👇«ویژگی های ساختاری خاطره»👇
۱- صمیمیت زبان:
یک خاطره باید طوری نوشته شده باشد که خوانده احساس کند نویسنده به آن چه می نویسد معتقد است و دروغ نمی گوید:
همانطور که شما اتفاق مهمی را برای دوستتان تعریف می کنید و از هیچ محدودیتی در این تعریف رنج نمی برید . بهتر است خاطره خود را نیز بی هیچ تکلفی و به گونه ای صمیمانه , بر کاغذ بیاورید.اما این نکته را در نظر داشته باشید که :
بیان صمیمی و نبود محدودیت , به معنی بی توجهی به قواعد نگارش , عفت کلام و حرمت قلم نیست.
۲- نثر خودمانی:
خاطره نویس , اجباری در رعایت کامل ارکان جمله ندارد و می تواند آن ها را به صورت دلخواه و متناسب با نوع بیان به کار ببرد .این نکته را مورد توجه قرار دهید که خاطره نویس با توجه به تعریف زبان گفتاری و نوشتاری , بهتر است از نوشتن کلمات به صورت شکسته پرهیز کند . برای مثال , به جای " خانه" ننویسد "خونه", یا به جای "برویم" ننویسد"بریم".
۳- برجستگی حوادث:
مهمترین ویژگی ساختاری خاطره , برجسته بودن و برجسته ساختن حوادث در خلق و نگارش خاطره است. به عبارت دیگر تیپ شخصیتی معمولا واقعه ای را می توانیم به عنوان خاطره مطرح سازیم که اولا برای مان اتفاق افتاده باشد ؛ ثانیادر آن حادثه ای وجود داشته باشد و به قولی زیر بنای خاطره , تغییر در حالت تعادل و روز مرگی باشد , مثلا اتفاقی نادر وجود داشته باشد که ممکن است فقط یک بار روی دهد.
از دو نوشته زیر , کدام یک می تواند دستمایه نوشتن یک خاطره باشد ؟
_من امروز صبح بیدار شدم , صبحاه ام را خوردم , به مدسه رفتم و بعد به خانه برگشتم
_ من امروز صبح بیدار شدم , صبحاه ام را خوردم و خواستم به مدرسه بروم که دیدم کیفم گم شده است.
۴- واقع گرایی:
خاطره نویسی صورتی از نوشتن است که در آن خیال خیال پردازی و ذهنیت گرایی نقش اساسی ندارد و نویسنده فقط حادثه ای واقعی را که برای او پیش امده و در او اثر گذاشته است, بدون کم و کاست بیان می کند.
این ویژگی بدان معنا نیست که خاطره نویس نمی تواند ذهنیات خود را در خلال خاطره مطرح کند , بلکه مقصود این است که بهتر است خاطره ای خیالی و غیر واقعی ننویسد , چرا که بدین ترتیب نوشته اش بیشتر شبیه داستان خواهد بود نتایج خاطره .
دو مثال زیر را بخوانید و به سوالات مطرح شده پاسخ دهید.
همدردی , همراهی
با سردی زوزه کشان خودش را به پنجره کلاس می زد که به جای شیشه با مقوا بسته شده بود و صدای تق تق مقوا , آرامش کلاس درس را در هم می ریخت. چراغ نفت سوز کلاس را که مدام بوی نفت می داد , کنار میز و نیکمت دانش آموزان بردم و از آن ها خواستم تا هر کدام شان احساس سرما می کند, کنار چراغ بیایید و خودش را گرم کند .زهرا یکی از دانش آموزان کلاس که همیشه چهره ی غمگین و گرفته ای داشت , در خود فرو رفته بود . با خود فکر کردم : شاید سردش شده باشد . گفتم:"زهرا بیا کنار چراغ گرم شو"زهرا آهسته از پشت میز بیرون آمد و کنار چراغ ایستاد.
_ خیلی دوست داشتم که مقدار زیادی طلا داشته باشم.دوست داشتم که همه چیزم از طلا باشد و به این خاطر همیشه در فکر و خیالم طلا وجود داشت.
آن روز توی کوچه قدم می زدم که پیرمرد کوچک اندامی را دیدم . پیرمرد نزدیک من آمد و گفت : "من یک جادوگرم و می خواهم تو را به بزرگترین آرزویت یعنی طلا برسانم.در ازای آن نیز تو از چیزهایی می خواهم که بعدا خواهم گفت . او این را گفت و در یک چشم بهم زدن غیبش زد . قلبم بد جوری می زد , نفس عمیقی کشیدم , باورم نمی شد که این اتفاقات رویا و خیال نباشد.
کدام یک از این دو مثال می تواند قسمتی از یک خاطره باشد ؟
با توجه به اینکه در مثال یک ذهن گرایی وجود دارد (. با خود فکر کردم : شاید سردش شده باشد) و در مثال دوم , هم ذهن گرایی و هم خیال پردازی , آیا می توان گفت که هیچ کدام از این دو مثال خاطره نیست؟
۵- مشخص بودن زمان و مکان :
در یک خاطره , به خصوص خاطره تاریخی , بهتر است مکان و زمان مشخص باشد تا به این نحو وضعیت اجتماعی آن دوره نیز تا حدی برای آیندگان روشن شود.
۶- روانی و روشنی:
نویسنده خاطره از آن جا که قصد ندارد فنون نگارشی و صنایع ادبی را در خاطره اش نمایش دهد , بهتر است خاطره را به گونه ای بنویسد که مخاطب به سادگی آن را بفهمد و در این مورد به زحمت نیفتد. او می تواند با ساده نوشتن و پرهیز از پیچاندن موضوع,خاطره را قابل فهم تر و اثر گذارتر نماید ؛ حال آن که یک داستان نویس به سادگی می تواند داستانش را گنگ, مبهم و پیچده بنویسد و حتی همین پیچیده نویسی سبب اعتبار و زیبایی کار او می شود.
نویسنده خاطره از آن جا که قصد ندارد فنون نگارشی و صنایع ادبی را در خاطره اش نمایش دهد , بهتر است خاطره را به گونه ای بنویسد که مخاطب به سادگی آن را بفهمد و در این مرد به زحمت نیفتد.
۷- داشتن ابتدا و انتها:
نویسنده خاطره بهتر است که خاطراتش را از جایی مشخص که معولا شروع حادثه خاطره است , آغاز کند و هیچ
#آموزش
یک از موضوعات مربوط به آن خاطره را از قلم نیندازد تا از به وجود آمدن سوال های متعدد در ذهن خواننده جلوگیری نماید یا پاسخ آن ها را بدهد.نویسنده همچنین نباید خاطره را بدون رسیدن به نقطه ی پایانی و انتهای عقلانی رها سازد , مگر آن که از این کار مقصود خاصی داشته باشد . همچنین ادامه ندادن بی مورد خاطره پس از پایان یافتن حادثه ی اصلی , به زیبایی آن خاطره کمک می کند.
۸- خلاصه بودن:
در مدت زمانی که حادثه ی اصلی یک خاطره اتفاق می افتد , ممکن است چندین حادثه ی فرعی دیگر نیز روی دهد.
به یک خاطره به این دلیل که اصول و قواعد خاطره نویسی در آن رعایت نشده , نمی توان خرده گرفت زیرا این ویژگی ها و قوانین همگی نسبی و در حد ایده هایی است که بر اساس تجربه توسط استادان فن ارائه شده است و می توان به جذاب تر شدن , شیوا تر شدن و اثر گذار تر بودن خاطره کمک می کند.
#خاطره
#خاطره_نویسی
#آموزش
@shahid_ketabi
مقام معظم رهبری :
در مقوله خاطرات و تاریخ جنگ، من میخواهم تکیه و تاکید کنم؛ ما همه این حجم کاری که انجام دادیم، در مقابل آنچه باید انجام بگیرد، بسیار کم است. با این که الان، هم سپاه، هم ارتش، هم حوزه هنری، هم بخشهای مختلف مردمی، هم ستاد کل و آن قسمت تاریخ جنگ مشغول کار هستند، در عین حال، فرآوردههای مجموع اینها، هم از لحاظ کمیت، بسیار کمتر از آن چیزی است که باید باشد، هم از لحاظ کیفیت اگرچه بعضی از کیفیات آنها واقعا خوب است اما در مجموع آن کیفیتی که باید نشان دهنده زیباییها، ظرافتها، لطفها، برجستگیها و درخشندگیهای این دوران عجیب باشد، نیست و هنوز خیلی جا برای حرف زدن هست؛ خیلی.
ببینید! وقتی گفته می شود مثلا ما ۶۰۰ یا هزار عنوان کتاب درباره دفاع مقدس نوشتهایم، بعضیها خیال میکنند که این خیلی زیاد است؛ نه، این خیلی کم است.
جنگ یکی از مقاطع حساس تاریخ برای همه ملتهاست؛ چه در آن جنگ شکست بخورند، چه پیروز بشوند؛ بررسی این حادثه برای آن ملتها، سرشار از درس است. نه این که فقط افتخار کنیم؛ افتخار کردن، یکی از بخشهای قضیه است؛ اطلاعات فراوان، آگاهیهای گوناگون، نشان دادن وضعیتهایی که وجود داشته است و وضعیتهایی که میتواند در آینده وجود داشته باشد، از بخشهای دیگر قضیه است.
در دنیا روی جنگهایی که اتفاق میافتد، خیلی کار میکنند.
۱۳۸۵/۰۷/۲۹
#آقا
#اهمیت_خاطرهنویسی
@shahid_ketabi
#دستخط زیبای «شهید محمد مهدی لطفی نیاسر» که در نخستین ساعات دوشنبه ۲۰ فروردین ماه ۹۷ پس از اصابت چندین موشک به فرودگاه نظامی تیفور در استان حمص سوریه به شهادت رسید.
شهید راه نابودی اسراییل...
#اسناد
#نمونه_سند
@shahid_ketabi
👈موضوعاتي براي ثبت خاطرات شهدا
موضوعات زیر میتواند راهگشای نوشتن خاطرات و مطالبی درباره شهدای گرانقدر و گمنام شهرمان باشد و بدون شک هرکس با خواندن موضوعات زیر مطالب بسیاری را از شهدا بیاد خواهد آورد و اگر دربارۀ هر یک از موضوعات زیر فقط چند سطر نوشته شود تبدیل به کتابی حداقل یکصد صفحهای خواهد شد.
۱- اطلاعات و خاطرات شخصي و خانوادگي شهيد:
نام و نام خانوادگی شهيد و والدین – اسم مستعار شهید - تاریخ دقیق تولد – شهر یا روستای ولادت – مکان تولد (خانه ، بیمارستان) – شهید ، فرزند چندم خانواده است؟ - تعداد برادران و خواهران – علت نامگذاری – در قید حیات بودن پدر و مادر – نذر و نیازها و زیارتها قبل و بعد از تولد – مصادف بودن تولد شهید با ولادت ائمه معصومین(ع) – اتفاقات خاص طبیعی هنگام تولد – مشکلات دوران کودکی – وضعیت اقتصادی خانواده – مشخصات اقليمي زادگاه شهید – خاطرات دوران كودكي – روحيه جوانمردي و بزرگمنشي در دوران كودكي- بيماريها و جراحي شدن در كودكي و نوجواني- خاطرات تحصیلی و مدارس دوران تحصيل – عشق و روابط عاطفی و زندگي مشترك – روش آشنا شدن با همسر - تربیت فرزندان- كار و شغل – دوران تحصیل - خاطرات ورزشي – نام دوستان نزدیک شهید - سیمای شهید- مهارتهای فني – قبولی در دانشگاه – رشته تحصیلی دبیرستان و دانشگاه - فعاليتهاي فرهنگي – موضوعات خاص هنري، ادبي مورد علاقه شهيد- علاقۀ خاص به شخصيتهاي تاريخ اسلام و معاصر- علاقه به مكاني خاص مثل : مسجد، حسينيه ، امامزاده ، مدرسه و غيره – علاقه به شغلی خاص - سوابق علمی ، مدیریتی - ورزشهاي مورد علاقه- فعالیتهای مذهبی، سیاسی، اجتماعی و مسئولیتهای قبل از جنگ - موضوعات ديگر
۲- خاطرات مبارزاتي، اجتماعي، سياسي، نظامي شهيد:
تاریخ و خاطرات اولين اعزام - عشق به جهاد – پشتيباني (نيرو، مالي، فرهنگي) – شرکت در مراسم ملی مثل راهپیمائیها، انتخاباتها – پیشقدم بودن در امداد رسانی در حوادث غیر مترقبه مثل سیل ، زلزله و غیره - اطاعت از فرماندهي - تدبير نظامي و مديريت - تقيد به انجام كامل ماموريت - ابتكار و طرحهاي نظامي – تعداد مجروحیتها - خاطرات نحوه مجروحيت - خاطرات بعد از مجروحيت – زمان و مكان اسارت - دوران اسارت - بازگشت از اسارت - ايجاد روحيه در رزمندگان - محبوبيت شهيد نزد ديگران - نظارت و سركشي به نيروهاي تحت امر - شرح عملياتهای شهید (نام ، منطقه ، تاریخ ، نتایج) - خاطرات دفاع و پایداری - سخنراني شهيد - تشويق نيروها - اهميت دادن به سلامتي نيروها - مهارت نظامي و فردي - بی توجهی به غنایم - فعاليتها و مسئوليتها در دوران دفاع مقدس - مبارزه با گروهكها و فرقههاي منحرف و ضاله - آموزش نیروها - كسب اطلاعات علمي و نظامي – قداست لباس جهاد – مهربانی و رئوفت با اسرای دشمن - فعالیتهاي پشت جبهه - درك امدادهاي غیبی - تمام مناطق عملياتي كه شهيد در آنها حضور داشته و تاریخ آنها - موضوعات ديگر
۳- ديانت، اعتقادات، اخلاقيات و روحيات خاص شهيد:
آرمانهاي مذهبي - آرزوهای شهيد - عشق به شهادت - شجاعت و ایثار - دوري از خودخواهي و غرور - شهامت و جوانمردي- خصلتهاي پهلواني - تلاش و پشتكار - نظم و انضباط - هوش، استعداد، ابتكار و خلاقيت – توانايي جسمي و رزمي - نظافت و وضع ظاهري - استقامت و پايداري - گذشت و بخشش - تعاون و همكاري - زيركي و هوشمندي - وطن دوستي – عشق به زادگاه - اهميت به علم و حرمت علما - هيبت و صلابت - نفوذ و تاثير كلام - ارتباط با جانبازان و ايثارگران - همت در رفع مشكل ديگران - سعه صدر - حجب و حيا - حسن برخورد - ايثار و فداكاري - ساده زيستي و پرهيز از تجمل - تواضع و فروتني - دستگيري از ضعيفان - سركشي از خانواده شهدا - ارتباط خاص با شهداي قبل از خود - اخلاص عمل – حقگوئي و حقجوئي - صداقت و راستگويي - احترام به والدين و آموزگاران و همسايگان و دوستان - محبت و مهرباني - توجه به خانواده - احترام به سادات - ضمانت از دیگران - قناعت و صرفه جويي - مظلوميت شهيد - علاقهمندي به خدمتگزاران نظام و روحانيت - مشورت در امور - تقيد به حضور بر مزار شهدا - قدرشناسي- غيرت و تعصب ديني - رقت قلب - دقت در حلال و حرام - دقت در حفظ بيتالمال - حمايت از حق و توصيه به آن - صبر و تحمل و توصيه به آن - نزديكي قول و عمل - پرهيز از گناه - جهاد با نفس - امانت داري - وفاي به عهد - راز داري - توكل به خداوند در تمام امور - اصلاح بين ديگران - عشق به ائمه اطهار - اعتقاد به ولايت - نوافل و تهجد و شبزندهداري - اداي دين - عدالت - اعتقاد به معاد - صله رحم - نيكوكاري - تسليم بودن در برابر امر پروردگار - ذكر و ياد خدا - توجه به امور معنوي - پايبندي به امر به معروف و نهي از منكر - احساس مسؤليت - تقيد و سفارش به حجاب - تقيد به نماز - دقت در وقت نماز - تقيد به نماز جماعت - مقدمات و مؤخرات نماز - توصيه به نماز - روزههای واجب و مستحبی
#آموزش
(در کودكي و دوران دفاع مقدس)- حج - تولي و تبري - عهد و نذر - تقيد به مسائل شرعي - دعا و توسل انفرادي - دعا و توسل جمعي - قرض دادن - رعايت آداب مستحب - انس با قرآن- قرائت و حفظ قرآن- اجتناب از مكروهات - توجه به امر ازدواج - حالات معنوي خاص - اوقات فراغت - شوخ طبعي - وقايع خنده دار - تكيه كلامها - موضوعات ديگر
۴- خاطرات شهادت
روز و مکان دقیق شهادت - تاریخ دفن - سن شهید در هنگام شهادت - پيشبيني شهادت - خواب و رؤياي شهادت - اثر شهادت بر ديگران - قدرت روح و كرامات، قبل و بعد از شهادت - خواب و رؤياي ديگران در مورد شهيد، قبل و بعد از شهادت - خواب و رؤياي شهيد در مورد خودش و ديگران- خاطرات ساعات آخر قبل از شهادت - لحظۀ شهادت و نحوۀ آن- آخرين جملات شهيد - آخرين وداع با دوستان - آخرين وداع با خانواده – آخرین ذکر شهید در هنگام شهادت - تشييع و تدفين شهيد - خبر شهادت - روابط عاطفي با خانواده و دوستان قبل و بعد از شهادت - اثر شهادت بر حيوانات خانگي - مطلع شدن خانواده از شهادت شهيد از طريق عوامل غير طبيعي - دعاها، مناجاتها، سرودها، شعرها و نوحههاي مورد علاقه شهيد – شهیدان مفقودالاثر - موضوعات ديگر
۵- آثار بجا مانده از شهيد
عكس - نامه - وصيت نامه - نوار های صوتي و تصويري - ديوار نوشتهها - آثار هنري و صنايع دستي - شعر و سرود و داستان - كتاب - تحقيقات علمي - البسه - وسائل عبادي - موضوعات ديگر (لازم است آثار بجا مانده از شهید فقط یادداشت گردد تا در صورت نیاز ، با هماهنگی مرکز از آنها عکس و فیلم گرفته شود).
۶- دربارۀ شهید و شهادت
آثار و ابنیه به نام شهید (مثل خیابان ، مدرسه و غیره ) – وبلاگ یا سایت اینترنتی دربارۀ شهید - شعر و قطعه ادبی درباره شهید و شهادت - نامهای به شهید یا شهدا - گفتگوهای عارفانه با شهید - درددل با شهیدی خاص یا شهدا - پیام از طرف شهید به مردم - بیان آرزوهای شهید - تقاضای شفاعت در دنیا و آخرت - و موضوعات دیگر
#مصاحبه
#سوالات_مصاحبه
#آموزش
@shahid_ketabi
«توضیحات لازم دربارۀ گروه مورد تحقیق و مصاحبه»:
شماره مصاحبه : ----- تاریخ : --- مكان : -- منطقه :----- روستا : ------
گوینده خاطره : -- نسبت با شهید :---- نويسندهي خاطره :--- ویراستار :----
اطلاعات کاملی درباره مصاحبه شونده و حالات و احساس او درباره شهید :----
مهمترين پيام و خاطرهي مصاحبه شونده دربارهي شهيد مورد نظر و بقيه شهدا
عکسها و وسائل و مدارکی که از خانوده شهید تحویل گرفته شد :-----------
نشانی دقیق محل سکونت و کد پستی خانواده شهيد يا مصاحبه شونده :------
تلفن منزل --------------- شماره همراه ----------- ایمیل : ----------
افراد مطلع ديگر : -------- تاریخ مراجعه بعدی و مکان -----------------نقاط ضعف و قوت این مصاحبه ------------- کمبودها -------------------
اسامی اعضای گروه و مسئولیتهای خاص در این مصاحبه :-----------------
#مصاحبه
#فرم_مصاحبه
#آموزش
@shahid_ketabi
اگر از گناه «مطهری»، «رجایی» هست که «بهشتی» شوی
اگر «باهنر» شهادت آشنایی، «مفتح» درهای بهشت خواهی شد
اگر «همت» ترک گناه کنی، «صیاد» دلها میشوی...
#تلنگر
@shahid_ketabi
«بایگانی صحیح، اولین و مهمترین تصمیم برای جمعآوری خاطرات یک شهید»
از اولین لحظۀ تصمیمگیری تا آخرین مرحلۀ کار جمعآوری خاطرات شهدا، وجود یک «مرکز» قوی و همدل برای مدیریت و سازماندهی فعالیتها و برنامهها جزء ضروریات است. گاهی این مراکز بصورت رسمی وجود دارند و شما با مراجعه به آنها بر اساس نوع علاقه و مهارت و نیاز مرکز، همکاریتان را شروع میکنید. گاهی ممکن است چنین مراکزی در محل شما وجود نداشته باشند، در این صورت باید با دوستان خود یک گروه تشکیل دهید و خودتان شرح وظایف و حوزۀ عملکرد و برنامههای دیگر را بصورت معقول و منطقی تعیین و تدوین و تقسیم مسئولیت کنید. گاهی نیز بخاطر عدم وجود مرکز یا گروه یا علل دیگر مجبورید بصورت انفرادی روی موضوع مورد علاقۀ خود کار کنید که در این صورت هم باید یک مرکز مدیریت ذهنی برای خود طراحی و تدوین نمائید، یعنی هم بعنوان «مرکز» و هم بعنوان «نیرو» وظائف و تکالیف خود را در مسیر هدف مقدسی که دارید با اطمینان و اعتماد به نفس و قدرت و دقت و شکیبائی، مدیریت کنید.
به هر حال، یک مرکزیت برای هدایت صحیح کارهای شما حتماً لازم است و این مرکز ، چه خودتان باشید و چه گروهتان و چه ادرهای خاص، باید دارای خصوصیات زیر باشد:
۱- مرکز باید با اهداف کوتاهمدت و بلندمدت شما کاملاً آشنا و هماهنگ و همدل باشد.
۲- مدیر مرکز باید فعالترین عضو گروه باشد و قدرت ایجاد انگیزه، هماهنگی، زمانبندی، پشتیبانی، بایگانی، هدایت نیروها و تصمیمگیری سریع و منطقی در تمام امور محوله داشته باشد، از لحاظ فنون ادبی نیز خبره باشد یا از افراد خبره بعنوان مشاور و راهنما استفاده کند.
اگرچه تمام کارهای مرکز مهم و حیاتی است ولی بایگانی صحیح و کلاسهبندی و کدگذاری مصاحبهها و خاطرات و ذخیره کردن آنها و تهیۀ نسخۀ پشتیبان از فایلهای کامپیوتری جزو مهمترین کارهای مدیریت مرکز و همکاران به حساب میآید. به عبارت دیگر، وضعیت بایگانی باید آنقدر صحیح و آسان و سریع باشد که هر محقق و خاطرهنگاری بتواند در کوتاهترین زمان ممکن به دستنوشتهها و نوارهای صوتی و تصویری و سیدیها و فایلهای کامپیوتری دسترسی داشته باشد و در اسرع وقت گمشدۀ خود را بین صدها و هزاران ساعت مصاحبه پیدا کند. رسیدن به این هدف در صورتی ممکن است که مرکز از اولین لحظۀ تصمیمگیری روش بایگانی خود را تعریف و ساماندهی کند، یعنی در اولین مرحلۀ کار به فکر آخرین مرحله باشد، در غیر این صورت، مرکز با حجم زیادی از اطلاعات روبرو خواهد شد که دستیابی به یک خاطرۀ کوچک از بین آنها، مستلزم گوش دادن مجدد به تمام مصاحبهها و خواندن تمام دستنوشتههاست و ممکن است محقق در برخورد با چنین بایگانی بیدر و پیکری انگیزهاش را دست بدهد و کار را رها کند.
وقتی که بحث از بایگانی به میان میآید فوراً عبارت «انبار کردن چیزهای به درد نخور» به ذهن متبادر میشود و فرد «بایگان» را بیتجربهترین و بهدردنخورترین عضو گروه قلمداد میکنند در حالیکه قضیه کاملاً باید برعکس باشد.
۳- نکتۀ مهم دیگر اینکه بایگانی فقط شامل کلاسهبندی و کدگذاری نمیشود، باید محتوای هر دستنوشته و نوار و سیدی بطور خلاصه و مفید نوشته شود. مثلاً اگر یکصد ساعت مصاحبه انجام شده ، تنها شمارهگذاری مصاحبهها و دستهبندی کردن و برچسب زدن روی آنها کفایت نمیکند بلکه باید اطلاعات مهم آنها با استفاده از کلمات کلیدی طوری یادداشت شود که محققین بعدی بدانند که مثلاً خاطرات مربوط به «کرامات شهدا» در کدام نوارها و در دقیقۀ چندم آنهاست و طول زمانی هر خاطره چند دقیقه یا ثانیه است و ... .
۴- فرد بایگان باید به فنون این نوع دستهبندی اطلاعات کاملاً آشنا باشد و افراد گروه را آموزش دهد و فرمهای لازم را تهیه و در اختیار مصاحبهگران بگذارد. اعضای گروه نیز باید هنگام تحویل دادن نوارها و مدارک خود فرم مخصوص را پر کرده باشند و تحویل بایگان دهند و بایگان از پذیرفتن فرمهای ناقص امتناع ورزد و فرمهای کامل را فوراً وراد سیستم کند. منظور از سیستم، فقط کامپیوتر نیست بلکه کل سیستم بایگانی مد نظر است که شامل کامپیوتر هم میشود.
#بایگانی
#آموزش
#مصاحبه
@shahid_ketabi
خاطرات و کرامات شهید عاملو
«بایگانی صحیح، اولین و مهمترین تصمیم برای جمعآوری خاطرات یک شهید» از اولین لحظۀ تصمیمگیری تا آخ
کلمات کلیدی در مصاحبهها و بایگانی
بایگان باید کلمات کلیدی را برای گروه بوجود آورد و معانی و روش کاربرد آنها را به افراد آموزش دهد. (کلماتی که در قسمت «موضوعات» این کتاب آمدهاند میتوانند جزو کلمات کلیدی یا منابع بوجود آورندۀ آنها به حساب آیند.) در هر مصاحبه بصورت طبیعی تعدادی کلمات کلیدی وجود دارد (مثل نام شهید، نام عملیات و منطقۀ جنگی، نام شهر و روستای او، محل شهادت و دفن، نام مصاحبه شونده و مصاحبهگر وغیره) امّا کلماتی دیگر نیز هستند که مصاحبهگر باید آنها را بشناسد و در گزارش خود یادداشت نماید. بعنوان مثال یک خاطرۀ کوچک دربارۀ «ساده زیستی شهید» میتواند به کلمات کلیدی «ولایت، عبادت، صرفهجوئی، پارسائی، احساس مسئولیت نسبت به بیتالمال و ...» نیز مرتبط باشد که مصاحبهگر باید آنها را یادداشت نماید و تحویل بایگان دهد و بایگان باید با استفاده از همین کلمات کلیدی اطلاعات بایگانی خود را تکمیلتر و «بهروزتر» کند تا استفادهکنندگان بعدی مجبور نباشند برای استخراج یک خاطره ساعتها وقت خود را صرف گوش دادن به تمام نوارها و خواندن دستنوشتهها کنند.
قطعاً ذوق و سلیقه و مهارت و مدیریت بایگان و مدیر مرکز و دقت نظر مصاحبهگران میتواند این کار بزرگ را در آغاز راه و تداوم آن به نحو احسن عملی کند و نهایت بهرهبرداری را در کوتاهترین زمان و سریعترین روش، میسر و فراهم سازد و اگر فرد به تنهائی ، کار مرکز و بایگان و مصاحبهگر و نویسنده را انجام میدهد نباید وقت مردۀ خود را صرف بایگانی کند بلکه باید برای این موضوع بسیار مهم وقتی خاص اختصاص دهد و نپندارد که استفاده کنندۀ اطلاعات او، تنها خودش است بلکه سیستم بایگانی خود را طوری تنظیم و تعریف کند که هر فرد با وارد شدن به آن و خواندن «اصول بایگانی او» فوراً به نکات مورد نظرش.
#بایگانی
#آموزش
#مصاحبه
@shahid_ketabi
راهکارهای عملی برای خاطرهنگاران عزیز
شهید خاصی را انتخاب کنید و از او برای نوشتن خاطراتش کمک بخواهید و صواب اینکار را به سالار شهیدان (ع) و شهدا و اموات مورد نظر هدیه نمائید. مطمئناً اگر در این رابطه نذر و نیازی هم داشته باشید ، ارتباط معنوی شما بیشتر و بهتر و مؤثرتر خواهد شد. وقتی که شهیدی را انتخاب کردید مطمئن باشید که او شما را انتخاب کردهاست.
امروزه، عکس و نام بعضی از شهدا در مکانهای مختلف وجود دارد (مثلاً شهیدان یک گروه مقاومت، یک مسجد، یک دانشکده، یک اداره، یک مدرسه، یک حوزه علمیه، یک کارخانه، یک هیئت مذهبی و غیره) در چنین مواردی لازم است خاطرهنگاران عزیز نسبت به نوشتن زندگینامه و خاطرات شهدای گرانقدری که نام و عکس آنها همیشه در معرض دید آنهاست، بیتفاوت نباشند و با تشکیل گروههائی نسبت به خاطرهنگاری آن شهدا اقدام کنند و حقی را که آن شهدا بر گردن آنها دارند ادا نمایند. حتی ممکن است شما در کوچه و خیابانی زندگی کنید که به نام مقدس یک شهید نامگذاری شده باشد. این موضوع نیز میتواند سرچشمه تحقیق در زندگی او قرار گیرد.
فرض میکنیم شما هیچ فردی را برای مصاحبه سراغ ندارید و میخواهید کاری ارزشمند از خود به جا بگذارید؛ اگرچه معمولاً چنین فرضی درست نیست و تمام علاقمندان، منابع بسیاری برای مصاحبه سراغ دارند ولی به چند طریق میتوانید این منابع را مشخص کنید و به دست آورید. از طریق حضور در گلزارهای مطهر شهدای هر شهر و روستا و آشنا شدن با خانوادهها و دوستان شهید و هماهنگی با آنها. از طریق مراجعه به مراکز بسیج و بنیاد شهید و سپاه و بنیاد جانبازان و معرفی خود و تقاضای همکاری که بهتر است شروع کار مکتوب باشد. از طریق بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس که در هر شهر نماینده یا رابط دارد و اگر هم نباشد از طریق تلفن 118 یا 3333333 (با کد همان شهر) میتوانید تلفنها را به دست آورید و هماهنگیهای لازم را برای جلسات حضوری و راهکارهای عملی بعمل آورید.
اگرچه بصورت انفرادی هم میتوانید اینکار را انجام دهید ولی بهتر است با دوستان خود گروه کوچکی تشکیل دهید و برنامهریزی و تقسیم مسئولیت کنید. به عبارت دیگر، بهتر است دیگران را نیز در این سفرۀ پر برکت و رحمت الهی شریک کنید.
اگر با یک مرکز همکاری میکنیدبرای ارتباط اولیه با خانوادههای معظم شهدا، با آن مرکز هماهنگی کنید تا مقدمات کار فراهم شود و کارهای موازی صورت نگیرد.
اولین کار، جمع آوری نام کسانی است که در رابطه با شهید مورد نظر، خاطرات و اطلاعاتی دارند. مصاحبۀ شما از همین جا شروع میشود و نباید هیچ اطلاعاتی را از دست بدهید.
قبل از برگزاری مصاحبه حتماً یک نسخه از این جزوه (و موضوعات زیر) را در اختیار کسانی که قرار است مصاحبه شوند قرار دهید و همیشه موضوع خاص جلسه را معین کنید.
قرار نیست در عرض یک شب ، تمام خاطرات و زندگینامۀ شهید نوشته شود، حداقل سه ماه از وقت خود را وقف شهید مورد نظر کنید و طوری برنامه ریزی نمائید که به درس و کار شما لطمهای وارد نشود. اگر هر روز یک صفحه دربارۀ یکی از موضوعات زیر بنویسید در عرض سه ماه، یک کتاب کامل از زندگی و خاطرات آن شهید ، آمادۀ انتشار، خواهید داشت.
از آنجا که بسیاری از مصاحبه شوندگان احتمالاً با گروههای دیگر هم قرار ملاقات دارند سعی کنید از وقتی که به شما اختصاص داده شده نهایت استفاده را بنمائید.
اگر برنامهریزی شما درست انجام شده باشد، میتوانید حتی بصورت تلفنی هم اطلاعاتتان را بگیرید و نیازی نیست حتماً جلسۀ مصاحبه برگزار گردد. این نکته بیشتر برای مصاحبه شوندگانی که در روستاها و شهرهای دیگر زندگی میکنند حائز اهمیت است ولی قبلاً باید این جزوه به دست آنها رسیده باشد. از تلفن ستاد نیز برای این منظور میتوانید استفاده کنید. در بعضی موارد، حتی میتوانید سؤالات خود را مکتوب کنید و برای آنها بفرستید تا کتباً پاسخ دهند.
اگر بعضی از اصطلاحات و نامهای اشخاص و مکانها برای شما تازگی دارد و شما تلفظ و املای صحیح و معنای آنها را نمیدانید زیر آنها خط بکشید و دوباره بپرسید و اگر لازم شد آنها را در پاورقی را توضیح دهید.
برای تهیه و تدارک مکان مصاحبه با مرکز هماهنگ کنید تا یکی از مکانهائی که برای اینکار در نظر گرفته شده در اختیار گروه شما قرار گیرد.
خاطرهها را یک خط در میان و با رعایت حاشیۀ کاغذ از چهار طرف، با خط خوانا بنویسید، صفحات و مصاحبهها و خاطرات را نیز شماره گذاری کنید و تمام اطلاعات اولیه را بالای هر برگ درج نمائید.
اگر از خانوادۀ محترم شهید ، عکس و دستنوشته و وصیتنامه و آثار دیگری از شهید تحویل میگیرید حتماً «رسید» بدهید و زمان بازگرداندن آنها را دقیقاً مشخص نمائید و نهایت دقت را در حفظ آثار به عمل آورید.
شهدا در بسیاری از موضوعات زیر مشترک بودند ولی در ظواهر زندگی تفاوتهائی با هم داشتند. هدف از نوشتن این خاطرات گردآوری تمام نکات مشترک و👇
#آموزش
متمایز است. نباید گفته شود که مثلاً : همۀ شهدا اهل نماز اول وقت بودند پس نیازی نیست که ما این را بنویسیم؛ بلکه باید یک یا چند خاطره در مورد موضوع خاص نوشته شود. پس از کامل شدن یک موضوع به موضوعات دیگر بپردازید.
در تمام موضوعات باید به مصداق اشاره شود، مثلاً اگر دربارۀ «مهربانی» صحبت میشود نباید فقط بگوئیم که «او خیلی مهربان و با محبت بود» بلکه باید خاطرهای بعنوان نمونه از «مهربانی شهید» نوشته شود. در تمام موضوعات زیر باید این نکته رعایت شوند.
خاطرهها نباید حتماً طولانی باشند، گاهی اوقات یک خاطرۀ خوب چند سطری (اگر خوب نوشته شود) مؤثرتر و زیباتر از یک خاطرۀ طولانی است که خوب نوشته نشده باشد.
در نوشتههای شما نباید حتماً ترتیب موضوعات زیر رعایت شود ؛ شما میتوانید این ترتیب را به هم بزنید و روی هر موضوعی که مصاحبه شونده آمادگی و تمرکز بیشتری دارد صحبت شود و خاطرهها را همانگونه که گفته میشوند یادداشت کنید سپس (ضمن رعایت امانتداری) با ذوق و سلیقۀ خود آنها را بازنویسی و بازسازی کنید.
با توجه به کمبود امکانات مربوط به ضبط صدا و تصویر، در مصاحبهها نیازی به این وسائل خاص ندارید، البته این وسائل برای مصاحبه ضروری هستند ولی قانون مصاحبه این است که اگر از وسائل سمعی و بصری هم استفاده شود حتماً همراه با ضبط صدا و تصویر شما باید مطالب مهم را بنویسید و هرگز این نوشتن را به وقت دیگری موکول نکنید.
سعی کنید از بیان مطالب پراکنده و غیر مرتبط جلوگیری شود و جلسه را به سمت هدفی سوق بدهید که به پاسخهایتان دست بیابید.
اگرچه تقریباً دویست موضوع فوق (و بلکه بیشتر) در رابطه با هرکدام از شهدای بزرگوار ما قابل تحقیق و نگارش است اما اگر هر خاطرهنگار بتواند (علاوه بر نگارش زندگینامۀ یک شهید) حداقل دربارۀ یکچهارم این موضوعات خاطره ثبت کند به حد مطلوبی رسیدهاست و البته هرچه بیشتر، بهتر.
تمام خاطرات ریز و درشت و مهم و غیرمهم را یادداشت کنید چون هر کدام از اینها میتواند دریچهای به سمت دنیای پنهان و فراموش شده آن شهید باز کنند و علاوه براین، ممکن است در داستاننویسی و فیلمسازی به درد بخورند.
دربارۀ بعضی از شهدا ، به دلائلی خاص (از جمله فرماندهی یا مسئولیتهای دیگر) خاطرههای زیادی وجود دارد مثلاً اکثر پرسنل یک لشکر خاطرات بسیاری از فرماندۀ خود دارند ولی خاطرات بسیاری از شهدا فقط محدود به همرزمان و همسنگران آنها میشود که شاید دسترسی به آنها هم به لحاظ سکونت در شهرهای دیگر آسان نباشد ولی تمام خانوادهها و اقوام و دوستان و مردم هر شهر و روستا و محله شهید خودشان را میشناسند و خاطراتی از زندگی عادی و نحوۀ معاشرت او در جامعه دارند و از آنجا که لحظه لحظۀ زندگی هر شهید ارزشمند است و میتواند بهترین الگو برای جامعه باشد لذا در ثبت خاطرهها نباید فقط به خاطرات جنگی اکتفا شود بلکه هر خاطرهای که از آن عزیزان در ذهن خانواده و مردم است باید به طور کامل ثبت گردد.
در مورد خاطرات نکته دیگری که باید مد نظر قرار دهید (و بپرسید) زمان و مکان و فضای خاطره و نام شاهدین دیگر و حتی موقعیت سیاسی و اجتماعی آن خاطره است. وقتی که خاطرهها با این عناصر آمیخته میشوند واقعیتر و خواندنیتر جلوه میکنند و حتی محققین دیگر نیز میتوانند بر اساس این اسمها و تاریخها و مکانها و تطبیق آنها با تاریخ انقلاب اسلامی به نکات پنهانتری در مورد دفاع مقدس و شهدا و ایثارگران پیببرند.
همکاران، باید حداقل اصول نگارش صحیح را بدانند.
مصاحبهگر باید مدیریت و قدرت روحی برای انجام مصاحبه داشته باشد.
بعد از نوشتن خاطرات، حتماً یکبار آنها را برای راویان بخوانید تا اگر نکاتی قابل حذف و اضافه باشد گوشزد نمایند.
از آنجا که خاطرات شهدا، در هر حد و مقیاسی، با ارزش هستند، این ارزشمندی را به فرد مصاحبه شونده منتقل کنید تا بیشتر تشویق و ترغیب شود.
اگر نمیتوانید به مصاحبه بروید میتوانید به مصاحبههای ضبط شده گوش بدهید ولی حتماً یکبار دیدار با خانواده شهید و مصاحبه شونده را در برنامه خود داشته باشید.
راویان معمولاً گزارش حادثه را روایت میکنند ولی شما باید خاطره بنویسید و خاطره شما همان گزارش حادثه است ولی با زبانی هنرمندانه و جذاب و سالم (از لحاظ دستوری)
هر ذهنی طبیعتاً سبک خاصی را میپسندد. شما پیرو سبک خودتان باشید هرچند هیئت داوران و شورای بررسی، سبک شما را نپسندند. سعی کنید به جای تقلید از سبک و سیاق دیگران، مؤلف باشید و آنچه را در ذهن و دل دارید با سادهترین روش بنویسید. بدون شک، تمام نوشتههای شما عزیزان، مجدداً ویرایش و بازنویسی خواهند شد، لذا نگران این نباشید که ممکن است غلطهای املائی و انشائی در نوشتههای شما وجود داشته باشد.👇
#آموزش
و حرف اول و آخر اینکه: از خود شهید برای بهتر شدن و واقعیتر شدن خاطرات او کمک بگیرید و مطمئن باشید که در خواب و بیداری شما را به سرمنزل مقصود خواهند رساند و قدر کار خود را بدانید چون مقام معظم رهبری فرمودند : «اهمیت و فضیلت زنده نگه داشتن نام و یاد شهدا کمتر از خود شهادت نیست.»
#روش
#مصاحبه
#آموزش
@shahid_ketabi
چگونگی تشکیل گروه #خاطره_نویسی
اول:
کسانی که فقط مصاحبه انجام میدهند و خلاصه آن را مینویسند.
دوم:
کسانی که علاوه بر مصاحبه، خاطرات را نگارش و ویرایش میکنند.
سوم:
نویسندگانی که با استفاده از منابع اول و دوم، خاطرات را تبدیل به داستان و رمان و نمایش و سناریو میکنند و یا آنها را برای چاپ آماده مینمایند.
طبیعتاً تعداد اعضای هر گروه به ترتیب کم میشود و در مورد سوم انگشتشمار میگردد و شاید در زمان ما هم زندگی نکنند. اگرچه گروه سوم، مهمترین کار را انجام میدهند و هدف ما این است که تمام همکاران به چنین قدرتی دست یابند ولی نقش گروههای اول و دوم هم بسیار حیاتی و تعیین کننده است. در اصل، اگر دو گروه نخست کارشان را خوب انجام ندهند، گروه سوم منابع خوب و معتبری در دسترس نخواهند داشت.
نکته دیگر اینکه گروه سوم بخاطر مهارتی که در نویسندگی دارند نیازی به آموزش ما ندارند ولی در هر حال نیاز به منابع غنی و صحیح خواهند داشت و این منابع را باید گروههای اول و دوم با طرح سؤالات مناسب تهیه کنند. البته اگر گروه دوم، با شرکت در کلاسهای نویسندگی و خاطرهنگاری و همچنین با تمرین مداوم، دارای مهارت کافی شوند میتوانند نقش مؤثرتری در تهیه مصاحبهها و تبدیل آنها به خاطره و داستان داشته باشند چون شخصاً مصاحبه را انجام دادهاند و حال و هوای مصاحبه را در یاد و خاطر دارند و به راحتی میتوانند حسگیری کنند و احساس خود و مصاحبه شونده را در نوشتههایشان القا کنند، در حالیکه گروه سوم ممکن است از چنین فضائی محروم باشد. البته گروه چهارمی هم در این طرح و برنامه نقش اساسی دارند که بعنوان «مرکز» عمل میکنند و کارهای تدارکاتی و ستادی و هماهنگی و بایگانی را بعهده دارند که البته باید آموزش کافی در مورد کار و مسئولیت خود دیده باشند.
دو هدفِ کاربردی
این برنامه دو هدف کاربردی را دنبال میکند:
۱- انجام مصاحبه
۲-خاطرهنویسی بر اساس مصاحبهها
هدف اول اصل است ولی اگر هدف دوم از آن منتج شود، پرثمر است. لذا مصاحبهگران باید طوری برنامهریزی کنند که از هر مصاحبۀ یکساعتی، حداقل ده خاطره کوچک و بزرگ بیرون بیاورند.
اگر مصاحبهگر قادر به نگارش و ویرایش نیست باید با وسائل صوتی مطمئن کل مصاحبه را ضبط کند و در شروع مصاحبه نکات مهم را شامل تاریخ، مکان، زمان، نام مصاحبه کننده و نام مصاحبه شونده و موضوع را بیان کند.
سپس همزمان با ضبط، نکات کلیدی مصاحبه را بنویسد و ضمن هدایت مصاحبه به مسیر دلخواه حداقل یک برگه در مورد کل مصاحبه پر کند و تحویل مرکز دهد.
این برگه باید شامل اطلاعات زیر باشد: شماره مصاحبه ، تاریخ ، مکان ، مصاحبه شونده ، همراهان ، موضوع مصاحبه، تعداد خاطرهها در این مصاحبه ، تاریخ تحویل ، تحویل گیرنده، و یک یا چند جمله درباره هر خاطره .
بر اساس این اطلاعات، گروه ویرایش و نگارش میتوانند امکان دستیابی سریع به منابع داشته باشند.
اما هدف مطلوب این است که مصاحبهگر پس از انجام مصاحبه خودش قدرت نگارش و ویرایش داشته باشد و خاطرات را از دل آن مصاحبه بیرون بکشد و کار خود را به دوش دیگران نگذارد.
#تیم_سازی
#مصاحبه
#آموزش
#روش
@shahid_ketabi
👇انواعهدفهایمعنویدرنگارشکتابشهدا👇
جمعآوری خاطرات دفاع مقدس میتواند اهداف زیر را پوشش دهد و هر کس ممکن است یک یا چند هدف زیر را در نظر داشته باشد:
روایت صحیح تاریخ ،
اثبات حقانیت دفاع مقدس،
ادای تکلیف ملی و دینی،
پیدا کردن سوژههای مناسب برای آفرینشهای ادبی و هنری،
بهرهمندی از عنایات و کرامات شهدا،
تسلای خاطر بازماندگان و همدلی با آنها، یارگیری برای نظام مقدس جمهوری اسلامی، رفع بیکاری و تنوع و تمرین،
عشق پاک و بیشائبه به فضلیتها و خوبیها
و... .
اینکار با هر کدام از هدفهای بالا انجام بگیرد (حتی اگر از سر بیکاری و تنوع و تمرین هم باشد) مفید و با ارزش است چون حوزه معرفت شهدا جزو مطهرات روحی است و هر کس با هر هدفی وارد این حوزه مطهر شود، روحش تحت تأثیر قرار خواهد گرفت و صعود از نردبان معرفت را آغاز خواهد کرد ولی هر کسی در این مصاحبهها همان چیزی را پیدا میکند که دنبال آن میگردد.
مثلاً اگر ده نفر (هر کدام با یکی از اهداف بالا) با یک نفر مصاحبه کنند قطعاً به ده نتیجه مختلف خواهند رسید.
هدفی که ما را وارد مصاحبه میکند، بسیاری از عوامل دیگر را نیز تعیین میکند. این هدف است که سؤالات را مطرح میسازد و تا گمگشته نهائی را نیابد دستبردار نیست. هر چه هدف کوچکتر باشد گمگشتههای کوچکتری دارد (یا اصلاً گمگشته ندارد.) ولی هر چه هدف بزرگتر و متعالیتر باشد به «گنجهای مخفی» مهمتری دست پیدا میکند و ارزش یافتههایش ماندگارتر و والاتر خواهد بود. به عبارت دیگر، شهدا با خداوند معامله کردند و خونبهای آنها خود حضرت حقتعالی است. کسی که با این هدف وارد مصاحبه میشود، بزرگترین گنج هستی را در لابلای آن خاطرات پیدا خواهد کرد و به اعتبار اینکه «چون که صد آمد نود هم پیش ماست» به اهداف دیگر هم دست مییازد. پس در انجام مصاحبهها، باید سعی کنیم هدف خود را آنقدر متعالی کنیم که به چیزی جز جلب رضایت خداوند و دوست شدن با او و اولیای او قانع نباشیم.
#آموزش
@shahid_ketabi
تقسیمبندی مصاحبهها (بر اساس محتوا و سبک)
۱- بر اساس محتوا
مصاحبهها با توجه به محتوا و ماهیت موضوع تقسیمبندیهای مختلفی دارند که مجال شرح و بسط آنها در این مقال نمیگنجد ولی برای آشنائی همکاران بطور اختصار میتوان به انواع زیر اشاره کرد: (با حذف کلمات تخصصی)
پرسش از افراد صاحبنظر دربارۀ مسائل علمی و تخصصی
پرسش از افراد برجسته دربارۀ مسائل غیر مرتبط با رشتههای آنها
پرسش از یک مسئول دربارۀ حوزۀ وظایف و عملکرد او (به منظور نقد عملکرد او و یا کسب اطلاعات بیشتر)
پرسش از مردم دربارۀ عملکرد یک مسئول یا سازمانی خاص
پرسش از افراد خاص و عام دربارۀ مسائل حال و آینده و گذشتۀ موضوعات مختلف یا یک موضوع خاص
پرسش از افراد خاص و عام دربارۀ زندگی و خاطرات شخصی خود آنها
پرسش از افراد خاص و عام دربارۀ زندگی و خاطرات شخصی دیگران
پرسش از افراد خاص و عام دربارۀ مسائل گذشتۀ یک موضوع و ماجرا
با توجه به هدفی که گروه خادمین شهدا دنبال میکند معمولاً سه روش آخر مناسبتر و کاربردیتر است.
۲- بر اساس سبک
سبک و شکل مصاحبهها نیز بر اساس اهداف و ذوق و سلیقۀ مصاحبهگر و مقتضیات زمان، به روشهای مختلف قابل تقسیم است (با حذف کلمات تخصصی) و بطور اختصار، به شرح زیر:
مصاحبه بر اساس سؤالات از قبل تنظیم شده
انجام مصاحبه از نقطۀ دلخواه مصاحبه شونده
انجام مصاحبه از نقطۀ دلخواه مصاحبهگر
شروع مصاحبه از اول ماجرا و ادامه تا آخر
شروع مصاحبه از آخر ماجرا و ادامه تا اول
شروع مصاحبه از مهمترین نقطۀ ماجرا و ادامه به اول و آخر.
انجام مصاحبه با اولین سؤال مرتبط (و یا غیر مرتبط) و تداوم آن با سؤالاتی که از جواب اول به دست میآید.
انجام مصاحبه با سؤالات غیرمرتبط و پراکنده در موضوعات مختلف به منظور دریافت پاسخهای کوتاه
انجام مصاحبه با سؤالات مرتبط به منظور دریافت پاسخهای تحلیلی و تشریحی
انجام مصاحبه با سؤالاتی که از قبل طراحی و به مصاحبه شونده ابلاغ شدهاست
در این حیطه نیز تمام سبکها مفید و مؤثرند و هر کدام با هدفی خاص تطابق دارند و در موارد خاصی نیز به کار گرفته می شوند.
#مصاحبه
#روش
#آموزش
@shahid_ketabi
#روشهای مختلف زندگینامهنویسی و خاطرهنگاری
۱- خاطرات پراکنده
بعضی وقتها، شما دنبال خاطرات پراکنده از زندگی یک شخص یا یک گروه هستید و مهم نیست که آن خاطرات با هم ارتباط داشته باشند ولی گاهی اوقات شما به دنبال بازسازی زندگی یک شهید هستید و باید در هر مصاحبه قطعههای گمشدۀ زندگی او را پیدا کنید و کنار هم بچینید تا کل داستان زندگی او (بصورت تقریبی) شکل بگیرد.
از آنجا که بسیاری از والدین شهدا نیز به شهدا پیوستهاند و در جوار رحمت الهی آرمیدهاند شاید به دست آوردن زندگی کامل یک شهید، دیگر ممکن نباشد ولی هنوز کسانی هستند که خاطرات پراکندهای از آن عزیزان در ذهن دارند. در چنین مواردی باید هر خاطرهای را ثبت و ضبط کرد و همان چیزی را که وجود دارد حفظ نمود.
۲- بازسازی و بازنویسی صحنههای یک عملیات
گاهی ممکن است شما با هدف بازسازی یک عملیات بزرگ یا یک عملیات شناسائی کوچک وارد عرصۀ تحقیق و مصاحبه شوید. قطعاً در این عملیاتها، افراد بسیاری نقش داشتهاند که خاطرات هرکدام از آنها قسمتی از کل ماجرا را تشکیل میدهد و تکمیل میکند، لذا باید طوری برنامهریزی کنید که قسمتهای تکراری، دوباره تکرار نشوند و با استفاده از سرنخها و کلیدهائی که در مصاحبههای قبلی بیان شدهاند، دنبال قسمتهای مورد نظر بگردید و سؤالات جدید را بر اساس آنها تنظیم نمائید و بدیهی است که در کار بازسازی عملیاتها ، یک نفر نمیتواند به هدف مطلوب برسد بلکه یک گروه بزرگ باید طی برنامههای سازماندهی شده، کارها و وظائف را تقسیم کند و اجرای هر قسمت را بعهده گروههای کوچکتر بگذارد.
مثلاً شما شنیدهاید که یک گروه از رزمندگان شهر شما در یک عملیات نفوذی شرکت داشته و حماسه آفریدهاند که بعضی از اعضای آن گروه شهید شدهاند و عدهای دیگر مجروح شده یا سالم برگشتهاند. شما باید با اعضای گروه خود مشورت و هدف نهائی را تعیین کنید و به سراغ اولین راوی بروید و هدف دقیق خود را با او در میان بگذارید. او در حد خود اطلاعاتی در مورد زمان، مکان، افراد، امکانات، محدودیتها و مشکلات آن عملیات را با شما در میان میگذارد و سرنخهای بسیاری به شما میدهد. پس از این باید طرح اولیۀ تحقیق یا داستان را بریزید و ببینید چه قطعههائی از آن داستان ناقص است یا تکمیل نشده و چه قطعههائی نیاز به مصاحبه مجدد دارند یا ندارند. بر این اساس هدف مصاحبههای بعدی نیز روشن میشود و شما هر بار به قسمتی از اطلاعات گمشده خود دست مییابید. پس از دریافت تمام اطلاعات، میتوانید شروع به بازسازی عملیات و بازنویسی خاطرهها کنید و البته باید چندین ماه روی این کار وقت بگذارید.
پس از اتمام داستان یا گزارش، اگر ممکن است تمام راویان را دعوت کنید و یکبار کل داستان یا گزارش یا خاطرهها را برای آنها بخوانید تا حذف و اضافههای احتمالی صورت گیرد و پس از این مرحله باید نوشته خود را به ویراستار بدهید تا مشکلات زبانی و دستوری و هنری آنرا حک و اصلاح نماید.
۳- بازسازی و بازنویسی زندگانی یک شهید یا ایثارگر
اما اگر میخواهید زندگانی یک شهید را بازسازی کنید باید به تمام موضوعاتی که به او مرتبط میشود دست پیدا کنید و هر بار، باید در جهت هدف مشخص و قطعههای گمشدهای که دنبالشان میگردید مصاحبه را پیش ببرید. در این خصوص، اگرچه اوج زندگی آن شهید، مرحله شهادت اوست ولی تمام اطلاعات مربوط به زندگی عادی او نیز مورد نیاز است که حتی ممکن است با زندگی و ازدواج پدر و مادر او و اجداد او نیز مرتبط باشد و خواب رؤیاهای صادقۀ پس از شهادت تاکنون را نیز در برگیرد. موضوعاتی که در این کتاب ذکر شده میتواند کلیدهای مناسبی برای بازسازی زندگی هر شهید گرامی باشد.
وقتی که مصاحبهای را شروع میکنید آنها به درستی نمیدانند که شما چه میخواهید و به دنبال چه میگردید، لذا ممکن است مطالب تکراری را برای شما بازگو کنند. شما باید مصاحبه را در جهتی که میخواهید پیش ببرید و با طرح سؤالاتی که از دل صحبتهای آنها بیرون میآورید به سمت خاطرات ناب بروید.
شما حتی اگر قصد دارید زندگینامۀ یک فرد زنده را روایت کنید و خود او یکی از منابع مصاحبه باشد نباید توقع داشته باشید که او همه چیز را (یکجا) در اختیار شما بگذارد بلکه این شما هستید که باید خاطرات و حرفهای او را بیرون بکشید و بنویسید. برای اینکار باید کل زندگی او را به قسمتهای کوچکتر تقسیم کرد (مثلاً سی قسمت) و در هر جلسه فقط یک موضوع را مورد تحقیق و مصاحبه قرار دهید.
#روش
#خاطره_نویسی
#آموزش
@shahid_ketabi
خاطرات و کرامات شهید عاملو
#روشهای مختلف زندگینامهنویسی و خاطرهنگاری ۱- خاطرات پراکنده بعضی وقتها، شما دنبال خاطرات پراکنده
۴- ثبت برجستهترین خاطرات شهید
بعضی وقتها ممکن است شما به جای پرداختن به زندگی یک شهید، مایل باشید که فقط خاطرههای آن شهید و شهدای دیگر را مثلاً فقط درباره نماز و پایبندی آنها به مسائل شرعی جمعآوری کنید و یا فقط خوابهائی که در رابطه با آنها دیده شده جمع نمائید. در هر صورت شما با تعیین هدف مشخص میتوانید بهتر و سریعتر به سر منزل مقصود برسید.
اگر چه تمام خاطرات مربوط به شهدا و ایثارگران باید جمعآوری شوند و هر کدام از خاطرهها به جای خود اهمیت دارند ولی روی چند موضوع باید بیشتر، وقت گذاشته شود: غیرت دینی، از خود گذشتگی (که البته با «از جان گذشتگی» تفاوت بسیار دارد)، ایمان قلبی به مبدأ و معاد، کرامات، ایمان به دفاع مقدس و اطاعت از ولایت.
اگر بیشتر موضوعات را «جسم» تلقی کنیم موارد بالا «روح» آنها هستند و مردم تشنه این نوع خاطراتند. اگر خاطرات عادی، آمیخته به این «روح» نشود از حلاوت و طراوت و ماندگاری و تأثیرگذاری برخوردار نخواهند بود در ضمن سندهای حقانیت رزمندگان جبهههای حق علیه باطل نیز در همین نوع خاطرات پنهان شده و گرد غربت میخورند.
نکته : «کلیدهای حل معمای شما»
معمولاً وقتی که درباره شهیدی صحبت میشود به ما میگویند: فلانی خیلی خوب بود، خیلی با محبت بود، خیلی ایثار و ازخودگذشتگی داشت، خیلی مقید به مسائل مذهبی بود و این نکات برای اکثریت شهدا مصداق دارد ولی شما باید روی کلمه «خیلی» حساس باشید. وقتی که مصاحبهشونده کلمۀ «خیلی» را به زبان میآورد مطمئناً خیلی خاطره و حرف درباره همان موضوع دارد. این «خیلیها» کلیدهای حل معمای شما هستند. بگذارید تمام این «خیلیها» را بگوید و شما یادداشت کنید. وقتی که حرفهای او تمام شد به سراغ آن «خیلی» اول بروید، چون او در ذهن خودش، آن «خیلیها» را ناخودآگاه اولویتبندی کرده است. سپس به سراغ «خیلیهای» بعد بروید. مثلاً او گفته که: فلانی خیلی مهربان بود شما بگویید: با والدینش چگونه بود؟ نگوئید یک یا چند نمونه مثال بزن چون ذهن طرف را برای بازیابی و بازسازی خاطرات، مشوش خواهید کرد. بعد از ذکر نمونه اول میتوانید بپرسید: نسبت به دوستان و غریبهها چگونه بود؟ حتی نسبت به حیوانات و گیاهان چگونه بود؟ مطمئناً این جویبار کوچک سؤالات ریز و دقیق، شما را به دریایی از معارف میرساند. فکر نکنید که فرد مصاحبه شونده، تمام خاطراتش را برای شما آماده و کلاسهبندی کرده و به محض تقاضا، در اختیارتان میگذارد. این شما هستید که باید از دل مصاحبه ، خاطرات را بیرون بکشید.
#روش
#مصاحبه
#خاطره
#آموزش
@shahid_ketabi
«از فردای پیروزی انقلاب تمام زندگی مهدی خلاصه شده بود در کتاب و کتاب و کتاب. خیلی به کتابهای شهید مطهری علاقه داشت. مخصوصاً وقتی بعد از شهادت ایشان امام گفت که من تمام آثار او را تأیید می کنم. البته بیشتر از تمام کتابها به قرآن علاقه داشت. دائم می دیدیم به هر دوست و آشنایی که می رسد کتابی به او هدیه می دهد، کتابهای مذهبی. یادم هست آن روزها دختر عمه اش در آمریکا درس می خواند. یک روز دیدم مهدی نشست و خیلی با حوصله نامه ای برای او نوشت و بعد یک جلد قرآن و یک جلد مفاتیح الجنان را با تعداد دیگری از کتب مذهبی همراه آن نامه بسته بندی کرد و برایش به آمریکا فرستاد. می دیدم که چقدر خوشحال است. به من می گفت: اگر یک چنین کتابهایی در آمریکا رواج پیدا کند، برای اسلام و انقلاب ما خیلی مفید است. پرسیدم: چطور مادرجان؟ گفت: اسلام دین فطرت و منطق است، دینی که خدای آن به قلم سوگند یادکرده خب مردم آمریکا هم فطرت دارند و انسان اند و اهل منطق. ما با قرآن و کتابهای مکتبی مان خیلی راحت می توانیم آنها را با اهداف انقلاب آشنا کنیم.»
شهید مهدی خندان به روایت مادر شهید
#نمونه_خاطره
#شهید
@shahid_ketabi
مقام معظم رهبری(حفظهالله) :
اینکه تصور بشود که هنر دفاع مقدس در جامعهی ما مخاطب ندارد، طالب ندارد، این هم خطای بزرگی است، از اشتباهات فاحش است؛ اگر کسی این را خیال کند. تحقیقاً پرمشتریترین آثار هنری بعد از انقلاب در زمینههای مختلف، آن آثار هنری است که مربوط به دفاع مقدس بود؛ چه در زمینهی فیلم و سینما، چه در زمینهی کتاب، خاطره، داستان.
۱۳۸۸/۰۶/۲۴
#آقا
#خاطره_نویسی
@shahid_ketabi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#خاطره «#شهید سید مجتبی علمدار» از یک شهید
و تشبیه زیبایش از شلمچه در مستند #روایت_فتح
#تلنگر
#عشق_من
@shahid_ketabi
مقدمه کتاب #خاطره_نویسی پیشرفته :
کسانی که تجربه زیادی دارند طبعاً خاطرات زیادی هم برای بیان کردن دارند. ولی چه عاملی باعث میشود تا این خاطرات بازگو نشود؟! و یا خوب شنیده نشود؟! چرا برخی افراد با این که در محل وقوع خاطره حضور نداشته و تنها شنونده بودهاند، هنگام روایت خاطرات دیگران، آنقدر جذاب این خاطرات را بیان میکنند که خود صاحب خاطره هم مجذوب میشود؟! و چرا خیلیها حوصله شنیدن خاطره را ندارند؟!
شاید دلیل این امر، بیتوجهی به اصول و تکنیکهایی است که میتواند خاطره را جذابتر ارایه کند. به عبارت بهتر برای روایت خاطرات به گونهای که مورد پسند و اقبال مخاطب قرار گیرد، باید روشهای متداول روایت مستقیم و ساده را در هم شکست و از تکنیکهای جذابنویسی بیشتر استفاده کرد تا خاطرات ارزشمند را کاربردی نمود.
به عبارت بهتر: خاطرهنویسی با گزارشنویسی یا نگارش سفرنامه فرق میکند.
ثبت خاطرات، اولین قدم است. در حالی که انتقال بهتر این خاطرات به گونهای که مورد اقبال عمومی قرار گیرد و بتواند در عرصههای مورد نیاز از آن استفاده بهینه نمود، وظیفه اصلی و هدف نهایی این فرآیند میباشد.
این کتاب سعی دارد تا با نگرش به تلاش بزرگان عرصه آموزش خاطرهنویسی، روشهای جدید و جذابتری برای ثبت خاطره ارایه کند تا در عرصه انتقال تجربیات و کاربردی کردن بیشتر خاطرات، قدم کوچکی بردارد.
الهی و ربی من لی غیرک
ابوالفضل درخشنده
سرشناسنامه #کتاب:
آموزش خاطرهنویسی پیشرفته/
مولف: ابوالفضل درخشنده
مشخصات نشر : تهران، حدیث قلم، ۱۳۹۵
#معرفی_کتاب
#آموزش
@shahid_ketabi
حضرت آیت الله خامنهای:
«این خاطرات، ثروت ملّی است؛ متعلّق به آن شخص خاطرهگو و راوی هم نیست، مال همه است؛ باید بگویند، باید بنویسند.» ۱۳۹۶/۰۳/۰۳
#آقا
#خاطره
@shahid_ketabi
راهنمای نوشتن خاطرات شهدا ( شماره 1 )
به منظور تسهیل در نوشتن خاطرات شهدا ، بویژه نگارش کتاب ، با در نظر گرفتن ابعاد مختلف زندگی شهید ، محورهای زیر تنظیم گردیده است تا محققین عزیز بتوانند با دقت کامل ، کلیه آثار و اطلاعات مربوط به شهدای گرانقدر و بزرگوار انقلاب اسلامی را در چارچوب تعریف شدهای جمعآوری کنند و حیات طیبه آنان را در معرض دید جامعه و آیندگان قرار دهند.
لذا از اقوام ، همرزمان ، دوستان شهدای مبارک اباد که خاطراتی از این این شهدای گرانقدر دارند ، در خواست می شود از این سئوالات در جهت دسته بندی مطالب وخاطرات خود بهره برداری نمایند !
الف- دوران رشد و شکلگیری شخصیت شهید (تولد ، کودکی ، نوجوانی):
1. شرایط زندگی خانوادگی
2. جزئیات قابل توجه در زمان تولد
3. مروری بر دوران کودکی و حوادث اتفاقیه
4. دوران جوانی
5. عوامل مؤثر در شکلگیری شخصیت شهید
6. روحیات و اخلاقیات
7. رفتار و برخوردهای اجتماعی
8. خاطرات هر مقطع
ب- دوران تحصیل
1. استعداد ، هوش و ذکاوت
2. نحوه طی دوران ابتدایی
3. نحوه طی دوران راهنمایی و دبیرستان
4. نحوه طی مراحل و مدارج تحصیلی بالاتر
5. جدیت در کسب علم
6. مسائل قابل توجه در طول مدت تحصیل
7. فعالیتهای علمی و هنری و...
8. آشنایی با تکالیف دینی و عمل به واجبات و ترک محرمات
9. روحیات و اخلاقیات
10. رفتار و برخوردهای اجتماعی
ج- اشتغال و ورود در صحنه اجتماع:
1. سوابق شغلی
2. خدمت سربازی
3. تشکیل خانواده
4. تقیدات مذهبی
5. رفتار و برخوردهای اجتماعی
6. کارهای خیر و عامالمنفعه
د- فعالیتهای سیاسی – مذهبی قبل از انقلاب:
1. آغاز فعالیت در مجامع و هیأتهای مذهبی
2. ارتباط با روحانیت و مسجد
3. مطالعات مذهبی
4. آشنایی و ارتباط با شخصیتهای شاخص انقلاب بویژه امام خمینی (ره)
5. فعالیت و همکاری با سازمانهای سیاسی- مذهبی
6. سوابق دستگیری و زندان توسط ساواک
ه- نقش شهید در پیروزی انقلاب
1. فعالیتهای فردی واجتماعی شاخص شهید
2. شرکت در تظاهرات علیه طاغوت
3. نشر و توزیع اعلامیههای حضرت امام (ره)
4. فعالیت در کمیته استقبال ، سوخترسانی ، حراست و انتظامات محلات و...
5. شرکت در بزرگداشت مراسم هفتم و چهلم شهدا
6. سوابق دستگیری و مورد ضرب و شتم قرار گرفتن
7. مباحثه با مخالفین و ناآگاهان
8. اعتصاب و تحصّن
و- فعالیتهای پس از پیروزی انقلاب :
1. حضور در صحنههای مختلف انقلاب
2. مقابله با ضد انقلاب
3. همکاری با کمیته انقلاب اسلامی
4. همکاری با جهاد سازندگی ، نهضت سوادآموزی و ...
5. همکاری با مسجد و بسیج اقتصادی ، بسیج مستضعفین
6. همکاری با انجمنهای اسلامی
ز- فعالیت در سپاه و بسیج:
1. دورههای آموزشی
2. نوع فعالیتها و وظایف محوله از آغاز پاسداری
3. کارهای شاخص و مؤثر شهید در مجموعه سپاه و بسیج
ح- نقش شهید در تداوم و ثبات و امنیت کشور:
1. مبارزه با خوانین و اشرار
2. گروهکهای کمونیستی
3. منافقین و لیبرالها
4. نقش شهید در جریانهای خاص ( ماجرای طبس ، نوزه ، آمل ، جاسوسخانه آمریکا و...)
ط- شهید و دفاع مقدس:
1. تجربیات و آموزشهای نظامی
2. حضور در عملیاتهای مختلف
3. حضور در خطهای پدافندی
4. سیر رشد و مسئولیت در جنگها
5. مجروحیتها و صدمات
6. نحوه شهادت
7. مزار شهید
8. یادبودها
ی- ارتباط با نهضتهای آزادیبخش اسلامی:
1. مأموریتها و سفرهای خارج کشور
2. تماس با گروههای اسلامی
3. نقش شهید (فرهنگی ، تبلیغی ، سیاسی ، آموزشی ، عملیاتی و فرماندهی)
ک- مدیریت و تدبیر:
1. روحیه خدمتگذاری و مشی مردمی
2. قاطعیت در تصمیمگیری
3. روحیه پیگیری و اصرار در انجام وظیفه
4. وقتشناسی
5. احساس مسئولیت شرعی و انقلابی در انجام وظایف(وجدان کار)
6. روحیه رشد دادن دیگران
7. قدرت سازماندهی
8. قدرت سخنوری
9. پایبندی به اصول سازمانی و تشکیلاتی
10. قدرت طراحی و ابتکار
11. نقش توکل در تصمیمگیری
12. مشورت با افراد
13. قدرت رهبری و فرماندهی
14. نظم و انضباط
ل- روحیه ایثار ، جهاد و شهادتطلبی:
1. فداکاری و رشادت در حفظ نظام
2. صبر و استقامت در راه خدا
3. گذشت و مردانگی
4. شجاعت و شهامت
م- ویژگیها و صفات اخلاقی:
1. حجب و حیا
2. عفت و پاکدامنی
3. شهامت در بیان حق
4. احترام به والدین
5. تواضع و فروتنی
6. غیرت دینی
7. حفظ حرمت دیگران و عفت کلام
8. سعه صدر
#آموزش
9. صفا، صمیمیت و گشادهرویی
10. رفتار با خانواده و توجه به فرزندان
11. امانتداری و حفظ اسرار
12. صداقت
13. پیشقدم در کار خیر ، الگو و سرمشق دیگران بودن
14. رعایت حقوق دیگران
15. وفای به عهد
16. بیتوجهی به دنیا و ذخاوت دنیوی
17. مناعت طبع
18. اخلاص در عمل
19. وقار و طمأنینه
20. معاشرت با دوستان
ن- اخلاق مدیریتی:
1. تبعیتپذیری و رعایت سلسله مراتب
2. برخورد با سخن چینان
3. اهتمام به معنویات پرسنل تحت امر
4. پرهیز از عجله و سستی
5. دوستی و محبت نسبت به پرسنل
6. وحدت و سازگاری
7. غفو و اغماض (عذرپذیری و عیب پوشی)
8. تشویق و تنبیه بجا
9. پرهیز از تجملگرایی و تشریفات زائد
10. انصاف و عدالت
11. رعایت موازین شرعی در بکارگیری افراد و سپردن مسئولیتها به اهل آن
#مصاحبه
#سوالات_مصاحبه
#آموزش
@shahid_ketabi