=☆﷽☆= #آموزشی #تفسیر_عمومی #سوره_توبه #جلسه‌_صد‌_سی_شش وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُضِلَّ قَوْمًا بَعْدَ إِذْ هَدَاهُمْ حَتَّىٰ يُبَيِّنَ لَهُمْ مَا يَتَّقُونَ ۚ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ خداوند بر آن نيست كه قومى را بعد از آنكه هدايتشان نمود، بى‌راه بگذارد تا آنچه را (كه بايد از آن) پرهيز كنند، برايشان بيان كند. قطعاً خداوند به هر چیزی داناست ✳️موضوع:مجازات قبل از بیان حکم(قاعده قبح عقاب بلا بیان) ⚜بعضى از مفسران گفته‌اند كه گروهى از مسلمانان قبل از نزول فرائض و واجبات چشم از جهان بسته بودند، جمعى خدمت پيامبر ص آمدند و درباره سرنوشت آنها اظهار نگرانى كردند، و چنين مى‌پنداشتند كه آنها شايد گرفتار مجازات الهى به خاطر عدم انجام اين فرائض باشند. آيه فوق نازل شد و اين موضوع را نفى كرد . ⁉️از جمله"حَتَّى یُبَیِّنَ لَهُمْ ما یَتَّقُونَ " چه قواعد عقلی و شرعی استنباط میشود؟ ✅ قاعده عقلی قبح عقاب بلا بیان ✍مادام که خداوند حکمى را بیان نفرموده، و توضیحى در شرع پیرامون آن نرسیده است، هیچ کس را در برابر آن مجازات نخواهد کرد، و به تعبیر دیگر: تکلیف و مسئولیت، همواره بعد از بیان احکام است، و این همان چیزى است که در علم اصول از آن به قاعده " قبح عقاب بلا بیان " تعبیر می شود. قاعده قبح عقاب بلابیان، از قواعد عقلی و مبتنی بر پذیرش حسن و قبح عقلی است و مفهوم آن این است که کیفر کردن شخصی که از جانب شارع و مولا بیانی بر تکلیف، به وی نرسیده، در نزد عقل زشت و ناپسند است. با استفاده از این قاعده ، حکم جاهل قاصر و مقصر برداشت میشود. ✅ قاعده شرعی اصل برائت ✍مادام که دلیلى بر وجوب یا حرمت چیزى نداشته باشیم، هیچ گونه مسئولیتى در برابر آن نداریم . و به تعبیر دیگر، همه چیز براى ما مجاز است، مگر آن که دلیلى بر وجوب یا تحریم آن اقامه شود، و این همان است که نام آن را" اصل برائت "می گذارند. ⁉️ مفسران در معنی" یُضِلُ "چه احتمالاتی را در نظر گرفته اند؟ 1⃣ منظور از "یُضِلَّ" که در اصل به معنى گمراه ساختن است، حکم به گمراهى مى باشد 2⃣ به معنى گمراه ساختن از طریق ثواب و پاداش هاى روز قیامت است، که در واقع به مفهوم مجازات کردن خواهد بود. 3⃣ برگرفتن نعمت توفیق، و رها ساختن انسان به حال خود، که نتیجه اش گمراه شدن و سرگردان ماندن در طریق هدایت است. و این تعبیر اشاره لطیفى به این حقیقت است که: همواره گناهان سرچشمه گمراهى بیشتر، و دور ماندن از طریق هدایت است. ┄┄┅••✻┄┄┅•• 📌توجه هر گونه نشر وکپی برداری ازو تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال،اشکال شرعی دارد. مؤسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر وعلوم قرآنی @moassese_nooralyaghin