#رهبر_انقلاب حفظه الله
🔻رهبر انقلاب در دیدار اعضای مجلس خبرگان:
🔹برخی به «مبارزه سخت و جنگ دشوار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی ایران با هجوم همه جانبه دشمنان» معترضند و فکر می کنند جمهوری اسلامی این جنگ را شروع کرده است، اما این تصور، نوعی غفلت است چرا که نفس وجود جمهوری اسلامی و حکومت دینی، دشمنان دین را به جنگ و هجوم می کشاند همچنانکه به استناد آیات مکرر قرآن، جبهه حق در تمام طول تاریخ همواره در معرض تهاجم جبهه باطل بوده است.
🔹نکته مهم در رویارویی مستمر حق و باطل، وعده حتمی پروردگار مبنی بر پیروزی جبهه حق است. تحقق این وعده البته مشروط به پایبندی اهل ایمان به شروطی نظیر نیت صادق، صبر، بصیرت، همت و پایداری است که با رعایت این شروط، تحقق این وعده، جزو سنتهای قطعی و تجدیدناپذیر الهی است.
🔺تعابیر مکرر و مختلف قرآن مجید مبنی بر معیت و همراهی و حمایت پروردگار از جبهه حق عمیقاً آرامش بخش و از امیدبخش ترین آیات قرآن است. پیامبران و اولیاء الهی با ایمان به وعده الهی و پایبندی به شروط تحقق آن، این وعده را در مقاطع مختلف تاریخ به واقعیت تبدیل کردند، همچنانکه در پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس نیز ما شاهد این معیت و حمایت خداوند بودیم.
۹۶/۱۲/۲۴
@salmanraoofi
🔆تحلیل جامعی نیست اما نکات خوبی دارد
🔻🔻🔻🔻
رگ حیات دولت
🌓 برخی خیال میکنند با مرگ #گفتمان_امید_به_کدخدا، کار این دولت تمام است.
دولت همه سرمایه خود را و توجهات مردم را خرج همین گفتمان کرد و سال به سال شاهد #مرگ_تدریجی_یک_رویا بود. و حالا وقتی این گفتمان در ذهن و دل مردم ریشه کن شود کار تمام است.
🌓 اما به نظرم این نکته کافی نیست. دولت محصول انتخاب مردم است. و این انتخاب فقط برپایه #گفتمان_امید_به_بیرون شکل نگرفته بود. بلکه محصول یک بستر مریض اجتماعی است. که عدم توجه به این نکته باعث میشود فرصت تاریخی تجربه شکست برجام، میوه لازم را به دست ندهد.
🌓 آنچه در کشور وجود دارد یک فضای مستعد برای دوقطبی سیاسی است. فضایی که باعث میشود #لیستهای_تکرار ولو همه شان نزد مردم ناشناس باشند رای بیاورد و لیست کسانی که ولو کارآمدی خود را تا حدی نشان داده اند انتخاب نشود. فضایی که باعث میشود مبنای انتخابها، نفی دیگری باشد نه اثبات خود. فضایی که ماجرای "دیوار و پیاده رو" در آن طرح میشود و موثر میافتد.
🌓 در چنین فضایی، شکست پروژه دولت و گفتمان امید به بیرون، ممکن است تبدیل به یک #ناامیدی_فراگیر شود. آن وقت ما بقی اش این است که چه کسی این ناامیدی را مدیریت کند. یک جریان ناامیدی فراگیر را به عقاید و دین میزند که اساسا دین توان اداره ندارد یا دین بنای اداره ندارد.
یک جریان ناامیدی فراگیر را به نظام میزند. به رهبری میزند. که متاسفانه امروز هم #دولت هم #جریان_بهار مشغول چنین پروژه ای هستند. اگر جناب #جهانگیری تازگی حاضر است جانش را برای رهبر بدهد یا یادشان افتاده برای کار خود از رهبر و نظام اجازه میگرفتند و از آن سو اگر جناب #احمدی_نژاد اعلام میکند؛ مسوولین عالی رتبه مانع من بوده اند، این هر دو به دو غرض متفاوت ولی یک پروژه مشترک دارند و آن تحمیل هزینه نا امیدی مردم بر سر رهبری و نظام کلان حاکمیتی است.
🌓به لحاظ روانی آنچه به این پروژه ها کمک میکند فضای مریض دو قطبی است. اگر نفی دیگری در داخل را ضربدر ناامیدی به خارج کنیم نتیجه اش امید به داخل نمیشود. مردم برای بازگشت به خویشتن دچار چنین مانعی هستند.
🌓راه چاره چیست؟ این بماند. اما در همین حد باید توجه کنیم که هر راه حلی امروز باید توان حل و فصل این بیماری را داشته باشد و لااقل توجه به آن داشته باشد والا چه بسا خلاف آنچه میفهمیم نتیجه بدهد. به نظرم رگ حیات دولت ها همین نکته است. سرمایه گزاری روی نا امیدی از دولت توسط حزب الله جواب عکس میدهد باید تلاش کنیم این دو قطبی پر شود. وقتی مانع نگاه مردم را برداریم همه چیز اتوماتیک درست میشود.
https://eitaa.com/ali_mahdiyan
@salmanraoofi
#سوالات_حوزوی
#استاد_سلوک
#استاد_اخلاق
#سلوک
#عرفان
#لطفا_رسانه_باشید
باسمه تعالی
👈بارها درباره استاد اخلاق یا استاد سلوک مورد سوال قرار گرفته ام و بعضی افراد معروف را معرفی کرده ام و پاسخ این بوده که این افراد سرشان شلوغ است و به راحتی نمی توان از آنها استفاده کرد.
🔆خوب چاره چیست؟
🔆مطلب دیگر اینکه معمولا طلابی که از عرفان اطلاعی ندارند دنبال استاد اخلاق می گردند و نوعا هم به اساتید سلوک مراجعه داده می شوند
👈و متوجه تفاوت تعامل اساتید سلوک و تعامل اساتید اخلاق
🔆در تعامل نزدیک و استادُ و شاگردی با افراد و طلاب نیستند و لذا به مشکلاتی بر می خورند.
🔆لذا به ذهنم رسید این مطالب را خدمتتان عرض کنم.
👈چند نکته برای ورود در موضوع
🔆نکته اول: تفاوت استاد اخلاق و استاد سلوک
🔆استاد اخلاق نوعا به صورت کلی یا جزئی موعظه می کند و هدف او حداکثر رفع رذایل اخلاقی و تثبیت فضایل اخلاقی و دادن مشاوره اخلاقی به شماست و به طور طبیعی انتظار اطاعت کامل از شما ندارد گرچه انتظار گوش دادن به نصایح طبیعی است.
🔆مثال این نوع اساتید استاد آیت الله مجتهدی ره، حجت الاسلام و المسلمین شیخ حسین زاهد، آیت الله شیخ مرتضی زاهد رحمت الله علیهم هستند در مقایسه با مثلا آیت الله العظمی بهجت رحمت الله علیه اگر کسی میخواست رابطه استاد و شاگردی با این دو طیف داشته باشد و همچنین از قدما آیت الله ملا احمد نراقی صاحب معراج السعاده مشی و نوشته استاد اخلاق گونه و علامه سید مهدی بحرالعلوم طباطبایی که رساله سیر و سلوک منتسب به ایشان است مشی و نوشته عارف منشانه دارند.
🔆اما استاد سلوک اولا هدفش نشاندن توحید و عشق الهی در شماست
🔆ثانیا گرچه نگوید اما انتظار تبعیت از دستورات را دارد و عدم تبعیت مسلما نزد او تنبیه خاص خود را دارد.
و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمين
#لطفا_رسانه_باشید
@salmanraoofi
#سوالات_حوزوی
#استاد_سلوک
#سلوک
#استاد_کامل
#استاد_غیر_کامل
#عرفان
🔆نکته دوم: انواع اساتید سلوک
👈در عرفان استاد و مباحث سلوکی مربوط به استاد تقسیمات مختلفی بسته به جهات مختلف دارد
🔆اما آنچه به درد همه افراد و طلاب میخورد این مباحث است
🔆۱. استاد خاص که همان معصوم است و تمامی مباحث درباره تفاوت معصوم با غیر معصوم درباره او صادق است مثل عدم سهو و نسیان و همچنین وصی منصوص پیامبر بودن و ...
🔆۲. استاد عام که بر چند قسم است
🔆۲.۱ استادکامل مُکَمِّل: استادی که مراحل نهایی توحید را شهود کرده و به کمال رسیده و توانایی به کمال رساندن و تربیت نفوس را هم دارد که از او تعبیر به استاد سلوک هم می شود.
🔆۲.۲ استاد کامل غیر مُکَمِّل: او کامل است اما توانایی رهنمایی سالکان را به دلایلی ندارد و بنا به مَثَل منقول از آیت الله العظمی بهجت ره مثل آب قلیل است که طاهر است ولی مُطَهِّر نیست.
🔆۲.۳ استاد صحبت:
👈استادی که اگر فردی عارف است،
و ملازم او می شود
👈 به دستورات سلوکی او احتیاجی ندارد و همراهی با او را برای تثبیت حالات یا پیشرفت مقامات ( حال و مقام به اصطلاح عرفانی) خود می خواهد
👈و اگر فردی سالک است
قصد تبعیت تام از او را ندارد
🔆اما می خواهد با ملازمت با او، در حالات سلوکی پیشرفت نماید و همچنین از دستورات او طبق شرایطی تبعیت میکند
👈و لذا قصد تبعیت تام ندارد
🔆 بلکه قصد ملازمت دارد
👈این نوع استاد در عرف عرفان به استاد صحبت معروف است.
🔆نسبت آیت الله سید مرتضی کشمیری و همچنین بنا به نقلی آیت الله العظمی سید احمد کربلایی برای آیت الله قاضی چنین بوده است یعنی آیت الله قاضی ملازم این افراد بوده اند به قصد استاد صحبت نه استاد سلوک.
🔆نکته سوم: آنچه بنده تا به حال در این زمان دیده ام
و احتمالا در زمانهای دیگر به این وسعت کم سابقه بوده این است که
🔆نوع اساتیدی که به عنوان استاد سلوک معروف و مورد تایید هستند، بسته به کمال خود با شما تعامل دارد
👈یعنی چون نوعا کامل نیستند دستوراتشان بعضا مثل پزشک های عمومی کلی و با روند مشخصی است ابتدا دستور توبه و محاسبه و مراقبه و اعلام امور روزانه بعد از آن بسته به پیشرفت، دستور رفتن به قبرستان و اذکار خاص و اجرای اعمال ماهانه هر ماه، و بعد دستورات دیگر که نوعا یکسان هستند.
👈اما استاد کامل اگر هم برنامه های یکسان به شاگردان بدهد دستورات خصوصی اش با اشراف بر تمام حالات درونی سالک است و لذا دستورات خصوصی بسیار متفاوت خواهد بود برای دیدن این نمونه ها به زندگی نامه آیت الله العظمی قاضی و همچنین کتاب نور مجرد مراجعه کنید.
👈👈بنا بر این اکثر افرادی که حتی به عنوان استاد عرفان و سلوک در عصر حاضر معروف هم هستند و مورد تایید همه نیز می باشند و حرفِ درستی پشت سر آنان، مبنی بر زیر سوال بودن عرفان و سلوک آنان نیست
👈بنا به اعتراف خودشان استاد کامل نیستند بلکه به مقتضای عمل به علم خود و مراجعه زیاد طلاب و نیاز شدید امروز به فعالیتِ این افراد،
🔆تربیت نفوس را با توجه به تکلیف بر عهده آمده و مرتبه معنوی خود، بر عهده گرفته اند
👈لذا در سایت دو استاد معروف عرفان دیدم که خود به اینکه استاد کامل سلوک نیستند اعتراف کرده اند گرچه شاگردان بسیاری را تحت تربیت خود دارند و جلسات موعظه و سلوک نیز دارند
👈👈و به دلیل همین مواعظ و جلسات و داشتن شاگرد توهم بسیاری از افراد حتی مسن که به ایشان مراجعه کرده اند این است که این افراد استاد کامل هستند حال اینکه افراد خبره می دانند که چنین چیزی نیست و خود آن اساتید هم بدون وجه تواضع معترف به این مساله هستند.
👈👈نکته مهم اینکه
🔆🔆البته و صد البته این مطالب بدین معنی نیست که بنده و امثال بنده طلبه های مبتدی و مانده در انجام کامل واجبات و ترک محرمات وقتی به این اساتید مراجعه میکنیم از دستورات آنها تبعیت کامل نداشته باشیم
🔆بلکه منظور این است که اگر در کار سلوک جدی هستید و با این اساتید ارتباط دارید باز هم باید دنبال استاد کامل بگردید و دست از طلب و جستجو بر ندارید در عین اینکه پایبندی کامل و تام به دستورات این اساتید دارید
و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمين
#لطفا_رسانه_باشید
@salmanraoofi
#سوالات_حوزوی
#حوزوی
#عرفان
#علوم_حوزوی
🔆نکته چهارم: دو نوع علوم
👈شاید بدانید ولی علوم دو دسته هستند
🔆یک دسته علوم ظاهری که با تعلیم و تعلم به دست می آیند
🔆و یک دسته علوم باطنی که با عمل حاصل می شوند.
👈👈دین اسلام و علم توحید هم به صورت ظاهری قابل تحصیل هستند و هم به صورت باطنی.
👈ابتدای مضامین مهم و شریف حدیث عنوان بصری اشاره به همین امر دارد «فَقَالَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَيْسَ الْعِلْمُ بِالتَّعَلُّمِ إِنَّمَا هُوَ نُورٌ يَقَعُ فِي قَلْبِ مَنْ يُرِيدُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَنْ يَهدِيَهُ فَإِنْ أَرَدْتَ الْعِلْمَ فَاطْلُبْ أَوَّلًا مِنْ نَفْسِكَ حَقِيقَةَ الْعُبُودِيَّةِ وَ اطْلُبِ الْعِلْمَ بِاسْتِعْمَالِهِ وَ اسْتَفْهِمِ اللَّهَ يُفَهِّمْك.» (مشكاة الأنوار في غرر الأخبار؛ النص؛ ص ۳۲۶)
🔆در اینجا صریحا تعلیم علم را با تعلّم و فراگیری نفی می کند که مقصود همین علوم باطنی است و دلالتهای غیر صریحی در حدیث نیز همین گفته را تایید می کند.
🔆البته مضمون انداختن علم در قلب به صورت استفاضه از رسول الله وارد شده که در ذیل آیه ۱۲۵ سوره مبارکه الأنعام « فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ» آمده:
فِي الْمَجْمَعِ قَدْ وَرَدَتِ الرِّوَايَةُ الصَّحِيحَةُ أَنَّهُ لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآيَةُ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَنْ شَرْحِ الصَّدْرِ مَا هُوَ فَقَالَ نُورٌ يَقْذِفُهُ اللَّهُ فِي قَلْبِ الْمُؤْمِنِ فَيَشْرَحُ صَدْرَهُ وَ يَنْفَسِحُ قَالُوا فَهَلْ لِذَلِكَ أَمَارَةٌ يُعْرَفُ بِهَا فَقَالَ نَعَمْ وَ الْإِنَابَةُ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ وَ التَّجَافِي عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الِاسْتِعْدَادُ لِلْمَوْتِ قَبْلَ نُزُولِهِ. بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج۶۵ ؛ ص۲۳۵ و ص: ۲۳۶)
👈👈بنا بر این دو نوع علم داریم و دو نوع روش فراگیری
🔆۱. شاگردی کردن
و
🔆۲. عمل کردن
👈علوم ظاهری با روش اول
و
👈علوم باطنی با روش دوم قابل تحصیل هستند.
🔆لذا توجه به این نکته لازم است که در علوم معنوی محور اصلی عمل است
👈و بعد هم قاعده (قَوْلِ النَّبِيِّ ص مَنْ عَمِلَ بِمَا يَعْلَمُ وَرَّثَهُ اللَّهُ عِلْمَ مَا لَمْ يَعْلَم الفصول المختارة.ص۱۰۷) هر کس به علمش عمل کند خداوند علم آنچه ندارد را به او به طور وراثتی میدهد
🔆که این وراثت توضیحات زیادی دارد که مقام گنجایش ندارد و بعد استاد و تحصیل عرفان و ....
🔆نکته مهم آخر
👈اگر به علم خود محکم عمل کنیم
👈و در طلب جدیت داشته باشیم
🔆خدای متعال استاد را به سالک عامل مُجِّد، سوخته و عاشق دلخسته خواهد رساند.
👈👈اگر در نماز شب و واجبات و ترک محرمات مانده ایم فرضا که با خوش قسمتی استاد کامل هم پیدا کنیم
👈👈وضعمان بدتر خواهد شد نه بهتر
👈چرا که به علومی دسترسی پیدا میکنیم و عمل نمی کنیم
🔆و لذا نفاق و قساوت قلب ما بیشتر خواهد شد و حال ما بدتر و از هدایت دورتر
🔆چه بسا افرادی که به همین علت عاقبت به خیر نشدند
🔆🔆پس به ارتباط و شرکت در مواعظ همین اساتید معروف و مورد اجماع اکتفا کنیم و بی جهت کار خود را سخت تر و حال خود را خراب تر نکنیم
و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمين
#لطفا_رسانه_باشید
@salmanraoofi
#سوالات_حوزوی
#استاد_سلوک
#سلوک
#عرفان
👈اما پاسخ
🔆 ۱. همانطور که حافظ فرموده و آیت الله العظمی بهجت رحمت الله علیه در نامه ای فرمودند:
🔆قومی به جد و جهد نهادند وصل دوست
قومی دگر حواله به تقدیر می کنند
🔆هیچ چیزی در معنویات به اندازه عمل انسان، در رشد انسان تاثیر ندارد.
🔆چه بسیار افرادی که سالها در کنار آیت الله العظمی قاضی بودند ولی هیچ بهره ای نبردند همانطور که علامه طهرانی اشاره داشته اند.
👈بنابر این عمل خود و عمل به دانسته های خود را، مساله اول و اساسی و محوری بدانیم
👈و کسالت و تنبلی خود را بیهوده توجیه نکنیم.
🔆تا وقتی خود، در عمل کاهلیم هیچ چیزی دادرس ما نخواهد بود، حتی اگر ملازم امام معصوم باشیم، استاد سلوک که جای خود را دارد.
🔆 ۲. از درس گرفتن، مباحثه کردن و خصوصا گعده گرفتن با اساتید و طلاب غافل به شدت بپرهیزیم.
🔆در انتخاب هم حجره نهایت دقت را داشته باشیم و اگر مجبور به هم حجره شدن با چنین افرادی شدیم،برنامه خود را برای آنها در عمل روشن کنیم و با جدیت مشغول درس و بحث و استفاده از اساتید اخلاق باشیم.
🔆از نزدیک شدن به طلاب اهل غیبتِ اساتید، مراجع و عارفانی چون #آیت_الله_قاضی و آیت الله بهجت و امثال آنها و #امام_خمینی و #رهبر_معظم_انقلاب فرار کنیم
👈که متاسفانه طلاب غافل زیادند و طلاب فاجر کم نیستند
خدا میداند که یک موسیقی مثلا حلال چه تاثیر بدی دارد چه برسد به همنشین شدن با اهل دنیا و معصیت و غفلت
🔆اعاذنا الله من شرور انفسنا و سیئات اعمالنا
👈در وقت کسالت معنوی از امور زیر غافل نباشیم
🔆 ۳. از نقش موعظه غافل نباشیم. چه بسا در تابستان، ماه مبارک رمضان و ایام تعطیل و ... دروس اخلاق تعطیل باشد
🔆یا در جایی هستیم که دسترسی به اساتید نداریم
👈حداقل سعی کنیم پای منبر یک منبری که به مواعظ خود عامل است و موعظه می کند حاضر شویم.
🔆 ۴. از استفاده از صوت اساتید اخلاق و سلوک غافل نباشیم
🔆صوت اساتید هم بسته به عامل بودن، آنان موثر است و بعضا تاثیرات عجیبی از همین مواعظ صوتی دیده شده است.
🔆 ۵. از استفاده و مطالعه کتب اساتید عرفان و اخلاق، غافل نباشیم و به فراخور حال این کتب را بخوانیم
👈👈و همانطور که برای درس و مباحثه، برنامه داریم برای خواندن این کتب برنامه داشته باشیم.
🔆خصوصا از کتابهایی مثل منیة المرید شهید ثانی، معراج السعادة ملا احمد نراقی، کتب سلسه ملاقلی جولا مثل تذکرة المتقین و المراقبات و رساله لقاء الله و همینطور کتب امام راحل عظیم الشان رحمت الله علیه استفاده ببریم.
🔆 ۶. از خواندن زندگی نامه علمای ربانی مثل #شیخ_اعظم_انصاری ره ، #امام_خمینی، #آیت_الله_قاضی و کتبی که در این باره نوشته شده استفاده ببریم
🔆همینطور از خواندن زندگی نامه شهدا و اگر پیدا کردیم وصیتنامه های آنان استفاده کنیم
🔆 ۷. به خاطر مباحثی که گفته شد خود را از اساتید اخلاق و عرفان محروم نکنیم
🔆مراوده، حضور و استفاده از مواعظ آنان را جزء اصلی برنامه های خود قرار دهیم،
👈👈عیب گذاری بر اساتید و کم دیدن آنان مقابل امثال #آیت_الله_قاضی و نواقص دیگری که هر استادی حتی #آیت_الله_قاضی نیز ممکن است داشته باشد
🔆باعث نشود که از هیچ کسی و هیچ درسی و هیچ موعظه ای استفاده نکنیم،
👈که این خود از مکائد بزرگ شیطان است و تفصیل این مساله، خود شرح مفصلی دارد.
🔆 ۸. اگر واقعا طالب معنویات هستیم عرفان بخوانیم
🔆و بدانیم همانطور که در فقه خیلی جزئیات و ریزه کاری ها، هست که باید حتما خوب در درس خارج شرکت کرد تا نکات مهم و کلیدی را در فهم احکام و شناختِ بزرگان فقه به دست آورد
👈بدانید در عرفان هم همینطور است و باید عرفان خواند تا بسیاری ریزه کاریها را در شناخت عارفان و ظرائف عرفان درک کرد و به علم خودسازی و ظرائف آن آگاه شد
🔆البته واقعا عمل و مراقبه در این علم جایگاه ویژه ای دارد.
👈👈👈نکته مهم آخر
🔆از مراجعه به افراد
👈غیر معروف
👈و جوان (کمتر از پنجاه سال) بپرهیزیم
👈و دقیق و با حوصله درباره استادی که میخواهیم به او مراجعه کنیم تحقیق کنیم.
👈👈مساله در استاد اخلاق و سلوک فقط نماز شب و گریه در حال نماز و سوز در حال موعظه و خبر از غیب نیست
👈چه بسا افرادی که مقید به نماز شب هستند و واقعا از غیبِ ما، مطلع اما حب دنیا و مرید بازی در آنان بیشتر است
🔆بدانیم که این مساله با دنیا و آخرت ما سر و کار دارد و بسیار حساس است پس خوب تحقیق کنیم
👈و عامل بودن استاد به گفته هایش را
👈دقیق
و
👈درست
🔆در عمل بسنجیم
و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمين
#لطفا_رسانه_باشید
@salmanraoofi
#رمضان
#اختصاصی_کانال
هدیه به اعضای کانال
دعایی عظیم الشان با 8 فایده
مِنَ الدُّعَاءِ الْمُخْتَصِّ بِالْإِفْطَارِ فِي شَهْرِ الصِّيَامِ: مَا رَوَيْنَاهُ بِإِسْنَادِنَا إِلَى الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ قَالَ الصَّادِقُ ع إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع يَا أَبَا الْحَسَنِ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ قَدْ أَقْبَلَ فَاجْعَلْ دُعَاءَكَ قَبْلَ فُطُورِكَ فَإِنَّ جَبْرَئِيلَ ع جَاءَنِي فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ مَنْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ قَبْلَ أَنْ يُفْطِرَ
1/ اسْتَجَابَ اللَّهُ تَعَالَى [لَهُ] دُعَاءَهُ
2/ وَ قَبِلَ صَوْمَهُ وَ صَلَاتَهُ
3/ وَ اسْتَجَابَ لَهُ عَشْرَ دَعَوَاتٍ
4/ وَ غَفَرَ لَهُ ذَنْبَهُ
5/ وَ فَرَّجَ هَمَّهُ [غَمَّهُ] وَ نَفَّسَ كَرْبَهُ [كُرْبَتَهُ]
6/ وَ قَضَى حَوَائِجَهُ وَ أَنْجَحَ طَلِبَتَهُ
7/ وَ رَفَعَ عَمَلَهُ مَعَ أَعْمَالِ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ
8/ وَ جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ وَجْهُهُ أَضْوَأُ مِنَ الْقَمَرِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ
فَقُلْتُ مَا هُوَ يَا جَبْرَئِيلُ فَقَالَ قُلْ
اللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِيمِ وَ رَبَّ الْكُرْسِيِّ الرَّفِيعِ وَ رَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ وَ رَبَّ الشّفْعِ الْكَبِيرِ وَ النُّورِ الْعَزِيزِ وَ رَبَّ التَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِيلِ وَ الزَّبُورِ وَ الْفُرْقَانِ الْعَظِيمِ أَنْتَ إِلَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَ إِلَهُ مَنْ فِي الْأَرْضِ لَا إِلَهَ فِيهِمَا غَيْرُكَ وَ أَنْتَ جَبَّارُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَ جَبَّارُ مَنْ فِي الْأَرْضِ لَا جَبَّارَ فِيهِمَا غَيْرُكَ وَ أَنْتَ مَلِكُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَلِكُ مَنْ فِي الْأَرْضِ لَا مَلِكَ فِيهِمَا غَيْرُكَ أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الْكَبِيرِ وَ نُورِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ [الْمُنِيرِ] وَ بِمُلْكِكَ الْقَدِيمِ يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي أَشْرَقَ بِهِ كُلُّ شَيْءٍ وَ بِاسْمِكَ الَّذِي أَشْرَقَتْ بِهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ بِاسْمِكَ الَّذِي صَلَحَ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَ بِهِ يَصْلُحُ الْآخَرُونَ يَا حَيٌّ [حَيّاً] قَبْلَ كُلِّ حَيٍّ وَ يَا حَيُّ [يَا حَيّاً] بَعْدَ كُلِّ حَيٍّ يَا حَيُّ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ اجْعَلْ لِي مِنْ أَمْرِي يُسْراً وَ فَرَجاً قَرِيباً وَ ثَبِّتْنِي عَلَى دِينِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَلَى هُدَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَلَى سُنَّةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ وَ اجْعَلْ عَمَلِي فِي الْمَرْفُوعِ الْمُتَقَبَّلِ وَ هَبْ لِي كَمَا وَهَبْتَ لِأَوْلِيَائِكَ وَ أَهْلِ طَاعَتِكَ فَإِنِّي مُؤْمِنٌ بِكَ وَ مُتَوَكِّلٌ عَلَيْكَ مُنِيبٌ إِلَيْكَ مَعَ مَصِيرِي إِلَيْكَ وَ تَجْمَعُ لِي وَ لِأَهْلِي وَ لِوُلْدِي الْخَيْرَ كُلَّهُ وَ تَصْرِفُ عَنِّي وَ عَنْ وُلْدِي [وَالِدِي] وَ أَهْلِي الشَّرَّ كُلَّهُ أَنْتَ الْحَنَّانُ الْمَنَّانُ بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ تُعْطِي الْخَيْرَ مَنْ تَشَاءُ وَ تَصْرِفُهُ عَمَّنْ تَشَاءُ فَامْنُنْ عَلَيَّ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين
@salmanraoofi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
حواشی به کلامشان هست ولی کلیت حرفها درست است
🔺 سفارش آیت الله حیدری به طلاب حوزه های علمیه برای رفع نیازهای جامعه امروزی
#حوزه_های_علمیه
#طلاب
✅ @alhaydarii_fa
🔆 @salmanraoofi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔴پاسخ «آیت الله سید کمال حیدری» به برخی اتهامات وارده به ایشان
🔶ادله عصمت امام جواد (ع) از سایر اهل بیت (علیهم السلام) قوی تر است.
🔆 @salmanraoofi
هدایت شده از سلمان رئوفی
باسمه تعالی
در ماه مبارک رمضان بحث نگاهی به مبانی و مکتب اصولی و فقهی آیت الله العظمی سیستانی
🔆 از شنبه
ساعت ۱۱.۳۰
🔆🔆🔆مکان میدان سپاه بلوار شهید اخلاقی پلاک ۱۲ موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
ان شاءالله برقرار است
و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمین
@salmanraoofi
باسمه تعالی
کتب آیت الله العظمی سیستانی بارگزاری می شود
به این کتب در بحث مکتب شناسی آیت الله سیستانی حفظه الله
زیاد ارجاع داده خواهد شد
این کتابها در اینترنت در دسترس عموم قرار گرفته است
@salmanraoofi
mabahethrejaleyya-taghrirat.net.pdf
1.02M
مباحث رجالية (بقلم السيد مرتضى #المهري)
@salmanraoofi
mabahethalhojaj-taghrirat.net.pdf
2.97M
مباحث الحجج (بقلم السيد محمد علي #الرباني)
@salmanraoofi
tarodh-aladella-taghrirat.net.pdf
6.1M
تعارض الادلة واختلاف الحديث ( بقلم السيد هاشم #الهاشمي)
@salmanraoofi
ejtehad-taghrirat.net.pdf
3.48M
الاجتهاد والتقليد والاحتياط (بقلم السيد محمد علي #الرباني)
@salmanraoofi
#رجال_فهرستی
محمدباقر ملکیان
🔻🔻🔻🔻🔻
تاريخ فهرست نگاري اهل سنت
گزارش دقيقي از اين که قديمي ترين فهرست اهل سنت توسط چه کسي و در چه زماني نوشته شده در دست نيست. با اين حال با توجه به بعضی از گزارش ها ـ خصوصاً گزارش های که ابن خير اشبيلي (502 هـ ـ 575هـ ) در فهرستش می نگارد ـ می توان برخي از فهارس کهن اهل سنت را اين گونه ذکر کرد:
1. فهرست ابن ناصح (متوفّی 328 هـ) (معجم المعاجم والمشيخات: 1/181.)
2. فهرست أبو علی قالی ( 280هـ ـ 356 هـ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 534؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/202.)
3. فهرست باجي (متوفّی 396 هـ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 523؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/217.)
4. فهرست أبو علی بغدادی ( 295 هـ ـ 399 هـ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 532؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/217.)
5. فهرست قنازعی ( 341هـ ـ 413هـ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 535؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/221.)
6. فهرست ابن حذاء ( متوفّی 416 هـ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 533؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/223.)
7. فهرست تبريزي ( 371هـ ـ بعد 422 هـ ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 527؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/223)
8. فهرست عبد الوهاب قاضی ( 362هـ ـ 422هـ) (معجم المعاجم والمشيخات: 1/224.)
9. فهرست ابن زهر ايادی ( 336 هـ ـ 422هـ) (معجم المعاجم والمشيخات: 1/224.)
10. فهرست ابن مغيث (338هـ ـ 429هـ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 529؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/226.)
11. فهرست ابو عمر طَلَمَنکي (340هـ ـ 429هـ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 528؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/226.)
12. فهرست أبو عمران فاسی ( 368 هـ ـ 430هـ) (معجم المعاجم والمشيخات: 1/227)
13. فهرست شنتجيالی (متوفّی 436 هـ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 531؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/229)
14. فهرست مکی بن أبی طالب ( 355هـ ـ 437هـ ) (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 526؛ معجم المعاجم والمشيخات: 1/229)
این گونه گزارش ها نشان می دهد فهارس امامیه متقدم تر اند، هر چند فهارس امامیه به طور کلی با فهارس اهل سنت متفاوت است.
@derasatfielmrejal
@salmanraoofi
#یادداشت
#محمدباقر_ملکیان
تعابير به کار رفته در مورد فهارس اهل سنت
اهل سنت در مورد فهارس، تعابير مختلفي دارند که هر يک از اين تعابير اشاره به نکته اي خاص دارد.
بشار عواد معروف در اين باره می نويسد: بسياري از علما به ثبت مروياتشان از شيوخشان همت گماشته اند و هر محدّثي به تدوين اسماء مشايخي پرداخته که از آن ها چيزی فراگرفته و روايتي از او شنيده و يا اجازه اي از ايشان گرفته است.
اين محدّثين بر اساس اسلوب های معيّني به تنظيم اين اطلاعات همت گماشته اند، پس دسته اي از آنها ترتيب اين اطلاعات را بر اساس ترتيب حروف الفبائي شيوخشان مرتب کرده اند.
از اين شيوه در شرق ـ يعني سرزمين های مشرق اسلامی ـ با عنوان «معجم الشيوخ» ياد می شود.
يا اين که تنظيم آن ها بر اساس تاريخ وفات شيوخ يا تاريخ سماع از شيوخ و يا بر اساس شهرهايي است که از شيوخ در آنها چيزی شنيده است. در مشرق از اين شيوه تنظيم با عنوان مشيخه ياد می شود. اما در مغرب ـ يعني سرزمين های غرب اسلامی ـ از معجم الشيوخ و مشيخه با عنوان برنامج که لفظي فارسي است ياد می شود.
اما کساني که بر اساس مروياتشان اين اطلاعات را تنظيم کرده اند از اين شيوه با عنوان «ثَبت» و در مغرب با عنوان فهرسة، که لفظي فارسي است، از آن ياد می کنند. (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 10ـ11، مقدمه تحقيق).
در اين باره به المجمع المؤسس لمعجم المفهرس: 1/46ـ48، مقدّمه تحقيق به قلم يوسف عبد الرحمن مرعشلي؛ فهرس الفهارس والأثبات: 1/67ـ69؛ 2/609ـ610 و624. نيز مراجعه نماييد.
نکته قابل توجه اين که مشيخه، ثبت، معجم الشيوخ، برنامج و فهرست تنها عناوين کلي اين گونه نوشته هاست.
البته در اين ميان بسياري از نگاشته ها تنها به همين عناوين بسنده کرده اند و نام خاصي براي مشيخه يا فهرستشان برنگزيده اند، اما در اين ميان برخي ديگر اسامي خاصي بر اين کتاب ها گذاشته اند، مثل ابوعبدالله محمد بن عبدالله خولاني (متوفّی 448 هـ)، که بنا بر گزارش ابن خير، فهرستش را «الاستذکار في الروايات و تسمية الشيوخ الرواة لها و الإجازات» نام نهاده است. (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 525.)
از نمونه های ديگر می توان به:
فهرست ابن حجر با عنوان «المجمع المؤسس لمعجم المفهرس»، فهرست محمّد بن قاسم قادری فاسی با عنوان «إتحاف أهل الدراية بما لي من الأسانيد والرواية»، فهرست عبد القادر فاسی با عنوان «الإجازة الکبری»، فهرست أبو عبد الله مکناسی با عنوان «التعلل برسوم الاسناد بعد انتقال أهل المنزل والناد» (فهارس علماء المغرب: 150.)
فهرست محمّد بن عسکر علمی با عنوان «دوحة الناشر لمحاسن من کان بالمغرب من مشايخ القرن العاشر» (فهارس علماء المغرب: 152.)
فهرست عبد الواحد سجلماسی با عنوان «الإلمام في ذکر من لقيته من علماء الإسلام» (فهارس علماء المغرب: 152.)
اشاره کرد.
برای اطلاعات بیشتر رک: فهارس علماء المغرب: 153ـ165.
@derasatfielmrejal
@salmanraoofi
#رجال_فهرستی
محمدباقر ملکیان
🔻🔻🔻🔻🔻
علم رجال و رابطه آن با انساب
یکی از دوستان درباره کتب انساب و علم نسب و ارتباط آن با علم رجال پرسید.
این یادداشت - با کمی تغییر - پاسخ به آن دوست گرامی است.
بسیاری از راویان حدیث از آل ابو طالب اند و بالطبع در کتب انساب به شرح حال آنها پرداخته شده است.
از سویی برخی از این راویانِ طالبی در مصادر رجالی چندان اطلاعی از آنها به چشم نمی خورد، که این سبب می شود برای آگاهی از زندگی آنها ناگزیر از مراجعه به مصادر نسب شناسی باشیم.
در این میان کتاب عمده الطالب ابن عنبه منبعی معتبر و جامع به شمار می رود.
کتاب عمده الطالب بارها به چاپ رسیده است، اما برخی از چاپ های این کتاب خالی از غلط نیست (مانند چاپ کتابخانه آقای مرعشی، هرچند این چاپ حواشی سودمند مرحوم آیتالله بروجردی را همراه دارد). به نظر می رسد چاپ این کتاب به تصحیح آقای معلم (مکتبه حیدریه) صحیح ترین چاپ این کتاب است. علاوه بر این که حواشی مصحح ارجمندش فائده کتاب را هم دو چندان نموده است.
من نیز چند سالی است به خاطر نیاز و علاقه ام به علم انساب این کتاب را بر اساس بهترین نسخه های موجود تصحیح نموده ام و حواشی مفصلی نیز بر آن نگاشته ام. البته هنوز برخی از کارهای جنبی (مانند تنظیم مقدمه) باقی مانده است، و الأمور مرهونة بأوقاتها.
نکته آخر اینکه عمده الطالب سه ویرایش دارد: کبری ، صغری و وسطی. در میان این سه ویرایش، ویرایش وسطی از همه مشهور تر است و بیشتر به چاپ رسیده است.
عمده الطالب کبری هم تنها یک بار چاپ شده است، و عمده الطالب صغری هنوز چاپ نشده است.
البته آقای رجایی کتابی را به اسم عمده الطالب صغری چاپ کرده است که مسلما کتاب عمده الطالب صغری نیست، هر چند واقعا نمی دانم چه کتابی است که ایشان به اسم عمده الطالب صغری چاپ کرده است، شاید کتاب دیگر ابن عنبه یعنی کتاب بحر الانساب باشد، که شرحش بماند برای جایی دیگر، و الحمدلله رب العالمین.
@derasatfielmrejal
#رجال_فهرستی
محمدباقر ملکیان
🔻🔻🔻🔻🔻
نمونه ای از فهارس اهل سنت
پیش از این در مورد چند فهرست از فهارس اهل سنت سخن گفته ام.
این یادداشت به یکی از مشهورترین فهارس اهل سنت یعنی فهرست ابن خير الاشبيلي( 502 هـ ـ 575 هـ) اختصاص دارد.
ابو بکر محمّد بن خير بن عمر بن خليفه، مشهور به ابن خير اشبيلي از محدّثان نامدار اهل سنت است که به سبب اهتمام ويژه اي که به ضبط ، مقابله و کتابت احاديث بر اساس اصول صحيحه داشت، در مجامع حديثي اهل سنت شهرت بسزايی دارد.
فهرست وي در برگيرنده کتب و مروياتي است که ابن خير در طول ساليان دراز از مشايخش شنيده و يا اجازه نقل آنها را از شيوخش گرفته است.
اين فهرست ـ پس از يک مقدّمه ـ مشتمل است بر مصنّفاتي که ابن خير از مشايخش شنيده و يا اجازه آن ها را دارد.
وي از کتب علوم قرآن و قرائات شروع می کند. پس از آن به موطآت می پردازد، آنگاه به ذکر مصنّفات و مسانيد و سائر کتب حديث و علوم حديث مشغول می شود.
در ادامه، کتب سير، انساب و تاريخ را ذکر می کند.
کتب بعدي که در فهرست او مطرح می شود مصنّفات وآثار در حوزه فقه و اصول فقه، اصول دين، زهد ـ خصوصا کتاب ابن ابي الدنيا، ابي سعيد بن اعرابي، ابي بکر اجري و ابي ذر هروي ـ است.
در ادامه به آثاري در لغت و ادب و شعر می پردازد.
آنگاه ابن خير برخي از فهارسي را که شنيده و يا اجازه آنها را گرفته نقل می کند و در آخر کتاب مشايخي را که از آنها روايت نقل می کند و يا از آنها اجازه گرفته را بر حسب شهرها مرتب می سازد.
ابن خير در فهرستش 1333 عنوان اثر ذکر می کند که در ذيل عنوان هر کتاب، برخي از خصوصيات آن کتاب و مؤلّفش و در آخر از طريق به آن کتاب سخن می گويد.
ابن خير گاه در ذيل برخي از کتب يک طريق و گاه چند طريق ذکر می کند.
در اين فهرست و به هنگام ذکر طرق، به شيوه تحمّل هم اشاره می شود که مثلاً آيا تحمل اين کتاب به طريق سماع است، يا قرائت، يا املاء و يا مناوله. (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 78 و 79 و ...)
ابن خير همچنين در هنگام ذکر طرق، سال أخذ اجازه خود و يا مشايخش را ذکر می کند. (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 81 و83)
از آن جا که سند عالي براي محدّثان ارزشمند است، ابن خير هرگاه سند عالي به کتابي دارد آن را متذکّر می شود. (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 84 و135)
پرداختن به خصوصيات نسخه و کتاب ها (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 93)، خصوصيات سند (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 115 و135)، مکان تحمّل (فهرسة ابن خير الاشبيلي: 127 و 130 و 131.) از ديگر نکاتي است که در فهرست ابن خير به وفور ديده می شود.
@derasatfielmrejal
@salmanraoofi
#رجال_فهرستی
محمدباقر ملکیان
🔻🔻🔻🔻🔻
#شيوه_فهرستي، شيوه اي فراموش شده
در اعتبار سنجي روايات و سپس عمل به آنها ـ خصوصا در مباحث فقهي ـ مباحث سندي جايگاه ويژه اي ـ چه در بين شيعه و چه در بين أهل سنت ـ دارد.
بحث هاي سندي و رجالي از امتيازات انحصاري علماي مسلمين است كه در بين علماي اديان ديگر بي سابقه است.
با اين حال علماي شيعه به سبب شرايط حاكم بر مجامع علمي آنها تنها به بحث هاي رجالي كفايت ننموده و شيوه اي نوين بنيان نهادند كه از آن به شيوه فهرستي تعبير مي نماييم.
با ذكر اين مقدّمه به بيان شيوه فهرستي و جايگاه فهارس در اين باره مي پردازيم.
شيخ طوسي درباره شيوه عملي اصحاب اماميه در فرايند استنباط احكام فقهي مي نويسد:
إنّ واحداً منهم إذا أفتى بشيء لا يعرفونه سألوه من أين قلت هذا ؟ فإذا أحالهم على كتاب معروف ، أو أصل مشهور ، وكان راويه ثقة لا ينكر حديثه سكتوا وسلموا الأمر في ذلك وقبلوا قوله ، وهذه عادتهم وسجيتهم من عهد النبيّ ـ صلّی الله عليه وآله ـ ومن بعده من الأئمة ـ عليهم السلام ـ ومن زمن الصادق جعفر بن محمّد ـ عليه السلام ـ الذي انتشر العلم عنه وكثرت الرواية من جهته.
يعني: هنگامي كه يكي از علماي شيعه فتوايي نا آشنا بدهد، از او مستند اين فتوا را مي پرسند. پس اگر او به كتاب معروف و يا اصل مشهوري ارجاع دهد، و در عين حال راوي كتاب و اصل ثقة باشد، از پاسخ او ساكت مي شند و سخن او را مي پذيرند.
اين عادت و شيوه علماي شيعه بوده است از روزگار پيامبر ـ صلّی الله عليه وآله ـ و ائمه ـ عليهم السلام ـ خصوصاً از روزگار امام صادق ـ عليه السلام ـ كه علم از سوي ايشان منتشر شد و روايت از طرف ايشان زياد نقل شد.
و درجاي ديگري مي نويسد:
وإذا كان أحد الراويين يروي الخبر سماعاً وقراءة، والآخر يرويه إجازة ، فينبغي أن يقدّم رواية السامع على رواية المستجيز .
اللّهم إلا أن يروي المستجيز بإجازته أصلاً معروفاً، أو مصنّفاً مشهوراً فيسقط حينئذ الترجيح.
يعني: [در ترجيح دو خبر] هر گاه يكي از دو راوي خبر را به صورت سماع و قرائت، و ديگري آن را به صورت اجازه نقل كند، بايست كه شيوه سماع بر شيوه اجازه مقدم شود. مگر اين كه اجازه گيرنده اصل معروفي و يا تصنيف مشهوري را نقل كند، كه در اين هنگام سماع بر اجازه ترجيحي ندارد.
آنچه از مجموع كلمات شيخ مي توان استظهار كرد اين است كه شيعه در فرايند استنباط احكام فقهي به هر روايتي عمل نمي كردند، بلكه عمل آنها به روايات دائر مدار نقل آنها در كتب معروفه وأصول مشهوره است، آن هم به پيوست شرطي ديگر و آن اين كه مؤلّف كتاب و مصنّف اصل ثقه باشد.
براي تأييد و تأكيد ديدگاه شيخ، كلمات ديگر محدثان و رجاليين شيعه را پي مي گيريم.
طَبْرسي مؤلّف احتجاج در مقدّمه كتابش مي نويسد:
لا نأتي في أكثر ما نورده من الأخبار بإسناده .... إلا ما أوردته عن أبي محمّد الحسن العسكري(، فإنّه ليس في الاشتهار على حدّ ما سواه ...، فلأجل ذلك ذكرت إسناده في أوّل جزء من ذلك.
يعني: رواياتي را كه ما در اين كتاب نقل مي كنيم بدون ذكر سند است مگر آنچه را از [تفسير] امام عسكري ـ ـ نقل كردم، چرا كه اين منقولات شهرت چنداني ندارد، بنابراين سندش را در ابتداي نقل از آن ذكر كردم.
ابن غضائري ـ رحمه الله ـ در شرح حال حسن بن محمّد بن يحيى معروف به ابن أخي طاهر مي نويسد:
كان كذّاباً يضع الحديث مجاهرة و يدعي رجالاً غرباً لا يعرفون. و يعتمد مجاهيلاً لا يذكرون. و ما تطيب الأنفس من روايته إلا فيما يرويه من كتب جدّه الذي رواها عنه غيره و عن من كتبه المصنّفة المشهورة.
يعني: او دروغ گويي بود كه آشكارا به جعل روايت مي پرداخت و راويان غريبي را ذكر مي كرد كه كسي آنها را نمي شناخت و بر روايات راوياني مجهول اعتماد مي نمود كه هيچ كس نامي از آنها نمي برد. [بنابراين] به روايات او نمي توان اعتماد كرد مگر آن رواياتي را كه از كتاب هاي جدّش و همچنين هر آنچه را از كتب مشهور ديگر نقل مي كند، چرا كه راويان ديگري غير از او نيز اين كتاب ها را نقل كرده اند.
و كلام او درباره #سهل_بن_أحمد_بن_عبدالله_بن_سهل_ديباجي چنين است:
كان ضعيفاً يضع الأحاديث و يروي عن المجاهيل، و لا بأس بما رواه من الأشعثيات و بما يجري مجراها ممّا روى غيره.
يعني: او [در نقل حديث] ضعيف بود و حديث جعل مي كرد و از راويان مجهول نقل روايت مي كند، با اين حال نقل كتاب اشعثيات و كتاب هايي همانند آن ـ كه كسان ديگري غير از او نيز اين كتاب ها را نقل كرده اند ـ پذيرفته مي شود.
ادامه در پست بعد🔽🔽🔽
@derasatfielmrejal
@salmanraoofi
ادامه
و درباره #حسن_بن_أسد_طفاوي بصري مي نگارد:
يروي عن الضعيف و يروون عنه و هو فاسد المذهب و ما أعرف له شيئا أصلح فيه إلا روايته كتاب عليّ بن إسماعيل بن شعيب ين ميثم و قد رواه عنه غيره.
يعني: او از از راويان ضعيف نقل روايت مي كرد، و راويان ضعيف نيز از او نقل روايت مي كردند. مذهب او فاسد است.
ت. روايت درستي از او سراغ ندارم مگر نقل كتاب عليّ بن إسماعيل بن شعيب ين ميثم، چرا كه كساني ديگري غير از او نيز اين كتاب را نقل کرده اند.
و علامه حلي درباره أحمد بن هلال عبرتائي مي نويسد:
توقّف ابن الغضائري في حديثه إلا في ما يرويه عن الحسن بن محبوب من كتاب المشيخة و محمد بن أبي عمير من نوادره، و قد سمع هذين الكتابين جلّ أصحاب الحديث و اعتمدوه فيها.
يعني: ابن غضائري در أحاديث او توقف مي نمود مگر آنچه را از كتاب مشيخه حسن بن محبوب و كتاب نوادر محمّد بن أبي عمير روايت مي كند، چرا كه اين دو كتاب را بسياري از أصحاب حديث شنيده اند و در نقل اين دو كتاب بر أحمد بن هلال اعتماد كرده اند.
آنچه از مجموع اين كلمات مي توان برداشت كرد اين است كه راوي هر چند ضعيف، فاسد المذهب و جعل كننده حديث باشد، ولي هرگاه يكي از كتاب هاي حديث مشهور را نقل كند، روايت او پذيرفته مي شود و مورد مناقشات رجالي قرار نمي گيرد.
نمونه اين ديدگاه را در رويكرد #ابن_وليد به نسخه اي از كتاب یونس بن عبد الرحمن مشاهده مي كنيم.
شيخ طوسي از شيخ صدوق چنين نقل مي كند:
سمعت محمّد بن الحسن بن الوليد ـ رحمه الله ـ يقول: كتب يونس التي هي بالروايات كلّها صحيحه يعتمد عليها إلا ما ينفرد به محمّد بن عيسى بن عبيد ولم يروه غيره، فانّه لا يعتمد عليه ولا يفتى به.
يعني: از ابن وليد شنيدم كه باور داشت كتاب هاي يونس بن عبد الرحمن كه توسط راويان نقل شده است مورد پذيرش قرار مي گيرد و به آنها اعتماد مي شود، مگر رواياتي كه تنها محمّد بن عيسى نقل كرده است و كسي ديگر آنها را نقل نكرده است، كه به اين روايات اعتمادي نيست و بر اساس آنها نمي توان فتوا داد.
با اين حال نجاشي ـ به نقل از استادش ابن نوح سيرافي ـ اين باور ابن وليد را مورد منقاشه قرار مي دهد:
لا أدري ما رابه فيه، لأنّه كان على ظاهر العدالة والثقة.
يعني: نمي دانم چه چيزي ابن وليد را در مورد محمد بن عيسي به شك و ترديد انداخته، چرا كه او ثقه و عادل بوده است.
در تحليل اين عبارات بايد گفت: از اين عبارات چنين برداشت مي شود كه مدار در عمل، رواياتِ كتاب هاي مشهور بوده است، امّا گاه بعضي از راويان اين كتاب هاي مشهور در نقل خود از اين كتاب ها، اضافاتي نقل كرده اند كه در نسخه هاي ديگر اين كتاب ها نيست. راوي اين اضافات اگر ثقه و راست گو باشد، آن اضافات مورد پذيرش قرار مي گيرد و الا نه.
دعواي ابن وليد و ديگران در مورد كتاب هاي يونس بن عبد الرحمن نيز بر سر همين اضافاتي است كه در يك نسخه از كتاب هاي يونس ـ يعني نسخه اي كه محمّد بن عيسى بن عبيد نقل كرده است ـ وجود دارد.
ابن وليد بر اين باور است كه اضافات نسخه اي كه محمّد بن عيسى بن عبيد دارد و در نسخه هاي ديگر به چشم نمي خورد، قابل قبول نيست، ولي باور ابن نوح اين است كه محمّد بن عيسی ثقه است، پس اضافات او مورد پذيرش است.
البته ـ چنان چه از عبارات اخير هم مي توان اين مطلب را استظهار نمود ـ بر اساس شيوه فهرستي، نيازمندي به علم رجال به قوت خود باقي است، چرا كه به هر حال نياز به ارزيابي رجالي درباره صاحبان كتاب ها، و همين طور اسانيد كتب غير مشهوره باقي است.
اين شيوه دقيقاً همانند رويكرد ما به روايت كتب اربعه است، بنابر اين ارزيابي رجالي در اين كتاب ها ـ از آنجايي كه جزء كتب مشهوره اند ـ تنها به اسانيدي كه در اين كتاب ها نقل شده اختصاص دارد، و نيازي به بررسي رجالي پيرامون كتب اربعه نيست.
خلاصه سخن اين كه مناقشات رجالي پيرامون روايات كتاب هاي حديثي مشهور ـ كه پس از سيّد بن طاوس و شاگردان او رواج پيدا كرد ـ بر خلاف شيوه متعارف بين محدّثين متقدّم شيعه است.
شاهد بر اين مدّعا اين است كه شيخ طوسي بعضي از روايات را از كتاب كافي نقل مي كند، كه اين روايات با دو سند در كافي به چشم مي خورد، يكي از اين دو سند به حسب اصطلاح متأخّرين ضعيف و ديگري صحيح است، با اين حال، شيخ سند ضعيف را نقل مي كند، كه ظاهراً توجيهي جز آنچه گفتيم دراين باره وجود ندارد.
شاهدديگر اينكه اگركتاب و مصادررجالي تتبّع كنيم در ميابيم كه أكثر توثيقات و تضعيفات پيرامون مؤلّفين و مصنّفين است.
به عنوان نمونه در كتاب رجال شيخ طوسي نزديك به75%از توثيقات و تضعيفات پيرامون مؤلّفين است.
و يا در كتاب رجال ابن غضائري بيش از90% توثيقات و تضعيفات درباره مؤلّفين است.
و به همين سبب است كه درباره بسياري از راوياني كه تأليف ندارند بلكه تنها به نقل كتب و مصنّفات ديگران بسنده كرده اند، توثيق يا تضعيفي به چشم نمي خورد.
ادامه در پست بعد🔽🔽🔽
@derasatfielmrejal
@salmanraoofi