"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَ هَمَّ بِها لَوْ لا أَنْ رَأى بُرْهانَ رَبِّهِ كَذلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَ الْفَحْشاءَ إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِينَ «24»
و همانا (همسر عزيز مصر) قصد او (يوسف) را كرد و او نيز اگر برهان پروردگارش را نمىديد (بر اساس غريزه) قصد او را مىكرد. اينگونه (ما او را با برهان كمك كرديم) تا بدى و فحشا را از او دور كنيم، چرا كه او از بندگانِ برگزيده ما است.
نکته ها
امام صادق عليه السلام فرمود: «برهان ربّ» همان نور علم، يقين و حكمت بود كه خداوند در آيات قبل فرمود: «آتَيْناهُ حُكْماً وَ عِلْماً». «1»
و آنچه در بعضى روايات آمده كه مراد از برهان، مشاهده قيافهى پدر يا جبرئيل است، سند محكمى ندارد.
«1». تفسير كشف الاسرار.
جلد 4 - صفحه 184
در قرآن بارها از همّت و تصميم دشمنان خدا براى توطئه نسبت به اولياى الهى، سخن به ميان آمده كه خداوند نقشههاى آنان را نقش بر آب نموده است.
در برگشت از جنگ تبوك منافقان خواستند با رم دادن شتر پيامبر، حضرت را به شهادت برسانند ولى نشد؛ «وَ هَمُّوا بِما لَمْ يَنالُوا» «1» يا تصميم بر منحرف كردن پيامبر گرفتند؛ «لَهَمَّتْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ يُضِلُّوكَ» «2» و يا تصميم بر تجاوز گرفتند كه نشد. «إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ يَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ» «3»
يوسف، معصوم و پاكدامن بود؛ به دليل گفتار همهى كسانى كه به نحوى با يوسف رابطه داشتهاند و ما نمونههايى از آن را بيان مىكنيم:
1. خداوند فرمود: «لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَ الْفَحْشاءَ إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِينَ» (ما يوسف را با برهان كمك كرديم) تا بدى و فحشا را از او دور كنيم، زيرا او از بندگان برگزيدهى ماست.
2. يوسف مىگفت: «رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدْعُونَنِي إِلَيْهِ» پرودگارا! زندان براى من از گناهى كه مرا به آن دعوت مىكنند بهتر است. در جاى ديگر گفت: «أَنِّي لَمْ أَخُنْهُ بِالْغَيْبِ» من به صاحبخانهام در غياب او خيانت نكردم.
3. زليخا گفت: «لَقَدْ راوَدْتُهُ عَنْ نَفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ» به تحقيق من با يوسف مراوده كردم و او معصوم بود.
4. عزيز مصر گفت: «يُوسُفُ أَعْرِضْ عَنْ هذا وَ اسْتَغْفِرِي لِذَنْبِكِ» اى يوسف تو اين ماجرا را مسكوت بگذار و به زليخا گفت: از گناهت استغفار كن.
5. شاهدى كه گواهى داد و گفت: اگر پيراهن از عقب پاره شده معلوم مىشود كه يوسف پاكدامن است. إِنْ كانَ قَمِيصُهُ ...
6. زنان مصر كه گفتند: «ما عَلِمْنا عَلَيْهِ مِنْ سُوءٍ» ما هيچ گناه وبدى دربارهى او سراغ نداريم.
7. ابليس كه وعدهى فريب همه را داد، گفت: «إِلَّا عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ» من حريف
«1». توبه، 74.
«2». نساء، 113.
«3». مائده، 11.
جلد 4 - صفحه 185
برگزيدگان نمىشوم و اين آيه يوسف را مخلص ناميده است.
پیام ها
1- اگر امداد الهى نباشد، پاى هر كسى مىلغزد. «هَمَّ بِها لَوْ لا أَنْ رَأى بُرْهانَ رَبِّهِ»
2- در هر صحنهاى، امكان رؤيت برهان ربّ وجود دارد. هَمَّتْ بِهِ ... رَأى بُرْهانَ رَبِّهِ*
3- انبيا در غرايز مانند ساير انسانها هستند، ولى به دليل ايمان به حضور خدا، گناه نمىكنند. «هَمَّ بِها لَوْ لا أَنْ رَأى بُرْهانَ رَبِّهِ»
4- غفلت از ياد الهى، زمينهى ارتكاب گناه و توجّه به آن، عامل محفوظ ماندن در گناه است. «هَمَّ بِها لَوْ لا أَنْ رَأى بُرْهانَ رَبِّهِ»*
5- مخلص شدن موجب محفوظ ماندن شخص از گناه مىگردد. لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ ... إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِينَ*
6- عبادت خالصانه رمز موفقيّت در دورى از گناه است. لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ ... إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِينَ*
7- خداوند، بندگان مخلص را حفظ مىكند. لِنَصْرِفَ عَنْهُ ... إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِينَ
8- بدى و فحشا با مخلص بودن يكجا جمع نمىشود. لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ ... الْمُخْلَصِينَ*
9- مخلص شدن مخصوص يوسف عليه السلام نيست، مىتوان با پيمودن راه آن حضرت به مقام مخلصين نزديك شد. «إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِينَ»*
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 186"
#تفسیر_سوره_یوسف_آیه_۲۴_جز۱۲
#سوره_مبارکه_یوسف
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ اسْتَبَقَا الْبابَ وَ قَدَّتْ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ وَ أَلْفَيا سَيِّدَها لَدَى الْبابِ قالَتْ ما جَزاءُ مَنْ أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً إِلَّا أَنْ يُسْجَنَ أَوْ عَذابٌ أَلِيمٌ «25»
و هر دو بسوى در سبقت گرفتند و آن زن پيراهن او را از پشت دريد.
ناگهان شوهرش را نزد در يافتند. زن (براى انتقام از يوسف يا تبرئه خود با چهره حقّ به جانبى) گفت: كيفر كسى كه به همسرت قصد بد داشته جز زندان ويا شكنجه دردناك چيست؟
نکته ها
«استباق» به معناى سبقت و پيشىگرفتن دو يا چند نفر از يكديگر است، يوسف براى فرار از گناه به سوى در فرار كرد و زليخا نيز به دنبال او مىدويد. گويا به سوى در مسابقه گذاردهاند. «قد» به معناى پاره شدن پارچه از طرف طول است. «لفاء» به يافتن ناگهانى چيزى گفته مىشود.
پیام ها
1- گفتن «مَعاذَ اللَّهِ» به تنهايى كفايت نمىكند، بايد از گناه فرار كرد. «اسْتَبَقَا»
2- گاهى ظاهر عمل يكى است، ولى هدفها مختلف است. (يكى مىدود تا به گناه آلوده نشود، ديگرى مىدود تا آلوده بكند.) «اسْتَبَقَا»
3- هجرت و فرار از گناه، لازم است. «اسْتَبَقَا الْبابَ»
4- بهانهى بسته بودن در براى تسليم شدن در برابر گناه كافى نيست، بايد به سوى درهاى بسته حركت كرد شايد باز شود. «اسْتَبَقَا الْبابَ»
5- مجرم معمولًا از خود جاى پا باقى مىگذارد. «قَدَّتْ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ»*
6- گاه بايستى سرزده به منازل و محل كار سركشى كرد. «أَلْفَيا»*
7- گاهى شاكى، خود مُجرم است. قالَتْ ما جَزاءُ ...
8- گنهكار براى تبرئه خود، از عواطف واحساسات بستگان خود استمداد مىكند. «بِأَهْلِكَ»
جلد 4 - صفحه 187
9- صاحبان قدرت معمولًا اگر مقصّر باشند، ديگران را متّهم مىكنند. «مَنْ أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً»*
10- مجرم براى تبرئه خود، به ديگران اتهام مىبندد. «أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً»
11- چه بسا سخن حقّى كه از آن باطل طلب شود. (كيفر براى كسى كه سوء قصد به زن شوهردار دارد، حرف حقّى است، امّا چه فردى سوء قصد داشته بايد بررسى شود) «أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً إِلَّا أَنْ يُسْجَنَ»*
12- زليخا عاشق نبود، بلكه هوسباز بود؛ چرا كه عاشق حاضراست جانش را فداى معشوق كند، نه اين كه او را متهم و به زندان افكند. أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً ...*
13- زندان و زندانى نمودن مجرمان، سابقه تاريخى دارد. «يُسْجَنَ»
14- اعلام كيفر، نشانهى قدرت همسر عزيز بود. «يُسْجَنَ أَوْ عَذابٌ أَلِيمٌ»
15- عشق هوسآلود، گاهى عاشق را قاتل مىكند. «أَنْ يُسْجَنَ أَوْ عَذابٌ أَلِيمٌ»
16- زليخا داراى نفوذ در دستگاه حكومتى و خط دهنده بوده است. «إِلَّا أَنْ يُسْجَنَ أَوْ عَذابٌ أَلِيمٌ»*"
#تفسیر_سوره_یوسف_آیه_۲۵_جز۱۲
#سوره_مبارکه_یوسف
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
هدایت شده از خانه قرآنی کریمه
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
با سلام با هدف آماده سازی همراهان قرانی جهت تلاوت روزی یک صفحه در مساجد و ادارات هر هفته یک صفحه از قرآن با صوت استاد پرهیزکار و متن همان صفحه در کانال قرار خواهد گرفت
#صفحه_۴_جز۱_بقره_پرهیزکار
#قرارگاه جهادی محبان الزهرا (س)
#خانه قرآنی کریمه منطقه ۱۸ ارتباط با ادمین @S_K_ahmadi54
ایتاhttps://eitaa.com/Mohebanalzahra18
https://t.me/mohebanalzahra18 تلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
قالَ هِيَ راوَدَتْنِي عَنْ نَفْسِي وَ شَهِدَ شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها إِنْ كانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ وَ هُوَ مِنَ الْكاذِبِينَ «26»
(يوسف) گفت: او خواست كه از من (برخلاف ميلم) كام گيرد و شاهدى از خانواده زن، شهادت داد كه اگر پيراهن يوسف از جلو پاره شده، پس زن راست مىگويد و او از دروغگويان است. (زيرا در اين صورت او وهمسر عزيز، از روبرو درگير مىشدند وپيراهن از جلو چاك مىخورد.)
وَ إِنْ كانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ فَكَذَبَتْ وَ هُوَ مِنَ الصَّادِقِينَ «27»
و اگر پيراهن او (يوسف) از پشت پاره شده، پس زن دروغ گفته و او از راستگويان است.
جلد 4 - صفحه 188
نکته ها
در برخى روايات، شاهد را كودكى معرّفى كردهاند كه مثل عيسى عليه السلام در گهواره به سخن آمد، ولى چون سند محكمى ندارد، نمىتوان به آن اعتنا كرد. امّا بهتر است شاهد را يكى از مشاوران عزيز بدانيم كه فاميل همسر و داراى هوش و ذكاوت بود و همانند عزيز مصر، شاهد اين اتّفاق گرديد، و الّا اگر خود شاهد اصل ماجرا بود، معنى نداشت كه به صورت جمله شرطيه، شهادت دهد و بگويد: إِنْ كانَ ....
يوسف، ابتدا سخنى نگفت و شايد اگر همسر عزيز حرفى و تهمتى نمىزد، يوسف حاضر نمىشد آبروى او را بريزد و بگويد: «هِيَ راوَدَتْنِي»
گاهى برخى از پاكان در معرض تهمت قرار گرفتهاند: در ميان زنان، پاكدامنتر از مريم نبود، امّا او را متّهم به ناپاكى كردند، در ميان مردان نيز كسى به پاكى يوسف يافت نمىشد، به او هم نسبت نارواى زنا دادند. امّا خداوند در هردو مورد به بهترين وجه پاكى آنان را ثابت نمود.
در داستان يوسف، پيراهن او نقش آفرين است: در اينجا؛ پارگى پيراهن از پشت، دليل بىگناهى او و كشف جرم همسر عزيز گرديد و در جاى ديگر؛ پاره نشدن پيراهن موجب كشف جرم برادران او گرديد. زيرا بعد از انداختن يوسف به چاه، وقتى برادران پيراهن او را آغشته به خون كرده و به پدر نشان دادند و گفتند: يوسف را گرگ خورده است، پدر پرسيد:
پس چرا پيراهن او پاره نشده است؟! در پايان داستان نيز، پيراهنِ يوسف، وسيلهى بينا شدن چشم پدر گرديد.
پیام ها
1- متّهم بايد از خود دفاع و مجرم اصلى را معرفى كند. حضرت يوسف عليه السلام در برابر جمله «ما جَزاءُ مَنْ أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً» با گفتن «هِيَ راوَدَتْنِي»، پاسخ مناسبى به زليخا داد.
2- كسى كه در مقام قضاوت است بايد شكايت شاكى و دفاع متهم را بشنود و مدارك را بررسى كند و سپس نظر دهد. (در اين ماجرا همسر گفت كه يوسف سوء قصد داشته، «أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً» يوسف تهمت را رد كرد و گفت: «هِيَ
جلد 4 - صفحه 189
راوَدَتْنِي» شاهد نيز علامت صدق و كذب را از راه پاره شدن پيراهن جلو تا پشت سر مطرح كرد)
3- دفاع از بى گناه، واجب است و سكوت در همه جا زيبا نيست. «شَهِدَ شاهِدٌ»
4- كمك به روشن شدن حقيقت، كارى پسنديده است. «وَ شَهِدَ شاهِدٌ»
5- خداوند از راهى كه هيچ انتظارش نمىرود، افراد را حمايت مىكند. «شَهِدَ شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها»
6- آنجا كه خدا بخواهد، بستگان مجرم عليه او شهادت مىدهند. «شَهِدَ شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها»
7- در شهادت و داورى، مراعات حسب، نسب، موقعيّت و خويشاوندى متّهم، جايز نيست. «شَهِدَ شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها»
8- شهادت خويشان عليه يكديگر، سبب اطمينان بيشترى مىشود. «شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها»
9- در قضاوت، بيش از توجّه به گفتههاى شاكى و متهم، به بررسى مدارك و اسناد توجّه شود. قالَتْ ما جَزاءُ ... قالَ هِيَ راوَدَتْنِي ... شَهِدَ شاهِدٌ ... إِنْ كانَ قَمِيصُهُ ...
10- در قضاوت، هر جرمى كارشناس نياز دارد. شَهِدَ شاهِدٌ ... إِنْ كانَ قَمِيصُهُ ...
11- در جرمشناسى از آثار ظريف به جاى مانده، مجرم شناخته و مسايل كشف مىشود. إِنْ كانَ قَمِيصُهُ ...
12- قاضى مىتواند بر اساس قرائن، حكم كند. «إِنْ كانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ وَ هُوَ مِنَ الْكاذِبِينَ»
13- بكارگيرى روشهاى جرمشناسى براى تشخيص جرم و مجرم، لازم است. «إِنْ كانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ ...»
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 190"
#تفسیر_سوره_یوسف_آیه_۲۶_۲۷_جز۱۲
#سوره_مبارکه_یوسف
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
فَلَمَّا رَأى قَمِيصَهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ قالَ إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ إِنَّ كَيْدَكُنَّ عَظِيمٌ «28»
پس همين كه (عزيز مصر) پيراهن او را ديد كه از پشت پاره شده است، (حقيقت را دريافت و) گفت: بىشك اين از حيله شما زنان است. البتّه حيله شما شگرف است.
نکته ها
با اينكه قرآن، كيد شيطان را ضعيف مىداند: «إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطانِ كانَ ضَعِيفاً» «1» ولى در اين آيه، كيد زنان بزرگ شمرده شده است. به گفتهى تفسير صافى، اين به خاطر آن است كه وسوسه شيطان غيابى و سارقانه است، ولى وسوسه زن با لطف و محبّت و حضورى و دائمى است.
گاهى خداوند كارهاى بزرگ را با وسيلههاى كوچك انجام مىدهد. مثلًا سرنگونى سپاه ابرهه را با پرندگان ابابيل، حفظ جان پيامبر اسلام را با تار عنكبوت، آموزش دفن ميّت را با كلاغ، اثبات پاكى مريم عليها السلام را با سخن گفتن نوزاد، پاكى يوسف را با پاره شدن پيراهن، ايمان آوردن يك كشور را با سفر هُدهُد و كشف اصحاب كهف را با نمونه پول، تحقّق بخشيده است.
پیام ها
1- قضاوت بر اساس ادلّه و بدور از حبّ و بغضها، مقتضاى عدالت است. فَلَمَّا رَأى قَمِيصَهُ ... قالَ إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ*
2- استدلال منطقى، هر انسانى را مطيع و منقاد مىكند. (عزيز مصر مطيع سخن شاهد شد) شَهِدَ شاهِدٌ ... قالَ إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ*
3- آثار و مدارك صحنه جرم بايد به دقت مشاهده و بررسى شود. «قُدَّ مِنْ دُبُرٍ»*
4- وقتى به نتيجه قطعى رسيديد، در اعلان حكم ترديد نكنيد. فَلَمَّا رَأى ... قالَ*
«1». نساء، 76.
جلد 4 - صفحه 191
5- عزيز مصر داراى عدالت نسبى و انصاف در برخورد با موضوعات بوده است.
(چون بدون پرسش و پاسخ كسى را متهم نكرد و پس از آن نيز حقّ را به يوسف داد). فَلَمَّا رَأى ... إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ*
6- حقّ، پشت پرده نمىماند و مجرم روزى رسوا مىشود. «إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ»
7- سخن حقّ را گرچه تلخ و بر ضرر باشد بپذيريم. (عزيز پذيرفت كه مقصّر همسر اوست) «إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ»*
8- از مكر زنان ناپاك بترسيد كه حيلهى آنان خطرناك است. «إِنَّ كَيْدَكُنَّ عَظِيمٌ»
9- گاهى مكر و حيله هر قدر هم بزرگ باشد، قابل كشف و افشاست. فَلَمَّا رَأى ... قالَ إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ إِنَّ كَيْدَكُنَّ عَظِيمٌ"
#تفسیر_سوره_یوسف_آیه_۲۸_جز۱۲
#سوره_مبارکه_یوسف
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
يُوسُفُ أَعْرِضْ عَنْ هذا وَ اسْتَغْفِرِي لِذَنْبِكِ إِنَّكِ كُنْتِ مِنَ الْخاطِئِينَ «29»
(عزيز مصر گفت:) يوسف از اين مسئله صرف نظر كن و (آن را بازگو نكن وبه همسرش نيز خطاب كرد: و) تو براى گناهت استغفار كن، چون از خطاكاران بودهاى.
پیام ها
1- عزيز مصر مىخواست مسئله مخفى بماند، ولى مردم دنيا در تمام قرنها از ماجرا با خبر شدند، تا پاكى يوسف ثابت شود. «يُوسُفُ أَعْرِضْ عَنْ هذا»
2- اعمال زشت افراد را نبايد بر ملا كرد. «أَعْرِضْ عَنْ هذا»*
3- عزيز مصر به خاطر جايگاهش از يوسف خواست تا از جريان صرف نظر كند.
«أَعْرِضْ عَنْ هذا»*
4- عزيز مصر نيز همچون ساير كاخنشينان، نسبت به مسئلهى ناموس و غيرت تساهل كرد و به استغفار اكتفا كرد و از توبيخ همسر به صورت جدّى خوددارى نمود!. «وَ اسْتَغْفِرِي»
جلد 4 - صفحه 192
5- رهبران غيرالهى، قدرت برخورد قاطع نسبت به بستگان متخلف خودشان را ندارند. «وَ اسْتَغْفِرِي»
6- تلاش زن براى برقرارى رابطه با غير همسر خويش، امرى ناروا و نامشروع است. «وَ اسْتَغْفِرِي لِذَنْبِكِ»
7- روابط لجام گسيخته جنسى و هوسرانى، حتّى در بين غير متديّنين به اديان الهى، كارى ناپسند شمرده مىشده است. «اسْتَغْفِرِي لِذَنْبِكِ»*"
#تفسیر_سوره_یوسف_آیه_۲۹_جز۱۲
#سوره_مبارکه_یوسف
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As