🔻 آیت‌الله عبدالکریم فرحانی در درس خارج «مبانی فقه حکومتی» بیان داشت: ⬅️ جهت دهی جامعه و اینکه دانش ما به دنبال چه چیزی باشد، بر عهده علوم انسانی است. حال اگر علوم انسانی بر پایه غلط و جهان بینی اشتباه استوار گردد، نتیجه آن گرایش انحرافی در همه ابعاد جامعه است که مقام معظم رهبری از آن تعبیر به تجدد، ارتجاع، بازگشت به عقب و انکار هویت می کند. ⬅️ وقتی ترکیب اصلی علوم انسانی ما از غرب آمده است و متکی بر جهان بینی غربی هست، باید این نکته را مد نظر قرار بدهیم که نگاه آن‌ها به انسان و هستی با نگاه ما متفاوت می‌باشد؛ از این رو تاثیر علوم غربی در جامعه با آنچه ما می‌خواهیم متفاوت خواهد بود. برای حاکم کردن روح اسلام بر جامه باید به علوم انسانی اسلامی بها داد و آن را تولید کرد. ⬅️ رهبر معظم انقلاب بر این باور هستند که برای مدیریت جامعه نیازمند فلسفه و فکر هستیم تا به وسیله آنها بتوانیم علم، فناوری، مدیریت کشور و مسائل دیگر را پیش ببریم. در تفسیر بیان ایشان باید گفت قبل از علم نیاز به فکر و قبل از آن نیاز به فلسفه داریم و این فکر است که علم را مدیریت می‌کند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #مبانی_فقه_حکومتی #آیت_الله_فرحانی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» بیان داشت: 🔻برخی از ادله عدم اعتبار مشروعیت رأی مردم عبارتند از؛ ⬅️ نصوص قرآنی و روایی که دال بر مذمت از حاصل رأی اکثریت است مانند اکثرهم لا یعقلون، اکثرهم لا یشعرون و... با رأی اکثریت و دموکراسی منافات دارد. ⬅️ دلیل نقلی: اولا اسناد نقلی دال بر جانشینی فقیه یا ولایت فقیه در عصر غیبت از امام معصوم در اداره امور اجتماع وجود دارد. ثانیا همه اختیارا معصوم را فقیه نیز دارد مگر دلیلی بر خلاف آن باشد. ثالثا: در عصر حضور معصوم، کسی قائل به رأی مردم نبوده است. نتیجه اینکه اگر فقیه جانشین معصوم در اداره امور اجتماع است رأی مردم مشروعیت نمی اورد. ⬅️ دلیل عقلی: جامعه نیازمند حاکم است. از سویی احکام اسلام شامل همه شئون مردم می شود، در این صورت فقیه باید در رأس امور باشد و رأی مردم اعتبار و مشروعیت ندارد. ⬅️ رأی اکثریت کی و کجا تحقق پیدا می کند؟ در بهترین و نادرترین فرض این است که بیش از 50 درصد مردم در انتخابات شرکت کنند و بیش از نیمی از این افراد به فرد منتخب یا جریان حاکم رأی بدهند. آیا با وجود کسانی که حایز رأی دادن نیستند (نیم مردم) و کسانی که رأی نداده‌اند و کسانی که به فرد غیر منتخب رأی داده اند، رأی اکثریت تحقق پیدا می کند؟ در این صورت اقلیت بر اکثریت تصمیم می گیرند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله اعرافی در درس خارج فقه روابط اجتماعی مطرح کرد: ⬅️ با توجه به ضدیت دو مفهوم حسن خلق و سوء خلق منعی وجود ندارد که در یکی حکم الزامی باشد و در دیگری غیر الزامی باشد مثلا حسن خلق مستحب و سوء خلق حرام باشد. ⬅️ حسن خلق مفهوم مرکبی است که در موضوع و متعلق حکم اخذ شده است. با توجه به اینکه دو مقوله حسن و قبح از دید عرفی در جایگاه موضوع و حکم شرع قرار دارند، حسن خلق و سوء خلق نیز می توانند در جایگاه متعلق حکم و حکم شرعی باشند؛ لذا مفهوم حسن و سوء امری عرفی است و آنچه عرف آن را حسن یا سوء می‌داند ملاک عمل است. ⬅️ تواتر یا استفاضه در سطح بالا برای حسن خلق در روایات مشاهده می‌شود. به عنوان مثال این موضوع در کتاب وسایل در احکام العشره، در بحارالانوار در دو باب کتاب العشره و کتاب الایمان و الکفر و مکارم الاخلاق حسن خلق، در اصول کافی در باب العشره و در چند کتاب مرحوم صدوق مانند خصال، امالی، عیون و علل الشرایع بابی با نام حسن الخلق وجود دارد. ⬅️ با توجه به گستره روایات به این نتیجه می رسیم که اصل مقوله حسن خلق امر قطعی است و این مقوله در معرض هیچ سوءظنی در اینکه جنبه تقیه داشته باشد، قرار ندارد. این نکته موجب می‌شود در مواردی زودتر قطع به صدور روایات با این موضوع حاصل شود. ⬅️ روایات با موضوع سوء خلق در حد استفاضه کثیره نیست. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_روابط_اجتماعی #آیت_الله_اعرافی 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظام‌های اسلامی مطرح کرد: ⬅️ نظام اقتصادی به مجموعه روابط و رفتارهای هدفمند در سه حوزه تولید، توزیع و مصرف در ساحت‌های چهارگانه انسان، خداوند، دولت و منابع اقتصادی، گفته می‌شود. ⬅️ اگر این روابط چهارگانه از منابع اسلامی استخراج شود به آن نظام اقتصاد اسلامی گفته می‌شود. ⬅️ با روش کنونی حاکم بر قانون گذاری که به امضا و عدم‌ مغایرت قوانین اکتفا می کند نمی‌توان به نظام اقتصادی اسلامی رسید. 🔻 ادله قائلین به کفایت امضا: ⬅️ شورای نگهبان، تطابق قوانین مجلس با شرع را توسط ادله لفظی یا اصول عملیه بررسی می‌کند و مجمع تشخیص مصلحت بر اساس مصالح، قوانین را امضا می‌کند فلذا این سیر مطابق اسلام است. 🔻 اشکالات به این دیدگاه: ⬅️ دلیل تمسک به ادله لفظی اخص از مدعا است مانند تصویب قانون‌ کپی رایت که اکثر فقها حکم به عدم چنین حقی نمی‌کنند. 🔹 بر اساس نظر مشهور تمسک به عام در شبهه مصداقیه جایز نیست. 🔹 برای کشف ساختار اقتصادی انطباق احکام جزئی با ادله لفظی کفایت نمی‌کند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی #حجت_الاسلام_یوسفی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله محسن اراکی در نشست نظام حکمرانی دینی تصریح کرد؛ 🔻 کلیات نظام اداری کشور بر اساس دیدگاه اسلام بر چند اصل استوار است؛ ⬅️ مدیریت مبتنی بر شایستگی. این شایستگی در پرتو سه شرط تأمین می‌شود. یک، دانش مربوط به آن رشته مدیریتی. دو، کفایت و توانایی. سه، عدالت و تقوا و امانتداری. ⬅️ تفکیک میان مدیریت تنفیذ و حکم. مدیریت تنفیذ صرفاً اجرایی است، یعنی دستور را دیگری می‌دهد و او مامور اجرا است. این نوع مدیر باید از دو شرط کفایت و امانتداری، برخوردار باشد. اما مدیریت حکم اعم است؛ یعنی در آن تصمیم‌گیری نیز وجود دارد. این مدیر باید علاوه بر امانتداری و توانایی، مسلمان عادل نیز باشد. ⬅️ قاطعیت در اجرای قانون. یکی از معیارها برای تشخیص میزان اسلامی بودن دولت این است که دولت تا چه میزان متعهد به اجرای قانون است. هر دولتی به هر میزان که متعهد به اجرای قانون باشد، اسلامی است. ⬅️ اهتمام به مشکلات مردم؛ یعنی مشکل مردم باید در بالاترین درجه اولویت باشد. ⬅️ تواضع در برابر مردم. مدیر متکبر نمی‌خواهیم. این اصل اساسی در نظام مدیریت اسلام است. مدیر باید چنین باشد که در برابر مردم متواضع باشد به نحوی که مردم احساس نکنند او خودش را بالاتر می‌بیند. ⬅️مدیر باید در دسترس مردم باشد. در روایات ما از احتجاب مدیر نهی شده است. اینکه می‌گوییم سیستم مدیریت کشور از خارجی‌ها گرفته شده است منظورمان این مسائل است. ———————————————————- #فقه_نظام #سلسله_نشست #نظام_حکمرانی_دینی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت ا... سیدمنذر حکیم در درس خارج فقه نظام جامع خانواده مطرح کرد؛ ⬅️ پرداختن به بحث عفاف بدون درنظرداشتن موضوع خانواده خود یک آسیب است. ⬅️ به دلیل قرابت معنایی عفاف جنسی و تقوای جنسی، یکی از راه‌های ورود به بحث عفاف، بررسی موضوع تقوا در قرآن کریم است. ⬅️ از جمله سوره هایی که در بررسی فقه عفاف موثر است سوره نور می باشد؛ زیرا این سوره به موضوع زنا به عنوان یکی از بدترین آسیبهای که یک جامعه می تواند دچار آن شود پرداخته است. ⬅️ در این سوره به پیشگیری، درمان و در نهایت جرح این آسیب پرداخته شده است. ⬅️ چشم‌پوشی و حجاب گرچه می‌تواند از زنای درجامعه پیشگیری کند اما نمی‌توانند مشکل را حل کند. ⬅️ هر چند ازدواج به عنوان مهمترین عامل برای جلوگیری از زنا است اما از توانایی لازم برای ریشه کن کردن این موضوع برخوردار نیست. ⬅️ اگر بتوان به گونه ای عمل کرد که افراد خداوند را در تمام معادلات زندگی خود حاضر بدانند، در این هنگاه انسان وخانواده به رشد مطلوب رسیده و به همه امور از جمله نیازهای جنسی، با نگاه معنوی برخورد می کند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_جامع_خانواده #آیت_الله_سید_منذر_حکیم 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» بیان داشت: 🔻نقد دلیل اول عدم مشروعیت رأی اکثریت؛ ⬅️ برخی از فقها بر این باور هستند که آیاتی با مضمون اکثرهم لایعقلون و اکثرهم لا یشعرون، اختصاص به مسائل غیب که مردم نسبت به آنها عالم نیستند مانند قضا و قدر، خصوصیات قیامت و...، دارد. لذا این آیات ربطی به عقود و مقررات اجتماعی ندارند. همچنین افراد فرهیخته و عاقل در میان مجتمع انسانها متفرق هستند. اگر مجتمع را در انتخابات به اکثریت و اقلیت تقسیم کنیم، میزان افراد عاقل و فرهیخته در اکثریت بیشتر از اقلیت است؛ بنابراین در انتخابات رجحان با اکثریت است. 🔻نقد این بیان: 1️⃣ اگر چه مورد اکثر آیات غیب است اما برخی دیگر از آیات مانند آیه «و ان تطع أکثرمن فی الارض یضلوک عن سبیل الله»، حاصل رأی اکثر مردم زمین را انحراف می‌داند. 2️⃣ پذیرش اینکه عاقلان و نخبگان همیشه در اکثریت بیشتر از اقلیت هستند، خلاف واقع است؛ زیرا در مواقع کثیری اکثریت مردم به دلیل تقلید از گذشتگان، هوا و هوس، تبلیغات و ... طرفی را می گیرند در حالی که فرهیختگان سمت دیگر که اقلیت باشد را گرفته‌اند. 🔻به نظر در نقد تعین اول می توان گفت: 1️⃣ فقیه باید همه نصوص دینی را به صورت نظام‌مند مشاهده کند. در نصوص دینی دلایلی دال بر اعتبار رأی اکثریت وجود دارد که با جمع میان آنها و ادله عدم اعتبار رأی اکثریت، تواتر معنوی به دست می‌آید مبنی بر اینکه رأی اکثریت در اموری که مرتبط با آنها است اعتبار دارد. 2️⃣ زمانی رأی اکثریت اعتبار ندارد که متعلق انتخاب آنها امر الله و حکم الله باشد مانند برگزاری رفراندوم برای اینکه آیا حدود الهی اجرا شود یا نه و ... اما زمانی که متعلق رأی اکثریت امور دنیای و اموری که از شئون مردم محسوب می¬شود، باشد، اعتبار دارد. 3️⃣ روایات متعددی از امیرالمومنین و معصومین علیهم السلام با مضمون تمسک به رأی مردم و انعقاد اصل حکومت را رأی مردم ذکر شده است. ————————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی تصریح کرد؛ 🔻 اقتضای عدل در واگذاری مسئولیت‌ها 1️⃣ قاعده کلی چنین است که واگذاری کار در نظام باید بر مبنای شایستگی و توانایی باشد؛ مثلا وقتی می‌خواهند به کسی کارت بازرگانی بدهند، باید علم و توانایی فرد برای انجام این کار احصا شود. ⬅️ یکی از ادله نظارت استصوابی شورای نگهبان، تشخیص براساس توانایی و شایستگی افراد است؛ یعنی باید احراز شود فرد توانایی لازم را برای تصدی مسئولیت دارد. اصل عملی در اینجا استصحاب عدم است، یعنی اصل این است که فرد از بدو تولد توانایی لازم را برای این کار نداشته است و تا زمانی که توانایی او اثبات نشود، استصحاب عدم جاری است. 2️⃣ فرصت دادن به استعدادها برای رشد: بر اساس اقتضای عقل و متون روایی، در تعلیم و تربیت نباید به گونه‌ای برنامه ریزی کرد که تعدادی از افراد محروم شوند. همچنین تفاوتهای طبیعی نباید زمینه ساز محرومیت افراد از آموزش شود. بلکه آموزش باید به نحوی برای همه فراهم شود تا هر کسی که استعداد دارد، بتواند به فعلیت برساند. ⬅️ اگر تفاوت طبیعی منجر به شایستگی خاصی شد، می تواند در واگذاری مسئولیت‌ها تاثیر داشته باشد. مانند شایستگی بانوان در تصدی شغلهایی که اختصاص به بانوان دارد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» تصریح کرد؛ ⬅️ اگر مراد از حسن خلق را رفتارهای پسندیده در سطوح متعارف ارتباطی معنا کردیم، مصادیقی برای آن وجود دارد که به وسیله عرف و روایات به دست می‌آید. ⬅️ بروز حسن خلق در رفتارهای ظاهری و در مقام تعامل با دیگران در ابعاد مختلف رخ می‌دهد که یک بعد آن صورت انسان است؛ یعنی حالاتی که در چشم، نگاه کردن، خنده و گشاده رویی از انسان بروز می کند، عرف حسن خلق را متوجه می‌شود. ⬅️ بعد دیگر ظهور حسن خلق، گفتار است که همان سخن گفتن با نرمی، لطافت و ظرافت با دیگران است. ⬅️ بعد دیگر حسن خلق در اعضا و جوارح انسان نمایان می‌شود مانند ایستادن، نشستن، بدرقه کردن، مصافحه و انواع رفتارهای دیگر که نشان ‌دهنده احترام، قدردانی و ارزش‌گذاری است 🔻 در نسبت میان حسن خلق و مصادیقش دو احتمال وجود دارد: 1️⃣ یک احتمال این است که بگوییم روایاتی که ما را به حسن الخلق با عنوان مطلق و عام ترغیب کرده است، در مقام بیان حکم نیست بلکه حسن خلق را یک عنوان انتزاعی مشیر به اعمال مستحبی دانسته است و بار حکمی خاص ندارد. 2️⃣ احتمال دوم که اقرب است عبارتند از این که حسن خلق یک عنوان جامع و مستحب است و هر آنچه از آن در روایات ذکر شده است از باب ذکر مصادیق است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_روابط_اجتماعی #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله احمد عابدی در درس خارج «جهاد» عنوان کرد؛ ⬅️ بیشترین مباحث مطروحه در کتاب الجهاد درباره میدان جنگ است. اما در خصوص موضوعات مرتبط با جهاد فرهنگی، جهاد اجتماعی، جهاد انتخاباتی، جهاد اقتصادی و… مطالبی بیان نشده است. ⬅️ اگر فردی در جهاد نظامی کشته شود شهید است ولی آیا در جهادهای دیگر چنین احکامی ‌وجود دارد؟ باید بدانیم که میان احکام جهاد نظامی ‌با جهادهای دیگر تفاوت وجود دارد. 🔻 یکی از قواعد جهاد در اسلام، قوی شدن است. منبع ایجاد قدرت را می‌توان در چند بخش خلاصه کرد؛ 1️⃣ قدرت سخت که منظور از قدرت سخت سلاح، قدرت بدنی و… است. 2️⃣ قدرت نرم که شامل مباحثی همانند علم، تخصص، اخلاق، آیین، آداب، رسوم، دین، تمدن و… می‌شود. بیان امیرمؤمنان(ع) که می‌فرماید «العلم سلطان.» اشاره به قدرت نرم دارد. 3️⃣ قدرت صنعت. برای نمونه ساخت اهرام مصر و دیوار چین نوعی از قدرت صنعت محسوب می‌شوند. 4️⃣ امدادهای الهی و غیبی را نوع دیگری از قدرت هستند ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_جهاد #آیت_الله_احمد_عابدی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظام‌های اسلامی مطرح کرد: 🔻 دلیل سوم قائلین به کفایت عدم مغایرت و امضا: ⬅️ اکتفاء به روش عدم مغایرت به وسیله استفاده از اختیارات ولی فقیه با استناد به آیه « أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُم». اطلاق آیه شامل ولی فقیه هم می‌شود(علی المبناء) ⬅️ قوای سه گانه به عنوان بازوان ولی فقیه و مجمع تشخیص مصلحت به عنوان بازوی مشورتی ولی فقیه می‌توانند مشمول ادله شوند. ⬅️ اطلاق این آیه یک مخصص دارد که «لاطاعة لمخلوق فی معصیة الله» است؛ یعنی اگر در جایی معصیت خالق احراز نگردد باید از ولی فقیه اطاعت شود. 🔻نقد دلیل سوم: ⬅️ دلیل اخص بر مدعاست و تمسک به عام در شبهه مصداقیه پیش می‌آید. ولی فقیه بازوی قانون‌گذاری دارد که باید بر اساس حکم اولیه قانون را وضع کند؛ از این رو شورای نگهبان مادامی که شک دارد نمی‌تواند با تمسک به اطلاق ولایت قانونی را تصویب کند. ⬅️ در استخراج نظام اقتصادی، استنباط احکام جزئی کفایت نمی کند. ⬅️ اصل عمل شورای نگهبان در مقام احتیاط است؛ زیرا در صورتی می‌تواند خلاف حکم اولیه قانونی را تایید کند که احراز مصلحت شود. بنابراین باید برای مصلحت ضابطه داشته باشند و الا باید به حکم اولی عمل شود. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی #حجت_الاسلام_یوسفی 🔎@fiqhenezam_com