✅ فقه الحدیث(1) 🔻یکی از مکروهات تخلّی، سخن گفتن در حال تخلّى است، اما در روایات یاد خداوند و متابعت از مُؤَذِّنُ در اذان از این حکم استثناء شده است. 1️⃣عنِ الْحَلَبِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لَا بَأْسَ بِذِکْرِ اللَّهِ وَ أَنْتَ تَبُولُ فَإِنَّ ذِکْرَ اللَّهِ حَسَنٌ عَلَی کُلِّ حَالٍ فَلَا تَسْأَمْ مِنْ ذِکْرِ اللَّهِ. 2️⃣عنْ سُلَیْمَانَ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ مُوسَی ع قَالَ یَا رَبِّ تَمُرُّ بِی حَالاتٌ أَسْتَحْیِی أَنْ أَذْکُرَکَ فِیهَا فَقَالَ یَا مُوسَی ذِکْرِی عَلَی کُلِّ حَالٍ حَسَنٌ. 3️⃣عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: سَأَلْتُهُ أَ تَقْرَأُ النُّفَسَاءُ وَ الْحَائِضُ وَ الْجُنُبُ وَ الرَّجُلُ یَتَغَوَّطُ الْقُرْآنَ- فَقَالَ یَقْرَءُونَ مَا شَاءُوا. 4️⃣عنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع أَنَّهُ قَالَ لَهُ یَا مُحَمَّدَ بْنَ مُسْلِمٍ لَا تَدَعَنَّ ذِکْرَ اللَّهِ عَلَی کُلِّ حَالٍ وَ لَوْ سَمِعْتَ الْمُنَادِیَ یُنَادِی بِالْأَذَانِ وَ أَنْتَ عَلَی الْخَلَاءِ فَاذْکُرِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قُلْ کَمَا یَقُولُ الْمُؤَذِّنُ. ♦️در مقابل روایاتی از خواندن قرآن نهی کرده است: 1️⃣عنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِیرَةِ عَنِ السَّکُونِیِّ عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ علیهم السلام قَالَ: سَبْعَةٌ لَا یَقْرَءُونَ الْقُرْآنَ الرَّاکِعُ وَ السَّاجِدُ وَ فِی الْکَنِیفِ وَ فِی الْحَمَّامِ وَ الْجُنُبُ وَ النُّفَسَاءُ وَ الْحَائِضُ. 2️⃣عنْ عُمَرَ بْنِ یَزِیدَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ التَّسْبِیحِ فِی الْمَخْرَجِ وَ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ- قَالَ لَمْ یُرَخَّصْ فِی الْکَنِیفِ فِی أَکْثَرَ مِنْ آیَةِ الْکُرْسِیِّ- وَ یَحْمَدُ اللَّهَ وَ آیَة. #تخلی(1) #آداب_تخلی #فقه @rahjoo_213

✅ فقه الحدیث(1) ✔️علامه مجلسی در توضیح تعارض و اختلاف درباره روایات قرائت قرآن در حالی تخلّی می نویسد: 🔸بدان که اغلب اصحاب بر کراهت تکلم به غیر از ذکر نام خداوند و آیة الکرسی و متابعت در اذان حکم کرده اند، اما روایات در مورد قرآن مختلف است، در برخی از آنها به طور اطلاق حکم به جواز شده و در برخی نیز همچون خبر فوق حکم به منع آن شده و در صحیح آمده که عمر بن یزید از امام صادق علیه السلام درباره ذکر تسبیح در مستراح و خواندن قرآن سؤال کرد. امام فرمود: خواندن بیش از آیة الکرسی و حمد خداوند را گفتن یا خواندن «الحمد لله رب العالمین» در مستراح اجازه داده نشده است. 👈 می توان با قول به کراهت، بین این اقوال را جمع کرد، جز آیة الکرسی و «الحمد لله رب العالمین»؛ یا در آن دو به خفیف بودن کراهت قائل شد و می‌توان اخباری را که بر منع دلالت دارند، حمل بر تقیه کرد. ▪️اعلم أن أکثر الأصحاب حکموا بکراهة الکلام بغیر ذکر الله و آیة الکرسی و حکایة الأذان و الأخبار فی قراءة القرآن مختلفة ففی بعضها التجویز مطلقا و فی بعضها المنع مطلقا کهذا الخبر و فی الصحیح: أنه سأل عمر بن یزید أبا عبد الله علیه السلام عن التسبیح فی المخرج و قراءة القرآن فقال لم یرخص فی الکنیف أکثر من آیة الکرسی و یحمد الله أو آیة الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ. و یمکن الجمع بالقول بالکراهة فیما سوی آیة الکرسی و الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ أو فیهما بخفة الکراهة و یمکن حمل أخبار المنع علی التقیة. #تخلی(2) #آداب_تخلی #فقه @rahjoo_213

✅ تأملی بر کتب لغت(1) ✔️ آیت الله مددی: 🔸در لغت با مشکلی رو به رو هستيم، به خاطر اين که «تدوين لغت» بعد از انقسام مذاهب است. آن قدر خون و خون ريزی کردند و همديگر را کشتند، بعد آمدند تا لغت بنويسند! خب طبيعتاً اين خون و خون ريزی­ها به لغت هم متأسفانه سرايت کرده است. 🔹اين که اسناد شود به يک کتاب لغوی و فلان، بعد بگوییم: «اين درست نيست و آن مجمع البحرين درست است»، اصلاً اين منهج، صحیح نيست. 🔸مجمع البحرين کتاب ضعيفي می باشد. باز کتبِ قديمیِ لغت بهتر استظهار کرده اند. بايد برگرديم به مجموعه­ شواهد. #ادبیات #لغت @rahjoo_213

✅ تأملی بر کتب لغت(2) ✔️مرحوم سید بن طاووس: 🔸و اى فرزند كه اميدوارم خداى تعالى نور مقدّس خود را كه به آن نياز دارى بتو بتابد، بدان كه در اين روزگار فرهنگهاى لغت كه در دست بسيارى از مدّعيانست معيار فهم قرآن مجيد و سنّت محمد (ص) قرار گرفته است. اما اين كار در نظر خردمندان خطاست زيرا بايد كلام خداى تعالى و سخنان رسول اللَّه (ص) و ياران بزرگوار آن پيمبر گرامى (ص) كه در زبان عربى داراى طبع سليم بوده ‏اند و به فصاحت شهرت داشته ‏اند ميزان و معيار معنى قرار گيرد و لغاتى كه مخالف با مفاهيم آن گفته ‏هاست اگر قابل تأويل باشد به تأويل باز گفته شود و الا دور انداخته شود. 🔹مطلبى كه امروز رواج كلى دارد اما هيچ خردمندى آن را نمى ‏پذيرد اين است كه سخنان يك بيابان گرد نادان يا شعر يك باديه ‏پيما را كه هيچ ارزش ندارد ميزان و حجت سخن قرار مى ‏دهند. 🔸شايد بيشتر كسانى كه ادعاى شنيدن اين اشعار را از آن بيابان‏ پيمايان دارند در قانون شرع گواهيشان پشيزى نيرزد. و آن سخنان به تواتر هم نقل نشده است تا ملاك صحت باشد. پس اى فرزند تنها به كتاب و سنّت و سخنان سخنوران و دانشمندان صالح گذشته كه در هر كار جوشن استوارند اعتماد كن. 📚کشف المحجه لثمره المهجه، ص191 #ادبیات #لغت @rahjoo_213

✅ تأملی بر کتب لغت(3) ✔️ آیت الله مددی: 🔸مصباح المنیر کتاب خوبی هست ولی اصلش کتاب الشرح الکبیر رافعی هست که این کتاب در واقع شرح مصطلحات فقهی هست. اصل این کتاب این هست. در حقیقت شرح مصطلحات کتاب الشرح الکبیر رافعی ... مصباح لغت نیست. بله خودش میگوید در ضمن بعضی از لغات را هم شرح دادم. لذا از این کتاب در شرح لغت استفاده نکنید. به درد شناخت مصطلحات فقهی میخورد. 📚دروس خارج اصول 94-1393 #ادبیات #لغت @rahjoo_213

✅هر كسى فهمى دارد... 🔸مرحوم آية الله بروجردى بارها مى‌فرمودند:سخن بزرگان مانع آن نشود كه انسان فهم خودش را كنار بگذارد و با تعبد نظر آنان را بپذيرد.به راستى اين فرمايش درستى است و بسيار هم اتفاق افتاده كه برخى بزرگان اشتباهات فاحشى هم داشته‌اند. 📚مبانی فقهی حکومت اسلامی، ج8، ص370 #موانع_پیشرفت #موانع_فهم #فقاهت @rahjoo_213

✅ دلالت صیغه امر بر وجوب یا استحباب(9) ✔️آیت الله شبیری زنجانی: 🔸عقيده ما در اوامر و نواهى بر اين است كه نه امر وضعاً و اطلاقاً دلالت بر وجوب مى‌كند و نه نهى وضعاً و اطلاقاً دلالت بر تحريم مى‌كند. 🔻آن چيزى كه انسان از زمان خردسالى از لغت ياد گرفته است، عبارت از اين است كه امر و نهى هم مانند حركت خود شخص است و به عبارت ديگر، قائم مقام و جايگزين حركت شخص مى‌باشد و اينطور نيست كه بگوييم: واضعين، امر يا نهى را براى مواردى كه به حدّ الزام رسيده است، وضع كرده‌اند. 🔹شخص گاهى احتياج به چيزى دارد كه گاهى اين احتياج به حد لزوم رسيده است و گاهى به حدّ لزوم نرسيده است و در هر صورت شخص مباشرتاً احتياج خود را برآورده مى‌كند و مثلاً براى رفع تشنگى، مى‌رود و آب مى‌خورد كه گاهى شخص عطش شديد دارد و خوردن آب به حدّ الزام رسيده است، ولى گاهى اينطور نيست و به حدّ الزام نرسيده است. 🔸شخص گاهى براى رفع احتياج مباشرتاً اقدام مى‌كند، گاهى هم با تسبيب مى‌خواهد كار خود را انجام بدهد و به شخص ديگرى مى‌گويد: آقا! آن آب را براى من بياور! در اينجا هم كه شخص با تسبيب احتياج خود را برآورده مى‌كند، باز هم گاهى در حدّ الزام است و گاهى اينطور نيست و به حدّ الزام نرسيده است. 🔹بر اساس قانون عقلائى بين عبيد و موالى، اگر مولى درخواستى از عبد خود داشته باشد، عبد در ترك آن درخواست، نمى‌تواند عذر بياورد كه من احتمال دادم كه اين درخواست الزامى نباشد، بلكه اگر عبد بخواهد با درخواست مولى مخالفت بكند، بايد الزامى نبودن اين درخواست، براى او ثابت بشود. 🔸البته اين مطلبى كه بيان شد، مربوط به ظهور لفظى نيست، بلكه حكم عقل يا عقلائى است مثل اينكه اگر شخص بخواهد در ملك ديگرى تصرف بكند، بايد رضايت مالك را إحراز بكند و خلاصه اينكه اگر مولى درخواستى از عبد داشت، براى ترك درخواست مولى، عبد بايد بى‌تفاوتى مولى و الزامى نبودن درخواستش را إحراز بكند. ♦️بنابراین دلالت اوامر و نواهى بر الزام، دلالت وضعى نيست، بلكه بر اساس حكم عقل و عقلاء، اوامر و نواهى لازم المراعاة است. 📚دروس خارج بیع، ج2، ص1138 #صیغه_امر @rahjoo_213

✅ دلالت صیغه امر بر وجوب یا استحباب(10) ✔️آیت الله شبیری زنجانی: 🔸به خاطر دارم كه صاحب معالم مى‌فرمود: اوامر سنت (نه اوامر قرآن) ظهور در وجوب ندارد زيرا اوامر موجود در سنت كثيرا در مستحبات به كار رفته است. خارج اصول، ص652 #صیغه_امر @rahjoo_213

✅ شارع در مخاطبات و محاورات مانند يكى از عرف عمل كرده است... ✔️امام خمینی(ره): 🔸ملاك و ميزان در تشخيص تمام مفاهيم و مصاديق عرف است؛ چرا كه شارع در مخاطبات و محاورات مانند يكى از عرف عمل كرده است، و اصطلاح و روش خاصى غير از روش عرف براى القاى كلام ندارد. 🔹لذا مردم از جملات شارع، مانند «اجتنب عن الدم» يا «اغسل ثوبك من البول» همان چيزى را مى‌فهمند كه اگر يكى از خودشان آن جملات را به كار مى‌برد، مى‌فهميدند. به خاطر همين، وقتى شارع بفرمايد: فاغسلوا وجوهكم و أيديكم الى المرافق شستشوى متعارف را از آن مى‌فهمند نه شستشوى از بالا به پايين با دقت عقلى را.... 📚الاستصحاب، ص 220 #فقاهت #عرف @rahjoo_213

✅ چرا در فکر احیای ذخایر علمی خود نیستیم؟! ✔️آیت الله بهجت(ره): 🔸چگونه اهل باطل کتاب‌های خود را ـ که قابل قیاس با کتب اهل حق نیست ـ چاپ و تکثیر و ترویج می‌کنند، ولی اهل حق در این زمینه همیشه عاجز و ناموفق بوده‌اند! 🔹بنده اطلاع دارم که کتاب‌هایی ـ شاید به‌صورت دوره و موسوعه ـ در کتابخانه‌های شخصی یا عمومی ـ هم در ایران و هم در عراق ـ در معرض تلف و نابودی است! چه کتاب‌های خوبی که هنوز چاپ نشده و در دست‌رس نیست، و یا از بین رفته است! ما اصلاً در فکر نگه‌داری از گنجینه‌های علمی و ذخایر مذهبی خود نیستیم! 🔸تکلیف شرعی ایجاب می‌کند که کتاب‌های هر عالمی را که مرحوم می‌شود، به نزدیک‌ترین حوزه علمیه انتقال دهند، نه اینکه در همان آبادی و ده بماند و از بین برود و نابود گردد و یا دست افراد نااهل بیفتد، و یا به بوته نسیان و فراموشی سپرده شود! کیست که در این فکرها باشد؟! 🔹شاید با این ابتلائات که کفار بر سر مسلمان‌ها می‌آورند، دیگر برای کسی فرصت فکری نمانده است! 📚در محضر بهجت، ج۲، ص۱۰۲ #تراث(1) @rahjoo_213

✅ عوامل از بین رفتن کتب ✔️استاد عندلیب همدانی: #تراث(2) @rahjoo_213

✅ "چرا کتب شیعه از بین رفته است" 🔸استاد سید مهدی رجایی از شاگردان آیت الله مرعشی(ره)؛ در جمع فضلاء و طلاب حوزه علمیه نجف اشرف - سال ۱۳۹۲ هجری شمسی #تراث(3) @rahjoo_213