱ق) مشهور به فَخْرُ الْمُحَقّقین فرزند علامه حلی: به گزارش برخی منابع وی در ایوان طلا و نزدیک پدرش دفن شده است.[۱۰]
مقبره مقدس اردبیلی در حرم امام علی(ع)
مقدس اردبیلی (م ۹۹۳ق): ایوان طلا، مناره جنوبی.[۱۱]
علی نقی کمرهای فراهانی (ت۱۰۶۰ق): مدفون در ایوان علما.[۱۲]
محمد مهدی نراقی (۱۱۲۸-۱۲۰۹ق)، پدر ملا احمد نراقی و معروف به محقق نراقی، نویسنده جامع السعادات.[۱۳]
ابوعلی حائری (۱۱۵۹-۱۲۱۵ یا ۱۲۱۶ق)، فقیه امامی سدۀ سیزدهم، صاحب کتاب منتهی المقال فی احوال الرجال.[۱۴]
سید محمد جواد عاملی (۱۱۶۰- ۱۲۲۶ق) نویسنده کتاب مفتاح الکرامه:مدفون در حجره شماره ۷.[۱۵]
ملا احمد نراقی (۱۱۸۵ - ۱۲۴۵ق): مدفون در ایوان علماء.
سلیمان بن محمد رفیع تنکابنی (درگذشته حدود۱۲۵۰ق)، حکیم و پزشک شیعی ایرانی قرن سیزدهم.
محمدجعفر استرآبادی معروف به شریعتمدار (۱۱۹۵ یا ۱۱۹۸ق ۱۲۶۳ق): مدفون در ایوان طلا زیر منار شمالی.
سید صدرالدین موسوی عاملی (۱۱۹۳-۱۲۶۴ق) فرزند سید صالح (۱۱۲۲-۱۲۱۷ق) و پدر آقا مجتهد (محمدعلی موسوی عاملی) و سید اسماعیل صدر: مدفون در حجره شماره ۳ حرم امام علی(ع).[۱۶]
محمدعلی موسوی عاملی (۱۲۳۹-۱۲۷۴ق) معروف به آقا مجتهد.
قبر شیخ انصاری در حرم امام علی(ع)
شیخ مرتضی انصاری (۱۲۱۴- ۱۲۸۱ ق)، نویسنده کتاب مکاسب : حجره شماره۱۱.
سید علی بن رضا بحرالعلوم (۱۲۲۴-۱۲۹۸ق) نویسنده کتاب (البرهان القاطع فی شرح المختصر النافع): مدفون در حجره۴۱.[۱۷]
شیخ جعفر شوشتری (۱۲۳۰-۱۳۰۳ق) نویسنده کتاب الخصائص الحسینیه: مدفون در حجره شماره ۵۹.
سید حیدر حلی (۱۲۴۶-۱۳۰۴ق)، شاعر و مرثیهسرای شیعی اهل حله، مدفون در رأس ساباط از طرف شمال بین مقبره سید میرزا جعفر قزوینی و شیخ جعفر شوشتری.[۱۸]
میرزا محمد حسن شیرازی (۱۲۳۰ - ۱۳۱۲ق) معروف به میرزای شیرازی و مجدد شیرازی صادر کننده فتوای تحریم تنباکو(م۱۳۱۲ق): مدرسه الغرویة در صحن مطهر.
میرزا حبیبالله رشتی (۱۲۳۴-۱۳۱۲ق)، نویسنده کتاب بدایع الافکار: مدفون در حجره شماره ۲۶.[۱۹]
میرزا محمد حسن آشتیانی (۱۲۴۸-۱۳۱۹ق): مسجد بالای سر (رواق غربی)
میرزا حسین نوری (۱۲۵۴-۱۳۲۰ق) معروف به محدث نوری و حاجی نوری، مدفون در ایوان حجره ۱۵.[۲۰]
شیخ محمدهادی تهرانی (۱۲۵۳-۱۳۲۱ق) از فقها و اصولیون شیعه: مدفون در حجره شماره ۹.[۲۱]
فاضل شرابیانی، محمد بن فضل علی شرابیانی (م۱۳۲۲ق): حجره جنب ایوان علماء.
سید عبدالله بهبهانی (۱۲۵۶-۱۳۲۸ق)، از رهبران جنبش مشروطه ایران: حجره شماره۲۹.
محمد کاظم خراسانی (۱۲۵۵-۱۳۲۹ق) معروف به آخوند خراسانی، نویسنده کتاب کفایة الاصول: حجره شماره۲۶.
سید محمدسعید حبوبی (۱۲۶۶ ۱۳۳۳ق) مشهور به حَبّوبی کبیر از رهبران جنبش مردمی سال ۱۹۲۰م ضد استعمار انگلیس: حجره شماره۱۰.
میرزا محمد علی چهاردهی (۱۲۵۲-۱۳۳۴ق) مشهور به مدرس چهاردهی: مدفون در حجره شماره ۱۸.[۲۲]
سید علی تبریزی (۱۲۷۵-۱۳۳۶ق) معروف به سید علی داماد: مدفون در ایوان علما.[۲۳]
سید محمدکاظم طباطبائی یزدی (۱۲۴۷-۱۳۳۷ق)، نویسنده کتاب عروة الوثقی: حجره شماره۴۷.
فتحالله غروی اصفهانی (۱۲۶۶-۱۳۳۹ق) معروف به شیخ الشریعه اصفهانی، رهبر انقلاب استقلال طلبانه عراق: حجره