#رسائل_شیخ_انصاری
#فوائد_الأصول
#محقق_ميرزاى_نائينى
#فيما_يعتبر_في_العمل_بالبرءة
✅ ۷- مرحوم #محقق_میرزای_نائينى در #فوائد_الأصول (ج۴/ص۲۸۴) در بیان نکتهی بسیار دقیقی پیرامون #وجوب_غیری و #وجوب_نفسی میفرماید: درست است که جمیع احکام شریعت تابع مصالح و مفاسد واقعی هستند و به هدفِ بهدستآوردنِ مصالح و دوریجستنِ از مفاسد تشریع شدهاند، اما این موجِب نمیشود واجبات نفسی را غیری بدانیم.
🔶️🔸️ دلیل این سخن آن است که آن چه به عنوان هدفِ جعلِ یک حکم مورد نظر است دو گونه است:
🔸️ ۱- مصالحِ واقعیِ خودِ حکم؛ در این موارد، وجوب منوط به وجود ملاک نیست و ملاکات، حکمتِ تشریع هستند، نه علّت آن؛ مانند اختلاط میاه که حکمت وجوب عدّه بر نساء است.
🔸️ ۲- خطاباتِ واقعیِ دیگر؛ در این فرض، وجوب منوط به وجود آن خطاب واقعی است و آن خطاب، علّت برای آن وجوب است، مانند وجوب ذیالمقدّمه به نسبت با وجوب مقدّمهاش.
🔸️ از این رو، خطابات واقعی علّت برای وجوب تعلّم و احتیاط هستند، و از گونهی دوم محسوب میشوند؛ البته وجوب غیری مقدّمه مترشّح از وجوب ذیالمقدّمه بوده حال آن که وجوب تعلّم و احتیاط وجوب ترشّحی ندارند.
🔷️🔹️ با آن چه گفته شد روشن میشود نظریهای که به #صاحب_مدارک منسوب است -که مرحوم #شیخ_انصاری میفرماید ایشان معتقد به وجوب نفسی تعلّم است- نظریهی ناصوابی است.
🔷️🔹️ همان طور که نظریهای که به #مشهور نیز نسبت داده میشود نیز ناصحیح است، زیرا این که بگوییم مکلّفِ جاهل به خاطر ترکِ واقع مستحقِّ عقوبت است قابل پذیرش نیست، زیرا در هر حال، او نسبت به واقع جهل دارد.
🔶️🔹️ بنا بر این، اقوی آن است که مکلّفِ جاهل به خاطر ترکِ تعلّمی که منجرّ به مخالفتِ واقع میشود مستحقّ عقاب است؛ فتأمّل جيّداً!
✴️@fegh_osoul_rafiee