هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) در خطبه ۱۰۹ نهج البلاغه با چه اوصافی از «اهل بیت» (علیهم السلام) ياد كرده است؟
🔹 #امام_علی (علیه السلام) آخرین بخش از خطبه ۱۰۹ #نهج_البلاغه را با ذكر اوصافى از #اهل_بيت (عليهم السلام) پايان می‌دهد و رعايت فصاحت و بلاغت را با اين حُسن ختام به سر حدّ كمال مى رساند؛ مى فرمايد: «نَحْنُ شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ، وَ مَحَطُّ الرِّسَالَةِ، وَ مُخْتَلَفُ [۱] الْمَلَائِكَةِ، وَ مَعَادِنُ الْعِلْمِ، وَ يَنَابِيعُ الْحُكْمِ» (ما درخت پُربار نبوّت و #جايگاه_رسالت و محلّ رفت و آمد فرشتگان و #معادن_علم و چشمه سارهاى حكمتيم». تعبير به شجره، اشاره به اين است كه #نبوّت همچون درخت پربارى است كه داراى شاخه ها و فروع مختلفى است. ريشه و ساقه آن، #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) و #فرزندان_او، شاخ و برگ‌هاى آن و #هدايت_مردم به سوى خدا، ميوه اين درخت است.
🔹در تعبير دوم، #خاندان_نبوّت را به بارانداز و فرودگاهى تشبيه می كند كه #رسالت، در آن از سوى خدا نزول پيدا كرده است، و در تعبير سوم، #خانه_پيامبر (صلی الله علیه و آله) را مركز رفت و آمد #فرشتگان_الهى می‌شمرد و #امام_علی (عليه السلام) و #فرزندانش كسانى هستند كه در اين خانه و خانواده، پرورش يافته اند و طبعاً آثار و #بركات_وحى در آنها پرتوافكن مى باشد. واژه #ملائكه در اينجا ممكن است كه اشاره به #فرشتگان_وحى باشد (جبرئيل و همراهانش) كه بر #پيامبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) نازل مى شدند؛
🔹يا اشاره به معناى اعمّى باشد كه ساير فرشتگانى را كه به عنوان خدمت يا بشارت در اين خانواده رفت و آمد داشته اند، شامل شود؛ و در هر حال، منظور اين نيست كه فرشته وحى بر غير #پيامبر (صلی الله علیه و آله) نازل مى شده است. تفاوت «شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ» و «مَحَطُّ الرِّسَالَةِ» از اين نظر است كه #پيامبر (صلی الله علیه و آله) داراى دو مقام بود: #مقام_نبوّت، كه همان خبر دادن از سوى خداست و #مقام_رسالت، كه تبليغ آن است، يا به تعبير ديگر: #نبىّ مأمور ابلاغ است، و #رسالت معمولا توأم با امامت و رهبرى و اجرا مى باشد؛ و منظور از #معادن_علم آن است كه #امامان_اهل‌بيت (عليهم السلام) وارث علوم #پيامبر و حافظ #كتاب و #سنّت بودند.
🔹در شأن نزول آيه شريفه «وَ تَعِيَها أُذُنٌ وَاعِيَةٌ» [حاقه، ۱۲] (گوش شنوا اين پيام ها را در خود نگه مى دارد) در روايات متعدّدى كه در منابع فراوانى از اهل سنّت نقل شده، آمده است كه #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «سَأَلْتُ رَبِّی أَنْ يَجْعَلَهَا أُذُنَ عَلِىٍّ» (از پروردگارم تقاضا كردم كه اين گوشِ شنوا را گوش #علی (عليه السلام) قرار دهد)؛ و به دنبال اين دعا #امام_علی (عليه السلام) مى فرمود: «مَا سَمْعِتُ مِنْ رَسُولِ اللهِ شَيْئاً فَنَسِيتُهُ» [۲] (من هيچ سخنى را بعد از آن از #رسول_خدا (صلی الله علیه و آله) نشنيدم كه فراموش كنم، بلكه هميشه آن را به خاطر داشتم».
🔹حديث «عَلِىٌّ مَعَ الْقُرآنِ، وَ الْقُرآنُ مَعَ عَلِىٍّ» [۳] (#علی همواره با #قرآن است و قرآن با علی است)، و همچنين حديث «أَنَا مَدِينَةُ الْعِلْمِ وَ عَلِىٌّ بَابُهَا» [۴] (من شهر علمم و #علی درِ آن است)، از #احاديث_معروفى است كه در كتب شيعه و اهل سنّت وارد شده و همه گواه بر اين است كه اين خانواده، #معادن_علم و سرچشمه هاى حكمت بوده اند.
🔹تفاوت #معادن و #ينابيع از اين نظر است كه «معدن» چيزى است كه معمولا مردم به سراغ آن مى روند و از آن بهره مى گيرند؛ ولى «ينابيع» (به معناى چشمه ها) چيزى است كه مى جوشد و به سوى مردم سرازير مى شود. #امام (عليه السلام) در پايان اين سخن مى فرمايد: «نَاصِرُنا و مُحِبُّنَا يَنْتَظِرُ الرَّحْمَةَ، وَ عَدُوُّنَا وَ مُبْغِضُنَا يَنْتَظِرُ السَّطْوَةَ» [۵] (ياور و #دوستدار ما در انتظار رحمت حقّ است، و #دشمنِ‌كينه‌توز ما در انتظار مجازاتِ حقّ است). اين سخن بدان معنا نيست كه آنها چنين انتظارى را واقعاً دارند، بلكه به اين معناست كه بايد منتظر چنين عاقبت شومى باشند و در واقع نوعى تهديد به عذاب الهى است، در دنيا و آخرت.
پی نوشت‌ها؛
[۱] «مختلف از مادّه «اختلاف» كه در اينجا به معناى رفت و آمد است. بنابراين «مختلف» يعنى محلّ رفت و آمد.
#سایرمآخذدرمنبع‌موجوداست
📕پيام امام امير المؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، چ اول، ج ۴، ص ۶۱۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#اهل_بیت #پيامبر #پيامبر_اكرم #امام #معصوم
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«تولی» و «تبری» از منظر روایات چه اهمیّتی دارند؟ (بخش اول)
🔸احاديث بسيار فراوانى در كتب اسلامى اعم از شيعه و اهل سنّت در زمينه «حبّ فى الله» و «بغض فى الله» و #تولّى و #تبرّى آمده است، و به قدرى در اين باره #اهمّيّت داده شده كه در كمتر چيزى نظير آن ديده مى شود. بى شك اين اهمّيّت به خاطر آثار مثبتى است كه پيوند «دوستى با اولياء الله و دوستان خدا»، و «بيزارى از دشمنان حق» دارد؛ اين آثار مثبت هم در #قدرت_ايمان ظاهر مى شود و هم در #تهذيب_اخلاق و هم در #پاكى_اعمال و #تقوا.
💠اين احاديث نشان مى دهد كه بايد در طريق «تهذيب نفس» و «سير و سلوك الى الله»، هر كس #پيشوا و مقتدايى را برگزيند. در اينجا به بخشى از اين احاديث كه از كتب مختلف گلچين شده است اشاره مى شود:
1⃣در «خطبه قاصعه» تعبير جالبى درباره #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) و #امام_على (عليه السلام) ديده مى شود؛ می‌فرمايد: «وَ لَقَدْ قَرَنَ اللّهُ بِهِ (ص) مِنْ لَدُنْ اَنْ كانَ فَطيماً اَعْظَمَ مَلَك مِنْ مَلائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَريقَ الْمَكارِمِ، وَ مَحاسِنَ اَخْلاقِ الْعالَمِ، لَيْلَهُ وَ نَهارَهُ وَ لَقَدْ كُنْتُ اَتَّبِعُهُ اِتِّباعَ الْفَصِيلِ اَثَرَ اُمِّهِ يَرْفَعُ لى فى كِلِّ يَوْم مِنْ اَخْلاقِهِ عَلَماً وَ يَأْمُرُنى بِالاِْقْتِداءِ بِهِ» [۱] (از همان زمان كه #رسول_خدا (صلی الله علیه و آله) از شير باز گرفته شد، خداوند #بزرگترين_فرشته از فرشتگان خويش را مأمور ساخت تا شب و روز او را به راه هاى #مكارم_اخلاق و صفات خوب انسانى سوق دهد؛ و من [هنگامى كه به حدّ رشد رسيدم نيز] همچون سايه به دنبال آن حضرت حركت مى كردم، و او هر روز نكته تازه اى از #اخلاق_نيك خود را براى من آشكار مى ساخت و به من فرمان مى داد تا به او #اقتدا كنم).
🔹اين حديث شريف كه بخشى از «خطبه قاصعه» را تشكيل مى دهد، اين حقيقت را روشن مى سازد كه حتّى «پيغمبر گرامى اسلام» در آغاز كارش #مقتدا و پيشوايى داشته كه بزرگترين #فرشتگان_الهى بوده است. #امام_على (عليه السلام) نيز #پيامبر (صلی الله علیه و آله) را #مقتدا و پيشواى خود قرار داده بود، و سايه به سايه او حركت مى كرد و اين مقتداى بزرگوار هر روز درس تازه اى به امام على (عليه السلام) مى آموخت و چهره نوينى از #اخلاق_انسانى را به او نشان مى داد. آنجا كه #پيامبر (صلی الله علیه و آله) و #امام_على (عليه السلام) در برنامه «سير الى الله» نياز به #پيشوا و #مقتدا داشته باشند، تكليف ديگران پيداست.
2⃣در روايت معروف «بُنِىَ الاِسْلامُ...» كه با طرق متعدّد با تفاوت مختصرى از معصومين (عليهم السلام) نقل شده اين موضوع به خوبى منعكس شده است؛ از جمله در حديثى كه يار وفادار #امام_باقر (عليه السلام) «زُرارَه» از آن حضرت نقل كرده مى خوانيم: «بُنِىَ الاِسْلامُ عَلى خَمْسَةِ اَشْياء، عَلَى الصَّلَوةِ وَ الزَّكاةِ وَ الْحَجِّ وَ الصَّومِ وَالْوِلايَةِ، قالَ زُرارَةُ: فَقُلْتُ: وَاَىُّ شَىْء مِنْ ذلِكَ اَفْضَلُ؟ فَقالَ: اَلْوِلايَةُ اَفْضَلُ لاَِنَّها مِفْتاحُهُنَّ وَ الْوالى هُوَ الدَّليلُ عَلَيْهِنَّ» [۲] (#اسلام بر پنج پايه بنا شده: بر نماز و زكات و حجّ و روزه و #ولايت [رهبرى معصومين]؛ زراره مى گويد: عرض كردم كداميك از اينها افضل است؟ فرمود: #ولايت افضل است؛ زيرا كليد همه آنها است و والى و #رهبر_الهى راهنما به سوى چهار اصل ديگر است).
🔹از اين تعبير به خوبى استفاده مى شود كه #ولايت و #اقتدا به #اولياء_الله سبب احياءِ ساير برنامه هاى دينى و مسائل عبادى و فردى و اجتماعى است؛ و اين اشاره روشنى به تأثير مسأله #ولايت در امر «تهذيب نفوس» و تحصيل «مكارم اخلاق» مى باشد. #ادامه_دارد...
پی نوشت:
[۱] نهج البلاغة، صبحی صالح، انتشارات هجرت، قم، چ۱، ص۳۰۰، خطبه ۱۹۲ «فضل الوحی...».
[۱] الكافی، دارالكتب الإسلامية، تهران، چ۴، ج۲، ص۱۸
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم، چ ۱، ۱۳۷۷ش، ج ۱، ص ۳۷۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تولی #تبری #ولایت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«تولی» و «تبری» از منظر روایات چه اهمیّتی دارند؟ (بخش سوم)
🔸احاديث بسيار فراوانى در كتب اسلامى اعم از شيعه و اهل سنّت در زمينه «حبّ فى الله» و «بغض فى الله» و #تولّى و #تبرّى آمده است، و به قدرى در اين باره #اهمّيّت داده شده كه در كمتر چيزى نظير آن ديده مى شود. بى شك اين اهمّيّت به خاطر آثار مثبتى است كه پيوند «دوستى با اولياء الله و دوستان خدا»، و «بيزارى از دشمنان حق» دارد؛ اين آثار مثبت هم در #قدرت_ايمان ظاهر مى شود و هم در #تهذيب_اخلاق و هم در #پاكى_اعمال و #تقوا.
💠اين احاديث نشان مى دهد كه بايد در طريق «تهذيب نفس» و «سير و سلوك الى الله»، هر كس #پيشوا و مقتدايى را برگزيند. در اينجا به بخشى از اين احاديث كه از كتب مختلف گلچين شده است اشاره مى شود:
6⃣در حديث ديگرى از #امام_سجاد (عليه السلام) مى خوانيم: «اِذا جَمَعَ اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اَلاَْوَّلينَ وَ الاْخِرينَ قامَ مُناد فَنادى يُسْمِعُ الّناسَ فَيَقُولُ: اَيْنَ الْمُتَحابُّونَ فِى اللهِ قالَ: فَيَقُومُ عُنُقٌ مِنَ النّاسِ فَيُقالُ لَهُمْ اِذْهَبُوا اِلَى الْجَنَّةِ بِغَيْرِ حِساب قالَ: فَتَلَقّاهُمُ الْمَلائِكَةُ فَيَقُولُونَ اِلَى اَيْنَ؟ فَيَقُولُونَ اِلَى الْجَنَّةِ بِغَيْرِ حِساب! قالَ فَيَقُولُونَ فَاَىُّ ضَرْب اَنْتُمْ مِنَ النّاسِ؟ فَيَقُولُونَ نَحْنُ الْمتَحابُّونَ فِى اللهِ، قالَ فَيَقُولُونَ وَ اَىُّ شَىء كانَتْ اَعْمالُكُمْ؟ قالُوا كُنّا نُحِبّ فِى اللهِ وَ نُبْغِضُ فِى اللهِ، قالَ فَيَقُولُونَ نِعْمَ اَجْرُ الْعامِلينَ!» [۱]
🔹(هنگامى كه خداوند متعال اقوام اوّلين و آخرين را [در #قيامت] جمع كند، ندا دهنده اى ندا مى دهد، به گونه اى كه به گوش همه مردم برسد؛ مى فرمايد كجا هستند آنهايى كه «به خاطر خدا» همديگر را #دوست داشتند، فرمود در اين هنگام گروهى از مردم بر مى خيزند و به آنها گفته مى شود، بدون حساب به سوى #بهشت برويد! فرمود: در اين موقع #فرشتگان_الهى از آنها استقبال مى كنند، مى گويند به كجا مى رويد؟
🔹مى گويند: به بهشت بدون حساب! مى گويند شما از كدام گروه مردم هستيد؟ مى گويند ما كسانى هستيم كه «به خاطر خدا يكديگر را #دوست مى داشتيم»؛ مى گويند، اعمال شما چه بود؟ مى گويند ما به خاطر خدا گروهى را #دوست مى داشتيم و به خاطر خدا گروهى را #دشمن مى داشتيم، فرشتگان مى گويند: چه خوب است پاداش عمل كنندگان!). تعبير «نِعْمَ اَجرُ الْعامِلِينَ» نشان مى دهد كه «محبّت با اولياء الله» و «دشمنى با اعداء الله» سرچشمه اعمال نيك و پرهيز از اعمال بد است.
7⃣در حديث ديگرى از پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله) چنين آمده است: «اِنَّ حَولَ الْعَرْشِ مَنابِرٌ مِنْ نُور عَلَيْها قومٌ لِباسُهُمْ وَ وُجُوهُهُمْ نُورٌ ليْسُوا بِأَنْبياء يَغْبِطُهُمُ الأَنْبياءُ وَ الشُّهَداءُ قالُوا يا رَسُولَ الله حَلِّ لَنا قالَ: هُمْ الْمُتَحابُّونَ فِى اللهِ وَ الْمُتَجالِسُونَ فِى اللهِ وَ الْمُتَزاوِرُونَ فِى اللهِ» [۲] (در اطراف عرش الهى منبرهايى از نور است كه بر آنها گروهى هستند كه لباسها و صورتهايشان از نور است؛ آنها پيامبر نيستند ولى پيامبران و شهداء به حال آنها غبطه مى خورند! عرض كردند: اى رسول خدا! اين مسأله را براى ما حل كن [آنها چه كسانى هستند؟] فرمود: آنها كسانى هستند كه به خاطر #خدا يكديگر را #دوست دارند و براى خدا با يكديگر مجالست مى كنند و براى خدا به ديدار هم مى روند).
8⃣در حديث ديگرى (يا در ادامه حديث بالا) مى خوانيم: #رسول_اكرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «لَو اَنَّ عَبْدَيْنِ تَحابّا فِى اللهِ اَحَدُهُما بِالْمَشْرِقِ وَ الآخَرُ بِالْمَغْرِبِ لَجَمَعَ اللّهُ بَيْنَهُما يَوْمَ القِيامَةِ وَ قالَ النَّبِىُّ (ص) اَفُضَلُ الأَعَمالِ اَلْحُبُّ فِى اللهِ وَ الْبُغْضُ فِى الله» [۳]
🔹(اگر دو بنده [از بندگان خدا] يكديگر را به خاطر #خدا دوست دارند، يكى در مشرق باشد و ديگرى در مغرب، خداوند آن دو را در قيامت در #بهشت كنار هم قرار مى دهد، و فرمود: برترين اعمال #حبّ‌فى‌الله و #بغض‌فى‌الله است). اين حديث نشان مى دهد كه محكم‌ترين پيوند در ميان انسانها، پيوندِ مكتبى است كه سبب همگونى در اخلاق و رفتارهاى انسانى میشود؛ بديهى است آنها كه يكديگر را به خاطر خدا دوست دارند، صفات و افعال خداپسندانه را در يكديگر مى بينند و همين «حبّ فى الله» و «بغض فى الله» گام مؤثّرى براى #تربيت_نفوس آنها است. #ادامه_دارد...
پی نوشت‌ها؛
[۱] الكافی، دارالكتب الإسلامية، چ۴، ج۲، ص۱۲۶
[۲] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ۲، ج ۶۶، ص ۲۵۲، باب ۳۶
[۳] همان
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم، چ ۱، ۱۳۷۷ش، ج ۱، ص ۳۷۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تولی #تبری
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد