مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️شعائر یعنی هر چیزی که بر یک شیء دلالت و راهنمایی کند/تعظیم شعائر از مصادیق تقوای قلوب است
✅ آیت الله حسینی فقه در درس خارج «فقه شعائر» بیان کرد:
🔻 از آیات مهم در خصوص شعائر، آیات 32 سوره حج است. که چند معنا برای آن ذکر شده است:
1️⃣ این است که شعائر را جمع شعار بدانیم. اهل لغت گفتهاند شعار یعنی آنچه که در جنگ به یکدیگر میگفتند تا خصوصاً در هنگام شب، همدیگر را بشناسند؛ کلماتی مانند اسم رمز در عرف امروز. این معنا مأخوذ از ماده علم و عَلم است.
2️⃣ این است که شعائر را جمع شعور و به معنای احساس بدانیم. ماده لغوی این کلمه از شعور به معنای احساس میآید؛ البته این بیشتر کلمه مشاعر است در حالیکه بحث ما شعائر میباشد؛ بر این اساس شعائر به معنای مفرد کلمه نمیگیریم.
3️⃣ جمع شعیره و به هر موضع مناسکی که مشعر میگویند، گفته میشود؛ زیرا محل عبادت خدای متعال است.
4️⃣ شعائر به معنای علامت است. شعائر حج نیز با توجه به این معنا یعنی آثار و علامت حج. اگر این معنا اتخاذ شود، جمع آن شعیره به معنای علامت، شعائر و اعلام خواهد بود. قربانی کردن از شعائر شمرده شده، به اعتبار اینکه آن قربانی را علامتگذاری میکردند.
5️⃣ این است که شعائر را جمع شعار بدانیم. شعار یعنی چیزی که از لباس به بدن و موی بدن میچسبد، اصطلاحاً لباس زیر و یا چیزی که به خود میپیچند.
⬅️ شاید بتوان گفت بازگشت همه این معانی به یک معنای جامع است؛ یعنی هر چیزی که بر یک شیء دلالت و راهنمایی کند و انسان را متوجه آن شیء کند. شعائر هم جمع شعار و هم جمع شعیره است، به هر معنایی که خواستیم بگیریم.
متن کامل: https://b2n.ir/p07373
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_شعائر
#حجه_الاسلام_سید_محسن_حسینی_فقیه
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ آیات13 تا 15 سوره مبارکه شوری مستند فرمایش «الاسلام هو الحکومه» امام خمینی (ره)
✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ با توجه به قرائن موجود اصل این مطلب «الاسلام هو الحکومه» را امام از مرحوم آیت الله بروجردی ـ بنابر آنچه در البدرالزاهر فرمودند ـ اقتباس کرده است. به نظر ما آیات13 تا 15 سوره مبارکه شوری میتواند مستند فرمایش امام باشد:
❇️ فراز «أنْ أَقِيمُوا الدِّينَ»؛ به نظر میرسد آیه نمیخواهد بگوید تمام اینها دین واحد است بلکه در مقام بیان این نکته است که دین اسلام جامع تمام ادیان است و غایت این تشریع «أَنْ أَقِيمُوا الدِّین» میباشد.
❇️ فراز« شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ»؛ یعنی دین اسلام، دین حضرت نوح، ابراهیم نیز اسلام بوده. به نظر ما آیه در مقام بیان این نکته نیست بلکه آیه میگوید خطاب «شَرَعَ لَكُمْ» شامل پیامبر و همه امت پیامبر است. خب چه چیزی شرع؟ تمام دستوراتی که به نوح، ابراهیم، موسی و عیسی دادیم.
❇️ فراز « كَبُرَ عَلَى الْمُشْرِكِينَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ»؛ دنباله آن میفرماید: «كَبُرَ عَلَى الْمُشْرِكِينَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَنْ يَشَاءُ» این قرینه دوم بر ادعای ما است. «كَبُرَ» أی عظم. خیلی سنگین است بر مشرکین «مَا تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ». آن چه را که مشرکین به آن دعوت میکنید.
❇️ فرازِ «وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ»؛ خداوند میفرماید: «وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ» خیلی تهدید عجیبی است. اگر سنت خداوند مبنی بر عذاب کردن افرادی که حکومت اسلامی را نپدیرفتند در قیامت نبود، همین الان آنها را به عذاب میرساند؛ یعنی این ملاک و استحقاق عقاب الان موجود است.
❇️ فرازِ «وَأُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَيْنَكُمُ»؛ شعار اولیه حاکم اسلامی «عدالت بین الناس» است. این شعار بهترین قرینه است که بگوییم غایت «شَرَعَ لَكُمْ» اقامه دین است. اگر گفته شود پیامبر صلی الله علیه و آله حاکم نباشد و شهروندی مانند دیگران باشد، معنا ندارد که خداوند او را مأمور به عدالت کند؛ فقط حاکم است که میتواند مأمور به عدالت باشد.
متن کامل: https://b2n.ir/k45814
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل_لنکرانی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ پیشگیری از جرم از دیدگاه آیات قرآن/ بیشتر جهّالی که در عالم از ادیان مختلف وجود دارند و درباره دین حق تحقیقی نمیکنند، عذاب نمیشوند؛ زیرا جاهل قاصر هستند
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ اگر در جامعهای به جای جرم، ایمان و تقوا جریان داشته باشد، بر اساس آیه شریفه «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يكْسِبُونَ» برکات آسمان و زمین بر آن نازل میشود.
⬅️ در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) مردم فاسد و گناهکار بودند. هرچند پیامبر در میان آنان مبعوث به رسالت شد اما آنها در فساد خود باقی ماندند. اگر فساد را علت تامه بدانیم، باید در آن زمان نه تنها برکتی از سوی خداوند نازل نمیشد بلکه باید دچار بلا میشدند.
⬅️ امام خمینی قائل بود اکثر جهّالی که در عالم از ادیان مختلف وجود دارند و درباره دین حق تحقیقی نمیکنند، عذاب نمیشوند؛ زیرا جاهل قاصر هستند نه جاهل مقصّر. اشخاصی که در بلاد کفر زندگی میکنند و با دین دیگری که پدر و مادرشان داشتهاند به دنیا آمده و بزرگ شدهاند و زمینه اتمام حجت نداشتهاند، قاصر هستند. این افراد عذاب نمیشوند؛ زیرا مستضعف فکری میباشند.
⬅️ اتمام حجّت، مراتبی دارد؛ حجت برای فردی که در قم و نزد بزرگان دین زندگی میکند، با فردی که در کوهستان یا در کشور غیر اسلامی زندگی میکنند و دسترسی به اسلام ندارند، متفاوت میباشد. مجازاتها هم بر اساس تفاوت اتمام حجتها متفاوت میشود. گاهی به قدری تبلیغات سوء بوده که اتمام حجت شکل نمیگیرد پس در دنیا هم عذابی ندارند.
متن کامل: https://b2n.ir/n48780
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️هنر فقیه موضوعشناسی و استخراج حکم عقود مستحدثه میباشد
✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد:
⬅️ اولین رشد معاملات، معامله کالا به درهم و دینار بود. در آن زمان وزن درهم و دینار، ملاک بود و خصوصیات دیگر ارزش ذاتی، تبعی و عرضی نداشتند. ارزش ذاتی طلا و نقره به مرور زمان تبدیل به ارزش اعتباری شد که امروزه رایج میباشد.
⬅️ آغاز بانکها از امانتداری و امانتگذاری بود؛ از این رو اولین عقدی که باید در مورد آن بحث شود، امانت است. به همه اهل اقتصاد عرض میکنیم که فلسفه تشکیل بانکها و قراردادها، عنوان امانتداری میباشد. این افراد باید سعی کنند امین مردم باشند. همچنین برای دوری از ربا، نباید به دنبال بهرههای کلان باشند.
⬅️ آیا نحوه تقابل ما با موضوعات جدید باید همانند برخورد با عقود قدیمی لکن با ظهری متفاوت باشد یا باید به نحو دیگری برخورد کرد؟ چند نظر در این خصوص مطرح است:
1️⃣ طرفداران این نظریه اخباریون و برخی اصولیون میباشند. آنها بر این باور هستند که باید مسائل جدید را با موارد گذشته تطبیق بدهیم. اگر همانها بود، مشروع وگرنه نامشروع است.
2️⃣ طرفداران این نظریه قائل هستند که ما عقود گذشته داریم ولی با رنگ جدید است.
3️⃣ نظر دیگر که ما نیز قائل به آن هستیم چنین است که این عقود، جدید و مستحدثه میباشند به گونهای که در گذشته وجود نداشتهاند. در این میان هنر فقیه موضوعشناسی و استخراج حکم آنها است. مسائل جدید و قدیم به وجه اصالت «و أصلها ثابت» با یکدیگر متحد هستند و از نظر فرعها حادث و فی الأزمنة با همدیگر متفاوت میباشند.
متن کامل: https://b2n.ir/e55181
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
🔎@fiqhenezam_com
♦️ بر اساس آیات قرآن کریم، رابطه میان حاکمیت و دین تساوی است/ دین برای تأمین سعادت دنیا و آخرت نازل شده است
✅ حجه الاسلام محمد رضا عصمتی در درس خارج «فقه التقنین» بیان کرد:
🔻در خصوص رابطه دین و حاکمیت نظرات مختلفی بیان شده است؛
1️⃣ برخی بر این بارو هستند که دین و حاکمیت دو عنوان متباین از یک دیگر هستند؛ به این معنا که وظیفه حاکمیت، تأمین معاش مردم و وظیفه دین، تأمین کننده آخرت مردم است.
2️⃣ عده ای دیگر میگویند دین با حاکمیت مرتبط میباشد اما نسبت میان آنها عام و خاص من وجه است که گاهی از آن تعبیر به نظارت دین میکنند؛ بر این اساس دین در برخی از شئون حاکمیت دخالت میکند و برخی از شئونات حاکمیت در حوزه دین وجود ندارد.
3️⃣ نظریه سوم این است که رابطه میان حاکمیت و دین، رابطه تساوی است. در نگاه طرفدارن این نظریه، دین یعنی حاکمیت و حاکمیت یعنی دین. دین در تمامی شئونات معنوی، سیاسی، اقتصادی و ... دخالت دارد؛ به این معنا که باید حاکمیت دین بر قرار باشد تا جامعه به سعادت خود برسد. دین حاکمیت را به سمتی حرکت میدهد که معنویت در دنیا حاکم شود.
⬅️ با بررسی داستان زندگی برخی از پیامبران در قرآن کریم به این نتیجه میرسیم که آنها هر چند خود مستقیم حاکمیت را به دست نگرفته بودند اما با امر خداوند در تمامی شئونات مردم دخالت میکرد. همچنین از آیه چنین برداشت میشود که مردم باید در صحنه حضور داشته باشند. در غیر این صورت پیامبر کارایی خود را نخواهد داشت.
متن کامل: https://b2n.ir/p30364
———————————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_تقنین
#حجه_الاسلام_محمد_رضا_عصمتی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ قلمرو بحث ولایّت/دوگانگی فقهی، کلامی ولایت فقیه، صحیح نیست
✅ آیتالله علیاكبر رشاد در درس خارج «فقه الولایه» بیان کرد:
⬅️ قلمروشناسی بحث ولایّت به این بستگی پیدا میکند که با چه اصطلاحی این عنوان را به کار میبریم تا جایگاه و ماهیت آن در علوم مشخص شود؛ به عنوان مثال وقتی از ولایت تکوینیّه سخن به میان میآید، قاعده این است که در فلسفه بحث شود لکن در فلسفه اسلامی به این جهات کم عنایت شده و بیشترین تمرکز آن به حیث توجیه نظام علیّمعلولیمُلکی، است. در حالی که میتوان مَبحث «ولایّت تکوینیّه» را در فلسفه مطرح کرد
⬅️ جوهرِ کلمه ولایّت، صرف معنای قُرب نیست بلکه جوهر، «صله و وثیقه» است که میان دو عنصر برقرار میشود. در مسئله «ولیّامر» نیز نمیخواهیم بگوییم همه موارد «نُصرت» است. حال سوال این است که ولایت چرا به معنای سرپرستی به کار میرود؟ به این دلیل که میان ولیّامر و مَوالّی علیهم یک صله و رابطه خاصی برقرار میشود.
⬅️ اینکه فکر کنیم مسئله «ولایّت فقیه» فقط یک بحث کلامی است یا فقط یک بحث فقهی، دوگانه دقیق نیست؛ زیرا به لحاظ حکم وضعی، حیث کلامی دارد و به لحاظ حکم تکلیفی، حیث فقهی دارد در نتیجه جایگاه بحث «ولایّت فقیه» و کلاً بحث «ولایّت سیاسیّه» روشن میشود.
⬅️ مسئله «فقه الولایه» در حقیقت صدر «فقه السیاسه» میشود نه صدر فقه الحکومه. مقدم بودن آن نسبت به فقه السیاسات اللاحکومیه به این دلیل است؛ زمانی که حکومتی برقرار نیست، ولیّ فقیه برای مؤمنین مرجع است و مردم باید در شئون خود به او مراجعه کنند. آنها به بهانه اینکه ولی فقیه حکومت بالفعل ندارد، تحاکم إلی الطاغوت نمیتوانند بکنند.
متن کامل: https://b2n.ir/q02071
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_الولایه
#آیت_الله_علی_اکبر_رشاد
🔎@fiqhenezam_com
📘 خرید اینترنتی کتاب «نظام مدیریت دانش و طبقهبندی علوم با رویکرد اسلامی»
✍ به قلم استاد محمدحسین ملکزاده
📚 به همت انتشارات منهاج علم
🛒 علاقهمندان از این پس میتوانند این کتاب را از سایت پاتوق کتاب فردا تهیه نمایند:
🌐 https://bookroom.ir/97522/نظام_مدیریت_دانش_و_طبقه_بندی_علوم_با_رویکرد_اسلامی
📜 معرفی اثر:
🌐 http://ihkn.ir/?p=27247