#مناجات_تائبین
ادامه👆👆
🔷 به مناسبت بحث توبه، مسئلهي #ستاريت حق تعالي مطرح ميشود و اين که خداي متعال در برخورد با عبد، همواره با ستاريت خود معامله ميکند. بنابراين براي اين که عيوب انسان و لغزشهاي او از بين برود، چارهاي ندارد جز اين كه به صفت خاص حق تعالي متمسک گردد.
🔹هر يک از اين اوصاف به نوعي با تقاضاي عبد مناسبت دارد و هر کدام بر خصوصيتي دلالت ميکند که عبد با هر يک از اين خصوصيات مواجه ميباشد، هر چند در مقام توبه با مسئلهي ستاريت بيشتر مواجه است.
🔸اين اوصاف بيان ميشود تا هر يک به طور خاص براي عبد از جانب خداي متعال تحقق پيدا بکند.
🔶 حقيقت #شفاعت اين است که انسان براي رفتن نزد خداوند از امري يا کسي کمک بگيرد تا او مشکلي را حل کند و يا کمالي را به انسان بدهد. #شفيع در اين صورت يا حالات و اوصاف حق تعالي است يا جلالت قدر کساني است که نزد خداي متعال مقرب هستند، مانند انبيا و اولياء (ع).
🔺گاهي مسئلهي شفاعت مقداري دقيقتر مطرح ميشود. مثل اين فراز از مناجات که انسان از يک صفت الهي شفاعت ميجويد براي اين که به مرتبهي بالاتري از قرب الهي راه پيدا کند. شفيع قرار دادن، بعضي صفات الهي براي رسيدن به مقتضاي بعضي ديگر از صفات کمال حق تعالي، از نکات دقيقي است که گاهي در دعاها به صورت کنايي آمده و گاه به صورت صريح و در اين فراز به صورت صريح مطرح شده است:
🔻«استشفعت بجودک و کرمک اليک.»
↩️ يعني اي کسي که پوشش زيبايي داري و به باطن من عالم هستي! نيکي تو عظيم است و تو برطرف کنندهي گرفتاري و جواب دهندهي مضطري. من جود و کرمت را شفيع به سوي خودت قرار دادهام و در حقيقت اين تو هستي که با اوصاف جماليهات ميخواهي به سوي خودت بيايم؛ چون همواره در مقام اظهار اوصاف جماليه هستي!
✳️ بايد دانست که رسيدن به حق تعالي بدون توجه به اوصاف کماليهي او امکان ندارد؛ زيرا او حقيقت نامتناهي است و با اين اوصاف براي آفريدههاي خويش ظهور ميکند. اگرچه با نگاهي دقيقتر و عميقتر اوصاف کماليهي حق جداي از ذاتش نيست، اما از آنجا که بندگان محدود هستند جز با توجه و توسل به اين اوصاف نميتوانند مستقيماً به خداي متعال راه داشته باشند.
⬅️ لذا به او ميگوييم: «صفت جود را تو در عالم با هر موجودي و به هر چيزي ظهور دادهاي.» چون همهي موجودات ظهور يافتهي جود و کرم حق تعالي هستند که با دقت در آثار زيباي موجودات انسان به اين حقيقت راه پيدا ميکند و متوجه ميشود که ذات مقدس الهي حقيقتي غير متناهي است و اوصاف بسياري دارد که آنها را ظهور ميدهد.
✳️ قرآن کريم ميفرمايد که از حق تعالي جز جميل صادر نميشود:
✅ الَّذي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَه
✔️ خدا آن کسي است که آفرينش هر چيزي را نيکو قرار داد.
💠اين #فعل_جميل، ظهور #صفت_جميل الهي است، چنان که امیرالمؤمنین حضرت امام علي (ع) ميفرمايد:
🌺 «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَمِيلٌ يُحِبُّ الْجَمَالَ.»
🌸 به راستي خدا زيباست و زيبايي را دوست دارد.
❇️ ما نيز ميخواهيم از اين فعل جميل، به خود حق راه پيدا کنيم، چون صفت بدون موصوف نيست و فعل بدون فاعل معنا ندارد. انسان همواره از فعل به فاعل ميرسد و از صفت به موصوف دست پيدا ميکند. گاهي انسان با افعال شخص پي به خود شخص ميبرد و گاهي با اوصافش که البته اوصاف نوعاً با افعال ظهور دارد.
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
#مناجات_تائبین
🔷 يَا مُجِيبَ الْمُضْطَرّ!ِ يَا كَاشِفَ الضُّرِّ! يَا عَظِيمَ الْبِرِّ! يَا عَلِيما بِمَا فِي السِّرِّ! يَا جَمِيلَ السِّتْرِ! اسْتَشْفَعْتُ بِجُودِكَ وَ كَرَمِكَ إِلَيْكَ
🔹اي اجابت کنندهي بيچاره! اي برطرف کنندهي گرفتاري! اي احسان کنندهي بزرگ! اي آگاه اسرار! اي پرده پوش نيکو! جود و کرمت را نزد تو شفيع قرار دادم
🔶 رو نهادن به درگاه الهى و اظهار عجز در برابر آن ذات پاك نامتناهى، انسان خاكى را كمالى است كه او را تا عرش الهى بالا مىبرد و روحش را از خاكدان دنيا رهايى مىبخشد.
🔸اين معراج تعالى بخش، خود، سرّى است از اسرار دعا و رمزى است از رموز پنهانى توجه و درخواست از خدا؛ چرا كه خداوند به علم غيب خويش، از نياز و تقاضاى بندگان آگاه است و بر رفع كاستىهاى آنها قادر، ولى دوست دارد محبان و عابدان درگاهش، با اظهار #عجز و #فقر و #نياز، به چنين كمالى دست يابند و مدارجى از قرب و وصال نايل شوند.
🔹بنا بر روايتى، در تورات آمده است:
🔷 «يا موسى! مَن اَحَبَّنى لَم يَنسِني و مَن رَجا مَعْرُوفى اَلَحَّ فى مَسألَتى. يا مُوسى! اِنّى لَستُ بِغافِلٍ عَن خَلقى وَلكن اُحِبُّ اَن يَسمَعَ مَلائِكَتى ضَجيجَ الدُّعاءِ مِن عِبادى و تَرى حَفَظَتى تَقَرُّبَ بنى آدمَ الىَّ بِما اَنَا مُقَوِّيهِم عَلَيهِ و مُسَبِّبُهُ لَهُم.»
🔹اى موسى! كسى كه مرا دوست داشته باشد؛ فراموشم نكند و هر كه اميدوار و دلبستهى خوبىهايم باشد، در تقاضايش از من پافشارى و اصرار كند. اى موسى! من از آفريدگانم غافل نيستم، ولى دوست دارم ملايكهام، ضجه و فرياد بندگانم را هنگام دعا كردن بشنوند و حافظان اعمال را ببينند كه چگونه بنى آدم خود را در آن چه من به آنان نيرو دادم، و مسبب آن برايشان هستم، به من نزديك مىسازند.
🔶 امام صادق علیهالسلام نيز در روايتى مىفرمايد:
🔸«اِنَّ اللّه تباركَ و تعالى يَعلَمُ حاجَةَ عَبدِهِ و ما يُريدُ، وَلكنَّهُ يُحِبُّ اَنْ تَبُثَّ اليه الحَوائِجَ.»
↩️ خداوند، خواسته و حاجت بندهاش را هنگام دعا كردن #مىداند، ولى دوست دارد كه بنده، نيازمندىهايش را بر خداوند بىنياز خويش عرضه كند.
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
ادامه👇👇
#مناجات_تائبین
ادامه👆👆
🔶 هم چنين امام صادق علیهالسلام مىفرمايد:
🔸«روزى ابراهيم خليل اطراف كوه بيتالمقدس، براى يافتن چراگاهى گردش مىكرد تا گوسفندان خود را به آن ناحيه ببرد. در اين هنگام، صدايى به گوشش رسيد، مرد بلند قامتى را مشاهده كرد كه مشغول نماز است. از وى پرسيد:
➖ بندهى خدا براى كه نماز مىخوانى؟ ➖جواب داد: براى پروردگار آسمان،
➖ پرسيد: از بستگان و خويشاوندان تو، كسى باقى مانده است؟
➖ گفت: نه
➖ ابراهيم علیهالسلام گفت: از كجا غذا تهيه مىكنى؟ اشاره به درختى نمود و گفت:
➖ ميوهى اين درخت را مىچينم و براى زمستانم ذخيره مىنمايم.
🔺از منزلش سؤال كرد، كوهى را نشان داد و گفت: در آنجا است،
➖ پرسيد: ممكن است مرا به منزل خود ببرى تا يك شب مهمان تو باشم؟ پيرمرد گفت:
➖ در راه منزلم آبى است كه عبور از آن مشكل است.
➖ حضرت پرسيد: پس تو چگونه مىگذرى؟
➖ پاسخ داد: من از روى آب مىگذرم، ➖ حضرت فرمود: دست مرا هم بگير، شايد خداوند به من نيز قدرت دهد تا از آب بگذرم.
✔️ پيرمرد دست ابراهيم خليل علیهالسلام را گرفته هر دو از آب گذشتند. وقتى به منزل رسيدند، حضرت ابراهيم علیهالسلام پرسيد:
➖ كدام روز بزرگترين روزهاست؟
➖ گفت روز قيامت كه خداوند پاداش اعمال مردم را در آن روز مىدهد.
➖ فرمود: خوب است با هم دعا كنيم كه خداوند ما را از شر آن روز ايمن دارد.
➖ پير گفت: #دعا را براى چه مىخواهى؟ به خدا قسم سه سال است دعايى كردهام و حاجتى خواستهام اما هنوز مستجاب نشده.
➖ ابراهيم فرمود: مىخواهى بگويم چرا اجابت دعايت به تأخير افتاده است؟
➖گفت: آرى.
✅حضرت به او فرمود:
✳️ «اِنَّ اللّهَ ـ عزّوجلّ ـ اذا اَحَبَّ عبدا، اِحتَبَسَ دَعوتَهَ لِيُناجِيَهُ و يَسأَلَهُ و يَطلُبَ اِليه وَ اذا اَبغَضَ عَبدا عَجَّلَ لَه دَعوَتَهُ اَو اَلقى فى
قَلبِهِ اليَأسَ مِنها.»
↩️ خداوند وقتى بندهاى را دوست داشته باشد، اجابت دعايش را به تأخير مىاندازد تا مناجات كند و طلب نمايد، چون راز و نيايش او را دوست دارد، اما بندهاى كه خدا بر او خشمگين است، اگر چيزى درخواست كند، در برآوردن حاجت او تعجيل مىكند يا قلبش را از آن خواسته منصرف نموده، مأيوسش مىكند تا ديگر درخواست ننمايد.
❇️ آنگاه پرسيد: حاجت تو چه بوده؟ ➖ پيرمرد گفت: سه سال پيش گلهى گوسفندى از اينجا گذشت، جوانى زيبا صورت كه دو رشته موى بر دو طرف سر داشت، گوسفندان را سرپرستى مىكرد. از او پرسيدم اين گوسفندها متعلق به كيست؟
➖ گفت از ابراهيم خليل الرحمن است. آن روز درخواست كردم: خدايا! اگر در روى زمين خليل و دوستى دارى، به من نشان بده!
➖حضرت ابراهيم فرمود: خدا دعايت را مستجاب نموده، من ابراهيم خليل هستم. پيرمرد حركت كرد و آن پيامبر بزرگ الهى را در آغوش گرفت.
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
#مناجات_تائبین
ادامه👆👆
🔶 در اين فراز امام (ع) سه صفت از صفات جميلهي الهي را بيان ميکند تا انسان با تمسک به اين صفات کماليهي حق تعالي و خطاب به او با اين صفات، به سوي او توجه نموده و به مقتضاي نيازمنديهاي خود به حق تعالي نياز خود را طلب ميکند.
1⃣ اولين خطاب اين است: «يَا عَظِيمَ الْبِرِّ!» نيکي و احسان حق تعالي سراسر عالم را فرا گرفته و هر چه انسان بيشتر توجه کند، جز نيکي و احسان او چيز ديگري را مشاهده نميکند. البته خود اين توجه و ابراز توجه نيز از احسان الهي است. به همين جهت هرگز توانايي شمارش آنها را نخواهد داشت.
چنان که خداي متعال در قرآن شريف ميفرمايد:
🔸 وَ آتاكُمْ مِنْ كُلِّ ما سَأَلْتُمُوهُ وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لا تُحْصُوها
↩️ و از هر چه از او بخواهيد به شما داده است و اگر نعمت خدا را شمارش کنيد نميتوانيد.
🔷 بنابراين راهيابي انسان نزد حضرت حق و استجابت دعا لازم است انسان به اين صفت الهي که در عالم ظهور پيدا کرده متمسک شود و #قدرت او را نامتناهي بداند و او را در برآوردن حاجت خويش #عاجز_نداند، چنان که حضرت امام باقر (علیهالسلام) ميفرمايد:
🔹 «لَا تَسْتَكْثِرُوا شَيْئاً مِمَّا تَطْلُبُونَ فَمَا عِنْدَ اللَّهِ أَكْثَرُ مِمَّا تَقْدِرُونَ.»
🔸 هيچ چيزي را که طلب ميکنيد زياد نشماريد، آن چه نزد خداست بيشتر از آن است که شما فرض ميکنيد.
2⃣ بنابراين بايد #همت شخص در دعا عالي باشد و امور مهم را از خداوند طلب کند چنان که امیرالمؤمنین علي (علیهالسلام) به امام حسن (علیهالسلام) سفارش ميفرمايد:
🔹«فَلْتَكُنْ مَسْأَلَتُكَ فِيمَا يَبْقَى لَكَ جَمَالُهُ وَ يُنْفَى عَنْكَ وَبَالُهُ.»
↩️ و بايد درخواست تو در اموري که قصد ميکني از چيزهايي باشد که زيبايي آن باقي ميماند و آثار شوم آن از تو از بين رود.
3⃣ براي تحقق کمال چنين درخواستي لازم است به صفت ديگر حق تعالي که #عالم السر_و_الخفيات بودن است توجه نمود. انسان براي اين که منويات دروني خود را ابراز کند و حق تعالي بر طبق اين منويات به او عنايتي بفرمايد، بايد مناسب با اين مقام به صفت #عليم بودن حق تعالي از باطن و اسرار خويش متوسل شود. گويي انسان با خواندن اين عبارتها به خداوند عرضه ميدارد:
🔶 «خدايا! تو خود نسبت به آن چه انجام دادهام (از گناه و غفلت) و حالت پشيماني که اکنون در من پديد آمده آگاهي داري. پس مطابق اين حالت من با من مدارا فرما.»
خدا را رحمي اي منعم! که درويش سر کويت
دري ديگر نميداند رهي ديگر نميگيرد
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
#مناجات_تائبین
🔷 يَا مُجِيبَ الْمُضْطَرّ!ِ يَا كَاشِفَ الضُّرِّ! يَا عَظِيمَ الْبِرِّ! يَا عَلِيما بِمَا فِي السِّرِّ! يَا جَمِيلَ السِّتْرِ! اسْتَشْفَعْتُ بِجُودِكَ وَ كَرَمِكَ إِلَيْكَ
🔹اي اجابت کنندهي بيچاره! اي برطرف کنندهي گرفتاري! اي احسان کنندهي بزرگ! اي آگاه اسرار! اي پرده پوش نيکو! جود و کرمت را نزد تو شفيع قرار دادم.
💠 در هر امري بايد از خدا خواست تا اسبابش را آنطور که مطلوب است فراهم کند. در اين مسير انسان بايد ارتباط خود را با خداي متعال قوي کرده و همواره زبان تقاضا داشته باشد. به همين جهت پس از احساس و اظهار اضطرار و درک واقعي گرفتاري خود و اين که خداوند تنها اجابت کنندهي اضطرار و برطرف کنندهي گرفتاريها است، براي ادامهي تقاضا در اين فراز نيز با وسيله قرار دادن صفت جود الهي، عرضه ميداريم:
❇️ «اسْتَشْفَعْتُ بِجُودِكَ.»
↩️ جودت را نزد تو شفيع قرار دادم.
✳️ انسان بايد با تقاضاي صفت « #جود_الهي» از تنگناها خارج شود؛ زيرا #بخل و #غضب شخص را در تنگنا قرار ميدهد. اين دو صفت با هم ملازم هستند به اين معنا که کسي که غضب ميکند لازمهاش اين است که بخل ميورزد و از طرف مقابل که مورد غضب او واقع شده است رفع رحمت ميکند. اما در مقام #حلم چنين نيست و کسي که حلم را از خود نسبت به ديگري ظهور ميدهد رحمت و نعمت را از او منع نميکند. بنابراين در اين فراز خواسته شده است که انسان جود الهي را براي رسيدن به رحمت حق تعالي شفيع قرار دهد.
🔶 انسان به واسطهي انجام گناه، درب جود الهي را به روي خود ميبندد و توبه، موجب گشايش مجدد جود خاص خداوند بر انسان است.
☑️ جود الهي مراتبي دارد:
👌مرتبهي اول: با ايجاد موجودات و از جمله وجود انسان ظهور ميکند؛
👌مرتبه دوم: با ارسال رسولان و انزال کتب تحقق مييابد؛
👌مرتبهي سوم: با التزام عملي به کتب آسماني و تبعيت از رسولان الهي حاصل ميشود.
❇️ خداوند آثار کماليهاي براي انسان عنايت ميفرمايد که محدوديتي ندارند. در اين فراز، با ذکر اين مناجات دستيابي به چنين آثاري را درخواست ميکنيم.
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
ادامه👇👇
#مناجات_تائبین
🔷 وَ تَوَسَّلْتُ بِجَنَابِكَ وَ تَرَحُّمِكَ لَدَيْك
🔹 به حضرتت و مهربانيات، نزد تو توسل جستم ...
🔶 انسان در اين عالم همواره به چيزي تمسک ميجويد تا به چيز ديگري برسد. خداي متعال او را اينگونه آفريده است که براي رسيدن به نيازهاي خويش، مناسب با هر نيازي به يک امر يا به يک موجود و يا اثر آن موجود متوسل شود.
🔸 اين توسل، تکويني است و انسان چه بخواهد و چه نخواهد اينگونه آفريده شده است.
↩️ مثلاً انسان اگر بخواهد به حسب عادي و با توجه به نظام اسباب و مسببات سير شود، بايد غذا بخورد. چنين کسي هر چه استنشاق کند و هوا هم هر چه مطلوب و لطيف باشد، هرگز سير نخواهد شد! بلکه سيري با توسل به غذا و اطعام مرتفع ميشود. نيز به واسطهي آب، حيات تحقق پيدا ميکند و به واسطهي آتش، حرارت، ايجاد ميشود.
🔺 هرگز اينگونه نيست که آثار موجودات با خود موجودات بي ارتباط باشند و خداي متعال چون علت بالذات است بيدليل و بيقاعده صفت سيري را در غذا و صفت نور دهندگي و گرمازايي را در خورشيد قرار داده است.
🔻پس مسئلهي #توسل يک مسئلهي تکويني است که با ساختمان وجود انسان و همهي موجودات عجين است، با اين تفاوت که گاهي به اين وسيله توجه خاص ميشود و گاهي توجه خاص نميشود.
💠 انسان به طور فطري دنبال اسباب و مسببات است و خلط هم نميکند که مثلاً به جاي خوردن، اشتباه کند و بخوابد! يا گمان کند که با خوابيدن نتيجهي خوردن حاصل ميشود! در اين زمينه انسان خطا نميکند اما خاصيت علم و آگاهي اين است که انسان به طور روشنتر و آگاهانهتر ميفهمد چه چيزي با چه چيزي ارتباط دارد. ارتباط داشتن موجودات با يکديگر در آثارشان، منافات با ديدگاه توحيدي ندارد؛ زيرا خدا آنها را اينگونه آفريده است.
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
ادامه👇👇
#مناجات_تائبین
🔷 وَ تَوَسَّلْتُ بِجَنَابِكَ وَ تَرَحُّمِكَ لَدَيْك
🔹 به حضرتت و مهربانيات، نزد تو توسل جستم ...
🔶 #توسل تشريعي؛ مخصوص انسان است،
گاهي به طور خاص به انسان فرمان داده ميشود که دنبال فلان وسيله برود. اين فرمان مطابق ساختمان وجودي اوست. چون انسان معمولاً به وسيله شناخت ندارد يا آن را درست درک نميکند و با اين فرمان به او نشان ميدهند که اين وسيلهي مناسب براي دستيابي به فلان نتيجه است.
🔸 در قرآن کريم ميفرمايد:
🍃 یا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسيلَة
↩️ اي مؤمنين! تقوا داشته باشيد و وسيله را به سوي خداي متعال جستجو کنيد.
🔹اين فرمان تشريعي در پي گيری وسيله و توسل، که امر خداست مطابق با خلقت بشر است.
🔷 انواع اسباب الهی:
🔹 از آنجا که انسان از وسيلههاي ارتباط با عالم غيب به طور دقيق بيخبر است، خداي متعال اين وسايل را براي او معين کرده است مثل #نماز؛ #روزه و قوانين ديگر که همهي اينها وسيله شمرده ميشود. بعضي وسيلهها وسعت زيادي دارند و بعضي محدود هستند اما در هر حال همه وسيله ميباشند.
🌺 #اهل_بيت عصمت و طهارت(ع) وسيعترين وسيلهي الهی هستند و با تمسک به آنها همهي وسيلههاي ديگر به دست ميآيد؛ چرا که با رجوع به روش زندگي و سخنان آنان در مييابيم که در شئون گوناگون زندگي عبادي؛ اجتماعي؛ اقتصادي؛ سياسي؛ خانوادگي و همينطور در تمامي شئون با چه وسيلهاي با خدا مرتبط شويم.
🔸 انسان براي بندگي خدا آفريده شده و اين بندگي، در همهي شئون زندگي او وجود دارد.
🔶پس #توسل يک نياز فطري براي رسيدن به نتيجه است. وسيلهها مختلف است و انسان گاهي به جايي ميرسد که در همهي شئون بايد به اوصاف جماليهی خدای متعال متمسک شود تا به خودش راه يابد و موحد گردد.
💠 خداي متعال در قرآن شريف ميفرمايد:
🍃 وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسيلَة
↩️به سوي خدا وسيله بجوييد.
🔻و سپس در آياتي ديگر اين وسيله را معين کرده است از جمله فرموده است:
🍃 قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى
↩️ بگو: «من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمىكنم جز دوست داشتن نزديكانم [اهل بيتم].
❎ « #مودة» که در آيهي شريف ذکر شد، به خودي خود وسيله است.
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
ادامه👇👇
#مناجات_تائبین
ادامه👆👆
🔶 #رحمت الهي که در اين فراز براي توسل مورد توجه قرار گرفته، امري است که ظهور پيدا کرده و عالم مظهر صفت رحمانيت خداست و انسان با اين صفت رحمانيت، به سوي حق تعالي راه پيدا ميکند. تمسک به صفت رحمانيت، در حقيقت براي راهيابي به صفت رحيميت خداست؛ چون صفت رحيميت صفت محدودتري است و فقط مختص به #مؤمنين است چنان که در توضيح آن وارد شده است: صفت رحيم از جهتي عام است و مربوط به دنيا و آخرت است و از جهتي خاص است و مربوط به مؤمنين ميشود. صفت رحمان نيز از جهتي خاص است چون مربوط به دنياست و از جهتي عام است چون شامل کافر و مؤمن ميشود چنان که با دقت در اول سوره الرحمن ميبينيم صفت الرحمن آمده و در محتواي سوره هم فيوضات الهيه مطرح شده است.
🔸 در اين فراز از مناجات با اين صفت خاص خدا، اميد داريم که به صفت عفو خدا و صفت استجابت الهي راه پيدا کنيم.
دست حاجت چو بري پيش خداوندي بر
كه كريم است و رحيم است و غفور است و ودود
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
#مناجات_تائبین
🔷 فَاسْتَجِبْ دُعَائِي وَ لا تُخَيِّبْ فِيكَ رَجَائِي وَ تَقَبَّلْ تَوْبَتِي وَ كَفِّرْ خَطِيئَتِي، بِمَنِّكَ وَ رَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين
🔹پس دعايم را به استجابت رسان و اميدم را نسبت به خودت ناکام مگردان و توبهام را قبول کن و خطايم را بپوشان، به منّ و كرمت اي مهربانترين مهربانان!
🔸 يکي از اميدها به طور خاص در اينجا پذيرش توبه است چنان که در ادامه ميخوانيم:
«رَجَائِي وَ تَقَبَّلْ تَوْبَتِي وَ كَفِّرْ خَطِيئَتِي.»
توبهام را بپذير و خطاهايم را بپوشان.
🔶 يعني نه تنها خطيئهام تأثير منفي نداشته باشد، بلکه پوشيده شده و آثارش از بين برود، بلکه به حسنات نيز مبدل شود.
↩️ شرايط تبديل گناه به حسنه:
☑️ گاهي توبه و توجه انسان به ربوبيت خداي متعال قوي بوده و خواستار اطاعت قوي نيز هست. در اين صورت اگر حالت پشيماني واقعي پيدا نموده و در آن راستا هم حرکت کند، گناه او مبدل به حسنه خواهد شد. البته اين حالت مبارک مختص عدهي خاصي است که از عمق جان نسبت به خطيئه شرمندهاند و نائرهي شرم و خجالت در جانشان شعله ميکشد و زبان حالشان اين است: اي کاش من زنده نبودم.
خداوندي چنين بخشنده داريم
که با چندين گنه اميدواريم
که بگشايد دري که ايزد ببندد؟
بيا با هم بدين درگه بزاريم
خدايا گر بخواني ور براني
جز انعامت دري ديگر نداريم
سرافرازيم اگر بر بنده بخشي
وگرنه از گنه سر برنياريم
تو با ما روز و شب در خلوت و ما
شب و روزي به غفلت ميگذاريم
نگويم خدمت آورديم و طاعت
که از تقصير خدمت شرمساريم
خداوندا به لطفت با صلاح آر
که مسکين و پريشان روزگاريم
✳️ و نشانهي اين شرمندگي آن است که به طور جدي دنبال جبران گناهان بوده با اعمال صالح و تقويت ايمان در صدد اصلاح گذشتهي خويش هستند.
چنين کساني واقعاً خطايشان مبدل به نيکي ميشود. چنان که خداوند ميفرمايد:
❇️ إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً
↩️ مگر کسي که توبه کرده و ايمان آورد و عمل صالحي انجام دهد پس خدا گناهان ايشان را به حسنه تبديل کرده و خدا بخشندهي مهربان است.
💠 حضرت امام صادق (علیهالسلام) ميفرمايد خداوند عزوجل به حضرت داوود (ع) وحي کرد:
🔺«يَا داوودُ! إِنَّ عَبْدِيَ الْمُؤْمِنَ إِذَا أَذْنَبَ ذَنْباً ثُمَّ رَجَعَ وَ تَابَ مِنْ ذَلِكَ الذَّنْبِ وَ اسْتَحْيَا مِنِّي عِنْدَ ذِكْرِهِ غَفَرْتُ لَهُ وَ أَنْسَيْتُهُ الْحَفَظَةَ وَ أَبْدَلْتُهُ الْحَسَنَةَ وَ لَا أُبَالِي وَ أَنَا أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ.»
🔻اي داوود! به راستي بندهي مؤمنم وقتي گناهي انجام دهد سپس برگشته و از آن گناه توبه نمايد و از من هنگام ياد کردن آن حيا کند، گناهش را بخشيده و از ياد حافظين گناهش ميبرم و آن را به حسنه تبديل ميکنم و من باکي ندارم در حالي که ارحم الراحمين هستم.
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
ادامه👇👇
#مناجات_تائبین
ادامه👆👆
🔶 آن چه مورد پسند خداوند است، اين است که همت انسان کم نباشد و تنها در جست و جوي پوشيدگي گناهان و عفو و رهايي از مواخذه نگردد. بلکه با همتي بلند، به چيزي کمتر از تبديل معاصي به حسنات و تقرب به ذات حق و جلب رضايت دوست، نينديشند. اين افراد به نوعي از معرفت هم تکيه ميکنند؛ زيرا تا انسان معرفتش نسبت به حق تعالي بالاتر نرود، چنين تقاضاهايي نميکند.
🔸 #توسل به رحمت الهي؛ حسن ختام مناجات است. در پايان اين مناجات نیز به خداوند اينگونه خطاب ميکنيم:
«بِمَنِّكَ وَ رَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.»
اين عبارت توسل به امتنان؛ احسان و رحمت الهي است که بسيار لطيف است؛ زيرا براي ورود به درگاه الهي به اوصاف جماليهي او متمسک ميشويم تا با آنها ما را مورد لطف خويش قرار دهد. اين مطالب، حقايقي از معارف توحيد است که تنها در ادعيه به آنها اشاره شده است.
🔹 در آخر اين فراز، انسان به صفت #ارحم_الراحمين بودن خداي متعال متوسل ميشود تا دستگيري حق تعالي از او نزديکتر و حتمي باشد.
🔷 اين فرازهاي مناجاتي، در واقع ديدگاههاي عبد را نسبت به مولا نشان ميدهد. دعا مقام تخاطب عبد است با حق تعالي که در آن درکها، اعتقادات و حسن نظرش نسبت به ذات مقدس الهي ابراز ميشود. انسان هر اندازه ظرف وجودي خود را در ارتباط با حق تعالي مطابق با واقع و آن چنان که خدا هست و ميخواهد، ظهور دهد، خداي متعال نيز به همان مقدار از او دستگيري ميکند. به همين جهت در بعضي سفارشات وارد شده است که مثلاً هفت مرتبه ذکر «يا ارحم الراحمين» بر زبان جاري شود. اين ارقام، دقيق و حساب شده است و منشأهاي دروني دارد تا توجه انسان به حق تعالي قويتر شده، معبود محبوب خود را دلسوزتر از هر موجودي براي خويش بداند که همواره در جهت هدايت بنده به سوي خويش است و راههاي آن را اظهار کرده و ميکند.
🔹 با توجه به اين ديدگاه توحيدي و راهگشا، بندهي درگاه حق وظيفهي خود ميداند که آني و کمتر از آني دست طلب از دامان حضرت حق برندارد تا کام فطرتش برآيد و به وصال و قرب دوست نايل شود و همنوا با اولياي الهي، ناله سر ميدهد و اشک ميبارد و مناجات ميکند و از کردههاي بد خويش، توبه و انابه مينمايد، باشد که به برکت انفاس قومي اولياء و پاکان بارگاه دوست؛ ائمهي اطهار^ راهي به کوچه باغ خلوت دوست بيابد و سعادتمند دنيا و آخرت گردد.
✳️ جز ياد تو دل به هر چه بستم توبه
بي ذکر تو هر جاي نشستم توبه
✳️ در حضرت تو توبه شکستم صد بار
زين توبه که صد بار شکستم توبه
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
#مناجات_تائبین
🔷 فَاسْتَجِبْ دُعَائِي وَ لا تُخَيِّبْ فِيكَ رَجَائِي وَ تَقَبَّلْ تَوْبَتِي وَ كَفِّرْ خَطِيئَتِي، بِمَنِّكَ وَ رَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين
🔹پس دعايم را به استجابت رسان و اميدم را نسبت به خودت ناکام مگردان و توبهام را قبول کن و خطايم را بپوشان، به منّ و كرمت اي مهربانترين مهربانان!
🔸در اين راستا حضرت امام صادق (ع) ميفرمايد:
«إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي حَاجَتِهِ فَيَقُولُ عَزَّ وَ جَلَّ: أَخِّرُوا إِجَابَتَهُ. شَوْقاً إِلَى صَوْتِهِ وَ دُعَائِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: عَبْدِي دَعَوْتَنِي وَ أَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا وَ دَعَوْتَنِي فِي كَذَا وَ كَذَا فَأَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا. قَالَ: فَيَتَمَنَّى الْمُؤْمِنُ أَنَّهُ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيَا مِمَّا يَرَى مِنْ حُسْنِ الثَّوَابِ.»
🔶 مؤمن، خداوند عزيز و جليل را براى حاجتش مىخواند و او در جواب مىگويد: «اجابتش را به تأخير بيندازيد، چون من مشتاق صدا و دعاى اويم.» و آنگاه كه قيامت برپا شد مىگويد: «بندهي من! مرا خواندى اما من اجابتت را به تأخير انداختم، ثواب تو چنين و چنان است. و نيز در فلان كار هم مرا خواندى و آنجا هم اجابت تو را به تأخير انداختم، ثواب تو چنين و چنان است.» آنگاه حضرت فرمود:
➖«در اينجا مؤمن به خاطر ديدن پاداشهاي عظيم الهى، آرزو مىكند كه اى كاش در دنيا خدا هيچ يك از دعاهايش را مستجاب نمىكرد».
❇️ البته معناي اين روايت اين نيست که انسان براي برآورده شدن حوائجش دعا نکند؛ زيرا اين برداشت با بيانات صريح کتاب و سنت که امر به دعا نموده منافات دارد، بلکه بدين معنا است که انسان بايد شرايط صحيح اعتقادي (يعني اعتقاد به قدرت مطلقهي خداوند و اين که او در افعال خويش مصالح را در نظر ميگيرد و فقط او تأثير مستقل دارد و اين که تقاضايش براي او فايدهي دنيايي يا آخرتي دارد) و ديگر شرايط در حال دعا (که در جاي خود ذکر شده است) دعا کند.
✳️ در اين صورت اگر مصلحت باشد قطعاً #مستجاب ميگردد و اگر مستجاب نشود، بايد بداند که فعلاً مصلحت نبوده و خداوند مطابق روايت بالا آن را براي او ذخيره کرده و يا به واسطهي آن بلايي از او دفع شده است.
💠 اينها اموري است که حظ و بهرهي روحي و رواني در آن نصيب انسان مؤمن ميگردد. اما انسان کافر از اين امور بيبهره است و اگر بخواهد بهرهمند شود، بايد اولين مظهر صفت رحيميت خدا که دين است را بپذيرد. وقتي خدا را به عنوان رب – به طور خاص- پذيرفت، صفات ديگر او هم شامل حال وي ميشود. چنان که بعضي خطابهاي قرآن خاص مؤمنين است و بعضي خطابها به همهي انسانها است. اين خطابهاي عمومي در حقيقت هدايتهاي عام الهي است، از جمله آيهي شريفهي زير:
✅ يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقيهِ
↩️اي انسان! تو با هر زحمتي باشد به سوي پروردگارت ميروي.
☑️بعضي خطابها نيز، خاص است مانند:
وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ
و نماز را به پا داريد.
🔰مضمون اين آيه مختص عدهي خاصي است که تحت لواي ايمان حق قرار گرفتهاند و به همين دليل، خطاب خاص خواهد بود
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran
ادامه👇👇
#مناجات_تائبین
ادامه👆👆
🔶 جود حضرت حق از صفات فعليهاي است که به صفت ذاتيه تکيه دارد و ما از صفت فعليه به صفت ذاتيه ميرسيم. جود خداوند به قدرت او تکيه دارد و قدرت نامتناهي و مطلق است و چون رابطهي کمالي براي انسان محدود نيست، از توجه و درخواست صفت کمال حق تعالي، به ذات نامحدود او توجه پيدا ميکنيم. در اين فراز از مناجات با نتيجه گيري از خطاب حق تعالي به اوصاف کماليه به او عرض ميکنيم:
🔸 فَاسْتَجِبْ دُعَائِي و …
استجابت دعا در حقيقت ظهور جود خاص خداوند براي عبد است. انسان اگر موهبت دنيايي را هم طلب ميکند، پشتوانهي اين طلب، از جانب خداوند تعالي است و خودش وعده فرموده است:
🔹 ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُم
↩️مرا بخوانيد تا اجابت کنم شما را.
🔷 بنابراين اگر انسان پس از دعا به مطلوب مورد نظر خويش رسيد از جانب اوست و اگر به او داده نشد، بايد شرايط استجابت را بررسي کند و اگر به گمان او شرايط موجود بوده بايد بداند که استجابت دعا مصلحت او نبوده است؛ زيرا عبد در هر حال بايد به حکمت الهي اطمينان پيدا کند.
🔹حضرت امام زينالعابدين (علیهالسلام) ميفرمايد:
✳️ «الْمُؤْمِنُ مِنْ دُعَائِهِ عَلَى ثَلَاثٍ: إِمَّا أَنْ يُدَّخَرَ لَهُ؛ وَ إِمَّا أَنْ يُعَجَّلَ لَهُ؛ وَ إِمَّا أَنْ يُدْفَعَ عَنْهُ بَلَاءٌ يُرِيدُ أَنْ يُصِيبَه.»
⬅️ دعاي مؤمن سهگونه است:
🔺يا براي او (در قيامت) ذخيره ميشود؛
🔺و يا به او داده ميشود،
🔺و يا از او بلايي که بنا بود به او برسد، دفع ميگردد.
📚 #کتاب_بازگشت_به_سوی_او (استاد تحریری)
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
https://eitaa.com/qurantehran