#قرآن_شناسی
#تناسب #آیات #سوره
📝 تناسب آیات و سورههای قرآن (1)
👈 اشاره
قرآن کریم از نظر بعد زیبایی شناختی در میان همهی کتابها بینظیر است. نحوهی چینش حروف، تکواژهها، عبارتها و آیهها با وزن و آهنگشان، بیشترین نقش را در آفرینش این پدیده بیبدیل هنری ایفا کرده است.
در میان انواع تناسبی که بین الفاظ و معانی قرآن برقرار است. تناسب بین سورهها و تناسب بین برخی از مجموعه آیات یک سوره که در مواقع مختلف نازل شدهاند مورد اختلاف دانشمندان قرآن شناس است. برخی به این قسم از تناسب قایل بوده و سخت از آن دفاع کردهاند تا جایی که یکی از مفسران، تفسیر خود را «نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور» نامیده است. در مقابل، عدهای نیز چنین تناسبی را به ویژه بین سور قرآن نپذیرفتهاند. هر دو اندیشه بر مبانی چندی مبتنی است. در این مقاله ضمن بحث از مبانی طرفین و گزارش دلایل موافقان و مخالفان. از اندیشهی تناسب بین همهی اجزای قرآن جانبداری شده و به بیان تناسب بین آیاتی پرداخته شده است که به ظاهر نامتناسب مینمایند.
📋 1. مقدمه
موضوعی که در این مقاله مورد بررسی قرار میگیرد، به صورت پراکنده در بسیاری از تفاسیر مورد بحث قرار گرفته و با عناوین مختلفی چون تناسب و مناسبت،[ از تعابیری است که فخر رازی در این مورد به کار برده است. ر.ک: مفاتیح الغیب، ج 3، ص 222 و... . ابوحیان نیز در البحر المحیط این تعبیر را به کار گرفته است.] اتصال (پیوستگی)،[ تعبیری است که طبرسی در مجمع البیان آن را به کار برده است. فخر رازی نیز در برخی موارد از آن استفاده نموده است. ر.ک: مفاتیح الغیب، ج 12، ص 104.] نظم[عنوان این مبحث در مجمع البیان بوده و فخر رازی هم در مفاتیح الغیب از این تعبیر استفاده نموده است.] و تعلق[فخر رازی در پارهای موارد از این تعبیر استفاده نموده است. ر.ک: مفاتیح الغیب، ج 22، ص 121 و 123 و... .] معرفی شده است.
◽ نخستین کسی که در مورد وجه تناسب آیات به ظاهر غیر مرتبط و نیز مناسبت میان سورههای قرآن به بررسی جدی پرداخته است، ابوبکر نیشابوری (م 324ق) است که در بغداد به این بحث میپرداخته و عالمان بغداد را به خاطر ناآگاهی از این علم سرزنش میکرده است. پس از وی بسیاری از مفسران به اختصار یا تفصیل در این موضوع سخن راندهاند که میتوان از اینان به ترتیب تاریخ یاد کرد:
1. ثعلبی (م 427ق) در الکشف و البیان عن تفسیر القرآن.
2. طبرسی (م 548م) در مجمع البیان.
3. فخر رازی (م 606ق) در مفاتیح الغیب.
4. احمد بن زبیر (م 708ق)در البرهان فی مناسبه ترتیب سور القرآن.
5. ابوحیان (م 745ق)در البحر المحیط.
6. بقاعی (م 885ق) در نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور.
7. عمادی (م 982ق) در ارشاد العقل السلیم الی مزایا الکتاب الکریم.
▪ در سدههای اخیر نیز شماری از مفسران به این بحث همت گماشته و حتی برخی از آنها محور کار خود را همبستگی آیات و سور قرار دادهاند که در این میان میتوان به آلوسی، سید قطب، علامه طباطبایی، حجازی، شلتوت، مراغی، زحیلی، و حوی اشاره نمود.[ آلوسی: روح المعانی؛ سید قطب: «فی ضلال القرآن» و «التصویر الفنی فی القرآن»؛ علامه طباطبایی: المیزان فی تفسیر القرآن؛ حجازی: التفسیر الواضح و الوحده الموضوعیه؛ شلتوت: «تفسیر القرآن الکریم» و «الی القرآن الکریم»؛ مراغی: تفسیر المراغی؛ زحیلی: التفسیر المنیر؛ سعید حری: الاساس فی التفسیر.]
در مقابل این گروه بسیاری از مفسران، به نحو شایسته، بدین مبحث نپرداخته و حتی اعتنایی به آن نداشتهاند. برخی نیز این بحث را بیهوده و نادرست پنداشتهاند. این عدم اعتنا را میتوان ناشی از عوامل زیر دانست:
☑ 1. اعتقاد به اجتهادی بودن ترتیب همه یا بعضی از آیات؛
☑ 2. پیچیدگی و تا حد زیادی ذوقی بودن موضوع بحث.
در این مقاله ضمن اشاره به انواع ارتباط بین اجزای قرآن و نظریههای موافقان و مخالفان، به بیان ارتباط بین آیاتی میپردازیم که به ظاهر غیرمرتبط هستند. اگرچه نمیتوان به یقین گفت که آنچه به ذهن ما خطور میکند تنها وجه یا وجوه ارتباط این آیات است، ولی دستکم میتواند پاسخگوی انتقادهای عدهای باشد که آشکار نبودن ارتباط میان بعضی از آیات مجاور را دلیل بر تحریف قرآن و یا حتی عدم نزول آن از سوی خداوند دانستهاند: «ام یقولون افتراه بل هو الحق من ربک» «سجده (23)، 2»
===ادامه دارد===
🌱🌱🌱
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
شش جهت خطرناک!.mp3
1.9M
#نگاشت_صوتی ۱۳۳
#اخلاق #فساد #جهت #ذوالنون #عبداللهی
💢شش جهت خطرناک
🌿🌿🌿
🔅تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#تسنیم
📌مسئولیت دولتمردان در قبال مردم
💠 ما موظفیم چشم و گوش و دلمان را حفظ بکنیم؛* حضرت (رسول (ص)) فرمود: همانطوری که باید چشم تان را حفظ بکنید، باید گوش تان را حفظ بکنید، و #مسئول چشم و گوش تان هستید؛ (همه یعنی همه)، مخصوصاً #دولتمردان #مسئول این مردم هستند. فرمود: (کلّکم راع و کلّکم مسئول عن رعیته).*
#مسئولان باید #مردم را چشم و گوش خود بدانند، دل خود بدانند؛ دل مسئولان باید برای دل خودشان بسوزد و آن ( مردم ) هستند، دل مسئولان باید برای گوش خودشان بسوزد و آن ( مردم ) هستند، دل مسئولان باید برای چشم خودشان بسوزد و آن مردم هستند. همین #پیغمبر (صلّ الله علیه و آله و سلّم) که #مفسر_قرآن است، فرمود: مردم هم چشم و گوش #مسئولین هستند. اگر از چشم و گوش تان سئوال می شود، از مردم هم سئوال می شود؛ از #تولید شان، از #شغل شان، از #کار و #بیکاری شان سئوال می شود.
________________________________________________
* برداشت از: سوره اسراء / آیه ۳۶
* بحار الانوار / جلد ۷۲ / صفحه ۳۸
✅ درس خارج تفسیر قرآن کریم _ قم ؛ ۱۳۹۳/۰۹/۱۰
#آیت_الله_جوادی_آملی
#علامه_جوادی_آملی
#جوادی_آملی
#هفته_دولت
#مردم_داری
#خدمت_به_مردم
🌿🌿🌿
🔅تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#دعا
#قرآن
📌#دعاهای_قرآنی (۱۰)
▫️در قرآن مجید، علاوه بر آیاتى که اهمّیّت دعا را به طور کلّى بیان مى کند، نمونه هایى از دعا نیز آمده است که بسیار پرمعنا و پرمحتواست و سزاوار است در قنوت نمازها و در سجده آخر و تعقیبات و به طور کلّى در مواقع دعا از آنها استفاده شود که امید اجابت در آن فراوان است.
▫️بخشى از این دعاها بر زبان انبیاى بزرگ جارى شده و بخش دیگرى را خداوند به بندگان مى آموزد.
▫️برخی از این دعاها (به ترتیب سوره هاى قرآن) را یادآوری می کنیم.
☘☘☘
رَبِّ اجْعـَلْنِى مُقـِیمَ الصَّـلاٰةِ وَمـِن ذُرِّیَّتِى رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَآءِ.[آیه ۴۰ سوره ابراهیم]
☘☘☘
پروردگارا، مرا بر پا دارنده نماز قرار ده و از فرزندانم (نیز چنین فرما) پروردگارا، دعاى مرا بپذیر.
☘☘☘
My Lord! Make me a maintainer of prayer, and my descendants [as well]. Our Lord, accept my supplication.
☘☘☘
🔅تفسیر و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#نکته
💢عامل عزت و ذلت
الإمامُ الكاظمُ عليه السلام ـ لِرَجُلٍ قـالَ لَـهُ
أوصِني ـ اِحفَظْ لِسانَكَ تَعِزَّ، و لا تُمَكِّنِ النّاسَ مِن قِيادِكَ فتَذِلَّ رَقبَتُكَ.
♤♤♤
امام كاظم عليه السلام ـ خطاب به مردى كه عرض كرد به من سفارشى فرماييد ـ فرمود؛ زبانت را نگه دار تا عزيز گردى و زمام اختيار خودت را به دست مردم مسپار، كه ذليل مى شوى.[الكافي : 2/113/4.]
♧♧♧
🔅تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
لطایف آیه ۷۹ سوره واقعه.mp3
3.9M
#نگاشت_صوتی ۱۳۶
#تفسیر #مس #مطهرون #عبداللهی
💢لطایفی از آیه ۷۹ سوره مبارکه واقعه
لايمسّه الّا المطهرون
🌿🌿🌿
🔅تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#کارگزاران_فرهنگی (104)
#قرآن #کارگزاران #فرهنگی
📌 ویژگی های فردی کارگزار فرهنگی
⏪10-مخاطب شناسی (شناخت ویژگی های گوناگون مردم)
وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیبَینَ لَهُمْ فَیضِلُّ اللَّهُ مَنْ یشَاءُ وَیهْدِی مَنْ یشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَكِیمُ«ابراهیم/4»
ما هیچ پیامبری را، جز به زبان قومش، نفرستادیم؛ تا (حقایق را) برای آنها آشکار سازد؛ سپس خدا هر کس را بخواهد (و مستحق بداند) گمراه، و هر کس را بخواهد (و شایسته بداند) هدایت میکند؛ و او توانا و حکیم است.
🌱🌱🌱
☑️پيامبران، با فرهنگ و زبان مردم زمان خود آشنا بوده و طبق فهم آنان تبليغ مىكردند. «بِلِسانِ قَوْمِهِ»
☑️تبليغ بايد با شيوهاى ساده و صريح و روشن، و براى عموم قابل فهم باشد.
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#تسنیم #تفسیر_قرآن #تفسیر_تخصصی #سوره_بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(173)
آیه 9- يخادعون الله والذين امنوا و ما يخدعون الا انفسهم و ما يشعرون
[به گمان باطلشان] می خواهند خدا و اهل ایمان را فریب دهند، در حالی که جز خودشان را فریب نمی دهند، ولی [این حقیقت را] درک نمی کنند.(ترجمه انصاریان)
📚تفسير
📌خود فريبى منافقان
▫️نيرنگ منافقان با خدا و مومنان خود فريبى است و سر آن اين است كه عمل آدمى، نيك باشد يا بد، همواره زنده است و از بين نمى رود و هر موجودى در نظام على و معلولى جهان به مبدئى مرتبط است، و مبدا و تكيه گاه عمل انسانى چيزى جز جان عامل نيست. پس عمل هر كسى هرگز از عامل خود جدا نيست: (ان احسنتم احسنتم لا نفسكم و ان اساتم فلها) و عامل، متن عمل خود را مشاهده مى كند: (و ان سعيه سوف يرى) و جزاى او عين همين عمل است، نه اثرى كه بر آن مترتب شود، چنانكه تصرف غاصبانه در مال يتيم عين آتش خوارى است: (ان الذين ياكلون اموال اليتامى ظلما انما ياكلون فى بطونهم نارا).
▫️بنابراين، آسيبى كه از تبهكارى انسان گنهكار به ديگران مى رسد در حد بوى كنيف بدبويى است كه شخصى در سراى خود احداث كرده و شامه رهگذر را مى آزارد و خيرى كه از نيكوكارى انسان وارسته به غير او سرايت مى كند همانند بوى خوش گلهايى است كه شخصى در گلستان خود مى پروراند و مشام رهگذران را مى نوازد وگرنه آسيب كنيف متعفن و خير گلستان معطر در اصل براى صاحبان آن است، نه ديگران.
▫️بر اين اساس، خدعه و نيرنگ منافقان جز خود آنان، كسى را نمى آزارد و آسيبى كه از خدعه آنان به ديگران مى رسد بيش از اثر بوى بد كنيف درون خانه، براى رهگذر بيرون نيست، منافق، با خدعه، كنيف بدبويى در درون خود حفر مى كند و همواره از آن در رنج است و آسيبى كه از او كنيف درون خود مى بيند هرگز با آنچه به مشام ديگران مى رسد قابل سنجش نيست. از اين رو در آيه مورد بحث به لسان حصر مى فرمايد: آنان جز خود را نمى فريبد و اين همان خدعه كيفرى خداى سبحان است: (ان المنافقين يخادعون الله و هو خادعهم).
▫️پس منافق در واقع خود را مى فريبد، چنانكه مكر مكار فقط دامنگير خود اوست: (ولا يحيق المكر السيى الا باهله) و خيانت خائنان فقط متوجه جان پليد خود آنان است: (و لا تجادل عن الذين يختانون انفسهم).
🌱🌱🌱
📎تفسیر و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت #تفسیر_قرآن #تفسیر_سوره_نباء #سوره_نباء #نباء
💢 نگاشت10:تفسیر کلی آیه 37 سوره نباء
رَبِّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُمَا الرَّحْمنِ لا يَمْلِكُونَ مِنْهُ خِطاباً «37»
(پروردگار تو) پروردگار آسمانها و زمين و آنچه ميان آنهاست مىباشد، او سر چشمه رحمت است. (با اين وصف) كسى را ياراى خطاب با او نيست.
🌱🌱🌱
1- تدبير اداره امور همه هستى براى خدا يكسان است. آسمان و زمين و آنچه ميان آنهاست، براى او تفاوتى ندارد. «رَبِّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُمَا»
2- پيامبر اكرم مقام بس والائى دارد. گويا او در يك كفّه و تمام هستى در كفّه ديگر است. رَبِّكَ ... رَبِّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ
3- ربوبيّت الهى بر اساس رحمت است. «رب- الرحمن»
4- حق گفتگوى خودسرانه و معترضانه در قيامت نيست. «لا يَمْلِكُونَ مِنْهُ خِطاباً»
(تفسیر نور جناب آقای قرائتی)
🌱🌱🌱
📎تفسیر و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
یوسف 14.mp3
10.45M
#استاد_رنجبر #تفسیر_صوتی #تفسیر_عمومی #تفسیر_روان #سوره_یوسف #یوسف
💢جلسه چهاردهم
🌱🌱🌱
🔹با بیانی جذاب، شیرین؛ شنیدنی و زیبا و آسان وساده و کاربردی
▪️با هشتگ #استاد_رنجبر در کانال تمام فایل هااز سوره #حمد تا سوره #یوسف را می توانید گوش کنید.
☑️ ☑️ ثواب انتشار و استفاده از این فایل هدیه به پیشگاه مطهر حضرات معصومین سلام الله علیهم اجمعین.التماس دعا
🌴🌴🌴
💢 نکته مهم: تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق)
🌹🌹🌹
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom