✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️#امام_علی (علیه السلام) در خطبه ۱۵۷ نهج البلاغه برای تشويق مردم به «انجام نیکیها» و «ترک بدیها» چه می فرمايد؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در خطبه ۱۵۷ #نهج_البلاغه در ادامه کلامی که درباره اهمیّت #تقوا و فراهم کردن #توشه برای #آخرت فرموده، براى ترغيب و تشويق مردم به #خيرات و #نيكی ها و پرهيز از #بدى ها از دو منطق مؤثر بهره مى گيرد. نخست مى فرمايد: «عِبَادَ اللهِ، إِنَّهُ لَيْسَ لِمَا وَعَدَ اللهُ مِنَ الْخَيْرِ مَتْرَكٌ، وَ لَا فِيمَا نَهَى عَنْهُ مِنَ الشَّرِّ مَرْغَبٌ» (اى بندگان خدا! آنچه را خداوند #وعده_نيك بر آن داده است، جاى ترك نيست، و آنچه را از #بدیها نهى كرده قابل دوست داشتن نمى باشد!).
🔹اشاره به اينكه آن كس كه #امر و #نهى كرده و وعده #پاداش و #كيفر داده يك فرد عادى نيست كه جاى گفتگو و ترديد در آن باشد؛ #خداوندِقادرقهار چنين فرموده است.
و در تعبير دوّم مى فرمايد: «عِبَادَ اللهِ، احْذَرُوا يَوْماً تُفْحَصُ فِيهِ الْأَعْمَالُ، وَ يَكْثُرُ فِيهِ الزِّلْزَالُ، وَ تَشِيبُ [۱] فِيهِ الْأَطْفَالُ» (اى بندگان خدا! از روزى كه #اعمال بررسى دقيق مى شود، بر #حذر باشيد؛ روزى كه تزلزل و #اضطراب در آن بسيار است و كودكان در آن پير مى شوند).
🔹در آن روز، تمام #اعمال، هر چند ظاهراً كوچك و #ناچيز باشد، با دقت و #سختگيرى بررسى خواهد شد؛ همان گونه كه #قرآن_مجيد مى فرمايد: «يَا بُنَىَّ إِنَّهَا إِنْ تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِى صَخْرَةٍ أَوْ فِى السَّمَاوَاتِ أَوْ فِى الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللهُ إِنَّ اللهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ» (اگر به اندازه سنگينى #دانه_خردلى [كار نيك يا بد] باشد و در دل سنگى يا در [گوشه اى از] آسمان ها و زمين قرار گيرد خداوند آن را [در قيامت براى #حساب] مى آورد؛ خداوند دقيق و آگاه است).
🔹و منظور از فزونى زلزله در آن روز، تزلزل افكار و لرزيدن دلها از هول محشر و وحشت از نتيجه #اعمال است. درست است كه در پايان اين جهان، #زلزله به معناى حقيقى، تمام جهان را به لرزه در مى آورد و همه چيز زير و رو مى شود، ولى آنچه در بالا آمده مربوط به #صحنه_محشر است كه در آنجا زلزله به معناى حقيقى آن وجود دارد؛ بلكه هر چه هست اضطراب است و وحشت و تزلزل خاطرها. تعبير به «تَشِيبُ فِيهِ الْأَطْفَالُ» كنايه از #شدّت و عمق وحشت آن صحنه است كه در تعبيرات روزمرّه نيز به كار مى رود.
🔹مى گوييم حادثه به اندازه اى سنگين است كه انسان را پير مى كند؛ همان گونه كه در «قرآن مجيد» مى فرمايد: «فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِنْ كَفَرْتُمْ يَوْماً يَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِيباً» [۱] (اگر كافر شويد، چگونه خود را [از عذاب الهى] بر كنار مى داريد، در آن روز كه #كودكان را #پير مى كند؟!). بعضى چنين پنداشته اند كه پير شدن اطفال در آنجا به معناى حقيقى آن است، نه معناى كنايى، ولى اين احتمال بسيار بعيد است؛ زيرا در آن روز طفلى كه محكوم به مجازات الهى باشد و بر اثر وحشت گرفتار پيرى زودرس شود، وجود ندارد. [۴]
پی نوشت:
[۱] «تشيب» از ماده «شيب» (بر وزن عيب) در اصل به معناى سفيد شدن مو است و معمولا به پيرى اطلاق مى شود و «شيب» (بر وزن سيب) جمع «اَشْيَب» به معناى پيران يا سپيدمويان است در مقابل «شباب» و «شبيبة» كه به معناى جوانى است.
[۲] سوره لقمان، آيه ۱۶
[۳] سوره مزّمّل، آيه ۱۷
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۶، ص ۱۷۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تقوا #اعمال #آخرت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️فلسفه «امتحان» و «آزمودن» انسان ها چيست؟
🔸خداوند متعال #انسانها را آفريده و آنها را به سوی #كمال_وجودیشان هدايت كرده است. انسان ضمن برخورداری از اين هدايت عمومی، از #هدايتخاصديگری نيز بهره میبرد. هدايت خاص انسان، با #جعل_قوانين تحقق میيابد، تا او با اختيار و اراده خود #راه_كمال را پيموده و از اين رهگذر، #امتحان خود را پس داده، #قوای_بالقوه خود را به فعليت، و كمال های مكنون خود را به منصه ظهور برساند، و به جايگاه نهايی لايق خود، سعادت ابدی يا شقاوت دائمی، شكر يا ناسپاسی، پيروزی يا شكست برسد. #قرآن_كريم در برخی آياتی كه از نمونه ها و مصاديق #امتحان سخن به ميان آورده، به جزييات #فلسفه_امتحان نيز اشاره كرده، كه در ادامه به آنها میپردازیم.
💠توبه و بازگشت به حق
🔹خداوند برخی بندگان را با #شادیها و #غمها و #بدیها و #نيكیها آزموده، تا اندرز گرفته #توبه كنند، و به حق بازگردند: «وَ بَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ؛ [اعراف، ۱۶۸] و آنها را به نيكيها و بدیها #آزموديم، شايد بازگردند».
💠خالص كردن مومنان و نابودی كافران
🔹خداوند در گذر زمان و به تدريج با آزمونها #اهل_ايمان را از شائبه های كفر و نفاق و... دور ساخته، و #ايمان آنها را خالص ميگرداند و #كافران را كه كفر و شرك آنها را فرا گرفته به محق و نابودی ميكشاند: «وَ لِيُمَحِّصَ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَمْحَقَ الْكَافِرِينَ؛ [آل عمران، ۱۴۱] و تا خداوند #افراد_باايمان را خالص گرداند (و ورزيده شوند) و #كافران را تدريجا نابود سازد».
💠ظاهر ساختن باطن انسانها و جداسازی انسانهای پاك از خبيث
🔹#امتحان برای ظاهر کردن سريره های انسانها، و پيدا شدن #اخلاص يا #نفاق آنان است: «...وَ لِيَبْتَلِيَ اللهُ مَا فِی صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ مَا فِی قُلُوبِكُمْ...؛ [آل عمران، ۱۵۴] ...و اينها برای اين است كه خداوند آنچه در سينه شما پنهان است #بيازمايد، و آنچه در دلهای شما (از ايمان) میباشد خالص گرداند...». بنابراين خداوند براساس سنت #امتحان، پاكان را از افراد خبيث و پليد جدا میسازد: «...حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ...؛ [آل عمران، ۱۷۹] ...تا آنكه #ناپاك را از #پاك جدا سازد...».
💠شناخته شدن نيكوكارتران
🔹خدای سبحان آسمانها و زمين و مرگ و زندگی و... را آفريد تا انسانها را #بيازمايد و معلوم شود چه كسی عملش نيكوتر است: «وَ هُوَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَيَّامٍ... لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا؛ [هود، ۷] او كسی است كه آسمانها و زمين را در شش روز (شش دوران) آفريد... (به خاطر اين آفريد) تا شما را #آزمايش كند تا كداميك عملتان بهتر است».
💠سنجش ميزان صبر بر محروميتها و رضايت از برخورداریها
🔹انسانها بوسيله يكديگر #امتحان میشوند تا اينكه شكيبايی آنها معلوم گردد: «...وَ جَعَلْنَا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَ تَصْبِرُونَ...؛ [فرقان، ۲۰] ...و بعضی از شما را، وسيله #امتحان بعض ديگر قرار داديم، آيا صبر و شكيبایی میكنيد؟ (و از عهده امتحانات بر می آئيد)». و رضايت هركس به آنچه از آن برخوردار شده يا از آن محروم گشته آشكار شود.
💠شناخته شدن مجاهدان و صابران
🔹از ديگر اهداف #امتحان، شناخت پيكارگران و صابران بيان شده، تا بدين وسيله ايشان #پاداش خود را دريافت كنند. «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنْكُمْ وَالصَّابِرِينَ...؛ [محمد ص، ۳۱] ما همه شما را قطعا #آزمايش میكنيم، تا معلوم شود #مجاهدان_واقعی و #صابران از ميان شما كيانند...».
💠دستيابی به تقوا
🔹خداوند مومنان را تمرين داده يا سختی و مشقت را بر آنها تحميل میكند، تا با اين #امتحان_الهی، قلب هايشان به #تقوا متخلق گردد. «أُولَئِكَ الَّذِينَ امْتَحَنَ اللهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَى؛ [حجرات، ۳] كسانی هستند كه خداوند قلوبشان را برای #تقوا خالص نموده است».
💠مشخص شدن شاكر و ناسپاس
🔹بجز مواردی كه خداوند در آن مستقيما فلسفه امتحان را بيان داشته، در آيه ای نيز از قول #حضرت_سليمان (ع) چنين نقل كرده كه برخورداری وی از #فضل_الهی برای #امتحان اوست، تا معلوم گردد كه وی سپاسگزاری میكند يا كفران میورزد: «...قَالَ هَذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّی لِيَبْلُوَنِي أَ أَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَ مَنْ شَكَرَ...؛ [نمل، ۴۰] ...گفت اين از فضل پروردگار من است تا مرا #آزمايش كند، كه آيا #شكر او را بجا می آورم يا #كفران ميكنم...».
💠گذشته از موارد ياد شده، در روايات نيز تهذيب نفس و رسيدن به مقام رضا و رسيدن انسانها به پاداش و كيفر اعمال نيك و بد خويش، از فلسفه های امتحان ياد شده است. [۱]
پینوشت؛
[۱] دائره المعارف قرآن كريم، مركز فرهنگ و معارف قرآن، بوستان كتاب، ج۴، ص ۲۶۸-۲۷۰
منبع: وبسایت انوارطاها
#امتحان #آزمایش
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد