🔴 سیر مطالعاتی جریان های فکری جهان اسلام معاصر (٥)
📂 پرونده معرفی کتب آشنایی با اسلام روشنفکر مذهبی و اسلام سکولار
✍️ به قلم: مهدی فرمانیان
https://t.me/muslimnair
🔷 شاید درباره تک تک روشنفکران جهان اسلام، منابعی به زبان فارسی وجود داشته باشد، اما آثاری که به صورت مختصر، اما متقن، درباره اسلام روشنفکر مذهبی و اسلام سکولار سخن گفته باشد، کم اند. به نظرم کتب زیر برای فهم اسلام روشنفکر مذهبی و اسلام سکولار مفیدند.
1️⃣ یکی از کتاب های خوبی که درباره روشنفکران ایرانی نوشته شده است، کتاب «روشنفکران ایرانی و غرب» از مهرزاد بروجردی است. اگرچه اوّلین چاپ آن به سال ۱۳۷۸ بازمی گردد، اما هنوز هم کتاب تازه ای است. استفاده از منابع دست اول و منابع خارجی فراوان از ویژگی های این کتاب است. کتاب خوش خوانی است و درباره احمد فردید، جلال آل احمد، فخرالدین شادمان، علی شریعتی، سید حسین نصر، احسان نراقی، حمید عنایت، مجاهدین خلق، عبدالکریم سروش و برخی دیگر از روشنفکران ایرانی که در مجموع مطالب مفیدی دارد.
2️⃣ «جریان شناسی اعتزال نو» به کوشش محمدعرب صالحی. این کتاب در پنج جلد مجموعه مصاحبه ها و مقالات پژوهشگران این رشته درباره نومعتزله است. نومعتزله به چه کسانی اطلاق می شود که در جلد اول با مصاحبه با ۹ نفر از متخصصان این حوزه، به این سوال می پردازد. یک جلد به نقد اندیشه نصر حامد ابوزید و و در جلدهای دیگر به نقد افکار عبدالکریم سروش، محمد مجتهد شبستری، محمد ارکون و برخی دیگر از روشنفکران می پردازد.
3️⃣ کتاب کوچک «دانشنامه متفکران معاصر عرب» از عبدالله السید ولد اباه و ترجمه مجید مرادی، کتاب جمع و جور و جالبی است. سی و پنج روشنفکر جهان عرب را در کمتر از دویست صفحه معرفی می کند و به نظریه اصلی متفکر می پردازد. خیلی از متفکران در این کتاب هنوز زنده اند و آثار و نظریه معروف آنان معرفی شده اند.
4️⃣ «روشنفکران جهان عرب» به کوشش مسعود فکری به معرفی یکصد چهره فکری معاصر جهان عرب می پردازد. در کتاب هزار و سیصد صفحه ای روشنفکران جهان عرب، همه نوع فکری پیدا می شود. از سلفی ها و روشنفکران مطرح جهان عرب گرفته تا شاعر و ادیب، همه و همه معرفی شده اند. بعد از معرفی فرد به آثار و گزیده ای از افکار وی پرداخته است که با خواندن این کتاب با برخی از تفکرات جهان عرب آشنا می شوید. در کنار معرفی متفکران جهان عرب، مراکز علمی و اندیشکده ها و سازمان های فرهنگی کشورهای مختلف عربی معرفی شده اند که از نکات جالب کتاب است.
5️⃣ به دنبال آن بودم که در زبان فارسی کتابی درباره روشنفکران شرق جهان اسلام بیابم، اما گویا آفتاب محققان ما هم از غرب طلوع می کند و کتاب جامعی را در این زمینه نیافتم. گویا ما مسلمانان شرق را فراموش کرده ایم و اطلاعاتی از روشنفکران واندیشوران شبه قاره هند و جنوب شرق آسیا نداریم.
#اسلام_روشنفکری_دینی #اسلام_سکولار #سیر_مطالعاتی
#مهدی_فرمانیان
#جریانهای_فکری_جهان_اسلام
🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
✔️ تلگرام:
https://t.me/muslimnair
✔️ایتا:
https://eitaa.com/joinchat/1150419012Cdf312d401e
✔️ واتس اَپ(1):
https://chat.whatsapp.com/L7lTSc8CUjN63PwAHQk7a7
✔️واتس اَپ(2)
https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL
✔️ واتس اَپ(3):
https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z
✔️ واتس اَپ(4):
https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu
مسلمنا muslimnair
📁 پرونده معرفی روشنفکران جهان اسلام(١)
⚡️هشام جعیط (م۲۰۲۱م) سکولاری مدافع اسلام گرایی
✍به قلم: سیدعلی بطحائی
https://t.me/muslimnair
🔷 یکی از حلقه های مفقوده تحولات اسلام گرایی درتونس، هشام جعیط است که در اردیبهشت سال جاری از دنیا رفت. او معتقد بود: حکومتِ لیبرال، نمیتواند در جامعهای دینی بر سر کار آید، اما اسلام گرایان هم باید حکومت را با سکولارها تقسیم کنند. اما هشام جعیط که بود که اینگونه می اندیشید؟
1️⃣ هشام جعیط در سال ١٩٣٥م در تونس متولد شد. پدرش امام جماعت مسجد الزیتونه – یکی از کهن ترین مساجد جهان اسلام – در قلب بافت تاریخی تونس بود. او فارغ التحصیل مدرسه روشنفکری «المدرسه الصادقیه» بود، که عمده اصلاح طلبان، نوگرایان و رفُرمیستهای شمال آفریقا در آنجا آموزش دیده اند. جعیط جوان، تحصیلات دانشگاهی خود را در فرانسه ادامه داد و دکترای خود را در رشته تاریخ اسلام از دانشگاه پاریس به پایان رساند.
2️⃣ این روشنفکر تونسی به صراحت حساب اخوان المسلمین را از سلفیه جدا می کرد و آنان را حزبی میانه رو می دانست. او حضور اخوان المسلمین در صحنه سیاست را با توجه به فضای متشنج اسلام و غرب بسیار ضروری می دانست. هشام براین باور بود که دموکراسی برای اسلامگرایان میانه رو بهتر است؛ چرا که تحمیل ایدئولوژی بر دموکراسی، خطای فاحش اخوانیون مصر است. جعیط صریحا فرجام محمد مرسی در قدرت را نتیجه انحصارگرایی او می دانست و می گفت اگر دولتی بر سر کار بیاید که حاضر نباشد قدرت را با دیگران تقسیم کند، حاصلی جز هرج ومرج در پی نخواهد داشت.
3️⃣ او بر این باور بود که بهار عربی می تواند جوامع عربی را به کشورهای پیشرفته تبدیل کند. او که خود را متعلق به جبهه سکولار می دانست معتقد بود حکومتها باید اسلام را به رسمیت بشناسند، ولی نباید بازیچه حُکّام و اهداف سیاسی آنان قرار گیرد. او معتقد بود شکلی خاص از سکولاریسم که به جدایی قوانین حقوقی واخلاقی از قوانین مذهبی ملتزم باشد، بهترین مدل حکمرانی است. جعیط حکومت لیبرال - که دشمن اسلام و خواهان جدایی دین از سیاست است - را مخالف تاریخ و خائن به جوهر تمدنی عربی اسلامی می دانست.
4️⃣ وی انقلاب اسلامی ایران را صورتی متفاوت از نسخه اسلام سیاسی می دانست.
هشام ایدئولوژی دولت اسلامی را منحصر به ایران می دانست و در عین حال انقلاب اسلامی را الگوی همه انقلابهای کشورهای عربی می دانست. همچنین او به تمایز فرهنگ عربی از فرهنگ اسلامی ملتزم بود و به بسیاری از تراث بزرگان ایرانی اهتمام داشت و در دوران ریاستش بر دارالحکمه تونس آثار فارسی مولوی را منتشرکرد.
5️⃣ آنچه اشاره شد تنها بُرشهایی از اندیشه های هشام جعیط، روشنفکر هشتاد وشش ساله تونس است که اردیبهشت سال جاری درگذشت. بدیهی است این نوشتار، در مورد مؤلف پرقلمی که در حوزه های مهمی همچون مدرنیته، فرهنگ، سیاست، تاریخ، تمدن اسلامی، وحی و نبوت و بحران هویت اسلامی اندیشه ورزی کرده است نتواند حق مطلب را ارائه کند. در این راستا و در جهت آشنایی با منظومه تفکرات هشام جعیط، مدیریت علمی کانال تلگرامی و سایت مُسْلِمْنا پیشنهاد ترجمه، تحلیل، نقد و ارزیابی آرای هشام جعیط در حوزه های متعدد را به طلاب ارجمند و دانشجویان و نخبگان پیشنهاد می کند.
مطالعه کامل⬅️↙️
http://muslimna.ir/news/3210-2021-09-28-08-13-30.html
#اسلام_سیاسی
#اسلام_روشنفکری_دینی
#تونس
#پیشنهاد_پژوهش
#هشام_جعیط
🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
✔️ تلگرام:
https://t.me/muslimnair
✔️ایتا:
https://eitaa.com/joinchat/1150419012Cdf312d401e
✔️ واتس اَپ(1):
https://chat.whatsapp.com/L7lTSc8CUjN63PwAHQk7a7
✔️واتس اَپ(2)
https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL
✔️ واتس اَپ(3):
https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z
✔️ واتس اَپ(4):
https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu
🔹حسن حنفی نواندیش مشهور مصری دیشب در هشتاد و شش سالگی درگذشت.
🔹او روشنفکری پرآوازه در جهان اسلام بود که با تئوری های شاخصی همچون گسست از حکمت متعالیه و پیوست به حکمت مُتدانیه(من الحکمه المُتعالیه الی الحِکمه المُتدانیه)، تجدید علم اصول(تجدید علم الاصول) ونظریه پردازی در موردبازسازی سنت نبوی در دنیای امروز شناخته می شود.
📚کتاب چهارجلدی من العقیده الی الثوره، علم غرب شناسی چیست؟، گفت و گوی شرق و غرب جهان اسلام از جمله تألیفات وی به شمار می رود.
#اسلام_روشنفکری_دینی
#حسن_حنفی
🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
✔️ تلگرام:
https://t.me/muslimnair
✔️ایتا:
https://eitaa.com/joinchat/1150419012Cdf312d401e
✔️واتس اَپ(2)
https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL
✔️ واتس اَپ(3):
https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z
✔️ واتس اَپ(4):
https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu
مسلمنا muslimnair
#تازه_های_نشر
📚«امام موسی صدر؛ عالم تراز»/ مهدی مهریزی/ مؤسسه دین پژوهی بشرا/ پاییز ١٤٠٠.
https://t.me/muslimnair
📚امام موسی صدر؛ اندیشمندی پیشروست که صف شکنی او در فتح مرزهای نواندیشی، وی را شایسته عنوان «صدرنشین اندیشه ها» نموده است.
📚در اثر پیش رو، مهریزی معتقد است که بجاست سیدموسی صدر را «عالم تراز» معرفی کنیم تا بتوانیم سهم سترگ او را در مسیر نواندیشی در چارچوب دین را به خوبی ترسیم کنیم.
📚معرفی وی به عنوان "تراز" تا جایی است که باید سیره وسلوک اجتماعی وتعاملات ادیانی دیگران را با سنجه وی ارزیابی کنیم.
📚 نویسنده بر این باور است که بررسی رفتارهای مصلحان دینی در زمینه حیات اجتماعی را با سه معیار توجه به «جنسیت»، «قومیت»، «مذهب» در فقه الاجتماع می توان ارزیابی کرد. تطبیق آرا مصلحان اجتماعی در حوزه جنسیت و زنان؛ قومیت و هویت؛ شیوه تعامل با سران و پیروان سایرادیان ومذاهب سه معیار مهم برای سنجش میزان نواندیشی یک مصلح اجتماعی است.
📚 در این کتاب به فراخور اندیشه های امام موسی صدر به بازشماری وتبیین نوآوری ونواندیشی های وی در موضوعات قرآن پژوهی، مباحث زنان، تکثروفرهنگ گفتگو، عاشورا و فرازمانی اندیشدن مصلحان اجتماعی پرداخته و نکاتی ناب از این «اندیشه ربوده شده» را به مخاطب ارائه داده است.
📚 کتابهای خوب واستاندارد را معرفی کنیم.
#معرفی_کتاب
#اسلام_روشنفکری_دینی
#سید_موسی_صدر
🌐 کانال علمی- تخصصی مسایل جهان اسلام(مُسْلِمْنا)
✔️ تلگرام:
https://t.me/muslimnair
✔️ایتا:
https://eitaa.com/muslimnair
✔️واتس اَپ(2)
https://chat.whatsapp.com/Cx9ctE56Ftz3d9piEIFqjL
✔️ واتس اَپ(3):
https://chat.whatsapp.com/LvsaAzALduN9Xiu2pRvQ6Z
✔️ واتس اَپ(4):
https://chat.whatsapp.com/CN64JfrptzX7lVLYoaDqsu
مسلمنا muslimnair
#تازه_های_نشر
📚«امام موسی صدر؛ عالم تراز»/ مهدی مهریزی/ مؤسسه دین پژوهی بشرا/ پاییز ١٤٠٠.
📚امام موسی صدر؛ اندیشمندی پیشروست که صف شکنی او در فتح مرزهای نواندیشی، وی را شایسته عنوان «صدرنشین اندیشه ها» نموده است.
📚در اثر پیش رو، مهریزی معتقد است که بجاست سیدموسی صدر را «عالم تراز» معرفی کنیم تا بتوانیم سهم سترگ او را در مسیر نواندیشی در چارچوب دین را به خوبی ترسیم کنیم.
📚 معرفی وی به عنوان "تراز" تا جایی است که باید سیره و سلوک اجتماعی و تعاملات ادیانی دیگران را با سنجه وی ارزیابی کنیم.
📚 نویسنده بر این باور است که بررسی رفتارهای مصلحان دینی در زمینه حیات اجتماعی را با سه معیار توجه به «جنسیت»، «قومیت»، «مذهب» در فقه الاجتماع می توان ارزیابی کرد. تطبیق آرا مصلحان اجتماعی در حوزه جنسیت و زنان؛ قومیت و هویت؛ شیوه تعامل با سران و پیروان سایرادیان ومذاهب سه معیار مهم برای سنجش میزان نواندیشی یک مصلح اجتماعی است.
📚 در این کتاب به فراخور اندیشه های امام موسی صدر به بازشماری وتبیین نوآوری ونواندیشی های وی در موضوعات قرآن پژوهی، مباحث زنان، تکثروفرهنگ گفتگو، عاشورا و فرازمانی اندیشدن مصلحان اجتماعی پرداخته و نکاتی ناب از این «اندیشه ربوده شده» را به مخاطب ارائه داده است.
📚#کتابهای_خوب_و_استاندارد_را_معرفی_کنیم.
🏷 #معرفی_کتاب #اسلام_روشنفکری_دینی #سید_موسی_صدر
💥 مسْلِمْنا (کانال علمیتخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و بله:
➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair
➣ واتس اَپ:
https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J