✳️ رضاشاه و خیال فرار در شهریور 1320؛ سه مرتبه‌ای که رضاخان فرار را بر قرار ترجیح داد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ دکتر #سیف‌پور_فاطمی در مورد اشغال ایران و ترس رضاشاه از متفقین گفته است: «در آغاز جنگ جهانی دوم دولت ایران اعلام بی‌طرفی کرد و رضاشاه و حکومت ایران میل داشت که بی‌طرف بماند، ولی متأسفانه روز 3 شهریور بدون اطلاع و یک‌مرتبه ساعت 4 صبح قشون روس و ارتش انگلستان وارد ایران شدند. در آن موقع رضاشاه، که در اوج قدرت بود ...، یک‌مرتبه از خود ضعف و ناتوانی نشان داد؛ به‌طوری که سه‌مرتبه خیال داشت از تهران فرار بکند تا بالاخره 25 شهریور فروغی به او پیشنهاد کرد استعفا بدهد». #شرح_عکس قلمی که #رضاشاه با آن استعفای خود را نوشت شماره آرشیو: 130731-۲۷۵م @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مبارزه کارکردی شاه و انقلابی‌ها در آزمون #زلزله_طبس ؛ نمره پهلوی در آزمون #طبس #مقاله #چکیده کارگزارانِ حکومتِ #پهلوی هر چه به سالِ سرنوشت‌ساز 1357 نزدیک‌تر می‌شدند بحرانِ مشروعیت حکومت و مبارزه جدی مردم برای سرنگونی آن را بیشتر درک می‌کردند. در فضای انقلابی و پس از کشتارِ 17 شهریور محمدرضا پهلوی از هر فرصتی برای دلجویی از جامعه و بازگشتِ آرامش استفاده می‌کرد. زلزله طبس آزمونی بزرگ برای حکومت پهلوی بود تا ببیند می‌تواند با عزای عمومی اعلام کردن و حضور کارگزاران آن در میان مردم از تندباد انقلاب جلوگیری کند یا خیر. در جدالِ میان انقلابیون و حکومت شاه مشخص شد که تَرَک سر تا پای نظام پهلوی را فرا گرفته و خشمِ مردم نسب به این حکومت از خشم بر بلایای طبیعی عمیق‌تر است. در کنار این عوامل، پیام امام خمینی از نجف مبنی بر عدم همکاری با رژیم و کمک‌های پی‌درپی انقلابیون به زلزله‌زدگان، مردم را مصمم ساخت که باید گام‌های بلندتر و استوارتری به‌سوی انقلاب برداشت. متن کامل را در لینک زیر بخوانید؛ B2n.ir/t75244 @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ خواب خرگوشی دولت و کمبود مواد غذایی پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ #اسدالله_علم در دیدار خود در 15 شهریورماه 1355 به وضعیت معیشت مردم اشاره و به شاه اعلام می‌کند: «یک نکته‌ای را به عرض مبارک برسانم که در این ماه رمضان در شهر، نه گوشت، نه مرغ، نه تخم مرغ پیدا می‌شود و این بسیار بد است. فرمودند: آخر می‌خرند و احتکار می‌کنند. عرض کردم اگر برنامه‌ای باشد و مردم اطمینان پیدا کنند که آنچه به دستشان می‌رسد، دنباله دارد، هیچ کس احتکار نمی‌کند. این که هست به علت عدم اطمینان مردم می‌باشد و متأسفانه غلام می‌بینم که دولتی‌ها در خواب خرگوشی هستند. دیگر شاهنشاه چیزی نفرمودند».[1] #شرح_عکس یکی از کاریکاتورهای نشریه فکاهی #توفیق به تاریخ 24 فروردین 1350 پی‌نوشت: [1] . اسدالله علم، یادداشت‌های علم، علینقی عالیخانی، ج 6، تهران، کتابسرا، 1386-1371، ص 235. @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ به منظور ارتقای فرهنگ و حافظه تاریخی و مقابله با تحریف تاریخ انقلاب اسلامی سومین #جایزه_کتاب_تاریخ_انقلاب_اسلامی با همکاری #خانه_کتاب_و_ادبیات_ایران و #پژوهشکده_تاریخ_معاصر در دی ماه 1402 برگزار می شود از ناشران، پدید آورندگان، مترجمان و مصححان محترم دعوت می نماید با ثبت نام در تارنمای WWW.TARIKHSAL.IR کتاب یا کتاب های پیشنهادی خود را به این دبیرخانه ارسال نمایند ✅ برای اطلاع از شرایط شرکت در جایزه و همچنین موضوعات آن به تیزر پیوست و لینک مراجعه کنید! مهلت ارسال آثار: 30 مهر 1402 @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاهی به زندگی مهدی بوشهری؛ دلالی از طریق ازدواج با اشرف #رجال_عصر_پهلوی #چکیده با نگاهی به ثروت و تغییر وضعیت #مهدی_بوشهری مشخص می‌شود که او نیز مانند سایر اعضای دربار از نفوذ خود برای اهداف شخصی استفاده می‌کرد؛ برای نمونه می‌توان به سهام بوشهری در شرکت تکنیساز اشاره کرد که کاملا از طریق اختلاس و نفوذ سیاسی به‌دست آمده بود. دراین‌باره آمده است: شرکت تکنیساز با سرمایه هفتصدهزار تومان در رشته‌های مختلف فعالیت می‌کرد. سهام این شرکت متعلق به جعفر شریف‌امامی و بوشهری و دو نفر دیگر بود. شریف‌امامی و بوشهری از نفوذشان برای پیشبرد کار این شرکت در مناقصات دولتی استفاده می‌کردند. همین شرکت در طرح شهرسازی شیکاگو، که حدود ۳۵ میلیون دلار بود، شرکت کرد. وام‌های این شرکت از بانک‌های ایران، به‌ویژه بانک توسعه صنعتی، با استفاده از نفوذ شریف‌امامی و بوشهری اخذ شده بود. متن کامل را در این لینک بخوانید! @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ ته حساب پول‌های نفت را هم بالا کشیدند! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #اسدالله_علم درباره افزایش قیمت خریدهای نظامی اخباری محرمانه به گوش شاه می‌رساند که نشان می‌دهد تا چه اندازه درآمدهای نفتی ایران به یغما رفته است: «یک خبر خیلی محرمانه از منابع انگلیسی‌‎ها شنیده‌ام که به عرض می‌رسانم. آن این است که منابع پنتاگون به کمپانی ژنرال دینامیک سازنده هواپیمای اف ـ 16 (F16) فشار آورده‌اند که باید قیمت‌ها را دوبرابر برای ایران حساب بکنی و بگویی که حساب سابق ما اشتباه بوده، به علاوه انفلاسیون (تورم) در قیمت‌ها تأثیر گذاشته؛ چون ایران خیلی علاقه‌مند به این هواپیماهاست، هر قیمتی بدهید، می‌خرد. شاهنشاه خیلی به فکر فرو رفتند. بعد فرمودند: در دل خودم هم چنین شکّی پیدا شده بود که به تو گفتم از سفیر آمریکا بپرس قیمت جمعی که برای هواپیما به کنگره گفته‌اند، برای 160 عدد یا برای 300 عدد است. اما ما از اینها کاغذ داریم که هر هواپیما را 6/ 5 میلیون دلار گفته‌اند، چطور حالا زیرش می‌زنند و می‌گویند هر هواپیما 18 میلیون دلار، از سه برابر هم بیشتر. عرض کردم همین کاری است که در مورد ناوشکن‌های اسپرانس (destroyer Spruance) کردند که قیمت یک‌دفعه از 280 میلیون دلار برای شش عدد به 600 میلیون دلار رسید و ما هم خریدیم. قطعا در آنجا هم پنتاگون نظر داشته که زودتر ته حساب پول‌های نفت را بکشد بالا».[1] پی‌نوشت: [1] . اسدالله علم، یادداشت‌های علم، علینقی عالیخانی، ج 6، تهران، کتابسرا، 1386-1371، صص 236-237. @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5

✳️ شبکه مدیریت پهلوی‌ها به روایت محمود سریع‌القلم؛ مدیریت رابطه‌ای پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ «صدها وزیر و مدیر رابطه‌ای یک‌سویه و تحکمی با محمدرضاشاه داشتند بدون آنکه شبکه مدیریت و تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کشور از یک چهارچوب، با بحث و گفت‌وگو و ارزیابی برخوردار باشد. هرچند جذابیت‌های عمرانی، نظامی و هویتی در کل کشور قابل مشاهده بود، اما فقدان سیستم مدیریتی، نارسایی‌های تصمیم‌گیری و اقتدارگرایی فردی همه آن دستاوردهای کمّی را دچار خدشه نمود.»[1] #شرح_عکس جلسه هیئت دولت به ریاست امیرعباس #هویدا در حضور #محمدرضا_پهلوی شماره آرشیو: ۱-64544-۲۷۵م پی‌نوشت: [1] . #محمود_سریع‌القلم ، اقتدارگرایی ایرانی در عهد پهلوی، تهران، نشر گاندی، 1397، صص 260-261. @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مروری بر کارنامه #مصطفی_شعاعیان ؛ مارکسیستی که منتقد مارکسیست‌ها بود #رجال #چکیده #عزت_شاهی ، از مبارزان دوران پهلوی، درباره شعاعیان گفته است که او از کمونیست‌هایی بود که به طور علنی با مذهبی‌ها مخالفت نمی‌کرد. او رهبر جبهه دمکراتیک خلق ایران بود و اعضای گروه او در زندان روابطشان با مذهبی‌ها خوب بود. البته آنها هم مانند سایر مارکسیست‌ها اعتقاد داشتند که مذهب افیون توده‌هاست، اما اعتقاد داشتند که مذهب به‌مرور با رشد علم از بین می‌رود. سرانجام تاریخ نشان داد که این مذهب بود که عامل حرکت و انقلابی شد که رژیم پهلوی را از بیخ و بن از میان برداشت. #شرح_عکس مصطفی شعاعیان در کنار #جلال_آل_احمد متن کامل را در این لینک بخوانید! itaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ پژوهشکده تاریخ معاصر با همکاری موسسه فرهنگی منتظران منجی علیه‌السلام و مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی برگزار می‌کند؛ ✅ همایش ملی نفوذ و سلطه؛ مروری بر روابط بدفرجام ایران و آمریکا از آغاز تا پیروزی انقلاب اسلامی ✅ دبیر علمی همایش : دکتر #موسی_حقانی ✅ زمان : چهارشنبه ۱۰ آبان ماه ۱۴۰۲ ساعت ۹ تا ۱۸ ✅ مکان: تهران، میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، انتهای کوچه شهید صیرفی پور، مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی ✅ آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات : ۶ آبان ماه ۱۴۰۲ info@iichs.ir ❎ برای اطلاع از محورهای همایش به تصویر پیوست مراجعه کنید! ✅ دبیرخانه همایش: الهيه، خيابان شهيد فياضی (فرشته)، نبش خيابان چناران، شماره ۱۵ شماره تماس دبیرخانه ۲۲۶۰۲۰۹۶ ـ ۰۲۱ https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ تیتر یک اقتصاد کشور در ربع قرن پهلوی؛ قیمت گوشت 50 برابر؛ درآمد عمومی 6 برابر! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ آنچه با گذشت زمان در برخی رسانه‌های تطهیرکننده دوره پهلوی به چشم می‌خورد ارائه تصویری زیبا و بزک‌شده از اقتصاد آن دوره است. مسئله‌ای که با مراجعه به مستندها و به‌ویژه مطبوعات منتشره در آن روزها به خوبی خلاف آن اثبات می‌شود. مجله «تهران مصور» طی گزارشی در شماره مربوط به 6 مرداد 1340 از «عفریت گرانی» برای وصف اقتصاد پنج‌ساله پایانی رضاشاه و بیست‌ساله ابتدایی سلطنت پهلوی دوم یاد می‌کند و می‌نویسد: متن را در پست بعد بخوانید ... itaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ تیتر یک اقتصاد کشور در ربع قرن پهلوی؛ قیمت گوشت 50 برابر؛ درآمد عمومی 6 برابر! «در این هفته بانک ملی ایران شاخص هزینه زندگی را در کشور ما نسبت به 25 سال پیش منتشر ساخت. مسئله گرانی بزرگ‌ترین مشکل زندگی مردم است و بالا رفتن بی‌حساب و دلبخواه قیمت‌ها طبقات متوسط و پایین را واقعا در فشاری طاقت‌فرسا گذاشته است. آمار معتبر و خدشه‌ناپذیر بانک ملی ایران نشان می‌دهد که اگر کرایه خانه‌ای در سال 1315، 100 تومان بوده است در سال 1330 به 1672 تومان ترقی پیدا کرده و در اردیبهشت‌ماه 1340 به 3860 تومان رسیده است؛ یعنی در این 25 سال کرایه خانه در ایران 39 برابر شده است. اگر فکر کنیم که در سال 1315 مصرف خوراک یک خانواده ایرانی در ماه 100 تومان می‌شد، بنا بر آمار بانک ملی ایران در سال 1330 همین خانواده ناگزیر بودند ماهانه 812 تومان پول خوراک بدهند و در اردیبهشت‌ماه 1340 همین عده 1697 تومان پول غذا داده‌اند. آمار بانک ملی ایران نشان می‌دهد که بهای یک دست لباس هر نفر ایرانی اگر در سال 1315، 100 تومان بوده است، همین شخص در سال 1330 برای تهیه همان دست لباس بایستی 659 تومان پول پرداخت می‌کرده و در اردیبهشت‌ماه سال 1339 همین شخص برای تهیه همین لباس 1095 تومان پرداخت نموده است و اگر در 25 سال قبل قیمت لباس 500 ریال بوده در سال 39 به 5475 ریال رسیده است». در ادامه این گزارش آمده است: «این چند نمونه از ترقی و پیمودن قوس صعودی اجناس و در حقیقت هزینه زندگی در ایران طی 25 سال اخیر بود؛ حالا ببینیم درآمد عمومی چقدر افزایش یافته است؟ اگر یک کارمند ایرانی در سال 1315 در ماه 50 تومان درآمد داشته و در حال حاضر 500 تومان درآمد دارد. فکر کنید که باید چگونه زندگی کند؟ این کارمند با درآمد 50 تومانی خود در سال 1315 همه کار می توانست بکند؛ گوشت را کیلویی سی شاهی می‌خرید، ماهی 5 تومان کرایه خانه می‌داد، سور و ساتش به راه بود، زندگی‌اش راحت بود، به گردش می‌رفت، تفریح می‌کرد، سوار درشکه می‌شد و روزهای جمعه در پس‌قلعه اطراق می‌کرد، و بالاخره معنی زندگی را می‌فهمید، اما همین کارمند که در حال حاضر 500 تومان حقوق می‌گیرد اگر بخواهد یک خانه دو اتاقه اجاره کند، باید لااقل 300 تومان پول بدهد؛ اگر روزی یک وعده غذا بخورد، باید ماهی 200 تومان بپردازد؛ اگر سالی یک دست کت و شلوار بپوشد، باید 500 تومان خرج کند؛ اگر روزی یک سیر کره بخورد، باید ماهی 50 تومان پول بپردازد و نتیجه این می‌شود که چنین شخصی باید هر سه سال یک دست لباس نیمدار اقساطی بخرد، روزی یک وعده آن هم ساندویچ نان و پنیر بخورد و آن وقت به خود ببالد که در پایتخت کشورش 14هزار اتومبیل شخصی از این ور به آن ور می‌روند، ده‌ها ساختمان از 10 اشکوبه به بالا، به عابرین بی‌چیز چشمک می‌زنند، نورچشمی‌های مملکتش در شهرهای فرنگ، اگر روزی یک بار دوش آب سرد نگیرند، کمپلکس روحی در آنان ایجاد می‌شود!» «تهران‌مصور» در ادامه به آمار یک سال پیش خود اشاره می‌کنده و می‌نویسد: «در اردیبهشت‌ماه گذشته نیز ما مقاله‌ای مستند در همین زمینه نوشتیم و در آنجا مقایسه‌ای میان ترقی هزینه زندگی در سال 1339 نسبت به سال 1338 کردیم. در آنجا گفته شده بود که طی سال 1338، 40 درصد بر نرخ اجناس افزوده شده است درحالی‌که هیچ گونه درآمد اضافی به جیب مصرف‌کنندگان واقعی این اجناس، یعنی افراد طبقه 3، نرفته است که جای خالی گرانی اجناس را پر کند. بنا بر آمار دقیق، میزان ترقی اجناس در اردیبهشت‌ماه 1339 نسبت به اردیبهشت‌ماه 1338 این ارقام بوده است: بر قیمت روغن نباتی 30 درصد، پنیر 45 درصد، گوشت 25 درصد، ماست 20 درصد، کره 25 درصد، برنج 10 درصد، شیر 20 درصد، ذغال 50 درصد، پارچه 40 درصد، صابون رختشویی 60 درصد و آرد 25 درصد افزوده شده است. در سال 1340 اما در سال 1340 نیز بر قیمت اجناس افزوده شده است؛ طی یک سال گذشته بر قیمت پنیر هر کیلو 15 ریال (1339 – 95 ریال، 1340- 110 ریال)، بر قیمت ماست هر کاسه یک ریال (1339 – پنج ریال، 1340 – شش ریال) بر قیمت برنج نسبتا خوب هر کیلو 3 ریال (1339 – 27 ریال، 1340 - 30 ریال)، بر قیمت آرد هر کیلو 4 ریال (1339 ـ 10 ریال، 1340 ـ 14 ریال) افزوده شده است».[1] پی‌نوشت: [1] . تهران‌مصور، 6 مرداد 1340، صص 9 و 46. itaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ روایتی از فقر مردم به زبان کاریکاتور؛ چرا هفت سال است یک دست لباس می‌پوشی؟ پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ امیرعباس هویدا یکی از طولانی‌ترین دوره‌های صدارت را از دوره مشروطه به بعد به عهده داشته و سیزده سال بر کرسی نخست‌‎وزیری تکیه زده بود. کارشناسان عملکرد دولت هویدا در عرصه‌های مختلف را باعث نارضایتی مردم و زبانه کشیدن شعله‌های انقلاب قلمداد می‌کنند. پهلوی دوم نیز در سال 1357 برای راضی کردن مردم به بازداشت تعدادی از مقامات متصدی امور در دهه‌های 1340 و 1350 دست زد که هویدا در رأس آنها بود. مجله طنز «توفیق» در شماره مخصوص سیزده بدر سال 1350 با زبان طنز دلیل فقر مردم را شرح می‌دهد. در این کاریکاتور هویدا که «عصائی» خوانده می‌شود از یک مرد فقیر می‌پرسد: چرا هفت سال است یک دست لباس می‌پوشی؟ و او هم پاسخ می‌دهد: به این دلیل که تو در این هفت سال روی کرسی نخست‌وزیری تکیه زده‌ای![1] پی‌نوشت: [1] . توفیق، 13 فروردین 1350. @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug