✡ معرفی علیاکبر دهخدا در چهار پرده
💥 پردهی دوم: چرندیات ازلی
1⃣ پس از سرکوب مشروطهخواهان و کشته شدن میرزا جهانگیرخان شیرازی، میرزا علیاکبر خان دهخدا با کمک سفارت بریتانیا توانست از دست حکومت فرار کرده و ایران را ترک کند. او پس از چندماه دورهٔ دوم روزنامهی #صور_اسرافیل را در سوییس بنیان نهاد اما تنها به چاپ ٣شماره موفق شد. این زمان، دهخدا گذشته از نگارش مقالات چرند پرند، دیگر بخشهای روزنامه را نیز خود به تنهایی آماده میکرد.
2⃣ سیداسدالله خرقانی دربارهٔ شروع کار دوبارهٔ روزنامه صور اسرافیل، از مرهم يافتن پریشانیهایی که بهسبب «شهادت شهدای عدالت و قربانیهای کوی مساوات» در دل داشت سخن گفته است. میتوان گمان داشت آن شهدای راه عدالت و مساوات، هممسلکان #ازلی مذهبِ او در انجمن بابی باغ میکده، حاج میرزا نصرالله ملکالمتکلمین، سیدجمالالدین واعظ، میرزا جهانگیرخان شیرازی و شیخ علی قاضی قزوینی، بودند که همگی پس از به توپ بسته شدن مجلس شورای ملی (حدود ٧ماه قبل) جان خود را از دست دادند….
3⃣ آنچه در این میان مهم مینماید، راهنمایی او [خرقانی] دربارهٔ بخش چرند پرند است که به قلم #علیاکبر_دهخدا نوشته میشد. روزنامهی هفتگی صور اسرافیل را مهمترین جریدهی دوره مشروطیت باید دانست. #ادوارد-براون (دوست صمیمی ازلیان)، این روزنامه را «یکی از بهترین مطبوعات قدیم و جدید ایران» خوانده و بهویژه «قسمت فکاهی یا هجایی» آن، چرند پرند، را «عالیترین نمونهی ادبیات هجایی (انتقادی) ایران» دانسته است. #احمد_کسروی نیز نوشته که «خوانندگان به این بخش بیشتر رو میآوردند و انگیزهی رواج روزنامه بیش از همه این بخش میبود.»
4⃣ دیدگاه براون دربارهٔ اندیشهٔ #اصلاح_دینی صور اسرافیل نیز قابل توجه است:
👈 از نکات بسیار مهم در دورهٔ انتشار صور اسرافیل پیکار آن با #روحانیون و تذکرات انتقادی در خصوص انحطاط ملل اسلامی بهعلت روحانیون است...
5⃣ این پژوهش با توجه به آنچه از آثار #ازلیان و نیز مسلمانانی که با #دهخدا آشنایی نزدیک داشتند دریافته، همراه با قراین مهم دیگری چون بالندگی جدّیاش نزد #شیخ_هادی_نجمآبادی (از شهداء بیان) و… او را یک فعال #بابی ضد قاجار میداند.
✍ سیّدمقداد نبوی رضوی
📖 متن کامل مقاله بههمراه منابع:
👉 http://jscenter.ir/slave-jews/muslim-zionism/10453
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ معرفی علیاکبر دهخدا در چهار پرده
💥 پردهی سوم: دیدگاه مدرسی چهاردهی
1⃣ #علیاکبر_دهخدا دانشمند شهیر که با یاری عدهای از فرزانگان در صدد تهیه و تدوین #لغتنامه پرداخت و سالها در این باب رنج فراوان برد و در استقرار #مشروطيت سهمی داشت، اما به مسلک #ازلیه رو آورد.
2⃣ بهزعم این ناچیز، یکی از علل تأليف لغتنامه نوشتن شرح حال #باب بود و پیشوای #بابیه دهخدا را هممسلک خود معرفی میکرد. مرحوم فروغی که مدتی نخستوزیر ایران بود و برادرش و ملکالمتکلمین و سیدجمال که هردو تن اخیر از وعّاظ مشروطیت بودند همگی از بزرگان بابیه بودند و بابیه #تقیه را جایز میشمردند برادران فروغی و دهخدا از تلامذه عالم بزرگ #شيخ_هادی_نجمآبادی بودند…
3⃣ عدهای از سران مشروطه #ازلی بودند و شیخ هادی نجمآبادی و #دهخدا و جمالزاده واعظ و فرزندش و ملکالمتکلمین و فروعی و برادرش را ازلی میشناختند…
✍ نورالدین مدرسی چهاردهی
📖 متن کامل مقاله بههمراه منابع:
👉 http://jscenter.ir/slave-jews/muslim-zionism/10453
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ دربارهٔ میرزا رضا کرمانی (٢)
1⃣ #میرزا_ملکمخان (که یکی از راهنمایان سیاسی فعالان #بابی بود، و #صبح_ازل، او را رجعت عیسای مسیح خوانده بود) در سالهای پس از کشتهشدن #ناصرالدینشاه، به یکی از اروپائیان گفت که قاتل شاه ایران، از #بابیان بود. (٣)
2⃣ بررسی صورت اصلی استنطاق #میرزا_رضا_کرمانی نیز گویای همین واقعیت است. بر اساس متن اصلی این استنطاق که نخستینبار توسط یکی از محققان، به آگاهی عمومی رسیده، وقتی بازجویان، از میرزا رضا، دربارهٔ ارتباط #شیخ_هادی_نجمآبادی و #سید_جمالالدین پرسیدند، پاسخ او، چنین بود:
👈 چه عرض کنم؟ درست نمیدانم ارسال و مرسولی دارد. اما، از معتقدین سیّد است، و او را مرد بزرگی میداند. هرکس که اندک بصیرتی داشته باشد، میداند که سیّد، دخلی به مردم این روزگار ندارد! حقایق اشیاء جميعاً، پیش سیّد مکشوف است! تمام فیلسوفها و حکمای بزرگ فرنگ، و همهٔ روی زمین، در خدمت سیّد، گردنشان کج است! و هیچیک از دانشمندان روزگار، قابل نوکری و شاگردی سیّد نیست! واضح است حاجی شیخ هادی هم شعور دارد و مثل بعضی از آخوندهای بیشعور نیست که آثار و علامات جعلی و ممتنعالقبول که برای صاحبالزمان درست کردهاند، بیجهت انتظار ظهور میکشند! هرکس که به این آثار و علامات پیدا شد، صاحب زمان خودش است! (۴)
3⃣ این سخن، گویای آن است که در نگاه میرزا رضا کرمانی، شيخ هادی نجمآبادی منتظر ظهور امام دوازدهم شیعیان نبوده است. بنابراین، میرزا رضا را مانند شیخ، یک #بابی باید دانست، و بر درستی گزارشهای رسمی دولت ایران، رویکرد نهاننویسانهٔ ملکزاده، و نیز سخن میرزا ملکمخان، باید یقین کرد.
4⃣ بر پایهٔ برخی گزارشها، میرزا رضا، در مسیر حرکت از اسلامبول به ایران، در بادکوبه، با یکی از #بابیان برجسته دیدار داشت (۵)، و حتی در نامهای برای یکی دیگر از #بابیان فعال آنجا، «تقريباً، مرگ شاه را پیشگویی کرده»، و نوشته بود: «بهزودی، روزگار بهتری خواهد رسید که «م. ک.»، چنین امر فرموده است!» (۶) (به احتمال جدّی «م. ک.»، همان میرزا آقاخان کرمانی است.)
5⃣ در میان تاریخنگاران معاصر، ابراهيم صفائی، میرزا رضا را #ازلی خوانده (٧) و نوشته: «بابیان و ازلیان، قصد انتقامجویی از ناصرالدینشاه را داشتند، نه بهائیان». (٨)
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ میرزا رضا کرمانی؛ غلام هشت و چهار یا غلام حضرت باب؟! (٢)
📚 برگی دیگر از پروندهٔ #بت_شناسی
1️⃣ #میرزا_ملکمخان (که یکی از راهنمایان سیاسی فعالان #بابی بود، و #صبح_ازل، او را رجعت عیسای مسیح خوانده بود) در سالهای پس از کشتهشدن #ناصرالدینشاه، به یکی از اروپائیان گفت که قاتل شاه ایران، از #بابیان بود.
2️⃣ بررسی صورت اصلی استنطاق #میرزا_رضا_کرمانی نیز گویای همین واقعیت است. بر اساس متن اصلی این استنطاق، وقتی بازجویان از میرزا رضا دربارهٔ ارتباط #شیخ_هادی_نجمآبادی و #سید_جمالالدین پرسیدند، پاسخ او، چنین بود:
👈 چه عرض کنم؟ درست نمیدانم ارسال و مرسولی دارد. اما، از معتقدین سیّد است، و او را مرد بزرگی میداند. هرکس که اندک بصیرتی داشته باشد، میداند که سیّد، دخلی به مردم این روزگار ندارد! حقایق اشیاء جميعاً، پیش سیّد مکشوف است! تمام فیلسوفها و حکمای بزرگ فرنگ، و همهٔ روی زمین، در خدمت سیّد، گردنشان کج است! و هیچیک از دانشمندان روزگار، قابل نوکری و شاگردی سیّد نیست! واضح است حاجی شیخ هادی هم شعور دارد و مثل بعضی از آخوندهای بیشعور نیست که آثار و علامات جعلی و ممتنعالقبول که برای صاحبالزمان درست کردهاند، بیجهت انتظار ظهور میکشند! هرکس که به این آثار و علامات پیدا شد، صاحب زمان خودش است!
3️⃣ این سخن، گویای آن است که در نگاه میرزا رضا کرمانی، شيخ هادی نجمآبادی منتظر ظهور امام دوازدهم شیعیان نبوده است. بنابراین، میرزا رضا را مانند شیخ، یک #بابی باید دانست، و بر درستی گزارشهای رسمی دولت ایران، رویکرد نهاننویسانهٔ ملکزاده، و نیز سخن میرزا ملکمخان، باید یقین کرد.
4️⃣ بر پایهٔ برخی گزارشها، میرزا رضا، در مسیر حرکت از اسلامبول به ایران، در بادکوبه، با یکی از #بابیان برجسته دیدار داشت، و حتی در نامهای برای یکی دیگر از #بابیان فعال آنجا، «تقريباً، مرگ شاه را پیشگویی کرده»، و نوشته بود: «بهزودی، روزگار بهتری خواهد رسید که «م. ک.»، چنین امر فرموده است!» (به احتمال جدّی «م. ک.»، همان میرزا آقاخان کرمانی است.)
5️⃣ در میان تاریخنگاران معاصر، ابراهيم صفائی، میرزا رضا را #ازلی خوانده و نوشته: «بابیان و ازلیان، قصد انتقامجویی از ناصرالدینشاه را داشتند، نه بهائیان».
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ نهانزیستی بابیان در دوره قاجار (۲)
💥 گذشته از توصیفهای عمومی و مهم دیگر که به شرح #نهانزیستی_بابیان در دورهٔ قاجار پرداختهاند، نمونههای بسیار زیادی را میتوان یافت که مصداقهایی برای این قضیهٔ کلّی میتوانند باشند:
1️⃣ ملا #محمدجعفر_کرمانی (که از بابیان نخستین بود، و پسرش، شیخ احمد روحی، نسبت دامادی صبح ازل را یافت) در کرمان، کرسی فقه و اصول داشت، و در #مسجد خود دفن شد!!
2️⃣ ملا #محمدجعفر_نراقی که از سوی صبح ازل، مرجع #بابیان_کاشان بود، بر فراز منبر، بهگونهای سخن میگفت که مردم عادی، او را یک شیعهٔ اثنیعشری راسخ تصور میکردند. او، همیشه سفارش میکرد که: «دوستان و احباب، در کمال مستوری و بیصدایی، سلوک و رفتار نمایند، تا منجر فتنه نباشد.»
3️⃣ برادر او، ملا #محمدتقی_نراقی، هم که از سوی صبح ازل، مرجع #بابیان_نراق تعیین شده بود، در تهران، #امام_جماعت یکی از مساجد بود!!
4️⃣ #میرزا_نورالله (فرزند صبح ازل)، در رشت طبابت میکرد، و در ظاهری اسلامی، «با علمای آنجا، مراودهی تام» داشت. او (که عمامهٔ سبز به سر میگذاشت) حتی نام خود را به #میرزا_محمدحسن_طبیب_رشتی تغییر داده بود!!
5️⃣ حاج #میرزا_هادی_دولتآبادی (که در سالهای نوجوانی به بابیان پیوسته بود، و بعدها از طرف صبح ازل لقب «اسم الله الودود» داشت) در اصفهان، صاحب #مسجد بود، و ریاست #مدرسه_علمیه_جلالیه را در دست داشت!!
6️⃣ حاج #شیخ_هادی_نجمآبادی هم (که در میان روحانیان معروف تهران شناخته میشد) در جوانی، به اعتقاد #بابی روی آورده بود، اما با همان سنّت #نهانزیستی، توانست در تهران به شهرت رسیده، و در صحنههای فکری و سیاسی ایران دورهٔ قاجار قدمهای مهمی بردارد.
✍️ سیدمقداد نبوی رضوی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter