↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
#النحو_الوافی.
🔸اسم موصول🔸
🔻"من و ما" موصول صلاحیت دارند در یکی از معانی زیر استعمال شوند و در حالات زیر از موصولیت خارج میشوند و معنای جدید به خود میگیرند🔻
١.اسم استفهام مثل،ما مَعَک مِن المالِ.؟ و مثل
مَن عِندَک.؟
٢.اسم شرط مثل،ما تَصْنِعُ مِن خیرٍ تَجِد جزائَه خیرا. و مثل،مَنْ یَعمَل سوءً یُجزَ به.
٣.نکره موصوفه(نکره ای که صفتی برایش می آید) مثل رُبَّ ما کَرِهتَه تَحَقَّقَ فیه نفعُک و مثل رُبَّ مَن نَصِحتَه استفادَ مِن نَصحِک.
۴.نکره تامه،نکره ای که صفت برای او نمی آید
مثل رُبَّ ما رایتُه که رایتُه خبر "ما" هست یا مثل رُبَّ مَن رایتُه..
#غالبا معنای "مَن" انسان و معنای "ما" شئ است.
# معانی دیگری که اختصاص به "ما" دارند.
١.برای تعجب باشد مثل"ما اَحسنَ الدینَ و الدنیا"
٢.حرف نفی باشد مثل"ما الخائنُ صدیقٌ."
٣.کافه باشد،مثل "انَّما الهُکم واحد"ٌ.
۴.حرف زائده باشد،مثل "مِمّا خَطِیئاتِهم"
اُغْرِقُوا،
مِن جار و خَطِیئاتِ مجرور و "ما" زائده است.
۵.مصدریه باشد خواه "ظرفیه" خواه "غیر ظرفیه" مثل "اَوْصَانِي بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ "مَا"دُمْتُ حَيًّا" و
مثل "ضَاقَتْ عَلَيْهِمُ الْأَرْضُ بِ"مَا" رَحُبَتْ."
۶.مُهَیِّئة باشد،یعنی به "غیر شرط" متصل میشود و از او "شرطیت" میسازد مانند حیثُ که شرطیه نیست ولی با دخول "ما"شرطیه میشود مثل حیثُما تَصَدِّقْ تَجِد لک انصاراً.
٧.مُغَیِّرة باشد،به حرف "شرطی" متصل میشود و او را از شرطیت خارج میکند مثل دخولش بر "لو" شرطیه که میشود "لوما"
در حالی که لوما شرطیه نیست و حرف تحضیض هست.
٨.صفت بشود برای موصوفی اسم دیگرش ما ابهامیه است مثل "اعطِ زیدا شیئا ما"
#بعضی از علمای نحو،این "ما"را صفت نمیگیرند بلکه حرف زائد و مفید تقویت کلام میگیرند والله اعلم...
#خلاصه صفحه ٢٩٢ تا ٢٩۵
@talcheslkotob