درست بنویسیم
طوفان / توفان
بعضی به گمان این که کلمه‌ی طوفان، اصلاً فارسی است، آن را به صورت توفان می‌نویسند و حتی بعضی از فُضَلا، توصیه کرده‌اند که صورت اخیر به کار رود؛ اما اصل این دو کلمه و معنای آن‌ها، یکی نیست.
طوفان، کلمه‌ی عربی(ظاهراً از اصلِ یونانی) و به معنای باد و باران بسیار شدید است.
واژه‌ی فارسی توفان، صفت است و به معنای غُرّان و دَمان است. این واژه، صفت فاعلی از مصدر توفیدن، به معنای فریاد بلند کشیدن یا غُرّیدن و خروشیدن است:
ز آواز گُردان، بتوفید کوه
زمین شد ز نعل ستوران، ستوه
(فردوسی)
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل طوفان/توفان.
#درست‌نویسی
#طوفان‌و‌توفان
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم و بخوانیم
رُمّان / رُمان
این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
رُمّان، در عربی به معنای انار است و در فارسی نیز به همین معنی به کار می‌رود.
ولی رُمّان، کلمه‌ای فرانسوی است که در قرن اخیر وارد فارسی شده و به معنای نوعی داستان است که آن را داستان بلند نیز می‌نامند. این کلمه را گاهی به تشدید حرف "م" تلفظ می‌کنند و البته غلط است.
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل رمّان/ رمان.
#درست‌نویسی
#درست‌خوانی
#رمّان‌و‌رمان
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
گاهاً
گاه، واژه‌ی فارسی است و ترکیب آن با تنوین قیدساز عربی جایز نیست.
این کلمه‌ی غلط را، اغلب اوقات به جای اَحیاناً و در بعضی از موارد، به جای گاه و گاهی به کار می‌برند.
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل واژه‌ی گاهاً.
#درست‌نویسی
#گاهاً
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
مبارک باد / مبارکباد
این دو را نباید به جای هم به کار برد.
مبارک باد، مرکّب از صفت و فعل است و در دو کلمه نوشته می‌شود: سالگرد میلاد حضرت قائم(عج) بر همه‌ی ملّت ایران مبارک باد.
اما اگر سر هم نوشته شود، اسم مرکّب است به معنای "تهنیت، تبریک":
تا شدم حلقه به گوش درِ میخانه‌ی عشق
هر دم آید غمی از نو، به مبارکبادم
(حافظ)
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل مبارک باد/ مبارکباد.
#درست‌نویسی
#مبارک‌باد‌و‌مبارکباد
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
مَکاتب / مَکاتیب
این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
مکاتب، جمع مکتب است و مکاتیب، جمع مکتوب. بنابراین، مکاتب ادبی، یعنی "مکتب‌های ادبی" و مکاتیب ادبی، یعنی "نامه‌های ادبی".
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل مکاتب/ مکاتیب.
#درست‌نویسی
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بخوانیم
مُنکِر /مُنکَر
این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
مُنکِر، به کسر "ک" یعنی انکارکننده:
بنما به من که منکِرِ حُسن رخ تو کیست
تا دیده‌اش، به گِزلِکِ* غیرت برآورم
(حافظ)
[*گزلک: کارد کوچک دسته‌دراز.]
اما مُنکَر، به فتح "ک" به معنای زشت، قبیح است:
اگر سیرتم خوب و گر منکَر است
خدایم به سِرّ، از تو داناتر است
(سعدی،بوستان)
و نیز به معنای عمل ناشایست یا نامشروع است: امر به معروف و نهی از منکَر.
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل منکِر/منکَر.
#درست‌خوانی
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
🟢 لشکر
این واژه، با "ک" نوشته می‌شود و نه "گ".
غالباً، آن را به صورت لشگر می‌نویسند و غلط است.
🟢🟢🟢
🟢 نعناع
تلفظ و املای این کلمه، به همین صورت، با حرف "ع" پایانی صحیح است. نعنا، تلفظ عامیانه‌ی آن است.
🟢🟢🟢
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل واژه‌های لشکر و نعناع.
#درست‌نویسی
#لشکر
#نعناع
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
نقطه‌نظر
این ترکیب که ترجمه‌ی لفظ به لفظ از فرانسوی یا انگلیسی است، در فارسی، بی‌معناست و بهتر است که از استعمال آن پرهیز شود.
در قدیم، نظرگاه به همین معنا بوده است و امروزه، دیدگاه نیز می‌گویند که درست است:
از نظرگاه است ای مغزِ وجود
اختلافِ مُسلِم و گَبر و یهود
(مثنوی مولوی)
حتی می‌توان نقطه را حذف کرد و نظر را تنها به کار برد: نظر من، این است. به جای: نقطه‌نظر من، این است.
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل نقطه‌نظر.
#درست‌نویسی
#نقطه‌نظر
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
وهله
به معنای نوبت، بار. حرف دوم این کلمه، "ه" است و نه "ح".
این کلمه را غالباً به صورت وحله می‌نویسند و غلط است.
🟢🟢🟢
هجده/ هیجده/ هژده/ هیژده
هر چهار صورت، صحیح است و هر چهار، در متون معتبر فارسی به کار رفته است.
🟢🟢🟢
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل وهله و هجده.
#درست‌نویسی
#وهله
#هجده
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
نردبان
این کلمه را گاهی به غلط، به صورت نردبام و نیز نَوَردبام (لابد به معنای وسیله‌ی نَوَردیدن بام) و حتی نوردبان می‌نویسند.
در متون نظم و نثر قدیم، نردبان آمده است و امروز هم در زبان گفتار، به همین صورت تلفظ می‌شود و صحیح است:
اقبالِ نانهاده، به کوشش نمی‌دهند
بر بام آسمان، نتوان شد به نردبان
(سعدی، مواعظ)
🟢🟢🟢🟢🟢
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل واژه‌ی نردبان.
#درست‌نویسی
#نردبان
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بنویسیم
مَأمور / مَعمور
این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
مأمور، به کسی که از طرف دولتی یا جمعیتی یا فردی وظیفه‌ای را انجام می‌دهد، اطلاق می‌شود.
اما معمور (اسم مفعول عِمارة )در فارسی، در مقام صفت استعمال می‌شود و به معنی آباد، آبادان است:
می‌رفت خیال تو ز چشم من و می‌گفت
هیهات ازین گوشه که معمور نمانده‌ست
(حافظ)
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل مأمور/ معمور.
#درست‌نویسی
#مأمور‌و‌معمور
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
درست بخوانیم
اَشعار / اِشعار
🟢 این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد.
🟢 اَشعار، جمع شعر است.
🟢 اِشعار، به معنای اطلاع دادن است و ترکیب فعلی آن در فارسی، اِشعار داشتن است.
🟢🟢🟢🟢🟢
غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، ذیل اَشعار/ اِشعار.
#درست‌نویسی‌ودرست‌خوانی
#اَشعار‌و‌اِشعار
#ابوالحسن‌نجفی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303