#بخش_اول: مفهوم شناسیِ "توسعه"
🔰توسعه [Development] لُغتا به معنای فراخی و گشادگی است. اما این واژه معنای اصطلاحیِ خاصی دارد که با معنای لغویِ آن تفاوتی جدّی دارد. توسعه در #معنای_اصطلاحی؛ معادلِ صرفِ آبادانی و بهبودِ وضعِ زندگیِ معیشتی و رفاه زندگی نیست؛ زیرا تلاش برای آبادانی و بهبودِ وضع معاش همواره بصورت معقول و مشروع بوده است. آنچه در سال های پس از #جنگ_جهانی_دوم و دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی تحتِ عنوانِ #توسعه به طور جدّی مطرح گردید، در واقع به معنای #بسط_مدرنیزاسیون به جهانِ غیرغربی و در میانِ مللِ آسیایی و آفریقایی بود.
🔰بنابراین؛ هنگام بحث از توسعه، به جای توجه به معنای لغوی و ظاهری آن، باید به #مبادی و #غایاتی که این مفهوم از آن سخن می گوید توجه کرد و دریافت که "در باطنِ #مدل_های_توسعه_رایج_غربی، بسطِ چه صورتی از زندگی و کدام #مدل_اقتصادی_اجتماعی نهفته است؟"
🔰جوهر و جانِ آنچه "توسعه" نامیده می شود: #افزایش_سریع_تولید_ناخالص_داخلی و #تراکم_سرمایه است؛ یعنی توسعه در اساسِ خود با دو ویژگیِ #گسترش_تکنولوژی_مدرن و #انباشت_تراکم_سرمایه تعریف می شود، که هر دو از ویژگی های اصلیِ #نظام_سرمایه_سالاری است.
🔰 از اینرو باید گفت: برخلاف آنچه عده ای می پندارند؛ توسعه، عبارت از مجموعه ای از برنامه های مدون برای رفاه و آبادانی نیست. در هر #مدل_توسعه یک هسته ی مرکزی و #بینش_تئوریک وجود دارد. #توسعه_غربی؛ عبارت از ایجادِ دگرگونی های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به منظورِ #تحکیم و یا #بسطِ پایه های مُدلِ زندگیِ مدرن و مبتنی بر اقتصاد بورژوایی است. این نوع توسعه؛ علاوه بر اینکه #عدالت_محور نیست، موجب #فقر، #تبعیض، #اختلاف_طبقاتی و #بحران خواهد شد. همانگونه که مشاهده می کنیم هم در کشورهای #متروپلِ مدرن و هم در جوامعِ دیگر چنین شده است.
پ.ن: پیرامونِ #مدل_های_توسعه نیز سخن خواهیم گفت.
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari
#بخش_ششم: "توسعه"، تشدید کننده ی فاصله های طبقاتی
🔰میل به #عدالتخواهی، گرایشی فطری در نهاد آدمی است که ریشه در فطرتِ روحانی انسان دارد. هر انسان سالم و آشنا با تمامیت انسانی خود، طبعا #عدالتخواه است و به گونه ای اجمالی تصوری ارتکازی از عدالت دارد؛ زیرا که نظامِ حاکم بر هستی، عادلانه و روحانی است و نهاد آدمی با سرچشمه های معنوی و روحانیِ عالَم به گونه ای طبیعی مرتبط است. در خصوصِ #نظام_های_اقتصادی_اجتماعی نیز وضع تا حدودی به همین گونه است. برخی نظام ها مبتنی بر بنیان های معنوی و رویکردهای عادلانه شکل گرفته و می گیرند و برخی دیگر مبتنی بر بُعدِ از #حق و #عدالت. از اینرو #توسعه به معنای غربیِ آن، همانگونه که سابقا گفتیم؛ اساسا ذاتِ آن مبتنیِ بر نابرابری و اختلاف طبقاتی و نفیِ آزادیِ حقیقی است.
🔰برنامه های #تعدیل_ساختاری یکی از الگوها و سیاستگذاری های رایج برای تحققِ #توسعه_یافتگی در جوامع و اقتصادهای ماقبلِ مدرن یا نیمه مدرن است. آمار نشان می دهند؛ اجرای این برنامه ها که موردِ نظرِ #نئوکلاسیک_های_غربی است، نتیجه ای جُز #تشدید_فقر و #اختلاف_طبقاتی در پی نداشته است. اجمالا نمونه هایی ذکر می گردد که بدین قرار است:
🔰"جنوب، گرفتار بحران است. در کشورهای در حالِ توسعه حدودا ۱۳ تا ۱۸ میلیون نفر، عمدتا کودکان، هر ساله از گرسنگی و فقر می میرند؛ یعنی ۴۰۰۰۰ نفر در روز یا ۱۷۰۰ نفر در هر ساعت. تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد از گرسنگی به دلیل پیشامدهای اضطراری است، بیشترین میزان گرسنگی ۸۵ تا ۹۰ درصد زاده ی #فقر است." در گزارشِ #جیمز_گوستاو_اسبت؛ رئیسِ انستیتوی منابعِ جهانی آمده است: " غیر از شرق آسیا و بعضی مناطق در جنوب آسیا، تجربه ی اکثر کشورهای جنوب، رکود یا کاهش آشکار رشد، تشدید فقر و افزایش نابرابری میان و درون کشورها را نشان می دهد. در حالیکه #درآمد_سرانه در جنوب ثابت ماند، در کشورهای شمال در دهه ی ۱۹۸۰ سالانه ۲/۴ درصد افزایش یافت. به همین دلیل شکافِ سطح زندگی میان شمال و جنوب بیشتر شده است."
🔰در گزارشِ #برنامه_توسعه_سازمان_ملل [UNDP] ذکر شده که؛ توزیعِ جهانیِ درآمد به گونه ایست که نگران کننده به نظر می رسد. ۷۷ درصدِ جمعیت جهان فقط ۱۵ درصدِ درآمدِ جهان را دارند." همچنین مناطقی که برنامه های #تعدیل_ساختاریِ گسترده تری داشته اند، صدماتِ بیشتری داشته اند. [آمریکای لاتین و افریقا] به ادعای #ریچارد_وب، رییسِ پیشینِ بانک مرکزی پرو، این سیاست های تعدیل ساختاری، کشور را دچارِ یک رشته دور باطل کرده است؛ یعنی به ازای بهبودِ ناچیز در وضعیتِ مالی و تراز پرداخت ها، بهای سنگینی به صورت تورم بالا، رکود و فرسایش بنیانِ سیاسی پرداخت می گردد." همچنین "بر اساس یک بررسی در خصوصِ #سیاست_تعدیل_ساختاری در زامبیا، مصرفِ مواد غذایی کاهش یافته است. و موارد و آمارهای بسیار زیادِ دیگر که وجود دارد."
🔰بنابراین؛ تحقق #عدالت_اجتماعی و کاهش یا رفعِ بحرانِ منازعات و فاصله های حاد طبقاتی از طریق گام نهادن در مسیرِ تفکر پارسایانه، #خودآگاهی_انتقادی نسبت به مدرنیته و تشبّه به آن و سلوک در طریقِ تقوای معنوی و قرار گرفتن در مدارِ #قُرب به خداوند ممکن است، و مُدل های شبه سوسیالیستی، شبه لیبرال، نئولیبرال و... علاوه بر اینکه کمک به بهبودِ وضع توده مردم نمی کند بلکه بر تشدیدِ فقر و اختلاف طبقاتی و بی عدالتی می افزاید.
💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇
🆔️ @taammolatenazari