✍ یکی از مدارس علمیه قدیمی در شهر تهران، #مدرسه_حاج_ملا_جعفر است که بعدها #مدرسه_مجتهدی نامیده شد و در محله #چاله_میدان واقع شده است. این مرکز علمی که از ابتدا مسجد-مدرسه بود، پس از مدارس مروی و صدر توسط مرحوم آیت‌الله حاج #ملا_محمدجعفر_چاله_میدانی بنا و به اسم ایشان نامیده شد. 🔖 در نقشه قدیمی تهران، نام کوچه محل سکونت و مسجد حاج ملا جعفر دیده می‌شود. 🔹جایگاه مرحوم حاج ملا محمدجعفر در تهران چنان بود که به گزارش #اعتمادالسلطنه، #ناصرالدین_شاه برای دیدار با ایشان به خانه وی می‌رفت. این مسجد-مدرسه در دوره رضاخان متروک ماند و پس از آن، با حضور مرحوم آیت‌الله #شیخ_احمد_مجتهدی وارد مرحله جدیدی شد که برکات آن تا امروز ادامه دارد. 🍃 @feyziye_tehran

📃 گزارش #اعتمادالسلطنه از حضور #ناصرالدین_شاه در #مدرسه_سپهسالار_جدید در ایام #ماه_رمضان 🔸در این گزارش مربوط به ٢۴ ماه رمضان ١٣١٠ق، توصیف جالبی از حال و روز روحانیون این مسجد و مدرسه بزرگ آمده است. سید محسن روضه خوان شیرازی نمونه‌ای از این روحانیون است که برای خوش‌آمد شاه، عمامه خود را پیشکش می‌کند تا در میان زنان پرتاب کند. 🍃 @feyziye_tehran

📄 گزارش دوم #اعتمادالسلطنه از حضور #ناصرالدین_شاه در #مدرسه_سپهسالار_جدید در ایام #ماه_رمضان مربوط به ١۶ ماه رمضان ١٣١٣ق ✍ در این گزارش جمعیت مردم حاضر در حیاط مدرسه سپهسالار ٣٠ هزار نفر ذکر شده، درحالی که پای منبر #میرزا_ابوالفضل_کلانتر ٣٠ نفر هم ننشسته‌اند. اعتمادالسلطنه سپس تحلیلی از دلایل این عدم حضور مردمی ارائه کرده و عنوان می‌کند که در همان زمان یعنی در ماه رمضان، جمعیتی بالغ بر ٢٠ هزار نفر در مسجد و #مدرسه_مروی پشت سر آخوند #ملامحمد_رستم_آبادی به نماز می‌ایستند. 🔹لازم به ذکر ملامحمد رستم آبادی از علمای اهل تقوا و پرنفوذ در میان مردم، همراه و موافق با شهید #شیخ_فضل_الله_نوری و از مخالفان #مشروطه بوده است. 🍃 @feyziye_tehran

📚 گزارش #اعتمادالسلطنه در کتاب روزنامه خاطرات، از عید فطر سال ١٣٠١ق ✍ در زمان قاجار برای اعلام #عید_فطر و حلول ماه شوال، پس از اعلام علما و مراجع دارالخلافه تهران، با شلیک توپ به مردم شهر اطلاع داده می‌شد. 🗓 نمونه این اقدام را در عید فطر سال ١٣٠١ق می‌بینیم که میان علما در اعلام روز عید اختلاف شده بود. از تبریز، قم، قزوین و نجف خبر رسیده بود  که عید شده ولی در تهران هنوز خبری نبود. 🔸برای مرحوم #حاج_ملاعلی_کنی برترین مجتهد شهر حلول ماه شوال اثبات نشده بود و ایشان در پاسخ استفتاء #ناصرالدین_شاه فرمودند که باید رؤیت هلال در افق شهر تهران صورت گیرد. 🔹 از این‌رو تا عصر روز یکم شوال خبری از عید نبود تا آنکه مطابق نظر مجتهد دوم شهر یعنی #میرزا_محمدحسن_آشتیانی، نزدیک غروب، اعلام شد که امروز عید بوده است. 🍃 @feyziye_tehran

📖 به گزارش #اعتمادالسلطنه در روزنامه خاطرات خود، پس از وفات #حاج_ملاعلی_کنی تا چهار روز در تهران عزاداری برپا و بازار نیز بسته بود. مجلس ختمی هم در #مسجد_مروی برگزار شد. تا اینکه در روز اول ماه صفر پیکر اعلم علمای دارالخلافه را به سوی #حضرت_عبدالعظیم(ع) تشییع نمودند. ✨حتی گبر و ارمنی و یهودی‌ها هم دسته عزا داشتند و یهودی‌های تهران پیشاپیش جمعیت به سینه می‌زدند و می‌خواندند: واویلا صد واویلا ستون دین ناپیدا این درحالی است که به گزارش اعتمادالسلطنه در همان روزها، اغلب شهرهای ایران به‌خاطر بی کفایتی مسئولین دچار شورش‌های مردمی بود. 🕌 @feyziye_tehran

✍ #میرزا_محمد_اندرمانی اهل روستای اندرمان است که در شهرری در مجاورت #امامزاده_سید_ابوالحسن(ع) قراردارد. از مرحوم میرزای اندرمانی نقل شده: من به این مقام علمی و عملی و ریاست روحانی نرسیدم، مگر به برکت مواظبت به زیارت امامزاده سید ابوالحسن(ع) و برکات حرم شریفش. 🔹میرزا محمد اندرمانی قبل از #حاج_ملاعلی_کنی در تهران زعامت و مرجعیت داشت. 📖#اعتمادالسلطنه در #المآثر_و_الآثار دربارۀ میرزا محمد اندرمانی چنین آورده است: «ملا میرزا محمد اندرمانی طهرانی از درجۀ نخستین مجتهدین بود و به بسط ید و نفاذ امر و قبول کلمه، امتیازی بیّن داشت و از این جهت مدرسۀ فخریۀ طهران مدت‌ها به‌دست وی بود. الحق، مشارالیه انعم الله برضوانه علیه، در ترویج شرع و اغاثۀ ملهوفین و قضاء حاجات مسلمانان و فصل خصومات از روی قوانین اسلام و موازین مذهب حق به عمر خود کوتاهی نکرد و غالباً بر کافۀ علماء دارالخلافه ریاست و تقدم داشت؛ نوّر الله مرقده.» 🍂وفات آن عالم ربانی و مرجع عظیم‌الشأن شب جمعه، آغاز ماه مبارک رمضان ۱۲۸۲ق/ ۲۸ دی ۱۲۴۴ش واقع شد. پیکر مطهرش پس از تشییع باشکوه به نجف اشرف انتقال یافت و در جوار بارگاه امیرمؤمنان(ع)، در حجرۀ علما که ۱۹ سال پیش از آن، علامه سید صدرالدین عاملی اصفهانی و #میرزا_مسیح_مجتهد و دیگران در آن دفن شده بودند، مدفون گردید. 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

✍ یکی از پر رفت و آمدترین مجالس دهه محرم در تهران عصر ناصرالدین شاه مجالس #تکیه_دولت بود که با حضور دولتی‌ها و توده مردم برگزار می‌شد. یکی از مهم‌ترین آسیب‌های مجالس تکیه دولت، دروغ‌پردازی های روضه‌خوان ‌ها و اهل تعزیه بوده است.‌ البته این اختصاص به تکیه دولت نداشت و برخی از هیئات خانگی هم گرفتار این معضل بود. مجلس‌گردان این دسته از هیئات و تکایا روضه‌خوان‌های عمامه‌ به سری بودند که سواد چندانی نداشته و تنها از این طریق ارتزاق می‌کردند. رد پای این آسیب‌ها تا سال‌های پیش از انقلاب که فریاد بزرگانی چون #شهید_مطهری در مبارزه با #تحریفات_عاشورا را برآورد دیده می‌شود که الحمدلله تا حدود زیادی اصلاح شد. ✨البته در همان گذشته هم مجالسی وزین با حضور واعظانی اهل علم و فضل برگزار می‌شد که عمدتا از اینگونه آسیب‌ها در امان بود. 📚یک نمونه از گزارش #اعتمادالسلطنه مربوط به سال ۱۲۹۹ق از نظر می‌گذرانیم: شنبه، ۴ محرم: امروز ملا موسی و سید موسی هر دو قهر کردند. با وجود این روضه‌خوانی طول کشید. بعد در خانه رفتم. معلوم شد دیشب تعزیه عروسی رفتن حضرت فاطمه(س) در تکیه [دولت] بیرون آوردند. این تعزیه را به قدری رذل کرده‌اند، دیشب مخصوصا زیادتر رذل شده بود. تعزیه‌خوانه‌ها زوزه سگ می‌کشیدند. وقاحت به قدری شده بود و خنده اهل حرم‌خانه طوری از بالاخانه‌ها به صحن تکیه می‌آمد که اشخاصی که آنجا بودند نقل می‌کردند که از تماشاخانه مضحک فرنگستان خیلی باخنده‌تر بود. نه شأن سلطنت بود این عمل و‌ نه ایام تعزیه سیدالشهداء (ع) مقتضی این حرکات. خلاصه باز نصیرالدوله و ناصرالملک احضار شدند. 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

وجب وجب خوش آمدی! / ماه رجب خوش آمدی🍃 ✍ میرزا محمدحسن آشتیانی مجتهد اول دارالخلافه طهران در ماه رجب ۱۳۱۲ق از سفر زیارتی خود بازگشت و وارد تهران شد. 🔹ناصرالدین‌شاه که به‌خاطر اقدامات میرزا در ماجرای #تحریم_تنباکو دل خوشی از او نداشت، دستور داده بود کسی برای استقبال او از شهر خارج نشود. اما تودۀ مردم بی‌توجه به این دستور، همگی از شهر خارج شده و به استقبال مجتهد پایتخت رفتند. 📖(أعیان الشیعة، ج‏ ۵، ص ۳۸.) #اعتمادالسلطنه در روزنامه خاطرات خود می‌نویسد: «امروز حاجی میرزا حسن آشتیانی که به بیت‌الله رفته بود، ورود نمود. با وجود غدقن #نایب‌_السلطنه که کسی از او استقبال نکند، تمام شهر به استقبال او رفته و دکاکین و بازارها را بسته بودند و در جلو قاطر حاجی آقا سینه می‌زدند و این شعر را می‌خواندند: وجب وجب خوش آمدی/ ماه رجب خوش آمدی» 📖(روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، ص ۹۸۸.) 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

💠به مناسبت ۸ رجب سالروز ترور #سید_عبدالله_بهبهانی از علمای تهران و رهبران مشروطه ✍ #اعتمادالسلطنه در روزنامه خاطرات گزارشی می‌آورد که حاوی نکات جالبی است: «یکشنبه، ۲۲ جمادی‌الاول: از تفصیل تازه اینکه #امین‌_السلطان میل می‌کند خانه عزیزخان خواجهٔ شاهی که جوان خوشرو و موئی است برود. چون این خواجه طرف عشق وزیر اعظم است، به بهانه دیدن میرزا حسن مجتهد آشتیانی که خانه او به خانه عزیزخان وصل است می‌رود. میرزا حسن تعجب زیاد می‌کند. مغرب از آنجا خانه عزیزخان می‌رود و تا ساعت پنج آنجا می‌ماند. بعد سید عبدالله پسر مرحوم سید اسماعیل بهبهانی گله می‌کند که چرا خانه من نیامده است. جناب وزیر اعظم از حضرت عبدالعظیم (ع) روزی که مراجعت می‌فرمایند، خانه آقا سید عبدالله می‌روند، در کوچه‌های تنگ تهران کالسکه را می‌رانند. کالسکه واژگون می‌شود. آقا سالم از زیر کالسکه بیرون می‌آید. تفصیل را با اغراق زیاد به سید عبدالله می‌فرمایند. او هم الماس، غلام خود را خواسته، می‌گوید محض سلامتی آقا تو را آزاد کردم. این تفصیل تازه که بی‌اندازه اسباب تعجب است باید نوشته شود که مجتهدین هم تملق می‌کنند. سبحان الله مالک الملک!» 🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran