📌 کاستی های روشنفکری دینی و
کج باوری های روشنفکران
روشنفکری دینی با چهار مشکل مواجه است :
1️⃣ #روشنفکری دینی از ابتدا، تحت تأثیر جریانهای چپ، #دین را به یک #ایدئولوژی تبدیل کرد. منطق دین بیشتر شبیه علم است تا ایدئولوژی؛ حال آنکه با مساوی شدن دین با ایدئولوژی، به دلیل تضاد ایدئولوژی و علم، این ایده شکل گرفت که دین با علم در تضاد است.
2️⃣ اینکه روشنفکری دینی حتی #الهیات نظری و عملی را از هم جدا میکند. روشنفکران دینی ما بشدت روی #کلام و #فلسفه فشار آورده و از ارزش #فقه غافلند. حال آنکه زندگی عملی را فقه اداره میکند. این رویکرد، نوعی عدم #توازن در دینداری ایجاد میکند.
3️⃣ تضادی که روشنفکری دینی بین فقه و اخلاق ایجاد کرده، هر دو را از کار میاندازد. با اخلاق نمیتوان هیچ جامعهای را اداره کرد چون اخلاق ضمانت اجرایی ندارد. روشنفکری دینی فقه را مساوی با تکلیف و اخلاق را مساوی با حق میداند با آنکه اخلاق بشدت از تکالیف اخلاقی صحبت میکند و ابتدای فقه از حق شروع میشود.
4️⃣ خلط بین فقه و #سنت فقاهتی است. فقه به عنوان یک دانش، امکانات بسیاری دارد. حال اگر برای اصلاح مشکلات این سنت فقاهتی، به اصل فقه هجوم بیاوریم، دچار خطا شدهایم. تفقه کارویژهای دارد به نام پیوند نص و زندگی و مسلمان نمیتواند از فقه جدا شود.
نه تنها روشنفکری دینی که حتی روشنفکران #سکولار نیز وظیفه دارند در راه اصلاح دستگاه فقهی به جای طرد آن گام بردارند. اصلاح دستگاه فقهی موضوع غایب روشنفکری دینی امروز است.
#روشنفکری_دینی #فقه #دین_شناسی
⬆️
در رویارویی با این اشکال برخی با رویکرد باطن گرایانه سعی در تأویل متون دینی و انطباق آن با معارف تجربی داشتهاند و با اندیشه بشری به توجیه جهان بینی و انسان شناسی وحیانی پرداختهاند. در برخورد با دستورات عملی دین باطن گرایان اهداف وضع این قوانین و بعثت انبیاء را مورد توجه قرار دادند تا جایی که برخی قالبهای دینی را برای زمان حاضر ناکارآمد پنداشتند.
در این رویکرد فقیهان میبایست به کشف اغراض تربیتی و اخلاقی احکام در زمان پیامبر ص بپردازند و متناسب با عقلانیت مدرن و مقتضیات زمان قالبهای نوین ارائه دهند.
2- حس گرایی :
گروهی از متفکران سنی در دفاع از احکام شرعی سعی در توجیه آن با نگرش شبه ماتریالیستی داشتند. در این جریان فکری وجوب روزه برای سلامتی ، نماز برای آرامش روانی ، زکات برای رفع فاصه طبقاتی ، حجاب برای مصونیت اجتماعی ، طهارت برای بهداشت و حرمت زنا برای تداوم نسل ، ممنوعیت شراب برای جلوگیری از جرایم و هر یک از احکام واجب و حرام برای هدفی دنیایی توجیه شد. در این جهت برخی تلاش داشتند با استفاده از دستاوردهای علمی جدید و تفسیر علمی متون دینی نشان دهند که اسلام حقایق کشف شده توسط علوم تجربی را هزار سال پیش بیان کرده تا بدینوسیله حقانیت اسلام درحوزههای کیهان شناسی، پزشکی و... را ثابت کنند.
روشنفکران دینی با پذیرش دستاوردهای علم تجربی و دنیا مدرن سعی داشند اسلام سنی را از تضاد با آن کنار بکشند. باطن گرایی اسلام را از دنیا و زندگی کنار گذاشت و حس گرایی اهداف و آموزههای دین را به امور حسی مورد پذیرش دنیا مدرن تقلیل داد.
همین دو روش در واکنش به دنیای مدرن توسط کسانی که فقط به حس گرایشی، به شیعه دارند نیز در قالب دفاع مذهبی روز و کلام جدید عرضه گردید.
هر چند همه تحقیقات کلامی جدید مردود نیست اما این تحقیقات در بستر فرهنگ و عقاید امامیه کمتر مفید بوده است.
حس گرایی بکار گرفته شده در دفاع مذهبی روز با معارف شیعه همخوانی ندارد و عمده متون دینی شیعه بخاطر باطن گرایی موجود در معارف روایی کمتر از متون دینی اهل سنت با عقل مدرن ناسازگار است.
شیعی سازی علوم اسلامی بر اساس متون روایی و معارف اهلبیت به صورت زیر بنایی و در تمامی ابعاد لازمه پاسخگویی به مسائل جدید اعتقادی و فقهی به صورت مستقل و بدون انفعال یا جزم اندیشی است. البته در این میان تفسیر معصومانه از حقایق دینی که اکنون جامعه بشری از آن محروم است در کنار نوآوری در تحقیقات تجربی میتواند در پاسخ بسیاری از پرسشها مؤثر باشد.
#کلام #دین_شناسی #روشنفکری_دینی #اهل_سنت
┏━━━••••••••••━━━┓
@norshariat110
┗━━━━••••••••••━━┛
📌 کاستی های روشنفکری دینی و
کج باوری های روشنفکران
روشنفکری دینی با چهار مشکل مواجه است :
1️⃣ #روشنفکری دینی از ابتدا، تحت تأثیر جریانهای چپ، #دین را به یک #ایدئولوژی تبدیل کرد. منطق دین بیشتر شبیه علم است تا ایدئولوژی؛ حال آنکه با مساوی شدن دین با ایدئولوژی، به دلیل تضاد ایدئولوژی و علم، این ایده شکل گرفت که دین با علم در تضاد است.
2️⃣ اینکه روشنفکری دینی حتی #الهیات نظری و عملی را از هم جدا میکند. روشنفکران دینی ما بشدت روی #کلام و #فلسفه فشار آورده و از ارزش #فقه غافلند. حال آنکه زندگی عملی را فقه اداره میکند. این رویکرد، نوعی عدم #توازن در دینداری ایجاد میکند.
3️⃣ تضادی که روشنفکری دینی بین فقه و اخلاق ایجاد کرده، هر دو را از کار میاندازد. با اخلاق نمیتوان هیچ جامعهای را اداره کرد چون اخلاق ضمانت اجرایی ندارد. روشنفکری دینی فقه را مساوی با تکلیف و اخلاق را مساوی با حق میداند با آنکه اخلاق بشدت از تکالیف اخلاقی صحبت میکند و ابتدای فقه از حق شروع میشود.
4️⃣ خلط بین فقه و #سنت فقاهتی است. فقه به عنوان یک دانش، امکانات بسیاری دارد. حال اگر برای اصلاح مشکلات این سنت فقاهتی، به اصل فقه هجوم بیاوریم، دچار خطا شدهایم. تفقه کارویژهای دارد به نام پیوند نص و زندگی و مسلمان نمیتواند از فقه جدا شود.
نه تنها روشنفکری دینی که حتی روشنفکران #سکولار نیز وظیفه دارند در راه اصلاح دستگاه فقهی به جای طرد آن گام بردارند. اصلاح دستگاه فقهی موضوع غایب روشنفکری دینی امروز است.
#روشنفکری_دینی #فقه #دین_شناسی
┏━🍀━━••••••••••━━━┓
@norshariat110
┗━━━━••••••••••━🍀━┛
🔻پی نوشت:
این موضوع متوجه کلیت سازمان روحانیت هم هست.
چرا که روحانیون باید آگاه به جایگاه و تخصص خود باشند.
حتی در مباحث علوم اسلامی که مختص حوزه های علمیه است. روحانیون بصرف تعمم ، اجازه ورود به مباحث کلان و تخصصی حوزه ی دین و مذهب را ندارند. و فقط باید در مقام ناقل آراء و نظرات مجتهدین متخصص باشند.
#استاد_محقق_دکتر_سید_صائب_هاشمی_نسب
#روشنفکری_دینی
#روشنفکری
#فقه
#دین_شناسی
#دین
#حوزه_علمیه
#مجتهد_نواندیش
#حقوق
اینستاگرام / تلگرام
┏━🔹 ━━••••••••━━━┓
@norshariat110
┗━━━━••••••••━🔸 ━┛
💠 نوآوری یا تحریف متون؟!
🔻مرحوم آیت الله العظمی حاج سید محمد سعید حکیم (قدسسره):
🔸 احکام اسلام دستخوش تعدیل و تبدیل به چیزی که متناسب با شرایط نوپیدا باشد، نمیشود. بلکه اسلام ( خاتم ادیان ) احکام ثابت خود را دارد... .
🔹... اجتهاد مشروع در اسلام و نزد امامیه ... تنها و تنها عبارت است از :
«بهکارگیری توان برای شناخت حکم شرعی و دریافت آن از منابع اصیل معرفت و پاسداری از آن منابع و معارف؛ بهدور از هرگونه تغییر و سازگارسازی با اوضاع نوپیدا و عوامل بیرونی [بدون حجت شرعی]»... .
🔸 این [طریقه] باعث فخر و عزت این طائفه [=شیعه] است؛ اینکه توانسته در این مدت طولانی و بدون اشراف و نظارت مستقیم معصوم، در طول ۱۱ قرن از احکام شرعی پاسداری نماید... .
🔹 تغییر و تبدیل، فقط در موضوعات شرعی و احکام ولائی ( در چارچوب مشروع ) ممکن است... .
در هم آمیختن این دو مطلب با مسألهی تغییر حکم شرعی یا تغییر راههای اجتهاد، خطایی فاحش است... .
📚 مصباح المنهاج، كتاب التجارة۴: ۲۴۱.
#استاد_محقق_دکتر_سید_صائب_هاشمی_نسب
#العلامة_المحقق_الدکتور_السید_صائب_الهاشمی_نسب
#اجتهاد
#فقه
#حوزه_علمیه_قم
#حوزه_علمیه
#حوزه
#النجف
#مجتهد_نواندیش
#مجتهد
#نوآوری_علمی
#نو_اندیشی_دینی
#نو_اندیشی
#نوآوری
#روشنفکری_دینی
#امکان_سنجی
┏━▪️━━••••••••••━━━┓
@norshariat110
┗━━━━••••••••••━▪️━┛