❇️ فعل جوانحی اختیاری می‌تواند مشمول حکم تکلیفی شود 🔻 آیت‌الله علیرضا اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» تأکید کرد؛ ⬅️ افعال جوانحی وقتی به نحوی اختیاری باشند می‌توانند مشمول احکام تکلیفی شوند و در دایره فقه قرار دارند. ⬅️ احکام الزامی یعنی وجوب و تحریم هم می‌تواند در امور جوانحی جاری شود یا نه؟ در این زمینه ازلحاظ اثباتی تابع ظاهر دلیل است. پایه حرکت ما ظواهر ادله است. ⬅️ قاعده مصرحی نداریم که بگوید افعال جوانحی مشمول احکام تکلیفی نمی‌شود و کسی اگر بخواهد استفاده کند باید اصطیاد بکند. ⬅️ طرف دیگر قصه این است که نمی‌شود همه ظواهر الزامی را بر ترجیح حمل کنیم. شواهد در این‌طرف هم کم نیست. ⬅️ روایات «مَا لَمْ يَنْطِقُوا بِشَفَةٍ» حرمت را برنمی‌دارد، بلکه می‌گوید اذا ظهر اثر الحسد خود حسد حرام می‌شود نه اظهار آن. این نکته دقیقی است و در کتاب جامع السعادات این موضوع تفکیک شده است... —————————- #درس_خارج #فقه_نظام #فقه_روابط_اجتماعی #آیت_الله_اعرافی 🔎 @fiqhenezam_com

❇️برخی تنها در زبان اقتصاد اسلامی را قبول دارند ولی در عمل علیه آن کار می‌کنند 🔻 آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی در درس خارج فقه «مکتب اقتصادی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ مثال‌هایی که برخی برای اثبات عدم وجود اقتصاد اسلامی می‌زنند نشانگر آن است که چندان با اقتصاد آشنا نیستند. ⬅️ این‌که ما می‌گوییم اسلام اقتصاد دارد منظورمان این نیست که مثلا روش محاسبه نرخ تورم، سود و... را باید از فلان آیه استخراج کرد. ⬅️ اقتصاد توصیفی که کار قرآن و حدیث نیست بلکه آن چیزی که کار قرآن و حدیث است اقتصاد دستوری است. ⬅️ اسلام اقتصاد دارد و اقتصاد اسلامی نه اقتصاد دولتی به آن معنایی که سوسیالیسم می‌گوید است و نه اقتصاد آزاد به آن معنایی که سرمایه‌داری می‌گوید، است. ⬅️ برخی با صداقت و صراحت نظرشان را درباره اقتصاد اسلامی می‌گویند هر چند نظر درستی نیست، ولی عده‌ای هستند که چنین صداقت و صراحتی ندارند، بلکه می‌گویند اقتصاد اسلامی داریم ولی در عمل به گونه‌ای دیگر رفتار می‌کنند. ⬅️برخی تمام تلاششان این است که نگذارند اقتصاد اسلامی تحقق خارجی و عینی پیدا کند. این‌ها خطرناک هستند، چون به اسم طرفداری از اقتصاد اسلامی جلوی رشد و طرح اندیشه‌های صحیح در زمینه اقتصاد اسلامی را می‌گیرند.... —————————- #درس_خارج #فقه_نظام #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ ولایت تفویض باید در چارچوب دستورات ولایت عامه قرار گیرد 🔻 آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی تصریح کرد؛ ⬅️ ولایت تفویض باید در چارچوب دستورات ولایت عامه قرار گیرد. منتها دستورات ولایت عام نسبت به ولایت تفویض دستورات کلی است. در امور جزئیه، تفاصیل و... اختیار به ولی خاص سپرده می‌شود. ⬅️ شاید در تاریخ اسلام منشوری که در آن ولایت تفویض به خوبی ارائه شده باشد، همچون عهدنامه مالک اشتر نباشد. ⬅️ همیشه در ولایت‌های تفویضی شرایط علم، عدل و کفایت وجود دارد. به همین دلیل هیچگاه اهل‌بیت(ع) ولایت تفویضی را به فرد فاسق نسپرده‌اند. ⬅️ در ولایت تنفیذ عدالت شرط نیست بلکه در آن علم و توانایی بر انجام مأموریت شرط هست. به همین دلیل گاهی ولایت تنفیذ به فاسق هم سپرده شده است. —————————- #درس_خارج #فقه_نظام #سیاست #آیت_الله_اراکی 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ فعالیت شهید مطهری در زمینه فقه الخمینی 🔻 آیت‌الله عبدالکریم فرحانی در درس خارج «مبانی فقه حکومتی»: ⬅️ شهید مطهری(ره) در زمینه فقه الخمینی چند فعالیت مهم را انجام داده است که می‌شود یک نگاه مجمل به آن‌ها داشت. ایشان نشان می‌دهند در زمینه اندیشه، یک ارتباطی بین اسلام و غرب وجود داشته و باعث به وجود آمدن دو مسلک در بین مسلکین گردیده است. ⬅️ دوره اول ارتباط اندیشه غرب و اسلام که باعث به وجود آمدن اشعری گری شده است را، ایشان با شواهدی تبیین می‌نمایند و تأثیر و تاثرها را واکاوی می‌نمایند. در مورد دوره دوم که باعث به وجود آمدن اخباری‌گری گردیده است کلامی را از زبان آیت‌الله بروجردی(ره) نقل می‌نمایند. ⬅️ به نظر می‌رسد دلیل اصلی که باعث به وجود آمدن این مسلک‌ها شده این باشد که آن عده از دانشمندان اسلامی که در زمینه فقه اکبر دچار مشکل بوده‌اند و برایشان حل نشده بوده است در مواجه با غرب متاثر از آن‌ها گردیده‌اند و کسانی که دارای مبانی فقه اکبر(فلسفه) قوی بوده‌اند به سمت عدلیه و توحید رفته‌اند و باعث شده است که راه عقل در فهم کتاب و سنت باز گردد.. —————————- #درس_خارج #فقه_نظام #مبانی_فقه_حکومتی #آیت_الله_فرحانی 🔎 @fiqhenezam_com ❇️❇️

❇️ نظریه اثبات عدم اعتبار رأی مردم بر مشروعیت حکومت و مرجعیت فقیه از دیدگاه فلسفی و کلامی. 🔻 آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست در درس خارج فقه سیاسی تشریح کرد؛ ⬅️ برخی در زمان معاصر بر این باور هستند که اداره حکومت وظیفه فقیه است و مردم در آن نقشی ندارند. ⬅️ بنیان فلسفی - کلامی این نظریه: بر اساس بینش اسلامی همه عالم هستی ملک حقیقی خداوند است. از این روی هر تصرفی در جهان هستی باید به اذن او انجام شود. در نتیجه نمی‌توان بدون اذن خداوند در اعتباریات او تصرفی کرد که از مصادیق آن جایگاه پیامبر(ص) و امام(ع) و فقیه است. ⬅️ ملاک در این نظریه اراده شارع است. همان چیزی را که او راده کرده باشد حق است. از این روی در موضوعی مانند عدل، آن چیزی عدل است که خداوند اراده کرده است. از نتایج این نگاه نبود عدل پیشینی است. ⬅️ شاید طرح چنین مطلبی در زمان خودش برای مقابله با برخی رویکردهای تفریطی، سکولاریزم و اومانیسم لازم بوده است. لکن در آن ناهمسویی و تناقض در صدر و ذیل دیده می‌شود؛ نتیجه این‌که امتداد این تفکر در سپهر سیاست جمهوری اسلامی قابل توجیه نیست... —————————- #درس_خارج #فقه_نظام #سیاست #آیت_الله_علیدوست 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ عدم انسان ‌شناسی منشأ بیشترین مشکلات جامعه اسلامی است. ⬅️ آیت الله سید منذر حکیم: انسان‌ شناسی از جمله مبانی تنظیم قوانین الهی به شمار می رود. هر برنامه‌ای بدون انسان ‌شناسی نظامند محکوم به شکست خواهد بود. ⬅️حب ذات از اموری است که خداوند در فطرت انسان قرار داده است و دارای ابعاد مختلفی می ‌باشد؛ یعنی توانایی فراهم کردن زمینه تربیت و سقوط انسان را دارد. از این رو نمی توان صرف وجود حب ذات را برای همه انسانها عامل مثبت ارزیابی کرد؛ زیرا ممکن است شخصی حب ذات داشته باشد؛ اما نسبت به عالم پس از مرگ بی توجه باشد و همین امر موجب سقوط او شود. ⬅️ از مطالب فوق دو نتیجه تربیتی به دست می آید: 1️⃣ انسان به هر میزان در معرفت النفس محصور در امور مادی باشد و از دخالت امور غیر مادی مانند معاد و ... بپرهیزد، احتمال سقوط او بیشتر می شود. 2️⃣ اگر تربیت فرزندان به گونه ای انجام شود که احساس عزت نفس در او رشد پیدا کند، موجب خودداری او از انجام معصیت می‌شود؛ زیرا معصیت در نگاه او امری ذلیل است و او خود را بزرگتر از آن می داند که مرتکب امری ذلیل شود. ----—————————- #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_جامع_خانواده #آیت_الله_منذر_حکیم 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ به وسیله فقه مسئله محور نمی توان به تمدن سازی رسید؛ زیرا عاری از رویکرد نظام سازی است. 🔻آیت الله کعبی در درس خارج فقه جهاد گفت: فتوای معیار برای رسیدن به نظام‌سازی، فتوایی است که ساختار گرایانه، محتوا گرایانه و رفتارگرایانه باشد. در میان فقها نسبت به مسائل فقهی اختلاف نظر وجود دارد؛ اما برای حرکت به سمت تمدن سازی باید فقهی مورد توجه باشد که علاوه بر حجت بودن، صائب باشد؛ یعنی ما را به نظام مطلوب برساند. ⬅️ در نظام سازی باید به ابعاد گوناگونی مانند بعد حقوقی، سیاسی، اجتماعی، حکومتی و… توجه کرد؛ زیرا آنها به یک دیگر پیوسته هستند و با این پیوستگی نظام عمومی را تشکیل می دهند. ⬅️ فتوای ولی فقیه در نظام سازی به عنوان فتوای معیار شناخته می شود. هر چند نظر ایشان افضل نظریات نباشد؛ زیرا او به عنوان حاکم و امام مسلمین شناخته می شود و مسئول ایجاد چنین نظامی است. در این صورت فتاوای مجتهدین دیگر پشتیبان بوده بر غنای فتوای معیار اضافه می کند. ⬅️ رسالت اصلی فقه نظام در گام نخست تحقق دولت اسلامی، گام دوم ایجاد تمدن اسلامی و گام سوم اصلاح جهان است. برای محقق کردن این رسالت نیازمند تلفیق علم، ایمان و مقاومت هستیم؛ زیرا تمدن مبتنی برعلم بدون ایمان، تمدن غربی است و تمدن ایمانی بدون علم، عقب ماندگی است و تمدن علمی و ایمانی بدون مقاومت با شکست روبرو می ‌شود. ----—————————- #درس_خارج #فقه_نظام #فقه_جهاد #آیت_الله_کعبی 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظام اقتصاد اسلامی عنوان کرد: ⬅️ برای رسیدن به اقتصاد اسلامی باید از سه روش تکوین، امضاء و اکتشاف بهره برد. ⬅️ برای ایجاد نظام اقتصاد مقاومتی باید آگاهی و آشنایی کامل نسبت به نظام اقتصادی اسلام داشت. ⬅️ برای تولید علوم انسانی اسلامی نمی توان فقط بر فقه اصغر تکیه کرد. ⬅️ کنار گذاشتن فقه اکبر در اسلامی سازی علوم انسانی به معنای عدم پیشرفت در اسلامی سازی است. ⬅️ فقه موجود منفعل و در مقام پاسخگویی است این نوع فقه درخدمت نظامات سکولار است و پاسخگو به نیازهای آنان می باشد. درحالی که فقه باید فعال و مطالبه گر باشد. ⬅️ منظور از فقه نظام، فقهی است که از توانایی نظام سازی برخوردار باشد. ----—————————- #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی #حجه_الاسلام_یوسفی 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ آیت الله سید منذر حکیم: برخی معتقد هستند که قرآن و روایات دلالت بر نظام ندارند. بلکه نوعی رهنمود اخلاقی و رفتاری می باشند. مشکل چنین تفکری این است که میان نظام‌سازی و نظام‌شناسی تفاوت نگذاشته اند. ⬅️ نظام‌شناسی نیازمند گذراندن یک دوره فقه و اصول اجتهادی است؛ زیرا نظام شناسی مرحله‌ای پیشرفته از استنباط است. ⬅️ در نظام اسلامی باید چگونگی نهادینه شدن و گسترش تعلیم و تربیت اسلامی مشخص شود. به عقیده بنده سوره والعصر شالوده نظام اجتماعی اسلام را مطرح و زمان حکومت حضرت مهدی(عج) را تبیین می‌کند. ----—————————- #فقه_نظام #درس_گفتار #آیت_الله_سید_منذر_حکیم 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» عنوان کرد: 🔻تشریح دیدگاه قائلین به تطابق بیعت با دموکراسی؛ ⬅️ الف: برخی بیعت را نوعی دموکراسی میدانند. در باور این گروه بیعت انشاء عقد ولایت از سوی بیعت کننده است و معصومین در قول و فعل و رفتار خود آن را تایید کرده‌اند. ⬅️ ب: مشروعیت بخشی از طریق نصب الهی و رأی مردم حاصل می شود و بیعت همان رأی مردم است. نتیجه این رویکرد این است که برای پیامبر(ص) و دوازده امام بیعت لازم نیست؛ زیرا مشروعیت خود را از طریق نصب الهی به دست آورده اند. ⬅️ ج: به دلالت عقل و شرع، مردم دارای حق تعیین سرنوشت هستند و بیعت حاکی از تعیین سرنوشت مردم به دست خود است که به امام معصوم(ع) می‌سپارند؛ بر این اساس اگر شخصی حتی معصوم باشد نمی‌تواند بدون رضایت مردم بر آن‌ها حکومت کند. به تعبیر دیگر در نظام تشریع صلاحیت معصوم تأیید شده ولی برای بالفعل شدن نیازمند بیعت مردم می‌باشد. 🔻 نقد دیدگاه‌: به نظر می‌رسد بیعت‌های انجام شده در طول تاریخ دلالت بر مدعی مذکور ندارند زیرا: ⬅️ عدم حضور اکثریت مردم در بیعت‌ها. در بیعت مسلمانان با امیرالمومنین(ع) همه مسلمانان حاضر نبودند مانند مسلمین ایران، مصر و... ⬅️ همه بیعت‌های برای واگذاری امور بیعت کننده به بیعت شونده نبوده است. در قرآن کریم به دو بیعت رضوان و بیعت پیامبر(ص) با نساء اشاره شده است که بیعت نخست برای تحکیم قدرت و نفوذ پیامبر(ص) و بیعت دوم برای فرمانبرداری و اطاعت بوده است. ----—————————- #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎 @fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی عنوان کرد؛ ⬅️ قبل از انقلاب اسلامی مردم اهل نماز و روزه و ... بودند و مانعی برای انجام آن وجود نداشت، از این رو تقابل امام (ره) با شاه بر سر فقه فردی نبود بلکه بر سر فقه نظامات و فقه اجتماعی بود. ⬅️ ما می‌خواستیم جامعه را بر مبنای فقه اسلام مدیریت کنیم؛ زیرا از نظر ما آنچه جامعه را به پیشرفت یا پسرفت می‌رساند، فقه اجتماعی است. ⬅️ اصول فقه نظام به معنای فقه جدید و جدای از فقه موجود نیست. بلکه فقه کنونی متضمن فقه نظام نیز می باشد و به تعبیری فقه نظام از آن استخراج می‌شود؛ بنابر این می توان از روش فقه سنتی تبیعت کرد. ----—————————- #فقه_نظام #درس_خارج #سیاست #آیت_الله_اراکی 🔎 @fiqhenezam_com

🔻 آیت‌الله علیرضا اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» عنوان کرد؛ ❇️ برخی آیه «لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَريصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنينَ رَؤُفٌ رَحيمٌ.» را به عنوان یک دلیل مطلق در رجحان محبت نسبت به دیگران دانسته اند. 🔻وجه استدلال: ⬅️ مقدمه اول: خطاب در این آیه عام است و شامل مؤمن و کافر می‌شود. ⬅️ مقدمه دوم: مدلول التزامی‌ جمله «عزیز علیه ما عنتم و حریص علیکم» چنین است که محبت و مودت پیامبر اکرم صل الله علیه واله شامل همه مردم می باشد. ⬅️ مقدمه سوم: بر اساس آیه شریفه، اسوه یا الغاء خصوصیت مختص پیامبر(ص) نیست بلکه شامل دیگران نیز می‌شود. 🔻نقد استدلال: ⬅️ نقد بر مقدمه اول: آیا مراد از ضمیر «کم» که دو بار در آیه تکرار شده است، مؤمنان‌ است یا مطلق انسان‌ها؟ در ضمایر خطابی، بدون قرائن نمی توان حمل بر اطلاق کرد اما با بررسی متون دینی قراینی بر اطلاق ضمیر در این آیه مورد بحث به دست می آید که به همراه قدر متیقن دانستن آن به غیر مسلمان، دلالت بر اطلاق می کند. ⬅️ نقد بر مقدمه دوم: آیه در مقام امتنان و جلب محبت است. اگر ظهور «عنتم» و «حریص علیکم» در آیه فوق کنار یک دیگر قرار بگیرد، مفهوم آیه چنین می شود که پیامبر به شما علاقه و محبت دارد که به سمت شما آمده است. در نتیجه خصوصیات آیه اقتضا می‌کند استدلال به این آیه را بپذیریم. . ----—————————- #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_روابط_اجتماعی #آیت_الله_اعرافی 🔎 @fiqhenezam_com