✅ شورای کتاب کودک برگزار می‌کند: 🔻داستان‌نویسی ویژه نوجوان ۱۳ الی ۱۶ سال ۱۰ جلسه آنلاین 🔻مدرس احمد اکبرپور نویسنده  متولد  ۹ مرداد ۱۳۴۹. به آثار ایشان در حوزه ادبیات کودک و نوجوان جوایز بسیاری تعلق گرفته است: - دریافت لوح شورای کتاب کودک و دیپلم افتخار IBBY برای کتاب امپراطور کلمات - نامزد جایزه آسترید لیندگرن ۲۰۲۳ از سوی شورای کتاب کودک به دلیل بهره بردن از دیدگاه‌های نو در روایت، خلق آثاری با توجه به تفکر انتقادی و خلاق، استفاده از فرم، تکنیک و شگردهای خاص، کلیشه گریزی و تجربه گرا بودن، توجه به ارزش‌های جهان شمول مانند صلح، دوستی، مدارا، دگرپذیری. 🔻سرفصل‌های دوره - ایده‌های بی‌پایان - عنوان داستان - فرق قصه و داستان - خلق شخصیت - فرق تیپ و شخصیت - پیرنگ یا روابط علت و معلولی داستان - فانتزی و فرق آن با افسانه - زمان و مکان - زبان در وجه طنز - تکنیک‌های طنز 🔻شروع دوره ۱۱ تیر ۱۴۰۳، دوشنبه‌ها ساعت ۱۱- ۱۳ 🔻ثبت نام تلفن ۶۶۴۰۸۰۷۴ شنبه - چهارشنبه ساعت ۹- ۱۶ و شماره وات سپ ۰۹۱۹۶۵۵۲۱۰۳ #شورای_کتاب_کودک #کمیته_آموزش #احمد_اکبرپور @shorayeketabekooda

🔴 فراخوان هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران (1403) 🔹مقالات علمی پژوهشی، پایان نامه‌های کارشناسی ارشد، رساله‌های دکترا، پژوهش بصری، کتاب (پژوهش‌های سینمایی چاپ‌شده در قالب کتاب)، طرح‌نامه، پروپوزال، اعم از چاپ‌شده در نشریات علمی پژوهشی یا دیگر نشریات علمی تخصصی مورد تایید، همچنین مقالات چاپ نشده آماده انتشار که در فاصله -زمانی اول مهر ماه ۱۴۰۱ تا بیستم مهرماه ۱۴۰۳ به نگارش یا انتشار درآمده باشند. 🔹دریافت فرم ثبت نام از نشانی https://apf.farhang.gov.ir امکان‌پذیر است. @cultureresearch _____________________ https://eitaa.com/jashnvareha

نگاهی به انیمیشن inside out 2(2024) در ادامه انیمیشن درون بیرون 1(inside out 1) شاهد تولید و پخش انیمیشن درون بیرون 2 (inside out 2) توسط شرکت پیکسار و والت دیزنی هستیم، که به کارگردانی کلسی من درسال 2024 به نمایش در آمده است . از حق نگذریم؛ چه قسمت اول آن در سال 2015 و چه قسمت دوم آن در سال 2024 ،خوش فکری تولید کنندگان خود را به نمایش می گذارد و اگر نگویم شاهکار، ولی یکی از زیباترین انیمیشن های محتوایی در زمینه مسائل روان شناسی و فیزیولوژی عاطفی و احساسی انسان را با نگاه غربی به نمایش می گذارد. در آخر خواهم گفت چرا نام غربی را بر آن می گذارم.( قبلا نقدی بر قسمت اول نگاشته شده است،که می توان در این زمینه به همان نقد نیز مراجعه نمود. ) این انیمیشن اگر در قسمت اول بر 5 عاطفه اصلی انسان شامل لذت (شادی)، غم، خشم (غضب)، نفرت و ترس می پرداخت، با رسیدن رایلی به سن بلوغ و پیچیده تر شدن شخصیت او عواطف و احساسات دیگری در او شکل می گیرد و نحوه شکل گیری و تغییرات روحی او را در غالب تصویری از درون او به نمایش می گذارد. عواطفی که در دوران بلوغ سر بر می آورند در انیمیشن شامل اضطراب،حسادت، خجالت، کسالت هویت او را پیچیده تر از گذشته کرده است. و از اینجا است که هویت شاکله خود را را کم کم از طریق ایجاد باورها و احساسات جدید می یابد. بحث شکل گیری هویت نیز حاصل تمام این خاطرات و باورها و احساسات مختلف می باشد که از مسائل اساسی در محتوای این انیمیشن است که در صورت هدایت درست نهایتا می تواند شکل دهنده یک شخصیت متعادل و هماهنگ در فرد می باشد. نوجوانی که با رسیدن به بلوغ دچار ویژگی دمدمی مزاجی بودن می شود و نحوه مواجهه با عواطف و احساسات فرد در این زمان بسیار زیبا به تصویر کشیده شده است و از این جهت نمایش آن برای نوجوانانی که در ابتدای دوران بلوغ می باشند؛ می تواند مفید و حتی جذاب باشد. این انیمیشن نه تنها نوجوان بلکه برای والدین نیز می تواند کشش و علاقه مندی ایجاد کند که حتی بعد از دیدن یکباره آن برای دانستن جزئیات بیشتری که شاید در طول انیمیشن از آن ها غافل بوده، مجدد و چندباره به تماشای آن بنشید. همانطور که برای نگارنده این متن اتفاق افتاد. مخصوصا اگر علاقه مند به نحوه عملکرد ذهن و ساختمان درون انسان باشیم می تواند جاذبه دوچندانی داشته باشد. اما آنچه آن را با عنوان غربی می نامم، عملکرد کنترل عواطف در آدمی می باشد که در انسان سلیم و طبق دیدگاه اسلام مسئولیت کنترل عواطف را عقل بر عهده دارد در حالیکه کنترل آن در ذهن رایلی به دست شادی می باشد و لذا انسان غربی برای مقابله با هر نوع رنجش، مشکل و غم به اسباب شادی زا مراجعه می کند تا از غم فاصله بگیرد و با تامین شادی ظاهری درد باطنی را درظاهر فراموش می کند ولی در عمق وجودش همچنان باقی خواهد ماند و روزی سر باز خواهد کرد. ولی در دیدگاه اسلام عقل کنترل کننده تمام این عواطف می باشد و حتی در کنترل شادی نیز دخیل بوده و باعث ایحاد اعتدال بین تمامی حواس و عواطف آدمی می شود. اگر چه این مسئله با وجود اهمیتی که دارد، خللی در تاثیر پذیری مثبت از انیمیشن ایجاد نخواهد کرد ولی لازم است برای نوجوانان این تفاوت در حد درک و فهم آنها بیان شود تا بتوان از یک انیمیشن خوش فکر و خوش ساخت استفاده مطلوب را برد. خوشبختانه در قسمت 2 این انیمیشن اثری از پرچم رنگین و رنگین کمانی ها که در قسمت اول نشانه هایی از آن وجود داشت را نمی بینیم و این باعث خرسندی است. در این انیمیشن افرادی با ملیت های مختلف درتیم هاکی که رایلی در آن بازی می کند وجود دارند و حتی یکی از دخترهای تیم دارای حجاب اسلامی است که بدون هیچ گونه سوگیری خاصی در محتوای آن، نکته جالبی در این انیمیشن می باشد. لذا این انیمیشن را برای فرزندانتان که دوران بولغ و نوجوانی به سر می برند می توانید نمایش دهید ولی از نکته مهم آن غافل نشوید. تحلیلگر: دکتر زینب نادری #خانه_تخصصی_هنر_و_ادبیات_کودک_سیب_نارنجی #انجمن_تخصصی_کودک_و_رسانه @sibenaghd

در این فضا می‌توانید کتاب‌ها و مقاله‌های مختلف ادبی را بخوانید. #کتابخانه_سیب_نارنجی https://eitaa.com/sibketab

⬅️ خوانش شعری تازه از مهدی مرادی به قلم حسین تولائی ریل‌های قهوه‌ای سلام! پس چرا نمی‌رسد قطار تیرماه؟ چشم من به راه من؛ بستنی‌فروش ایستگاه جهان این شعر بر عنصر احساس و عاطفه بنا شده است و هسته‌ی مرکزی آن را عاطفه‌ی اندوه و انتظار تشکیل می‌دهد. راوی شعر در شعری اینچنین کوتاه سه بار آه می‌کشد: تیرماه، راه، ایستگاه. استفاده از این کلمات هم‌قافیه علاوه بر ایجاد موسیقی، در خدمت جهان اندوهگین شعر هستند. از این منظر، این شعر مصداق موفقی است برای دیدگاه نیما درباره‌ی قافیه و جایگاه آن در شعر. نیما معتقد بود قافیه زنگ کلام است و نباید جنبه‌ی تزیینی و فقط کارکرد موسیقایی داشته باشد بلکه باید به کار شاعر و اندیشه‌ی شعر بیاید. مهدی مرادی روایت احساس و عاطفه‌ی اندوه و انتظار را در تصویری اجتماعی و واقعی از زندگی روزمره بازمی‌نمایاند. او ضربه‌ی نهایی و غافلگیرکننده را در سطر پایانی با نواختن قافیه‌ی ایستگاه به صدا در می‌آورد. بستنی‌فروش ایستگاه، تصویری واقعی و ساده از زندگی در جامعه است؛ جامعه با تمام شرایط اقتصادی- اجتماعی‌اش در همین سطر پایانی برجسته می‌شود. اگر این سطر پایانی نبود جهان شعر کامل نمی‌شد و در سطح احساس و عاطفه‌ای خالی تنزل پیدا می‌کرد اما این سطر درخشان عنصر اندیشه را برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که شاعر برای رسیدن به این سطر، تلاش و البته فکر کرده است. در همین راستا، از دیگر شگردهای موسیقایی و تصویری در این شعر می.توان به استفاده حساب‌شده از رنگ قهوه‌ای در سطر آغازین اشاره کرد. رنگ قهوه‌ای، رنگی تیره و کدر است و بیشتر می.تواند دلگرفتگی راوی و جهان اندوهگین این شعر را تداعی کند. از سوی دیگر در فاصله‌ی کمی از قطار نشسته است. حرف و صدای (قاف) در قهوه‌ای و قطار در ایجاد موسیقی درونی شعر نقش بازی می‌کنند. شاید اگر در ادامه‌ی ریل‌های قهوه‌ای، شاعر می‌گفت ریل‌های آهنی: ریل‌های قهوه‌ای ریل‌های آهنی سلام یا: ریل‌های قهوه‌ای سلام! ریل‌های آهنی! آن‌وقت کلمه و صدای (آه) نهفته در (آهنی) به شکل‌گیری بیشتر و عمیق‌تر تصویر فضای اندوه و انتظار کمک می‌کرد و در کنار سه (آه) دیگر می‌شد چهار (آه). ضمن اینکه تکرار آهی دیگر در این شعر علاوه بر عمق‌بخشیدن به کارکرد معنایی، کارکرد موسیقایی پررنگ‌تری نیز پیدا می‌کرد و به هنجارگریزی و آشنایی‌زدایی در زمینه برجسته‌سازی زبان کمک بیشتری می‌کرد. البته که این گفته فقط یک پیشنهاد است و این شعر به همین شکل هم آنقدر محکم و جاندار و زیباست که من از لحظه‌ی خواندنش ساعت‌هاست آن را زمزمه می‌کنم و به مهدی مرادی برای سرودن آن می‌گویم دمت گرم! #شعر #خانه_تخصصی_هنر_و_ادبیات_کودک #سیب_نارنجی @naghdine

💢 فراخوان هشتمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران منتشر شد 🔺 هشتمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران، در راستای نیل به فرهنگ و هویت ایرانی اسلامی با هدف کشف و معرفی استعداد‌های برتر نوجوان ایران در حوزه سینما، در دو بخش «طراحی داستان» و «فیلم سازی»، ۲۴ تا۲۹ شهریورماه ۱۴۰۳ برگزار می‌شود. 🔺 ثبت نام شرکت در هشتمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران از 2 تیرماه آغاز و تا 24 تیرماه ادامه دارد. ضروریست متقاضیان برای ثبت نام به نشانی https://yfo.icff.ir مراجعه کرده، در بخش ثبت نام، نسبت به تکمیل فرم اقدام کنند. #بنیاد_سینمایی_فارابی #المپیاد_فیلمسازی_نوجوانان #فراخوان

تفکر شهودی در کودکان و ضرورت بازگشت به کودکی. عبدالعظیم کریمی.

این بحث جذاب رو می‌تونید در آپارات ببینید: جشنواره ملی شعر کودک و نوجوان رضوی - سخنرانی دکتر زرین تاج واردی و دکتر سعید حسام پور https://eitaa.com/sibenaghd https://www.aparat.com/v/papi38z

لینک ورود به جلسه به صورت مجازی https://www.skyroom.online/ch/researchpl/ipla

نوجوانانی در دام مانگا را به مناسبت روز ادبیات کودک و نوجوان در خبر جنوب بخوانید: روزنامه خبر جنوب امروز : نسخه موبایل | نیازمندیهای خبر جنوب http://www.khabarads.ir/jonoob/JshauM.php?View=07-03.4.18-www.khabarAds.com.jpg

تجلّی عاشورا در شعر کودک و نوجوان (معصومه مرادی. استاد دانشگاه علمی کاربردی فارس) انجمن تخصصی کودک و رسانه این یادداشت را در نشانی زیر بخوانید: https://koodak.tv/13342/%d8%aa%d8%ac%d9%84%d9%91%db%8c-%d8%b9%d8%a7%d8%b4%d9%88%d8%b1%d8%a7-%d8%af%d8%b1-%d8%b4%d8%b9%d8%b1-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9-%d9%88-%d9%86%d9%88%d8%ac%d9%88%d8%a7%d9%86/

تجلی عاشورا در شعر کودک و نوجوان نویسنده: معصومه مرادی (استاد دانشگاه علمی کاربردی مرکز فارس. استاد دانشگاه هنر شیراز) ادبیات کودک در دوره ‎های مختلف، چه در چارچوب ادبیات عامیانه و چه رسمی، سهم مهمی در انتقال باورهای ملی و مذهبی به نسل‌های گوناگون داشته است. مفاهیم آیینی و مذهبی از مهم‎ترین مضمون‏هایی است که در قالب لالایی‎ها و ترانه‎های مناسبتی در همان دوران کودکی در گوش نوزادان و کودکان خوانده می‌شود و فطرت خداجوی آن‎ها را با کمک شعر، به امامان پیوند می‌زند. به عنوان مثال در لالایی زیر مفهوم ولایت‎پذیری به خوبی آمده است: لالالا لالا لالای رودم / امیر المومنین آقای رودم. و یا در چاووشی‎ خوانی ها کودکان با حضور در جمع بزرگسالان و بدرقه ی کاروان های مذهبی با شنیدن شعرهای مذهبی و فرستادن سلام و صلوات با این مفاهیم خو می‌گیرند: خداگواست به سر تا که ما چه ها داریم/ از آنکه میل سوی خانه خدا داریم دگر خیال مدینه اگر خدا خواهد/ سپس که آرزوی شاه نینوا داریم(شهری، ۴۵۳) تعزیه ها و پرده خوانی‌ها نیز با کمک گرفتن از موسیقی، لحن و صوت ، تصویر و نمایش نقشی موثر در خوگرفتن کودکان با مفاهیم دینی به ویژه داستان عاشورا دارند. باوجود غنی بودن ادبیات عامه از مفاهیم مذهبی به ویژه عاشورا، به دلایل مختلفی چون حضور پویانمایی‌ها، فیلم‌های سینمایی و دنباله‌دار، توسعه‌ی زندگی مدرن و شهری و … بسیاری از این آیین‌ها و یا مفاهیم در حال فراموش شدن هستند. با این حال عاشورا و مذهب در ادبیات کودک و نوجوان رسمی روز به روز حضوری پررنگ‎تر می‌یابد تا جایی که در کتاب‎های متعدد شعر و داستان کودک و نوجوان و حتی کتاب‎های غیر داستانی چون دایره المعارف‎ها و دانشنامه‎ها می‌توان این مفاهیم را دید. به نظر می‌رسد بسیاری از شعرهای کودک امروز با موضوع عاشورا، بیشتر سبک‎های عزاداری و حضور در مراسم سیدالشهدا را به تصویر می‌کشد و کمتر حامل آرمان این امام همام و ویژگی‎های شخصیتی اوست. به عنوان مثال در کتاب طبل بزرگ هیئت سروده خانم مهری ماهوتی می‌خوانیم: طبل بزرگ هیئت/صدا می‌ده دام دام/ همراه دام و دامش/ نوحه می‌خونه بابام تو کوچه ها می‌پیچه/ صدای سینه زن‎ها/ همه می‌گن حسین جان/ همراه طبل بابا (ماهوتی، ۱۳۹۸: ۱۰) پرداختن به داستان حضرت رقیه و دیگر کودکان عاشورایی به دلیل داشتن قهرمانان کودک، از دیگر مفاهیم موجود در شعر کودک است. منظومه عمه برم باباجون ببوسم و داستان یک دختر بی گوشواره از شاهین رهنما نمونه ای ازاین شعرهاست. در این منظومه ها که حالتی روایی و داستانی دارند، شاعر کوشیده است این واقعه تاریخی را با زبانی کودکانه به مخاطب عرضه کند: عمه ببین اونی که خیلی زشته/داره می‌گه بابا میون تشته/ ببین خودش پرده‌ی تشتو برداشت…/یعنی بابام فقط یه دونه سر داشت؟/پس تن و دست و پای بابا جون کو/دستای پر امید و مهربون کو/عمه برم باباجونو ببوسم؟/منتظره، برم اونو ببوسم؟/ببین چطور داره نگام می‌کنه!/هی داره با نگاش صدام می‌کنه/سلام بابا، منم رقیه جونت /دختر کوچیک شیرین زبونت (رهنما، ۱۳۹۰: ۲۲) منظومه دختری بی کرانه چو دریا و یک اسیر کوچک از افشین علا از دیگر نمونه های این نوع شعر است. این دسته از اشعار، از شاعرانگی به دورند و تنها روایتی ساده از گوشه های داستان کربلا هستند. استفاده از لالایی‎ ها برای انتقال مفاهیم دینی در دوره معاصر نیز رایج است. مصطفی رحماندوست در لالایی بلندی داستان رسالت پیامبر تا شهادت امام حسین را بیان کرده است: علی فرزند دیگر داشت/ جوانی کوه پیکر داشت/ همیشه حضرت عباس / به لب نام برادر داشت/ لالا نازک بدن لالا/ عصای دست من لالا/ گل پرپر حسینم کو؟/ گل سرخ و گل شب بو/ کنار رود و لب تشنه/ تمام غنچه‎های او/ لالالا غنچه‎ام لالا/ لالا لالا گل تنها/ حسین و اکبرم لالا/ علی اصغرم لالا/ کجایی عمه جان زینب/ سکینه دخترم لالا/ لالا لالا گل لاله/ نکن گریه نکن ناله این لالایی که به صورت موشن گرافی، انیمیشن و فایل صوتی نیز منتشر شده است، از لالایی‎های پرطرفدار عاشورایی است؛ با این حال در این شعر نیز تنها توصیفی از قهرمانان کربلا اتفاق افتاده است. معدودی از شعرهای عاشورایی کودک و نوجوان را می‌توان یافت که در کنار توصیف رویداد کربلا، کوشیده اند مفاهیم قهرمان پروری و الگو سازی را در شعر به مخاطب القا کنند: کودکی شور خدا در سر/ با صدایی گرم و روشن/ گفت اینک من/ یاوری دیگر/ آسمان مات و زمین حیران/ چشم‎ ها از یکدگر پرسان:/ کودک و میدان؟ کار کودک خنده و بازی‎ست/ در دل این کودک اما شوق جانبازی ست./…..

می‌خروشید و رجز می‌خواند:/ این منم تیر شهابی روشن و شب‎سوز/ بر سپاه تیرگی پیروز/ سرورم خورشید خورشید جهان افروز/ برق تیغ آبدار من/ آتشی در خرمن دشمن/….خواند و آنگه سوی دشمن راند/ گفت و همچون شیرمردان رفت/ و زمین و آسمان دیدند/ کودکی تنها به میدان رفت/ تا کنون در هرکجا پیران/ کودکان را درس می‌دادند/ اینک این کودک/ در دل میدان به مردان درس می‌آموخت….(امین پور،۱۳۷۳) قیصر امین پور در این منظومه که متاثر از منظومه آرش کمانگیر سیاوش کسرایی است، با زبان و لحنی حماسی، داستان دلاوری کودکی کربلایی را در دفاع از حق و حقیقت به تصویر کشیده است و با استفاده از واژه های تیر تیزرو و تداعی آرش شواتیر و همراهی اسطوره های ملی مذهبی، آن‌ها را تبدیل به الگوی پهلوانی کودکان کرده است که این امر به تقویت هویت ملی و دینی کودک و نوجوان کمک بسیاری می‌کند. پیروی از قهرمانان کودک عاشورا در شعرهای ظلم ستیز سال‎های اخیر نیز دیده می‌شود. یکی از مهم‎ترین موضوع های مرتبط با این پهلوان سازی ها، توجه به قدس و کودکان غزه است: پرچم از دوش ما نمی افتد، ما همه بچه های میدانیم/ با بدی‎ها همیشه در پیکار/ با گل نور دوست می‌مانیم/ پرچم از دوش ما نمی افتد/ متحد ایستاده یک رنگیم/ در دفاعی بزرگ پیروزیم/ آریو برزنیم می‌جنگیم/ دشمن ما اگرچه می‌ترسد/ ترس در قلب ما ندارد راه/ وارث سید شهیدانیم/ مثل قاسم شبیه عبدالله/ عاقبت در سپاه سبز ظهور/ قدس را می‌کنیم ما آزاد/ با تلاش شبانه روزی‎‏مان/ می‌شود کل این زمین آباد(مرادی، ۱۴۰۲: ۲۱ـ۲۰) پیوند عاشورا با شعرهای جنگ تحمیلی ایران و عراق نمونه‎ای دیگر از تجلی عاشورا در شعر کودک است. حمید هنرجو در شعر زیر که به توصیف معلم جانبازش پرداخته است ایثار به شیوه کربلاییان را در شعر آورده است: آن روزهای سبز/ بالی زد و پرید/ آن سال‎ها گذشت/ اما نگاه کن/ انشای من هنوز / درباره تو است/ فهمیده ام چرا/ پاهایت ای عزیز/ از پیکرت جداست/ من خواب دیده‎ام/ پاهای زخمی‌ات/ در راه کربلاست(هنرجو، ۱۳۹۰: ۷۶) علوی فرد نیز در شعر زیر که به صورت نامه پدری رزمنده به خانواده‎اش سروده شده است، با ستایش قهرمانان جنگ، آن‎ها را پیروان مسیر کربلا و نویدبخشان ظهور معرفی می‌کند: یک روز پدر به جبهه ها رفت/ دیگر اثری از او نیامد/صد بار از او خبر گرفتیم/ اما خبری از او نیامد/ جز نامه‌ی آخرش که با ماست/ از باغ دلش گلی نچیدیم/ بگذار خود پدر بگوید/ حالا که به نامه‌اش رسیدیم/ در نامه نوشته چون همیشه/ اینجا همه چی به خیر و خوبی‎ست/ احوال مرا اگر بخواهید/ یگ ذره ملال بین ما نیست/ ما منتظر شروع حمله/ ما منتظر طلوع نوریم/ نزدیک بهشت کربلاییم/ از روی شما اگرچه دوریم/ یحیای مرا بگو که جمعه/ نزدیک‎ترین نشانی توست/ این نامه آخر من اما/ برنامه ی زندگانی توست/ حالا که پدر کنار ما نیست/ برنامه ی زندگانی اینجاست/ ما منتظر طلوع نوریم/ نوری که همیشه در دل ماست.(علوی‌فرد، ۱۳۸۹: ۴) با وجود توجه شاعران به موضوع کربلا، عدم استفاده از این واقعه برای تبدیل آن به الگوی عملی زندگی کودکان و نوجوانان به خوبی مشهود است. شایسته است که شاعران کودک، با توجه به ظرفیت‎های بزرگ این واقعه بلند و ماندگار تاریخی، در شرایط کنونی که فرهنگ وارداتی در حال هضم کردن و بلعیدن فرهنگ غنی ایران اسلامی است، بکوشند با مطالعه در داستان عاشورا و یافتن ویژگی های منحصر به فرد و ستودنی شخصیت های آن و نیز توجه به حضور اقشار مختلف جامعه از کودک تا کهنسال،از سفید پوست تا رنگین پوست و برده و آزاد در این میدان، این حقیقت را در ذهن گریزپای نسل زد و آلفا ایجاد کنند که در تمام تاریخ و با هر شرایطی می‌توان قهرمان زندگی خود بود و با همین قهرمانی در ساحت‎های کوچک و بزرگ زندگی به قهرمانی ملی مذهبی تبدیل شد که می‌تواند تاریخ و هویت ایران را شکل دهد و درخت تناور عزت و استواری ایران و اسلام را آبیاری کند. منابع امین‌پور، قیصر(۱۳۷۳)، ظهر روز دهم. تهران: سروش. رهنما، شاهین(۱۳۹۰). عمه برم بابا جونو ببوسم. تهران: منادی تربیت. شهریف جعفر، تهران قدیم. جلد ۳ علوی فرد، یحیی(۱۳۸۹)، خداکند همیشه جنگ باشد، قم : عمو علوی. ماهوتی، مهری(۱۳۹۸)، طبل بزرگ هیئت، مشهد: به نشر. مرادی، معصومه(۱۴۰۲)، خنده‎های زیتونی، تهران: صریر. هنرجو، حمید(۱۳۹۰). کاشکی مال من بود بالت، تهران: تجلی. #عاشورا https://eitaa.com/moradimasoome https://eitaa.com/sibenaghd

جایگاه تربیتی شعر عاشورایی معصومه مرادی خبر جوان http://www.javann.ir/ شعر همواره یکی از بستر‌های انتقال مفاهیم بلند در میان نسل‌های مختلف بوده است. شاعران با توجه به قابلیت زبان شعر برای جلب مخاطب در مراسم مختلف، چون سور و عزا، نمایش و پرده‏خوانی، کار، بازی، دعا و نیایش کوشیده‎اند از این هنر دیرینه استفاده کنند. یکی از مضامینی که با افت‌وخیز‌های فراوان در دوره‎های تاریخی مورد توجه شاعران بوده است، حماسه حسینی است. شاعران با گرایش‌های مختلف مذهبی در فرقه‌ها و نحله‌های اهل سنت و شیعه، از دیرباز تاکنون شخصیت‎های عاشورایی را ستوده‎ و دشمنان امام حسین (ع) را نکوهیده‎اند. پیشینه این نوع شعر در زبان عربی به قبل از واقعه عاشورا و به لالایی‎های حضرت زهرا (س) و واگویه‎های حضرت رسول (ص) و امیرالمؤمنین (ع) می‌رسد. در زبان فارسی نیز این مفهوم به طور ویژه از قرن چهارم هجری و در اشعار کسایی به ویژه در مقتل منظومش به چشم می‎خورد و از دوره صفویه به موضوعی اصلی در شعر فارسی تبدیل شده است. حضور قشر‌های گوناگون اعم از کودک، نوجوان، جوان، پیر، زن و مرد و نقش‎های مختلفی که شخصیت‎های متفاوت در آن پذیرفته‎اند نیز فضای عاطفی در لشکر و کاروان اباعبدالله (ع) این رویداد تاریخی تربیتی را به موضوعی مناسب شعر تبدیل کرده است. شاعران با پرداختن به این موضوع علاوه بر ادای دین به ساحت امام حسین (ع) کوشیده‌اند این واقعه را زنده نگه دارند و در حفظ آن بکوشند و از گرده‎ کلمات برای اثرگذاری عاطفی و تربیتی بر مخاطب بار بکشند. شاعران کودک و نوجوان نیز در کنار سایر گونه‎های شعر فارسی در دوره‎های مختلف حیات کوتاه خود، به ویژه پس از انقلاب و در دهه‌های نخستین، متأثر از ادبیات بزرگسالانه به این مضمون توجه داشته‏اند، اما شیوه‌های پرداختن به این موضوع در این نوع ادبی بیشتر عاطفه‎مند بوده و به دنیای کودکی شاعر برمی‌گردد. شاعران جوان‎تر در سال‎های اخیر در شعر‌های کودک و نوجوان‌شان در کنار بیان عشق و محبت بچه‌ها و خانواده‎های آنان به امام حسین (ع) و فرزندانش کوشیده‎اند در کنار روایت داستانی عاشورا در شعر به مراسم و آیین‎های عزاداری و نقش کودکان در آن‌ها به طور ویژه توجه کنند تا جایی که حضور در هیئت، شستن ظرف‎ها، پخش کردن چای و آب و کمک به بزرگ‌ترها، زنجیرزنی و سینه‌زنی تبدیل به موضوعی پرتکرار در این دوره شده است، با این حال عاشورا رویدادی جریان‎ساز و تربیتی است و از این ظرفیت عظیم در شعر کودک و نوجوان آنچنان که شایسته است و متناسب با دوره کودکی که دوره تقلید و الگوپذیری است و دوره نوجوانی که دوره قهرمان‎پروری است، استفاده نشده است. غفلت از پرداختن به قهرمان‏ها و الگوهایی، چون قاسم، عون، جعفر و عبدالله و دختران امام حسین (ع) که در حوزه‎های مختلف فرمانبرداری، ادب، شجاعت و رادمردی، مهر و عطوفت و مسئولیت‎پذیری با توجه به هم‌سالی‌شان با مخاطبان کودک و نوجوان می‌توانند الگویی رفتاری و مناسب باشند، باعث می‌شود کودک و نوجوان برای ارضای نیاز‌های قهرمانی خود به الگو‌های نوظهور بیگانه، چون قهرمانان بسیاری از انیمیشن‎های دیزنی روی بیاورند و روز‌به‌روز از هویت اصیل خود دور شود. در کنار توجه به قهرمان‌های عاشورا، شاعران کودک و نوجوان می‎توانند با استفاده از شخصیت‎های محبوب این گروه سنی در شعرهای‌شان که رفتاری همسو با شخصیت‌های عاشورایی دارند، چون پدر، مادر و مربی به صورت غیرمستقیم زمینه الگوپذیری از این بزرگواران را در این گروه سنی فراهم کنند. قناعت و شکیبایی، امید و پویایی، ایثار و مهربانی و عشق و مهرورزی از مهم‏ترین مسائل تربیتی است که می‌تواند در قالب شعر و با توجه به روانشناسی مخاطب در سنین مختلف کودکی و نوجوانی در بستر شعر عاشورایی به کودک و نوجوان ارائه شود. روایت سطحی عاشورا اگرچه در حفظ و نشر این رویداد اثرگذار است، اما غفلت از ابعاد مختلف تربیتی در عرصه‌های فطری، شخصیتی، اجتماعی، خانوادگی و سیاسی، فرصت‌سوزی بزرگی است که این روز‌ها در ادبیات کودک به ویژه شعر، نمود ویژه‏ای دارد. *شاعر و استاد دانشگاه