eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.3هزار دنبال‌کننده
1.7هزار عکس
71 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ نخست‌وزیر: وام گرفتن از خارج ننگ نیست، گرفته‌ایم و خواهیم گرفت/ برای کشاورز سیستانی از آمریکا نان تهیه می‌کنیم! حسنعلی منصور، نخست‌وزیر، در یک مصاحبه تلویزیونی که بعد از ظهر روز پنجشنبه انجام گرفت به اصلاح امور اداری و لزوم تحصیل و درآمد مالی و مادی برای اجرای برنامه‌های اصلاحات اشاره کرد و گفت: از جمله این امکانات یکی مقدورات مالی داخلی است و یکی امکاناتی است که ما بتوانیم از منابع خارجی کسب بکنیم، یعنی وام بگیریم، وام گرفتن ننگ نیست؛ زیرا کشورهای درحال توسعه تا آنجا که مقدورات مالی و امکانات اقتصادی آنها اجازه می‌دهد از اعتبارات خارجی برای اجرای برنامه‌های وسیع اقتصادی و اجتماعی استفاده می‌کنند. ما هم باید بکنیم، کرده‌ایم و خواهیم کرد، ولی یک مملکت نمی‌تواند با یک بودجه ضعیف و با توجه به اینکه فقط می‌تواند از امکانات خارجی استفاده کند و نسل‌های آینده را زیر فشار قرض خارجی قرار دهد، توسعه اقتصادی و اجتماعی خود را ادامه دهد. ما سطح اعتبارات برنامه سوم را از 145 میلیارد ریال به ۲۰۰ میلیارد ریال افزایش دادیم برای اینکه بتوانیم این برنامه را اجرا بکنیم. قسمتی از آن را از وام‌های خارجی استفاده می‌کنیم که موارد آن در بودجه کل مملکتی به تصویب مجلسین رسید. ما برای کشاورز سیستانی و بلوچستانی از آمریکا نان فراهم می‌کنیم! منصور در پایان سخنان خود اقدامات عمرانی و اصلاحی را که بایستی انجام شود برشمرد و از عموم مردم دعوت کرد که در جهاد ملی برای پیشرفت شرکت کنند و افزود: دولت محال و ممتنع است که اقدامی را برخلاف مصلحت و یا تصمیمی را بدون مطالعه و بدون در نظر گرفتن هدف‌های اساسی انقلاب و تحول ایران و بدون توجه به عدالت اجتماعی بکند. اگر ما از آمریکا برای کشاورز سیستانی و بلوچستانی نان فراهم می‌کنیم و به هر یک در خانه او بذر نان و پول از بانک کشاورزی می‌دهیم آنها هم اگر احتمالا در طول فصل زمستان ده ریال روی ده لیتر نفت به دولت بپردازند مسلما با استقبال خواهند پرداخت، کسانی که این مسائل را بزرگ می‌کنند، کسانی که به این مسائل جنبه سیاسی می‌دهند آنها هستند که بیشتر متنعم هستند، ولی حاضر نیستند که ذره‌ای از آن را برای سعادت ملت مصروف دارند، ولی من اطمینان دارم وقتی که مطمئن شدند که این راه راه صواب و حقیقت است آنها هم دلیلی ندارد که همکاری و مساعدت خود را از دولت دریغ دارند. متن کامل روزشمار را در این لینک بخوانید! https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ ناکامی دوساله تأمین گوشت برای مردم پایتخت؛ الگوی گوشت برای نان تأمین نان و گوشت مردم جامعه ایران، به دلیل اهمیت این دو ماده غذایی در برنامه غذایی این جامعه، مسئله‌ای استراتژیک به‌شمار می‌‎آمد. در سال‌های 1342 و 1343 در روزنامه‌های یومیه مشکل کمبود گوشت به‌ویژه در تهران، در روزهای متوالی در سرخط خبرها قرار داشته است. با توجه به همین مشکلات، وزیر تولیدات کشاورزی در سال‌های 1348 و 1349، الگویی را برای تأمین گوشت در پیش گرفت که نتیجه آن در روزنامه « » به خوبی منعکس شده است: «وزرات تولیدات درحالی‌که از یک تجربه دوساله تأمین گوشت مصرفی پایتخت با ناکامی دست برمی‌دارد، خود را به تجربه تلخ دیگری آلوده ساخته است. الگوی گوشت برای نان، با احتمال قوی مشکلاتی بیش از آنچه برای گوشت به بار آورد، در مورد نان خواهد آورد».1 1. مسعود مهاجر، «الگوی گوشت برای نان» (سخن امروز)، روزنامه آیندگان، سال چهارم، ش 1032، 1 خرداد 1350، ص 1. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ پشت صحنه کانون فرهنگی کبیر؛ مسافران تهران ـ تل‌آویو کانون فرهنگی کوروش کبیر یکی از مراکزی بود که در ظاهر جامعه یهودیان ایران را جامعه هدف خود قرار داده بود و یکی از مراکز فرهنگی یهودیان به‌شمار می‌آمد، اما اسنادی که از فعالیت‌های آن برجای مانده است حقیقت دیگری را نشان می‌دهد: «در جلسه بعد از ظهر روز سه‌شنبه 2/ 12/ 39 هیئت‌رئیسه کانون فرهنگی [کوروش کبیر] مرکب از آقایان امیریان، فیروز طالع، منظور اله، (رفیع القانیان، همتی، لاهیجی، نعیم، مبصری، سرژ (سورژ) و اعضای هیئت اجرائیه) که در محل کانون تشکیل شده بود، در مورد سمینار سه‌ماهه اول، خرداد 1340 مذاکره شد و تصمیم گرفتند که سی نفر در این سمینار به این ترتیب ده نفر مسلمان و بیست نفر از افراد یهودی که پنج نفر از شهرستان‌ها و پانزده نفر از مرکز طبق شرایطی که بعدا تعیین خواهد شد به تل‌آویو اعزام شوند. یهودیان قبل از مسلمانان اعزام خواهند شد. جلسه ساعت 10 خاتمه یافته است.»1 کنگره بزرگداشت کوروش هخامنشی توسط یهودیان ایرانی وابسته به اسرائیل شماره آرشیو: 364-139ح 1. مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، سازمان‌های یهودی و صهیونیستی در ایران، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، 1379، ص 336 . https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ علت عمده انحطاط ایران از نظر مورخ آمریکایی؛ چه کسی مقصر اصلی انحطاط ایران بود؟ دبلیو ام.جی اولسون، مورخ آمریکایی، که با تکیه بر اسناد و مدارک وزارت امور خارجه بریتانیا، وزارت جنگ بریتانیا، خاطرات و برخی از منابع فارسی کتاب «روابط ایران و انگلیس در جنگ جهانی اول» را نگاشت، درباره علت انحطاط ایران گفته است: «انحطاط ایران، مانند بیشتر کشورهای آسیایی، ناشی از عواملی بود که در ذات نظام اجتماعی و اقتصادی و سیاسی آن وجود داشت، اما علت عمده آن ورود یک گروه از اروپاییان بود که از قدرت نظامی و تکنولوژی برتر اروپایی برخوردار بودند که پیش از آن نهادها و روش‌های مقبول را ناکارآمد ساخته بود، و این ناتوانی برای ایران پیامدهای زیان‌باری داشت».1 یک انگیسی بر دوش چند تن از ساکنان منطقه خلیج فارس به سوی قایقی که منتظر اوست می‌رود شماره آرشیو: 8413-3ع 1. ویلیام جی اولسون، روابط ایران و انگلیس در جنگ جهانی اول، ترجمه حسن زنگنه، ص16. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ راه و رسم در دوره پهلوی هسته ابتدایی تشکیل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، تأسیس کتابخانه کودک بود که به پیشنهاد لیلی امیرارجمند و با موافقت و پشتیبانی فرح در دی‌ماه 1344ش با احداث یک ساختمان در پارک لاله تهران ایجاد شد. ایجاد این نهاد در میانه دهه 1340، در پرتو سیاست‌های فرهنگی آن دوران قابل درک است. پاسخ لیلی امیرارجمند به پیشنهاد انتشار کتاب زندگی پیامبر(ص) برای کودکان در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، گوشه‌ای از این سیاست را آشکار می‌کند: «... در مورد کتاب زندگی حضرت محمد(ص) برای کودکان و نوجوانان نوشته آقای محسن جاویدان که برای اظهار نظر به این کانون ارسال فرموده بودید به اطلاع می‌رسد این کتاب متأسفانه در روال راه و رسم همیشگی کانون نیست و خصوصیاتی که برای کودکان و نوجوانان در آن چشمگیر باشد، مشاهده نمی‌شود».1 سالن قرائت کتابخانه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شماره آرشیو: 123710-275م 1. مرکز بررسی اسناد تاریخی، زنان دربار به روایت اسناد ساواک؛ لیلی امیرارجمند، تهران، 1382، ص 135. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ سرنوشت ریل‌‌هایی که با مانع انگلستان مواجه شدند؛ راه حل انگلیس برای نرسیدن قطارهای ایرانی به هندوستان ایجاد راه آهن در ایران همواره یکی از آرزوهای ملی محسوب می‌شد، اما در زمان ایجاد آن در دوره رضاخان، بحث‌های بسیاری درباره مسیر آن شکل گرفت؛ به گونه‌ای که دراین‌باره گفت: «راه‌آهن در مملکت حکم شریان را دارد اما اگر مسیر آن درست نرفت، ممات را می‌آورد». با وجود تمام مخالفت‌ها مسیر این راه آهن شمال به جنوب شد. روزنامه « » ضمن اشاره به اینکه «رضاشاه از مهم‌ترین حامیان طرح شمالی ـ جنوبی راه آهن بود»، بر این نکته تأکیده کرده است که «به‌زعم بسیاری از کارشناسان سیاسی و نظامی، چنین طرحی منافی منافع کشور بود و بهترین طرح راه آهن برای ایران طرح شرقی ـ غربی به شمار می‌رفت». این روزنامه در بررسی علت انتخاب این مسیر به یکی از بحث‌هایی اشاره کرده است که در مجلس عوام انگلستان مطرح شد: «مسلما طرح شمالی ـ جنوبی در راستای سیاست انگلستان تعریف شده بود. [چرا که] لرد کرزن، نایب‌السلطنه هندوستان، در سال 1291ش در مجلس عوام انگلستان درباره طرح راه آهن ایران و منافع هندوستان چنین می‌گوید: "در مدت بیست سال تصدیق شد که هندوستان باید محاط باشد، در یک حلقه جبال و صحاری که بدون تلفات زیاد و پول، غیرقابل عبور باشد. ... این سیاست، هندوستان را از هر حمله‌ای حراست کرده ... اما اگر راه‌آهن غربی ـ شرقی ایران ساخته می‌شد، آن وقت تمام آن سیاست به خطا بود و به ما گفتند: این اصول را نپذیرید».1 1. محمد فرهمند، روزنامه تجدد ایران، 6 دی 1320. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ ثروتی که رقابت‌های حزبی آن را برملا کرد؛ مالک باغ هفده‌هزارمتری دزاشیب و ادعای حمایت از قشر فقیر! ، نخست‌وزیر و رهبر حزب ملّیون، بنابر حسادت‌هایی که میان او و اسدالله علم، رهبر حزب مردم، در نزدیکی به شاه و دربار وجود داشت، عملکرد رهبر حزب مردم را زیر نظر داشت. در یکی از نمایش‌های حزبی در محلات جنوب شهر تهران، آتش حسادت او به قدری فوران کرد که خطوط قرمز نانوشته را زیر پا گذاشت و از ثروت افسانه‌ای اسدالله علم پرده برداشت: «لابد شنیده‌اید که رهبر حزب مردم به جنوب شهر و جوادیه [در تهران] رفته و گفته شما هم باید زندگی‌تان مثل شمال شهری‌ها باشد و حزب [مردم] وعده می‌دهد چنین زندگی‌[ای] را برای شما فراهم خواهد ساخت. آن چیزی که در قاموس ما عوام‌فریبی است همین است. واقعا اگر می‌خواهند زندگی مردم بهتر شود رهبر حزب که صاحب همه چیز است ــ کار به املاک وسیع خارج از تهران ایشان ندارم ــ همین باغ ایشان در دزاشیب هفده‌هزار متر است، دوهزار متر برای خود نگه دارد پانزده‌هزار متر بقیه را ببرند به جنوب شهری‌ها بدهند».1 1. خواندنی‌ها، س 19، ش 3، سه‌شنبه 8 مهر 1337، ص 10. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ از منظر یکی از پایه‌گذاران برنامه‌ریزی توسعه در دوره پهلوی؛ چرا غالبا در ایران سیب‌زمینی، پیاز، تخم مرغ، گوشت و... پیدا نمی‌شد؟ «غالبا به تواتر اتفاق می‌افتاد سیب‌زمینی پیدا نمی‌شد، پیاز پیدا نمی‌شد، تخم مرغ پیدا نمی‌شد، گوشت پیدا نمی‌شد؛ چرا در ایرانی که می‌بایست خودش تمام این کالاها را عمل می‌آورد و حتی صادرکننده آنها بود چنین اتفاقی رخ می‌داد؟ برای اینکه سیاست غلط داشتیم؛ اجازه دادیم کشاورزی ایران کاملا نابود شود. این ــ به قول خودشان ــ اصلاحات ارضی پدر کشاورزی مملکت را درآورد. من تصور می‌کنم شاه این کار را فقط و فقط برای این انجام داد که در غرب به‌خصوص آمریکا وجهه‌ای پیدا کند و الا این کار از اول تا آخرش غلط بود .... چرا غلط بود؟ برای اینکه در اجرای آن اصلا به این موضوع توجه نشد که این کار صحیح است یا خیر، بلکه تمام توجه بر این مسئله بود که این اقدام چه اثری در دنیای خارج خواهد گذاشت. خارجی‌ها هم خودشان را گول می‌زدند که ما الان در این قسمت دنیا جزیره‌ای داریم که هیچ چیزی نمی‌تواند آن را متزلزل کند و بنابراین [به شاه] کارت بلانش1 دادند.»2 2. تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد، مصاحبه با ابوالحسن ابتهاج، نوار شماره 14، صص 10-11. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
هدایت شده از کافه تاریخ
✳️ انتقاد از جشنهای 2500 ساله از وعاظ شجاع و تأثیرگذار در جریان نهضت امام خمینی(ره) باید به حجت‌الاسلام محمدتقی فلسفی اشاره کرد. ایشان در منابر و سخنرانی‌های خود همواره به انتقاد از سیاست‌های رژیم پرداخته و در هر فرصتی از امام خمینی(ره) و اندیشه‌های ایشان حمایت می‌کرد. در سندی به سال 1350 راجع به یکی از سخنرانی‌های وی آمده است: «فلسفی در بدو منبر خود چندین بار برای سلامتی خمینی صلوات فرستاده و در سخنرانی خود به برگزاری جشن‌های دوهزار و پانصد سال شاهنشاهی ایران حمله نمود.» cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ مردگانی که زنده‌اند و زنده‌هایی که مُرده! روزنامه « » امروز در دو گزارش مجزا به مشکل عجیب گروهی از مردم کشور پرداخت. در گزارش اول آمده است: «محال دول» با هیجده پارچه قریه تابعه که در نزدیکی رضائیه واقع شده است نزدیک به بیست‌هزار نفر جمعیت دارد. قصبه دول تا چند سال قبل تابع رضائیه بود، ولی چهار پنج سال پیش به علت نامعلومی این بخش در حقیقت تجزیه شد و از جمله امور مربوط به آمار محال دول به عهده مأموران اداره آمار بخش اشنویه که بیش از صد کیلومتر با «دول» فاصله دارد محول گردید. به توجه به این مسافت زیاد نه مردم می‌توانند برای نوزادان خود شناسنامه بگیرند و نه مأموری برای صدور و یا ابطال شناسنامه متوفیان به محال می‌آید. دیر و زود آمدن مأموران آمار به محال دول گاهگاهی ماجرای عجیبی به‌وجود می‌آورد و مردم قریه را دچار دردسر می‌سازد. از جمله چندی قبل مأموران نظام وظیفه به این محل آمدند و از کدخدا خواستند فرزند شخصی به نام اسکندر را برای اعزام به آنان تحویل دهد. کدخدا که می‌دانست شخص مورد نظر مُرده است چگونگی را به اطلاع مأموران رسانید، ولی مأمورین اظهارات کدخدا را قبول نمی‌کردند و به استناد دفاتر آمار و فهرست موجود در نظام وظیفه نام‌برده زنده است و باید به خدمت سربازی اعزام شود خلاصه اظهارات کدخدا و مطلعین مورد توجه قرار نگرفت و پدر مشمول بارها برای بازجویی و اثبات مرگ فرزندش به شهر احضار شد و مبالغی صرف هزینه رفت‌وآمد کرد و سرانجام پس از تحمل خسارت فراوان ثابت کرد پسرش مُرده است. به دنبال این حادثه وقتی در قصبه صحبت از مردگان به میان می‌آید مردم به یکدیگر می‌گویند درست است که فلانی مُرده است، ولی به حکم قانون زنده است! «کیهان» در یک خبر دیگر نوشت: مردی به خاطر گرفتن شناسنامه برای دخترش به اداره ثبت احوال بخش 20 تهران مراجعه کرد و پس از مدتی دوندگی سرانجام جواب شنید طبق اسنادی که در دست است چند سال قبل فوت کرده و نامش در دفتر مُردگان شهرستان مشکین‌شهر به ثبت رسیده است! همین مرد در حالی که تعدادی نامه در دست داشت در یکی از راهروهای دادسرای تهران سراغ اتاق دادستان را می‌گرفت و وقتی از او سؤال شد که با دادستان چه کار داری؟ او گفت: آمده‌ام از طریق قانونی ثابت کنم که زنده‌ام؛ چون اداره ثبت احوال مرا مُرده می‌داند! متن کامل روزشمار را در این لینک بخوانید! https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
‍ ✳️با توجه به استقبال مخاطبان و نیز شرایط به‌وجودآمده بر اثر شیوع ویروس کرونا؛  مهلت شرکت در جشنواره تاریخ‌نگاشت و برگزاری مراسم اختتامیه تمدید شد دبیرخانه با توجه به استقبال مخاطبان و نیز شرایط به‌وجودآمده بر اثر شیوع ویروس کرونا، مهلت شرکت در جشنواره تاریخ‌نگاشت را تمدید نمود به گزارش روابط عمومی ، این پژوهشکده که نخستین جشنواره اینفوگرافیک را در حوزه تاریخ معاصر ایران برگزار نموده، با توجه به استقبال مخاطبان و نیز شرایط به‌وجودآمده بر اثر شیوع ویروس کرونا، در نظر دارد مهلت شرکت در جشنواره تاریخ‌نگاشت را تمدید نماید و مراسم اختتامیه را با تأخیر برگزار کند.   با توجه به این تصمیم، علاقه‌مندان برای شرکت در این جشنواره می‌توانند تا 26 دی 1399 آثار خود را از طریق تارنمای جشنواره «تاریخ‌نگاشت» به دبیرخانه این جشنواره ارسال کنند.   این جشنواره، که «تاریخ‌نگاشت» نام دارد، در دو بخش دانش‌آموزی و حرفه‌ای برگزار می‌شود و هدف از برگزاری آن، ایجاد زمینه‌ای برای بروز استعدادها در ارائه اطلاع‌نگاشت (اینفوگرافیک) از تاریخ و انتقال تصویری اطلاعات تاریخی به مخاطبان است.   بنابر این گزارش، در مراسم اختتامیه جشنواره «تاریخ‌نگاشت» (که زمان آن 21 بهمن 1399 می‌باشد)، به صاحبان آثار برتر جوایزی به قرار زیر اهدا خواهد شد:   رتبه اول: ۳۰ میلیون ریال، لوح تقدیر و تندیس جشنواره رتبه دوم: ۲۰ میلیون ریال و لوح تقدیر رتبه سوم: ۱۰ میلیون ریال و لوح تقدیر شایسته تقدیر: ۵ میلیون ریال و لوح تقدیر   محورهای جشنواره شامل سیاست، فرهنگ و رسانه، اقتصاد و نفت، توسعه، اجتماع، نیروهای نظامی و امنیتی و انقلاب اسلامی است.   علاقه‌مندان به شرکت در جشنواره «تاریخ‌نگاشت» برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این جشنواره یا ارسال آثار خود می‌توانند از راه‌های ارتباطی زیر اقدام کنند:   تارنما:  infographic.iichs.ir رایانامه: info@infographic.iichs.ir شماره تماس دبیرخانه: 22003490-021  و 09028404402   شایان ذکر است دبیرخانه جشنواره «تاریخ‌نگاشت» در تهران، الهیه، خیابان شهید فیاضی (فرشته)، نبش خیابان چناران، شماره 15 قرار دارد. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ دخالت در و ایران در دوره ؛ سبقه تاریخی نگرانی‌ها از شعرخوانی واکنش‌ها به قرائت بخشی از شعر «آی آراز» (ارس) توسط رئیس‌جمهور ترکیه در رژه پیروزی جمهوری آذربایجان (20 آذر 1399) ادامه دارد؛ شعری که توسط استاد زنده‌یاد یحیی شیدا، شاعر آذربایجانی، خطاب به رود ارس و در رثای از دست رفتن منطقه قفقاز از ایران سروده شده و به واقع خواستار بازگشت آذربایجان به آغوش پاک ایران است. شعر فوق سبب بروز تنش در روابط دیپلماتیک و دوستانه ایران و ترکیه شده است و ایران تفسیر غلط اردوغان از مضمون این شعر را در تضاد با منافع ملی دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان و ناقض تمامیت ارضی کشورمان می‌داند. با اینکه برخی معترض و نگران تندروی و افراط در برخورد با این ماجرا هستند، و به هیچ روی نمی‌توان فحاشی و افراط در مسائل حساس دیپلماتیک را توجیه کرد، اما باید توجه شود نگرانی‌ها جدی است و سبقه تاریخی نیز دارد. کسانی که در روزگار ستم به واژگان، شعر ارس را ابزار تمایلات جدایی­طلبانه خود ساخته و آنها که نگران دیپلماسی و روابط دوستانه دو کشور هستند، سند زیر را بخوانند: ادامه در پست بعد ...
پژوهشکده تاریخ معاصر
✳️ دخالت #ترکیه در #آذربایجان و #کردستان ایران در دوره #پهلوی_اول ؛ سبقه تاریخی نگرانی‌ها از شعرخوان
✳️ دخالت در و ایران در دوره ؛ سبقه تاریخی نگرانی‌ها از شعرخوانی از پست قبل بخوانید؛ https://eitaa.com/iichs_ir/5421 26 خرداد 1304 مقام منیع ریاست‌الوزراء و ریاست عالیه کل قواء دامت عظمه البته خاطر اشرف مستحضر شده است که از چندی به این طرف، ترک‌ها در آذربایجان به وسایل مختلفه شروع به تبلیغات نموده و نقشه عملیاتشان هم تشکیل یک مؤسسه (به نام ترک اوجاقی) در این مناطق می‌باشد که بدین وسیله می‌خواهند تدریجا اعمال نفوذ کرده به خیالات پوچ و دور و دراز خود (که استیلای آذربایجان و باز شدن راه سوق‌الجیشی از این منطقه به ترکستان روسیه و ممالک هند است) موفق شوند از جمله اخیرا پس از تنکیل اکراد و اسکات غائله کردستان که برای تبلیغ اکراد در اکثر نقاط کردستان مدارسی از طرف دولت ترکیه تشکیل و معلمین زیادی مخصوصا از اسلامبول به آن نقاط اعزام گردیده ترکیه از فرصت استفاده نموده بر دامنه تبلیغات و عملیات حق‌شکنانه خود در کردستان ایران و آذربایجان توسعه داده است که اگر اندکی تعمّق و دقّت شود به‌خوبی مکشوف می‌گردد که ترک‌ها به‌وسیله بعضی ایرانی‌های خائن و مخصوصا مهاجرین قفقاز که بدون استثنا تمامی سرسلسله و متنفذین آنها ترک فیل هستند علنا در این نقاط مشغول تبلیغات و عملیات مضره می‌باشند. عمده تأسف فدوی از این است که ایران مهماندوست و این مملکت بلادیده همیشه دشمنان خود را در داخله خویش نوازش و پذیرایی می‌نماید؛ زیرا این قفقازی‌های خائن با آن حال شدت و سختی که آخرین رمق‌های زندگانی خود را به تحلیل داده و رو به اضمحلال می‌رفتند ایران دست رأفت و نوازش به طرف آنها دراز و آنان را از آن همه بی‌نوایی و فلاکت نجات داده فرجی بعد از شدت را نایل آمدند و بالاخره دولت ایران با وجود ضیق مالیه خود و زیادی عده بیکاران هزارها نفوس ایرانی که محتاج شام شب و دچار کمال بدبختی و فلاکت می‌باشند با این حال حاضره تمامی آنها را از روی شفقت در دوایر خودش استخدام و معاش‌شان را مرتبا تأمین نموده ولی مهاجرین مزبور از این همه رأفت و مهمان‌نوازی دولت سوء استفاده کرده با پول دولت و ملتی که حیات و زندگانی خود و عائله‌شان تأمین می‌گردد به آن دولت و ملت نجیب علنا خیانت را روا داشته در داخله مملکت آلت اجرائیه مقاصد دشمنان این آب و خاک شده‌اند. اینک برای اصلاح این احوال و اوضاع بر خلاف انتظار جسارتا پیشنهادات ذیل را تقدیم آستان آن یگانه سرپرست حقیقی ایرانیان می‌نماید. 1. امر و مقرر شود حتی‌الامکان مهاجرین قفقاز را به وسایل مقتضیه از دوایر رسمی که تدریجا با سواد دولت آشنا و آگاه شده‌اند خارج و در صورت امکان از نقاط آذربایجان اخراجشان نمایند. و الا تدابیری اتخاذ شود که دایره عملیاتشان محدود و کاملا در تحت نظر باشد. 2. از طرف وزارت جلیله معارف در تمامی نقاط کردستان مدارس ابتدایی تأسیس و معلمین مخصوص اعزام و زبان مادری ایران را در میان اکراد ترویج و معمول نموده و از جراید مرکز هم ولو به طور مجانی باشد (چنانچه از طرف دولت ترکیه اخیرا این نظریه کاملا ملحوظ و در تمام نقاط کردستان و اغلب نقاط آذربایجان جراید ترک را منتشر و تبلیغات می‌نمایند) تا اقصی نقاط کردستان ارسال و بدین وسیله در میان اکراد تبلیغات شود. در خاتمه برای مزید استحضار خاطر اشرف یک نسخه مجله ینگی قفقاز در تحت نمره 16 تقدیم آستان مبارک گردید. یک فقره مقاله آن که در تحت عنوان (بالشویک و ایران) از لحاظ انور مبارک خواهد گذشت. نگارنده مقاله میخواسته است به یک تیر دو نشان نمایند؛ یعنی با مشوب نمودن اذهان ملت و ساویت از یکدیگر آب را گل‌آلود کرده برای خود ماهی بگیرد و از طرف دیگر دولت ترک را دوست و حامی دولت ایران و سایر دول اسلامی به قلم بدهد ملت ایران را از تشبث و عملیات حق‌شکنانه خود اغفال و انظار توجه را به طرف روسیه متوجه سازد. مدیر مهمانخانه رشت حسین یونس‌زاده» https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ وقتی که اتاق اصناف، اتاق مأموران امنیتی شد با شکل‌گیری اتاق اصناف در دوره پهلوی دوم این انتظار وجود داشت که تشکل تازه‌تأسیس در زمینه ایجاد توازن در بازار و انتقال خواسته‌های فعالان اقتصادی به دولت و بالعکس فعالیت کند. مهم‌ترین وظایف تعریف‌شده برای اتاق اصناف شامل هماهنگی، همکاری و نظارت بر اتحایه‌های صنفی، صدور و ابطال پروانه کسب، حل اختلافات و... بود. پس از مدتی که از فعالیت این تشکل گذشت به جای آنکه انتظارات یادشده برآورده شود، نارضایتی عجیبی بین مردم ایجاد شد؛ چرا که «سازمان امنیت می‌خواست بر اصناف و بازار اختیار مطلق داشته باشد؛ چون به قدرت آنها آشنا بود».1 اصناف و به‌ویژه بازار نهادی بود که به صورت بالقوه و به دلیل ارتباط با روحانیت در تقابل با رژیم پهلوی قرار داشت؛ «در بین اصناف و بازاری‌ها عده‌ای هستند که بر اثر اعتقادات مذهبی مبالغ نسبتا زیادی در اختیار مقامات روحانی می‌گذارند که برحسب معمول قسمت اعظم این وجوه در اختیار مخالفین قرار می‌گیرد. این افراد بایستی دقیقا شناخته شوند و میزان وجوهی که می‌پردازند معلوم گردد سپس با دقت هر چه تمام‌تر و به طور نامحسوس باید درآمدهای حقیقی این طبقه که از آن به میزان زیاد به طبقه روحانیون مخالف پرداخت می‌نمایند برای سازمان‌های وصولی مالیاتی تعیین و سپس رؤسای دارایی و شهرداری محل را وادار نمود که در اخذ مالیات و عوارض شهرداری به‌خصوص مالیات‌های معوقه از آنان شدت عمل به خرج دهند.»2 «برای همین سازمان امنیت کوشید از طریق اتاق اصناف، اصناف و بازار را تحت مهمیز قرار دهد. این وضعیت نارضایتی عجیبی بین مردم ایجاد کرد. من [: فلیکس آقایان3] هر کاری کردم موفق نشدم ترتیبی بدهم که این اتاق اصناف در عوض اینکه از حقوق اصناف دفاع بکند، آنها را زجر ندهد و اذیت نکند و آزادشان بگذارد».4 سخنرانی امیرعباس ، نخست‌وزیر، در دیدار با اعضای اتاق اصناف تهران شماره آرشیو: 6011-4ع 1. ، مصاحبه با فلیکس آقایان، نوار شماره 1، ص 10. 2. قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 6 ، ص 397. 3. فلیکس آقایان، مشاور عالی حقوقی اصناف، بزرگ‌‎ترین قاچاقچی ایرانی مواد مخدر و یکی از مهم‌ترین قاچاقچیان بین‌المللی به شمار می‌آمد. او یکی از نزدیک‌ترین دوستان محمدرضا بود و در اکثر ساعات فراغت او حضور داشت. آقایان مردی هرزه بود که با زن‌های کاباره رفت‌وآمد داشت و اکثر صاحبان و مستخدمین کاباره‌ها تابع محض او بودند. او بزرگ‌ترین سازمان مخفی گانگستری را در ایران اداره می‌کرد و از کاباره‌های تهران، آبادان، خرمشهر و... حق حساب می‌گرفت. 4. تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد، همان، ص 10. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ تعهدنامه زیرکانه آیت‌الله مصطفی خمینی به ساواک! ، فرزند آیت‌الله خمینی، طی تعهدی برای آزادی از زندان تصریح کرده است: «اینجانب مصطفی خمینی فرزند حضرت آیت‌اللّه العظمی خمینی مصطفوی دارنده شناسنامه شماره 89 صادره از خمین گلپایگان متولد سنه 1310 تعهد می‌نماید که دیگر هیچ گونه اقداماتی که در جهت مصالح عمومی باشد مرتکب نشوم».2 بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 8 دی 1343 «سیدمصطفی خمینی در ساعت 18 روز 8 /10 /43 از زندان مرخص و ممکن است در ظرف امشب یا فردا به قم عزیمت نماید تماس‌ها و ملاقات‌های او را زیر نظر گرفته و به موقع گزارش نمایید». منبع: شهید آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی به روایت اسناد ساواک، ص 108 پی نوشت: آیت‌الله سیدمصطفی خمینی در نهایت شجاعت و زیرکی و داشتن روحیات منحصربه‌فرد، در این تعهدنامه به جای نوشتن عبارت «خلاف مصالح عمومی» کلمه خلاف را ننوشته است. در واقع او تعهد نموده است که هیچ‌گونه اقدامی در جهت آنچه که از نظر مأموران ساواک مصالح عمومی است، برندارد. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ از دریچه خاطرات؛ از نقد جمهوری‌خواهی تا سدسازی بدون آب مروری بر خاطرات افراد و شخصیت‌های مختلف در دوران رضاخان ضمن نشان دادن زوایای کمتر دیده‌شده دوران حکومت او این مسئله را به‌خوبی نشان می‌دهد که سبک نوسازی او نه‌تنها مورد انتقاد مخالفش بوده است، بلکه حتی افرادی که جزء کارگزاران حکومتی نیز بوده‌اند، نسبت به شیوه نوسازی او نقدهای جدی داشته‌اند؛ بااین‌حال فضای اختناق در آن زمان مانع از این مسئله می‌شد تا آنها بتوانند نقدهای خود را مطرح کنند. رضاخان سردار سپه، وزیر جنگ، به اتفاق عده‌ای از نظامیان در بازدید از اداره خالصجات و مالیات‌های مستقیم برای مطالعه متن کامل این مقاله بر روی لینک کلیک کنید! https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ ثروتی که رقابت‌های حزبی آن را برملا کرد؛ مالک باغ هفده‌هزارمتری دزاشیب و ادعای حمایت از قشر فقیر! ، نخست‌وزیر و رهبر حزب ملّیون، بنابر حسادت‌هایی که میان او و اسدالله علم، رهبر حزب مردم، در نزدیکی به شاه و دربار وجود داشت، عملکرد رهبر حزب مردم را زیر نظر داشت. در یکی از نمایش‌های حزبی در محلات جنوب شهر تهران، آتش حسادت او به قدری فوران کرد که خطوط قرمز نانوشته را زیر پا گذاشت و از ثروت افسانه‌ای اسدالله علم پرده برداشت: «لابد شنیده‌اید که رهبر حزب مردم به جنوب شهر و جوادیه [در تهران] رفته و گفته شما هم باید زندگی‌تان مثل شمال شهری‌ها باشد و حزب [مردم] وعده می‌دهد چنین زندگی‌[ای] را برای شما فراهم خواهد ساخت. آن چیزی که در قاموس ما عوام‌فریبی است همین است. واقعا اگر می‌خواهند زندگی مردم بهتر شود رهبر حزب که صاحب همه چیز است ــ کار به املاک وسیع خارج از تهران ایشان ندارم ــ همین باغ ایشان در دزاشیب هفده‌هزار متر است، دوهزار متر برای خود نگه دارد پانزده‌هزار متر بقیه را ببرند به جنوب شهری‌ها بدهند».1 1. خواندنی‌ها، س 19، ش 3، سه‌شنبه 8 مهر 1337، ص 10. گفت‌وگوی اسدالله علم نخست‌وزیر با لیندون جانسون معاون رئیس‌جمهوری آمریکا، در حاشیه یک مهمانی در تهران. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ جوان دشتستانی چگونه کرسی ساوه را در مجلس اشغال کرد؟ شرح در پست زیر : https://eitaa.com/iichs_ir/5428
پژوهشکده تاریخ معاصر
✳️ جوان دشتستانی چگونه کرسی ساوه را در مجلس اشغال کرد؟ شرح در پست زیر : https://eitaa.com/iichs_i
✳️ جوان دشتستانی چگونه کرسی ساوه را در مجلس اشغال کرد؟ یکی از نمایندگانی که در انتخابات دوره پنجم مجلس شورای ملی (مجلسی که زمینه تغییر سلطنت از قاجاریه به پهلوی را فراهم کرد) کرسی نمایندگی را به دست آورد بود. این جوان دشتستانی از ساوه وارد مجلس شد؛ حال‌آنکه «نه هـوای سـاوه را اسـتشمام کرده و نه جرعه‌ای آب آنجا را نوشیده‌ و نه‌ معروفیت محلی» داشت.1 در ۲8 دی ۱۳۰۲ فرج‌الله بهرامی با ارسال نامه‌ای به کفیل ارکان حرب قشون، دستور رضاخان مبنی بر انتخاب علی دشتی از ساوه را به مسئولین امر ابلاغ کرد. در این نامه چنین آمده است: «کفالت محترم ارکان حرب کل قشون. در موضوع وکالت دشتی در ساوه، شرحی حضور مبارک حضرت اشرف روحی فداه عرض شد. معلوم گردید به جنابعالی دستور شفاهی فرموده‌اند و به بنده نیز امر فرمودند ابلاغا تصدیع دهم که در ظرف امروز از صدور تلگراف رمز و غیره و هر وسیله‌ای که تسریع آن را عقیده دارید، با کمال فوریت تصمیمی اتخاذ فرمایید که انتخاب ایشان در ساوه حتمی و دچار تردید نگردد. فرج‌الله بهرامی دبیر اعظم».2 علی دشتی، در دوره غائله جمهوری‌خواهی، فعال‌ترین و متنفذترین روزنامه‌نگار مدافع رضاخان سردارسپه شناخته می‌شد که در نشریه «شفق سرخ» مطالبی به حمایت از او منتشر می‎‌کرد. فرج‌الله بهرامی، رئیس کابینه وزارت جنگ و منشی رضاخان سردارسپه، نیز مخفیانه و با نام مستعار ف. برزگر در «شفق سرخ» می‌نوشت. او رابط سردارسپه با دشتی و اقمار سرخ او بود. البته خود دشتی نیز با سردارسپه دیدارهای خصوصی مکرر داشت. علی دشتی و فرج‌الله بهرامی شماره آرشیو: 175-4ع 1. قهرمان میرزا سالور، روزنامه خاطرات عین‌السلطنه، ج ۹، به کوشش مسعود سالور، ایرج افشار، تهران، اساطیر، 1374، ص 6733. 2. انتخاب مجلس پنجم به روایت اسناد، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1384، ص 423. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ تأثیر الطاف ملوکانه بر افزایش جمعیت بهائیان؛ دستوراتی که مقدم بر اوامر ملوکانه بود! ، مشاور عالی حقوقی اصناف، که یکی از نزدیک‌ترین دوستان محمدرضا پهلوی و نیز یکی از قاچاقچیان بین‌المللی مواد مخدر به‌شمار می‌آمد، بزرگ‌ترین سازمان مخفی گانگستری را در ایران اداره می‌کرد؛ با وجود این، او در برابر قدرت کانون‌های بهائی در ایران لنگ می‌انداخت؛ چرا که «بیشتر کارها به‌دست بهائی‌ها سپرده شد؛ به ترتیبی که اکثر پست‌های مهم در کانون بهائی‌ها تعیین و بعد به شاه پیشنهاد می‌شد؛ شاه هم تصویب و ابلاغ می‌کرد. هویدا، روحانی، و... همه بهائی بودند. البته ما در ایران بهائی داشتیم، ولی تعدادشان بسیار کم بود، اما وقتی وضع بهائی‌ها خوب شد و شاه به آنها لطف پیدا کرد، بسیاری مصلحتی ــ و نه واقعی ــ بهائی شدند تا پست‌های خوبی بگیرند. من حتی در یکی از گزارش‌هایم به شاه، صراحتا روی کاغذ نوشتم که "سازمان برنامه دستورات فرقه را مقدم بر اوامر ملوکانه می‌داند". و این‌طور هم بود».1 تعدادی از بهائیان در سفر به شماره آرشیو: 119-133س 1. تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد، مصاحبه با فلیکس آقایان، نوار شماره 1، ص 8. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ نگاهی به نشریه انتقام؛ نشریه مخفی پس از کودتای 28 مرداد 1332 و سقوط دولت مصدق، محمدرضا پهلوی به ایران بازگشت و با تقویت ارتش و ایجاد ساواک به سرکوب تمامی جریان‌های مخالف خویش پرداخت. با آغاز دهه 1340 تحولات و رخدادهای مهمی در کشور به‌وجود آمد. محمدرضا پهلوی با حمایت‌های کندی، رئیس‌جمهور آمریکا، برنامه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی را به منظور جلوگیری از انقلاب توده‌ای به اجرا گذاشت. با تحمیل شدن این برنامه‌ها در ایران، امام خمینی به مخالفت با این اقدامات رژیم برخاست. رژیم پهلوی در واکنش به مخالفت‌های امام و علمای مذهبی به دستگیری، تبعید و سرکوب آنها دست زد. رژیم پهلوی پس از تبعید امام خمینی هرگونه حرکت مستقل را به‌‎شدت سرکوب و امکان فعالیت آزاد سیاسی را از بین برد. در چنین وضعیتی آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی، از طلبه‌های مبارز حوزه علمیه قم، به ‌منظور استمرار مبارزه، آگاه نمودن افکار جامعه و طلاب حوزه از شرایط سیاسی کشور و افشای «جنایت‌های رژیم»، نشریه مخفی با عنوان انتقام را به مدت یک سال (441343-1344ش) در قم و تهران منتشر کرد. برای مطالعه متن کامل این مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید؛ https://b2n.ir/497993 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ با همکاری پژوهشکده تاریخ معاصر و خانه کتاب و ادبیات ایران؛ جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی برگزار می‌شود به گزارش روابط عمومی ، دکتر ، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر، و ایوب دهقانکار، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، به منظور برگزاری «جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی» تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند. به موجب این تفاهم‌نامه، پژوهشکده تاریخ معاصر و خانه کتاب و ادبیات ایران با همکاری هم، کتاب‌های منتشرشده با موضوع‌های زندگی‌نامه و شرح‌حال‌نویسی، خاطرات و مستندنگاری، تحقیقات و پژوهش‌های تاریخی، تاریخ شفاهی، اسناد و پژوهش‌های اسنادی و داستان و رمان تاریخی را که در بازه زمانی 1397-1357(گام اول انقلاب) منتشر شده باشند بررسی و با معرفی بهترین آثار، جوایزی به مؤلفان آنها اهدا خواهند کرد. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ گزارش‌هایی از درباره فعالیت حزب اقلیت مردم چوقولی‌های رهبران دو حزب مردم و ملّیون در محضر شاه در اردیبهشت ۱۳۳۶ش موجودیت خود را اعلام کرد. رهبر این حزب تا پایان حیات سیاسی آن امیراسدالله علم بود. یک سال بعد دومین حزب دولتی توسط نخست‌وزیر وقت، منوچهر اقبال، تأسیس شد (۱۳۳۷ش). اعضای این حزب بیشتر از میان وزرا، نمایندگان مجلس و مقامات وقت بودند و نقش حزب اکثریت را در مقابل اقلیت (حزب مردم) بازی می‌کردند. این دو حزب در ظاهر تلاش می‌کردند نظام دو حزبی را به فرمان محمدرضا پهلوی در ایران به نمایش بگذارند. چون فلسفه وجودی هر دو حزب حکومت‌ساخته مردم و ملّیون «پیروی از منوّیات شاهانه» بود، رهبران هر دو حزب نیز از تخریب چهره رقیب خود نزد شاه کوتاهی نمی‌کردند. در حقیقت نحوه تقرب به «ذات ملوکانه» خود جایی برای رقابت دو طرف بود. ساواک در 18 شهریور 1336 دراین‌باره گزارش داده است: «روز گذشته آقای علم در کلوپ حزب مردم به دکتر ریاحی و دکتر صالحی، پزشکان وزارت بهداری، اظهار داشته که از این پس علنا با دولت مخالفت خواهند کرد و چنانچه دولتی‌ها بخواهند ذهن اعلیحضرت همایون شاهنشاه را نسبت به اعضای حزب مشوب نمایند، آنها هم اشخاصی را در اختیار دارند که به مقام شامخ سلطنت نزدیک بوده و می‌توانند به شرف عرض ملوکانه برسانند که اظهارات مخالفین خلاف واقع می‌باشد».1 1. مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی (پرونده حزب مردم) https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ با همکاری و خانه کتاب و ادبیات ایران؛ فراخوان اولین جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی منتشر شد به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تاریخ معاصر، اولین جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی با هدف ارتقای فرهنگ و حافظه تاریخی جامعه اسلامی ایران و حفظ استقلال و هویت فرهنگی، شناسایی و معرفی کتاب‌های برتر در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی (ریشه‌ها و پیامدها)، کمک به اعتلای سطح دانش تاریخی و فرهنگ مکتوب، مقابله با تحریف تاریخ انقلاب اسلامی، حمایت و تشویق مؤلفان و پدیدآورندگان متعهد و متخصص سراسر کشور در این حوزه در بهمن 1399 برگزار می‌شود. دبیرخانه اولین جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی از ناشران، پدیدآورندگان، مترجمان و مصححان دعوت می‌کند با ثبت‌نام در تارنمای اینترنتی www.tarikhsal.ir کتاب یا کتاب‌های پیشنهادی خود را به این دبیرخانه ارسال کنند. آثار منتشرشده در بازه زمانی 1357ـ1397 (گام اول انقلاب) در جشنواره قابل بررسی و داوری خواهند بود. بر اساس این فراخوان، کتاب‌های ارسال باید دارای برگه اعلام وصول باشند و جزء کتاب‌های کمک‌درسی و عکس‌برداری‌شده نباشند. فقط آثاری در جایزه کتاب انقلاب اسلامی داوری و ارزیابی می‌شوند که پدیدآورنده یا ناشر کتاب، کاربرگ ثبت‌‌نام را در تارنمای این جایزه پر کرده و به ‌همراه دو نسخه از کتاب به دبیرخانه ارسال کند. داوری آثار مربوط به بازه زمانی 1357ـ1395 در قالب تشویقی ـ رقابتی و آثار مربوط به سال‌های 1396ـ1397 در قالب ضوابط رقابتی صورت می‌گیرد. شایان ذکر است آثار دریافت‌شده بازگردانده نخواهند شد. علاقه‌مندان می‌توانند آثار تألیف، ترجمه و تصحیح خود را در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی (ریشه‌ها و پیامدها) در بخش‌های کلیات (دانشنامه‌های تخصصی، کتاب‌شناسی توصیفی تحلیلی و روزشمار)، خاطرات، زندگی‌نامه و شرح‌حال‌نویسی، مستندنگاری (سفرنامه‌نویسی، یادداشت‌های روزانه و عکس‌نوشت)، تحقیقات و پژوهش‌های تاریخی، تاریخ شفاهی، اسناد و پژوهش‌های اسنادی، رمان تاریخی و کودک و نوجوان به این جایزه ارسال کنند. مهلت ارسال آثار به اولین جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی 10 بهمن‌ماه سال جاری است و علاقه‌مندان می‌توانند آثار خود را به نشانی تهران، الهیه، خیابان شهید فیاضی (فرشته)، نبش خیابان چناران، پژوهشکده تاریخ معاصر، پلاک 15، کدپستی: 1964964353 ارسال کنند یا برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن 02122608690 تماس گیرند. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ عوامل دیکتاتورشدن از زبان مدیرعامل سازمان برنامه او؛ ماحصل «بله‌قربان‌گویی» و «بله‌قربان‌شنوی» در پست بعد بخوانید ... https://eitaa.com/iichs_ir/5441
پژوهشکده تاریخ معاصر
✳️ عوامل دیکتاتورشدن #محمدرضا_پهلوی از زبان مدیرعامل سازمان برنامه او؛ ماحصل «بله‌قربان‌گویی» و «بله
✳️ عوامل دیکتاتورشدن از زبان مدیرعامل سازمان برنامه او؛ ماحصل «بله‌قربان‌گویی» و «بله‌قربان‌شنوی» «بله‌قربان‌گویی» و «بله‌قربان‌شنوی» یکی از شیوه‌های مدیریتی است که در تاریخ ایران، به‌ویژه در دوره پهلوی، برای دستیابی به منصب، حفظ آن و ترقی در ساختار مدیریتی کشور بسیار کاربرد داشته است. این شیوه مدیریتی که در رأس رژیم تولید می‌شد و در زیر ساختارها جریان می‌یافت، پیامدهایی داشت که یکی از آنها را از زبان یکی از همین بله‌قربان‌گوها و بله‌قربان‌شنوها می‌خوانیم: ابوالحسن ابتهاج که خود مدت مدیدی در سیستم اداری رژیم پهلوی فعالیت کرده بود (او در فاصله سال‌های ۱۳۳۳ تا ۱۳۳۷ مدیرعامل سازمان برنامه و از ۱۳۲۰ تا 1327 مدیرعامل بانک ملی ایران بود) دو عامل را در دیکتاتور شدن محمدرضا پهلوی بسیار اثرگذار می‌داند. یکی تأیید شدن تمام نظرات او توسط رجال و دولتمردان و دیگری حمایت قدرت‌های خارجی از او ــ که در دوره پس از کودتای 1332 عیان‌تر شد و همان هم ناشی از بله‌‎قربان‌‎گویی محمدرضا در برابر آنها بود: «به عقیده من دو عامل در تبدیل شدن محمدرضا پهلوی به یک دیکتاتور مهم بود: یکی عدم مقاومت ایرانی‌ها در مقابل زور؛ چراکه حتی یکی از اطرافیان محمدرضا پهلوی به خودش اجازه نمی‌داد که به این آدم نظر غیر موافقی بدهد. عامل دوم که شاید از عامل اول مهم‌تر باشد، حمایت دو قدرت بزرگ آن زمان از او بود؛ هم انگلیسی‌‎ها و هم آمریکایی‌ها از او حمایت می‌کردند؛ به طوری که دولت آمریکا (ریچارد نیکسون) به شاه کارت بلانش داده بود و او می‌توانست هر سلاحی را که می‌خواهد بدون گفت‌وگو و مذاکره بخرد».1 1. تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد، مصاحبه با ابوالحسن ابتهاج، نوار شماره 14، ص 9. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ هجوم مأمورین با مسلسل به مسجد و دستگیری یک واعظ! بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 30 دی 1343 «برابر اطلاع روز 30 /10 /43 پس از انجام نماز ظهر به پیش‌نمازی شیخ غلامحسین جعفری در مسجد جامع شیخ طاهری طلبه حوزه علمیه قم، در حضور عده‌ای در حدود سه‌هزار نفر به منبر می‌رود. نام‌برده هنوز شروع به صحبت ننموده که سرهنگ طاهری از پلیس تهران‌ با در دست داشتن بلندگوی دستی وارد مسجد شده و به مستمعین اعلام می‌نماید ما با شما کاری نداریم‌، می‌خواهیم آقای شیخ طاهری را ببریم». این سند می‌افزاید: در این موقع چند نفر از میان جمعیت با صدای بلند می‌گویند بروید گم شوید؛ ما نمی‌گذاریم طاهری را ببرید. عده‌ای از مستمعین با فرستادن صلوات به طرف سرهنگ طاهری می‌آیند بلافاصله ایشان دستور می‌دهد در حدود شصت نفر از افراد پلیس مجهز به مسلسل دستی وارد مسجد گردیده و شیخ طاهری را دستگیر می‌نمایند؛ سپس جمعیت تظاهراتی نموده و شعار می‌دهند مرگ بر استبداد، مرگ بر خفقان‌، زنده‌باد خمینی‌ رهبر شیعیان جهان (در حدود هشت مرتبه شعار مذکور را تکرار می‌نمایند). پس از دستگیری شیخ طاهری،‌ شیخ غلامحسین جعفری پشت میکروفن رفته و مردم را دعوت به آرامش نموده و اظهار می‌دارد: «شما کاری نداشته باشید و ساکت باشید. خدا جزای اینها را خواهد داد». در انتهای این سند همچنین آمده است: ضمنا پلیس در حدود سی نفر از افراد تظاهرکننده را دستگیر می‌نماید. منبع: یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیت‌الله غلامحسین جعفری، ص 16 [مقدمه] https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
دکتر : تکاپو های فداییان اسلام در صیانت از اسلام، تشیع و ایران در مقابله با استبداد و استعمار https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir