📰 تحلیل اختصاصی ماوراءالنهر: بررسی اولین نشست سران آسیای مرکزی با رئیس جمهور آمریکا در پس زمنیه بازی بزرگ جدید و در کنار چین، روسیه و آمریکا، انگیزه های متفاوتی پای قدرت های سیاسی، اقتصادی و امنیتی منطقه ای و جهانی دیگر را نیز به آسیای مرکزی بیش از پیش گشود، از جمله آن میتوان به برقراری روابط دو جانبه بسیار قوی عربستان سعودی با کشورهای پنجگانه منطقه بطور جداگانه و هم بطور چندجانبه اشاره نمود، که با نگاهی به تحلیل های کارشناسان و رصد عملکرد سعودی می توان دریافت مهم ترین انگیزه این کشور، رقابت با جمهوری اسلامی ایران و پیشگیری از نفوذ ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در بین مردم این منطقه می باشد. ترکیه نیز از جمله قدرت هایی است که علاوه بر تقویت ارتباطات دوجانبه، سازوکار جمعی «سازمان کشورهای ترک زبان» را به شدت تقویت کرده و علاوه بر فعالیت فرهنگی، در زمینه امنیتی و تسلیحاتی نیز ورودی جدی نموده است. ادامه... #آسیای_مرکزی #ازبکستان #تاجیکستان #قزاقستان #قرقیزستان #ترکمنستان #آمریکا #چین #روسیه #بازی_بزرگ_جدید #نفوذ کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 شکس ایران همواره برای نفوذ در آسیای مرکزی، در مبارزه ای دشوار با ترکیه قرار داشته است. در سه دهه گذشته، تهران با موفقیت از دو عامل در این مبارزه استفاده کرده است. از یک سو، جمهوری اسلامی بر روابط خود با تاجیکستان تکیه کرده است، کشوری که مردم آن به زبان فارسی صحبت می کنند، هرچند مردم آن به جای مکتب شیعی، از اسلام سنی پیروی می کنند. این تمایز زمانی که برای اولین بار ظاهر شد اهمیت چندانی نداشت، زیرا سیاست های ضد مذهبی اتحاد جماهیر شوروی باعث شده بود تاجیک ها کمتر به این تفاوت اهمیت بدهند. روابط دوشنبه و تهران همیشه هموار و آسان نبوده، اما به طور کلی بهتر از روابط ایران و سایر کشورهای منطقه بوده است. بنیاد جیمزتاون درباره پنجمین نشست سران آسیای مرکزی می نویسد: رویداد کلیدی در تحولات اخیر، پنجمین نشست سران آسیای مرکزی در دوشنبه بود. از سال 2018 تا کنون چهار نشست در این چارچوب برگزار شده است. اما نشست اخیر به دلیل حضور الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان به عنوان "میهمان افتخاری" از نشست های گذشته متمایز گشت. با وجود اینکه نشست اخیر در تاجیکستان غیر ترک برگزار شد، اما بیش از اجلاس های گذشته منعکس کننده "شاخصه های ترکی" بود. به عقیده ناظران منطقه ای، واضح است که اکنون تاجیکستان دیگر رفتاری مبنی بر یک کشور فارس زبان اهل سنت از خود نشان نمی‌دهد و به طور فزاینده ای به عنوان یک کشور همکار آسیای مرکزی عمل می کند. ❗️ آذربایجان نقش کلیدی در کمک به ترکیه برای گسترش نفوذ منطقه ای خود دارد. کارشناسان طرفدار مسکو در کانال تلگرامی «جمهوریت» تاجیکستان با اشاره به این موضوع تصریح کردند که حضور آذربایجان بخشی از «تلاش بلندمدت ترکیه برای تضعیف اقتدار ایران در آسیای مرکزی» است. به گفته آنها «نفوذ مستقیم آنکارا بر دوشنبه از نگاه ایران به عنوان یک اقدام تجاوزکارانه از سوی ترکیه تلقی خواهد شد و بنابراین، دولت ترکیه برای جلوگیری از این موضوع، آذربایجان را به عنوان بستر و ابزار نفوذ خود قرار داده است»، آنکارا مطمئن است که باکو می‌تواند دوشنبه را از تهران دور کرده و در درازمدت، روابط نزدیکی که مردم ایران و تاجیک را به هم متصل می‌کند، از بین ببرد. ادامه... در نسخه کامل ⬇️ #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ایران #ترکیه #آذربایجان #ترانس_خزر #کریدور_میانی #آمریکا #چین #روسیه #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ به گزارش سایت ازبکی podrobno.uz، بختیار ارگاشف، مدیر مرکز تحقیقاتی "معنا" (Ma’no) ازبکستان گفت: آمریکا در حال اجرای تئوری هرج و مرج در آسیای مرکزی و به ویژه در ازبکستان است تا رقبای خود، خصوصا روسیه و چین را کنترل کند. ارگاشف گفت: ایجاد برخی از مراکز تنش و بی ثباتی در منطقه، در جهت یک هدف جهانی بزرگتر یعنی تضعیف رقبای ژئوپلیتیک ایالات متحده، چین و روسیه، عمل می کند. این کارشناس تصریح کرد: آمریکا و متحدانش و مهمتر از همه بریتانیا حاضرند برای بی ثبات کردن وضع آسیای مرکزی، دست به هر کاری بزنند. ایالات متحده آمریکا و بریتانیا از آسیای مرکزی دور هستند و تحولاتی که در کشورهای این منطقه در حال وقوع است، به هیچ وجه بر آنها تاثیر منفی نمی گذارد. اما از طریق کشورهای آسیای مرکزی، بطور غیر مستقیم می توانند وضعیت روسیه و چین را دچار بی ثباتی کنند. ارگاشف ابراز اطمینان کرد که؛ امواج بی ثباتی، تنش و هرج و مرج می تواند در امتداد مرز باز روسیه با قزاقستان، به داخل خاک روسیه سرایت یابد. این کارشناس افزوده است که آسیای مرکزی همچنین یک عقبه استراتژیک برای غرب چین بوده و ناآرامی در این منطقه می تواند بر وضعیت اویغورهای چین، یعنی سین کیانگ نیز تاثیرگذار باشد. ✍️ لازم به ذکر است که فعالیت و نفوذ روز افزون دولت، سازمان ها و ان جی او های آمریکایی در کشورهای آسیای مرکزی به قدری فراگیر شده است که بسیاری از کارشناسان منطقه در حال مطرح کردن سناریوهایی مانند مطلب فوق می باشند. به گفته آنها، ایالات متحده با در دست گرفتن برخی کانون های بحران منطقه مثل مسائل مرزی تاجیکستان و قرقیزستان، و دست داشتن در ناآرامی های اخیر مثل تنش های داخلی در قزاقستان و ازبکستان، سعی بر اخذ تضمین برای پیشبرد اهداف خود و همراهی حاکمیت این کشورها با خود است. کارشناسان معتقدند، افزایش نفوذ اجتماعی آمریکا در جوامع این کشورها و انتقال تسلیحات نظامی تحت عنوان همکاری نظامی با این کشورها را نیز، میتوان تلاش هایی برای زمینه سازی ایجاد و کنترل ناآرامی های احتمالی توسط آمریکا در آینده دانست. #آسیای_مرکزی #آمریکا #ازبکستان #تاجیکستان #چین #روسیه #بازی_بزرگ_جدید #نفوذ کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 احتمال سفر جو بایدن به قزاقستان ۲۹ سپتامبر، دانیل روزنبلوم سفیر آمریکا در قزاقستان، از احتمال سفر جو بایدن به آستانه سخن گفت. سفیر آمریکا گفت: علاقه زیادی به قزاقستان و آسیای مرکزی در جو بایدن دیده می شود؛ بنابراین احتمال دارد شاهد سفر بایدن به قزاقستان بشویم. وی افزود: می خواهم بگویم که چنین امکانی وجود دارد. #آسیای_مرکزی #آمریکا #امنیت #افغانستان #چین #روسیه #همکاری #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 گفتاری پیرامون نشست فرمانده سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی در تاشکند چهارشنبه ۲۷ سپتامبر، تاشکند میزبان نشست مایکل کوریلا فرمانده سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی بود. امنیت و ثبات منطقه، وضعیت افغانستان، مبارزه با تروریسم و ارائه کمک‌ های بشردوستانه از جمله مهمترین مباحث بررسی شده در نشست مذکور بود. روزنامه Nezavisimaya Gazeta روسیه، در یک مقاله به بررسی و تحلیل این رویداد پرداخت. ویکتور لیتوفکین، کارشناس نظامی معتقد است که ایالات متحده به دنبال احیای نفوذ نظامی از دست رفته خود در منطقه است. این کارشناس، احتمال اینکه ایالات متحده قصد دارد یک بلوک نظامی طرفدار غرب در آسیای مرکزی برای مقابله با مخالفان ژئوپلیتیکی خود یعنی روسیه و چین ایجاد کند را رد نکرد و گفت: تصادفی نیست که گری پیترز، رئیس کمیته امنیت ملی سنای آمریکا، لابی معروف مجتمع نظامی-صنعتی آمریکا، اخیرا از این منطقه بازدید کرد. هم اکنون نیز مایکل کوریلا، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا وارد ازبکستان شده است. ادامه... https://www.ng.ru/cis/2023-09-27/1_8837_asia.html #آسیای_مرکزی #آمریکا #امنیت #افغانستان #چین #روسیه #همکاری #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید #تاجیکستان #ازبکستان کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 توکایف در برلین: ما از تحریم ها علیه روسیه پیروی می کنیم رئیس جمهور قزاقستان قاسم جومارت توکایف، در جریان سفر خود به برلین و پس از گفتگو با اولاف شولز صدراعظم آلمان گفت: قزاقستان به صراحت اعلام کرده است که از رژیم تحریم ها پیروی خواهد کرد. وی افزود: ما با سازمان‌های مربوطه برای رعایت تحریم‌ها در تماس هستیم و فکر می‌ کنم نباید هیچ گونه نگرانی از طرف آلمان در زمینه اقدامات احتمالی با هدف دور زدن تحریم‌های (روسیه از طریق قزاقستان) وجود داشته باشد. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #آمریکا #اتحادیه_اروپا #آلمان #چین #روسیه #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

نه تنها یک آمریکایی معمولی، بلکه نیمی از قزاق ها و ازبک ها نیز ممکن است به همان اندازه متعجب شوند که بدانند یک چارچوب رسمی از پنج کشور آسیای مرکزی و ایالات متحده از سال 2015 وجود داشته است. فرمت به اصطلاح "C5+1" یک نشست دیپلماتیک متشکل از وزرای خارجه قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان به همراه وزیر امور خارجه ایالات متحده برای بحث در مورد مسائل مشترک و تقویت تعامل واشنگتن با منطقه بود که تا سطح سران نیز بروزرسانی شد. 📄 فرمت چندجانبه C5+1 به ایالات متحده اجازه می دهد تا با آسیای مرکزی به عنوان یک منطقه متحد در سیاست خارجی جمعی در زمینه همکاری اقتصادی، توافقنامه های امنیتی، فرصت های آموزشی و تعمیق روابط دیپلماتیک رفتار کند. هدف اصلی این فرمت، این بود که حضور آمریکا را در منطقه‌ پساشوروی ایجاد کند. 📄 طی سال‌ها، نشست‌های سالانه مقامات در ایالات متحده، ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان برگزار شده است که در آن بیانیه‌های مشترک مشارکت و همکاری در زمینه تجارت، حمل‌ونقل و انرژی و همچنین ترتیبات مشترک ویژه در مورد مبارزه با تروریسم و توسعه تجارت به دست آمده است. آخرین اجلاس سران C5+1 نیز در سپتامبر امسال در نیویورک در مقر سازمان ملل با حضور رئیس جمهور بایدن برگزار شد که اولین نشست یک رئیس جمهور آمریکا با رهبران آسیای مرکزی در این چارچوب بود. 📄 وضعیت ژئوپلیتیکی این منطقه، موضوع غیرمستقیم این نشست بود. این رویداد همچنین بر توسعه اقتصادی با توجه به جنگ جاری در اوکراین متمرکز بود. طرفین همچنین در مورد پروژه های صنعتی سنگین، مانند استخراج انرژی و مواد خام گفتگو کردند. آسیای مرکزی همچنان با زیرساخت های اقتصادی روسیه مرتبط است و علیرغم درخواست های ایالات متحده برای تحریم های جهانی، این منطقه موضع بی طرفی را در درگیری بین واشنگتن و مسکو حفظ کرده است. از میان تمام کشورهای آسیای مرکزی، قزاقستان بیشترین تمایل را برای تقویت روابط خود با غرب، مطابق با "دیپلماسی چند بردار" خود که هدف آن تنوع بخشیدن به سبد اقتصادی آستانه با سایر بازارها است، نشان داده است. در این راستا C5+1 پروژه سرمایه‌گذاری آمریکا در منطقه‌ای است که قبلا توسط قدرت‌های با نفوذ منطقه ای اشباع شده بود. 📄 پس از این اجلاس، بیانیه رسمی کاخ سفید از روابط مثبت ایجاد شده بین ایالات متحده و پنج کشور منطقه که در درجه اول بر توسعه اقتصادی متمرکز است، تمجید کرد. در نگاه واشنگتن، بر اینکه آسیای مرکزی در حال تبدیل شدن به یک منطقه کلیدی در اوراسیا و در مسیرهای ترانزیتی است، تاکید شده است. 📄 آمریکا برای تعمیق تعامل اقتصادی با منطقه، از «دیپلماسی چند برداری» ترویج شده توسط رئیس جمهور قزاقستان، که قزاقستان را به عنوان مرکز بین المللی تجارت، بازرگانی و نوآوری های فناوری معرفی کرده است، استقبال می کند. آمریکا با توجه به روند چند قطبی شدن جهان، در قبال قدرت‌های میانی مستقل از غرب، تصمیمات و استراتژی‌های بیشتری را اتخاذ خواهد کرد. همچنین کشورهایی که کریدور میانی را شکل می دهند، راه‌های مشارکت متعدد ژئوپلیتیکی برای انتخاب دارند. از آنجایی که کشورهای آسیای مرکزی همچنان درب های خود را به روی تجارت بین‌المللی باز میکنند، ایالات متحده نمی‌تواند به نادیده گرفتن منطقه آسیای مرکزی ادامه دهد. 📄 ایالات متحده بدنبال اعتمادسازی و ایجاد همکاری با نسل های جوان آسیای مرکزی است که علاقمند به توسعه روابط با ایالات متحده هستند. آمریکا ممکن است در مقایسه با چین و روسیه دیر به منطقه وارد شده باشد، اما قدرت نرم آن در مصرف گرایی و ترویج فرهنگ پاپ در میان نسل در حال رشدی که بیشتر به دنبال شغل در غرب هستند، نسبت به مسکو یا پکن کاملا غالب و در بین جوامع جوان محبوب است. 📄 پلتفرم C5+1، در حال حاضر دارای هشت سال همکاری پایدار است و با توجه به تغییر قطب های ژئواستراتژیک، این همکاری به ویژه با قزاقستان به رشد مضاغف خود ادامه خواهد داد و اهمیت پلتفرم C5+1 بیشتر نمایان خواهد شد. مقاله ای از آستانه تایمز قزاقستان #آسیای_مرکزی #آمریکا #روسیه #چین #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا @mavaraonnahr

🗂 ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، روز پنجشنبه در اولین سفر رسمی خود پس از صدور حکم بازداشتش توسط دادگاه کیفری بین الملل، وارد قرقیزستان شد. وی از زمانی که دادگاه کیفری بین‌الملل حکم بازداشتش را به اتهام جنایات جنگی در اوکراین صادر کرد، از روسیه خارج نشده بود. 📄 پوتین روز جمعه در نشست سران کشورهای مستقل مشترک المنافع، اظهار داشت که کشورهای غربی در حال تلاش برای "فشار" به شرکای مسکو هستند. وی از سایر رهبران خواست تا به ایجاد روابط نزدیکتر با روسیه ادامه دهند. 📄 این سفر منعکس کننده نگرانی روسیه از کاهش نفوذش در میان کشورهای شوروی سابق، پس از حمله این کشور به اوکراین در سال ۲۰۲۲ است. مولداوی پروسه خروج از سازمان کشورهای مستقل مشترک المنافع را آغاز کرده است و ارمنستان نیز که از مسکو به دلیل انفعال در مناقشه قومی ارمنستان با آذربایجان اظهار نگرانی نموده، در نشست روز جمعه غایب بود. 📄 ایالات متحده و اتحادیه اروپا از فرصت ضعف تسلط و توجه و کاهش نفوذ مسکو بر منطقه آسیای مرکزی، برای تقویت روابط خود با کشورهای قرقیزستان، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و تاجیکستان استفاده کرده اند تا حوزه نفوذ روسیه را تضعیف کنند. 📄 آسیای مرکزی از نظر نفت و گاز طبیعی و همچنین منابع دیگری مانند اورانیوم و فلزات کمیاب غنی است و مهمتر اینکه در جریان احیای جاده ابریشم باستانی، آنها واقع در موقعیتی کلیدی و دارای نقشی تأثیرگذار و پتانسیل ایفای نقش بالا در تجارت بین المللی هستند. 🗂 ۱۹ سپتامبر، ایالات متحده میزبان اولین نشست سران با آسیای مرکزی در چارچوب پلتفرم C5+1 بود. آلمان نیز ۱۰ روز پس از آن، اولین نشست خود با سران آسیای مرکزی را در برلین برگزار کرد. پیش از نیز در ماه ژوئن، قرقیزستان میزبان دومین نشست سران اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی بود. 📄 جو بایدن گردهمایی سران C5+1 را "لحظه ای تاریخی" خواند و گفت که ایالات متحده از این کشورها در تقویت حاکمیت و استقلالشان و افزایش ارتباط منطقه ای حمایت خواهد کرد. همچنین در بیانیه ای مشترک، رهبران توافق کردند که در زمینه توسعه منابع معدنی آسیای مرکزی و "کریدور میانی"، یک مسیر حمل و نقل که روسیه را دور می زند، همکاری کنند. بایدن همچنین در جریان این نشست، غیر مستقیم به حذف اصلاحیه جکسون وانیک اشاره کرد و اظهار داشت که ایالات متحده بدنبال ایجاد روابط تجاری عادی و دائمی با آسیای مرکزی است. 📄 اگرچه ایالات متحده سال ۲۰۲۱ نیروهای خود را از افغانستان خارج کرد، اما بازسازی نفوذ خود در این منطقه را آغاز نموده و تلاش های آن در حوزه های نظامی، سیاسی و اقتصادی این منطقه افزایش یافته است. البته از طرفی نیز سیاست هویج و چماق آمریکا و اتحادیه اروپا فعال بوده و آنها به دنبال اعمال فشار به آسیای مرکزی برای جلوگیری از ورود کالاها به روسیه و دور زدن تحریم ها هستند. 🗂 چین، ترکیه، کشورهای حاشیه خلیج فارس و ... سایر بازیگران منطقه ای و جهانی نیز مشتاق ایجاد روابط نزدیکتر در منطقه هستند. پکن سرمایه گذاری و تجارت با منطقه ای را که کلید اساسی زیرساخت طرح کمربند و جاده خود می داند را افزایش داده است. ۱۸ می سال جاری، اولین نشست سران چین و آسیای مرکزی با استقبال باشکوهی در شهر شیان برگزار شد. ۱۸ آوریل، اولین نشست وزاری بازرگانی چین و آسیای مرکزی، ۹ سپتامبر دهمین مجمع تجاری چین و آسیای مرکزی در شهر شیامن و ۲۶ سپتامبر نیز اولین نشست وزرای حمل و نقل آنها برگزار شد. 📄 ترکیه نیز روابط خود با آسیای مرکزی را در قالب روابط دوجانبه و چندجانبه بویژه سازمان کشورهای ترک، در زمینه های اقتصادی، فرهنگی و نظامی تقویت کرده است. قرقیزستان از مشتریان مهم پهپاد های ترکیه در منطقه بوده و اخیرا شرکت (TAI) ترکی نیز از آغاز تولید پهپادهای آنکا در قزاقستان از سال ۲۰۲۴ خبر داد. ترکیه با سایر کشورهای آسیای مرکزی از جمله تاجیکستان نیز قراردادهای نظامی منعقد کرده است. گفتنی ست، ۳ نوامبر سال جاری، آستانه میزبان دهمین نشست سران سازمان کشورهای ترک خواهد بود. مقاله ای از Nikkei Asia #آسیای_مرکزی #آمریکا #روسیه #چین #بازی_بزرگ_جدید #اتحادیه_اروپا #غرب #نفوذ #ترکیه #عربستان #اسرائیل کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 ۱۷ پایگاه در کشورهای اتحادیه اروپا برای آموزش تروریستان و مزدوران فعالیت می کنند ⬅️ الکساندر بورتنیکوف، رئیس سرویس امنیتی روسیه در نشست شورای سران سازمان‌های امنیتی کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در باکو، از طرح کلان سرویس های اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا برای ایجاد ناامنی در مرزهای جنوبی روسیه خبر داده بود، که کلیاتی از سخنان وی در رسانه ها منشتر گشت. رسانه eadaily جزئیات دیگری از اظهارات وی را نقل کرده است. 📄 بورتنیکوف با اشاره به اینکه غرب از شبیه نظامیان داعش و سایر سازمانهای تروریستی علیه روسیه در اوکراین استفاده می کند، اظهار داشت که تروریستان و مزدوران در 17 پایگاه نظامی واقع در کشورهای اتحادیه اروپا، آموزش می بینند و پس از آن به اوکراین اعزام می شوند. 📄 به نقل از eadaily، وی هشدار داد که در طرح ایجاد کمربند ناامنی در مرزهای جنوبی روسیه( آسیای مرکزی)، آمریکا و بریتانیا از این تروریستان استفاده خواهند کرد. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #آمریکا #روسیه #چین #اتحادیه_اروپا #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 نشست دبیر کل OSCE و وزرای امور خارجه آسیای مرکزی ⬅️ ۳۱ اکتبر، عشق‌آباد میزبان نشست دبیر کل سازمان امنیت و همکاری اروپا هلگا اشمید با وزرای خارجه آسیای مرکزی بود. طرفین در این نشست، به بررسی و شناسایی فرصت‌های کلیدی تعمیق روابط منطقه‌ای پرداختند. 📄 چالش های مشترک منطقه ای، وضعیت افغانستان، خطر تروریسم، امنیت منطقه، حمل و نقل و ترانزیت، آب و هوا، بررسی روش های حمایت OSCE از آسیای مرکزی و بررسی بودجه کلی سازمان امنیت و همکاری اروپا از جمله موضوعات محوری گفتگو در این نشست بود. 📄 هلگا اشمید در نشست هایی جداگانه‌ نیز با چندین مقام عالی رتبه ترکمنستان به گفتگو خواهد نشست. #آسیای_مرکزی #ترکمنستان #تاجیکستان #قزاقستان #قرقیزستان #قزاقستان #اتحادیه_اروپا #غرب #روسیه #چین #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

از آنجایی که اتحادیه اروپا به دنبال تنوع بخشیدن به سبد انرژی خود به دور از رژیم های استبدادی است، شبکه گسترده تری را برای تامین کنندگان نفت و گاز ایجاد می کند و به کشورهایی مانند ایالات متحده، نروژ و نیجریه نگاه می کند. در اقدامی مهم، نیجریه متعهد شده است که سالانه 850 هزار تن گاز طبیعی به آلمان ارائه کند و احتمالاً به 1.2 میلیون تن افزایش خواهد یافت و اولین محموله برای سال 2026 در نظر گرفته شده است. همزمان، قزاقستان، نیروگاه آسیای مرکزی، عرضه نفت خود به اتحادیه اروپا را افزایش داده است. در سه ماهه دوم سال 2023، 10 درصد را به خود اختصاص داده است که نسبت به سال قبل 7 درصد افزایش یافته است. با این حال، مسیر افزایش صادرات انرژی همچنان مبهم است و قدرت‌ها به جای قراردادهای تجاری کلان، سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساختی منطقه را ترجیح می دهند. افزایش عرضه نفت صرفاً به معنای افزایش تولید نیست. نیاز به پشتوانه زیرساختی دارد. نقش خط لوله باکو-تفلیس-جیهان (BTC) با ظرفیت 50 میلیون تن در مقایسه با ظرفیت 80 میلیون تنی کنسرسیوم خط لوله خزر که مجرای اصلی نفت قزاقستان است، کم رنگ است. همانطور که ایلگار ولی زاده، تحلیلگر آذربایجانی اشاره می کند، افزایش تولید نفت قزاقستان می تواند ظرفیت BTC را تحت فشار قرار دهد و به طور بالقوه تعادل را به نفع کنسرسیوم خط لوله خزر تغییر دهد. اما سرمایه‌گذاری در این امر مستلزم آن است که قزاقستان در آب‌های کم عمق دریای خزر حرکت کند که آن هم مستلزم سرمایه‌گذاری‌های هنگفت و احتمالاً ساخت یک خط لوله زیر دریا است. علاوه بر این، همانطور که ولی‌زاده خاطرنشان می کند، گسترش ناوگان نفتکش یک موضوع مبرم است. زیرا توسعه چنین زیرساخت‌هایی یک فرآیند طولانی است و مانع از انطباق سریع با افزایش حجم حمل و نقل نفت می شود. همزمان، تعهد اتحادیه اروپا به انرژی های تجدیدپذیر بر توسعه پروژه‌هایی مانند خط لوله ترانس خزر از ترکمنستان سایه افکنده است. الدانیز گوسینوف در یادداشت خود، به این دلایل نیز اشاره نمود: "کاهش تجارت بین اتحادیه اروپا و چین باعث کاهش ترانزیت کالا از طریق آسیای مرکزی می شود"،  "توسعه اتحادیه اروپا ممکن است به طور ناخواسته تعامل آن را با آسیای مرکزی کاهش دهد". البته این کاهش احتمالی تحرکات موقتی بوده و به معنی کاهش اهمیت منطقه نیست؛ از این رو بازی بزرگ جدید در سطوح مختلفی در این منطقه میان بازیگران جهانی همچنان درجریان خواهد بود. بخش اول ❗️نشر این تحلیل نظر به تأیید یا رد آن نیست و بمنظور آگاهی از تحلیل‌های رایج منتشر شده است. #آسیای_مرکزی #آمریکا #روسیه #چین #اتحادیه_اروپا #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ آسیای مرکزی به یکی از مهم‌ترین مناطق جهان تبدیل شده است و شاهد رقابت ژئوپلیتیکی بین بازیگران کلیدی هستیم. در این میان روسیه و کشورهای آسیای مرکزی با روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی چند صد‌ساله به هم پیوند خورده‌اند و روسیه در این رقابت چند قدم جلوتر از رقبا است. از طرفی نیز بخش مهمی از تحرکات کشورهای غربی در آسیای مرکزی به دنبال تضعیف نفوذ روسیه است و حول این محور می چرخد. 📄 پس از ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، کره جنوبی، ژاپن، هند و چین، بریتانیا نیز تصمیم به اصلاح سیاست خود در اين منطقه گرفت و قصد دارد در سال جاری نشستی را با آسیای مرکزی در سطح سران C5+1 برگزار کند. به همین منظور، کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا گزارشی تحت عنوان «کشورها در چهارراه: دخالت بریتانیا در آسیای مرکزی» تهیه و منتشر کرد که وضعیت سیاسی داخلی در قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان را مشخص می کند. فقدان استراتژی خود بریتانیا در منطقه را تجزیه و تحلیل می کند و توصیه های عملی برای تغییر موثر وضعیت به دولت ارائه داده است. به عبارت دیگر، بریتانیا در حال آماده شدن برای جهش سیاست خارجی خود به سمت آسیای مرکزی است. این گزارش هشت فصلی استدلال می‌کند که "نه تنها مشارکت بیشتر با آسیای مرکزی می‌تواند به طور بالقوه برای دو طرف سودمند باشد، بلکه باید به عنوان یک ضرورت ژئوپلیتیک به آن دیده شود." 📄 نویسندگان این گزارش توصیه می کنند از طریق «تعامل دیپلماتیک مداوم در سطح بالا» از نفوذ فزاینده روسیه و چین در منطقه جلوگیری شود. در نشستی در قالب C5+1 بین سران کشورهای آسیای مرکزی و نخست وزیر انگلیس، مسائل مربوط به گسترش تعاملات اقتصادی و تعمیق سرمایه‌گذاری‌ها مطرح شود و به‌ عبارتی طرح کلان غرب برای رفع نیازهای منطقه و حذف روسیه، با بریتانیا ادامه یابد. تحریم ها به احتمال زیاد مورد بحث قرار خواهد گرفت. کارشناسان معتقدند نخست‌وزیر بریتانیا در نشست مذکور، غیر مستقیم به مسئله روابط این منطقه با روسیه اشاره خواهد کرد و و در مقابل وعده‌های کلانی خواهد داد. #آسیای_مرکزی #غرب #بازی_بزرگ_جدید #روسیه #چین کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr