📌 تبیین مکتب فقه الخمینی(ره)
🔹 مکتب فقه الخمینی نتیجه و حصیله ۳۵ سال تحقیق، تدرس و تدریس استاد آیت الله فرحانی است که بر مبانی حضرت امام خمینی(ره) و علامه طباطبایی(ره) استوار گردیده است.
🔹 این مکتب با این نگاه که " دستاوردها ، ابداعات و نظریات امام(ره) و علامه (ره) موجب تحول در علوم مادر و اصالی حوزه علمیه می شود" ، منظومه ای را تعریف کرده که نتیجه آن پویایی در اجتهاد مصطلح و وصول به تولید علم اسلامی خواهد شد.
🔸 متاسفانه جریان شناسی حیات علمی این دو نابغه حوزه مبارکه علمیه، گواه این است ، که نه تنها آنگونه که باید نوآوری های این دو بزرگمرد تفصیل و تشریح نشد؛ بلکه با آماج اشکالات و نقود فضلا و اعلام مواجه شده و در نتیجه قبل از اینکه به منصه ظهور و تجلی برسد و به درستی عرضه شود، زیر تلی از مخالفت های علمی و عملی دفن گردید.
البته در چند دهه اخیر جریاناتی درصدد احیا و عرضه این مبانی شدند که اغلب با ضعف ها و کاستی های جدی روبرو شده و یا با تبدیل شدن به جناح های سیاسی ، از هدف تئوریک خود فاصله گرفتند.
✅ همانگونه که دأب به حق جامعه حوزوی و دانشگاهی، بر عدم بیان ادعای بدون دلیل است، رسالت مهم این کانال تبیین این دیدگاه به همراه ادله و شواهد علمی است. امید است بتوانیم هر آنچه که از جانب استاد آیت الله فرحانی در تمامی این سال ها در این زمینه ارائه شده است را به خوبی ارائه کنیم.
#هیئت_تحریریه_کانال_البیان
#فقه_الخمینی
#در_مدرسه_امام
#در_محضر_علامه
#پیشوای_حکیم
@albayann
modiriat tahavol.mp3
3.74M
🎧 #بشنوید
💠 تحول در حوزه علمیه
🔰 استاد آیت الله فرحانی:
🔺 تحلیل سیره امامین انقلاب در باب تحول در #حوزه و #اجتهاد پویا
🔺 آیا کسی که ۵۰ سال شاگرد باشد و به شاگردی عادت کند ، می تواند تحول ایجاد کند؟
🔺 #تولید_علم و توزیع اندیشه دو رکن مهم مدیریت تحول
🔺 معنای تحول در #حکمت_اسلامی این است که کمال گذشته حفظ شود ولیکن اشتداد و ارتقا پیدا کند، نه اینکه موضوع عوض شود.
#در_مسیر_اجتهاد
#اجتهاد_پویا
#در_مدرسه_امام
#پیشوای_حکیم
@albayann
البیان
🔈 #بشنوید 🔰 درس خارج #فلسفه آیت الله فرحانی 📌ذیل مبحث ماهیة الواجب إنیته عناوین مطروحه: 🔅 تحل
🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺
#تقریر درس #أسفار استاد آیت الله فرحانی
👈🏻 فتأمل فی هذا المقام فإنک لو عرفت هذا المعنی فی الوجود صرت من الراسخین فی العلم( الحکمةالمتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعه- ج۱ -ص۱۳۰)
💢 منظور ملاصدرا کدام معنای از وجود است که فهیم به آن را راسخ در علم میداند؟
ملاصدرا می گوید: در عبارات فلاسفه «وجود» دو نوع کاربرد دارد: یکبار مراد از وجود، حقیقت وجود است و یکبار مراد از وجود مفهوم وجود است.
فلذا در مسئله وجود یکبار اشتراک ، وصف مفهوم است و در یک جا اشتراک وصف مطابَق است.
یکبار مشترک را بر مطابَق و واقع آن حمل می نماییم و یکبار مشترک را بر مفهوم وجود حمل می کنیم.
🔹 بنابراین باید اولاً میان معقول اولی و معقول ثانی فرق نهاد و ثانیاً در معقول ثانی باید بین مشترکی که مفهوم وجود است و متصف به وصف کلیت مفهومی می گردد و بین مشترکی که مربوط به مطابَق این مفهوم است که کلی سعی است، تفکیک نمود. اگر مطابَق را کلی می دانیم، منظور کلی سعی است نه کلی مفهومی.
حال اگر مطابَق را به کلی سعی متصف نماییم ، آن چه در تشکیک از آن بحث می کنیم و می گوییم: در همه جا هست، فیض منبسط اوست.
🔺 به تعبیر حضرت امام حقیقت تام احمدی و محمدی(ص) است.
همان «بکم فتح الله و بکم یختم» است و به تعبیر حاجی «فَكانَ قابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنى » می باشد.
همان «فبهم ملأت سمائک و ارضک» که با آن آسمان و زمین را پر کرده است.
و یا فراز«لیس ورائکم و وراء الله یا سادتی منتهی» است.
بر این اساس دو شأن درست می شود و دو مرتبه «ذات» و «فیض منبسط ذات» داریم.
💠 ملاصدرا می فرماید: با فهم این نکته از راسخان در علم خواهی بود.
استاد ما ، آیت الله جوادی می فرمایند: مراد ملاصدرا از این مطلب، فهم وجود سعی و فیض منبسط است و الا کسی قادر به درک ذات نمی باشد. اگر کلی سعی را که حقیقت فیض منبسط است بفهمیم، از راسخان در علم خواهیم بود؛ به نظر ما ملاصدرا تا آخر به این نکته معتقد است. این که بفهمیم وجود دارای یک مرتبه واقعی حقیقی است به نام کلی سعی که همان حقیقت محمدیه(ص) می باشد. وگرنه ذات که معروف و معبود کسی نیست.
پ.ن: انشاءالله توضیح و تفسیر بیشتر نکات و روایات مطروحه در آینده نیز به تفصیل ارائه خواهد شد.
#فقه_الخمینی
#در_مدرسه_امام
#در_محضر_علامه
@albayann
🔰تفکیک ماهیت حکمی از اصولی وپیامدهای آن درعلم اصول
🔹مجموعه پیش رو سلسله ای از مطالب است که امتیاز شهید بزرگوار آیت الله صدر در علم اصول را به رخ می کشد که ایشان شاید اولین کسی باشد که به صراحت دست به جعل چنین اصطلاحی زده است وبالاتر اینکه در نقد وبررسی کلام برخی اعلام چون حضرت امام موضعی دارند که حاکی از انتساب این اصطلاح به اعلام علم اصول است
💢علی أی حال باریک بینی در این مجال چنان تازه وپر طراوت برای اهل علم می نماید که پرداخت شهید صدر(ره) به این معنا تحسین بر انگیز است.
گرچه ممکن است در مقام تحلیل عبارات حضرت امام به نوعی دیگر از تفکیک دست یابیم که جز اشتراک در لفظ با فرمایش شهید صدر شباهتی نداشته باشد .
👈🏻به هر جهت این نقطه نظر می تواند مبدایی باشد برای مقایسه دو مدرسه فکری،به این ترتیب:
🔺 ابتدا به تفکیک ماهیت اصولی از منظر شهید صدر می پردازیم.
🔺سپس صحت نسبت این مضمون به اعلام اصول را بررسی می کنیم
🔺و در ادامه نتایج آن در نظام اصولی اعلام را بررسی می کنیم ،به این معنا که میزان توجیه پذیری نظریات اعلام در ایستگاه های اساسی علم اصول را بر این محور تحلیل خواهیم کرد.
🔺 در نهایت همین تفکیک مصطلح فلسفه و اصول را در منظومه حضرت امام باز تعریف میکنیم و به بررسی نسبت ونتایج ان در نظام اصولی اعلام می پردازیم.
#امام_خمینی
#در_مدرسه_امام
#شهید_صدر
#ماهیت
#فقه_الخمینی
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
البیان
🔉#بشنوید 🔰تفکیک ماهیت فلسفی از اصولی وپیامدهای آن درعلم اصول2️⃣ بخش دوم:پیامد تفکیک ماهیت اصولی ا
بسم الله الرحمن الرحیم
🔰تفکیک ماهیت فلسفی از اصولی وپیامدهای آن درعلم اصول2️⃣
بخش دوم:پیامد تفکیک ماهیت اصولی از فلسفی در مبحث امتثال نواهی
♻️مقدمه
بر پایه مضمونی که شهید بزرگوار آیت الله صدر در تصویر ماهیت طراحی کردند نقشه وسیعی از مسائل مورد نزاع در علم اصول قابل ترسیم است.
یکی از این مباحث بسیار جدی ، تقابلی است که بین حضرت امام و شهید صدر قابل تصویر است.
شهید صدر(ره) این تقابل را ذیل بحث انحلال نواهی به رشته تحریر درآورده است و در مقام ثالث به حضرت امام نقدی وارد کرده اند. در آنجا حضرت امام اشکالی به مشهور اصولیون وارد کرده اند که محقق صدر در ذیل آن بحث ، یکی از اضلاع مهم هندسه اصولی حضرت امام را به چالش می کشند.
به همین جهت، لازم است اجمالا به خلاصه نظر مشهور اصولیون اشاره کرده و سپس به اشکال حضرت امام بر مشهور و در نهایت نقد شهید صدر بر امام بپردازیم.
البته بررسی نقد ایشان را به شماره بعدی واگذار کنیم
💠 خلاصه نظر مشهور در انحلال نواهی
در وادی امتثال، نهی با امر تفاوتی دارد که قدری تأمل بر انگیز است و آن اینکه امتثال طبیعت مامور به، به اتیان یک فرد است ولی امتثال طبیعت منهی عنه به ترک جمیع افراد.
این تفاوت در وادی امتثال، مشهور اصولیون را از«وادی امتثال» به «وادی جعل» کشانده است تا ریشه این تفاوت را در آن وادی بازیابی کنند و بر اساس تحلیل «نحوه وجود و عدم طبیعی» به ریشه یابی این بحث بپردازند.
آقایان اصولی در این مقام بر اساس قاعده فلسفی «الطبیعی یوجد بوجود فرد وینعدم بانعدام جمیع الافراد» می گویند: آن جا که وجود طبیعی مطلوب است، امتثال دائر مدار فرد واحد باشد و آنجا که عدم طبیعی مطلوب است امتثال به ترک جمیع افراد می باشد.
💠 نقد حضرت امام بر ریشه یابی مشهور
حضرت امام رضوان الله تعالی علیه ، بر این مضمون ایراد گرفته اند که نظر مشهور مطابق قول رجل همدانی است و محتوای قاعده فلسفی برخلاف قول رجل همدانی بوده و مطابق با نظر بوعلی است که می گوید «الطبیعی یوجد به وجود فرد واحد و ینعدم بانعدام ذلک الفرد»
بنابراین اگر طبیعی به دقت عقلی مد نظر باشد همین معنا محکم است. (و همین غفلت موجب شده که در استصحاب کلی قسم ثالث مشهور گرفتار اشکال عدم وحدت قضیه متیقنه و مشکوکه شوند)
💠 اشکال شهید صدر بر حضرت امام:
شهید صدر میفرماید حتی اگر دقت عقلی هم مدنظر باشد، قول رجل همدانی صائب است چرا که فرمایش بوعلی در خارج محکم است.
لکن معروض امر و نهی که خارج نیست بلکه ماهیت به حمل اولی موجود در ذهن است. البته این ماهیت حمل اولی در اصطلاح علم اصول است نه اصطلاح فلسفی ماهیت. به این معنا که اگرچه موجود در ذهن است ولی محصور در ذهن نبود و پا به خارج میگذارد و این همان تفاوت اصطلاح اصولی با فلسفی آن است.
فلذا بیان امام خمینی ولو در وعاء خارج درست باشد اما خلط اصطلاح صورت گرفته و ربط دادن این مساله فلسفی به یک مساله عقلی اصولی خطاست .
👈 توضیح و تفصیل این مجمل را در صوت ارائه شده دنبال نمایید.
#شهید_صدر
#امام_خمینی
#در_مدرسه_امام
#ماهیت
#فقه_الخمینی
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
آیت الله فرحانی -سر الصلاه2.mp3
2.27M
🔊🔊🔊#بشنوید
🔰سرالصلاة:
❓رازهای استفاده از نماز چیست؟
❓جایگاه نمازِ به موقع و جامع الشرایط و نماز بی موقع و بی شرایط
از نظر امام خمینی (ره)چیست؟
❓چرا ما نماز میخوانیم ولی نمازمان ما را از گناه و زشتی دور نمی دارد؟
❓چه کنیم با حضور قلب وارد نماز شویم؟
❓چرا بعضی ها ساده و خلاصه نماز میخوانند ولی نمازشان اثر گذار است هم در خود و هم در دیگران؟
❓اگر با حضور قلب نماز بخوانیم چه اتفاقی می افتد؟
💠 در این صوت استاد بزرگوار ابتدا بر اهمیت استفاده از جوانی تاکید میکنند و فرصت جوانی را مورد غبطه میدانند،
♻️سپس میفرمایند نماز چیزی است که اگر به موقع و با رعایت شرایط خوانده شود اثری عجیب در نمازگذار میگذارد،
👈در ادامه به این که چرا ما نماز میخوانیم ولی نورانیتی نمیگیریم؟
🔹از بیان امام خمینی ره به این سوال پاسخ میدهند که دلیلش این است که ما نماز نمیخوانیم،روبه قبله و دل به بازار داریم لذا نماز ما باعث دوری از گناه نمیشود،
🔺برای استفاده از نماز باید با قلب به نماز اقبال کرد دلیل اینکه بعضی ها ساده و خلاصه نماز میخوانند ولی بهره ی فراوانی از نماز میبرند این است که با قلب به نماز اقبال میکنند.
💢حضرت استاد این مطالب را در قالبی بیان میکنند که مخاطب را برانگیزد برای اینکه باید نمازم را اصلاح کنم و باید به رازهای استفاده از نماز واقف گردم.
🔅منبع:
جلسه اول شرح سرالصلاة امام خمینی(ره)
توسط استاد آیت الله فرحانی
#سرالصلاه
#اخلاق
#امام_خمینی
#در_مدرسه_امام
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
البیان
🔰تفکیک ماهیت حکمی از اصولی وپیامدهای آن درعلم اصول 🔹مجموعه پیش رو سلسله ای از مطالب است که امتیاز ش
آیت الله فرحانی -تفکیک ماهیت اصولی از فلسفی 3.mp3
1.07M
♻️تفکیک ماهیت اصولی از ماهیت فلسفی و پیامدهای آن در علم اصول 3️⃣
🔰بخش سوم: بررسی و تطبیق نظریه شهید صدر (ره) نسبت به آراء مشهور
💠قبل از آن که به بررسی صحت ایراد شهید صدر(ره) بر حضرت امام بپردازیم، لازم است نکته ای را مورد تامل قرار دهیم و آن اینکه:
❓آیا شهید صدر که در مقام دفاع از مشهور این ایراد را مطرح می کنند، دفاعشان از مشهور منطبق بر مبانی مشهور هم هست؟
❓اساسا مبانی مشهور اجازه چنین دفاعی از آن ها را می دهد؟
❓یا اینکه خیر؛ نه تنها چنین مضمونی معتقد مشهور نبوده، بلکه اضافه کردن چنین ضلعی به نظام مشهور اصولیون، سایر اضلاع این هندسه را نیز ناهمگون می کند؟
🔺به عنوان مثال، آیا می شود به آخوند خراسانی(ره) چنین نسبتی داد که ماهیت مد نظر ایشان، ماهیت به اصطلاح فلسفی نبوده،بلکه ماهیت مصطلح شهید صدر(ره) مورد نظر بوده است؟
❓آیا عبارات آخوند این چنین نسبتی را بر می تاید؟
❓از این گذشته این نسبت بر فرض صحت چه تاثیری در سازمان اصولی محقق خراسانی می گذارد؟
👈🏻پاسخ این همه را در صوت ارائه شده دنبال نمایید
#شهید_صدر
#امام_خمینی
#در_مدرسه_امام
#ماهیت
#فقه_الخمینی
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
البیان
🔰تفکیک ماهیت حکمی از اصولی وپیامدهای آن درعلم اصول 🔹مجموعه پیش رو سلسله ای از مطالب است که امتیاز ش
آیت الله فرحانی -تفکیک ماهیت اصولی از فلسفی 4.mp3
2.93M
🔊🔊🔊#بشنوید
💠تفکیک ماهیت اصولی از ماهیت فلسفی و پیامدهای آن در علم اصول4️⃣
🔰بخش چهارم: تأثیر اصطلاح شهید صدر بر مبانی محقق نائینی (رضوان الله علیهما(
🔹در بخش قبل دانستیم دفاع شهید صدر از مشهور در قبال اشکال حضرت امام مبتنی بر خلق یک مبدا تصوری است.
مبدأیی که ماهیت را به دو قسم فلسفی و اصولی تقسیم می کرد.
♻️منطق بحث اقتضا می کرد که قبل از بررسی انتاج دفاع شهید صدر از مشهور انتساب این مبدأ تصوری به مشهور را بررسی کنیم.
♨️نسبت پذیری این مضمون به منظومه فکری آخوند بررسی شد.
👈🏻اکنون در این بخش نوبت به بررسی نسبت پذیری این مضمون بر محقق نائینی به عنوان یکی از اعلام علم اصول رسیده است.
❓باید دید آیا نظام اصولی محقق نائینی امکان پذیرش، چنین نسبتی را دارد؟
❓آیا عبارات محقق نائینی در مبحث متعلق اوامر و نواهی اجازه چنین دفاعی از ایشان را میدهد؟
❓اساسا آیا اشکال به محقق نائینی(ره) با خلق این مبدأ تصوری حل میشود؟
🔊با صوت بخش چهارم با ما همراه باشید.
#شهید_صدر
#امام_خمینی
#در_مدرسه_امام
#ماهیت
#فقه_الخمینی
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
#تقویم_البیان
📆بیست و هفتم آذرماه، یادآور مجاهدی خستگی ناپذیر و عالمی ربانی، آیت اللّه مفتح، است.
♻️ایشان که از شاگردان برجسته امام خمینی و علامه طباطبایی رحمه الله بودند، همان گونه که در حوزه به درجه اجتهاد رسیده، در دانشگاه نیز موفق به اخذ درجه دکتری شد و از پیشروان اندیشه وحدت حوزه و دانشگاه بود.
👈🏻بخشی از پیام حضرت امام در پی شهادت ایشان:
🔰بسم الله الرحمن الرحیم
إنا لله و إنا إلیه راجعون آن گاه که منطق قرآن، آن است که ما از خداییم و به سوی او می رویم
🔸و مسیر اسلام، بر شهادت در راه هدف است، و اولیای خدا - علیهم السلام - شهادت را یکی از دیگری به ارث می بردند،
🔹 و جوانان متعهد ما برای نیل شهادت در راه خدا درخواست دعا می کرده و می کنند، بدخواهان ما که از همه جا وامانده دست به ترور وحشیانه می زنند، ما را از چه می ترسانند؟
🔺 امریکا خود را دلخوش می کند که با ایجاد رعب در دل ملت- که سربازان قرآنند- می تواند وقفه ای در مسیر حق و عقب گردی از جهاد مقدس در راه خدا ایجاد کند؛ غافل از اینکه ترس از مرگ برای کسانی است که دنیا را مقرّ خود قرار داده و از قرارگاه ابدی و جوار رحمت ایزدی بی خبرند.
🔺 اینان از کوردلی، صحنه های شورانگیز ملت عزیز و شجاع ما را در هر شهادتی، پس از شهادتی که در پیش چشمان خیره آنان منعکس است نمی بینند.
🔅صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لا یَعْقِلُونَ
#امام_خمینی
#در_مدرسه_امام
#شهید_مفتح
#وحدت_حوزه_و_دانشگاه
@albayann
🔰تفکیک ماهیت اصولی از ماهیت فلسفی و پیامدهای آن در علم اصول(بخش پایانی)
♻️بخش پنجم : نقد بیان شهید صدر(ره) و تحلیلی از نظریه امام خمینی(ره)
💠اشکال شهید صدر ایراداتی دارد از جمله:
1. عدم صحت نسبت ماهیت مصطلح ایشان به مشهور اصولیون
2. با قطع نظر از این انتساب به مشهور، این تفکیک تحلیل ماهیت اصولی از فلسفی، غرض از مبحث متعلق اوامر و نواهی را تامین نمی کند
3. این مصطلح ماهیت اصولی به دقت عقلی تولید شده است و نه عرفی
4. اگر به دقت عقلی هم به مصطلح شهید صدر(ره) نظر کنیم خلط وجود ذهنی و وجود فی الذهن در آن مشهود است؛ زیرا وجود ذهنی متصف به واحد و کثیر نمی شود کما اینکه متصف به موجود و معدوم نمی شود.
و عجیب اینکه ایشان اصرار دارند حرف رجل همدانی در ذهن درست است و این مفهوم واحد است که به مثابه أب واحد می باشد.
💠 تفکیک ماهیت اصولی از فلسفی در مدرسه اصولی امام خمینی(ره):
🔸حضرت امام رضوان الله تعالی علیه برای وصول به این مضمون راه دیگری را پیموده اند که می توان آن را در دو مرحله تصویر کرد:
1️⃣ مرحله اول:
ایشان بر این نظرند که اصولیون در جای، جای علم اصول با ماهیت دست به گریبان هستند.
🔅 از مقدمه اول علم اصول که بحث عرض ذاتی است گرفته تا مبحث اقسام وضع، صحیح و اعم
، مره و تکرار، متعلق اوامر و نواهی، اجتماع امر و نهی، استصحاب کلی و غیر ذلک.
در همه این موارد مشاهده می شود که مشهور با با همان ماهیت فلسفی کار کرده و به دقت عقلی به تحلیل آن پرداخته اند.
💢امام در این مرحله نشان می دهند که اگر دقت عقل و ماهیت فلسفی در کار باشد در هیچ یک از مباحث مذکور نتائجی که مشهور به دنبال اثبات آن بوده اند به دست نخواهد آمد؛ به این معنا که اگر بخواهیم دقت عقلی را مدنظر قرار دهیم تحلیل مشهور اصولیون با اشکالات متعددی مواجه خواهد شد؛در همین راستا به دو مثال اشاره میکنیم:
🌀مثال۱: در بحث وضع، طبیعی به دقت عقلی هیچ گاه از فرد حکایت نمی کند چرا که طبیعی جزء و فرد کل است، که آن کل متشکل از ده طبیعت به پیوسته جوهری و عرضی می باشد.
به این ترتیب اگر بنا به دقت عقلی باشد همان طور که خاص مرآت عام نیست، عام نیز مرآت خاص نیست .
یکی از نتایج این اشکال امام به مشهور این است که بر همین اساس در مبحث اطلاق، نتیجه ای که مدنظر مشهور است تامین نمی شود.
🌀مثال ۲:
در استصحاب کلی قسم ثانی و ثالث، اگر بنا به دقت عقلی باشد هیچ یک وحدت موضوع ندارند.
چرا که طبیعی در ضمن هر فرد متباین از طبیعی درضمن فرد دیگر است.
2️⃣ مرحله دوم:
اما اگر دقت عقلی را کنار بگذاریم و ماهیت را به دقت عرفی نگاه کنیم، از یک سو اشکالات و مخدوش بودن نتایج مذکور پیش نخواهد آمد و از سوی دیگر از ورطه خلط حقیقت از اعتبار رهایی خواهیم یافت.
♨️بر همین اساس حضرت امام در تمام موارد مذکور در علم اصول حرفی نو و نتیجه ای عقلائی و متناسب با نظام علمی اصول فقه ارائه می دهند.
📝شرح این مرحله دوم در جلسات خارج اصول، استاد آیت الله فرحانی موجود است که البته تحلیل کامل آن نیازمند دو ضلع مهم حصه و جامع می باشد ،که تقریر آن در این بخش از مطالب مطروحه نمیگنجد.
📌از این روی به تقریری که از نظر گذشت اکتفا می کنیم و در این بحث بخشی از کلام استاد را به رشته تحریر درآورده ایم
🔉لذا صوتی که ارائه میشود حاوی ابعادی است که سلسله مطالب آن ، در نوبت های بعد
از کانال البیان ارائه خواهد شد.
#فقه_الخمینی
#در_مدرسه_امام
#ماهیت
#شهید_صدر
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
🔰 تحلیلی بر نظریه محقق خویی(ره) در حقیقت انشاءوالفاظ معاملات
♻️ یکی از ارکان و گذرگاه های مهم علوم اعتباری، همچون فقه و اصول عنایت به مکانیزم ادارکات اعتباری و تفکیک آن از ادارکات حقیقی است.
این چالش، اگرچه به عنوان فصل و بخشی مستقل، در کتب دارج فقهی و اصولی اعلام وجود ندارد ؛لکن از باب مبداء تصوری و تصدیقی این علوم ، مورد نظر هر فقیه و مجتهدی می باشد و تبیین و تحلیل این مهم، آثاری شگرف در خروجی استنباطی و اجتهادی هر مکتبی خواهد داشت.
💢محقق خویی(ره) به عنوان یکی از اعلام کم نظیر حوزه علمیه و مکتب نجف، مبنایی را در این باب مورد نظر داشته که اول بار ،در مبحث وضع علم اصول، تحت عنوان «مسلک تعهد» خود را نمایان می کند.
🌀 ایشان درصدد هستند که از این مبنا، در فقه معاملات خود بهره برده و بر اساس آن ، مختار خود را در مبحث بیع با تبیین حقیقت انشاء دنبال کرده و دو اشکال مبنایی و بنایی به مشهور فقها و شیخ اعظم(ره) وارد می کنند.
دقت در این نظریه دو ثمره مهم را در پی خواهد داشت:
🔺۱- تحقیق در منطق اعتباریات و مکانیزم و آشنایی با چالش هایی که در این مهم، اعلام این فن را گرفتار خود کرده است.
🔺۲- التفات به ارزش دستاوردهای امام خمینی و علامه طباطبایی در تصویر نظام ومنطق اعتباریات و تفکیک حقیقت از اعتبار در علومی همچون فقه و اصول.
🔅بر این اساس بر مبنای تقریر درس استاد آیت الله فرحانی ، ابتدا به بیان اصل نظر ایشان در حقیقت انشاء پرداخته و سپس اشکالات و نتایج مطروحه از نظر محقق خویی(ره) را مورد نقد و بررسی قرار می دهیم.
#فقه_الخمینی
#در_مدرسه_امام
#محقق_خویی
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
البیان
🔊🔊🔊 #بشنوید 🔰 تحلیلی بر نظریه محقق خویی(ره) در حقیقت انشاء و الفاظ معاملات1️⃣ 💠 بخش اول: مسلک تعه
🔰تحلیلی بر نظریه محقق خویی در حقیقت انشاء و الفاظ معاملات
1️⃣ بخش اول: مسلک تعهد و حقیقت انشاء
♻️محقق خوئی در مبحث وضع، نظریه ای دارند که از آن تحت عنوان «مسلک تعهد» نام برده می شود.
💠مبنای این نظریه این است که واضع وقتی می خواهد قرارداد کند، باید قرارداد را جایی انجام دهد که به او مربوط است .
واقعیات خارجی در حیطه اختیار واضع نیست ؛اما التزام و تعهد، فعل اختیاری واضع است و می تواند نسبت به فعل اختیاری خود قرارداد کند و به آن ملتزم شود.
ولذا موضوع له هیئت جمله خبریه، تعهد و التزام به قصد حکایت از واقعیت خارجی است؛ و موضوع له هیئت انشاء ،تعهد و التزام به حکایت از یک اعتبار نفسانی است.
بر همین اساس در خبر و انشاء یک اشتراکی وجود دارد که هر دو تعهد و التزام از حکایت کردن هستند.
و تفاوتشان در این است که در خبر، قصد حکایت از یک واقعیت خارجی را تعهد می کنید ولی در انشاء قصد حکایت از یک اعتبار نفسانی را تعهد می دهید.
ایشان با این رویکرد حقیقت انشاء را اینگونه تحلیل می کنند که کأن،َّ ما در انشائیات دو اعتبار داریم:
🔺 یکی خود وضع است که تعهد به قصدالحکایه است.
🔺 یکی آن امری است که این تعهد از آن خبر می دهد، و آن اعتبار نفسانی است.
💠 نتایج تفسیر مسلک تعهد
محقق خویی دو نکته را به عنوان نتایج این مبنا نتیجه می گیرند که در فهم تحلیل ایشان از حقیقت انشاء نقش کلیدی دارد:
♨️1- نقدی به کلام مشهور دارند که اینکه مشهور می گویند انشاء، ایجاد به لفظ است، غلط است؛ لفظ از علل ایجاد نیست ؛
چون ایجاد اگر ایجاد تکوینی باشد، جوهر و عرض را که با لفظ نمی شود ایجاد کرد.
اگر ایجادِ اعتباری است این هم غلط است، اعتبار نیاز به لفظ ندارد؛ اعتبار به ید مُعتبِرش است. مُعتبِر ملکیت را نزد خود اعتبار می کند و کاری به لفظ ندارد.
♨️2- می فرماید شما بیع را تحلیل کنید.
«بعتُ» یعنی چه؟ معنای عرفی «بعتٌ» نه فقط آن اعتبار است، نه فقط این لفظ است.
اگر آن اعتبار نفسانی نباشد ؛ صدبار لفظ «بعتُ» هم بگویم هیچ اتفاقی نمی افتد. انشائی بودن «بعتُ» به این است که:
1⃣ اعتبار نفسانی باشد
2⃣ اضافه شود بر این اعتبار نفسانی، خبر از آن اعتبار.
💠 وارد نبودن اشکال مشهور بر نظریه محقق خویی
متأسفانه برخی اعلام نجف و همچنین تلامذه حضرت امام، به مختار محقق خویی اشکال می کنند که مسلک تعهد موجب می شود که انشاء، اخبار بشود؛ چون وضع می شود «تعهد به إخبار از اعتبار نفسانی». لکن این اشکال وارد نیست.
👈🏻از عبارات ایشان کاملا روشن است که ملتفت به این نکته بوده اند. لذا اگر کسی بگوید مرحوم خویی انشاء را تبدیل به اخبار کرده ، معلوم می شود کلام ایشان را کامل تلقی نکرده است.
💠 تأثیر این نظریه در فقه معاملات
♻️محقق خویی می خواهد بگوید این مبنا را در فقه معاملات در هرجایی خواستید، من برایتان پیاده می کنم.
مثلا در نکاح؛ «زوجتُ»، «زوجتُ» انشائی است. شما اگر در نفستان اعتبار زوجیت کردید، از این اعتبار زوجیت تا إخبار ندهید نمی گویند تزویج واقع شده است.
اگر اعتبار زوجیت هم نکنید و مدام بگویید «زوجتُ» ، تجویز درست نمی شود.
علقه زوجیت وقتی شکل می گیرد که این دوتا را روی هم بگذارید؛
یعنی اول اعتبار زوجیت کنید
و سپس در کنار این اعتبار زوجیت که در صقع نفس است (و لفظ هم دخالتی در آن ندارد) از این اعتبار، خبر دهید و حکایت کنید.
بنابراین بیع انشائی، طلب انشائی، امر انشائی، اذن انشائی، زوجیت انشائی و سایر انشائیات ، دو رکن دارند:
1. اعتبار نفسانی
2. اخبار از این اعتبار.
🔆در نتیجه باید گفت، بیع نه لفظ به تنهایی است نه معنای به تنهایی.
تا اعتبار نباشد و لفظ نیاید و إخبار از آن اعتبار ندهد، بیع شکل نگرفته است.
👈🏻این اصل مبنای محقق خویی(ره) است.
🔊تفصیل این نکات را در صوت ارائه شده دنبال نمایید
#فقه_الخمینی
#در_مدرسه_امام
#محقق_خویی
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
💠جایگاه علمی امام خمینی (ره) و علامه طباطبایی (ره) در مباحث انسان شناسی
🔰استاد آیت الله فرحانی :
🔺عظمت علامه طباطبائی در تفسیر المیزان و در کتاب های ارزشمندشان در تفسیر و حکمت، بروز کرده است اما امام (رحمه الله علیه) در این جهت یک مظلومیتی دارد.
چون که امام انقلاب را رهبری و مدیریت کرد، شخصیتشان بیشتر اجرائی تلقی می شود نه علمی، و آن میراث بسیار عجیب علمی حضرت امام مهجور و محجوب مانده است.
♻️امام یک کتاب بسیار خوب و ارزشمندی دارد (که البته سفارش نمیکنم که دوستان این کتاب را بخوانند؛ چون این کتاب کتابی است که استاد میخواهد.) به نام مصباح الهدایه الی الخلافه والولایه، که امام( رضوان الله تعالی علیه) خلاصه مطالب این کتاب را در یک کتاب دیگر به نام سرالصلاه بیان کرده است.
🔹کتاب سر الصلاه و مصباح الهدایه تقریبا دو سکوی یک مطلب هستند؛چون از نظر امام، صلاه، معراج مومن است و معراج مراتب انسان را نشان میدهد و امام در مصباح الهدایه الی الخلافه والولایه مراتب انسان را هم خیلی زیبا تبیین کرده است.
🔸حضرت امام در باب نماز دو کتاب دارد:
کتابی دارد به نام آداب الصلاه که برای متوسطین نوشته اند
و کتاب دیگری به نام سرالصلاه.
💢 مرحوم آقای فهری در مقدمه کتاب سر الصلاه می نویسد که امام فرمودند:
من این کتاب را برای اخص الخواص نوشتم نه حتی برای خواص؛ امام در کتاب سرالصلاه مراتب انسان در قرآن و روایات را خیلی زیبا تبیین کرده است.
🔅حضرت علامه طباطبائی یک رساله به نام الولایه دارند و سه رساله دیگر به نام انسان قبل الدنیا، فی الدنیا و بعد الدنیا.
👈🏻 ایشان در این رساله ها به طور خیلی خلاصه، دیدگاهشان را در مورد انسان و مراتب آن گفته است و بعد همین ها را در تفسیر المیزان ،به صورت تفسیر قرآن به قرآن در آورده است و به ما تحویل داده است.
🌀الان وقت آن است که ما تفکرات مان را و تفکرات جامعه علمی را به سمت انسان شناسی، با مبانی این دو فقیه مفسر و فیلسوف بزرگوار آشنا کنیم.
♨️اگر این انسان شناسی را یادبگیریم، بسیاری از مشکلات مسائل، انسان شناسی حل خواهد شد.
#فقه_الخمینی
#در_محضر_علامه
#انسان_شناسی
#در_مدرسه_امام
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
♻️ترابط مکتب فقه الخمینی(ره) و انقلاب اسلامی
🔰استاد آیت الله فرحانی:
💠 به نظر ما فقه الخمینی یا همان مکتب اندیشه امام (رضوان الله تعالی علیه) ،یک مکتب عمیق انسانی و یک بیان بسیار راقی از حرکت و صیرورت انسان ولایی و جامعه ولایی است.
👈🏻مکتب فقه الخمینی تبیین کننده همین حرکت است.
💢این مکتب به دست بابرکت امام عظیم الشان شکل گرفت و راه افتاد.
من تعبیر نمی کنم به اینکه تاسیس شد، چون از قبل بود، اما به دستان امام شکل گرفت و تبدیل به یک جریان فعال شد و آثار این اندیشه نورانی در انقلاب اسلامی ایران ظهور پیدا کرد و روز به روز ظهور و بروز آن بیشتر میشود.
🔹خروجی این اندیشه ، در چله اول انقلاب به تعبیر زیبای مقام معظم رهبری در بیانیه بسیار دقیق گام دوم ، دفاع ابدی از نظریه نظام انقلابی را درست کرد ؛ و به تعبیر حضرت آقا امتداد این نگاه در چله دوم انقلاب، تحقق نظام پیشرفته اسلامی خواهد بود.
🔸ایشان می فرمایند همانطوری که در گام اول ، شکل گیری نظام انقلابی مرهون یک خصوصیتی در اندیشه حضرت امام که نام آن را میگذارند نگاه انقلابی و روحیه انقلابی و عمل جهادی؛ در چله دوم و گام دوم هم باید با همین نگاه انقلابی و روحیه انقلابی و عمل جهادی ،نظام پیشرفته اسلامی محقق شود و تمدن انقلابی شکل بگیرد.
♨️ این خلاصه ای از ارتباط اندیشه فقه الخمینی با نهضت انقلاب اسلامی است.
📜جلسه درس خارج
۹۸/۰۶/۲۴
#فقه_الخمینی
#در_مدرسه_امام
#امام_خامنه_ای
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
💠جای فلسفه در مسجد است
🔰رهبر معظم انقلاب:
🍃امام (رضوان الله تعالی علیه) صبح و عصر به مسجد سلماسی میآمد و درس میگفت - صبح فقه میگفت، عصر هم اصول میگفت - مرحوم آقای طباطبائی هم پیش از ظهر در همان مسجد فلسفه میگفت؛
👈🏻فقط تفاوتش این بود که امام آنجا مینشست، آقای طباطبائی اینجا مینشست؛ جایشان فرق داشت.
🔅هر دو، روی زمین مینشستند - هم امام روی زمین مینشست، هم آقای طباطبائی - و درس میگفتند؛
آن هم در «مسجد».
❓واقعاً چه اشکالی دارد که ما درس فلسفه را در مسجد آقای بروجردی بگوئیم؟
بزرگان فلسفهی ما - آقای جوادی، آقای مصباح، آقایان دیگر - آنجا فلسفه بگویند؟
👈فلسفه را باید به عنوان یک علم دینىِ محض به حساب آورد.
خب، جایش کجاست؟ جایش در مسجد است...
💢این که ما بگوئیم فقه، مجرد از فلسفه، یک قداستی دارد؛ فلسفه هم دامن خودش را منزه نگه میدارد که داخل وادی فقه و اصول و حدیث و اینها نیفتد، درست نیست؛
👈🏻اینها همهاش یکی است، یک هدف دارد.
🔺یا مثلاً کلام؛ کلام مسئلهی مهمی است.
امروز شبهات کلامی، حرفهای کلامی، مباحث جدید کلامی، که هرگز فکرش نمیشد، وارد ذهنیات جامعهی ما شده است.
خب، باید روی اینها بحث شود؛ 👈و جایش مسجد است.
📙بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اعضای مجمع عالی حکمت اسلامی
۱۳۹۱/۱۱/۲۳
#امام_خمینی
#در_مدرسه_امام
#علامه_طباطبایی
#در_محضر_علامه
#امام_خامنه_ای
#پیشوای_حکیم
#حکمت
#فلسفه
@albayann
البیان
🔊🔊🔊 #بشنوید 💠تحلیلی بر نظریه محقق خویی(ره) در حقیقت انشاء و الفاظ معاملات ♻️بخش دوم(پایانی): نقد
♻️تحلیلی بر نظریه محقق خویی(ره) در حقیقت انشاء و الفاظ معاملات2️⃣
💠بخش دوم(پایانی):
نقد و بررسی کلام محقق خویی(ره)
👈🏻در مطلب قبلی تقریری از مبنای محقق خویی و تأثیر آن در فقه معاملات مطرح شد.
🔹استاد آیت الله فرحانی پس از عدم ورود بعض اشکالات مشهور به ایشان ، ۵ نکته را پیرامون نظریه محقق خویی اشاره می کنند:
🔺۱- عدم توجه به رابطه اعتباری بین لفظ و معنا
اصل مسلک تعهد از محقق نهاوندی شکل گرفته و ریشه این نظریه این است که هم ایشان و هم محقق خویی(ره) رابطه لفظ و معنا را حقیقی و تکوینی دیده اند.
بر همین اساس اشکال گرفته اند که لفظ و معنا اجنبی از هم هستند و چون نمی توان بین لفظ و معنا ارتباطی برقرار کرد، می بایست ارتباط را در حیطه ای که در اختیار واضع است تعریف کرد.
بر همین اساس ایشان به سراغ تعهد و التزام نفسانی رفته اند.
در حالیکه اگر عنصر اعتباری بودن وضع را به درستی تصویر کنیم هیچ استبعادی وجود ندارد که بین لفظ و معنا ، رابطه اعتباری را تصویر کرد.
🔺۲- مسلک تعهد مربوط به مقام وضع است یا استعمال؟!
اگر می فرمایید تعهد می دهیم به تنطق به یک لفظی وقت اراده تفهیم یک معنا، این مربوط به وادی استعمال است.
استعمال هر گونه میخواهید تصویر کنید ، چه مرآتیت بدانید، چه فنا لفظ در معنا بدانید، چه لحاظ آلی و استقلالی را مطرح کنید، چه بین حقیقت و اعتبار تفکیک کنید؛ این ها همه مربوط به وادی استعمال است.
🔺۳- خلط بین وضع کردن و وضع!
ریشه تمامی این نکات محقق خویی(ره) به نظر میرسد به عدم تفکیک وضع به عنوان یک رابطه قراردادی و وضع کردن به عنوان فعل اختیاری واضع است.
افعال اختیاری واضع بما اینکه افعال اختیاری و تکوینی انسان هستند، تابع چهارچوب خاص خودش است.
لکن وضع یا حتی استعمال به عنوان یک رابطه قراردادی وادی و قوانین دیگری دارد. و به نظر می رسد این تفکیک در کلام ایشان رعایت نشده است.
🔺۴- وجود اعتباری غیر از وجود انشایی است.
ایشان یک اشکالی به مشهور گرفتند که لفظ نه ایجاد وجود اعتباری می کند و نه ایجاد وجود تکوینی.
این حرف خوبی است لکن جناب شیخ هیچ یک از این دو را مدنظر نداشته است.
شیخ انصاری یک تحلیلی را ارائه دادند که این در نظریه آخوند خراسانی ذیل موضوع له هیئت امر متجلی شده و تفصیل پیدا کرده است و آن تحلیل «وجودات انشائی» و تفاوت آن با وجود حقیقی و وجود اعتباری است.
این وجود انشائی غیر از وجود اعتباری و عقلایی است.
لذا از منظر شیخ لفظ«بعت» ایجاد ملکیت اعتباری نمی کند. بلکه منظور ایشان از انشاء ملکیت ، وجود انشائی ملکیت بوده که این با لفظ هم سازگار بود و می توان آن را با لفظ ایجاد کرد.
🔺۵- تناقضی در کلام محقق خویی(رضوان الله تعالی علیه)
ایشان در کتاب مصباح الفقاهه ، ذیل مسئله بیع، برای حل این اشکال که الفاظ برای وجودات حقیقی وضع نشده اند، راه حلی ارائه میدهند. محقق خویی می فرماید: می توان گفت این الفاظ معاملات برای مفاهیم این واقعیات خارجی وضع شده اند و این مفاهیم از واقعیات خارجی حکایت میکنند !!
کلام ایشان با توجه تفصیلات و نتایج و مبانی مطروحه در مسئله وضع؛ خیلی عجیب است. این بیان که بگویید الفاظ برای مفاهیم وضع شده اند؛ کاملا منافی مسلک تعهد است.
💠 دو نکته پایانی:
💢۱- هر کدام از این نکات ادله و مویدات مفصلی در بیان استاد فرحانی دارند که ما در اینجا به صورت خلاصه بدان اشاره کردیم.
💢۲- استاد آیت الله فرحانی یک نکته ای را به عنوان اصل کلام محقق خویی عنوان میکنند و آن اینکه، ایشان صقع نفس را موطن اعتبار می دانند و این یک بحث مبنایی است که باید مفصلا مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد که حقیقتا وعاء به چه معناست و کجاست؟
انشاءالله این مطلب در آینده ذیل مباحث منطق اعتباریات ارائه خواهد شد.
🔊توضیح این نکات را در صوت ارائه شده دنبال نمایید
#فقه_الخمینی
#در_مدرسه_امام
#محقق_خویی
#آیت_الله_فرحانی
@albayann
🔰وظیفه عالم
♻️شما به عنوان عالم دین و متخصّص دین موظّفید که اسلام را در خارج، در محیط زندگی محقّق کنید؛ این وظیفهی ما است.
🔆این کاری است که امام بزرگوار کرد.
🔹یکی از دوستان به درستی اشاره کردند به منشور روحانیّت و آن نامهی مفصّل امام.
👈منشور روحانیّت را بخوانید، مکرّر بخوانید.
🔺 امام به معنای واقعی کلمه حکیم بود
♨️حکیم فقط آن کسی نیست که فلسفه بلد است
حکمت در رفتار او، در گفتار او، در نوشتار او موج میزد.
📝بیانات مقام معظم رهبری
۱۳۹۸/۲/۱۸
#اسلام_در_زندگی
#وظیفه_علما
#در_مدرسه_امام
#امام_خامنه_ای
#پیشوای_حکیم
@albayann
♻️خداوندا ! تو را سپاس که مرا صلب به صلب، قرن به قرن، از صلبی به صلبی منتقل کردی و در زمانی اجازه ظهور و وجود دادی، که امکان درک یکی از برجسته ترین اولیائت را که قرین و قریب معصومین است، عبد صالحت خمینی کبیر را درک کنم و سرباز رکاب او شوم.
💠خداوندا ! تو را شکرگزارم ،که پس از عبد صالحت خمینی عزیز، مرا در مسیر عبد صالح دیگری که مظلومیتش اعظم است بر صالحیتش،
مردی که حکیم امروز اسلام و تشیّع و ایران و جهان سیاسی اسلام است، خامنه ای عزیز ــ که جانم فدایِ جان او باد ــ قرار دادی
📝فراز ابتدایی وصیت نامه شهید حاج قاسم سلیمانی
#مرد_میدان
#حاج_قاسم
#سردار_دلها
#مكتب_سليماني
#در_مدرسه_امام
#امام_خامنه_ای
#پیشوای_حکیم
@albayann