🔻 آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «پیشگیری از جرم» بیان داشت:
✅ آیا اسلام وظیفه مکلفین در مقابل با جرم و گناه را رفع میداند یا دفع؟ به این معنا که آیا باید منتظر وقوع جرم در خارج باشیم و سپس با آن مبارزه کنیم یا قبل از وقوع جرم یا گناه باید از آن پیشگیری کنیم؟
✅ تقوا یعنی قبل از اینکه گناه در خارج محقق شود، خود را از آن حفظ کنیم. بنابراین این کلمه دلالت بر این دارد که قبل از محقق شدن جرم و گناه باید اقدامات پیشگیرانه را انجام بدهیم. از این جهت همه آیات و روایاتی که در خصوص تقوا بیان شده است دلالت بر پیشگیری از جرم دارند.
✅ وظیفه اولیه مکلفین، پیشگیری از وقوع گناه و جرم است؛ از این رو وظیفه اولیه در برخورد با فسادهای اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، فراهم کردن زمینه پیشگیری از وقوع آنان است نه اینکه اجازه تحقق فساد داده شود سپس در مقام مبارزه با آن قرار بگیریم.
✅ دفع یا پیشگیری دارای دو معنای موسع و مضیق است. معنای موسع یعنی تدابیری که مانع از ارتکاب هر جرمی اعم از کیفری و غیر کیفری میشود؛ از این جهت تمامی مجازاتهای حدود، قصاص، دیات، زندانها و ... نسبت به جرایم آینده به معنای دفع و پیشگیری خواهند بود. معنای مضیق یعنی تدابیر غیر کیفری؛ به این نحو که بهوسیله ایجاد موانعی، مانع از ارتکاب جرم شویم؛ مانند اینکه قوه قضاییه نسبت به افرادی که زمینه فساد برای آنها فراهم است و به دنبال فساد نیز میباشند، قبل از ارتکاب فساد، به آنها تذکر بدهد.
متن کامل: http://fiqhenezam.com/%d9%88
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقیهی
🔎@fiqhenezam_com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ آیت الله محسن فقیهی
⬅️ مقومات جرم: برای تحقق جرم در خارج، عناصر مقومهای وجود دارد که در دو بخش عامه و خاصه مورد بحث قرار می گیرد.
———————————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقیهی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیتالله محسن فقیهی در درس خارج «پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ انجام جرم در جامعه همانند سوراخ کردن کشتی است که ضرر آن متوجه همه سرنشینان آن میشود. زمانی که شخص مرتکب جرمی علی الخصوص جرائم مشهود شود؛ در واقع موجبات فساد جامعه را فراهم کرده است به این نحو که آثار علاوه بر مرتکبین شامل دیگر افراد جامعه نیز میشود.
⬅️ مردم برای در امان ماندن از آثار جرم و گناه باید مانع از انجام جرم و گناه در سطح جامعه بشوند. این عکسالعمل مردم نوعی احساس وظیفه عمومی میباشد که برای خدا یا برای خود، باید اقدام به امربمعروف و نهیاز منکر کنند. خیلی از مشکلات جوامع مسلمین به این دلیل است که افراد جامعه در مقابل جرم و گناه دیگران سکوت پیشه کردهاند.
⬅️ علت گسترش جرم در سطح جامعه عاملان اصلی فساد و ساکتین در برابر آن هستند. با این بیان جایگاه امربمعروف و نهی از منکر در جامعه مشخص میشود. اگر در جامعهای آثار جرم و فساد هویدا باشد، باید دانست که مردم نیز با عدم واکنش خود، در گسترش آن همکاری کردهاند.
⬅️ به میزانی در این دنیا آثار جرم دامن گیر مردم می شود که آنها پشیمان شوند و در اعمال خود باز نگری کنند. با بررسی آیات و روایات به دست میآید که خداوند گشایش مادی و معنوی در اعمال نیک را نزول برکات قرار داده است.
⬅️ ایمان یک نفر در جامعه، موجب نزول برکت نمیشود بلکه تمام مردم یا اکثر آنها باید ایمان داشته و عمل صالح انجام دهند. معنای تقوا یعنی پیشگیری از جرم و بازداری خود و دیگران از ارتکاب جرم و گناه. یکی از وظایف جامعه اسلامی و حکومت اسلامی این است.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/e08394
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقیهی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیتالله محسن فقیهی در درس خارج «پیشگیری از جرم» بیان کرد:
✅ بر اساس آیه شریفه «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ» اگر جامعه و مردم ایمان و تقوا داشته باشند از آسمان برکاتی بر آنها نازل میشود. نزول برکت از زمین و آسمان زمانی بر افراد و جامعه نازل میشود که ایمان و تقوا داشته باشند.
✅ اگر نتوانستیم ایمان و تقوا را در جامعه پیاده کنیم، بر اساس آیه «وَ يا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً وَ يَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلى قُوَّتِكُمْ وَ لا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمينَ» از خداوند طلب بخشش کنید. باتوجه به اینکه استغفار در آیه به صورت جمع بکار رفته است حاکی از این نکته میباشد که باید اکثریت یا همه جامعه استغفار کنند. در این صورت از آسمان و زمین برکت نازل میشود.
✅ اینکه برخی از سیاسیون میگویند ما وظیفه نداریم مردم را به بهشت ببریم. این آیه مسیر را برای ما روشن میکند که دولت و حکومت اسلامی باید مسیر بهشت را برای مردم فراهم کند. باید سه مقوله ایمان، تقوا و استغفار در جامعه جریان داشته باشد.
✅ اعمال و عقاید در فرهنگ جامعه تأثیر گذار هستند. فرهنگ تأثیر مستقیم در اقتصاد نیز دارد؛ به این نحو که اگر فرهنگ افراد، خانواده و اطرافیان هر شخص اصلاح شود، در جامعه فرهنگ اسلامی جریان جریان پیدا میکند که یکی از نتایج آن اصلاح اقتصاد است. دولت اسلامی نباید فکر کند که میان فرهنگ و اقتصاد جدایی وجود دارد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/z28824
———————————————————————————-
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقیهی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیتالله محسن فقیهی در درس خارج «پیشگیری از جرم» بیان کرد:
✅ یکی از آثار ایمان، تقوا، استغفار و توبه این است که شما ثروتمند میشوید. اسلام بر این باور نیست که همه مردم باید فقیر باشند بلکه از دستورت اسلام چنین میفهمیم که همه باید در دنیا عالی زندگی کنند. ثروت در صورتی ارزشمند است که اگر در کنار ایمان، تقوا، استغفار و توبه باشد.
✅ قرآن کریم میفرماید: «وَيزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَى قُوَّتِكُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ» یعنی اگر قوه ایمان با قوه مالی گره بخورد، پیروزی را برای مسلمین به همراه دارد. از دیگر آثار این تلاقی، داشتن حکومتی قوی است. این بیان قرآن کریم اهمیت و جایگاه اقتصاد در حکومت اسلامی را روشن میکند؛ به نحوی که اگر مردم مسلمان، پیامبر و اسلام را دوست دارند باید اقتصاد قوی در کشور خود داشته باشند.
✅ اگر اقتصاد قوی باشد، میتوان الگوی جوامع اسلامی بود و الا نمیتوان اثرگذار شد. ممکن است با قناعت خود را در گوشهای نگه دارید اما نمیتوانید اثرگذار باشید. قوت اقتصادی، زمینهساز قدرتها است. اگر میخواهید زهد هم داشته باشید باید ثروت در کنار تقوا باشد.
✅ تشویق یکی از راههای رسیدن به اهداف است. حجاب زنان اکنون مشکلی در جامعه است که باید برای آن راهحلی بیان کرد. قرآن کریم یکی از راهحلهایی که برای رسیدن به تقوا ارائه میکند، تشویق به امور مالی است. گاهی راهکار، تشویق به امور اخروی مانند بهشت میباشد اما در این آیه تشویق به امور دنیوی است. اگر شما حجاب داشته باشید در دنیا به شما ثروت میدهیم.
متن کامل: https://b2n.ir/e09990
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقیهی
🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ آیا بحث پیشگیری از جرم، یک بحث روایی است یا قرآنی؟ این بحث در آیات زیادی وارد شده که نشان میدهد اهمیت زیادی دارد. در خصوص آثار این بحث چند دیدگاه وجود دارد:
1️⃣ محقق خویی و برخی از شاگردان ایشان معتقد هستند که دفع منکر واجب نیست بلکه رفع منکر واجب است. در این صورت لازم نیست مقدمات منکری از بین برود بلکه اگر منکری در خارج محقق شد، باید از آن جلو شود.
2️⃣ دفع منکر واجب است؛ یعنی وظیفه داریم قبل از اینکه جرمی در خارج محقق شود، از آن جلوگیری کنیم.
⬅️ آثار زیادی بر هر کدام از این دو دیدگاه بار میشود؛ به عنوان نمونه پلیس به خودرویی مشکوک شود آیا اجازه دارد که آن را بازرسی کند؟ با اینکه مالک، خلافی را مرتکب نشده اما آیا میتوان وارد حریم خصوصی او شد؟ اگر گفته شود دفع منکر واجب نیست، پلیس حق بازرسی خودرو را ندارد. اما اگر گفته شود دفع منکر واجب است پلیس میتواند با وجود قرائن یا گزارشات و با ظن به وجود جرم، خودرو را بازرسی کرد.
⬅️ آیا مبنای جمهوری اسلامی بر وجوب رفع منکر است یا دفع منکر؟ اگر وجوب رفع منکر باشد، بسیاری از اقدامات مانند استراق سمع جایز نیست، امر به معروف هم فقط در حد تذکر است. اما اگر قائل به وجوب دفع منکر باشد، باید مقدمات زیادی فراهم کنید که مردم به گناه آلوده نشوند.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/y32469
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ پیشگیری از جرم از دیدگاه آیات قرآن/ بیشتر جهّالی که در عالم از ادیان مختلف وجود دارند و درباره دین حق تحقیقی نمیکنند، عذاب نمیشوند؛ زیرا جاهل قاصر هستند
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ اگر در جامعهای به جای جرم، ایمان و تقوا جریان داشته باشد، بر اساس آیه شریفه «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يكْسِبُونَ» برکات آسمان و زمین بر آن نازل میشود.
⬅️ در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) مردم فاسد و گناهکار بودند. هرچند پیامبر در میان آنان مبعوث به رسالت شد اما آنها در فساد خود باقی ماندند. اگر فساد را علت تامه بدانیم، باید در آن زمان نه تنها برکتی از سوی خداوند نازل نمیشد بلکه باید دچار بلا میشدند.
⬅️ امام خمینی قائل بود اکثر جهّالی که در عالم از ادیان مختلف وجود دارند و درباره دین حق تحقیقی نمیکنند، عذاب نمیشوند؛ زیرا جاهل قاصر هستند نه جاهل مقصّر. اشخاصی که در بلاد کفر زندگی میکنند و با دین دیگری که پدر و مادرشان داشتهاند به دنیا آمده و بزرگ شدهاند و زمینه اتمام حجت نداشتهاند، قاصر هستند. این افراد عذاب نمیشوند؛ زیرا مستضعف فکری میباشند.
⬅️ اتمام حجّت، مراتبی دارد؛ حجت برای فردی که در قم و نزد بزرگان دین زندگی میکند، با فردی که در کوهستان یا در کشور غیر اسلامی زندگی میکنند و دسترسی به اسلام ندارند، متفاوت میباشد. مجازاتها هم بر اساس تفاوت اتمام حجتها متفاوت میشود. گاهی به قدری تبلیغات سوء بوده که اتمام حجت شکل نمیگیرد پس در دنیا هم عذابی ندارند.
متن کامل: https://b2n.ir/n48780
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ هزاران سقط جنین در سال که در جمهوری اسلامی هم وجود دارد، از بین بردن نسل است.
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ تعبیر «حکومت صالحان» بیانگر این نکته است که تشویق و امر به نماز، زکات، امربه معروف و نهی از منکر منحصر در وظیفه حاکم اسلامی نیست و تک تک افراد جامعه باید این عمل را انجام دهد.
⬅️ در زمانی که دارای قدرت و حکومت هستید، نباید به صورت تک بعدی عمل کنید و فقط به جنبه معنوی توجه کنید و جنبه مادی را فراموش کنید یا به جنبه مادی توجه کنید و از جنبه معنوی غافل شوید. در حکومت صالحان، بُعد مادی و معنوی هماهنگ با هم پیش میرود.
⬅️ توجه به این دو بُعد، متضمن پایداری حکومت است. اما اگر یکی را انجام دهید و دیگری را فراموش کنید، زمین میخورید. «مَنْ لا مَعاشَ لَهُ لا مَعادَ لَهُ» در هر صورت، مردم وابسته به مسائل مادی هستند و باید نیاز مالی آنان برطرف شود.
بعد از آن که بعد معنوی و مادی مردم تقویت شد به مردم بصیرت و آگاهی دهید که اگر اقداماتی در سطح جامعه انجام میشود، برای مصلحت خود آنها میگویید که این کار انجام نشود. اگر درباره حجاب صحبت میکنیم به سود دختران شما است؛ زیرا اگر فساد جامعه را فراگیرد، دختر و همسر شما محفوظ نمیماند.
⬅️ حکومت از قدرت و آزادی کافی برای بازخواست کردن مفسدین را دارد. اگر مسائل مادی و معنوی برای افراد فراهم شود، پذیرش افکار عمومی و زمینه برای مجازات خلافکاران فراهم است. افراد نیازمند و گرسنه در جامعه را نمیتوان مدام نصیحت کرد؛ زیرا موجب ناراحتی او میشود و میگوید: «خودت داری و از ما خبر نداری».
متن کامل: https://b2n.ir/a17469
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
♦️بر اساس آیات قرآنی واکنش به گناه باید قبل از تحقق آن باشد
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ محقق خویی (رحمهالله) قائل است که تعاون بر اثم، حرام است اما اعانه بر اثم، حرام نیست؛ زیرا میان باب تفاعل و باب مفاعله تفاوت وجود دارد. باب مفاعله در جایی است که کسی کمک به ظلم میکند اما معنای باب تفاعل این است که چند نفر باهمدیگر گناهی را انجام میدهند.
⬅️ گروه زیادی از علما مانند شیخ انصاری (رحمهالله) و مرحوم امام خمینی و دیگران، معتقد هستند که هم تعاون و هم اعانه بر اثم حرام است. این در صورتی است که شرایط تحقق اعانه وجود داشته باشد.
⬅️ اگر اعانه بر اثم حرام است، وقتی زمینه گناه در خارج محقق شده است باید آن زمینه را از بین برید. اگر حکومت، آن زمینه را از بین نبرد، فساد در جامعه به وجود میآید و زمینه گناه در جامعه باعث تحقق گناه است.
⬅️ علما در خصوص اینکه آیا «تعاونوا» دلالت بر وجوب دارد یا نه، گفتهاند تعاون هرچند امر است اما دلالت بر وجوب ندارد؛ زیرا اموری مانند کمک برای ساخت مسجد، مدرسه، حسینیه و ... واجب نیست.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/m95328
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ سکوت در مقابل فعل حرام اعانه بر اثم است
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ آیا «وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ» دلالت بر حرمت دارد؟ خودِ ظلم و گناه، حرام است اما آیا تعاون بر اینها هم حرام است یا مکروه است. میتوان از ذیل آیه «وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ» استفاده کرد که تعاون بر ظلم و گناه، حرام است.
⬅️ همه علما پذیرفتهاند که آیه دلالت بر حرمت دارد. اما اختلاف در این است که آیا فقط تعاون بر اثم حرام است یا اعانه بر اثم نیز حرام میباشد؟ زیرا برخی بین تعاون و اعانه تفاوت قائل شدهاند. محقق خویی (رحمهالله) قائل است که تعاون بر اثم حرام اما اعانه بر اثم حرام نیست.
⬅️ افعال واجبی مانند خمس، زکات، حج، نماز جماعت، نماز جمعه که جنبه اجتماعی دارند، زمینه ارتباط انسان با مؤمنان و کمک به آنها را فراهم میکنند. نماز جماعتها باید وسیلهای برای آشنایی با فقرا و مساکین و کمک به آنها باشد. این بیان حاکی از این است که شارع مقدس به مسائل اجتماعی توجه جدی دارد.
⬅️ تعاون بر برّ و تقوا در جایی به نتیجه میرسد که به تقوا متصل شود. ممکن است فردی به همه مردم و مستمندان کمک کند اما تقوا نداشته و گناه میکند. کمک به دیگران حُسن است اما تقوا ندارد. باید این دو با هم باشد. «وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى» تعاون بر برّ اگر همراه با گناه باشد، فایدهای ندارد. بلکه زمانی نتیجه دارد که تقوا هم در کنار آن باشد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/e65980
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
♦️شرایط تحقق اعانه بر اثم/ تبادر عرفی وجود قصد برای انجام گناه را شرط میداند
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ بر اساس آیه تعاون، اعانه بر اثم فیالجمله حرام است. همه مردم عادل نیستند افرادی که عدالت ندارند، نیاز خود را از همین فروشگاهها تأمین میکنند و صاحب فروشگاه هم برخی از اینها را میشناسد. آیا معاملات این افراد جایز است؟
⬅️ اگر بگوییم اعانه بر اثم حرام و فروش کالا به این افراد اعانه بر گناه است؛ پس باید این افراد ممنوع المعامله باشند. در این صورت فروشنده برای فروش کالای خود باید به دنبال انسان عادل باشد. در حالی که هرج رخ میدهد و کسی قائل به آن نمیشود؛ بنابراین برای اعانه بر اثم، شرایطی را بیان کردهاند که در صورت وجود آن شرایط، اعانه بر اثم محرم محقق میشود.
⬅️ اولین قصد میباشد. قصد یعنی نانوا با این قصد نان را به فاسق بدهد که قدرت گناه کردن پیدا کند. میوهفروش، انگور را به فاسق میفروشد تا شراب درست کند.
⬅️ شرط دوم تحقق گناه میباشد؛ مثلا خریدار انگور، شراب را درست کند و مصرف شود. اگر گناه در خارج محقق شود، اعانه بر آن هم حرام است. اما اگر گناه محقق نشد مثلا انگور را به مهمان خود داد و به ساخت شراب نرسید، اعانه بر اثم تحقق نمییابد.
🌐 ادامه مطلب: https://b2n.ir/h38794
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
❇️ نمیتوان حرمت اعانه بر اثم در جامعه را مقید به امر قلبی کرد/ ملاک عرف است
🔻آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ مصادیق زیادی در این مسئله وجود دارد که علما قائل بر حرمت آنها نیستند. مانند قصابی، نانوایی و ... که افراد فاسق و فاجر هم از آنها خرید میکنند، تقویت میشوند و گناه مرتکب میشوند ولی کسی قائل به حرمت خرید و فروش نیست.
⬅️برخی از علما گفتهاند در حرمت این مسئله، قصد لازم است؛ یعنی شخص قصد داشته باشد که گناه را محقق کنند. نانوا نان را میفروشد به این قصد که فاسق تقویت شود تا بتواند گناه کند. در این صورت اعانه بر اثم صدق میکند. اما اگر قصد او این نیست که فاسق تقویت شود و گناه کند، اعانه بر اثم صدق نمیکند.
⬅️ طرفداران لزوم قصد در صدق اعانه بر اثم، به «تبادر» استدلال میکنند. معنای تبادر در اینجا چنین است که در صورت به کار بردن لفظ اعانه بر اثم، یعنی این شخص قصد دارد به فسق کمک کند. در این مورد در مواقعی «علی سبیل الانفراد» و در مواقعی نیز «علی سبیل الاشتراک» است.
🌐ادامه مطلب: https://b2n.ir/z47908
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com