🔖 #دریافت_مقاله تازه منتشر شده واکاوی نظریه «وقوع در مشیخه [کتاب] من لایحضره الفقیه و دلالت آن بر وثاقت مؤلّف» با تأکید بر کتاب «النّوادر» ابراهیم بن هاشم قمی
🖊 استاد محقق سید علیرضا حسینی شیرازی زید عزه
🌐 http://majaleh-a.ir/WebUsers/majaleh-a/UploadFiles/OK/13990809250485-F.pdf
✔️ #چکیده
بر پایه مقدّمه «کتاب من لایحضره الفقیه»، پشتوانه شیخ صدوق برای تدوین کتابی که به #صحّت و #صدور روایاتش از معصومان علیهم السلام #اطمینان دارد، کتابهایی حدیثی است که ضمن #اشتهار در جامعه علمی آنروز، مورد عمل و مراجعه نیز بوده است.
علّامه مجلسی، نخستین اندیشمندی است که از یادکرد نام #راوی در #مشیخه صدوق، مدح او را برداشت میکند. برخی رجالیان، این مسأله را حاکی از #توثیق_راوی دانسته و برخی، هرگونه دلالتی را برای آن نفی کردهاند. در برخی جوامع رجالی #معاصر، از این قاعده برای توثیق #ابراهیم_بن_هاشم بهرهبرداری شده است. پس از تحلیل و ارزیابی قاعده، این نتیجه بهدست آمد که نه راویان واقعشده در آغاز اَسناد کتاب، همگی صاحب کتاباند و نه مقدّمه الفقیه، #اعتبار همهجانبه منابع کتاب را میرساند؛ بلکه تنها در صدد بیان «اعتبار نسبی و فی الجمله» منابع خود میباشد. از این رو نمیتوان حکم شیخ صدوق را بر صاحب تألیفبودن و وثاقتِ افراد نامبرده در آغاز سندها حمل کرد. نگاشته حاضر، پس از تحلیل ۱۰ روایت ابراهیم بن هاشم در الفقیه، با نظر به اینکه آوردن نام وی در آغاز اَسناد، گزارشگر نقل از کتاب «النوادر» اوست و نیز شیخ صدوق در ابواب #الزامی فقه مانند #حدود و #دیات به این روایات، فتوا داده، میتوان نتیجه گرفت که این کتاب در شمار کتابهای مشهور و مُعتمَدبه بوده است. تدوین کتابی متقن که مورد اعتماد شیخ صدوق واقع شده، میتواند نشانگر #مدح و اعتماد به نویسنده آن باشد. هرچند نباید از نظر دور داشت که پذیرش روایتهای کتاب النوادر، میتواند به دلیل بهرهگیری آن از منابع مورد اعتماد پیشین مانند کتابهای #یونس_بن_عبدالرحمن یا تکیه بر شواهد اطمینانبخش بوده باشد که در این صورت، الزاما وثاقت نگارنده آن را نتیجه نخواهد داد.
#پژوهش_حدیثی #پژوهش_رجالی
@tafaqqoh
📚 #دریافت نسخهی الکترونیکی مجله پژوهشهای اصولی دوره ۵، شماره ۱۹، پاییز ۱۳۹۲
🌐 http://www.juosul.ir/article_110799_57cdacede474d9bf2e60aa078190b6cf.pdf
✔️ #مقالات
🔖 ۱. حقیقة الوضع فی الاسماء و الحروف (نظریة تکمیلیة) ؛ مرتضی ترابی ؛ صص ۷ تا ۳۷
#چکیده
المسلک الصحیح فی #حقیقة_الوضع هو کونه أمراً جعلیاً #اعتباریاً، ولکن یحصل نتیجة الجعل علاقة #تکوینیة بین اللفظ و المعنی إما علی نحو العلامیة کما فی من تعلم اللغة الأجنبیة و یکون ملفتاً حین الاستعمال الی اللفظ و المعنی معاً و کون أحدهما #علامة علی الآخر، أو علی نحو #التنزیل کما هو الغالب فی #الوضع و #الاستعمال. بحثنا فی هذا المقال عن کیفیة نشوء اللغة و الوضع بالمنوال الطبیعی له و بینا علی أساس ذلک نشوء أقسام الوضع، منها الوضع فی الحروف و اخترنا أن الوضع فی #الحروف لیس من الاقسام المعروفة بل هو قسم خاص من الوضع الخاص و الموضوع له الخاص الذی سمیناه الوضع الخاص و الموضوع له المعنی #المماثل للخاص. ثم تعرضنا الی بحث آخر و هو انّ المعنی #المجازی یتقوم بملاحظة العلاقة بینه و بین المعنی #الحقیقی و إقامة #القرینة علی ذلک و أما إقامة القرینة علی ارادة غیر المعنی الموضوع له فلاتوجب #المجازیة اصلاً.
🔖 ۲. بررسی حجّیّت إطمینان ؛ سید حسین منافی ؛ صص ۵۳ تا ۷۵
#چکیده
به رغم آنکه بخش عمدهای از علم اصول به بحث از چیستی، #حجیت و احکام مربوط به #قطع و #ظنّ و #شکّ اختصاص دارد، ولی به نظر میرسد بحث پیرامون #اطمینان به تفصیل مورد بررسی کافی قرار نگرفته است. این در حالی است که بحث از #حجّیّت_اطمینان و زوایای مختلف آن ثمرات زیادی به دنبال دارد؛ این رساله در شش فصل پیرامون جهات مختلف مربوط به اطمینان را مورد بحث قرار داده است. از دیدگاه این نوشتار، إطمینان حجّت است و حجیت آن تنها در #نماز، #لقطه و #شهادت مصداق ندارد؛ زیرا در این موارد سیره عقلاء بر حجّیّت اطمینان، مورد #ردع قرار گرفته است. همچنین این نوشتار #ادلّه سه گانهای که برای حجّیّت اطمینان اقامه شده است را مورد بررسی و سنجش قرار داده است.
🔖 ۳. وجوب غیری اجزاء واجب ؛ مرتضی موحدی ؛ صص ۸۳ تا ۱۰۴
#چکیده
یکی از تقسیمات #مقدمه_واجب، تقسیم آن به مقدمه #داخلی و #خارجی است. در این که آیا مقدمات داخلی (=اجزاء واجب) در بحث وجوب #شرعی مقدمه داخل است یا نه؟ میان اصولیان اختلاف است؛ اکثر آنها آن را خارج از محل نزاع میدانند. دلیل آنان این است که #مقتضی وجوب غیری (= مقدمیت) در #اجزاء وجود ندارد و اگر مقتضی محقق باشد، مانع از این وجوب، موجود است و آن چیزی نیست جز #اجتماع_مثلین در شئ واحد. در مقابل، برخی از اصولیان مانند #شیخ_انصاری و #مرحوم_امام هم #وجود مقتضی و هم #فقدان مانع را پذیرفتهاند و در نتیجه #مقدمات_داخلیه را داخل محل نزاع میدانند. این مقاله ضمن طرح و بررسی ادله دو طرف، در پایان از #ثمره مهم وجوب غیری اجزاء که در مسأله #اقل_و_اکثر_ارتباطی آشکار میگردد بحث خواهد شد و آن ثمره #انحلال_علم_اجمالی و تمسک به #برائت عقلی و نقلی نسبت به #وجوب_زائد است.
🔖 ۴. بررسی موارد نقض قاعده تبعیت احکام از ملاکات ؛ بلال شاکری ؛ صص ۱۲۳ تا ۱۵۲
#چکیده
نسبت به قاعده تبعیت احکام از #ملاکات، این اشکال اساسی مطرح است که: قاعده تبعیت ناتمام است، زیرا در احکام شرعی، موارد بسیاری وجود دارد که موجب #نقض قاعده تبعیت خواهد بود. به نظر میرسد برخی از احکام شارع دارای ملاک نیستند یا در برخی موارد #مصالح و مفاسدی وجود دارد اما #جعل_حکم، #محال است. در برابر این اشکال، پاسخهای متعددی مطرح شده است مثل اینکه ممکن است ملاکاتی که حکم شرعی از آن تبعیت میکند در #متعلق_حکم شرعی نباشد، بلکه مثلاً #نفس_جعل حکمی دارای مصلحت باشد و ... . علاوه بر اینکه تأثیرگذاری ملاکات در احکام به صورت #علیت_تامه نیست که هر کجا ملاک بود، حکم شرعی نیز جعل شود، بلکه رابطه آنها مانند #علت_ناقصه و معلول است یعنی وجود ملاک، بخشی از علت جعل #حکم_شرعی است.
@tafaqqoh
#دریافت_مقاله
چند مقاله پیرامون بررسی حجیتِ #اطمینان، #علم_عرفی و #ظن_متاخم_به_علم
⬇️⬇️⬇️⬇️
@tafaqqoh
🔖 #دریافت_مقاله مقایسه روش اجتهادی صاحب جواهر و محقق خویی [اعلی الله مقامهما]
🌐 http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_69097_ce52d06bbc4e9dcce8970aa5229d1b89.pdf
🌐 http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_69097.html
✔️ #چکیده
جستار حاضر در #منهج_فقهی فقیهان، جست و جوگر را با دو #روش کلی در #استنباط مواجه میسازد. روش اول که از آن به روش #فقه_قناعت تعبیر میشود، روشی است که طبق آن فقیه به #تجمیع_ظنون مختلف در مسئله میپردازد و با #ضمیمه کردن آنها به یکدیگر، برای او #وثوق و #اطمینان یا ظنّی که آن را بهترین طریق میّسر میداند، نسبت به #حکم_شرعی در مسئله حاصل میشود؛ گرچه هر کدام از آن #ظنون و شواهد به تنهایی ارزشی در استنباط دارا نباشد و یا به اصطلاح اصولی، #حجت نباشد. روش دوم در #فرآیند_اجتهاد، روش #فقه_صناعت نام دارد. طبق این روش، فقیه با استفاده از گروه خاص و محدودی از ادله که #حجیت هر کدام از آنها در علم #اصول_فقه به اثبات رسیده، به #اجتهاد و #استنباط حکم میپردازد و اگر آن ادله فاقد شرایط حجیت بودند، کنار گذاشته میشوند و فقیه به سراغ #اصول_عملیه میرود.در این مقاله تلاش شده تا با اتکا بر روش تحقیق مقایسهای، روش اجتهادی #صاحب_جواهر و #محقق_خویی مورد بررسی قرار گیرد و آثار تفاوت #روش_اجتهادی این دو فقیه #برجسته بیان گردد.
@tafaqqoh