🌹 میلاد با سعادت امام محمد تقی جواد الائمه بر همه دوستداران اهل بیت ع مبارک باد 🌷 @Yekaye

911) 📖 لا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ يَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ 📖 💢ترجمه هرگز گمان مبر کسانی که بدانچه [بجا] آورده‌اند شادمانی می‌کنند و دوست دارند که بدانچه نکرده‌اند ستایش شوند، به هیچ وجه گمان مبر آنان را اندک نجاتی از عذاب باشد؛ و برای آنان است عذابی دردناک. سوره آل عمران، (3) آیه 188 1397/12/26 10 رجب 1440 @Yekaye

@Yekaye

🔹بِمَفازَةٍ در بحث از آیه 185 (جلسه 908) بیان شد که ▪️ماده «فوز» به معنای نجات یافتن از وضعیت بد و دست یافتن به وضع خوب و مطلوب است؛ و توضیح داده شد که با توجه به نزاعی که در مورد اصل ماده «فوز» هست درباره کلمه «مفاز» (إِنَّ لِلْمُتَّقينَ مَفازاً؛ نبأ/۳۱) و «مفازة» (فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ، آل‌عمران/۱۸۸؛ وَ يُنَجِّي اللَّهُ الَّذينَ اتَّقَوْا بِمَفازَتِهِمْ لا يَمَسُّهُمُ السُّوءُ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ، زمر/۶۱) نیز نزاعی درگرفته است. برخی آن را به معنای «منجاة» (محل و عرصه نجات) دانسته، برخی آن را به معنای «مهلک» (محل و عرصه هلاکت) قلمداد کرده، و عده‌ای تحلیل کرده‌اند که اگرچه از «فوّز» به معنای مردن بوده، اما همینجا نیز از باب تفأّل به خیر و سلامتی، آن را «مفازة» نامیده‌اند [یعنی به عرصه‌ای که محل هلاکت بوده، تفأل زده و به آن «مفازة: محل نجات» گفته‌اند]. 🔖 http://yekaye.ir/ale-imran-3-185/ 📖 اختلاف قرائت 🔹بِما أَتَوْا ▪️اغلب به همین صورت «بِما أَتَوْا» یعنی فعل ثلاثی مجرد معلوم از ماده «أتی» (به معنای «آورد»)‌ قرائت کرده‌اند؛ ▪️اما در برخی قرائات غیرمشهور (روایت حسین بن علی حعفی از اعمش؛ و قرائت نخعی و مروان» به صورت «بِما آتَوْا» (یعنی فعل ثلاثی مزید، باب افعال، به معنای «داد، اعطاء کرد») قرائت شده است ▪️همچنین در روایت سلمی از امیرالمومنین ع و ابن جبیر و ابی بن کعب به صورت «بِما أوتوْا» (یعنی فعل مجعول، به معنای «داده شدند») قرائت شده است. ▪️و در قرائت «ابی بن کعب» به صورت «بما فعلوا» نیز قرائت شده است. 📚البحر المحيط، ج3، ص466-468 🔹لا تَحْسبنَّ ... فَلا تَحْسبنَّهُمْ این دو عبارت شبیه این عبارت در آیه 180، در قرائات مختلف به صورت مخاطب و غایب، و مفرد و جمع، با تلفظ مفتوح و مکسور سین (سَ / سِ) قرائت شده‌اند که کسانی که مایلند از تفصیل این قرائات مطلع شوند، به سایت «یک آیه در روز» شماره 911 مراجعه کنند. @Yekaye

☀️شأن نزول درباره شأن نزول این آیه چندین مطلب گفته شده است؛ برخی آن را درباره منافقان دانسته‌اند، و برخی درباره یهود: 🔹الف. درباره یهود: 🔸الف.1. در مورد یهودیان نازل شد به خاطر اینکه مردم بدانان رجوع می‌کردند و آنان را صاحب علم می‌دانستند خیلی شادمان بودند. (ابن‌عباس، به نقل از مجمع البيان، ج2، ص906) 🔸الف.2. پیامبر ص از یهودیان درباره مطلبی که در تورات آمده بود سوالی پرسید. آنان برخلاف آنچه بود را گفتند و خیال کردند که پیامبر آنان را تصدیق کرد و بدین جهت خوشحال شدند (أنوار التنزيل (بیضاوی) ج2، ص54) ویا اینکه آنان نزد پیامبر ص آمدند و به دروغ ابراز ایمان کردند و مسلمانان آنان را مدح گفتند (قتاده، به نقل از مجمع البيان، ج2، ص906) 🔹ب. منافقان 🔸ب.1. منافقانی که از حضور در جهاد تخلف می‌کردند و وقتی مسلمانان برمی‌گشتند انتظار داشتند عذر آنان را بپذیرند و به خاطر ایمانی که ندارند، مدح شوند. (ابوسعید خدری و زید بن ثابت، به نقل از مجمع البيان، ج2، ص906) 🔸ب.2. به طور کلی درباره منافقان بود از این جهت که برای هر کار مرده و نکرده‌ای انتظار مدح و ستایش از دیگران داشتند. (تفسير القمي، ج1، ص129؛ أنوار التنزيل، ج2، ص54) @Yekaye

☀️1) از امام باقر ع روایت شده است: یهودیان گفتند: ما فرزندان خدا و دوستان او و اهل نماز و روزه‌ایم؛ در حالی که نه از اولیاء الله بودند و نه از دوستان خدا و نه اهل نماز و روزه؛ ولیکن اهل شرک و نفاق بودند. 📚مجمع البيان، ج2، ص907 قال أبو القاسم البلخي: أن اليهود قالوا نحن أبناء الله و أحباؤه و أهل الصلاة و الصوم و ليسوا أولياء الله و لا أحباءه و لا أهل الصلاة و الصوم و لكنهم أهل الشرك و النفاق؛ و هو المروي عن أبي جعفر الباقر (ع) @Yekaye

☀️2) حدیثی طولانی از پیامبر اکرم ص خطاب به ابن‌مسعود آمده که مجموعه وصایایی است از ایشان خطاب به ابن‌مسعود؛ و در واقع، خطاب به تمامی مومنان. فرازهایی از آن قبلا گذشت. در فرازی دیگر از آن حدیث آمده است: ابن مسعود! هنگامی که مردم تو را مدح کردند و گفتند که تویی که روزها روزه می‌گیری و شبها به عبادت برمی‌خیزی، و تو چنین نبودی؛ پس بدین سبب شادمان مشو که خداوند متعال می‌فرماید « هرگز گمان مبر کسانی که بدانچه [بجا] آورده‌اند شادمانی می‌کنند و دوست دارند که بدانچه نکرده‌اند مورد ستایش شوند، به هیچ وجه گمان مبر آنان را اندک نجاتی از عذاب باشد؛ و برای آنان است عذابی دردناک.» (آل عمران/188) 📚مكارم الأخلاق، ص454 عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ: دَخَلْتُ أَنَا وَ خَمْسَةُ رَهْطٍ مِنْ أَصْحَابِنَا يَوْماً عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص وَ قَدْ أَصَابَتْنَا مَجَاعَةٌ شَدِيدَةٌ وَ لَمْ يَكُنْ رِزْقُنَا مُنْذُ أَرْبَعَةِ أَشْهُرٍ إِلَّا الْمَاءَ وَ اللَّبَنَ وَ وَرَقَ الشَّجَرِ فَقُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ إِلَى مَتَى نَحْنُ عَلَى هَذِهِ الْمَجَاعَةِ الشَّدِيدَةِ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: لَا تَزَالُونَ فِيهَا مَا عِشْتُمْ فَأَحْدِثُوا لِلَّهِ شُكْراً فَإِنِّي قَرَأْتُ كِتَابَ اللَّهِ الَّذِي أُنْزِلَ عَلَيَّ وَ عَلَى مَنْ كَانَ قَبْلِي فَمَا وَجَدْتُ مَنْ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ إِلَّا الصَّابِرُون … يَا ابْنَ مَسْعُودٍ إِذَا مَدَحَكَ النَّاسُ فَقَالُوا إِنَّكَ تَصُومُ النَّهَارَ وَ تَقُومُ اللَّيْلَ وَ أَنْتَ عَلَى غَيْرِ ذَلِكَ فَلَا تَفْرَحْ بِذَلِكَ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَقُولُ «لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ.» @Yekaye

☀️3) از امیرالمؤمنین روایت شده است: 🔅الف. برحذر باش از خودبزرگ‌بینی و دوست داشتن مدح و ثنا؛ که همانا این از محکمترین کمندهای شیطان است. 🔅ب. بپرهیز از اینکه کسی را بدانچه در او نیست مدح و ثنا گویی؛ که همانا کار او بر وصف او دلالت صادقانه دارد و دروغ تو را آشکار کند. 🔅ج. کسی که تو را بدانچه که در تو نیست مدح گوید، در حقیقت تو را مذمت کرده است، اگر بیندیشی! 📚تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص466-467 🔅الف. إِيَّاكَ وَ الْإِعْجَابَ وَ حُبَّ الْإِطْرَاءِ فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ أَوْثَقِ فُرَصِ الشَّيْطَانِ. 🔅ب. إِيَّاكَ أَنْ تُثْنِيَ عَلَى أَحَدٍ بِمَا لَيْسَ فِيهِ فَإِنَّ فِعْلَهُ يَصْدُقُ عَنْ وَصْفِهِ وَ يُكَذِّبُكَ. 🔅ج. مَنْ مَدَحَكَ بِمَا لَيْسَ فِيكَ فَهُوَ ذَمٌّ لَكَ إِنْ عَقَلْتَ. @Yekaye

. 1⃣ «لا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ يَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ» 💐انسانی از جهنم نجات می‌یابد که اعمالش به درگاه الهی پذیرفته شود؛ ⛔️نه رضایت خاطر خود افراد از کارهایشان کافی است، و ⛔️نه اینکه مورد ستایش دیگران واقع شوند! @Yekaye