یک آیه در روز
919) 📖 لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ 📖 💢ترجمه مبادا جولان کسانی که کفر
.
3⃣ «لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ»
مقصود از «تقلبِ کافران در سرزمینها» چیست:
🍃الف. اینکه سالم و بیمشکل در شهرها رفت و آمد میکنند و خداوند آنان را به خاطر گناهانشان نمی گیرد
(مجمع البیان، ج2، ص915)
🍃ب. تصرفات آنان از طریق در اختیار داشتن تجارتها
(ابنعباس، فراء، ابن قتیبه، زجاج، به نقل از البحر المحيط، ج3، ص482)
🍃ج. اشاره است به مطلق نعمتهایی که خداوند در اختیار آنان قرار داده است.
(عکرمه و مقاتل، به نقل از البحر المحيط، ج3، ص482)
🍃د. اعزام هيأتهاى سياسى، اقتصادى، نظامى، تشكيل جلسات و مصاحبه ها از سوى دشمن
(تفسير نور، ج2، ص230)
🍃ه. تصرّف خلفاى ضلالت در بلاد.
(صافى در شرح كافى (ملا خليل قزوينى)، ج1، ص351)
🍃و. ممکن است «تقلب» به معنای زیر و رو شدن باشد؛ یعنی اینکه مرتب یک کافری سرنگون میشود اما باز یک کافر دیگری قدرت را به دست میگیرد، و جابجایی قدرت غالبا بین کفرورزان است، نه خداجویان، تو را گیج نکند؛ که فکر کنی همواره امور در دست کافران میماند.
🍃و. ...
@Yekaye
920) 📖 مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ 📖
💢ترجمه
کالایی اندک؛ سپس قرارگاهشان جهنم است، و [چه] بد آسایشگاهی!
سوره آل عمران، (3) آیه 197
1398/1/17
30 رجب1440
@Yekaye
🔹مَتاعٌ
در آیه 185 همین سوره اشاره شد که
▪️ماده «متع» در اصل بر منفعت و بهرهوری دلالت دارد؛
🔸در تفاوتش با نفع، برخی گفتهاند نفعی است که مدتی ادامه داشته باشد و برخی گفتهاند نفع و منفعتی است که همراه با لذت و رفع حاجت باشد، مخصوصا اگر انسان لذتش را زود درک کند، مانند لذت پولدار شدن؛ در حالی که «نفع» در جایی که برای رسیدن به لذت باید صبر کرد نیز به کار میرود.
▪️«متاع»، هم به معنای مصدری به کار میرود (به معنای بهرهمند شدن و نفع بردن)، و هم به معنای آن چیزی که مورد بهرهوری قرار میگیرد، و به هر چیزی که به نحوی از آن بتوان استفاده کرد اطلاق میشود و در بسیاری از آیات قرآن هر دو میتواند مد نظر بوده باشد: (قُلْ مَتاعُ الدُّنْيا قَلِيلٌ؛ نساء/۷۷) و جمع آن «أَمْتِعَة» (أَمْتِعَتِكُمْ؛ نساء/۱۰۲) میباشد.
🔖جلسه 908 http://yekaye.ir/ale-imran-3-185/
🔹به لحاظ نحوی، «متاع» خبر برای مبتدای محذوف است که تقدیر کلام چنین بوده: «تقبلهم متاع قلیل»
(مجمع البيان، ج2، ص915)
@Yekaye
🔹مَأْواهُمْ
قبلا بیان شد که:
▪️ماده «أوی» را در جایی جمع شدن یا به چیزی منضم شدن دانستهاند و «مأوی» به مکانی گفته میشود که در آن گرد میآید و مستقر میشوند و در فارسی معادل کلمات قرارگاه و پناهگاه میباشد. (فَإِنَّ الْجَحيمَ هِيَ الْمَأْوى … فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوى؛ نازعات/۳۹و۴۱)
البته ابنفارس بر این باور است که این ماده در معنای دومی هم به کار رفته و دلالت بر «شفقت و مهربانی ورزیدن» هم دارد؛ اما مرحوم مصطفوی، که اصل معنای این ماده را «قصد کردن جایی به نیت استقرار و سکونت و استراحت در آن» معرفی کرده، معانیای مانند جمع شدن، منضم شدن و شفقت ورزیدن را از لازمههای این معنا میداند.
🔖جلسه ۵۴۰ http://yekaye.ir/al-ahzab-33-51/
@Yekaye
🔹الْمِهادُ
▪️ماده «مهد» در اصل بر آماده کردن و مهیا کردن برای کاری دلالت دارد (معجم المقاييس اللغة، ج5، ص280) و به طور خاصتر، مکانی است که برای استراحت و سکونت آماده شده است (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج11، ص189)
▪️بدین ترتیب، «مَهْد» محلی است که برای خواب کودک مهیا شده است: «كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا» (مريم/29) (كتاب العين، ج4، ص31)
و هم کلمه «مهد» و هم «مهاد» برای بستر آماده به کار میرود؛
و در مورد زمین هر دو به کار رفته است: «الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْداً» (طه/53) «أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهاداً» (نبأ/6) که به لحاظ معنایی شبیه است به آیه «الَّذي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِراشاً» (بقره/22) (مفردات ألفاظ القرآن، ص780) و قرابت این دو لفظ در این آیه بخوبی مشهود است: «وَ الْأَرْضَ فَرَشْناها فَنِعْمَ الْماهِدُونَ» (ذاریات/48)
و البته در قرآن کریم جهنم هم بارها «مهاد» دانسته شده است؛ مثلا: «مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ» (آل عمران/197 رعد/17) ؛ «لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ» (اعراف/41). برخی چنین توضیح داده اند که «مهاد» جایی است که انسان آن را مفروش و آماده سکونت میکند. (مجمع البيان، ج2، ص915)
▪️ماده «مهد» هم به صورت فعل ثلاثی مجرد به کار رفته است: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِأَنْفُسِهِمْ يَمْهَدُونَ» (روم/44) و هم در باب تفعیل: «وَ مَهَّدْتُ لَهُ تَمْهيداً» (مدثر/14) و در هر دو مورد ظاهرا به همان معنای آماده و مهیا کردن است (مفردات ألفاظ القرآن، ص780)
📿ماده «مهد» جمعا 16 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
@Yekaye
در ذیل آیه 185 همین سوره درباره اینکه دنیا متاع غرور است، احادیثی گذشت که آنها را هم میتوان به این آیه مرتبط دانست.
🔖جلسه 908 http://yekaye.ir/ale-imran-3-185/
☀️1) از رسول الله ص روایت شده است:
دنیا در قبال آخرت، نیست جز به اندازهای که یکی از شما انگشتش را در دریا بزند و بردارد: ببیند با چه اندازه از دریا برمیگردد!
📚روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج2، ص440
وَ قَالَ َ رَسُولُ اللَّهِ ص:
مَا الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ مَا يَجْعَلُ أَحَدُكُمْ إِصْبَعَهُ فِي الْيَمِّ فَلْيَنْظُرْ بِمَ تَرْجِعُ.
@Yekaye
☀️2) امیرالمومنین ع چند روز بعد از رحلت پیامبر اکرم ص خطبهای خواندند که به «خطبه وسیله» مشهور شده است و فرازهایی از آن قبلا گذشت.
در فرازی از این خطبه آمده است:
چه اندازه راحتی [در این دنیا] به رنج و دردسر [در آخرت]، و سختی و شدت [در دنیا] به نعمت همیشگی [در آخرت] نزدیک است؛ و هیچ شری، که پایانش بهشت باشد، شر نیست؛ و هیچ خیری که پایانش جهنم باشد خیر نیست؛ و هر نعمتی کمتر از بهشت، حقیر و بیارزش است؛ و هر بلایی دون جهنم، عافیت است!
📚الكافي، ج8، ص24؛ الأمالي( للصدوق)، ص322
خُطْبَةٌ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ هِيَ خُطْبَةُ الْوَسِيلَةِ
مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مَعْمَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عُكَايَةَ التَّمِيمِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ النَّضْرِ الْفِهْرِيِّ عَنْ أَبِي عَمْرٍو الْأَوْزَاعِيِّ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَن أَبِي جَعْفَرٍ ع ... قَالَ: اسْمَعْ وَ عِ وَ بَلِّغْ حَيْثُ انْتَهَتْ بِكَ رَاحِلَتُكَ؛ إِنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع خَطَبَ النَّاسَ بِالْمَدِينَةِ بَعْدَ سَبْعَةِ أَيَّامٍ مِنْ وَفَاةِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ ذَلِكَ حِينَ فَرَغَ مِنْ جَمْعِ الْقُرْآنِ وَ تَأْلِيفِهِ فَقَال: ...
مَا أَقْرَبَ الرَّاحَةَ مِنَ التَّعَبِ وَ الْبُؤْسَ مِنَ النَّعِيمِ وَ مَا شَرٌّ بِشَرٍّ بَعْدَهُ الْجَنَّةُ وَ مَا خَيْرٌ بِخَيْرٍ بَعْدَهُ النَّارُ وَ كُلُّ نَعِيمٍ دُونَ الْجَنَّةِ مَحْقُورٌ وَ كُلُّ بَلَاءٍ دُونَ النَّارِ عَافِيَة.
@Yekaye