•••🌸•••༻﷽༺•••🌸••• #آموزشی #تفسیر #استاد_آل‌مرتضی #سوره_انبیاء #ماه_مبارک_رمضان_روز_ششم #بخش_اول •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• استاد آل مرتضی در ادامه مباحث مربوط به توحید در سوره انبیا در روز ششم ماه مبارک رمضان به شرح و بیان تفسیر پرداختند.   ✨أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ ﴿۳۰﴾ 🌠🌠🌠🌠🌠🌠 نظم کل عالم ،ناظم حکیم را برای کل عالم اثبات می کند. در واقع مقدمات تجربی کمک به برهان عقلی دارد. وقتی خالقیت خداوند اثبات شود به دنبال آن ربوبیّت خداوند اثبات میشود . ما از نظم تجربی در عالم هم استفاده می‌کنیم خداوند خالق همه جهان است. ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️ در برابر این همه نعمت و مخلوقات برای انسان باید شکر خالق و تنها منعم خود را به جا آورد. انسان اشرف المخلوقات است و خداوند همه موجودات را مسخر و کمک کننده انسان قرار داد تا در سیر تکاملی خود به سوی خداوند موفق باشد. ❓❓برهانهای عقلی و تجربی توحید الوهیت حقتعالی در آیات سوره انبیا و ملک به چه ترتیب انعکاس یافته است؟ در آیه ۲۲سوره انبیا یک قیاس استثنایی بکار رفته است. ◀️ قیاس یکی از انواع حجت است که دو نوع دارد: 1⃣قیاس اقترانی مانند: صغری: آهن فلز است. کبری: فلزات در گرما منبسط می شوند. نتیجه: آهن در گرما منبسط می شود. 2⃣ قیاس استثنایی مقدمه اول: اگر خورشید طلوع کند روز خواهد بود. مقدمه دوم: الان خورشید طلوع کرده است. نتیجه: الان روز است. تفاوت این دو قیاس در این است که قیاس اقترانی از دو مقدمه خبری تشکیل شده است و نتیجه قیاس در مقدمات پخش شده است. اما در قیاس استثنایی یکی از مقدمات جمله شرطیه است و نتیجه مطابق یا مخالف یکی از مقدمات خواهد بود. ❇️ برهان تمانع در این آیه در قالب قیاس استثنایی بیان شده است با این عبارت: ⬅️مقدمه اول: اگر خدای دیگری وجود داشت زمین و آسمان فاسد می شدند. ⬅️مقدمه دوم: الان زمین و آسمان فاسد نشدند. 🔸نتیجه: پس خداوند واحد است. ❇️این برهان بر اساس بطلان تالی که معلول است، مقدم که علت است را اثبات کرده است. 👈 با این توضیح مقدمه اول این برهان یک جمله شرطیه است که دارای دو جزء مقدم و تالی است که مقدم، علت تالی است. مقدم: 👈 اگر خدای دیگری وجود داشت(این علت برای فساد زمین است.) تالی: 👈زمین و آسمان فاسد می شدند.(معلول چند خدایی) ✅ بنابراین از نبود معلول، عدم علت یعنی خلاف مقدم و اله واحد نتیجه گیری می شود. در حقیقت این برهان بیان می کند علت عدم فساد زمین معلول و نشانه یکتایی پروردگار جهانیان است. ◀️نکته اول: مهمترین راه برای اثبات توحید همین نظم عالم است. برهان عقلی را خدا در آیه لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا ۚ فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ بازگو فرمود که با کمک گرفتن از نظم عالم گذشت. اما برهان تجربی قرآن در نظم خاص جهان است تدبیر چنین جهانی به دست مدبر و ناظم است. ◀️نکته دوم: مقدمه قیاس استثنایی در آیه لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا و استثنای تالی به صورت شفاف در آیات ،"مَا تَرَى فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِنْ فُطُورٍ  ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ کَرَّتَیْنِ یَنْقَلِبْ إِلَیْکَ الْبَصَرُ خَاسِئًا وَهُوَ حَسِیرٌ "( ۳و ۴ ملک) یاد شده است.ولی در سوره انبیا برای روشنتر شدن استثنای تالی در همین سوره مبارکه انبیا آیات ۳۰ به بعد در چند آیه درباره نظم عالم سخن می‌گوید:  ❇️أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ ۳۰ ❇️وَجَعَلْنَا فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِهِمْ۳۱ ❇️ وَجَعَلْنَا فِيهَا فِجَاجًا سُبُلًا لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ۳۱ ❇️وَجَعَلْنَا السَّمَاءَ سَقْفًا مَحْفُوظًا وَهُمْ عَنْ آيَاتِهَا مُعْرِضُونَ ۳۲ ❇️وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ۳۳ 👈 آیه ۳۰ می‌تواند بیانگر برهان تجربی توحید در قبال برهان عقلی باشد. 🌠🌠🌠🌠🌠🌠 موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin