📌خوانشی واقعی ومبتنی برعرف ایرانی اسلامی در حقوق وتکالیف زوجین نسبت به یکدیگر در قانون مدنی وسایر قوانین موضوعه 🔗 یادداشت ۳ 🔹 نگاه دینی (اسلام) براساس دو گزاره حق وتکلیف با ابتکار عدالت جنسیتی در حقوق وانعکاس آن در قوانین در اجرا کمی دچار اعوجاج وانحراف ازاهداف ونیات قانون گذار شده است. بازخوانی وباز تحلیل مواد قانونی که حاصل تطورات تاریخی قانونی و متأثر از رویکرد های متفاوت به زن وخانواده می باشد، بیانگر یک واقعیت است که شاید بیشترین تأثیر در بروز چالش های امروز حقوق زن چه در بستر تعریف او در خانواده وچه شخصیت مستقل می باشد . ❗️بعضی از مواد به نظر می رسد برمبنای رویکرد سنتی به زن ودردوره اول قانون گذاری تصویب شده است حال اینکه انقلاب اسلامی براساس شاخص های فقه اجتماعی امام خمینی ومکتب فکری ایشان نگاه متفاوتی را اززن معرفی ودرعمل هم با مشارکت مستقیم او در همه امورات ومقدرات سیاسی واجتماعی حداقل توقع را در زنان ایرانی ایجاد کرد که بعضی از قوانین به شدت منتظر ومحتاج به روز رسانی هستند. 🔅 در ادامه یادداشت های قبل ذیل فصل هشتم قانون مدنی در حقوق و تکالیف زوجین نسبت به یکدیگر ماده 1104 قانون مدنی که با تعریف تلویحی از خانواده تکالیف زوجین رادر نقش پدرومادر ،نقش هایی طبیعی که منصرف از هرنوع طبقه وسطح ومنزلت اجتماعی وجود دارند، بررسی می شود. 🔺در این ماده تشیید مبانی خانواده بدون توجه به شاخص های تشیید وتحکیم مبانی خانواده به امری تفسیرپذیرو شخصی و سلیقه ای تبدیل شده است. 🔻 عدم هماهنگی والبته هم آهنگی رشته ها ومطالعات مرتبط در حقوق خانواده نظیر روانشناسی و جامعه شناسی در ایجاد رویه های سلیقه ای در مواجهه با این ماده شاید از مؤثرترین عوامل باشد. ‼️ فقدان نظام شاخص های علمی واستاندارد براساس عرف وفرهنگ دینی وایرانی درعمل واجرا در تشخیص میزان سهم تقصیر هریک از زوجین درفروپاشی کانون زندگی خود وبه نص صریح ماده 1104که وارد بحث تربیت اولاد می شود اولادی که سرمایه اجتماعی هرجامعه می توانند باشند ودرسعادت ویا شقاوت ، رشد یا عقب ماندگی جامعه دارای نقش واثر مستقیم هستند نشده است . لذا نظام خانواده در جوامع مختلف کانون ثقل برنامه ریزی های استراتژیک دولت ها است. 🔸 قانون گذار ما نیز با یک نگاه حقیقتا منطقی پس از مکلف کردن زن و شوهر به حسن معاشرت در ماده 1103 که البته در مسیر قانونگذاری راه رشد وارتقاء مفهومی وقوانین تکمیلی وتوضیحی رامتناسب طی نکرده است . ادامه دارد... #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #قوانین_خانواده #قانون_مدنی سکینه السادات پاد دانش پژوه مقطع دکتری حقوق عمومی –وکیل پایه یک دادگستری – عضو کمسیون بانوان وخانواده مرکز وکلا خراسان رضوی

📌خوانشی واقعی ومبتنی برعرف ایرانی اسلامی در حقوق وتکالیف زوجین نسبت به یکدیگر در قانون مدنی وسایر قوانین موضوعه 🔗 یادداشت ۴ 🍃درماده ۱۱۰۴ به تکلیف مشترک زوجین در تشیید و تحکیم مبانی خانواده با قید باید با سهم مشترک زن و مرد تاحدودی بسترهای لازم برای انجام تکلیف رانامتوازن ترسیم کرده است واز بعضی جهات می توان گفت رها کرده است . 🔹 شاخص کیفی مهم در تکلیف مندرج در ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی اعطای آرامش وحسن امنیت زوجین در نقش وجایگاه همسران است . توجه و پایبندی زوجین به تأمین نیازهای اولیه انسانی یکدیگر که یقیناً نتیجه آن آرامش سرشار است ودر پناه آرامش وروح متعادل در نظام خانواده می توان چنین زن وشوهری راملکف به معاضدت در تشیید وتحکیم مبانی خانواده کرد. بی تردید گزاره های مختلف از جمله وضعیت معیشت واقتصاد ،امنیت شغلی، برخورداری از حقوق اولیه وبنیادین در پرتو یک نظام هماهنگ اجتماعی همه وهمه می توانند به تنهایی اراده زوجین رادر معاضدت بی اثر یا اثربخش ترکنند. ☑️ قوانین حوزه خانواده مبتنی براین واقعیت ها می تواند در اجرا وتفسیر در محاکم کارکرد واقعی داشته باشد و الابدون توجه وبررسی شرایط حاکم برروح وروان زن می بایست عمل به مر قانون یعنی ماده ۱۱۰۸ با قوه قهریه ملاک باشد بررسی نمی کنند چرا زن حاضر به تمکین که از ابتدایی ترین مؤلفه ها در آرامش زوجین در تحکیم خانواده نمی شود ومتعاقب آن نفقه به او تعلق نمی گیرد. 🔴 این حکایت واقعی امروز محاکم خانواده است : تمکین میکنی « یک کلمه پاسخ من را بده ... اجازه دهید توضیح دهم ... نه توضیح اضافه نده بگو بله یا نه » زن به تبعات -نه- اگاه است ولو به دروغ میگوید بله تمکین می کنم تا بتواند نفقه دریافت کند و یا کراهت آنقدر شدید است با علم می گوید نه تمکین نمی کنم واین دور ناقص آنقدرمی چرخدکه خانواده در مفهوم واقعی خارج شود چه کسی برای تحکیم آن تلاش کند؟ 🔻 فرزندان رهاترین فرد از خانواده هستند مادر برای امرار معاش اوباید پله های محاکم راروزانه گز کند شاید پدرش رابراساس ماده ۱۱۹۹ وادار به پرداخت نفقه کند البته پس از اثبات شرایط مندرج در ماده ۱۱۹۸ وتربیت مدنظر قانون گذاردر ماده ۱۱۰۴ بی توجه ترین مفهوم درعمل می باشد. 📛 اگر جنگ ونزاع های خونین پدرومادر پس از سپری شدن 7 سال به سامان برسد با فرزندی مواجه می شود که دیگران اورا تربیت کرده اند بدون انجام تکلیف قانونی پدر ومادر وقانون گذار در این ماده تکلیف گذاری کرده است اما به سیاق همه دنیا مصلحت محورانه حقوق پایمال شده کودک درعدم عمل به ماده ۱۱۰۴ رادر رسیدگی هم زمان به طور کامل در چتر حمایت خود قرارنداده است ودادگاه خود را فارغ از توجه وتصمیم در خصوص کودک می داندچون احتمالا خواسته دعوی مطروحه منصرف از آن است . ✅ به نظر می رسد قانون گذار در راستای رویکرد خانواده محوری خود ازجمله در مواد۱۱۰۴ قانون مدنی میبایست درعرصه تقنین ، تنقیح واصلاح به سرعت خود رابه روز رسانی وچابک سازی کند وجنس قضا درمحاکم خانواده نیز براساس رویکرد تحولی جدید قوه قضاییه و ریاست محترم وفرزانه آن مبتنی برسند تحول بدیع تر ومنطقی تر وواقعی تر شود. #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #قانون_مدنی #قوانین_خانواده سکینه السادات پاد دانش پژوه مقطع دکتری حقوق عمومی –وکیل پایه یک دادگستری – عضو کمسیون بانوان وخانواده مرکز وکلا خراسان رضوی

✅ مسئله‌ی فرزندآوری و مسئله‌ی نسل بسیار مهم است؛ این موضوعی است که بنده بارها در این چند سال اخیر تکیه کرده‌ام و تأکید کرده‌ام، [ولی] متأسّفانه حالا که انسان نتایج را نگاه میکند، معلوم میشود که خیلی این تأکیدها تأثیر زیادی نداشته. اینها احتیاج دارد به قانون، احتیاج دارد به دنبال‌گیری جدّی دستگاه‌های اجرائی. رهبر انقلاب (۲۲/۴/۱۳۹۹) 🍂🍂🍂🍂 ⏪ موسسه رصد مطالعات و سیاستگذاری اجتماعی سلامت جنسی اسلامی(سجا)، در راستای اجابت فرمایش رهبر انقلاب اقدام به بررسی و تحلیل عملکرد نهادها و دستگاه های متولی در موضوع "سیاست های کلی جمعیت"نموده است. 🔹 مطالعه این فایل به همه نخبگان، مسئولین، کنشگران و دغدغه مندان موضوع «جمعیت» پیشنهاد می گردد. @Banounegar

بانو مجتهده زهره صفاتی در گفت‌وگوی اختصاصی با مفتاح:(بخش نخست) نیازمند مدرسه تخصصی فقه بانوان با نگاه اجتهادی هستیم/ با چریکی درس خواندن نمی‌توان به عمق مباحث پی‌برد. 📖 بانو مجتهده زهره صفاتی در گفت‌وگوی اختصاصی با مفتاح تأکید کرد؛ ✅ سطوح علمی حوزه‌های علمیه خواهران همانند حوزه‌های علمیه برادران است. ولی مسلما خلأهای وجود دارد که باید بیشتر به فکر پر کردن آن‌ها باشیم. ✅ موضوع نخست این‌که اخلاق عملی باید در حوزه‌های علمیه برادران و خواهران بیشتر تقویت شود، اگر ما مزین به اخلاق عملی نشویم علوم اسلامی نمی‌تواند تأثیر خود را داشته و جایگاه صحیحی را پیدا کند. ✅ برای رشد طلاب خواهر افزون بر علوم جانبی که در حال فراگیری آن هستند، نیازمند حوزه فقاهتی هستیم که بسیار جای آن خالی است. با وضعیت موجود نمی‌توان این خلأ را پر کرد. ✅ حوزه فقاهت پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، به همین دلیل نیازمند کار کردن بر روی نیروهای کارآمد هستیم، چون مراتب اجتهاد نیازمند تمهیدات علمی خاص و ویژه است و به تعبیر استادمان حضرت آیت‌الله سبحانی با چریکی درس خواندن نمی‌توان به عمق مباحث پی برد. ✅ ما مقدمات مدرسه تخصصی را فراهم کردیم و إن‌شالله در آینده نه چندان دور مدرسه تخصصی فقه بانوان با نگاه اجتهادی را راه اندازی می‌کنیم. ✅ یکی از نظرات مقام معظم رهبری این است که ما باید‌ یک مرکز عالی و بالادستی داشته باشیم تا بتواند زیر مجموعه‌های خود را پاسخ دهد که متأسفانه هنوز محقق نشده است. 📕 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22608 #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی @Banounegar

📌خوانشی واقعی و مبتنی بر عرف ایرانی اسلامی در حقوق و تکالیف زوجین نسبت به یکدیگر در قانون مدنی و سایر قوانین موضوع با نگاه به اجرای آن در محاکم خانواده 📌 یادداشت پنجم... در ادامه بازخوانی و بازتحلیل مبتنی بر رویکردهای مختلف به زن و شرایط تاریخی تصویب هر ماده ناظر به کارکرد واقعی مواد قانونی و بایسته‌های امروز زندگی زنان ایرانی به ماده 1105 قانون مدنی که در حوزه نظری رویکرد فمینیستی و برابری خواه به شدت با آن چالش دارد، می‌پردازیم. ماده‌ای که ریاست زندگی مشترک را از *خصایص مرد* می داند. اگر این ماده بدون توجه به مواد متعاقب آن مورد تحلیل انتزاعی قرار گیرد می‌توان به رویکرد فمینستی حق داد اما در یادداشت‌های قبل از ایده اسلام درخصوص زن، یعنی فراتر از نقش او به عنوان همسر در همه نقش‌ها اعم از اجتماعی و سیاسی و نقش‌های خاص و ویژه او در ساحت جنسیتی نظیر همسری، مادری، خواهری، دختری و نیز ایده عدالت جنسیتی به عنوان رویکرد اسلام به زن به عنوان انسان و تاثیر آن در قوانین موضوعه و ایضا ضرورت تنقیح و تصحیح و نسخ بعضی مواد ناظر به همین ایده اصیل اسلامی سخن گفته‌ایم. 📍در ماده 1105مقنن از یک اصطلاح دقیق استفاده کرده و آن *خصایص* است که حکایت از یک ویژگی وامر ذاتی وفطری دارد لیکن طبع عدالت طلب انسان به راحتی تسلیم نمی‌شود لذا مقنن برای رفع این چالش به مردی که خصلت ریاست طلبی‌اش را به رسمیت شناخته تکالیف مصرحی را برای او تعبیه کرده است، تا احساس تبعیض و ناعدالتی و نابرابری در زن ایجاد نشود، لذا محل نزاع با فمنیست‌ها همین جا متبلور می‌شود: روح حق طلب انسان و زن وقتی که در عمل و عالم واقع در برابر مردی قرار می گیرد که مکلف به تامین نیازهای او مطابق مواد 1106و1107 قانون مدنی می‌باشد، این ریاست را در ترازوی عدالت قرار می‌دهد و حتی با نگاه مادی و اقتصادی هم توجه کند، مثلا شبیه شرکت و سهام، این جایگاه را حق مرد می‌داند، اما چرا برونداد این مواد و نتایج آن در محاکم به سیاق این تحلیل و تفسیر ذایقه زنان را شیرین وروح آنها را اقناع نمی‌کند و قوانین حوزه حقوق زن را مردانه و خارج از عدالت می‌دانند؟ 🌱حقیقت نظر و رویکرد قوانین در حوزه خانواده چه قبل از انقلاب اسلامی چه بعداز انقلاب مبتنی بر شریعت بوده و قایل به عدالت جنسیتی که ناظر به رویکرد انقلاب اسلامی و فراهم کردن شرایط برابر برای بروز و ظهور استعداد بانوان و به رسمیت شناختن نقش‌های سیاسی اجتماعی برای، او در حوزه فقه اجتماعی و پاسخگو، به نیازهای متناسب با این نقش‌ها شاهد تحول هم‌پا و مستغنی نبودیم. 📍لذا در شرایط کنونی که هنجارهای تحمیلی سبک زندگی های مدرن بقای خانواده و تامین نیازهای اولیه را مستلزم شاغل شدن زنان کرد که البته در نظریه کلی اسلام، استقلال اقتصادی زن مساله غیر دینی و غیراسلامی نمی‌باشد؛ نمی‌توان صرفا به تفسیر و تعریف سنتی از این مواد قانونی بسنده کرد و ازطرفی زنی که مرد رییس خانواده‌اش نیازهای قانونی وتصریح شده در مواد 1106 و 1107 قانون مدنی را قادر نیست تامین کند از حق قانونی وشرعی خود مبنی بر اختیارشغل استفاده میکند ودر اولین بزنگاه اختلاف ذیل تفسیر سنتی از ماده 1108 قانون مدنی احتمالا وظایف زوجیت را تماما انجام نداده و از دریافت نفقه محروم می‌شود! لشکری از مواد قانونی رو در روی هم شمشیر می‌کشند تا شمشیر استدلال کدام برنده تر باشد که تشیید مبانی خانواده را که مشترکا ملتزم به رعایت آن بودند، ذبح کنند. قانون محترم و دارای ارزش ذاتی و درونی، لاجرم باید بتواند از اهداف مقنن خود صیانت کند. 📌ادامه دارد... #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #قانون_مدنی #قوانین_خانواده سکینه السادات پاد دانش پژوه مقطع دکتری حقوق عمومی –وکیل پایه یک دادگستری – عضو کمسیون بانوان و خانواده مرکز وکلا خراسان رضوی @Banounegar http://eitea.com/Banounegar

📌خوانشی واقعی و مبتنی بر عرف ایرانی اسلامی در حقوق و تکالیف زوجین نسبت به یکدیگر در قانون مدنی و سایر قوانین موضوع با نگاه به اجرای آن در محاکم 📍یادداشت ششم قانون محترم و دارای ارزش ذاتی و درونی، لاجرم باید بتواند از اهداف مقنن خود صیانت کند. لذا نویسنده که بارها وبارها در محاکم خانواده با همه این مواد بحث وجدل و مناظره کرده است معتقد به وجود خلاهای قانونی متناسب با وضعیت واقعی وحاکم بر روابط خانواده های امروزی ایرانی است. 📍ایده و نظریه عدالت جنسیتی نمی تواند مبتنی بر بخشی از قوانین که تصویب آن به دوره اول قانون گذاری ومبتنی بر رویکرد سنتی به زن ونقش محدود او در خانواده است محقق شود ، زنی که قرار است با نقش وتکلیف برابر برای تشیید مبانی خانواده مساعدت کند و برای اداره امور مالی ومادی زندگی وگاهی فراتر به دلیل استعداد فاخر و نیز نقشی که انقلاب اسلامی برای او در اداره اجتماع قایل شد کماکان حقوقش اسیر موادی از قانون باتفسیر ورویکرد سنتی به زن تضییع شود . ❗️برای حل این مسایل نهادها و متولیان مشخصی می بایست به سرعت به نسبت نقش قانونی خود ورود کنند و نهادهای حاکمیتی متولی امر نظارت و فعالین مدنی وکنشگران تخصصی نیز با دقت بر کار انها نظارت کنند وترک وظیفه قانونی انهارا پر هزینه کنند. 📌به عنوان مثال حوزه های علمیه بانوان باید طرح وایده خود را درخصوص مسایل جدید وتعارض وظایف زوجین نظیر ضرورت اشتغال بانوان از یک طرف و بحث حق قانونی تمکین مرد از طرف دیگر ونیز اقتضائات طبیعی اشتغال وتحصیل به عنوان مثال خروج از کشور را چگونه وبا چه مکانیسمی در قالب ایده عدالت جنسیتی حل می کنند . 📍مجلس شورای اسلامی سلسله مسایل حوزه خانواده و نقطه ثقل کانونی آن زوجین را بر اساس چه رصد دقیق وعلمی و واقعی انجام می دهد . 📍قوه قضاییه در تفسیر قضایی محاکم وقضات خانواده براساس نگاه شاخص ومعیار زن در تراز اسلام وانقلاب چقدر دقت دارد و عدالت جنسیتی را چگونه در شرایطی که ادله اثبات محدود دعوی زن را ناتوان از اثبات می کند دایر مدار حکم خود قرار می دهند . برای رسیدن به نقطه مطلوب بایسته هایی باید محقق گردد... ✍ سکینه السادات پاد وکیل پایه یک دادگستری -عضو کمیسیون بانوان وخانواده مرکز وکلا خراسان رضوی-عضو هیات تحریریه بانو نگارودانش پژوه مقطع دکتری حقوق عمومی #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #قوانین_خانواده #قانون_مدنی @Banounegar https://t.me/Banounegar

من وجود مردسالاری را تأیید می‌کنم. هرچند در این‌که این مردسالاری چگونه عمل می‌کند پرسش‌های تعدیل‌گرانه‌ای دارم که اینجا از آن می‌گذرم. اما به هر صورت می‌پذیرم جهان با دور نگاه‌داشته شدن زنان از تولید معنا، به نحو فزاینده‌ای مردانه شده. برخی از عرصه‌ها البته واقعاً بهتر است بر دوش مردان تکلیف شود، اما برخی دیگر ابتکار مردان بوده و لذا به نام مردان هم سند زده شده؛ حال آن که هیچ ضرورت انسانی‌ای، اقتضاء بودن آن را توجیه نمی‌کند. دنیای مدرن با پیشرانه‌های مردانه در عرصه فرهنگ به تولید انبوه همت گماشته، بی‌آنکه مشخص باشد نسبت آن عرصه‌ها با انسان و کمال او در چیست؟ تنها به دلیل این‌که هست و بسیار هست، بدیهی و لازم فرض می‌شود. به هر ترتیب اتمسفر مردانه با تمام هنجارهایش عرصه‌های وجودی زن را فشرده و در تنگنا قرار داده؛ مثل یک گازی که نشت کرده و تمام اتاق‌ها را از آن خود می‌کند. حال، زنان می‌توانند جهان مردان و مردانه شده را از آنها باز پس بگیرند و در نهایت به سهمی برابر برسند، و نیز می‌توانند جهانِ خود را خلق کنند و از فشار معانی مردسالار بکاهند و در کنار آن، و نه در درون آن خود را جانمایی کنند. تفاوت در چیست؟ در راهبرد نخست، زنان در گفتمان مردانه هضم می‌شوند و به بهای یک مبارزة حسابی، جامعه مردانه را به پذیرش خود وادار می‌کنند؛ یعنی فیزیک زن در قلمرو متافیزیک مردانه جای می‌گیرد؛ چیزی که با آن مخالفم. در راهبرد دوم اما، این گفتمان زنانه است که در برابر مردسالاری و جهان مناسب مردان متولد شده و رشد کرده و فربه می‌شود. یعنی یک گاز دیگر با مختصاتی تقریباً متفاوت سعی می‌کند در اتاق‌ها نفوذ کرده و با گاز قبلی به تعادل برسد (معنا و فرهنگ را به گاز تشبیه کردم). در رویکرد اول که بیشتر به تقریر فمینیستی از استراتژی احیای حقوق زنان قرابت دارد، پرسش مرکزی این است که آیا «زن هم می‌تواند» یا خیر؟ و در پاسخ تلاش می‌کنند به این سؤال پاسخ مثبت بدهند. درصورتی‌که ارزشمندی توانستن و نتوانستن زنان در این امور علی‌السویه است. گیرم که می‌تواند. ثم ماذا؟ اما در تقریر دوم که من آن را به رویکرد انقلاب اسلامی مربوط می‌دانم، پرسش اصلی این است که «کیفیت دنیای زنانه که می‌تواند در کنار دنیای مردانه یک جهان مطلوب، متعادل و ایدئال (سُبْحَانَ الَّذِي خَلَقَ الْأَزْوَاجَ كُلَّهَا)، را رقم بزند چیست؟» مثال بزنم: جهان ناب زنانه را ما چه زمان بهتر کشف کردیم و در کجا بود که این صدف کمی برایمان دهان گشود و درخشید؟ در مبارزات انقلاب اسلامی، در دفاع مقدس و ... زنان کاری متفاوت از مردان کردند. زنان مواجهه‌ای متفاوت با مسائل کردند؛ که اگر چنین نمی‌کردند توازن این جهان انسانی (و پیروزی) میسر نبود و نتیجتاً در آن عرصه‌ها شکست می‌خوردیم. زنان هرکجا پا به عرصه گذاشتند و خلق معنا (و نه مصرف معنا) کردند، و هرکجا کنش و زایش کردند، توانستیم یک روح جمعی مبارک را تجربه کنیم و توانستیم سهم اختصاصی زنان را قدر بدانیم. دقیقاً به همین دلیل است که مبارزه زینب کبری (س) با اباعبدالله (ع) ضمن عدم تشابه اما به همان میزان مهم و برای ما جذاب است؛ بنابراین، معتقدم حرکت جمعی ما نه فقط در بحران‌ها، بلکه مستمراً بدون دنیای زنانه لنگ خواهد بود. زنان باید باشند و کنش کنند و جهانشان را بسازند. ✍مهدی تکلو #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #مردسالاری #انقلاب_اسلامی https://t.me/Banounegar @Banounegar

📍نقش مادران ائمه هدی در نظام سازی جامعه ی شیعی یادداشت۴: بانو حمیده مصفا بررسی و توجه به تاریخ و سیره مادران امامان شیعه (علیهم السلام) به عنوان بهترین زنان زمان خود که مصداق «ارحام المطهره» می باشند و نوع تعامل امامان معصوم(علیهم السلام) با ایشان همواره یکی از خلاءهای معرفتی و مطالعاتی در حوزا مسائل زنان در کشور بوده است. همچنان که قبلا اشاره گردید سعی می شود در طی سلسله یادداشت هایی به این مهم پرداخته شود. بانو "حُمَیّدِه مصفا" همسر امام صادق(علیه السلام) و مادر امام موسی کاظم(علیه السلام) از کنیزان بربر و اهل مغرب بودند. به طور کلی مادران ائمه اطهار علیهم السلام به دو قسم آزاد و کنیز تقسیم می شوند که هر یک در جایگاه ویژه خود به نقش آفرینی پرداخته اند. انتخاب کنیز به عنوان همسر و مادر امام توسط ائمه معصوم می تواند چند دلیل می تواند داشته باشد: - جهت تکریم و تعظیم طبقه و قشری از جامعه که همواره مورد تحقیر و توهین قرار می‏گرفتند. - ایجاد زمینه پیوند زناشویی برای کنیزان با حرمت بخشیدن به آنان پس از حضور در خانه امام با ایجاد الگوی برتر. - کنیزان مورد نظر که افتخار مادری ائمه را یافتند، قابلیت ها و استعدادهایی داشتند و بر اساس همان قابلیت ها و استعدادها، برگزیده و به عنوان مربی امام معصوم انتخاب شدند. - سیره پیامبر (ص) و معصومان پیش از امام صادق (ع)، ایحاد زمینه آزادی و یا کامیابی قشرهای مستضعف جامعه بود؛ چنان که پیامبر (ص) بانوان اسیر را آزاد می فرمودند و در صورت تمایل خودشان با آن ها ازدواج می کرند. بر این اساس از زمان بانو حمیده مصفا به بعدهمسر مادر امامان شیعه همگی کنیز بودند(هفت امام). بر اساس روایات تاریخی امام باقر علیه السلام، هشام بن احمر را جهت خریدن بانو رهسپار نمودند. امام باقر (ع) پس از خریداری بانو حمیده، شکر الهی به جای آوردند که این نشان دهنده اهمیت ورود بانو حمیده به خاندان ولایت است. از مجموع روایات مستفاد می شود، فرشتگان- بر اساس حکمت الهی برای پذیرش و پرورش امانت بزرگ خداوند یعنی امام (ع) - باو را نگاهبانی کرده اند. بانو حمیده در بیانات معصومین بسیار مورد تقدیر قرار گرفتند؛ امیر مومنان علی علیه اسلام بر منبر کوفه در وصف حضرت مهدی(عج الله) فرمودند: «کأني یابن حمیدة قد ملأها عدلا و قسطا»؛ گویا پسر حمیده را می بینم که زمین را از عدل و قسط پر می کند. شیخ طوسی، می نویسد: «این که صاحب الأمر را فرزند حمیده که مادر امام موسی بن جعفر (ع) است نامیده اند، مثل آن است که وی را فرزند فاطمه (س) دانسته اند. امام باقر (ع) پس از پرسیدن نام حمیده به وی می فرماید: «در دنیا پسندیده و در آخرت ستایش شده هستی».در روایت دیگری آمده، وقتی امام باقر (ع) از دوشیزه بودن حمیده و علت این امر آگاه می شود، می فرماید: «ای اباعبدالله! حمیده بانوی کنیزان، مهذب و وارسته و هم چون شمش طلا، خالص و پاک از پلیدی هاست. پیوسته فرشتگان الهی او را حفظ کرده اند تا به دست تو رسید و این کرامتی از ناحیه خداوند متعال است». با بررسی منابع تاریخی در خصوص نقش آفرینی بانو حمیده مصفا در طول عمر پر برکتشان می توان به ۳ ویژگی منحصر به فرد ایشان اشاره نمود: ۱_مقام مادری امام معصوم ۲_مقام علمی بانو ۳_مقام وکالت امام ۴_مقام وصایت امام ادامه دارد... ✍ زهرا عباسپور #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #جامعه_پردازی_شیعه #مادران_ائمه_علیهم_السلام #بانو_حمیده_مصفا @Banounegar

📍نقش مادران ائمه هدی در نظام سازی جامعه ی شیعی یادداشت۵: بانو حمیده مصفا ۱- مقام مادری امام از مهم ترین ویژگی های ایشان، داشتن مقام والای مادری معصوم را می توان برشمرد. بر اساس گزارشات موجود بانو حمیده در بازگشت از سفر حج و در مکان ابواء (بین مکه و مدینه و محل قبر بانو آمنه) امام موسی کاظم علیه السلام را به دنیا آوردند. از امام صادق علیه السلام نقل شده است که خداوند پسری به من بخشید که بهترین مخلوق اوست و حمیده درباره او خبری به من داد که من از وی بدان داناتر بودم . فرمود:حمیده خبر داد که چون نوزاد به دنیا آمد دستانش را بر زمین نهاد و سرش را رو به آسمان گرفت . من نیز بدو گفتم که این علامت رسول خدا و علامت امامت است. 2- مقام علمی بانو حمیده مصفا بر اساس روایاتی که در منابع معتبر دیده می شود، امام صادق (ع) به عبدالرحمان بن حجاج، از شاگردان آن حضرت که در مورد کیفیت انجام دادن مناسک حج برای فرزند خردسالش پرسید، فرمود: « کنیزی را نزد حمیده مصفاه بفرست و احکام حج کودک را از او بپرس». کنیز او نزد حمیده می رود و پاسخ حمیده در مورد کیفیت اعمال حج کودک، در منابع فقهی به عنوان مبنا قرار می گیرد. این برخورد امام، حاکی از اعتقاد آن حضرت به آگاهی فقهی و قدرت و توانایی پاسخ گویی به مسائل فقهی توسط بانو حمیده است. از سوی دیگرارجاعِ افراد توسط امام، به بانو نشان دهنده ی اهتمام امام معصوم در جهت اعتمادسازی و اعتبار سازی بانوان مجتهده در میان مردم است. هم چنین بانو حمیده مصفا راوی چندین حدیث است از این رو نامش در منابع رجالی دیده می شود. احادیث او در کتبی همچون کافی، تهذیب الاحکام و الغیبه شیخ طوسی و آثار شیخ مفید آورده شده است. ۳_ مقام وکالت امام بر اساس منابع روایی امام کاظم علیه السلام فرمودند هر گاه امام صادق علیه السلام می خواستند حقوق اهل مدینه را بپردازند مادرشان ام فروه و همسرشان حمیده مصفا را برای این کار می فرستاد. از حدیث مذکور می توان میزان اعتماد امام صادق (ع) به همسر بزرگوارش، بانو حمیده را دریافت؛ به علاوه، انجام دادن این کار در اوضاع سخت سیاسی - اجتماعی و فرهنگی آن دوره، به تدبیر و دانش و شجاعت نیاز داشت و اگر این ویژگی ها در بانو نبود، امام وی را برای اعطای حقوق مردم نمی فرستاد. 4_ مقام وصایت امام بر طبق منابع تاریخی، منصور عباسی پس از آن که دستورکشتن امام صادق (ع) را می دهد، از فرماندار مدینه می خواهد تا وصیت امام صادق (ع) را ببیند تا پس از شناسایی وصی آن حضرت، او را بکشد. فرماندار مدینه پس از دیدن اسامی افرادی که در وصیت نامه امام به عنوان وصی از آن ها یاد شده، برای منصور دوانیقی می نویسد که جعفر بن محمد پنج نفر را به عنوان وصی انتخاب کرده است : منصور داونیقی، محمد بن سلیمان، عبدالله بن جعفر و موسی بن جعفر (دو پسرش) و حمیده (همسرش). گرچه وصیت امام به چهار نفر دیگر غیر از موسی بن جعفر (ع)، حرکتی سیاسی برای حفظ جان امام پس از خویش و از باب تقیه بوده، اصل این عمل در مورد بانو حمیده، نشان دهنده عظمت شخصیت این بانو و جایگاه و مقام او نزد امام و نیز مردم عصر اوست. با توجه به اوضاع سیاسی - اجتماعی و فرهنگی شیعیان در دوره ای که این بانو در مدینه می زیست، نقش وی احتمالا باید بسیار پررنگ تر و برجسته تر از آنچه در گزارش ها آمده، باشد اما به دلایل سیاسی و نیز وجود حریم ویژه بانوان حرم اهل بیت میزان گزارش هایی که در دست است، اندکی ما را در تبیین شخصیت بانو یاری می کند. از زمان مرگ و محل قبر بانو حمیده گزارشی در دست نیست و تنها می توان گفت حداقل تا سال ١٤٨ قمری در قید حیات بوده است . ✍زهرا عباسپور #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #مادران_ائمه_علیهم_السلام #جامعه_پردازی_شیعه #بانوحمیده_مصفا @Banounegar

جعل تاریخ و تحریف واقعیت های زندگی حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها #حضرت_خدیجه_کبری #اولین_مشاور_زن_اسلام #بانوان_تمدن_ساز #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی @Banounegar

📌 زن در گفتمان سنت گرای دینی 🔗یادداشت اول 🔒 یکی از ویژگی های زن در گفتمان سنت گرای دینی همانطور که قبلا اشاره شد؛ موجودی،شر، ناقص در ایمان، ناقص در عقل و ناقص در اموال می باشد. از این رو مردان را از مشورت با زنان هرچند نیکو نیز بر حذر می دارد. این تعابیر به نقل از پیامبر اکرم صلی لله علیه و آله و امیرالمومنین علیه السلام در کتبی همچون وسائل الشیعه، لایحضره الفقیه،بحار الانوار، نهج البلاغه و ....درج گردیده است. ❗می توان گفت این گونه روایات علاوه بر این که دستاویزی برا جنبش های فمنیستی جهت تخطئه دین گردیده است در متون تفسیری و حتی فقهی مسلمانان نیز بی تاثیر نبوده است. اولین پرسشی که برای هر مسلمان معتقد پیش می آید این است که تعارض باور به این کاستی ها با برخی از آیات قرآن که خلقت واحده برای زن و مرد قایل است و خلقت خداوند را احسن می داند چگونه قابل جمع است؟! ♦️از میان این احادیث، خطبه 80 نهج البلاغه بیش از دیگر روایت ها مشهور است. متن این حدیث بدین شرح است: مَعَاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ النِّسَاءَ نَوَاقِصُ الْإِيمَانِ، نَوَاقِصُ الْحُظُوظِ، نَوَاقِصُ الْعُقُولِ. فَأَمَّا نُقْصَانُ إِيمَانِهِنَّ فَقُعُودُهُنَّ عَنِ الصَّلَاةِ وَ الصِّيَامِ فِي أَيَّامِ حَيْضِهِنَّ، وَ أَمَّا نُقْصَانُ عُقُولِهِنَّ فَشَهَادَةُ امْرَأَتَيْنِ كَشَهَادَةِ الرَّجُلِ الْوَاحِدِ، وَ أَمَّا نُقْصَانُ حُظُوظِهِنَّ فَمَوَارِيثُهُنَّ عَلَى الْأَنْصَافِ مِنْ مَوَارِيثِ الرِّجَالِ. فَاتَّقُوا شِرَارَ النِّسَاءِ وَ كُونُوا مِنْ خِيَارِهِنَّ عَلَى حَذَرٍ، وَ لَا تُطِيعُوهُنَّ فِي الْمَعْرُوفِ حَتَّى لَا يَطْمَعْنَ فِي الْمُنْكَر. اى مردم، بدانيد كه زنان را ايمان ناقص است و بهره منديهايشان ناقص است و عقلهايشان ناقص است. اما ناقص بودن ايمانشان از آن روست كه در ايام حيض از خواندن نماز و گرفتن روزه معذورند و ناقص بودن عقلهايشان، بدان دليل است كه شهادت دو زن برابر شهادت يك مرد است و نقصان بهره منديشان در اين است كه ميراث زنان نصف ميراث مردان است. از زنان بد بپرهيزيد و از زنان خوب حذر كنيد و كار نيك را به خاطر اطاعت از آنان انجام مدهيد، تا به كارهاى زشت طمع نكنند. 🍃جهت تبیین آن بسیاری دست به تعبیراتی زده اند از جمله اینکه حضرت این جملات را ناظر به شرایط "جنگ جمل" و حضور "عایشه" در این جنگ و به جهت نکوهش وی بیان نموده اند، هر چند این سوال پیش می آید که "طلحه" و "زبیر" به عنوان عوامل اصلی این جنگ ار نقش پر رنگ تری در این فتنه داشته اند پس مردان به این تعبیر شایسته تر بوده اند و از این رو بیان این دلیل به نظر ناقص می باشد. از سوی دیگر عده ای به بیان تعریف انواع عقل و تقسیم آن به عقل عملی و نظری پرداخته و بیان داشتند مراد در این روایات "عقل نظری" است و در عقل عملی زن و مرد را برابر دانسته اند. هر چند توضیح دیگری جهت ناقص الایمان بودن زن و پرهیز از مشورت با آنان در این دسته از تبیین ها دیده نمی شود. ⭕خلاء تبیینی این احادیث و تعارض این دسته از روایات با روح حاکم بر قرآن کریم و سیره رفتاری معصومین علیهم السلام این دسته از تعابیر را که با هدف تبیین، سالیان سال است نقل محافل بسیاری از خطبا و حکما و دوره های تخصصی و ... گردیده است. از این رو سعی می گردد با استفاده از نقد حدیثی و ارائه فضای فرهنگی اجتماعی زنان در زمان ثبت این احادیث وجه دیگری از رسوخ این نگرش به زن در متون اسلامی را بررسی نماییم. از آنجا که حدیث به عنوان دومین منبع شناخت دستورات دین می باشد می توان با توجه به جایگاه و نقش ویژۀ حدیث، به پاکسازی اخبار از جعلیات و تحریفات اقدام شود در این راه لازم است به بحث و نقد کتابهای حدیث، سیره، تاریخ، رجال هم از نظر سند و هم از نظر متن و محتوا با همانندشان پرداخته شود تا بتوان به نتایج قابل قبولی در این موضوع دست یافت. جهت رسیدن به این مهم سعی گردیده با استفاده از روش نقد بیرونی حدیث(نقد سند حدیث) به بررسی این خطبه بپرازیم . ادامه دارد... ✍🏻زهرا عباسپور #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #خطبه_هشتاد_نهج_البلاغه #گفتمان_سنتگرای_دینی #زن_تراز_انقلاب_اسلامی @Banounegar

📌زن در گفتمان سنت گرای دینی 🔗یادداشت دوم 🍂 خطبه 80 نهج البلاغه که توسط سید رضی جمع آوری شده است به لحاظ تاریخی در کتب پیش از سید رضی هم ذکر شده است. نکته جالب آنست که این خطبه بخشی از یک نامه ی طولانی و مفصل امام است که سید رضی آن را قطعه قطعه کرده و در قالب چند خطبه و نامه آورده است، صرف نظر از اینکه تقطیع چقدر می تواند فهم نامه را با مشکل رو به رو سازد. به لحاظ سند، اختلاف تعابیر متن نامه در منابع پیش از نهج البلاغه نیز جای تامل دارد. 🌿در واقع این خطبه، بخشی از نامه ایست که امام پس از دریافت خبر شهادت محمد ابن ابی بکر نگاشته اند. امام پس از شنیدن خبر کشته شدن محمد ابن ابی بکر بسیار ناراحت می شوند و در همین وضعیت عده ای از یاران ایشان در خواست میکنند امام نظرشان را نسبت به ابوبکر، عمر و جریانهای پس از رحلت پیامبر (ص) اعلام فرمایند. به هنگام نوشتن این نامه امام ده نفر از یارانشان را گواه گرفتند. محتوای این نامه یک دوره تاریخ سیاسی پس از رحلت پیامبر (ص) تا سالهای پایانی عمر مبارک امام علی (ع) است و ظاهرا امام در هنگام شرح حوادث جنگ جمل و بیان نقش عایشه آن را در قالب یک نتیجه از حضور عایشه در این جنگ بیان می فرماید. ❗نکته مهم آنکه مهم ترین منبع این نامه پیش از سید رضی درکتابهای "الامانه و السیاسه "از ابن قتیبه (متوفی 276 ق ) و "الغارات ثقفی" (283 ق) است. در این دو کتاب متن این نامه مفصل آمده و جالب آنکه در قسمت مباحث مربوط به جنگ جمل قسمت مذکور ( خطبه 80 ) اصلا نیامده است ! اما در منابع بعد از این دو کتاب این بخش به محتوای کتاب اضافه شده است که قدیمی ترین آنها المسترشد طبری آملی (326 ق) است که دقیقا این بخش را برای اولین بار در ضمن نامه اضافه کرده است و پرسش مهم آنست که چگونه درمنابع 50-60 سال پیش این بخش موجود نیست اما به یکباره در کتاب طبری آملی این بخش اضافه می¬شود ؟! نکته مهم دیگر آنکه نامه با این سند در المسترشد آورده می شود: "رَویَ الشَعبی عَن شُریحِ هانی..".در مورد شعبی که همان عامر بن شرحبیل است در کتب رجالی توثیق یا مدحی دیده نمی شود گرچه در معجم الرجال به نقل از سید تفریشی آمده است « هُوَ مَذمومٌ عِندَنا وَ هُوَ الخَبیثُ الفاجِر الکَذاب ». سیدرضی در کتابهای خصایص الائمه (ص 100) و نهج البلاغه خطبه (خطبه 80) این بخش را بدون سند می آورد و سایر بخش های نامه مفصل امام را به هفت خطبه و نامه دیگر منتقل می کند. ❗️دقت در اسناد این روایات نشان می دهد که هیچ یک از احادیث سند متصلی ندارند و سید رضی هم در دو منبع خود آنها را بدون سند نقل نموده است. سایر منابعی که بعد از سید رضی این احادیث را از نهج البلاغه نقل نموده اند نیز به طور طبیعی فاقد سند هستند. گرچه روایات یاد شده با موضوع فوق در کتاب های معتبری آورده شده اند ولی اکثر این کتب روایات را بدون سند ذکر کرده اند. برخی محققان معتقدند که برای این احادیث سند متصلی وجود ندارد و منبع قابل استنادی ندارد. 🔺بر اساس مطالب بیان شده و نقد بیرونی حدیث در میابیم این خطبه از آنجا که دچار ضعف ماخذ، گسست سند و درغگو بودن روای است از حیث اعتبار ساقط است. هر چند بررسی سندی سایر احادیث با این مضمون نیز ما را به این نتیجه رسانید که این احادیث به تواتر نرسیده و نمی بایست در بررسی مسائل زنان مبنا قرار گیرند. جهت درک بهتر ورود این گونه احادیث در منابع حدیثی و روایی می بایست به بررسی اوضاع فرهنگی اجتماعی زمان نقل و ثبت این احادیث نیز پرداخت از این رو سعی می گردد در بادداشت های آتی به این برهه حساس تاریخی نیز پرداخته شود. ✍🏻زهرا عباس پور #بانو_نگار_رسانه_گفتمان_انقلاب_اسلامی #خطبه_هشتاد_نهج_البلاغه #گفتمان_سنتگرای_دینی #زن_تراز_انقلاب_اسلامی @Banounegar