هدایت شده از فلسفه دین اسلامی
🔴 مدرسه تابستانی فلسفه ذهن
🕰دوشنبه ۸ شهریور
-ساعت ۱۳-۱۱: کلیات حالات ذهنی و رویکردهای فلسفی
دکتر همتیمقدم/دانشگاه علوم و تحقیقات
-ساعت ۱۶-۱۴: دوگانهانگاری جوهری و رفتارگرایی
دکتر ساداتمنصوری/پژوهشکده علوم شناختی
-ساعت ۱۸-۱۶: نظریات اینهمانی
دکتر لهراسبی/پژوهشکده علوم شناختی
🕰 سهشنبه ۹ شهریور
-ساعت ۱۳-۱۱: نظریات کارکردگرایی
دکتر غیاثوند/دانشگاه خوارزمی
-ساعت ۱۶-۱۴: نظریات محاسباتی و بدنمندی
دکتر همازاده/پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی
-ساعت ۱۸-۱۶: فلسفه اسلامی و مسئله ذهن-بدن
دکتر ذاکری/دانشگاه تهران
🕰چهارشنبه ۱۰ شهریور
-ساعت ۱۳-۱۱: علیت ذهنی
دکتر همازاده/پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی
-ساعت ۱۶-۱۴: حیث التفاتی؛ برونگرایی و درونگرایی
دکتر محمود مروارید/IPM
-ساعت ۱۸-۱۶: مسئله دشوار آگاهی و استدلال تصورپذیری
دکتر محمود مروارید/IPM
🕰پنجشنبه ۱۱ شهریور
ساعت ۱۳-۱۱: استدلال معرفت
دکتر ذاکری/دانشگاه تهران
-ساعت ۱۶-۱۴: دیدگاههای بازنمودگرایانه در باب آگاهی
دکتر قهار/پژوهشکده علوم شناختی
-ساعت ۱۸-۱۶: اراده آزاد
دکتر مهاجری/IPM
هزینه ثبتنام: ۸۰ هزار تومن
@PhilMind
کانال فلسفه دین اسلامی
@Islamic_Philosophy_of_Religion
هدایت شده از محسنی
#کارگاه
✅ دومین مدرسه فلسفه و علوم شناختی: رویکردهای 4E(بدنمندانه) برگزار میکند
🔰 مقدمهای بر فلسفه ذهن
👤 ارائهکننده: ابوطالب صفدری(دانشجوی دکتری فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف؛ دبیر علمی مدرسه فلسفه و علوم شناختی)
🗓 14 و 15 مرداد 1400؛ ساعت 17 الی 20:30
🌐 ثبتنام در:
📎 b2n.ir/4ecog-2
❗️ به همراه تخفیف دانشجویی
—————
نوروساینس و فلسفه ذهن
💥 در تاریخ #فلسفه_غرب جدید، مهمترین دیدگاه دوئالیستی، همان نظریه «تأثیر متقابل» بوده است که توسّط ر
اقتباس از کانال فلسفه ذهن، دکتر همازاده،
هدایت شده از a.shahgoli
📚کانال #انسان_شناسی، تأملاتی است درباره:
🌍#انسان؛ اوصاف و احوال آن
📌لینک عضویت ایتا👇
👉https://eitaa.com/joinchat/2600337464C9b945cb3d1
🖥سایت:
🆔https://ahmadshahgoli.ir
__ ✍🏻احمد شه گلی
(دکتری فلسفه_عضو هیئت علمی)
🌿
🌾💐
🍃☘️🍄
💐🌾🌺🍃🌱
هدایت شده از محسنی
#دوگانه انگاری جوهری
✅نوع رابطه نفس با بدن یکی از مسایل مهم و بحث برانگیز در طول تاریخ فلسفه میباشد.
✅ با توجه به مباحث گستردهای که در این زمینه انجام شده، ولی هنوز به طور کامل همه جنبههای این مسئله روشن نشده است. نفس مجرد و غیر مادی چگونه با بدن مادی رابطه تأثیر و تأثری برقرار میکند؟
✅ فلاسفه غربی و مسلمان هرکدام دیدگاههای متفاوتی را دراین مسئله اتخاذ کردهاند. فیلسوفان دوگانهانگار هر کدام خواستهاند به یک گونهی این مشکل را حل کنند.
✅ «رنه دکارت» یکی از برجستهترین فیلسوفان طرفداران دیدگاه دوگانهانگاری قرون وسطا در غرب به حساب می آید. نظریه وی در چگونه ارتباط نفس با بدن از سوی برخی به چالش کشیده شد.
✅دکارت پیشنهاد کرد غده «پینهآل» -که در مرکز مغز قرار گرفته است و اکنون به عنوان بخشی از سیستم غدد «درون ریز» در نظر گرفته می شود-، مکانی است که نفس و بدن با هم تعامل میکنند. با این وجود، هنوز سؤال به حال خود باقی بود، زیرا دوباره این پرسش تکرار می شود: چگونه نفس مجرد با این غده مادی ارتباط برقرار کرده است؟
✳️کانال نوروساینس و فلسفه ذهن
@Brain_Mind
#دوگانهانگاریدکارتی1
#ارتباط_ نفس_ بدن
#دیدگاه_دکارت در ارتباط نفس با مغز:
✅ادله اینکه دکارت غده صنوبری یا پینهآل را به عنوان جایگاهی برای ارتباط نفس با بدن مطرح می کند:
❇️1.غده صنوبری یکپارچه است در حالی که بقیه اقسام مغز چند قسمت هستند.
❇️2.این غده بسیار سبک و به آسانی قابل حرکت است.
❇️3.غده صنوبری توسط رگهای از #روح_حیوانی پرشده است.
دکارت از این ارواح حیوانی به عنوان «باد بسیار خوب» یا «شعله با روح» یاد میکند. این ارواح بطن های مغز را پر کرده است.
🔰ان شاء الله در مباحث بعدی در مورد #روح_حیوانی بیشتر گفتگو خواهیم کرد.....
مطالب ادامه دارد...
کانال نوروساینس و فلسفه ذهن
@Brain_Mind
#رنه-دکارت، فیلسوف و ریاضی دان فرانسوی(1596-1650م)
❇️ در بین فلاسفه ذهن، نام دکارت به عنوان یکی از سردمدارن دیدگاه #دوگانهانگارجوهری در قرون اخیر مطرح است.
❇️اما دیدگاه دوگانهانگاری جوهری چیست؟
❇️به طور خلاصه: انسان مرکب از دو وجود مستقل نفس یا ذهن غیر فیزیکی، و بدن فیزیکی است.
❇️ آگاهی و تجربه به نفس مربوط است نه بدن. در طول حیات، بدن و نفس به نحوی به یکدیگر پیوند خورده اند. به گونه ای که هریک می تواند بر دیگری تأثیر بگذارد.
❇️اما با مرگ این پیوند قطع شده و بدن دچار فروپاشی میشود. ولی نفس شخصا و مستقل از بدن به وجودش در عالمی ورای این عالم ادامه می دهد. ✅(کیتمسلین،درآمدی به فلسفه ذهن،ترجمه مهدی ذاکری، ص 65-66)
❇️هرچند فیلسوفانی همچون افلاطون قبل از وی به گونهای این دیدگاه را مطرح کردهاند. اما در فلسفه ذهن امروز بیشتر نام دکارت به عنوان طرفدار این نظریه بر زبانها جاری است...
کانال نوروساینس و فلسفه ذهن
@Brain_Mind
🔰گفته شد #دکارت #غدهصنوبری یا #غدهپینهآل مغز را به عنوان محل تعامل نفس با بدن مطرح کرد.
🔰اما غده پینه آل کجای مغز است؟
🔰غده پینه آل (Pineal Gland) یا غده کاجی (همچنین به آن غده رومغزی، چشم سوم، غده صنوبری یا اپیفیزیس نیز گفته میشود) اندامی از سیستم غدد درون ریز به شمار میآید که به شکل یک مخروط کاج کوچک است و در جمجمه مهرهداران یافت میشود.
🔰غده پینه آل، غده کوچکی به اندازه نخود است که در انسانهای بالغ دقیقاً پشت سر قرار دارد و به وسیله ساقهای به سقف بطن سوم مغز و در زیر مدولاریس استریا (Stria Medullaris) (هسته سپتال یا فضای بویایی میانی) واقع شده است.
🔰این غده بین اجسام تالاموس (بخشهایی از دستگاه لیمبیک مغز که محل پردازش اطلاعات است) قرار گرفته است.
🔰 همان طور که گفته شد این غده به سقف بطن سوم وصل شده و بخشی از اپیتالاموس را تشکیل میدهد.
#مغز #نوروساینس #فلسفه_ذهن
@Brain_Mind
#تدریس1 #مکاتب_فلسفه_ذهن
گفتگوی رادیویی با دو تن از اساتید فلسفه ذهن
#دکترهمتی و #دکترهمازاده
درباره #چیستی _فلسفهذهن
#دوگانهانگاریجوهری #فیزیکالیسم توضیح برخی #مکاتبفلسفهذهن
این برنامه در چهار بخش هست: که بخش اول و دوم آن مربوط به بحث حاضر است، وبخش سوم و چهار که درباره #هوشمصنوعی و #نورومدیتشین( نظریه استاد همتی درباره ذهن) است که به تناسب بحث بارگزاری میشود. #بخش1چیستیفلسفه #بخش2مکاتبفلسفی
تذکر:بخش1 تا دقیقه 15 تیتراژ برنامه است. 🔰🔰🔰🔰
#دوگانهانگاریدکارتی2
#دیدگاه_دکارت در ارتباط نفس با مغز
❇️گفته شد دکارت# غدهپینهآل را به عنوان محل ارتباط نفس با بدن مطرح میکند. به دلیل اینکه این غده بدون قسمت، بسیار سبک و کوچک بوده و به آسانی قابل حرکت هست.
❇️همچنین وی بدین باور است که غده صنوبری توسط روح حیوانی احاطه شده است. #روححیوانی مادهای #لطیف بوده و از طریق این غده در عروق پخش میشود.
❇️ این ارواح از غده صنوبری خارج شده و وارد خلل و فرجی که در سطح این شیارها قرار دارند، میشوند. و از آنجا وارد عصب ها و به سمت ماهیچه رفته و در نهایت سبب حرکت آن میشوند...
✳️#ابن سینا و #صدرالمتألهین نیز به بیان دیگری به این مطلب اشاره کردهاند. این دو فیلسوف نامدار جهان اسلام #روح بخاری را به عنوان #واسطهنفس و بدن مطرح می کنند...
❇️به هر حال، منظور از #روح حیوانی چیست؟ آیا می توان با مباحث نوروساینس و شلیک نورونها در مغز تطبیق داد؟
❇️هنوز پرداختن به این مسایل زود است. ما در مباحث آینده إن شاء الله به این امر خواهیم پرداخت.
برای آشنایی بیشتر با دیدگاه دکارت درباره محل ارتباط نفس با مغز به مقاله ذیل🔰🔰🔰 مراجعه کنید.
این مقاله به زبان فارسی نوشته شده و مباحث خوبی درباره #غدهصنوبری و #روححیوانی از نگاه دکارت را مطرح کرده.
کانون نوروساینس و فلسفه ذهن
@Brain_Mind
#تدریس
#چیستی_فلسفه_ذهن
#مکاتب_فلسفه_ذهن
#موضوع_فلسفه_ذهن
#مسایل_فلسفه_ذهن
ارائه شده توسط: #دکترمهدی_ذاکری🔰🔰🔰
🔰سلام علیکم،
✅خدمت اعضای محترم کانال و اساتید خودم عرض ادب و سلام دارم.
✳️برخی از دوستان در پیامهای خود خواستند که بنده خود و تحصیلاتم را معرفی کنم.
❇️بنده خادم شما، دانشپژوه مقطع دکتری حکمتمتعالیه در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمت الله علیه، هستم.
✅ در حوزه رابطه نفس با بدن از نگاه ابن سینا و صدراالمتألهین و مقایسه آن با مباحث عصبشناسی نوین پژوهش میکنم.
✅بنده ادعای نداشته، و خود را متخصص این علوم نمیدانم. بلکه در مسیر یادگیری و کسب علم میباشم.
✳️ هدف از ایجاد این کانال نشر مباحث علمی بوده، تا مطالبی که خودم دارم و یا یادگرفتهام را در اختیار دیگر علاقمندان این حوزه بگذارم.
✳️با مطالعات ابتدایی که در حوزه علوم اعصاب داشتم مشاهده کردم که با پیشرفت این علم در سالیان اخیر، و با یافتههای جدید، بسیاری از این مباحث ممکن است چالشها و شبهات اساسی را برای حوزه علوم انسانی مخصوصا انسانشناسی و علم النفس فلسفه اسلامی ایجاد کند.(بلکه ایجاد کرده است).
✅از این رو بر خود دیدم این مطالب را در اختیار دغدغهمندان این حوزه قرار دهم، تا ابتدا با آشنایی از این دیدگاهها و تجهیز خود، چالشهای پیش رو را رفع بکنیم.
✅افزون برآن، با نگاهی نوین و با رویکردی جدید در مقام اثبات و ترویج آموزههای اصیل انسانشناسی اسلامی باشیم. امید است خداوند منّان و اهل بیتعلیهم السلام در این مسیر ما را یاری کنند.
🔰در پایان از دوستانی که در حوزه علم النفس فلسفی با رویکرد نوروساینس، علوم شناختی و فلسفه ذهن مطالعاتی داشتهاند، تقاضا دارم اگر قصد کار جهادی در این حوزه را دارند، به ما یاری برسانند. ابتدا بنده قصد چنین کاری را نداشتم زیرا مشغول تدوین رساله دکتری هستم. گفتم بعد از آن به این امر اقدام کنم. ولی به این فکر افتادم تأخیر این کار جایز نیست. اما نوشتن یادادشتها و بارگزاری مطالب وقت زیادی از من میگیرد. لذا یک خواهشی که دارم دوستانی که دغدغه دارند بنده را در این امر یاری کنند، تا کار به سرانجام برسد.
✳️✳️ تا به حال، برخی از دوستانی که در حوزه علوم شناختی و فلسفه ذهن کار میکنند، اعلام آمادگی کردهاند. قصد داریم انشاء الله یک تیم قوی و کارگروهی برای این امر تشکیل دهیم. به امید خدا
با تشکر🌷🌷، حمید محسنی
#تحلیل_چیستی_فلسفه_ذهن
نفس، روان یا ذهن؟
در فلسفه ذهن سوال رایج نخستین این است که، ذهن چیست؟
What is Mind?
حال این پرسش مطرح میشود که چرا پرسیده نمیشود: نفس(یا روح) چیست؟
What is Soul?
برخی این گونه توجیه میکنند که ذهن یک واژه خنثی بوده و این قابلیت را دارد که دیدگاههای متفاوت و حتی مخالف را در این علم جمع کرد. به بیان دیگر، در فلسفه ذهن رایج در غرب، ذیل این علم هم از مباحث دوگانهانگارانه بحث میشود هم دیدگاه فیزیکالیستی تقلیل گرا و غیر تقلیلگرا. پس اگر فردی مثل دکارت که دوگانه انگار هست و از ذهن صحبت میکنند منظور وی از ذهن همان وجود مستقل فرا مادی است. و از سوی دیگر اگر فیریکالیست تقلیل گرایی، همچون دیدگاه اینهمانی وقتی از ذهن صحبت میکنند منظورشان از ذهن همان مغز است.
بنظرم باید پرسش را کمی جلوتر برد و ریشهای تر مطرح کرد:
what is Humam?
یعنی پرسید انسان چیست؟ به دلیل اینکه بسیاری از نظرات که در فلسفه ذهن مطرح هستند،در واقع به ذهن قایل نیستد.
به طور مثال از یک فیزیکالیست تقلیلگرا میتوان پرسید انسان چیست؟ وی در پاسخ میگوید انسان همان عملکرد مغز و سیستمهای عصبی میباشد. و اگر به او گفته شود پس ذهن چیست؟ وی میگوید ذهن همان مغز یا عملکرد آن می باشد. پس به نظر بنده آنها در واقع به ذهن قایل نیستند، بلکه به مغز قایل هستند. از این رو، پرسش از چیستی ذهن، پرسشی بیهوده به نظر میرسد.
به هر حال، اکنون که در مباحث فلسفه ذهن، هم مباحث دوگانهانگار مطرح است و هم مباحث فیزیکالیزم، از این رو اگر میخواهیم ببینم منظور از واژه ذهن و روان چیست؟ آیا معنای فرا مادی آن مطرح است یا معنای مادی آن، باید به ساختار و شاکله تفکر آن اندیشمند نگریست. اگر این فیلسوف همانند دکارت براین باور است که هستی تنها در وجود مادی منحصر نیست بلکه وجود فرا مادی مثل خداوند و نفس نیز، وجود دارند. از این رو در ادبیات دکارت مراد از ذهن، معنای فرا مادی آن است. و در مقابل اگر فیزیکالیستی تقلیلگرا از ذهن سخن میگوید منظور وی از آن، وجود مادی میباشد که همان مغز است.
@Brain_Mind
با سلام.
احتمالا در مباحث آینده تفاوتهای دوگانگی دکارتی با آراء ابن سینا را مطرح خواهید کرد.
ابن سینا درباره نحوه ارتباط نفس مجرد و بدن مادی از وساطت روح بخاری یاد کرده است. ملاصدرا نیز در مقام نقد و بررسی ارای مشا، علاوه بر روح بخاری، اصطلاح جسم مثالی را نیز بکار برده است.
اما همانطور که مستحضر هستید، در فلسفه صدرا نفس و بدن از مراتب یک حقیقت واحد هستند و ملاصدرا دو گانه ای بنام نفس و بدن را مطرح نمیکند که نیازمند ایجاد محاذات و برقراری ارتباط باشند. روح بخاری و بدن مثالی نیز از مراتب همان حقیقت واحده هستند نه وجودات مستقلی که بخواهند بین نفس و بدن ارتباط ایجاد کنند.
نوروساینس و فلسفه ذهن
#دوگانهانگاریدکارتی2 #دیدگاه_دکارت در ارتباط نفس با مغز ❇️گفته شد دکارت# غدهپینهآل را به عنوا
در راستای این پیام، یکی از اعضای محترم کانال، نکته بالا را فرمودند که پاسخ بنده در ادامه می آید 🔰🔰🔰
نوروساینس و فلسفه ذهن
با سلام. احتمالا در مباحث آینده تفاوتهای دوگانگی دکارتی با آراء ابن سینا را مطرح خواهید کرد. ابن س
بله این مطلبی که جنابعالی در تحلیل دیدگاه صدرالمتألهین فرمودید،یک تحلیل مشهور از صدرالمتألهین و در جایی خودصحیح است،ولی ما فعلا قصد مقایسه بین این دو دیدگاه را نداریم. هدفم این بود به این نکته اشاره کنم که بحث روح بخاری که در فلسفه اسلامی مطرح است. شبیه این را نیز می توان در تبیین رابطه نفس با مغز از نظر دکارت را یافت. البته ادبیات و بافت این دو دستگاه فلسفی درباره ارتباط نفس با مغز بسیار متفاوت است. به طور خلاصه اشاره کنم، که صدرا در واقع #روحنفسانی که جایگاه آن در مغز است را به عنوان رابطه نفس و بدن معرفی می کند. که موضوع رساله بنده نیز به نوعی در همین زمینه است.
هدایت شده از فلسفه ذهن
💠 میر سید شریف در حواشی حکمۀ العین به این نکته توجّه میداد که هر یک از نفس و بدن در دیدگاه #دوئالیسم کلاسیک، تحت یک جنس جداگانه قرار میگیرند (یکی جوهر مجرّد و دیگری جوهر مادی) و در نتیجه وقوع ترکیب و اتحاد حقیقی بین آنها امکان ندارد.
💠 #صدرالمتألهین در پاسخ به اشکال فوق، بر این نکته خاص خویش تأکید میکند که نفس را نمیتوان از ابتدا و در حین پیدایش، مجرّد محض دانست؛ بلکه از آنجا که صورت جسم طبیعی است و همراه با بدن، یک نوع مادّی تشکیل میدهد، حدوثی مادّی و وجودی مادّی دارد.
💠 طبق دیدگاه صدرا تعلّق و تصرّف در بدن، امری ذاتی برای نفس است (چرا که نحوه وجود نفس اینچنین است) و نه امری عارضی برای آن.
حال آنکه طبق نظر بوعلی، تعلّق به بدن و تصرّف در آن، امری عارض بر ذات نفس مجرد بود. مؤسس #حکمت_متعالیه تأکید دارد که عرضی دانستن این صفت، با تعریف و تصویر ارسطویی نفس بعنوان صورت جسم طبیعی، منافات جدّی دارد.
💠 ضمن اینکه جوهر مجرد الذّات، ابتدائاً و ذاتاً تعلّقی به مادّه و بدن ندارد و محال است که «امر ذاتی» بعداً (در اثر ارتباط با بدن) زائل شود و چیزی که در ذات جوهر مجرد نبوده، بر آن عارض گردد.
💠 به بیان ملاصدرا:
« #بدن [و نه جسد] در تحقّق خویش، محتاج وجود مطلق نفس است و #نفس نیز از حیث تعیّن وجود شخصی و شکلگیری هویّت نفسیاش، محتاج بدن میباشد.» (اسفار اربعه، ج8، ص382)
💠 حال آنکه به تعبیر او، نظر بوعلی به این میانجامد که نسبت #نفس_مجرد با بدن مادّی، همانند نسبت سنگ در کنار انسان (بدون هیچگونه ارتباط ذاتی و الزامی) باشد. صدرالمتألّهین تأکید دارد که ابزاریّت بدن برای نفس، مانند ابزاریّت ارّه برای نجّار و کشتی برای ناخدا نیست که اگر بخواهد، آن را بهکار گیرد و اگر نخواهد، واگذارد. (ن.ک: همان، صص384-383)
💠 در نتیجه #ملاصدرا برای نفس انسانی در بدو پیدایش، حقیقتی صرفاً مادّی قائل شد که البته در میانه راه، به نوعی #تجرّد ناقص (#تجرد_مثالی) میانجامد.
روشن است که این تصویر از #نفس_ناطقه، کاملاً بر خلاف نظر #بوعلی میباشد. دوئالیسم سینوی، #تجرد_نفس را در همان لحظه #حدوث_نفس، تامّ و کامل میدانست و نفس را در زمره عقول مفارق قرار میداد.
شأن و رتبتی که طبق دیدگاه صدرایی، پس از #حرکت_جوهری و کسب کمالات وجودی، در حیات پس از #مرگ برای نفس حاصل میشود.
💠 در این دیدگاه، نفس دارای درجاتی است که ابتدا از مادّیترین مرتبه شروع میشود و تکوّن مییابد. به بیان دیگر حدوث نفس، صرفاً مادّی و جسمانی است که تدریجاً و در طول زمان با حرکت جوهری خویش، واجد جنبه مجرّد و کمالات ذومراتب آن میشود.
@PhilMind