📰 احداث خط تولید پهپاد "آنکا" ترکیه در قزاقستان ⬅️ ۱۶ اکتبر، Aki Press خبر داد، که از سال آینده تولید پهپاد "آنکا" ترکیه در قزاقستان آغاز خواهد شد. 📄 ارول اوغوز نماینده شرکت هوافضای "TAI" ترکیه در این مورد اظهار داشت: اندازه سرمایه گذاری ها در حال بررسی است. هدف این برنامه نه تنها راه‌اندازی خط تولید هواپیماهای بدون سرنشین در قزاقستان، بلکه انتقال دانش به متخصصان این کشور است. یکی از هدف های ما انتقال تجربه و فناوری است تا قزاقستان بتواند روزی به طور مستقل هواپیماهای بدون سرنشین تولید کند. 📄 قرارداد احداث خط تولید پیهادهای "ANKA" ترکیه در قزاقستان، ۱۰ می سال گذشته در آنکارا منعقد شد. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #ترکیه #آمریکا #غرب #امنیت #پهپاد کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 اولین نشست کمیته رایزنی‌های سیاسی ایران و تاجیکستان ⬅️ پنجشنبه ۲۷ مهر، هیئت دیپلماتیک ایران به رياست علی باقری کنی معاون سیاسی وزیر خارجه وارد دوشنبه پایتخت تاجیکستان شد. 📄 در این تاریخ، اولین نشست کمیته رایزنی‌های سیاسی دوشنبه و تهران برگزار گشت. در این نشست، روند همکاری‌ها در بخش‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، علمی، امنیتی و دفاعی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در خصوص رفع مشکلات و موانع پیشبرد مناسبات دوستانه دو کشور تبادل نظر صورت گرفت. همچنین بررسی تحولات منطقه‌ای و بین المللی، وضعیت افغانستان و آخرین تحولات فلسطین از جمله موضوعات مطرح شده در این نشست بود. 📄 علی باقری کنی در نشست جداگانه ای نیز، با وزیر خارجه تاجیکستان سراج‌الدین مهرالدین به گفتگو نشست. در این گفتگو حول راه‌های تقویت روابط دوجانبه تبادل نظر صورت گرفت. 📄 پیش از این نیز، سردار آشتیانی وزیر دفاع ایران با رئیس جمهور و وزیر دفاع تاجیکستان ملاقات کرده بود. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #ایران #عربستان #اسرائیل #آمریکا #غرب #اتحادیه_اروپا کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📄 در نتیجه این نشست، بیانیه‌ای تحت عنوان "نقشه راه مشترک برای تعمیق روابط اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی" به امضا رسید که شامل ۱۹ بند است. همچنین طرفین نتایج تمامی رویدادهای مشترک دو منطقه در سال جاری را بررسی و به جمع‌بندی رسیدند. ❗️ در بند ششم این بیانیه، اتحادیه اروپا به یازده بسته تحریم ضدروسی اشاره نمود و بر اهمیت همکاری در چارچوب رژیم تحریم ها و به جلوگیری از دور زدن تحریم‌ها از طریق آسیای مرکزی تأکید کرد. حاضرین نیز موافقت کردند که تعامل خود در این زمینه را ادامه دهند. 📄 در بند دهم، طرفین بر لزوم تشدید همکاری در زمینه اتصال پایدار اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی در زمینه های تجارت، حمل و نقل، انرژی، دیجیتال و ارتباطات مردمی با تکیه بر پروژه های اعلام شده در کنفرانس "اتصال اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی" تاکید کردند. 📄 در بند شانزدهم نیز، با اشاره به وضعیت افغانستان نوشته شده است: طرفین نگرانی عمیق مشترک خود نسبت به بحران وخیم بشردوستانه، اقتصادی و حقوق بشر در افغانستان را ابراز کردند. به منظور تضمین صلح پایدار، آنها خواهان ارتقاء و احترام به حقوق جهانی بشر و آزادی های اساسی همه شهروندان افغانستان به ویژه زنان و دختران و همچنین کودکان و افراد متعلق به گروه های قومی و مذهبی و اقلیت ها شدند. 📄 در بند هفدهم، طرفین علاقه خود برای تشدید همکاری ها در زمینه امنیت، مدیریت مرز، مبارزه با تروریسم و حامیان مالی تروریسم، مبارزه با افراط گرایی خشونت آمیز، پولشویی، جنایات سازمان یافته فراملی، فساد و قاچاق مواد مخدر و انسان را ابراز داشتند. ❗️ در آخر از برگزاری اولین نشست سران آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۴ به میزبانی ازبکستان خبر دادند. #آسیای_مرکزی #ازبکستان #آمریکا #غرب #اتحادیه_اروپا #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 📄 طبق بررسی تحلیلگران، ازبکستان از نظر دریافت بودجه از سازمان‌های غیردولتی (غالبا) غربی در فضای پسا شوروی، جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است. البته مبالغی که برای توسعه اقتصادی ازبکستان برنامه ریزی شده است مدنظر نیست، زیرا که سازمان های غیر دولتی غربی تنها چنین اهدافی را دنبال نمی کنند. سرمایه‌گذاری آنها به برنامه های مختلفی همچون آموزش و رسانه‌ متمرکز است؛ در واقع برنامه هایی که به سوگیری تاشکند به سمت غرب کمک می‌کند. 📄 این نکته حائز اهمیت است، ازبکستان تصمیم گرفته است که از موقعیت دوگانه خود استفاده کند و همچون جوجه‌ای مهربان همزمان با دو بلکه حتی با سه قدرت جهانی در تقابل، روسیه، آمریکا و چین رفتار دوستانه داشته باشد. هیچ کس قرار نیست ازبکستان را محکوم کند و این کاملا طبیعی است که بخواهد همزمان از چند طرف منفعت کسب کند. 📄 اما مشکل این است که آمریکا نگرش منفعت‌طلبانه کاملاً متفاوتی با آنچه تاشکند تصور می کند دارد. ایالات متحده به اقتصاد یا زیرساخت های حیاتی این کشور علاقه ای ندارد. حداقل اهتمام و استمرار در توسعه و نوسازی آنها ندارد. علاقه و هدف واشنگتن ساده و مشخص است، جغرافیا. موقعیت ازبکستان بسیار مناسب است، این کشور به روسیه، چین، ایران و افغانستان نزدیک است و سکوی مهمی برای واشنگتن محسوب می شود. به طور کلی می توان گفت که آمریکایی ها به ازبکستان فقط به عنوان یک سکوی پرش در منطقه و به عنوان بستری برای حضور نظامی نگاه می کنند. 📄 فدور کرسانوف در ادامه می نویسد: آیا میرضیایف جنس سودگرایی آمریکا را درک می کند؟ بله، ما معتقدیم که او می‌فهمد. رهبر ازبکستان فردی با تجربه و کارآمد است. با این حال به نظر می رسد پیشنهاد های مالی کلانی که می داند یک کلاهبرداری هستند او را وسوسه کرده باشند و می‌خواهد که ریسک کند؛ شاید قصد دارد به موقع از آن خارج شود و یا بخواهد که تنها شریک در آن پروژه ها باشد و نه اینکه صرفا کمک های رایگان دریافت کند. 📄 فدور کرسانوف در آخر چنین نوشته است: به عقیده ما، متأسفانه گاهی باور داشتن به اینکه به طور کامل اوضاع را تحت کنترل داریم، می تواند آدم را ناکام بگذارد. از مضرات این حالت، این است که تحلیل درست و حقیقی از اوضاع نمی توان داشت. ازبکستان در کنار همکاری گسترده با روسیه، همچنان به فکر همکاران بیشتری است (آن هم آمریکا و اتحادیه اروپا). این همان چیزی است که ازبکستان (و سایر کشورهای منطقه) را به زمینی سوخته تبدیل می کند که زیر رقابت مسکو، پکن و واشنگتن سوخته است. همه این زرق و برق ها، پیشرفت ها و نوسازی های با کیفیت غربی که رهبری فعلی ازبکستان به شدت درگیر آن است، دود شده و از بین خواهند رفت و در آخر این جنگ و قدرت است که سلطنت خواهد کرد. ❗️ این متن در راستای انتشار تحلیل‌های رایج بوده و نظر به تأیید یا رد آن نیست. #آسیای_مرکزی #ازبکستان #آمریکا #اقتصاد #غرب #نفوذ کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 توسعه‌ کریدور میانی از محورهای همکاری بریتانیا و آسیای مرکزی ⬅️ ۲۹ اکتبر، کنان پولئو سرکنسول بریتانیا در ترکیه و کمیسر بازرگانی بریتانیا در شرق اروپا و آسیای مرکزی در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت که کشورش متعهد به افزایش همکاری در زمینه تجاری و انرژی با کشورهای آسیای مرکزی از طریق توسعه اتصالات حمل و نقلی منطقه است. 📄 وی در ادامه تاکید کرد که با بهبود اتصالات منطقه‌ای در پروژه "کریدور میانی"، می توان به شکل‌گیری تجارت پایدار کمک کرد. به گفته وی، بریتانیا به طور فعال با کشورهای آسیای مرکزی برای افزایش ظرفیت انرژی تجدیدپذیر در این منطقه همکاری می‌کند و همکاری در این زمینه افزایش یافته است. #آسیای_مرکزی #بریتانیا #آمریکا #غرب #انرژی #ترکیه #آذربایجان کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 نشست دبیر کل OSCE و وزرای امور خارجه آسیای مرکزی ⬅️ ۳۱ اکتبر، عشق‌آباد میزبان نشست دبیر کل سازمان امنیت و همکاری اروپا هلگا اشمید با وزرای خارجه آسیای مرکزی بود. طرفین در این نشست، به بررسی و شناسایی فرصت‌های کلیدی تعمیق روابط منطقه‌ای پرداختند. 📄 چالش های مشترک منطقه ای، وضعیت افغانستان، خطر تروریسم، امنیت منطقه، حمل و نقل و ترانزیت، آب و هوا، بررسی روش های حمایت OSCE از آسیای مرکزی و بررسی بودجه کلی سازمان امنیت و همکاری اروپا از جمله موضوعات محوری گفتگو در این نشست بود. 📄 هلگا اشمید در نشست هایی جداگانه‌ نیز با چندین مقام عالی رتبه ترکمنستان به گفتگو خواهد نشست. #آسیای_مرکزی #ترکمنستان #تاجیکستان #قزاقستان #قرقیزستان #قزاقستان #اتحادیه_اروپا #غرب #روسیه #چین #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📄 اجلاس C5+1 در سطح وزیران (سرمایه‌گذاری، اقتصاد، تجارت) با حضور مدیر USAID برگزار شد و طرفین حول توسعه اتصالات منطقه‌ای در زمینه های انرژی، اطلاعات، حمل و نقل و ترانزیت به بحث و تبادل نظر پرداختند و سامانتا پاور نیز در جریان این نشست، به طور کامل از جزئیات سرمایه‌گذاری جدید ایالات متحده در ازبکستان پرده برداشت. ⬅️ در نتیجه این نشست، بیانیه‌ای ۱۴ بندی به امضا رسید که در ادامه به گوشه هایی از آن اشاره می شود: • آمریکا در بند اول این بیانیه متعهد به تضمین آینده‌ای مرفه برای آسیای مرکزی و همراهی مستمر برای کاهش پیامدهای منفی تحولات بین المللی اخیر شده است. • در بندهای سه، چهار و پنج این بیانیه به مسئله مقابله با بحران های آب و هوایی، تمایل مشترک طرفین برای همکاری در حوزه انرژی سبز و آب اشاره شده و ایالات متحده متعهد به حمایت از توسعه و اتصال سیستم های انرژی منطقه شده است. • در بند هشتم، نهم و دهم به اهمیت توسعه توان و اتصالات حمل‌ونقلی آسیای مرکزی و به طور کلی به مسئله کریدورهای ترانزیتی از جمله ترانس خزر اشاره شده و به نیاز منطقه‌ به سرمایه‌گذاری های آمریکا تاکید شده است. • در آخر نیز، ایالات متحده به تعهد خود نسبت به حمایت از استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای آسیای مرکزی تأکید کرده است. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #ترکمنستان #قزاقستان #قرقیزستان #ازبکستان #غرب #آمریکا #نفوذ #کریدور_میانی #ترانس_خزر #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

قطر منافع نظامی را در کنار منافع اقتصادی خود در منطقه اضافه کرده است. قرارداد همکاری‌های آتی قرقیزستان و قطر در ژوئن 2023 در جریان سفر شیخ تمیم‌بن‌حمد‌آل‌ثانی امیر این کشور به بیشکک امضا شد و در نتیجه اولین سفر امیر قطر به قرقیزستان، 13 سند دوجانبه منعقد و امضا شد. به ویژه موافقتنامه‌های فرهنگی، نظامی، بهداشت و درمان، رسیدگی و مبارزه با تخلفات گمرکی و چندین توافقنامه حقوقی و... که نشان دهنده عزم دو کشور برای گسترش همه‌جانبه روابط است. همانطور که صدیر جبارف در آن زمان اظهار داشت، امیر قطر اولین رهبر عربی بود که به قرقیزستان سفر کرده است؛ به گفته وی، این سفر "اهمیت تاریخی زیادی" برای روابط با جهان عرب به طور کلی داشت و امیدوار بود که قرقیزستان با دوره جدیدی از توسعه روبرو شود. به طور کلی، قطر تا دهه اول قرن بیست و یکم اهمیتی به منطقه آسیای مرکزی نمی داد؛ تا اینکه سال 2012 برای اولین‌بار هیئتی از قرقیزستان به دعوت امیر قطر به دوحه رفتند و در نتیجه، طرفین برای ایجاد یک صندوق سرمایه گذاری به مبلغ 100 میلیون دلار بمنظور اجرای پروژه‌های مختلف در این کشور موافقت کردند. اولین رئیس جمهور ازبکستان، اسلام کریم اف نیز پروژه نسبتا بلندپروازانه‌ای را برای کریدور حمل و نقل ازبکستان، ترکمنستان، ایران، عمان و قطر به عنوان جایگزینی برای پروژه روسیه پیشنهاد کرده بود، اما تاکنون در مرحله بررسی باقی مانده است. حال به عنوان بخشی از سند امضا شده بین دوحه و بیشکک، همانطور که ارلیس تردیکبایف، معاون وزیر دفاع قرقیزستان اظهار داشت، پرسنل نظامی بیشکک این فرصت را دارد تا در پروژه‌های آموزشی، دوره های کوتاه مدت، تمرینات، آموزش و مسابقات نظامی قطر شرکت کند. همچنین، پروژه‌هایی برای بهبود زیرساخت‌های نظامی و ایجاد امکانات برای نیروهای مسلح قرقیزستان و ارائه کمک های فنی نظامی رایگان از طرف قطر مدنظر است. گفتنی‌ست، وقتی کشورهای خاورمیانه در پروژه‌های اقتصادی یا صنعتی کشورهای آسیای مرکزی یا قفقاز مشارکت می‌کنند، عموماً به سمت روابط نظامی نیز کشیده می شوند هرچند اگر علاقه‌ای نباشد؛ زیرا این امر خودکار (به دلیل علاقه خود منطقه) اتفاق می‌افتد. کشورهای عربی اعم از قطر، امارات یا عربستان سعودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در پروژه‌های مختلف این منطقه انجام می دهند که افزایش درآمد و افزایش نفوذ و بهبود وضعیت را در پی دارد. از طرفی این روابط برای روسیه نگران کننده نیست، قطر در این مورد نگران افتادن در دام تحریم های ایالات متحده را ندارد. ترکیه متحد دوحه نیز به طور فعال بر کشورهای آسیای میانه مانند قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان تأثیر می گذارد و روابط قرقیزستان و ترکیه و قطر در یک راستا قرار می گیرد و ممکن است در آینده، ترک‌ها نیز در این روابط مستقیما ذینفع باشند. همکاری قطر و قرقیزستان در زمینه نظامی همسو با روابط دوحه و آنکارا خواهد بود؛ زیرا این دو کشور به طور فعال در زمینه نظامی به یکدیگر کمک می کنند. حال که زمینه تمرینات مشترک نظامی دوحه و بیشکک فراهم شده، احتمالا اول ترکیه و سپس ازبکستان نیز به این حلقه بپیوندد؛ در کل، این یک ادغام گسترده در منطقه خواهد بود. روسیه از دنیای چندقطبی حمایت می کند و قطر به هیچ وجه منافع روسیه در منطقه را تهدید نخواهد کرد؛ اما تا زمانی که در سطح روابط عادی باشد. زیرا با توجه به بی‌ثباتی نسبی در قرقیزستان، امکان توسعه سناریوهای منفی نیز وجود دارد. با توجه به نیت غرب برای نفوذ به کشورهای آسیای مرکزی، این احتمال وجود دارد که کشورهای غربی سعی کنند از متحدان خود مانند قطر در این منطقه برای اهداف خود استفاده کنند. ⬅️ یادداشتی از وب سایت خبری تحلیلی "عربی-واقعگرا" #آسیای_مرکزی #قرقیزستان #قطر #روسیه #غرب #همکاری_نظامی کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ آسیای مرکزی به یکی از مهم‌ترین مناطق جهان تبدیل شده است و شاهد رقابت ژئوپلیتیکی بین بازیگران کلیدی هستیم. در این میان روسیه و کشورهای آسیای مرکزی با روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی چند صد‌ساله به هم پیوند خورده‌اند و روسیه در این رقابت چند قدم جلوتر از رقبا است. از طرفی نیز بخش مهمی از تحرکات کشورهای غربی در آسیای مرکزی به دنبال تضعیف نفوذ روسیه است و حول این محور می چرخد. 📄 پس از ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، کره جنوبی، ژاپن، هند و چین، بریتانیا نیز تصمیم به اصلاح سیاست خود در اين منطقه گرفت و قصد دارد در سال جاری نشستی را با آسیای مرکزی در سطح سران C5+1 برگزار کند. به همین منظور، کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا گزارشی تحت عنوان «کشورها در چهارراه: دخالت بریتانیا در آسیای مرکزی» تهیه و منتشر کرد که وضعیت سیاسی داخلی در قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان را مشخص می کند. فقدان استراتژی خود بریتانیا در منطقه را تجزیه و تحلیل می کند و توصیه های عملی برای تغییر موثر وضعیت به دولت ارائه داده است. به عبارت دیگر، بریتانیا در حال آماده شدن برای جهش سیاست خارجی خود به سمت آسیای مرکزی است. این گزارش هشت فصلی استدلال می‌کند که "نه تنها مشارکت بیشتر با آسیای مرکزی می‌تواند به طور بالقوه برای دو طرف سودمند باشد، بلکه باید به عنوان یک ضرورت ژئوپلیتیک به آن دیده شود." 📄 نویسندگان این گزارش توصیه می کنند از طریق «تعامل دیپلماتیک مداوم در سطح بالا» از نفوذ فزاینده روسیه و چین در منطقه جلوگیری شود. در نشستی در قالب C5+1 بین سران کشورهای آسیای مرکزی و نخست وزیر انگلیس، مسائل مربوط به گسترش تعاملات اقتصادی و تعمیق سرمایه‌گذاری‌ها مطرح شود و به‌ عبارتی طرح کلان غرب برای رفع نیازهای منطقه و حذف روسیه، با بریتانیا ادامه یابد. تحریم ها به احتمال زیاد مورد بحث قرار خواهد گرفت. کارشناسان معتقدند نخست‌وزیر بریتانیا در نشست مذکور، غیر مستقیم به مسئله روابط این منطقه با روسیه اشاره خواهد کرد و و در مقابل وعده‌های کلانی خواهد داد. #آسیای_مرکزی #غرب #بازی_بزرگ_جدید #روسیه #چین کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ مقدمه وضعیت امنیتی آسیای مرکزی در طول یک سال اخیر بسیار حساس بوده‌ است. طی این مدت مؤلفه‌ها و متغیرهای امنیتی جدیدی در منطقه ظهور کرده و یا بازیگران سنتی نوع و جهت بازیگری امنیتی خود را تغییر داده‌اند. این موضوع سبب شده تا روندهای متداخل جدیدی در ساختار امنیتی منطقه به‌وجود بیاید. البته این روندها از قبل وجود داشتند، اما در قالب تحرکات جدید بازتولید شده و یا با شدت بیشتری ظهور کرده‌اند. برونداد تداخل، تعارض و تعامل این روندها در سطوح مختلف دینامیسم امنیتی منطقه آسیای مرکزی را برمی‌سازد که منافع بازیگران مختلف نیز در چارچوب این دینامیسم امنیتی قابلیت تحقق خواهد داشت. از این حیث فهم و شناسایی این روندها در کنار برآورد جهت‌ها و بروندادهای آتی آنها می‌تواند کمک زیادی به ترسیم منافع راهبردی در آسیای مرکزی کرده و متضمن تحقق آنها در آینده باشد. ⬅️ روندهای متداخل در طول یک سال اخیر پنج روند متداخل در حوزه امنیتی در آسیای مرکزی به وجود آمده است که به اختصار به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود. بدیهی است که این روندها همگی مکمل و آلترناتیوهای دیگری داشته و دارند و در اینجا صرفاً به جهت وجوه تمایز و نقش‌های متفاوت از این روندها به‌عنوان روندهای اصلی یاد شده است. 1. ظهور بازیگران جدید در عرصه نظامی و دفاعی با قابلیت تغییر توازن: این روند به‌عنوان بخش مکمل روندی است که می‌توان آن‌ را «ظهور گرایش‌های جدید غیرروسی در حوزه تسلیحات در آسیای مرکزی» در نظر گرفت. واقعیت آن است که تا پیش از این روسیه و در برخی مواردِ محدود، چین، تأمین‌کنندگان اصلی تسلیحات و تجهیزات دفاعی کشورهای آسیای مرکزی بودند. بازیگران دیگر در صورت تأمین در حوزه‌های غیرراهبردی حضور داشتند. در واقع حضور بازیگران دیگر در عرصه‌ها و سطوحی صورت می‌گرفت که توازن منطقه‌ای به نفع روسیه و چین را بر هم نمی‌زد. از این حیث کشورهای آسیای مرکزی با هدف تأمین تسلیحات متنوع، پرکردن خلاءهای موجود، دریافت کمک‌های خارجی و تلاش برای بومی‌سازی برخی تجهیزات به سمت بازیگران دیگر می‌رفتند. تأمین برخی خودروهای زرهی، تجهیزات توپخانه‌ای، تجهیزات انفرادی، تجهیزات نظارت و پایش و جمع‌آوری اطلاعات میدان نبرد، قطعات یدکی خودروهای زرهی و ... جزو مهم‌ترین خریدهای نظامی کشورهای آسیای مرکزی تا پیش از این بود. با این حال، اکنون به نظر می‌رسد این حوزه‌ها با بازیگری ترکیه و ایران در حوزه پهپادی، ورود ناوهای جنگی جدید به دریای خزر، و یا پیشنهادهای اخیر فرانسه برای فروش جنگنده‌های رافائل و یا سامانه‌های پدافندی مستر گراند 400 در آستانۀ تغییر توازن قرار گرفته‌اند. در عین ‌حال برخی گمانه‌زنی‌ها مبنی بر واگذاری هواپیماها و هلیکوپترهایی که از افغانستان، به تاجیکستان و ازبکستان پناهنده شدند، به این دو کشور توسط آمریکا نیز وجود دارد که تحقق این امر، نقش بسزایی در نیروی هوایی این کشورها ایفا خواهد کرد. گفتنی است که تاجیکستان اخیراً در یک فرمان دولتی تمامی 18 فرودگاه مناطق مرزی را به وزارت دفاع واگذار کرد. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قرقیزستان #قزاقستان #ازبکستان #ترکمنستان #امنیت #غرب #شرق کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

4️⃣ افزایش مشارکت‌ها و رقابت‌های امنیتی و اطلاعاتی: وضعیت امنیتی و اطلاعاتی در کشورهای آسیای مرکزی بسیار حساس شده است. در #ازبکستان در فرایند انتقال قدرت، "رستم عنایت‌اف" مهم‌ترین چهره امنیتی این کشور برکنار شد. در قرقیزستان با به قدرت رسیدن "سادیر جباروف" یک #انقلاب روی داد و یک چهره‌‌ی انقلابی همچون "کامچی‌بیک تاشیف" با سوابق پرحاشیه در رأس سرویس امنیتی قرار گرفت. در #تاجیکستان، رحمان در یک بازی بزرگ امنیتی و اطلاعاتی تمام نیروهای اپوزیسیون را حذف کرد و در بدخشان با یک چالش بسیار بزرگ همراه شد. در قزاقستان نیز یک شبه‌کودتا (به عقیده دولت) با محوریت "کریم‌ ماسیم‌اف"، مرد شماره یک امنیتی این کشور روی داد و شرایط شکل‌گیری دولت جدید را دگرگون کرد. تنها در ترکمنستان ثبات نسبی در حوزه امنیتی و اطلاعاتی وجود داشته است. در چنین شرایطی که سرویس‌های امنیتیِ تقریباً جدید در تمام کشورهای منطقه به قدرت رسیده‌اند، مشارکت‌ها و تبادلات امنیتی و اطلاعاتی یکی از شاخصه‌های رفتاری ملموس تلقی می‌شود. درعین‌حال این وضعیت در شرایطی روی داد که تنش بین غرب و روسیه به بالاترین سطح خود در طول دوره پس از فروپاشی شوروی رسیده و غرب نفوذ در آسیای مرکزی و تعمیق شکاف‌های این کشورها با #روسیه را به طور رسمی و جدی در دستور کار قرار داده است. چنین طرحی مستلزم بازیگری مستقیم و منسجم اطلاعاتی-امنیتی است. موضوع تحریم‌ها و تلاش‌های روسیه برای دور زدن آنها با استفاده از کشورهای منطقه نیز در کنار پیوستگی و تداخل این موضوع با منافع الیگارشیک، بر حساسیت‌ها افزوده است. آخرین فاکتور تاثیرگذار بر این روند نیز جنگ غزه و ظهور واکنش‌های رادیکال به منافع و حضور #رژیم_صهیونیستی در منطقه بوده است که می‌تواند روند مشارکت‌ها و رقابت‌های امنیتی و اطلاعاتی را بیش از پیش تشدید کند. بسته بودن ذاتی فضای کشورهای منطقه در کنار سرویس‌های امنیتی نسبتاً قدرتمند، شرایط پیچیده‌ای را از این حیث به‌وجود آورده است. 5️⃣ ظهور بازیگران جدید هسته‌ای در منطقه: تا پیش از این، تنها از #قزاقستان می‌توانستیم به‌عنوان یک بازیگر هسته‌ای در آسیای مرکزی نام ببریم. این کشور در دهه 1990 برخی زیرساخت‌های هسته‌ای شوروی سابق را در اختیار داشت که به مرور همگی را تعطیل و یا به روسیه منتقل کرد. با این حال اکنون پس از دو دهه، به نظر می‌رسد شرایط در منطقه در حوزه هسته‌ای در آستانۀ تغییر و دگرگونی است. دو کشور قزاقستان و ازبکستان به‌عنوان قدرت‌های منطقه‌ای آسیای مرکزی در شرف هسته‌ای شدن قرار دارند. به نظر می‌رسد هر دو کشور با روس‌اتم برای احداث اولین نیروگاه هسته‌ای مدرن خود به نتیجه و جمع‌بندی اولیه رسیده‌اند. در قرقیزستان نیز توافق مشابهی با روس اتم برای احداث راکتورهای کوچک هسته‌ای به دست آمده است. درعین‌حال وضعیت اورانیوم نیز در جهان به‌ویژه پس از جنگ اوکراین و تحولات آفریقا به طوری متحول شده که باز هم نقش کشورهای آسیای مرکزی را در عرصه هسته‌ای ارتقاء داده است. استخراج اورانیوم و شکل‌گیری چرخه‌هایی از فراوری سوخت هسته‌ای موضوعی است که در نتیجه این وضعیت در حال رشد است. به‌ویژه در ازبکستان این رشد محسوس بوده است. کشورهایی همچون تاجیکستان و قرقیزستان هم که قبل‌تر صادرات اورانیوم را ممنوع کرده بودند، به دلیل درآمدهای سرشار از این حوزه، احتمالا بازگشت به عرصه صادرات اورانیوم را در تصمیم‌های خود جای خواهند داد. بدین ترتیب در آسیای مرکزی با بازیگرانی مواجه خواهیم بود که در آستانه هسته‌ای شدن قرار دارند و با در نظر گرفتن چهار روند فوق‌الذکر این مشخصه، اهمیت مضاعفی خواهد یافت.   #آسیای_مرکزی #غرب #شرق #روسیه #آمریکا کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 تحلیلگر نظامی روس: غرب در حال برنامه‌ریزی یک کودتای جدید در قزاقستان است ⬅️ ولادیمیر پروخاتیلوف تحلیلگر و محقق نظامی روس در یک مصاحبه، به درگیری‌های سرد احتمالی جهان در سال ۲۰۲۴ پرداخت. وی پس از بررسی وضعیت جنگ در اوکراین و خاورمیانه، از احتمال وقوع یک کودتای دیگر در #قزاقستان خبر داد و معتقد است که سال ۲۰۲۴ احتمال درگیری‌های داخلی به رهبری #غرب در #آسیای_مرکزی وجود دارد. پروخاتیلوف گفت: "من نگران وضعیت آسیای مرکزی هستم، جایی که #ایالات_متحده_آمریکا و بریتانیا به سادگی (در حال توسعه نفوذ خود هستند) و در همه زمینه‌ها فعال‌تر شده اند؛ آنها سعی می کنند قزاقستان را از #روسیه جدا کنند. من بعید نمی دانم که غرب تلاش کند کودتای ژانویه 2022 را در این کشور تکرار کند، همه پیش نیازها برای این کار وجود دارد." وی ادامه داد: "دنیل روزنبلوم سفیر آمریکا به سراسر قزاقستان سفر می کند و با سران منطقه ارتباط برقرار می کند. آنها سعی خواهند کرد از طریق رهبران محلی اوضاع را متزلزل کنند." وی همچنین معتقد است رئیس جمهور قزاقستان قاسم جومارت توکایف به این مسئله آگاه است و مقاومت خواهد کرد. پروخاتیلوف همچنین معتقد است که یک انقلاب دیگر نیز می تواند قرقیزستان را تهدید کند. وی رئیس کمیته امنیت ملی قرقیزستان کامچی‌بک توشایف (شخصی نزدیک به واشنگتن) را تهدیدی به ثبات این کشور دانست. به گفته پروخاتیلوف، ارتش و وزارت داخلی قرقیزستان همسو با مسکو هستند که به اعتقاد وی، در صورت تغییر این معادله، درگیری در آسیای مرکزی محتمل خواهد بود. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr