📰 شکس ایران همواره برای نفوذ در آسیای مرکزی، در مبارزه ای دشوار با ترکیه قرار داشته است. در سه دهه گذشته، تهران با موفقیت از دو عامل در این مبارزه استفاده کرده است. از یک سو، جمهوری اسلامی بر روابط خود با تاجیکستان تکیه کرده است، کشوری که مردم آن به زبان فارسی صحبت می کنند، هرچند مردم آن به جای مکتب شیعی، از اسلام سنی پیروی می کنند. این تمایز زمانی که برای اولین بار ظاهر شد اهمیت چندانی نداشت، زیرا سیاست های ضد مذهبی اتحاد جماهیر شوروی باعث شده بود تاجیک ها کمتر به این تفاوت اهمیت بدهند. روابط دوشنبه و تهران همیشه هموار و آسان نبوده، اما به طور کلی بهتر از روابط ایران و سایر کشورهای منطقه بوده است. بنیاد جیمزتاون درباره پنجمین نشست سران آسیای مرکزی می نویسد: رویداد کلیدی در تحولات اخیر، پنجمین نشست سران آسیای مرکزی در دوشنبه بود. از سال 2018 تا کنون چهار نشست در این چارچوب برگزار شده است. اما نشست اخیر به دلیل حضور الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان به عنوان "میهمان افتخاری" از نشست های گذشته متمایز گشت. با وجود اینکه نشست اخیر در تاجیکستان غیر ترک برگزار شد، اما بیش از اجلاس های گذشته منعکس کننده "شاخصه های ترکی" بود. به عقیده ناظران منطقه ای، واضح است که اکنون تاجیکستان دیگر رفتاری مبنی بر یک کشور فارس زبان اهل سنت از خود نشان نمی‌دهد و به طور فزاینده ای به عنوان یک کشور همکار آسیای مرکزی عمل می کند. ❗️ آذربایجان نقش کلیدی در کمک به ترکیه برای گسترش نفوذ منطقه ای خود دارد. کارشناسان طرفدار مسکو در کانال تلگرامی «جمهوریت» تاجیکستان با اشاره به این موضوع تصریح کردند که حضور آذربایجان بخشی از «تلاش بلندمدت ترکیه برای تضعیف اقتدار ایران در آسیای مرکزی» است. به گفته آنها «نفوذ مستقیم آنکارا بر دوشنبه از نگاه ایران به عنوان یک اقدام تجاوزکارانه از سوی ترکیه تلقی خواهد شد و بنابراین، دولت ترکیه برای جلوگیری از این موضوع، آذربایجان را به عنوان بستر و ابزار نفوذ خود قرار داده است»، آنکارا مطمئن است که باکو می‌تواند دوشنبه را از تهران دور کرده و در درازمدت، روابط نزدیکی که مردم ایران و تاجیک را به هم متصل می‌کند، از بین ببرد. ادامه... در نسخه کامل ⬇️ #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ایران #ترکیه #آذربایجان #ترانس_خزر #کریدور_میانی #آمریکا #چین #روسیه #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 توکایف در برلین: ما از تحریم ها علیه روسیه پیروی می کنیم رئیس جمهور قزاقستان قاسم جومارت توکایف، در جریان سفر خود به برلین و پس از گفتگو با اولاف شولز صدراعظم آلمان گفت: قزاقستان به صراحت اعلام کرده است که از رژیم تحریم ها پیروی خواهد کرد. وی افزود: ما با سازمان‌های مربوطه برای رعایت تحریم‌ها در تماس هستیم و فکر می‌ کنم نباید هیچ گونه نگرانی از طرف آلمان در زمینه اقدامات احتمالی با هدف دور زدن تحریم‌های (روسیه از طریق قزاقستان) وجود داشته باشد. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #آمریکا #اتحادیه_اروپا #آلمان #چین #روسیه #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ ۱ اکتبر، وزارت دفاع بریتانیا از سفر جیمز هپی وزیر نیروهای مسلح این کشور به ازبکستان، قزاقستان و مغولستان خبر داد. 📄 جیمز هپی، سه‌شنبه هفته گذشته در قزاقستان با رومن واسیلنکو معاون وزیر امور خارجه، ژنرال سلطان بورکوت‌بایویچ معاون وزیر دفاع قزاقستان و با اعضای کمیته امور خارجی، دفاعی و امنیت پارلمان این کشور به گفتگو نشست. در این نشست ها، طرفین حول همکاری‌های آتی در زمینه امنیت منطقه ای گفتگو کردند. ❗️ وی همچنین حمایت علنی قزاقستان از تحریم های ضد روسی را که اخیرا قاسم جومارت توکایف در برلین آن را اعلام نمود، تکریم کرد. 📄 روز بعد، جیمز هپی آستانه را به مقصد تاشکند ترک کرد. وی در ازبکستان با باخدر قربانوف وزیر دفاع، رستم جورایف فرمانده گارد ملی و عصمت الله ایرگاشف نماینده ویژه رئیس جمهور ازبکستان در امور افغانستان به گفتگو نشست. 📄 وی در این ایام از مغولستان نیز بازدید نمود و با مقامات عالی نظامی این کشور ملاقات کرد. 📄 جیمز هپی پس از این سفر کاری، اظهار داشت: من با وزرای دفاع و رهبران نظامی قزاقستان، ازبکستان و مغولستان گفتگوهای سازنده ای انجام دادم و زمینه را برای همکاری های آینده، به ویژه در زمینه عملیات حفظ صلح فراهم نمودم‌. دیدارهای من، گوشه ای از رویکردی است که در مقاله اخیر فرماندهی دفاعی ما مشخص شده است؛ ما مشارکت های استراتژیک بین المللی خود را در سراسر آسیا به نفع امنیت و رفاه برای همه ایجاد خواهیم کرد. گفتنی‌ست، چندی پیش مذاکراتی بین وزارتخانه های دفاع بریتانیا و ازبکستان برگزار شد و در نتیجه آن، توافقنامه همکاری ۲۰۲۴ تاشکند و لندن به امضا رسید. ❗️ همچنین لازم به ذکر است، در برنامه Refresh 2023 بریتانیا، لندن متعهد به تقویت تعامل با آسیای مرکزی و مغولستان برای تقویت رفاه، امنیت و مقاومت آنها در برابر مداخله روسیه شده است. #آسیای_مرکزی #ازبکستان #قزاقستان #بریتانیا #افغانستان #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

انتظار می رفت که اولین اجلاس سران ایالات متحده و آسیای مرکزی با نتایج بسیار مهمی به پایان برسد؛ اما به نظر می رسد این نشست بیشتر نمادین بود تا اقدامی سودمند. ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۳، جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده با روسای جمهور پنج کشور آسیای مرکزی دیدار کرد. نکته مهم این اجلاس این بود، که آمریکا به تعمیق همکاری در تجارت و سرمایه گذاری، کریدورهای ترانزیتی، چالش های آب و هوایی، حقوق بشر و افغانستان تمرکز بیشتری داشت تا مسائل امنیتی ترجیحی خود. درگیری روسیه و اوکراین که در فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد، بیش از یک سال است که ادامه دارد. از زمان آغاز درگیری، کشورهای آسیای مرکزی با وجود روابط اقتصادی و امنیتی تنگاتنگ با روسیه در کانون توجه قدرت های جهانی قرار گرفتند. آنها نه از روسیه حمایت کرده و نه آن را محکوم کردند؛ بلکه تلاش کردند تا روابط خارجی خود را متنوع سازند. در نتیجه بحران اوکراین، نشانه هایی جامه وجود پوشید، که نشان داد نفوذ روسیه در آسیای مرکزی رو به کاهش است و چین بیشترین سود را از وضعیت فعلی خواهد برد. چین بازیگری مسلط در منطقه است و این نشانه های آشکاری دارد. چین در حال تبدیل شدن به یک شریک مهم اقتصادی و از طرفی در حال گسترش همکاری امنیتی خود با منطقه ای است که قبلا تحت نفوذ و تسلط مستقیم مسکو تلقی می شد. با در نظر داشت این پس زمینه، کشورهای آسیای مرکزی به دنبال شرکای بالقوه جدید برای حمایت از رشد و توسعه خود هستند. از زمانی که کشورهای آسیای مرکزی مستقل شدند، ایالات متحده نگاه منسجمی به این منطقه نداشته؛ با این وجود، مدتهاست که به عنوان یک شریک بالقوه برای کشورهای آسیای مرکزی نقش آفرینی می کند. این منطقه پس از حوادث ۱۱ سپتامبر برای استراتژی ایالات متحده اهمیت یافت. پس از آن، آمریکا برای مقابله با تروریست ها وارد افغانستان شد و کشورهای آسیای مرکزی نیز با نیروهای بین المللی برای برقراری امنیت همکاری می کردند. در همان زمان، نفوذ چین در آسیای مرکزی به تدریج در حال افزایش بود. جمهوری‌های تازه استقلال یافته آسیای مرکزی برای توسعه اقتصادی به سرمایه‌گذاری نیاز داشتند که توسط پکن ارائه شد و از سوی این کشورها به خوبی مورد استقبال قرار گرفت. کشورهای آسیای مرکزی پذیرای چین بوده‌اند و از آن استقبال می‌کنند، زیرا برخلاف واشنگتن، پکن نگرانی‌های حقوق بشر و حاکمیت قانون در این کشورهای مستبد را برجسته نکرده است. از اینجا بود، که نقش پکن از واشنگتن در این کشورها پررنگ‌تر دیده شد؛ یک شریک قابل اعتماد اقتصادی. در چنین شرایطی، با خروج آمریکا از افغانستان و نفوذ روزافزون چین در منطقه و جهان، و پس از درگیری روسیه در اوکراین، ایالات متحده به فکر احیای روابط خود با آسیای مرکزی افتاد. اگرچه چارچوبی برای نشست وزیران C5+1 وجود داشت، اما نشست سران آمریکا و آسیای مرکزی نسبتا دیر آغاز شد. در دو سال گذشته، کشورهای آسیای مرکزی تقریباً با هر قدرت مهمی از جمله هند، روسیه، اتحادیه اروپا، چین و شورای همکاری خلیج فارس اجلاسی در عالی ترین سطح یعنی رهبران را برگزار کردند. بنابراین انتظار می رفت که اولین نشست روسای جمهور آمریکا و آسیای مرکزی با رویکردی قوی و با اهمیت قابل توجهی ظاهر شود. افتتاحیه و اولین اجلاس سران ایالات متحده و آسیای مرکزی از نظر نتایج چندان چشمگیر نبود، اما به روابط ایالات متحده و آسیای مرکزی جان تازه ای بخشید. تغییر تمرکز از نگرانی‌های امنیتی به مشکلات جاری و فراگیرتر مانند امنیت انرژی، تغییرات آب و هوا، و رشد تجارت و ارتباطات تجاری و مسیرهای حمل‌ونقل. ایده های ارائه شده در نیویورک به طور بالقوه می تواند اتکای آسیای مرکزی به روسیه و چین را کاهش دهد. بایدن به اهمیت فعال کردن تجارت و سرمایه گذاری بخش خصوصی با شرکت های آمریکایی تأکید کرد. بایدن در اظهارات خود اعلام کرد که USAID در ماه اکتبر میزبان نشست "وزرای ارتباط منطقه ای C5+1 در آسیای مرکزی" خواهد بود تا راه های ترویج رشد اقتصادی پایدار را مورد بحث و بررسی قرار دهد. این نشان می دهد که پیوندهای اقتصادی همچنان در اولویت دیپلماسی آسیای مرکزی و ایالات متحده خواهد بود. از آنجایی که این اولین نشست سران ایالات متحده و آسیای مرکزی بود، حتی اگر هیچ توافق چشمگیری در آن امضا نشد، عصر جدیدی از تعامل بین ایالات متحده و کشورهای آسیای مرکزی را باز کرد. https://www.hindustantimes.com/ht-insight/international-affairs/decoding-america-s-central-asia-policy-101696492926372.html #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ازبکستان #قرقیزستان #آمریکا #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

طی شش سال گذشته، تبادل هیئت های عالی رتبه، روابط بین سازمانی و پارلمانی و همکاری های تجاری، اقتصادی و سرمایه گذاری بین ازبکستان و آمریکا تشدید شد. مجلس نمایندگان ایالات متحده نیز گروهی غیررسمی از نمایندگان کنگره را که حامی تعمیق روابط ایالات متحده و ازبکستان بودند، تشکیل داد. تعداد شرکت ها با سرمایه گذاری آمریکا در ازبکستان در حال افزایش است. از جمله همکاری‌های موفق اقتصادی طرفین، فعالیت پویای شرکت‌هایی مانند جنرال الکتریک، جنرال موتورز، هایات، جان دیر، بوئینگ، هانی‌ول، کوکا کولا، کالاتراوا، سیلورلیف و ... در ازبکستان است.  امروزه هزاران نفر از ازبکستان در ایالات متحده کار و تحصیل می کنند. آنها آداب و رسوم و فرهنگ خود را گرامی داشته و از طریق سازمان های دیاسپورا و انجمن های فرهنگی به طور منسجم تعامل می کنند و از طرفی این گفتگوهای فرهنگی از طریق روابط بین شهرهای تاشکند و سیاتل، بخارا و سانتافه، زرافشان و کلینتون تسهیل می شود. به طور خلاصه، روابط ازبکستان و آمریکا به طور مداوم در حال توسعه است و ازبکستان آمادگی دارد که این تعامل را نه تنها در قالب های دوجانبه بلکه در قالب های چندجانبه گسترش و تقویت کند. همین اواخر، نشست مشورتی سران کشورهای آسیای مرکزی در دوشنبه برگزار شد. با نگاهی دقیق، دیده شد که رهبران منطقه آماده گفتگو در مورد موضوعاتی همچون توسعه همکاری با ایالات متحده به نفع پتانسیل های آسیای مرکزی و شکوفایی آن هستند. ⬅️ پلتفرم C5+1؛ تقویت روابط چندجانبه آمریکا با آسیای مرکزی: پلتفرم «C5+1» بستر گفتگوی چندجانبه منظم بین کشورهای آسیای مرکزی و ایالات متحده است و اولین دیدار وزرای خارجه منطقه و آمریکا در نوامبر ۲۰۱۵ در سمرقند برگزار شد، که آغازی بر این گفتگوها بود. جمله هدف های این پلتفرم، حفظ تبادل مستمر دیدگاه ها در مورد بهبود تجارت منطقه ای، تقویت روابط حمل و نقل و انرژی، توسعه فضای تجاری، مبارزه با چالش های زیست محیطی، مقابله با افراط گرایی و گسترش روابط بشردوستانه است. اولین نشست وزرای خارجه «C5+1» منجر به تصویب «بیانیه مشترک مشارکت و همکاری» شده بود که بر تعهد ایالات متحده بر حمایت از حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی کشورهای آسیای مرکزی و تمایل آمریکا بر حفظ ارتباطات منظم خود با کشورهای شرکت کننده تاکید داشت. تا امروز ۱۲ نشست وزیران برگزار شده و در سپتامبر ۲۰۲۱ نیز، نمایندگان عالی «C5+1» برای اولین بار برای بحث در مورد مسائل آب و هوایی و زیست محیطی به دور یک میز گرد آمدند. ایالات متحده در قالب پلتفرم «C5+1»، پروژه هایی را با هدف توسعه کارآفرینی، بهبود کریدورهای حمل و نقل و تجاری، توسعه انرژی آینده و حمایت از طرح های ملی سازگاری با تغییرات آب و هوایی در آسیای مرکزی اجرا می کند. همچنان این کشورها در چارچوب «C5+1»، نشست های سالانه گروه های اجرایی در سه حوزه اقتصاد، حفاظت از محیط زیست و انرژی و امنیت برگزار می کنند. مقاله ای از خبرگزاری "دنیا" ازبکستان، به نقل از eureporter #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ازبکستان #قرقیزستان #ترکمنستان #آمریکا #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 احداث خط تولید پهپاد "آنکا" ترکیه در قزاقستان ⬅️ ۱۶ اکتبر، Aki Press خبر داد، که از سال آینده تولید پهپاد "آنکا" ترکیه در قزاقستان آغاز خواهد شد. 📄 ارول اوغوز نماینده شرکت هوافضای "TAI" ترکیه در این مورد اظهار داشت: اندازه سرمایه گذاری ها در حال بررسی است. هدف این برنامه نه تنها راه‌اندازی خط تولید هواپیماهای بدون سرنشین در قزاقستان، بلکه انتقال دانش به متخصصان این کشور است. یکی از هدف های ما انتقال تجربه و فناوری است تا قزاقستان بتواند روزی به طور مستقل هواپیماهای بدون سرنشین تولید کند. 📄 قرارداد احداث خط تولید پیهادهای "ANKA" ترکیه در قزاقستان، ۱۰ می سال گذشته در آنکارا منعقد شد. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #ترکیه #آمریکا #غرب #امنیت #پهپاد کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 نشست دبیران شوراهای امنیت آسیای مرکزی و هند ⬅️ ۱۷ اکتبر، آستانه میزبان دومین نشست دبیران شوراهای امنیت کشورهای آسیای مرکزی و هند بود. 📄 در این نشست، حول مسائل جاری امنیت منطقه‌ای و بین المللی از جمله خطر تروریسم در منطقه و وضعیت افغانستان به تبادل نظر پرداختند. 📄 گفتنی‌ست، گفتگو در این نشست خلاصه در تبادل نظر حول مسائل امنیتی نبود و این کشورها بویژه قزاقستان به تعمیق روابط در زمینه‌ صنایع حمل و نقل و لجستیک، امنیت سایبری و صنایع هوافضا تاکید کردند. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #تاجیکستان #ازبکستان #ترکمنستان #قرقیزستان #هند #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 قزاقستان حماس را محکوم کرد ⬅️ 17 اکتبر، وزارت خارجه قزاقستان در یک بیانیه، حملات حماس به شهرک های اسرائیل و اسیر گرفتن های آن را محکوم کرد. 📄 قزاقستان در این بیانیه، از رژیم صهیونیستی نیز خواسته است تا از اعمال زور نامتناسب به غزه که موجب تلفات از غیرنظامیان می شود، دست بردارد. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #اسرائیل #رژیم_صهیونیستی #نفوذ کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 ۵ بومی ازبکستان در اسرائیل کشته شدند ⬅️ رسانه اسرائیلی Newsrucoil در یک گزارش، از تعداد کشته شدگان خارجی در درگیری های اخیر پرده برداشت. 📄 بر اساس این گزارش، از میان شهروندان ازبکستان ۳ نفر کشته و ۴ نفر مفقود شدند. از میان شهروندان قزاقستان نیز ۱ نفر کشته و ۲ نفر مفقود شدند. البته ۱۸ اکتبر، وزارت خارجه قزاقستان این آمار را تکذیب کرد. 📄 سفارت ازبکستان در اسرائیل نیز در واکنش به این آمار، اعلام نمود که اولا آنها تابعیت رسمی ازبکستان را نداشته و تنها بومی ازبکستان بودند؛ دوما تعدادشان ۳ نه بلکه ۵ نفر بوده که سال ۱۹۹۰ میلادی به اسرائیل مهاجرت کرده بودند. #آسیای_مرکزی #ازبکستان #قزاقستان #اسرائیل #رژیم_صهیونیستی کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 کنسرت‌های یک نوازنده صهیونیست به دلایل امنیتی در آسیای مرکزی لغو شد ⬅️ آندری ماکارویچ نوازنده روس مقیم سرزمین های اشغالی فلسطین، خبر داد که تور آسیای مرکزی و کنسرت‌‌های آتی وی در قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان به دلایل امنیتی لغو شده است. 📄 این نوازنده صهیونیست در واکنش به لغو شدن کنسرت‌هایش اظهار داشت، که بدلیل حمایت هایش از اسرائیل، تجمعات و کنسرت‌های وی در آسیای مرکزی از سوی بومیان این منطقه تهدید به بمب‌گذاری شده بود. ✍️ پیش از این نیز، خبرنگار مستقل و کارشناس مسائل آسیای مرکزی آندری سرینکو از تهدید و حتی حمله بومیان آسیای مرکزی به برخی از مراکز اسرائیلی در تاشکند خبر داده بود که بدنبال آن برنامه ها و رویدادهای جاری و آتی اجتماعی و فرهنگی مراکز اسرائیلی در تاشکند لغو شد. همچنین برخی رسانه ها از افزایش شدید تدابیر امنیتی سفارت اسرائیل در ازبکستان و مراکز مهم صهیونیستی در این کشور خبر می دهند. #آسیای_مرکزی #اسرائیل #رژیم_صهیونیستی #ازبکستان #تاجیکستان #قزاقستان #ترکمنستان #قرقیزستان کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 نشست دبیر کل OSCE و وزرای امور خارجه آسیای مرکزی ⬅️ ۳۱ اکتبر، عشق‌آباد میزبان نشست دبیر کل سازمان امنیت و همکاری اروپا هلگا اشمید با وزرای خارجه آسیای مرکزی بود. طرفین در این نشست، به بررسی و شناسایی فرصت‌های کلیدی تعمیق روابط منطقه‌ای پرداختند. 📄 چالش های مشترک منطقه ای، وضعیت افغانستان، خطر تروریسم، امنیت منطقه، حمل و نقل و ترانزیت، آب و هوا، بررسی روش های حمایت OSCE از آسیای مرکزی و بررسی بودجه کلی سازمان امنیت و همکاری اروپا از جمله موضوعات محوری گفتگو در این نشست بود. 📄 هلگا اشمید در نشست هایی جداگانه‌ نیز با چندین مقام عالی رتبه ترکمنستان به گفتگو خواهد نشست. #آسیای_مرکزی #ترکمنستان #تاجیکستان #قزاقستان #قرقیزستان #قزاقستان #اتحادیه_اروپا #غرب #روسیه #چین #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📄 اجلاس C5+1 در سطح وزیران (سرمایه‌گذاری، اقتصاد، تجارت) با حضور مدیر USAID برگزار شد و طرفین حول توسعه اتصالات منطقه‌ای در زمینه های انرژی، اطلاعات، حمل و نقل و ترانزیت به بحث و تبادل نظر پرداختند و سامانتا پاور نیز در جریان این نشست، به طور کامل از جزئیات سرمایه‌گذاری جدید ایالات متحده در ازبکستان پرده برداشت. ⬅️ در نتیجه این نشست، بیانیه‌ای ۱۴ بندی به امضا رسید که در ادامه به گوشه هایی از آن اشاره می شود: • آمریکا در بند اول این بیانیه متعهد به تضمین آینده‌ای مرفه برای آسیای مرکزی و همراهی مستمر برای کاهش پیامدهای منفی تحولات بین المللی اخیر شده است. • در بندهای سه، چهار و پنج این بیانیه به مسئله مقابله با بحران های آب و هوایی، تمایل مشترک طرفین برای همکاری در حوزه انرژی سبز و آب اشاره شده و ایالات متحده متعهد به حمایت از توسعه و اتصال سیستم های انرژی منطقه شده است. • در بند هشتم، نهم و دهم به اهمیت توسعه توان و اتصالات حمل‌ونقلی آسیای مرکزی و به طور کلی به مسئله کریدورهای ترانزیتی از جمله ترانس خزر اشاره شده و به نیاز منطقه‌ به سرمایه‌گذاری های آمریکا تاکید شده است. • در آخر نیز، ایالات متحده به تعهد خود نسبت به حمایت از استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای آسیای مرکزی تأکید کرده است. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #ترکمنستان #قزاقستان #قرقیزستان #ازبکستان #غرب #آمریکا #نفوذ #کریدور_میانی #ترانس_خزر #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 اعزام نیروهای حافظ صلح قزاقستان به بلندی های جولان ⬅️ ۱ نوامبر، به گزارش ماوراءالنهر و به نقل از تاس، روسلان ژاکسیلیکوف وزیر دفاع قزاقستان از برنامه‌ریزی و آماده شدن ارتش این کشور برای اعزام نیروهای حافظ صلح به بلندی های جولان خبر داد. 📄 ژاکسیلیکوف گفت: «ما از پیش توافقاتی داریم؛ به اعتبار نیروهای مسلح و سیاست (صلح‌طلبانه) کشورمان، صلاحیت (چنین اقدامی را) داریم و در حال بررسی انجام یک مأموریت حفظ صلح در بلندی‌های جولان هستیم.» #آسیای_مرکزی #قزاقستان #اسرائیل #رژیم_صهیونیستی #فلسطین کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 قزاقستان ۱ میلیون دلار به نوار غزه کمک می کند ⬅️ ۳ نوامبر، در جریان دهمین نشست سران کشورهای ترک در آستانه، قاسم جومارت توکایف رئیس جمهور قزاقستان ضمن اظهار نگرانی از وضعیت غیرنظامیان در نوار غزه گفت: "تصمیم گرفتم یک میلیون دلار کمک بشردوستانه به مردم فلسطین ارائه کنم." #آسیای_مرکزی #قزاقستان #فلسطین کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 ورود یک هیئت بلندپایه آمریکایی به آسیای مرکزی ⬅️ ۴ نوامبر، یک هیئت بلندپایه به ریاست دونالد لو مشاور وزیر خارجه آمریکا در امور آسیای مرکزی و جنوبی، وارد آستانه-قزاقستان شد. آنها از تاریخ ۴ تا ۱۱ نوامبر به کشورهای قزاقستان، ازبکستان و هند سفر خواهند کرد. 📄 این هیئت آمریکایی به ریاست دونالد لو، برای پیگیری تصمیمات اتخاذ شده در اولین نشست سران C5+1، وارد آسیای مرکزی شده است. در جریان این سفر، نشست های سالانه مشارکت استراتژیک ایالات متحده با قزاقستان و ازبکستان در آستانه و تاشکند برگزار خواهد شد. دونالد لو همچنین گفتگوهایی با مقامات ارشد این دو کشور خواهد داشت. 📄 بررسی راه‌های گسترش روابط دوجانبه امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و اقتصادی از محورهای اصلی گفتگوی طرفین خواهد بود. #آسیای_مرکزی #ازبکستان #قزاقستان #آمریکا #نفوذ کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

مرکز مطالعات آسیای مرکزی | ماوراء النهر: ‍ #سیاسی #اقتصادی 📰 برگزاری ششمین نشست کميسيون بین دولتی عربستان و ازبکستان در ریاض ⬅️ ششمین نشست کميسيون بین دولتی عربستان و ازبکستان به ریاست مهندس خالد الفالح وزیر سرمایه گذاری عربستان سعودی و جمشید خواجه‌یف معاون نخست وزیر ازبکستان در ریاض برگزار شد. 📄 در حاشیه این رویداد، اولین نشست شورای بازرگانی ازبکستان و عربستان نیز برگزار شد و در آن ۵۰ فرصت سرمایه‌گذاری بالقوه در ازبکستان به ارزش حدود ۳۱ میلیارد دلار بررسی شد. در این نشست، توجه ویژه‌ای به توسعه «انرژی سبز»، ایجاد تجارت الکترونیک به منظور افزایش گردش مالی متقابل و همچنین گسترش همکاری ها در زمینه‌های حمل و نقل، حمل و نقل هوایی، مراقبت های بهداشتی، فناوری های دیجیتال و سرمایه گذاری صورت گرفت. 📄 چندین تفاهمنامه بین بخش خصوصی و صورتجلسه ششمین نشست این کميسيون که شامل ابتکارات و برنامه‌های عملی مشترک بسیاری بود، به امضای طرفین رسید. 📄 معاون نخست وزیر ازبکستان جمشید خوجایف به طور جداگانه با وزرای نیرو و سرمایه‌گذاری عربستان سعودی نیز به گفتگو نشست. #آسیای_مرکزی #عربستان_سعودی #ازبکستان #اقتصاد #انرژی #انرژی_سبز کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | توییتر @mavaraonnahr #سیاسی #اقتصادی 📰 ششمین نشست کمیسیون بین دولتی قزاقستان و عربستان ⬅️ ششمین نشست کمیسیون بین دولتی قزاقستان و عربستان به ریاست معاون نخست وزیر قزاقستان مورات نورتلئو و خالد الفالح وزیر سرمایه گذاری عربستان سعودی در ریاض برگزار شد. در حاشیه آن نیز، اولین نشست شورای بازرگانی دو کشور دایر گردید. 📄 در این رویداد، نمایندگان نهادهای دولتی و محافل تجاری قزاقستان و عربستان سعودی پیشنهادات ملموسی ارائه کردند و در مورد مهمترین موضوعات دستور کار دوجانبه تبادل نظر صورت گرفت. همچنین حول چگونگی اجرای پروژه‌های مهم استراتژیک در حوزه های مختلف به بحث و بررسی پرداختند. فرصت های سرمایه گذاری این کشور، اقدامات حمایتی دولت و رویکردهای جدید مورد استفاده در جذب سرمایه گذاری به سرمایه گذاران سعودی ارائه شد. 📄 در نتیجه این رویداد، پروتکل ششمین نشست کمیسیون بین دولتی و همچنین یادداشت تفاهم بین بانک توسعه قزاقستان و بانک صادرات و واردات عربستان سعودی به امضای طرفین رسید. همچنین یک توافقنامه بین دولتی در مورد معافیت دارندگان گذرنامه دیپلماتیک و خدماتی از شرایط روادید امضا شد. 📄 در بخشی از این پروتکل، طرفین برای تأسیس یک مرکز مشترک نوآوری و فناوری اطلاعات به توافق رسیده‌اند. ایجاد این مرکز نوآوری مشترک در ریاض، حمایت از فناوری اطلاعات و استارت‌آپ‌های قزاقستان در بازارهای جهانی به ‌ویژه در کشورهای عربی را گسترش خواهد داد. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #عربستان_سعودی #اقتصاد #انرژی #انرژی_سبز کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

#سياسی 📰 گفتگوی رئیس‌جمهور قزاقستان و سفیر آمریکا ⬅️ قاسم جامرت توکایف رئیس جمهور قزاقستان و «دانیل روزنبلوم» سفیر ایالات متحده در این کشور دیدار و گفتگو کردند. 📄 توکایف در این ملاقات تأکید نمود: همکاری قزاقستان و آمریکا طیف گسترده‌ای از زمینه‌ها از جمله مسائل امنیتی، توسعه پایدار، اقلیم و آب‌وهوا و روابط بشردوستانه را پوشش می‌دهد. 📄 رئیس‌جمهور قزاقستان همکاری اقتصادی را محرک اصلی روابط دوجانبه خواند و بر لزوم گسترش همکاری‌های تجاری، اقتصادی و سرمایه‌گذاری از جمله در چارچوب فعالیت‌های شورای جذب سرمایه‌گذاری تاکید کرد. همچنین طرفین در مورد امکان گسترش تماس ها در زمینه‌هایی مانند تجارت، حمل و نقل، لجستیک، انرژی سبز، محیط زیست و معدن بحث و گفتگو کردند. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #آمریکا کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 گسترش روابط قطر و آسیای مرکزی(۲) سفر وزیر دفاع قزاقستان به دوحه ⬅️ ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳، هیئت نظامی قزاقستان به ریاست وزیر دفاع این کشور ژنرال روسلان ژاکسیلیکوف وارد دوحه شد. معاون نخست وزیر و وزیر دفاع قطر خالد‌بن‌محمد‌العطیه با روسلان ژاکسیلیکوف به گفتگو نشست و طرفین در مورد موضوعات مورد علاقه، همکاری‌های دو کشور و راه‌های تقویت آن به تبادل نظر پرداختند. در نتیجه نشست هیئات نظامی دو کشور، یادداشت توافقنامه همکاری نظامی به امضا رسید. در ادامه، وزرای دفاع از آکادمی هوایی الزعیم‌محمدبن‌عبدالله‌العطیه قطر بازدید نمودند و طرف قزاقستان از امکانات و تأسیسات این آکادمی آگاهی یافت. گفتنی‌ست، قطر در حال تبدیل شدن به یکی از مهم ترین شرکای قزاقستان در منطقه خلیج فارس است و پیش از این شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در ژوئن سال گذشته در بخشی از تور خود به منطقه آسیای مرکزی از آستانه پایتخت قزاقستان بازید نموده و با توکایف رئیس جمهور این کشور ملاقات کرده بود. توکایف گفته بود که در نتیجه گفت‌وگوهای صورت گرفته در جریان سفر امیر قطر، انگیزه جدیدی برای توسعه بیشتر همکاری بین دو کشور ایجاد شده است. امیر قطر نیز در گفتگو با توکایف به اجرای پروژه‌های مشترک در زمینه نفت و گاز، معدن، صنایع کشاورزی، پزشکی و بخش مالی تأکید داشت. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #قطر #همکاری_نظامی کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

آسیای مرکزی به دلیل موقعیت استراتژیک خود در میانه خشکی اوراسیا به سرعت به میدان رقابت قدرت های بزرگ تبدیل شده است. C5 به طور جمعی "کریدور میانی" را کنترل می کنند، یک مسیر ترانزیتی که چین را به اروپا متصل می کند و ایران و روسیه را با ترانزیت کالا از شرق آسیا از طریق دریای خزر دور می زند. اگر این مسیر تجاری به طور کامل محقق شود، ایران و روسیه را از تجارت زمینی بین اروپا و خاور دور خارج می کند و ضربه‌ای حیرت‌آور به اقتصاد روسیه وارد کرده و منافع روسیه و چین را از هم جدا می کند. این یک رقص دیپلماتیک ظریف در منطقه ایجاد کرده است که بازیگران محلی و بین المللی - از جمله کشورهای شورای همکاری خلیج فارس - به شدت از آن آگاه هستند. ⬅️ تحرکات شورای همکاری خلیج فارس در کنار چین و ایالات متحده که برای نفوذ و تماس های اقتصادی در سراسر اوراسیا با یکدیگر رقابت می کنند، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نیز علاقه زیادی به تقویت توسعه منطقه نشان داده‌اند. آرمان شاکالیف وزیر تجارت قزاقستان، اخیرا بر تعهد کشورش برای تقویت تجارت دوجانبه با امارات متحده عربی، با تمرکز بر کشاورزی و تلاش برای رسیدن به یک میلیارد دلار در تجارت دوجانبه سالانه تاکید کرد. عربستان سعودی نیز متعهد به انجام سرمایه گذاری های قابل توجه در این کشور با هدف بهبود زیرساخت های تجاری خود شده است. قزاقستان به طور فعال ابتکارات زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) را برای تسهیل این رشد دنبال می کند. این کشور تلاش کرده است تا خود را در جایگاه یک مرکز حمل و نقل و لجستیک حیاتی، ایجاد کننده مسیرهای تجاری جدید و همکاری با شرکت های لجستیکی، قرار دهد. قزاقستان همچنین خود را متعهد به رسیدگی به کمبودهای جهانی غذا از طریق پروژه های کشاورزی و صنعتی کرده و در عین حال بر شفافیت و کارایی در فرآیندهای تجاری و سرمایه گذاری تاکید دارد. عربستان سعودی همچنین 14 میلیارد دلار قرارداد جدید با ازبکستان در سال 2022 امضا کرده است. قزاقستان نشان داده است که مایل است صادرات خود به خلیج فارس را برای جذب تجارت و سرمایه گذاری بیشتر گسترش دهد. برنامه‌های سرمایه‌گذاری شورای همکاری خلیج فارس طیف وسیعی از صنایع از جمله کشاورزی، انرژی و آموزش را پوشش می دهد که عمق همکاری بین دو حوزه را نشان می دهد. شرکت دولتی عربستان سعودی ACWA Power متعهد شده است 13.5 میلیارد دلار در پروژه های انرژی پاک در قزاقستان و ازبکستان اختصاص دهد. این سرمایه گذاری ها با الگوی بزرگ تری از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و آسیای مرکزی که تلاش می کنند تجارت، حمل و نقل و چشم اندازهای مرتبط با انرژی را از طریق تعامل سیاسی و اقتصادی تقویت کنند، مطابقت دارد. از آنجایی که منطقه آسیای مرکزی نقشی کلیدی در کاهش تغییرات آب و هوایی ایفا خواهد کرد و منطقه خلیج فارس به طور منحصر به فردی آسیب پذیر است، سرمایه گذاری های شورای همکاری خلیج فارس در صنایع انرژی های تجدیدپذیر قزاقستان و ازبکستان نشان دهنده تعهد مشترک برای کاهش تغییرات آب و هوایی و پیشبرد پایداری در سراسر جهان است. #آسیای_مرکزی #شورای_همکاری_خلیج_فارس #کریدور_میانی #قزاقستان کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ مقدمه وضعیت امنیتی آسیای مرکزی در طول یک سال اخیر بسیار حساس بوده‌ است. طی این مدت مؤلفه‌ها و متغیرهای امنیتی جدیدی در منطقه ظهور کرده و یا بازیگران سنتی نوع و جهت بازیگری امنیتی خود را تغییر داده‌اند. این موضوع سبب شده تا روندهای متداخل جدیدی در ساختار امنیتی منطقه به‌وجود بیاید. البته این روندها از قبل وجود داشتند، اما در قالب تحرکات جدید بازتولید شده و یا با شدت بیشتری ظهور کرده‌اند. برونداد تداخل، تعارض و تعامل این روندها در سطوح مختلف دینامیسم امنیتی منطقه آسیای مرکزی را برمی‌سازد که منافع بازیگران مختلف نیز در چارچوب این دینامیسم امنیتی قابلیت تحقق خواهد داشت. از این حیث فهم و شناسایی این روندها در کنار برآورد جهت‌ها و بروندادهای آتی آنها می‌تواند کمک زیادی به ترسیم منافع راهبردی در آسیای مرکزی کرده و متضمن تحقق آنها در آینده باشد. ⬅️ روندهای متداخل در طول یک سال اخیر پنج روند متداخل در حوزه امنیتی در آسیای مرکزی به وجود آمده است که به اختصار به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود. بدیهی است که این روندها همگی مکمل و آلترناتیوهای دیگری داشته و دارند و در اینجا صرفاً به جهت وجوه تمایز و نقش‌های متفاوت از این روندها به‌عنوان روندهای اصلی یاد شده است. 1. ظهور بازیگران جدید در عرصه نظامی و دفاعی با قابلیت تغییر توازن: این روند به‌عنوان بخش مکمل روندی است که می‌توان آن‌ را «ظهور گرایش‌های جدید غیرروسی در حوزه تسلیحات در آسیای مرکزی» در نظر گرفت. واقعیت آن است که تا پیش از این روسیه و در برخی مواردِ محدود، چین، تأمین‌کنندگان اصلی تسلیحات و تجهیزات دفاعی کشورهای آسیای مرکزی بودند. بازیگران دیگر در صورت تأمین در حوزه‌های غیرراهبردی حضور داشتند. در واقع حضور بازیگران دیگر در عرصه‌ها و سطوحی صورت می‌گرفت که توازن منطقه‌ای به نفع روسیه و چین را بر هم نمی‌زد. از این حیث کشورهای آسیای مرکزی با هدف تأمین تسلیحات متنوع، پرکردن خلاءهای موجود، دریافت کمک‌های خارجی و تلاش برای بومی‌سازی برخی تجهیزات به سمت بازیگران دیگر می‌رفتند. تأمین برخی خودروهای زرهی، تجهیزات توپخانه‌ای، تجهیزات انفرادی، تجهیزات نظارت و پایش و جمع‌آوری اطلاعات میدان نبرد، قطعات یدکی خودروهای زرهی و ... جزو مهم‌ترین خریدهای نظامی کشورهای آسیای مرکزی تا پیش از این بود. با این حال، اکنون به نظر می‌رسد این حوزه‌ها با بازیگری ترکیه و ایران در حوزه پهپادی، ورود ناوهای جنگی جدید به دریای خزر، و یا پیشنهادهای اخیر فرانسه برای فروش جنگنده‌های رافائل و یا سامانه‌های پدافندی مستر گراند 400 در آستانۀ تغییر توازن قرار گرفته‌اند. در عین ‌حال برخی گمانه‌زنی‌ها مبنی بر واگذاری هواپیماها و هلیکوپترهایی که از افغانستان، به تاجیکستان و ازبکستان پناهنده شدند، به این دو کشور توسط آمریکا نیز وجود دارد که تحقق این امر، نقش بسزایی در نیروی هوایی این کشورها ایفا خواهد کرد. گفتنی است که تاجیکستان اخیراً در یک فرمان دولتی تمامی 18 فرودگاه مناطق مرزی را به وزارت دفاع واگذار کرد. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قرقیزستان #قزاقستان #ازبکستان #ترکمنستان #امنیت #غرب #شرق کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

4️⃣ افزایش مشارکت‌ها و رقابت‌های امنیتی و اطلاعاتی: وضعیت امنیتی و اطلاعاتی در کشورهای آسیای مرکزی بسیار حساس شده است. در #ازبکستان در فرایند انتقال قدرت، "رستم عنایت‌اف" مهم‌ترین چهره امنیتی این کشور برکنار شد. در قرقیزستان با به قدرت رسیدن "سادیر جباروف" یک #انقلاب روی داد و یک چهره‌‌ی انقلابی همچون "کامچی‌بیک تاشیف" با سوابق پرحاشیه در رأس سرویس امنیتی قرار گرفت. در #تاجیکستان، رحمان در یک بازی بزرگ امنیتی و اطلاعاتی تمام نیروهای اپوزیسیون را حذف کرد و در بدخشان با یک چالش بسیار بزرگ همراه شد. در قزاقستان نیز یک شبه‌کودتا (به عقیده دولت) با محوریت "کریم‌ ماسیم‌اف"، مرد شماره یک امنیتی این کشور روی داد و شرایط شکل‌گیری دولت جدید را دگرگون کرد. تنها در ترکمنستان ثبات نسبی در حوزه امنیتی و اطلاعاتی وجود داشته است. در چنین شرایطی که سرویس‌های امنیتیِ تقریباً جدید در تمام کشورهای منطقه به قدرت رسیده‌اند، مشارکت‌ها و تبادلات امنیتی و اطلاعاتی یکی از شاخصه‌های رفتاری ملموس تلقی می‌شود. درعین‌حال این وضعیت در شرایطی روی داد که تنش بین غرب و روسیه به بالاترین سطح خود در طول دوره پس از فروپاشی شوروی رسیده و غرب نفوذ در آسیای مرکزی و تعمیق شکاف‌های این کشورها با #روسیه را به طور رسمی و جدی در دستور کار قرار داده است. چنین طرحی مستلزم بازیگری مستقیم و منسجم اطلاعاتی-امنیتی است. موضوع تحریم‌ها و تلاش‌های روسیه برای دور زدن آنها با استفاده از کشورهای منطقه نیز در کنار پیوستگی و تداخل این موضوع با منافع الیگارشیک، بر حساسیت‌ها افزوده است. آخرین فاکتور تاثیرگذار بر این روند نیز جنگ غزه و ظهور واکنش‌های رادیکال به منافع و حضور #رژیم_صهیونیستی در منطقه بوده است که می‌تواند روند مشارکت‌ها و رقابت‌های امنیتی و اطلاعاتی را بیش از پیش تشدید کند. بسته بودن ذاتی فضای کشورهای منطقه در کنار سرویس‌های امنیتی نسبتاً قدرتمند، شرایط پیچیده‌ای را از این حیث به‌وجود آورده است. 5️⃣ ظهور بازیگران جدید هسته‌ای در منطقه: تا پیش از این، تنها از #قزاقستان می‌توانستیم به‌عنوان یک بازیگر هسته‌ای در آسیای مرکزی نام ببریم. این کشور در دهه 1990 برخی زیرساخت‌های هسته‌ای شوروی سابق را در اختیار داشت که به مرور همگی را تعطیل و یا به روسیه منتقل کرد. با این حال اکنون پس از دو دهه، به نظر می‌رسد شرایط در منطقه در حوزه هسته‌ای در آستانۀ تغییر و دگرگونی است. دو کشور قزاقستان و ازبکستان به‌عنوان قدرت‌های منطقه‌ای آسیای مرکزی در شرف هسته‌ای شدن قرار دارند. به نظر می‌رسد هر دو کشور با روس‌اتم برای احداث اولین نیروگاه هسته‌ای مدرن خود به نتیجه و جمع‌بندی اولیه رسیده‌اند. در قرقیزستان نیز توافق مشابهی با روس اتم برای احداث راکتورهای کوچک هسته‌ای به دست آمده است. درعین‌حال وضعیت اورانیوم نیز در جهان به‌ویژه پس از جنگ اوکراین و تحولات آفریقا به طوری متحول شده که باز هم نقش کشورهای آسیای مرکزی را در عرصه هسته‌ای ارتقاء داده است. استخراج اورانیوم و شکل‌گیری چرخه‌هایی از فراوری سوخت هسته‌ای موضوعی است که در نتیجه این وضعیت در حال رشد است. به‌ویژه در ازبکستان این رشد محسوس بوده است. کشورهایی همچون تاجیکستان و قرقیزستان هم که قبل‌تر صادرات اورانیوم را ممنوع کرده بودند، به دلیل درآمدهای سرشار از این حوزه، احتمالا بازگشت به عرصه صادرات اورانیوم را در تصمیم‌های خود جای خواهند داد. بدین ترتیب در آسیای مرکزی با بازیگرانی مواجه خواهیم بود که در آستانه هسته‌ای شدن قرار دارند و با در نظر گرفتن چهار روند فوق‌الذکر این مشخصه، اهمیت مضاعفی خواهد یافت.   #آسیای_مرکزی #غرب #شرق #روسیه #آمریکا کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📄 هرکدام از روندهای فوق‌الذکر می‌توانند به صورت مجزا به بروندادهای مختلفی منجر شوند. ظهور بازیگران جدید در عرصه نظامی و دفاعی با قابلیت تغییر توازن، از یک سو موقعیت #روسیه را در منطقه به مرور تضعیف کرده و می‌تواند به افزایش تنش‌ها در منطقه منجر شود و از طرف دیگر با تقویت زیرساخت‌های نظامی و دفاعیِ کشورهای منطقه و به‌ویژه با پوشش ضعف‌های روسیه می‌تواند امنیت را در #آسیای_مرکزی به ارمغان آورد. با این حال، در صورتی که این ظرفیت‌ها در مقابل روسیه تعریف شود می‌تواند تحت تأثیر محرکه‌های خارجی سناریویی مشابه اوکراین را به وجود آورد که، بی‌ثباتی یکی از نتایج آن خواهد بود. کاهش نقش سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی اگرچه یک روند قطعی و پایدار نیست، اما می‌تواند حداقل برای کشورهای کوچکی همچون #تاجیکستان و #قرقیزستان که اساساً امکان و توانِ استقلال در حوزه نظامی و دفاعی را ندارند خبر بدی باشد. تضعیف بنیان‌های این سازمان و تمرکز بیشتر بر حوزه‌های روابط دوجانبه (در تعامل با روسیه) این کشورها را به‌ویژه از جانب تهدیدهای افغانستان و یا جریان‌های ضدامنیتی داخلی نظیر افراط‌گرایی و #تروریسم و یا جدایی‌طلبی آسیب‌پذیرتر خواهد کرد. با این حال برای کشورهای بزرگ‌تر منطقه نظیر #قزاقستان این روند می‌تواند به معنای تقویت استقلال و توانمندی در حوزه‌ نظامی در عین حفظ روابط دوجانبه با روسیه باشد. 📄 ظهور تهدیدهای فزاینده و در واقع عدم قطعیت از جانب افغانستان، مهم‌ترین فاکتور تاثیرگذار بر امنیت منطقه‌ای آسیای مرکزی است. عاملی که هم به صورت مستقل و هم در ارتباط با سایر روندهای فوق‌الذکر بر امنیت منطقه تاثیرگذار است. #افغانستان به نحوی تعیین‌کننده رفتارهای امنیتی کشورهای جنوبی در آسیای مرکزی (شامل ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان) بوده و در سطح منطقه‌ای نیز ضمن جلب نظر قرقیزستان و قزاقستان نگرانی ویژه روسیه را نیز در بر داشته است. افزایش مشارکت‌ها و رقابت‌های امنیتی و اطلاعاتی که متأثر از تحولات افغانستان، جنگ اوکراین و حتی جنگ اخیر در غزه، در آسیای مرکزی به منصه ظهور رسیده است، بیش از آن که یک عامل امنیت‌ساز باشد، روندی ضدامنیتی محسوب می‌شود. اگرچه سرویس‌های امنیتی کشورهای منطقه با اعمال سطح بالایی از اقتدار، تلاش زیادی برای بهره‌مندی از چنین رقابت و مشارکتی می‌کنند، اما همان طور که راهبرد چندوجهی در سیاست خارجی این کشورها هیچ‌گاه موفقیت کامل نداشته و هزینه‌های آن بیش از آورده‌های آن بوده است، در این زمینه نیز با توجه به حساسیت‌ها و آسیب‌پذیری‌ها به نظر نمی‌رسد منافع خاصی نصیب کشورهای منطقه شود. بلکه بازی روی لبه‌های تیغ، حتی می‌تواند زمینه‌ساز سقوط و فروپاشی برخی ساختارهای امنیتی سرویس‌های منطقه باشد. همانطور که در قبال قزاقستان شاهد چنین فرایندی با محوریت کریم ماسیم‌اف بودیم. 📄 در نهایت هسته‌ای شدن کشورهای منطقه اگرچه در عرصه‌های کارکردی مزیت‌های زیادی در تأمین انرژی برای آن‌ها خواهد داشت و در سطح سیاسی یک پرستیژ مهم محسوب می‌شود، اما در زمینه امنیتی، بازتولید وابستگی به روسیه و آسیب‌پذیری بیشتر در مقابل تهدیدهای موجود را در بر خواهد داشت. کما این که در جریان اعتراض‌های ژانویه 2022 در قزاقستان شاهد آن بودیم که عملاً ساختارهای امنیتی و انتظامی این کشور توان کافی برای محافظت از مراکز حساس #بیولوژیک در این کشور را نداشتند و اساساً ورود نیروهای واکنش سریع سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی با هدف محافظت از این مراکز انجام گرفت. در همین راستا به طور کلی #هسته‌ای شدن کشورهای آسیای مرکزی، افزایش آسیب‌پذیری امنیتی آن‌ها را در بر خواهد داشت.   یادداشت امید رحیمی کارشناس آسیای مرکزی برای مؤسسه مطالعات راهبردی شرق کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 تحلیلگر نظامی روس: غرب در حال برنامه‌ریزی یک کودتای جدید در قزاقستان است ⬅️ ولادیمیر پروخاتیلوف تحلیلگر و محقق نظامی روس در یک مصاحبه، به درگیری‌های سرد احتمالی جهان در سال ۲۰۲۴ پرداخت. وی پس از بررسی وضعیت جنگ در اوکراین و خاورمیانه، از احتمال وقوع یک کودتای دیگر در #قزاقستان خبر داد و معتقد است که سال ۲۰۲۴ احتمال درگیری‌های داخلی به رهبری #غرب در #آسیای_مرکزی وجود دارد. پروخاتیلوف گفت: "من نگران وضعیت آسیای مرکزی هستم، جایی که #ایالات_متحده_آمریکا و بریتانیا به سادگی (در حال توسعه نفوذ خود هستند) و در همه زمینه‌ها فعال‌تر شده اند؛ آنها سعی می کنند قزاقستان را از #روسیه جدا کنند. من بعید نمی دانم که غرب تلاش کند کودتای ژانویه 2022 را در این کشور تکرار کند، همه پیش نیازها برای این کار وجود دارد." وی ادامه داد: "دنیل روزنبلوم سفیر آمریکا به سراسر قزاقستان سفر می کند و با سران منطقه ارتباط برقرار می کند. آنها سعی خواهند کرد از طریق رهبران محلی اوضاع را متزلزل کنند." وی همچنین معتقد است رئیس جمهور قزاقستان قاسم جومارت توکایف به این مسئله آگاه است و مقاومت خواهد کرد. پروخاتیلوف همچنین معتقد است که یک انقلاب دیگر نیز می تواند قرقیزستان را تهدید کند. وی رئیس کمیته امنیت ملی قرقیزستان کامچی‌بک توشایف (شخصی نزدیک به واشنگتن) را تهدیدی به ثبات این کشور دانست. به گفته پروخاتیلوف، ارتش و وزارت داخلی قرقیزستان همسو با مسکو هستند که به اعتقاد وی، در صورت تغییر این معادله، درگیری در آسیای مرکزی محتمل خواهد بود. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 کارشناس قزاق: غرب در حال ترویج ارزش‌های خود در آسیای مرکزی برای کاهش جمعیت است ⬅️ در ابتدای سال جاری میلادی، اولین وب‌سایت قانونی برای حمایت و پشتیبانی از LGBT در #قزاقستان با حمایت مستقیم برخی سازمان‌ها و NGO-های بین‌المللی غربی در این کشور راه‌‌اندازی شد. واکنش‌های زیادی به این رویداد در قزاقستان نشان داده شد و نگرانی در خصوص نفوذ ارزش‌های نئولیبرالی در نسل جدید بیش از پیش در نظر کارشناسان، فرهیختگان و اهل علم این کشور افزایش یافت. 👇👇ادامه

📰 بررسی امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی محور دیدار رئیس جمهور قزاقستان و سناتور آمریکایی ⬅️ قاسم جومارت توکایف رئیس جمهور #قزاقستان، سناتور آمریکایی استیو داینز را در آستانه به حضور پذیرفت و طرفین در مورد امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی به گفتگو پرداختند. 📄 توکایف در این خصوص تاکید نمود که کشورهای جهان بدون نظرداشت اختلافات، برای تضمین امنیت بین‌المللی باید در زمینه مبارزه با تروریسم همکاری کنند. 📄 در ادامه طرفین حول تعاملات تجاری و اقتصادی تبادل نظر کردند و توکایف تأکید نمود که حوزه‌های کلیدی تعامل دوجانبه قزاقستان و #آمریکا عبارتند از انرژی، اکتشاف و فرآوری مواد معدنی حیاتی و نوسازی زیرساخت‌ها است. 📄 استیو داینز نیز بر پویایی رو به رشد روابط سنتی دو کشور اشاره نمود و بر نقش مهم دیپلماسی پارلمانی در تقویت روابط دوجانبه تاکید کرد. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr