🟢 درست بنویسیم 🟢
مِصراع / مِصرَع
🟢 به معنای نیمه‌ای از یک بیت شعر.
🟢 در عربی، مصرع نیامده است و به همین جهت، بعضی از فضلا آن را غلط می‌دانند؛ اما بزرگان شعر و نثر فارسی، از قدیم مصرع را نیز مانند مصراع به کار برده‌اند و اشکالی ندارد:
ز من به حضرت آصف که می‌بَرَد پیغام؟
که: یاد گیر دو مصرع ز من به نظم دَری
(حافظ)
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل مصراع / مصرع.
#درست‌نویسی
#مصراع‌و‌مصرع
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🔴 درست بنویسیم 🔴
مُعظَم / مُعَظَّم
این دو کلمه را نباید به جای هم به کار برد.
🔴 مُعظَم، به معنای "بزرگ" است و معمولاً در وصف اشیا به کار می‌رود: ساختمان معظم، کتابخانه‌ی معظم، شهر معظم.
گرت مملکت باید آراسته
مَدِه کار مُعظَم به نوخاسته
(سعدی، بوستان)
🔴 اما مُعَظَّم، به معنای "مورد تعظیم، بزرگ‌داشته" است و در وصف اشخاص به کار می‌رود: سلطان معظّم، خاندان معظّم، علمای معظّم.
🔴 استثنائاً در مورد مکّه و ابنیه و اشیای مقدس نیز همین صفت اخیر را به کار می‌برند: مکّه‌ی معظّم یا معظّمه، قرآن معظّم:
خیز تا زابِ دیده آب زنیم
روی این تربتِ معظّم را
(خاقانی)
📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل مُعظَم/ مُعَظَّم.
#درست‌نویسی
#مُعظَمومُعَظَّم
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🔴 درست بنویسیم 🔴
مُنتَفی / مُنطَفی
این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
🔴 منتفی، اسم فاعل انتفاء و به معنای "نیست‌شونده، نابودشونده" بیشتر در ترکیب منتفی شدن، یعنی "دیگر مطرح نبودن، از میان برخاستن" به کار می‌رود: موضوع، منتفی شد.
🔴 اما منطفی، اسم فاعل انطفاء و به معنای خاموش (شونده) است: آتش حسرت و ندامت و غرامت، آنچنان در جان او مشتعل گردد که نایره‌ی* آن، به هیچ آبی جز آب رحمت منطفی نشود.
(مرصاد العباد، ص ۴۵۵)
*نایره: آتش.
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل منتفی و منطفی.
#درست‌نویسی
#منتفی‌و‌منطفی
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🌺 درست بنویسیم 🌺
موعود / مَدعُو
🔴 موعود، اسم مفعول وَعَدَ به معنای "وعده دادن" و نیز "تهدید کردن و ترساندن" است.
🔴 گاهی این کلمه را به غلط، به معنای "دعوت‌شده" به کار می‌برند: امروز در خانه‌ی فلان کس موعود هستم.
🔴 استعمال موعود در این مورد، صحیح نیست و به‌جای آن باید گفت: مَدعُو [madov] یعنی "دعوت‌شده، خوانده‌شده."
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل موعود/مدعو.
#درست‌نویسی
#موعود‌و‌مدعو
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🔴 درست بنویسیم و بخوانیم 🔴
نِوِشتن / نَوَشتن
🔴 این دو واژه، در املا یکسان، ولی در تلفظ و معنی متفاوتند.
🔴 نِوِشتن، به معنای "تحریر کردن" است؛ ولی نَوَشتن، گونه‌ی دیگر نَوَردیدن و به معنای "پیچیدن، لوله کردن" و توسّعاً به معنای "پیمودن" است:
ندانی که سعدی مکان از چه یافت
نه هامون نَوَشت و نه دریا شکافت
(سعدی، بوستان)
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل نِوِشتن/ نَوَشتن.
#درست‌نویسی‌و‌درست‌خوانی
#نِوِشتن‌و‌نَوَشتن
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🔴 درست بنویسیم 🔴
وام‌گزار
🔴 گزاردن، یعنی ادا کردن و وام گزاردن، یعنی ادا کردن وام، بازپس دادن وام.
🔴 بنابراین، وام‌گزار به کسی که وام خود را بازپس می‌دهد، اطلاق می‌شود.
🔴 گاهی این کلمه را به صورت وام‌گذار می‌نویسند و غلط است.
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل واژه‌ی وام‌گزار.
#درست‌نویسی
#وام‌گزار
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🔴 درست بنویسیم 🔴
هُش دار / هُشدار
🔴 این دو را نباید به جای هم به کار برد. هش دار، صیغه‌ی دوم شخص امر است به معنای "بهوش باش، مواظب باش" و در دو کلمه نوشته می‌شود: هش دار که دشمن در کمین است.
🔴 ولی هُشدار، اسم است به معنای "اخطار" یا "اعلام خطر" و سرِ هم نوشته می‌شود: به او هشدار داد که دشمن در کمین است.
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل هش دار/ هشدار.
#درست‌نویسی
#هش‌‌دار‌و‌هشدار
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🌺 درست بنویسیم 🌺
هِندو / هِندی
🌺 در قدیم، هندو و هندی، تقریباً مترادف و به معنای "اهل هند" و "منسوب به سرزمین هند" بوده است: به وقتی، دلاوری در تُرکان بود و به وقتی، در ایرانیان و به وقتی، در رومیان و به وقتی، در عرب و به وقتی، در هندوان.
(کشف المحجوب سجستانی، ص ۶۵)
🌺 ولی امروزه، میان این دو کلمه فرق می‌گذارند. هندو، به "پیرو آیین کهن بَرَهمایی" اطلاق می‌شود و هندی، یعنی "منسوب به هند" و "اهل سرزمین هند" (اعم از اینکه هندو یا مسلمان یا بودایی باشد.)
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل هندو / هندی.
#درست‌نویسی
#هندو‌و‌هندی
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🌺 درست بنویسیم 🌺
تسلیت باد!
🌺 تسلیت، به معنای "دلخوشی" است و به کسی تسلیت گفتن، یعنی "به کسی جمله‌های دلخوش‌کننده گفتن" و کسی را تسلیت دادن، یعنی "کسی را دلداری دادن".
🌺 حال اگر به کسی بگوییم: "درگذشت فلان بر شما تسلیت باد" مثل این است که به او گفته باشیم: درگذشت فلان بر شما دلخوشی باد!
اخیراً رسم شده است که به جای این جمله: درگذشت فلان کس را به ملت ایران تسلیت می‌گوییم، غالباً در روزنامه‌ها یا روی پارچه‌های شعار در معابر می‌نویسند: درگذشت فلان کس بر ملت ایران تسلیت باد.
🔴🔴 این جمله، غلط است و معنایی متضاد با آنچه اراده کرده‌اند، در بر دارد.
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل تسلیت باد!
#درست‌نویسی
#تسلیت‌باد
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
اِعلام / اِعلان
🔴 این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
🔴 اعلام، به معنای "آگاه کردن و خبر دادن" است: نجاشی، به سوی پیغمبر کس فرستاد و او را از اسلام خویش اعلام داد.
(تاریخنامه‌ی طبری، ص ۵۷)
🔴 اعلان، به معنای "علنی کردن، آشکار ساختن، فاش کردن" است.
🔴 اعلام جنگ و اعلان جنگ، هر دو صحیح است؛ جز اینکه نخستین به معنای اطلاع دادن حالت جنگ است و دومین به معنای آشکار کردن حالت جنگ.
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل اعلام/ اعلان.
#درست‌نویسی
#اعلام‌و‌اعلان
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🌺 درست بنویسیم 🌺
اَعلام / اِعلام
🌺 این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
🌺 اَعلام، جمع عَلَم به چند معنی است:
یکی به معنای بزرگان، برجستگان، مشاهیر
و دیگر به معنای اسم‌های خاص
و سوم به معنای پرچم‌ها.
🌺 اما اِعلام، مصدر است به معنای آگاه کردن، خبر دادن.
📕📕📕📕
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل اَعلام/اِعلام.
#درست‌نویسی
#اَعلام‌و‌اِعلام
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
🌺 درست بنویسیم 🌺
انتساب / انتصاب
🌺 این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
🌺 انتساب، به معنای "نسبت داشتن" و "مرتبط بودن" است: اولین قدم منتقد در کار انتقاد، آن است که از صحت انتساب اثر به صاحب اثر، مطمئن گردد.
🌺 انتصاب، به معنای "گماشتن" و "نصب کردن" است: انتصاب او به ریاست اداره، موجب اعتراض کارمندان شد.
📚📚📚📚
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل انتساب/انتصاب.
#درست‌نویسی
#انتساب‌و‌انتصاب
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303