#فرائد_الأصول #مسائل_علم_اصول 🔳پاسخ به سوال برادر عزیزم، آقای محمد جواد پولادین 🔳 ❓ (در ادامه ی سوال قبل) مراد از اثبات حجیت شهرت فتوایی کاشفیت از سنت نیست؛ چون اگر مراد، کاشفیت باشد همان اجماع می شود، زیرا در اجماع اگر قول معصوم کشف شود حجت می شود و ما به عدد اجماع کننده ها کار نداریم. پس -اگر قرار است شهرت و اجماع هر دو کاشف رای معصوم باشند- چه فرقی بین اجماع و شهرت فتوایی است؟ 📚 در تصویرِ «اجماع» مبانی مختلفی وجود دارد، اما با «شهرت فتوایی» فرق جوهری دارد، و بزرگترین فرق این دو -بنا بر نظر مشهور امامیه- آن است که اجماع، قطع آور است و شهرت فتوایی، ظن آور؛ از این رو، اجماع اگر با شرایطش تحقق پیدا کند حجیتش منوط به حجیت ذاتی قطع است، اما شهرت فتوایی به خاطر ظن آوری اش نیاز به جعل حجیت دارد. و شهرت فتوایی در عدد قائلين نيز با اجماع فرق دارد؛ از این رو، عدد مُجمعین اگر در حد ظن آوری باشد شهرت فتوایی است و اگر در حد قطع آوری باشد -که هر کدام شرایط خود را دارد- اجماع است. و اشتراک آن دو در آن است که هر دو کاشف رای معصوم هستند؛ و با قطع نظر از کاشفیت این دو از سنت، شهرت و اجماع بنا بر دیدگاه امامیه مصدر حکم شرعی نبوده و به خودی خود هیچ اعتباری ندارند. 📝 @fegh_osoul_rafiee

#فرائد_الأصول #شهرت_فتوایی 🔳پاسخ به سوال برادر عزیزم، آقای سعید پیروزفر 🔳 ❓نظریه ی نهایی شیخ انصاری در مورد «شهرت فتوایی» چیست؟ 📚 پاسخ: از عبارت «تُوُهِّم» در سطر ابتدایی بحث، و همچنین ردّ هر دو استدلال، و عدم اشاره ای بر خلاف قول به عدم حجیت در آخر کلام شیخ، روشن است که ایشان حجیت شهرت فتوایی را به عنوان یک ظن خاص قبول نمی کند. 📌 اما نکته ی بسیار مهم و روش شناختی فقهِ شیخ انصاری آن است که ایشان در موارد متعددی در کتاب مکاسب خود با مشهور مخالفت نمی کند و شهرت فتوایی را در مقام تجمیع و تراکم ظنون به عنوان یک اماره ی ظن آور در کنار دیگر امارات ظنی قرار داده و در مسیر استنباط از آن به عنوان یکی از قطعات پازل استفاده می کند. به ج۱/ص۷۹، ج۳/ص۲۸۰، ج۴/ص۲۱۳، ج۴/ص۲۳۰ و ج۶/ص۱۷۲ از کتاب مکاسب شیخ انصاری (چاپ مجمع الفکر الاسلامی) مراجعه کنید؛ مرحوم شیخ در این موارد نظر فقهی خود را با شهرت فتوایی تقویت می کند. 📝 @fegh_osoul_rafiee

#فرائد_الأصول #حجیت_خبر_واحد 🔳پاسخ به نقد برادر عزیزم، آقای سعید پیروزفر 🔳 ❓این که مرحوم شیخ فرمود: «اصل آن است که معصوم در مقام بیان حکم واقعی است، نه در مقام تقیه یا خوف» تنها نسبت به زمانی است که شرایط اجتماعی و حاکمیتی زمان معصوم سخت نباشد، و در غیر این صورت اگر شرایط سخت و اختناقی باشد اصل آن است که آن معصوم در مقام تقیه است، نه بیان حکم واقعی. 📚 پاسخ: اصول عقلایی و عرفی کلام بر اساس شرایط و اقتضائات زمان و زمانه ی هر معصوم (علیه السلام) تعیین نمی شود، بلکه بر اساس موازین عقلایی و حِکْمی کلام که در نزد همه ی عقلاء در همه ی زمان ها پذیرفته شده است تعیین می شود. همچنین بسیار بعید و دور از ذهن است که کار امامت -که راهبری شیعه و بیان شریعت است- به جایی برسد که غالب سخنان یک معصوم، تقیه باشد و بیان حکم واقعی در کلام ایشان، خلاف اصل غالبی؛ این یعنی قطع شدن ارتباط مبیِّن شریعت با متشرّعان و متدینان که سخن بسیار دور از عالَم ثبوت و اثبات است. حال که اثبات شده است هر متکلم عاقل و حکیمی در زمان بیان مطلب، اصل آن است که در مقام بیان مراد جدّی و واقعی خود است و نه این که در مقام شوخی یا تقیه یا خوف یا... است، فقیه باید شرایط اجتماعی و حاکمیتی زمان هر معصوم (علیه السلام) را به خوبی بررسی کند تا در مقام اثبات نیز بر او ثابت شود که این اصل عقلایی حاکم است یا نیست. به طور مثال صاحب جواهر و دیگر فقیهان اذعان دارند که شرایط اجتماعی و حاکمیتی زمان امام موسی بن جعفر الکاظم (علیهما السلام) به گونه ای است که دوران ایشان دوران تقیه است، از این رو، اگر کلامی از ایشان صادر شده باشد که موافق مذهب رایج و مورد تایید حاکمیت عباسیون در زمان ایشان بوده باشد -با وجود دیگر شرایط- حمل بر تقیه می شود. بنا بر این، این سخن که اصل در زمان امام کاظم (علیه السلام) در سخنان ایشان تقیه است سخنی فنّی نبوده، بلکه سخن صحیح و دقیق آن است که در زمان ایشان احتمال تقیه بودن کلام ایشان بیشتر از سایر اهل بیت (علیهم السلام) است؛ پس، فقیه باید در کلام امام کاظم (علیه السلام) احتمال تقیه بودن را -با وجود موافقت کلام ایشان با مذهب رایج آن زمان- مورد دقت و واکاوی بیشتری قرار دهد تا موقف او نسبت به آن اصل عقلایی روشن شود. 📝 @fegh_osoul_rafiee

#فرائد_الأصول #موضوع #مبادی #مسائل 📚 مباحث مرتبط با هر علمی -مانند علم اصول- به مباحث درون علمی (مسائل علم) و برون علمی (مبادى علم) تقسیم می شود. 📌 مسائل علم آن مباحثی است که داخل در چارچوب علم است؛ یعنی ضابطه ی مساله ی اصولی بر آن منطبق است. 📌 و مبادی علم آن مباحثی است که اگر چه مرتبط با علم اصول است، اما داخل در علم اصول نبوده و باید خارج از چارچوب مسائل علم اصول مورد بررسی قرار گیرد. (برخی از مبادی علم مانند مبادی کلامی در فلسفه ى علم اصول، و برخی مانند تعریف و موضوع در مدخل و مقدمه ی علم اصول، و برخی مانند چیستی قطع در مقدمه ی همان مساله ی خاص مورد بحث قرار می گیرد) 📌 موضوع علم اصول همان ضابطه ی مساله ی اصولی است که مانند نخ تسبیح محور تمام مسائل علم اصول بوده، و همه ى مسائل علم اصول مباحثی است که از عوارض ذاتی موضوع دانسته می شود. مثلاً بنا بر نظر مشهور اصولیان، موضوع علم اصول «قواعد در طریق استنباط» است؛ پس هر مساله ی علم اصول باید در نهایت قاعده ای برای استنباط باشد، مانند حجیت ظواهر، و حجیت خبر واحد، و دلالت امر و نهی بر وجوب و حرمت، و... . 📎 پس، بحث از چیستی موضوع علم اصول هیچ گاه نمی تواند مساله ای اصولی باشد، زیرا اصولی بودن تمام مسائل اصول منوط به آن است. 🔷 مبادی علم اصول (مباحث برون علمی) به دو نوع مبادی تصدیقی و مبادی تصوری تقسیم می شود. 🔹 مبادی تصدیقی آن گزاره هایی است که به عنوان یک گزاره ی تصدیقی در علم اصول به کار بسته می شود، مانند گزاره ی تصدیقی «خداوند حکیم است» یا «پیامبر و امامان دوازده گانه، معصوم از خطا و غلط و نسیان هستند»؛ این دو گزاره که گزاره های کلامی و اعتقادی مرتبط با علم اصول هستند پایه و اساس تصدیق بسیاری از قواعد اصولی قرار مى گیرد. 🔹 و مبادی تصوری آن مباحثی است که تنها تصوّر از یک مصطلحِ مفرد در علم اصول را تصحیح می کند؛ مثلاً مباحث پیرامون چیستی تعریف و موضوع علم اصول از مبادی علم اصول است؛ یعنی تنها تصور از این دو مفرد را برای ما روشن می کند. 📎 البته همان طور که گفته شد مبادی علم به کلی از چارچوب علم خارج اند. 📝 @fegh_osoul_rafiee

❎ فايل Pdf جلد ۱ کتاب «دروس تمهیدیة في القواعد الفقهية» شیخ محمد باقر ایروانی

❎ فايل Pdf جلد ۲ کتاب «دروس تمهیدیة في القواعد الفقهية» شیخ محمد باقر ایروانی

دانشجویان محترم دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد! این ترم در خدمت دوستان هستیم با مباحث قواعد فقهی که بر اساس «جلد ۲» از کتاب «دروس تمهیدیة في القواعد الفقهية» شیخ محمد باقر ایروانی در درس «قواعد فقهی ۳» تقدیم دوستان خواهد شد. یاعلی

🎤 تدريس "حلقه ثانيه" #الحلقة_الثانية #الأصول_العملية #القاعدة_العملية_عند_الشك #القاعدة_العملية_الثانویة ❎ جلسه ۹۵ 📆 تاريخ ١٤٠٠/١۲/۲۳ 📝 @fegh_osoul_rafiee

🔳 پاسخ به سوال یکی از طلاب عزیز و گرامی 🔳 ❓ سوال: با توجه به اینکه ما اصول رو کاملا مجازی گذروندیم، و فرصت مباحثات نبود و به دلیل معذوریت ها و... حس میکنم در اصول لنگ میزنم به شخصه، و واقعا به اصول علاقه دارم؛ خواستم از شما بپرسم باید چه کار انجام بدم تا این پایه ی ضعیف قوی بشه؟ 📚 پاسخ: شما و امثال حضرتعالی تنها نیازه که چهار کار رو حتما انجام بدید، و اگر امهال کنید زمان و فرصت رو از دست میدید؛ اما حتما این کمبود قابل جبران هست، نگران نباشید. ⏪ اول: حتما کتاب خلاصه و جامعی مثل الموجز آقای سبحانی یا حلقه ی اولی شهید صدر رو در مدت نه چندان طولانی و به صورت فوق برنامه بخونید تا هم خلاصه ی بحثها در دستتون باشه و هم شمای کلی مباحث اصول در ذهنتون نقش ببنده. ⏪ دوم: درسی که الان به طور رسمى میخونید رو خوب و با خلاصه برداری و توضیح مطالب پیچیده و مشکل بخونید؛ رسائل یا کفایه. ⏪ سوم: برای فهم دقیق و عمیق مطالب اصولی و فقهی در هر مبحث و مطلبی پرسش گری کنید و بی محابا بپرسید و فکر کنید، و از خودتان و از استاد توضیح بخواهید. ⏪ چهارم: در هر بحث فقهی و اصولی اگر قواعد و مباحثی از اصول به کاربرده شده است به آن قاعده و مبحث اصولی رجوع کرده و مطالعه کنید. مثلا اگر در بحثی سخن از مفهوم شرط یا عام و خاص مطرح شد به این بحث ها در علم اصول رجوع و مرور کنید. 📝 @fegh_osoul_rafiee

◾️پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی رحلت آیةالله آقای حاج سید محمد علی علوی ‌گرگانی بسم الله الرّحمن الرّحیم ▪️رحلت عالم ربّانی آیةالله آقای حاج سید محمد علی علوی‌ گرگانی (رضوان‌الله‌علیه) را به حوزه‌ی علمیه‌ قم و به همه‌ شاگردان و ارادتمندان و مقلدان ایشان بخصوص به مردم مؤمن گلستان که ارادت ویژه به این بزرگوار و والد محترمشان مرحوم آیةالله آقای حاج سید سجاد علوی داشتند، و بالأخص به خاندان گرامی و فرزندان مکرّمشان تسلیت عرض میکنم. این مرجع معظم در قضایای گوناگون انقلاب و مسائل کشور همواره وفادارانه در کنار مردم و پشتیبان نظام مقدس بودند و خدمات ارزشمندی کرده‌اند که موجب فیض و رحمت الهی است ان‌شاءالله. از خداوند متعال علو درجات ایشان را مسألت میکنم و امیدوارم با اجداد طاهرینشان محشور گردند. سیّدعلی خامنه‌ای ۲۴ اسفند ۱۴۰۰

🎤 تدريس "حلقه ثانيه" #الحلقة_الثانية #الأصول_العملية #القاعدة_العملية_عند_الشك #القاعدة_العملية_الثانویة ❎ جلسه ۹۶ 📆 تاريخ ١٤٠٠/١۲/۲۴ 📝 @fegh_osoul_rafiee

🔳پاسخ به سوال برادر عزیزم، آقای سجاد حسن زاده 🔳 ❓سوال: منظور از «اجماع مدرکی» چیست؟ 📚 پاسخ: اجماع در اصول امامیه تنها به اعتبار کشف از رای معصوم به عنوان یک دلیل مطرح است و به خودی خود هیچ اعتبار و ارزشی ندارد؛ یعنی اجماع -بنا بر اصول امامیه- به صورت قطعی دلالت می کند که مُجمِعین مستند و مدرک محکمی داشته اند که فتوای به چنین مطلبی داده اند؛ و این کشف تنها زمانی قابل تحقق است که مدرک و مستند اجماع برای ما معلوم نباشد، زیرا اگر مدرک و مستند آنها به ما رسیده باشد و ما بدانیم مستند آنها کدام روایت بوده است فقیه باید آن مستند را خودش تحلیل کرده و استنباط کند و نمی تواند مقلد مجمعین باشد. بر این اساس، اجماع تنها زمانی حجت بوده و کاشف از رای معصوم است که مدرکی نباشد. نکته: اجماع مدرکی در مقام استنباط از آن مستند و مدرک می تواند برای فقیه در حد یک قرینه نقش ایفا کند. 📝 @fegh_osoul_rafiee