↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 💥شرط عمل کردن این افعال ناسخه،این است که مبتدا شرایط"نسخ" را داشته باشد. #باید دانست نواسخ با"انواع مختلفش"،بر موارد زیر داخل نمیشوند. ✔️۱.مبتدایی که دائما صدارت طلب است،مثلِ"اسماء شرط،اسماء استفهام،کم خبریه،مبتدایی که همراه لام ابتداست" #از بین صدارت طلب ها،ضمیر شان استثناء شده است و دخول نواسخ بر او جایز است. #داخل شدن نواسخ این باب(ظَنَّ و اخواتش)،بر مبتدایی که اسم استفهام است،یا مبتدایی که اضافه شده به اسم استفهام جایز است،و در این صورت اسم استفهام مقدم میشود.مثلِ"أیّاً ظَنَنْتَ أَحسنَ" و "غلامَ أیٍّ حسبتَ أنشطَّ". ✔️۲.مبتدایی که به سبب غیر همیشه مبتداست،مثلِ اسمی که بعد از"لولا" و"إذا"فجائیه می آید. #مثال"لولا العقوبةُ لزادتِ الجرائمُ" و فتحتُ الکتابَ فإذا الصورُ فاتنةٌ". ✔️۳.مبتدایی که حذفش واجب است به شرطی که اصل آن نعت مقطوع بوده است. #مثال"شکراً للمتعلمِ النافعُ العزیزُ" که در اصل "هو النافعُ العزیزُ"بوده. ✔️۴.کلماتی که فقط به صورت مبتدا استعمال شده اند،مثلِ"ما تعجبیه،طوبیٰ،دَرٌّ،اقلٌّ و بعضی الفاظ دعا،مثلِ ویلٌ و سلامٌ" #خلاصه جلد دوم وافی،صفحه ۲۰ تا ۲۲ https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 💥مسئله ۶۲،در خصوص قول،معنایش واینکه چه زمانی یک "مفعول" و چه زمانی"دو مفعول"را نصب میدهد.؟ 💥نحوی ها به خاطر تشابه قول و مشتقاتش به ظن،وارد بحث قول هم شده اند. أ.قول در صورتی که به معنای"تلفظ محض"باشد یک مفعولی ست. خواه آن چیزی که قول به آن واقع شده است "مفرد" باشد و خواه"جمله". #مثال اول"تسئلنی عن العظمةِ الحقةِ فاقول الکرامةَ و عن راس الرذائل فاقول الکذبَ" معنای قول در مثال فوق"اَنطقُ"و اَتلفظُ"است. #مفعول اقول مباشرتا"الکرامةَ" و"الکذبَ" است. #باید توجه داشت در این مثال و آنچه شبیه این مثال است،ما بعد قول محکی به قول نیست. #مثال دوم"قال الشوقی آیةُ هذا الزمان الصحفُ. یعنی "تَلَفظَ شوقی".... جمله بعد از قول"سد مسد"مفعول و در حکم یک مفعول و محلا منصوب است،گرچه مفعول به مباشرتا نیست. #در صورتی مثال فوق را محکی قول گویند که قبلا بیان شده باشد،والا محکی قول نیست گرچه مقول قول است.. 💥مقول قول:آن جمله ای که بعد از ماده قول می آید و محلش منصوب است.چه قبل از قول تکرار شده باشد و چه تکرار نشده باشد. ب.اگر معنای قول "ظن"باشد،در این صورت دو مفعول منصوب مباشرتا بعد از او می آید و تمام احکام"ظن"ازجمله تعلیق و الغاء را دارد. #اگر یک مفعول بعد از ماده قول بیاید،یا جمله ای بعد از او بیاید،به معنای ظن نیست،بلکه از قسم اول هست. #خلاصه جلد دوم وافی،صفحه ۴۲ تا ۴۵. https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹نبَّأ-أنبأ-حدَّثَ-أخبرَ و خبَّرَ🔹 💥کتُب لغوی،افعالِ سه مفعولی دیگری را ذکر کرده اند که بذاته سه مفعولی هستند.(بدون وجود همزه تعدیه قبلشان) مشهور ترین این افعال عبارت است از"نبَّأ-أنبأ-حدَّثَ-أخبرَ و خبَّرَ" #مثال"نبَّأتُ الطیارَ الجوَّ مناسباً لِلطَیرانِ" مهم:بیشترین استعال این افعال به صورت مجهول و مفعول اولشان نائب فاعل است و دو مفعول دیگرشان به صورت منصوب ذکر میشود. #باید توجه داشت در آیه"يُنَبِّئُكُمْ إِذَا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمْ لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ" مفعول اول يُنَبِّئُ،به صورت صریح ذکر شده است و درخصوص دو مفعول بعدش توسط لام(لَفِي)معلق شده است.. #توجه:از اسلوب های صحیح ورود این مثالهاست:"أحِبُّ العلومَ و لا تَرَما العلومَ الکونیةَ" یا أحِبُّ العلومَ و لو تَرَما العلومَ الکونیةَ"(به معنای و لا سِیَّما العلوم الکونیة) #نحو وافی جلد دوم خلاصه صفحه ۵۳ تا ۵۵. https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹المسألة ۶۵ الفاعل🔹 💥تعریف فاعل:اسمِ مرفوعی ست که قبل از آن"فعلِ تام" یا"شبه فعل"وجود دارد.و این اسم مرفوع کار را انجام داده است،یا قیام فعل به این اسم مرفوع است. #مثال¹"نَصَرَ کم اللهُ"(یاری کردن،توسط الله صورت گرفته است) #مثال²"تَحَرّک الشجرُ"(قیام تَحَرّک،به الشجرُ است) #فاعل به صورت"صریح" یا"مؤول"،در کلام وارد میشود. #مثال ¹"وَلَقَدْ نَصَرَکُمْ اللهُ فی مواطِنَ کثیرَةٍ" #مثال²"شاعَ أنَّ البغیَ وخیمُ العاقبةِ" #مثال³ برای شبه فعل"أَ واقِفٌ علی الشجرةِ عصفورةٌ" 🔹زیادة و تفصیل🔹 #از بین حروف مصدری،سه حرف(أنْ،أَنَّ،ما)صلاحیت دارند برای اینکه تاویل به فاعل شوند. #مصدر مؤول،از اجتماعِ"حرف مصدری"و"صله اش"ساخته میشود و حذف یکی از این دو جایز نیست،الا”أَنْ ناصبه“که گاه حذف میشود-در جایگاهای مُعینی که خواهد آمد ان شاء الله- و صله آن به همراه،تاویل به مصدر باقی میماند. #گاه حذف”أَنْ“سماعی است،مثل"یُفرِحُنِی یبرأَ المریضُ"به تقدیر"أَنْ یبرأَ المریض". #اگر تقدیر فوق نبود فاعل،یا محذوف بود یا جمله که هر دو مورد رضایت نحوی ها نیست. #باید توجه داشت که فاعل هرگز به صورت جمله نیست،و در قول خدای تعالی"ثمَّ بَدَا لَهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا رَأَوُا الْآيَاتِ لَيَسْجُنُنَّهُ حَتَّىٰ حِينٍ"فاعل،ضمیر مستتری است("هو")که به مصدر مفهوم از فعل خود عائد هست.(بَدَأٌ). #مصنف:تنها وقتی که فاعل به صورت جمله می آید،وقتی است که الفاظ این جمله حکایت شود،مثلا وقتی"رأیتُ البشیرَ"را میشنوی،بگویی:سِرْنِی رأیتُ البشیرَ،در این صورت این جمله محکی به اعتبار یک"کلمه واحد"فاعل و تقدیرا مرفوع است. #نحو وافی جلد دوم خلاصه صفحه ۵۵ تا ۵۸. https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0

↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ اللّهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹احکام هفتگانه فاعل🔹 💥۳.تاخیر فاعل از عاملش واجب است و اگر وهم شد که فاعل مقدم شده است در واقع و حقیقت امر آن اسم مقدم، مبتداست. #مثال"الخیرُ زادَ" که"الخیرُ" مبتدا و جمله بعد خبر آن است و ضمیر مستتر در"زادَ"عائد است به "الخیرُ". #گاه اسم مقدم فاعل است ولی برای فعل محذوف که فعل مذکور او را تفسیر میکند. #مثال"إِنْ احدٌ من المشرکین استجارکَ" در این مثال"احدٌ"فاعل برای"استجارَ"محذوف است. #دلیل این تقدیر:اختصاص حروف شرط به فعل حفظ میشود. 💥۴.مجرد بودن عامل(چه فعل چه شبه فعل)از علامت تثنیه و جمع،زمانی که فاعل اسم ظاهر مثنی یا اسم ظاهر جمع باشد شیوع دارد. #مثال"طَلَعَ النَّیرانِ-أَقبَلَ المهنئون-برعَتْ الفتیات" #باید توجه داشت اتصال علامت تثنیه یا جمع(مذکر یا مونث)در این حالت فوق لغتی فصیح است اما به حد قول اول نمیرسد. #نحو وافی جلد دوم خلاصه صفحه ۶۲ تا ۶۳ https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0