eitaa logo
تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
11.7هزار دنبال‌کننده
110 عکس
13 ویدیو
1 فایل
۱. صوت و خلاصه تفسیر تسنیم آیت الله جوادی آملی (شروع از ابتدای جلسات مقدماتی تفسیر) ۲. مرور سریع آیات تمدن ساز و نظام ساز قرآن کریم پیشنهادات و انتقادات را با ما به اشتراک بگذارید: @j_akbari
مشاهده در ایتا
دانلود
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره حمد : جلسه ۲۲ 🔖 آیه: ۵ 📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۰/۸ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅ آیه ۵ سوره حمد: «ایاک نعبد و ایاک نستعین» 1⃣ خداوند در مورد نمازگزارانی که تنها الفاظی در نماز می‌گویند و به آن عمل نمی‌کنند می‌فرماید: «ویلٌ للمصلین-الذین هم عن صلاتهم ساهون-الذین هم یراعون» یعنی: وای بر نمازگزارانی که در حاشیه دین هستند، نماز می‌خوانند اما آنرا نمی‌فهمند و عمل نمی‌کنند و از روی ریا نماز می‌خوانند. 2⃣ فرق و کافر در اعتقاد بر چگونگی رفع نیازهای انسان است. 🔺هم موحد و هم ملحد معتقدند که انسان بیچاره و نیازمند است اما موحد گوید نیازهای انسان را بر طرف می‌کند و کافر گوید برطرف می‌کند. ( ) 3⃣ مقام پایینتر از مقام توکل و مقام پایینتر از مقام و تسلیم است. 🔺مستعین کسی است که کاری می‌کند و تنها از خدا مدد می‌گیرد؛ متوکل خواسته‌ای دارد و انجام آنرا از خدا می‌خواهد اما مفوّض و مسلِم، کسی است که هیچ خواسته‌ای نیز ندارد و به خدا می‌گوید: هر چه تو بخواهی. 4⃣ بینش توحیدی چیست؟ 🔺 کسی دارد که در کارهای خود و اتفاقات اطرافش اولین چیزی که به فکر آن می‌فتد خداست و لذا همه چیز را و نشانه وجود و فعل خدا می‌داند. 🔺 بینش توحیدی این است که جهانِ امکان، سپاهیانِ حقند و او هر جا بخواهد سپاهش را اعزام می‌کند و هر جا بخواهد فرمان توقف می‌دهد. (هو الذی ایّدک بنصره و بالمومنین) 🔺هر زمان که در کارهایمان اولین فکرمان خدا بود دعایمان براورده می‌شود لذا گفته‌اند به ستم‌دیده ظلم نکنید زیرا اولین فکرش خداست و آهی می‌کشد که دامان انسان را می‌گیرد. 5⃣ اگر کاری را هم برای خدا و هم برای دیگری انجام دادیم خداوند همه آن کار را برای همان دیگری محسوب می‌کند زیرا این با سازگار نیست و خدا چیزی جز اعمال خالص را نمی‌پذیرد. ( ) 6⃣ اگر انسان با اندک سختی و مشکل دست از دین و عبادت برداشت نشان از آن است که دین را برای می‌خواهد. این شخص، آخرت را که در دین، اصل است همان ابتدا از دست داده و اگر مشکلش هم حل نشود دنیا را نیز بدست نیاورده و به چیزی نمی‌رسد و لذا از خاسران حقیقی است. 7⃣ هیچ رزقی بالاتر از نیست. 🔺 نباید دعا را برای رسیدن به رزق دنیوی خواند بلکه باید رزق توحید خواست چون اگر توحید بدست آمد تمام نعمت‌های دیگر نیز بدست می‌آید. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال تفسیر تسنیم ✅ @tafsire_tasnim1
🔴نکاتی در مورد از جلسه ۲۲ سوره حمد: 🔺۱. بالاترین رزق، «بینش توحیدی» است... 🔺۲. در بینش توحیدی، انسان هر چه در اطرافش و اتفاقات روزانه مشاهده میکند همه را نشانه ای از وجود و فعل خدا جهت حرکت دادن وی در مسیر درست میبیند. نام این نشانه ها، است. 🔺۳. در بینش توحیدی دین، منطق فازی (از صفر تا ۱۰۰) پذیرفته نیست و همه کارها باید صرفا برای خدا باشد تا پذیرفته شود. البته توبه ناخالص، مورد قبول است. 🔺۴. تفاوت اصلی موحد و کافر در چیست؟ موحد، عامل رفع نیازهای انسان را، و کافر این عامل را میپندارد. 🔺۵. سطوح نسبت انسان با خدا از جهت درک نیاز و پاسخ به آن بدین‌گونه است: الف» استعانت: یعنی من میخواهم و آنرا انجام هم میدهم و فقط از خدا مدد میگیرم در راه انجام کار. ب» توکل: یعنی من میخواهم اما انجامش را به خدا میسپارم. ج» تفویض: من اصل اراده و درخواست را نیز به خدا میسپارم و میگویم: هر چه تو بخواهی! 📚کانال تفسیر تسنیم ✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۱۱ 🔖 آیه: ۳ 📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۱ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅ آیه ۳ سوره بقره: «الّذین یؤمنون بالغیب و یقیمون الصّلاة و ممّا رزقناهم ینفقون» 👈قرآن برای نمازگزار، آثاری را ذکر کرده است که اگر شخصی اینها را در خود ندید باید بداند که نمازش مورد قبول خداوند نیست. این آثار به دو بخش آثار سلبی و آثار ثبوتی تقسیم می شود. 1⃣ نماز: این آثار نشان‌دهنده این هستند که نماز، انسان را شست‌و‌شو داده و کرده است. 🔺صورت کلی این آثار در آیه 45 عنکبوت آمده است که «انّ الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر» نماز مانع و منکرات می‌شود. اما تفصیل این آثار سلبی در آیه 19 به بعد سوره معارج آمده است. ✅«انّ الانسان خُلِقَ هلوعاً» انسان یک فطرت دارد و یک طبیعت. انسان حق را می‌طلبد (فطرت الله التی فطر الناس علیها) یک هم دارد که اگر به انسان شری رسید جزع و ناله می‌کند و اگر خیری رسید در خود منحصر کرده و به دیگری نمی‌دهد. «اذا مسّه الشرّ جزوعاً و اذا مسّه الخیر منوعاً» کسانی از این طبیعت آزاد می‌شوند که نمازگزار باشند «الّا المصلّین» مصلّین کسانی‌اند که دائم در نماز و ذکر خدایند لذا مصلّین صفت است نه اسم فاعل یعنی به کسی که در روز 5 بار نماز می‌خواند نمی‌گویند مصلّین؛ بلکه مصلّین شبیه صفت صادق است که همیشه در ذکر خداست. 🔰نمازگزار اهل واجب و مستحب است. «و الذین فی اموالهم حقٌّ معلومٌ للسّائل و المحروم» لذا نمازگزار کسی است که از بند طبیعت رهایی پیدا کرده است و مَنوع نیست و بخشی از اموال خود را حق محرومان و فقیران می داند. 🔰وی به قیامت ایمان دارد «و الذین یصدّقون بیوم الدین» و علاوه بر ایمان به آن، عملاً هم از عذاب و سختی آن روز می‌ترسد «و الذین هم من عذاب ربهم مشفقون». لذا فَرْج و اندامش را از شهوت‌رانی حفظ می‌کنند «و الذین هم لفروجهم حافظون» 💠کسی که نمازگزار شد امانتها و عهدهای خود را کاملا رعایت می‌کند، برای شهادت دادن به حق، همیشه آماده است و نمازهایش را از شر فکر به مال و فرزند و شهرت و مقام حفظ می‌کند و تنها در نماز به یاد خداست. «و الذین لاماناتهم و عهدهم راعون و الذین هم بشهاداتهم قائمون و الذین علی صلاتهم یحافظون اولئک فی جناتٍ مکرمون» او کسیست که در بهشت مُکرَم است. در قرآن وصف فرشتگان می‌باشد «الملائکه بل عبادٌ مکرمون» پس نمازگزار در کرامت به فرشتگان می‌رسد. 2⃣ یا ایجابی نماز: در این بخش، بدی‌ها پاک نمی‌شود بلکه به انسان اضافه می‌شود. بهترین نعمت‌هایی که به انبیا رسیده است در حال نماز رسیده است مثلا ملائکه بشارت فرزندی به نام یحیی را در نماز به زکریا دادند (آل عمران، 39) میلاد مسیح نیز در حالت اعتکاف و نمازگزاری، به مریم مقدس داده شد (مریم، 17) حتی خداوند امر مهم از امامان معصوم را درادامه اطاعت از خدا و رسول، به خاطر دادن زکات در حال اقامه نماز توسط امام علی (ع) به ایشان عطا کرد. 🔰آیه 37 سوره نور گوید نمازگزار کسی است که بیع و او را از ذکر خدا و نماز و زکات غافل نمی‌کند. «لا تُلهیهم تجارتٌ و لا بیعٌ عن ذکر الله و إقام الصلاه و ایتاء الزکات» به عنوان یک شغل، یک حالت دائمی است اما موقتی و محدود به زمان خرید و فروش با مشتری است. به همین نسبت ذکر خدا نیز دائمی اما نماز و زکات موقتی است. لذا نسبت ذکر خدا به نماز همانند نسبت تجارت به بیع است. آیه گوید نماز گزار را هیچ مانع دائم یا موقتی از ذکر دائم یا موقت خدا باز نمی دارد. ‼️نماز موجودی زنده است که احکام، آداب و اسراری دارد نه یک موجود بیجان. آن در فقه بحث می شود. شناخت آن مانند سکوت و خضوع در علم اخلاق است. نماز نیز در علوم دیگر. اینکه این موجود زنده چیست که با انسان حرف می‌زند، آتش گناهان را خودش خاموش می‌کند و ... اینها را در اسرار نماز می‌یابیم. اویس قرنی می‌گفت ایکاش دنیا یک شب بود و من در آن شب مشغول سجده بودم! او نماز را شناخته و اسرار آنرا فهمیده است. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال 👈 ✅ @tafsire_tasnim1
🔴نکات توحیدی جلسه ۱۱ تفسیر سوره بقره: 🔰۱. نماز دو نوع آثار دارد: آثار سلبی (پاک کننده) و آثار ثبوتی (اعطای نعمت) نماز دارد یعنی انسان را پاک کرده و از فحشا و منکرات باز می‌دارد تا مانعی بر سر راه انسان نباشد. نیز دارد یعنی نعمت و توفیقی می‌دهد مثل فرزند 🔰۲. در انسان دو نهاد وجود دارد: فطرت و طبیعت همان گرایش انسان به سمت نیکی ها و دوری از زشتی‌هاست. هم گرایش‌های درونی انسان به سمت خودخواهی و حیات و بقا است. 🔺نمازگزار کیست؟ نمازگزار کسی است که از بند رهایی پیدا کرده و به گرایش بیشتری پیدا کرده است. لذا اولاً دیگران را از خیر و پیشرفت منع نمی‌کند و بخشی از اموالش را حق محرومان می‌داند، فرج و اندامش را از شهوترانی بی‌حساب حفظ می‌کند، به عهدها و پیمان‌هایش پایبند است حتی اگر خود ضرر کند، در نماز فقط در یاد خداست و اجازه درگیر شدن ذهن به فکر مال و فرزند و شهرت را نمی‌دهد. 🔰۳. تفاوت تجارت و بیع چیست: ، شغلی دائمی است اما ، موقتی و و محدود به زمان خرید و فروش با مشتری است. لذا نسبت تجارت با بیع، همانند نسبت ذکر به نماز است که ذکر، امری دائمی و نماز، بخشی از تجارت و محدود به زمان نماز است. 🔰۴. نماز «موجودی زنده» است و باید با آن همانند موجودی زنده برخورد کرد. برخورد با این موجود زنده، سه عنصر دارد: الف) که در فقه بحث می‌شود. مانند حکم نماز، زمانی که یک سجده فراموش شود. ب) که در اخلاق مورد بحث است. مانند سکوت در زمان نماز و خضوع در برابر خدا ج) که در لابلای کتب دیگر قابل شناسایی است. مانند اینکه چگونه نماز، جلوی فحشا و انجام گناه را می‌گیرد. 📚کانال تفسیر تسنیم ✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۱۴ 🔖 آیه: ۳ 📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۸ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅ آیه ۳ سوره بقره: «الّذین یؤمنون بالغیب و یقیمون الصّلاة و ممّا رزقناهم ینفقون» 🔰 تقوای مالی که از ویژگی‌های متقیان در ابتدای سوره بقره است دشمنی به نام مال دوستی و بخل دارد که اتفاقا جزیی از انسان بوده و همیشه با اوست(نساء، ۱۲۸) تنها راه درمانش نیز کمک‌گرفتن از است. 🔰راه علاج: 1⃣ زبان تحقیری: انسانی که صدقه نمی‌دهد ناپاک است زیرا خدا در آیه ۱۰۳ توبه به پیامبر گوید: از انسانها صدقه‌ای بگیر که پاکشان کند! لذا وقتی در آیه ۷۹ واقعه گوید جز پاکان، کسی به درک قرآن نمی‌رسند (لا یمسّه الّا المطهّرون) پس افرادی که صدقه نمی‌دهند از قرآن نیز بهره‌ای نخواهند برد. 2⃣ زبان تشویقی: خدا در آیه ۱۰۴ توبه فرموده صدقه را خودِ ، شخصاً از دهنده می‌گیرم «الم یعلموا اَنّ الله هو یقبل التوبة عن عباده و یأخذ الصدقه؟» لذا امام سجاد فرمود: صدقه قبل از اینکه به دست مومن نیازمند برسد به دست گیرنده حقیقی یعنی خدا می‌رسد و سائل آنرا از دست خدا می‌گیرد و امام صادق می‌فرماید صدقه تنها چیزی است که خود خدا بدون استفاده از فرشتگان دریافت می‌کند. ⚠️این ، زندگی و تفکر انسان را دگرگون می‌کند. حضرت باقر وقتی پولی به سائل می‌داد آنرا دوباره پس می‌گرفت می‌بوسید و آنگاه به سائل برمی‌گرداند چون می‌دید که خداوند آنرا از او گرفته است لذا این را می‌بینند و ما نه. 💰خدا را به محاق برده ولی صدقه را زیاد می‌کند «یمحق الله الربا و یُربی الصدقات» یعنی اگرچه چند وقتی رباخوار در چشم مردم بزرگ و انگشت نماست اما در پایان عمر این اموالش به محاق رفته آنها را بالاخره از دست می‌دهد اما صدقه را خداوند می‌پروراند. 💎 مرحوم ابن بابویه در جلد ۲ کتاب «من لایحضره الفقیه» از قول معصوم گوید: اگر کسی از شما چیزی خواست، صدقه بدهید و ردش نکنید. شخصی گفت که اینها غالباً وضعشان خوب است! معصوم پاسخ داد حتما وضعشان خوب است وگرنه اگر وضعشان خوب نبود و درخواست می‌کردند و مسلمانها نمی‌دادند که الان همه‌تان مرده بودید چون آهش حتما دامن همه مسلمانان را می‌گرفت! پس حتی هم گفت بدهید چون به خدا می‌دهید. 🔺حضرت علی فرموده دو روایت دارد یکی اینکه از سائل بخواهید برای شما دعا کند زیرا به این علت که بیشترشان دروغ می‌گویند دعا در حق خودشان اثر ندارد اما دعایشان در حق شما اثر دارد. در روایت دیگر گوید وقتی چیزی به درخواست‌کننده (سائل) دادید دستش را ببوسید چون دست خداست که گرفته‌اید. 💸بدین شکل با کمک فطرت الهی با ویژگی درونی جنگیده و آنرا کنترل می‌کند. ⏳قرض الحسنه فقط دادن مال به دیگری نیست بلکه هر کاری در راه خدا باشد است مانند تمام عبادات. 👤 مومن، کَیِّس و باهوش است؛ می‌داند کجا پنهانی و کجا آشکارا صدقه دهد. (بقره، ۲۷۴) مثلا به شخص آبرومند، پنهانی و هنگام کمک به جبهه‌های جهاد علیه کفر، آشکارا انفاق می‌کند تا شیطان در ملأ عام زمین‌گیر شده و بقیه نیز عملا دعوت به کمک کردن شوند. ⁉️ قرآن گوید مشرکین در پاسخ به اینکه چرا صدقه نمی‌دهند می‌گفتند اگر خدا میخواست به فقیران هم می‌داد، حال که نداده پس نخواسته داشته باشند پس ما هم نمی‌دهیم (یس، ۴۷) اما اینها اراده تکوینی را با اراده تشریعی یکی می‌دانستند. تکوینی خدا می‌خواهد انسانها را بیازماید پس به برخی مال داده به برخی نمی‌دهد که برای هر دو گروه آزمایش است زیرا او می‌خواهد که آنها که دارند به کسانی که ندارند بدهند. لذا در آیه ۴ محمد فرمود: اگر خدا می‌خواست از کفار انتقام می‌گرفت و احدی را باقی نمی‌گذاشت اما می‌خواهد شما را با یکدیگر بیازماید که آیا دینش را یاری می‌کنید یا نه. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال 👈 ✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۲۴ 🔖 آیه: ۷ 📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۲۶ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅ آیه ۷ بقره: «ختم الله علی قلوبهم و علی سمعهم و علی ابصارهم غشٰوة و لهم عذاب عظیم» (خداوند بر قلوب، گوش‌ها و چشم‌هایشان مهر زده است و لذا برایشان عذابی بزرگ است.) 📚📚📚📚📚📚 ✅علت اینکه متقین تنها کسانیند که توان استفاده از قرآن را دارند اینست که الهی، مبنای بهره‌برداری از قرآن است. 🔰چرخه فلاح: بر این اساس متقین در یک چرخه ۳ضلعی حرکت می‌کنند: ۱. اینها خود را حفظ می‌کنند. این سرمایه فطری، انسان را کنترل می‌کند تا نتواند قوای ادراکی انسان(گوش و چشم و قلب) را به سمت و حرکت دهد. ۲. چون سرمایه فطری خود را حفظ کردند توانستند از قرآن در زندگیشان بهره گیرند. ۳. چون از قرآن بهره گرفتند به و رستگاری رسیدند. (بقره_۵) 🔺چرخه عذاب عظیم: کفار و مشرکین نیز در چرخه ۳ضلعی مشابه گرفتار شدند: ۱. سرمایه فطری خود را باختند و اسیر و شدند. ۲. چون سرمایه فطری را باختند نتوانستند از قرآن بهره گیرند. ۳. چون از قرآن بهره نگرفتند به عذاب عظیم دچار شدند. (بقره_۷) 💠اینکه خداوند، انسان را از هدایت باز داشته و را از او می‌گیرد بخاطر اعمال خود اوست و خدا ابتدائاً و بی‌دلیل کسی را از یاد خود غافل نمی‌کند. قرآن دلایل را بیان می‌کند: 1⃣ آیه ۱۴۶ سوره اعراف علت این سلب توفیق هدایت را می‌داند. 2⃣ آیه ۱۱۰ انعام، به اشاره دارد که سبب «منقلب شدن فؤاد و بصر» (دو قوه ادراکی درونی) می‌شود. 3⃣در جای دیگر آیه ۲۸ کهف و را دلیل غافل شدن از یاد خدا می‌داند. 4⃣آیه ۵ صف نیز هشدار می‌دهد که منحرف کردن دل‌های بنی‌اسراییل توسط خداوند به سبب آنها از پذیرش حقیقت بوده است. 🔴 پس اگر کسی با داشتن حجت بیرونی یعنی و حجت درونی یعنی راه را عمداً کج رفت خدا نیز، توفیق هدایت را از او می‌گیرد. 📝 زمان‌بندی امتحانات الهی: امتحانات الهی همانند امتحانات مدرسه است بدین معنی که این امتحانات از سوی خداوند، همه‌روزه از انسان گرفته می‌شود اما تنها سالی یک یا دو بار صورت می‌گیرد و ممکن است انسان رد شود. این قضیه در آیه ۱۲۶ و ۱۲۷ توبه بیان شده است: «اَولا یرون انّهم یفتنون فی کل عامٍ مرةً او مرتین ثم لایتوبون و لا هم یُذکّرون» 🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال 👈 ✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۶۵ 🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴ 📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۵/۲۶ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ 🔴 بخش دوم: ✅بحث بعدی این است که هیچوقت شکست نمی‌خورد چه در گذشته چه حال و چه آینده. خداوند می‌فرماید رسالت من هیچگاه شکست نمی‌خورد اگرچه رسولان مرا به قتل برسانند. «کتب الله لأغلبنّ انا و رسلی انّ الله قویٌّ عزیزٌ/مجادله_۲۱» ♦️توضیح اینکه بشر تمام چیزهایی که می‌کند مشابهش در و خلقت خدا وجود داشته و انسان با دیدن آن به فکر ساختن چیزی شبیه آن می‌افتد لذا اگر چیزی در طبیعت نباشد انسان در انجام آن لنگ می‌زند. ♦️در این عالم چیزی نیست که شکست نخورد. کوه را با تیشه، آتش را با آب می‌توان شکست داد. کتاب مشهور «الغارات» که یک قرن قبل از نهج‌البلاغه تالیف شده و بسیاری از روایات نهج‌البلاغه از آنجا گرفته شده گوید: انسان نیز با شکست خورده و دشمن خواب، است که انسان را بی‌خواب می‌کند. اما معجزه از این قانون مستثنی است چون خرق عادت است و هیچگاه نمی‌توان مثلش را آورد که قابل شکست‌دادن باشد. ♦️در علوم، ایمان مهم نیست و با درس‌خواندن قابل فراگیری است اما معجزه نیاز به قدرت و خودسازی درونی دارد. لذا اگرچه همه چیز به خدا تکیه دارد اما معجزه چون از یک نفس پاک انسانی در قالب نشأت گرفته است قابل شکست نیست. اگر همان عمل را کسی غیر از پیامبر انجام دهد اعجاز نمی‌کند! هر چیز به و اندازه خاصی از منشا گرفته و نازل می‌شود «و ان من شیءٍ الّا عندنا خزائنه و ما ننزّله الّا بقدرٍ معلومٍ/حجر_۲۱» اما پیامبران و معصومین خودشان یا مخزنند یا کلیددار مخزن؛ پس فرض شکست برای اینها غیرممکن است. ---------------------------------------------------------- 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 ---------------------------------------------------------- 📚کانال 👈 ✅ @tafsire_tasnim1