‍📰 گسترش روابط قطر و آسیای مرکزی؛ قرقیزستان(۱) ⬅️ ۷ ژوئن سال ۲۰۲۳ در بیست و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بیشکک و دوحه، نشست صدیر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان و شیخ تمیم بن حمد امیر قطر به همراه هیئات دو کشور در بیشکک برگزار شد. 📄 در این ملاقات، طرفین حول وضعیت روابط فعلی و چشم‌انداز آن به گفتگو پرداختند و سران از تمایل خود برای توسعه روابط در طولانی مدت، سخن گفتند. همچنین گزارش می شود، که حول تحولات سیاسی، اقتصادی و امنیتی منطقه‌ای و جهانی تبادل نظر صورت گرفت. 📄 در نتیجه نشست هیئات دو کشور، ۱۳ سند همکاری بین دولتی به امضای هیئات دو کشور رسید. از جمله امضای توافقنامه همکاری نظامی؛ توافقنامه همکاری بین وزارتخانه‌های دادگستری؛ امضای توافقنامه همکاری در زمینه گمرک بویژه مبارزه با جرایم گمرکی و جلوگیری از قاچاق؛ تفاهمنامه همکاری در زمینه کشاورزی و امنیت غذایی؛ توافقنامه همکاری بانک‌های مرکزی دو کشور؛ توافقنامه همکاری در زمینه بهداشت و... 📄 گفتنی‌ست، ۲۴ دسامبر ۲۰۲۳، پارلمان قرقیزستان لایحه "همکاری نظامی با قطر" پیشنهاد شده از سوی وزارت دفاع این کشور را تصویب کرد. ❗️ در چارچوب این سند، پرسنل نظامی قرقیزستان اجازه شرکت در پروژه های آموزشی، دوره های کوتاه مدت، تمرینات و مسابقات نظامی قطر را خواهند داشت. همچنین پروژه‌های بهبود زیرساخت و ساخت تأسیسات برای نیروهای مسلح جمهوری قرقیزستان و ارائه کمک‌های نظامی-فنی رایگان از سوی قطر آغاز خواهد شد. #آسیای_مرکزی #قرقیزستان #قطر کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

قطر منافع نظامی را در کنار منافع اقتصادی خود در منطقه اضافه کرده است. قرارداد همکاری‌های آتی قرقیزستان و قطر در ژوئن 2023 در جریان سفر شیخ تمیم‌بن‌حمد‌آل‌ثانی امیر این کشور به بیشکک امضا شد و در نتیجه اولین سفر امیر قطر به قرقیزستان، 13 سند دوجانبه منعقد و امضا شد. به ویژه موافقتنامه‌های فرهنگی، نظامی، بهداشت و درمان، رسیدگی و مبارزه با تخلفات گمرکی و چندین توافقنامه حقوقی و... که نشان دهنده عزم دو کشور برای گسترش همه‌جانبه روابط است. همانطور که صدیر جبارف در آن زمان اظهار داشت، امیر قطر اولین رهبر عربی بود که به قرقیزستان سفر کرده است؛ به گفته وی، این سفر "اهمیت تاریخی زیادی" برای روابط با جهان عرب به طور کلی داشت و امیدوار بود که قرقیزستان با دوره جدیدی از توسعه روبرو شود. به طور کلی، قطر تا دهه اول قرن بیست و یکم اهمیتی به منطقه آسیای مرکزی نمی داد؛ تا اینکه سال 2012 برای اولین‌بار هیئتی از قرقیزستان به دعوت امیر قطر به دوحه رفتند و در نتیجه، طرفین برای ایجاد یک صندوق سرمایه گذاری به مبلغ 100 میلیون دلار بمنظور اجرای پروژه‌های مختلف در این کشور موافقت کردند. اولین رئیس جمهور ازبکستان، اسلام کریم اف نیز پروژه نسبتا بلندپروازانه‌ای را برای کریدور حمل و نقل ازبکستان، ترکمنستان، ایران، عمان و قطر به عنوان جایگزینی برای پروژه روسیه پیشنهاد کرده بود، اما تاکنون در مرحله بررسی باقی مانده است. حال به عنوان بخشی از سند امضا شده بین دوحه و بیشکک، همانطور که ارلیس تردیکبایف، معاون وزیر دفاع قرقیزستان اظهار داشت، پرسنل نظامی بیشکک این فرصت را دارد تا در پروژه‌های آموزشی، دوره های کوتاه مدت، تمرینات، آموزش و مسابقات نظامی قطر شرکت کند. همچنین، پروژه‌هایی برای بهبود زیرساخت‌های نظامی و ایجاد امکانات برای نیروهای مسلح قرقیزستان و ارائه کمک های فنی نظامی رایگان از طرف قطر مدنظر است. گفتنی‌ست، وقتی کشورهای خاورمیانه در پروژه‌های اقتصادی یا صنعتی کشورهای آسیای مرکزی یا قفقاز مشارکت می‌کنند، عموماً به سمت روابط نظامی نیز کشیده می شوند هرچند اگر علاقه‌ای نباشد؛ زیرا این امر خودکار (به دلیل علاقه خود منطقه) اتفاق می‌افتد. کشورهای عربی اعم از قطر، امارات یا عربستان سعودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در پروژه‌های مختلف این منطقه انجام می دهند که افزایش درآمد و افزایش نفوذ و بهبود وضعیت را در پی دارد. از طرفی این روابط برای روسیه نگران کننده نیست، قطر در این مورد نگران افتادن در دام تحریم های ایالات متحده را ندارد. ترکیه متحد دوحه نیز به طور فعال بر کشورهای آسیای میانه مانند قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان تأثیر می گذارد و روابط قرقیزستان و ترکیه و قطر در یک راستا قرار می گیرد و ممکن است در آینده، ترک‌ها نیز در این روابط مستقیما ذینفع باشند. همکاری قطر و قرقیزستان در زمینه نظامی همسو با روابط دوحه و آنکارا خواهد بود؛ زیرا این دو کشور به طور فعال در زمینه نظامی به یکدیگر کمک می کنند. حال که زمینه تمرینات مشترک نظامی دوحه و بیشکک فراهم شده، احتمالا اول ترکیه و سپس ازبکستان نیز به این حلقه بپیوندد؛ در کل، این یک ادغام گسترده در منطقه خواهد بود. روسیه از دنیای چندقطبی حمایت می کند و قطر به هیچ وجه منافع روسیه در منطقه را تهدید نخواهد کرد؛ اما تا زمانی که در سطح روابط عادی باشد. زیرا با توجه به بی‌ثباتی نسبی در قرقیزستان، امکان توسعه سناریوهای منفی نیز وجود دارد. با توجه به نیت غرب برای نفوذ به کشورهای آسیای مرکزی، این احتمال وجود دارد که کشورهای غربی سعی کنند از متحدان خود مانند قطر در این منطقه برای اهداف خود استفاده کنند. ⬅️ یادداشتی از وب سایت خبری تحلیلی "عربی-واقعگرا" #آسیای_مرکزی #قرقیزستان #قطر #روسیه #غرب #همکاری_نظامی کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 گسترش روابط قطر و آسیای مرکزی(۲) سفر وزیر دفاع قزاقستان به دوحه ⬅️ ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳، هیئت نظامی قزاقستان به ریاست وزیر دفاع این کشور ژنرال روسلان ژاکسیلیکوف وارد دوحه شد. معاون نخست وزیر و وزیر دفاع قطر خالد‌بن‌محمد‌العطیه با روسلان ژاکسیلیکوف به گفتگو نشست و طرفین در مورد موضوعات مورد علاقه، همکاری‌های دو کشور و راه‌های تقویت آن به تبادل نظر پرداختند. در نتیجه نشست هیئات نظامی دو کشور، یادداشت توافقنامه همکاری نظامی به امضا رسید. در ادامه، وزرای دفاع از آکادمی هوایی الزعیم‌محمدبن‌عبدالله‌العطیه قطر بازدید نمودند و طرف قزاقستان از امکانات و تأسیسات این آکادمی آگاهی یافت. گفتنی‌ست، قطر در حال تبدیل شدن به یکی از مهم ترین شرکای قزاقستان در منطقه خلیج فارس است و پیش از این شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در ژوئن سال گذشته در بخشی از تور خود به منطقه آسیای مرکزی از آستانه پایتخت قزاقستان بازید نموده و با توکایف رئیس جمهور این کشور ملاقات کرده بود. توکایف گفته بود که در نتیجه گفت‌وگوهای صورت گرفته در جریان سفر امیر قطر، انگیزه جدیدی برای توسعه بیشتر همکاری بین دو کشور ایجاد شده است. امیر قطر نیز در گفتگو با توکایف به اجرای پروژه‌های مشترک در زمینه نفت و گاز، معدن، صنایع کشاورزی، پزشکی و بخش مالی تأکید داشت. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #قطر #همکاری_نظامی کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 مکانیزم بازیگری قطر، امارات و عربستان در آسیای مرکزی ⬅️ چندجانبه‌گرایی در آسیای مرکزی منجر به حضور بازیگران نوظهور در #آسیای_مرکزی در یک گرایش دو طرفه از سمت منطقه و از سوی این بازیگران شده است. کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس یکی از این بازیگران نوظهور هستند که هم به صورت انفرادی و هم در قالب‌های تجمیعی، سطح جدیدی از تعاملات را با آسیای مرکزی آغاز کرده‌اند. این بازیگران اگرچه هماهنگی و یکپارچگی هدفمندی ندارند، اما مبتنی بر مزیت‌های نسبی خود، تمرکز بر حوزه‌های خاصی را آغاز کرده‌اند که این تمرکز به نحوی در میان‌مدت می‌تواند به یک تقسیم کار نانوشته، با عدم تزاحم در سطح منافع ترسیم شده برای هر بازیگر، منجر شود. همچنین گزاره‌های مربوط به هم‌افزایی و یا رقابت این بازیگران در آسیای مرکزی کماکان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد که با پیشبرد طرح‌های بلندمدت و بازخوردهای رفتاری کشورهای منطقه، قابل ارزیابی است. در این گزارش تلاش می‌شود تا با تمرکز بر روابط و تعاملات سه کشور #عربستان_سعودی، #امارات_متحدۀ_عربی و #قطر در آسیای مرکزی در طول سه ماه گذشته، مکانیزم بازیگری این کشورها در این منطقه تحلیل و ارزیابی شود. یکی از مهم‌ترین نشانه‌های بازیگری جدید کشورهای عربی حاشیه #خلیج_فارس در آسیای مرکزی، تعاملات و مناسبات متراکم در طول سه ماه اخیر بوده است. حجم قابل توجهی از دیدارهای مقام‌های عالی‌رتبه، نشست‌های مشترک و رویدادهای اقتصادی بین این کشورها در این بازه به‌وقوع پیوسته که تا پیش از این، سابقه نداشته است. مهم‌ترین محورهای این بازیگری در حوزه‌های سیاسی؛ با هدف همگرایی بیشتر و در حوزه اقتصادی؛ با هدف تعریف منافع در سطح ژئواکونومی و همچنین در حوزه امنیتی- دفاعی بوده است. ادامه... در مؤسسه مطالعات راهبردی شرق کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr