#ادامه از «در میانه انفعال و تحجر» 2 از 2 ⬆️ 🔹اما این تحلیل که نباید سنت اندیشه‌ای خود را در برابر پرسش‌هایی قرار دهیم که دغدغه پاسخ به آنها را نداشته است، دارای ضعف مهمی از ناحیه دیگر است. آن ضعف، #اصالت_دادن به تعین عقلانیت دوران انعزال و انزوای شیعه، در دوران «استقرار جامعه شیعه در مسند حکومت دینی» است. این تحلیل با اصالت دادن به وضعیت و تعین فعلی فلسفه، کلام و فقه، عملا گشایش ساحتی که با انقلاب اسلامی برای تشیع و دینداری فراهم آمده، نادیده می گیرد. بنده هم معتقدم که هر طرح جدیدی در افق انقلاب اسلامی باید در نسبت با عقلانیت مستقر تشیع در دوران گذشته باشد، تا دچار اعوجاج و گسست تاریخی نشویم، ولی این در نسبت بودن، به معنای پذیرفتن وضعیت فعلی آنها نیست. نتیجه اصالت دادن به اندیشه در مسیر تحولات تاریخی، چیزی جز «تحجر» نخواهد بود که در کنار «انفعال»، سالهاست عملاً انقلاب اسلامی را به زیر می کشند... 🔹 انقلاب اسلامی و حرکت تمدنی آن، گشایشی در مقابل حیات اجتماعی و تاریخی تشیع ایجاد کرده است که انصراف آن به صورت مسئله های عقلانیت مدرن، همانقدر غلط است، که تقلیل آن به صورت مسئله های عقلانیت مستقر تشیع در شرایط انعزال از منصب حکومت دینی. 🔹ما نه می توانیم از غرب بریده باشیم، به خاطر اینکه به آنها #مبتلاء هستیم نه می توانیم از گذشته بریده باشیم، به خاطر این که هویت و خویشتن ماست. در عین حال نه می بایست از غرب منفعل شویم و نه می بایست در گذشته متوقف شویم. 🔹فلسفه و کلام و فقه، باید خود را در مصاف مسئله های انقلاب اسلامی محک بزنند و با آن مواجه شوند. این مواجهه هم فلسفه و کلام و فقه را زنده می کند و از رکود خارج می کند و هم انقلاب اسلامی را مستظهر به عقلانیتی ـ دینی ـ کاربردی خواهد کرد. 🔹این مسئله ها بیش از هرچیز در بیان رهبران انقلاب اسلامی و یا دقت در عمق استراتژیک و تمدنی انقلاب اسلامی و تمدن غرب و یا با رجوع دوباره به سنن و قواعد درگیری اولیای حق و باطل در طول تاریخ قابل اصطیاد است. این مسئله ها هستند که وقتی مبانی نظری و بنیانهای اندیشه با آن مواجهه می شوند، #ساختار_و_شاکله‌ی_علوم_انقلاب_اسلامی را چه در #فقه-حکومتی، #علوم_انسانی_اسلامی و چه #الگوی_اسلامی_ایرانی_پیشرفت را رقم خواهند زند. ـ 1399/1/30 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

💢کارکردهای سه‌گانه و غایت اجتهاد تمدنی💢 فصل دوم تقریر #نظریه‌ی_اجتهاد_تمدنی؛ #استاد_عبدالحمید_واسطی ⏹ فصل دومِ جزوه #اجتهاد_تمدنی، عنوانش #کارآمدی_اجتهاد_تمدنی است:👇 فرضیه نگارنده در کارکردهای اصلی اجتهاد تمدنی، در قدم اول، تولید «علم دینی» و «علوم انسانی اسلامی»، و سپس استخراج طرح و برنامۀ «آرمانشهر اسلام» است و غایت اجتهاد تمدنی نیز ساختارسازی و فرآیندسازی برای رشد مستمر ادراک عقلی و قلبی در عموم مردم نسبت به جهان بینهایت و «حس حضور خداوند» است. 1️⃣ کارکرد اول: تولید#علم_ دینی 👇 🔹استاد واسطی در این بخش به صراحت مناطِ دینی بودن یک علم را اخذ محمول گزاره های آن، از وحی معرفی می‌کند.👇 «پیشفرض نگارنده در مورد تعریف علم دینی چنین است: «علم دینی، مجموعه نظام‌مند از گزاره‌های وحیانی و لوازم عقلانیِ آنهاست. » علم دینی، علمی است که محمولات گزاره‌های آن، از دین گرفته شده است. یعنی در قضیۀ «هر«الف»، «ب» است»، باید محمول که «ب» است از دین گرفته شود. اما قسمت «الف»، که موضوعات و مسائل انسانی است از نقشه موضوعات و مسائل زندگی بشر گرفته می‌شود، البته به علاوه موضوعاتی که توسط دین اضافه می‌شوند (یعنی نیازها یا موضوعاتی که بشر به آنها توجه ندارد و دین او را آگاه می‌کند) .» 🔹سپس ایشان بیان می دارد که گزاره های عقلی محض، علیرغم اینکه مورد تأیید دین است، ولی بنا به معیاری که ایشان ارائه کرده است، علم دینی قلمداد نمی گردد. 2️⃣ کارکرد دوم: تولید #علوم_انسانی_اسلامی ایشان در این کارکرد، علوم انسانی را مغزافزار تمدن‌سازی معرفی می‌کند و به صورت زیر به تعریف آن می پردازد:👇 پیشفرض نگارنده در مورد هویت علوم انسانی چنین است: «علوم انسانی، علومی هستند که به فهم، توصیف و تبیین عوامل و ساختارهایی میپردازند که مولّد رفتارهای انسان در حیطه‌های فردی، جمعی، تاریخی، تمدنی و ماورائی است؛ و این پردازش در لایه رفتارهای تفکری، احساسی، گفتاری، و کارکردی گسترده شده و دامنۀ آن از حداقل‌های لازم (قوانین) تا حداکثرهای مطلوب (اخلاق و فرهنگ) نوسان دارد، اعم از اینکه روش فهم، توصیف و تبیین در این علوم، مشاهده و تجربه باشد یا استنتاج وبرهان». 🔹سپس ایشان بر اساس تعریف ارائه شده، نمایی از هویت رشته های علوم انسانی اسلامی ارائه می دهد که سه نمونه از آن را می توانید مشاهده کنید:👇 ➖بررسی ساختارها و عوامل مولد رفتارهای فردی احساسی وکارکردی به هدف تولید فکر، احساس و رفتار سالم= روان‌شناسی ➖ بررسی ساختارها و عوامل مولد رفتارهای جمعی کارکردی به هدف ایجاد تعادل، انسجام و پایداری اجتماعی= جامعه‌شناسی ➖ بررسی ساختارها و عوامل مولد رفتارهای فردی و جمعی مالی و اقتصادی به هدف ایجاد توازن بین درآمد و هزینه، عرضه و تقاضا و تولید ثروت = اقتصاد و حسابداری 🔹در نگاه استاد واسطی، ترجمه به زبان ساختارها و فرآیندها، برای ایجاد ارتباط با «اجتهاد تمدنی» است که مبتنی بر کشف ساختارها و فرآیندهاست، و نقطه عزیمت (تعریف‌کنندۀ مساله پژوهشی) برای حرکت به سمت تولید علوم انسانی اسلامی است. 3️⃣کارکرد سوم: تولید #مدل_آرمانشهر و مدینه فاضله (مهم) اصلیترین کارکرد اجتهاد تمدنی، تلاش برای اکتشاف آرمانشهر مورد نظر اسلام است و تلاش برای استنباط الگوی پیشرفت به جهت تحقق این آرمانشهر و مدینۀ فاضله. این کارکرد بسیار مهم است و اگر فردی بخواهد تصویر صحیحی از اجتهاد تمدنی و تفاوت آن با اجتهاد متعارف، و ثمرات آن به‌دست بیاورد، لمس و حسّ این کارکرد ضروری است. ⏹ غایت اجتهاد تمدنی: تولید ساختارها و فرآیندهای #خدا_افزا 🔹ایشان بیان میدارد که تمام تغییر و تحولات در طول تاریخ این است که بشریت به «عبودیت خالصِ فراگیر» برسد و خدا را در همه کثرات عالم #احساس کند. 🔹ایشان سپس به تعریف هویت عرفان و دین می پردازد و با بیان اینکه #عرفان، اکتشاف قلبیِ علم معادلات خلقت است و هویت دین، تشریعِ منطبق بر تکوین است، به وابستگی طرفینی #عرفان و #فقه می پردازد و عرفان را متولی کشف اسرار و باطن دین و فقه را متولی کشف روابط و فرآیندها قلمداد می نماید و در نهایت نتیجه می‌گیرد #فقیه_عارف که از او در روایات تعبیر به «العالم بالله و بامرالله» می‌شود، مجرای ولایت امر در اجتماع میگردد. #عبدالحمید_واسطی 6 #هم‌اندیشی_فقه‌حکومتی #عقلانیت_انقلاب_اسلامی ❇️تاریخ نگارش:1399/8/13 https://eitaa.com/alimohammadi1389/۲۳۷

💢درباره مناظره‌های عصرانه💢 🔹در اسفندماه امسال به همت مدیریت محترم مدرسه علمیه مبارکه امام کاظم علیه السلام، دو گفتگوی خوب با برادر عزیزم آقای سیدجوادی داشتم. 🔹در گفتگوی اول درباره #حقیقت_دین و #دامنه‌ی_آن به گفت و شنود پرداختیم. 🔹ایشان گستره دین را همه ابعاد هدایت انسان معرفی کرد و بنده به بیانی دیگر، گستره دین را دامنه اختیار انسانی دانستم. علاوه بر این، گفتگویی شد در خصوص #علم_دینی و معنا و گستره آن. 🔹در گفتگوی دوم، تا حدودی بحث چالشی‌تر شد. 🔹بحث بر سر نسبت #فقه و #واقع‌نمایی بود. 🔹عرض بنده این بود که مسئله فقه و واقع نمایی باید در #دو_مقام مورد بررسی قرار گیرد: ➖ یکی در مقام کشف مرادات شارع از خطابات شرعی و دیگری درباره کمکی که فقاهت می تواند به فرآیند توصیف متخصصین علوم انسانی از وضعیت موجود ما کند. ➖در مقام اول، نسبت حجت بودن طرق مورد استفاده فقیه در استنباط و واقع نمایی آنها در کشف مرادات شارع باید گفتگو شود و درمقام دوم، از کمکی که فقاهت می‌تواند از طریق تعیین شاخص‌ها و خصوصت‌های وضعیت مطلوب و همچنین ارائه سنت‌های تاریخی، به مطالعات تاریخی و فرهنگی متخصصین علوم انسانی ارائه دهد، صحبت شود. در مقام دوم، حضور فقه قاعدتاً واقع نمایی خود گزاره‌های استنباط شده نسبت به مرادات شارع نیست، بلکه درباره نقش غیرمستقیم و بی‌بدیلی است که فقاهت می‌تواند در توصیف‌گری و اصابتِ به واقعِ علوم انسانی ایفاء کند. 🔹در جایی از گفتگو، تلقی بنده از فرمایش آقای سیدجوادی این شد که ایشان تفقه را منحصر در فقهِ حکم تکلیفی می‌داند و آن را نیز برای اداره کشور ناکافی می پندارد و علاوه بر این، هرگونه تلاشی برای تکامل تفقه را نیز انفعال و تحت تأثیر مدرنیته قلمداد می‌نماید. در اینجا بود که بنده این رویکرد را #متحجرانه خواندم و آن را هم‌نتیجه با انفعال از مدرنیته دانستم. در اینجا عرض کردم که نسبت ما با غرب، نه می‌تواند منفعلانه باشد و نه می‌تواند کناره‌گیری و انزوا باشد، بلکه ما به نحو تاریخی، به غرب مدرن، #مبتلاء هستیم و از منظر الهیات تاریخ، اگر بتوانیم در این ابتلاء و فشار، مراکز اضطرار خود را بیشتر وقوف پیدا کنیم و برای رفع اضطرار خود، رجوعی مؤمنانه به کسبِ هدایت و اقتباسِ نور از معارف وحیانی داشته باشیم، اتفاقاً این ابتلاء می‌تواند، زمینه رشد و تکامل اخلاق، فهم و عملکرد دینی ما باشد. 🔹خوشبختانه ایشان بعد از این بیان حقیر، اعلام کردند که آنچه تاکنون فرموده اند، بخشی از فرمایشات‌شان بوده است و ایشان قائل هستند که علاوه بر فقاهت موجود که از منظر مکلف فردی استنباط شده است، می‌توان به سمت فقهی رفت که فقیه در آن به جای مکلف فردی، خود را به جای #حاکم می‌نشاند و به تفقه احکام شرعی از این منظر می‌پردازد. 🔹فارغ از اینکه این فرمایش ایشان، چه مزایا و محدودیتهایی دارد، راهی را معرفی می‌کند که بتوانیم از تحجر و انفعال بیرون بیاییم. چه خوب است که ایشان لطف کنند و این ایده خود را به صورت تفصیلی‌تر بیان فرمایند.🌹 #تمدن_نوین_اسلامی #عقلانیت_انقلابی #هم‌اندیشی #مناظره #ققه_حکومتی https://eitaa.com/alimohammadi1389/339

#متن_وارده نویسنده : حجت الاسلام مجیدی از دانش آموختگان مرکزجامع علوم اسلامی ولیّ امر عچ موضوع: نقدی بر درختواره دانشی حوزه های علمیه سلام علیکم و رحمة الله مساکم الله بالخیر و العافیة شکر الله مساعیکم افراط و تفریط فقه طهارت و صلاه در حد سطح پنج !! فقه فرهنگ هیچ !! متأسفانه با وجود اهمیت ذاتی فرهنگ و تأکیدات رهبری معظم و نیاز اساسی جامعه ، در طرح درختواره هیچ رشته یا گرایشی حول فقه فرهنگ نبود در حالیکه برای مباحث اقتصادی فقط سه رشته مستقل آنهم تحت عنوان قرآن و اقتصاد ، فقه الاقتصاد و اقتصاد اسلامی با گرایشات متعدد طراحی شده است این یعنی عدم جامعیت و نقصان بسیار عجیب و عجیبتر اینکه در طرح مذکور حتی برای دبیری تاریخ و فلسفه رشته و گرایش طراحی شده است اما دریغ از فقه فرهنگ !! ولی امر جامعه کما فی السابق که از دغدغه های عمیق خویش از کلان عرصه فرهنگ می فرمودند ، امروز از لزوم بازخوانی ، بازنگری و بازطراحی ساختار رسانه و فرهنگ صحبت می کنند و در حالیکه ما هیچی رشته و گرایشی حول فقه فرهنگ نداریم تنها دو بحث آن هم بالعطف تحت عنوان فقه و ارتباطات و رسانه ، فقه و هنر آمده است نه بالاضافه!! در حالیکه فرهنگ مهمترین و وسیعترین عرصه حیات اجتماعی هر جامعه ای را تشکیل می دهد مگر ما رفتارهای فرهنگی که حکم آنها حتی در سطح فقه فتوا هنوز استنباط نشده باشند کم داریم قصه رویکرد فقه حکم به عرصه فرهنگ که حالا حالا ها باید عرصه فعالیت شود را در فرصت بعدی مورد بحث قرار خواهم داد از حوزه رسانه و ارتباطات که شامل تلویزیون ، سینما و تئاتر ، جراید ، شبکه های مجازی و اجتماعی ، حوزه ادبیات ، حوزه معماری و شهرسازی ، حوزه سبک زندگی ، حوزه سرگرمی ها و تفریحات ، حوزه سیاستگذاری فرهنگی ، حوزه قانونگذاری در عرصه فرهنگ ، و حوزه هنر با تمام شقوقش خصوصا موسیقی و تصویر سازی و دیگر عرصه های مهم فرهنگ ، این ها همگی در عرصه فقه فرهنگ جای می گیرند ، جای فقه این مباحث در طرح کجاست ؟ حرف آخر به لحاظ عینی و واقعی نظام فرهنگی بستر تحقق و ساخت یافتگی تمامی نظامات اجتماعی هر جامعه ای است اگر فقه ستون فقرات اداره جامعه و حکومت اسلامی است پس بایستی مسائل واقعی و دقیق خرد و کلان نظام فرهنگی جامعه را به #فقه# عرضه بداریم و این عرضه زمانی به نتیجه واقعی نزدیک می گردد که زمینه شکل گیری رشته تخصصی فقه فرهنگ با تمامی گرایشات و رویکرد های آن را فراهم آوریم در پایان درخواست داریم با دعوت از کسانی که در عرصه فقه فرهنگ دارای سوابق علمی و عملی دارند بستر بازبینی و ارتقاء و حصول جامعیت طرح را فراهم کرد ، بنده اگر این توفیق دار داشته باشم از اینکه بتوانم فعالان و متخصصان فقه فرهنگ را معرفی نمایم خرسند می گردم.

🎵صوت نشست علمی در مرکز تحقیقات اسلامی مشهد مقدس 🔰 نقد مبانی فقهی #تعاونی 🎤ارائه: حجت‌الاسلام دکتر علی نعمتی (دبیر هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد)، حجت‌الاسلام سیدعباس دیانت (دانش‌پژوه دوره اول پومانی اقتصاد هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد) 🔹این صوت اولی است که دیروز (14 خرداد 1401) در جاده گوش کردم. 17 دقیقه اول را جناب آقای علی نعمتی فرمایشات‌شان را ارائه می‌دهند و از دقیقه 20 تا 45 هم جناب آقای دیانت اشکالات خودشان را به ایده تعاونی (بر اساس کتاب اقتصاد تعاونی از منظر اسلام نوشته حجت‌الاسلام احمدعلی یوسفی) بیان می دارد. فارغ از اشکالاتی طلبگی که به ذهنم رسید، جذاب‌ترین بخش صوت، گفتگوی آیت‌الله اشرفی شاهروی با جناب آقای دیانت در انتهای صوت (از دقیقه 45 به بعد) بود که نشان می‌داد اشکالاتی که به اسم #فقه ارائه می‌شود، چقدر نیازمند چکش خوردن و صیقل داده شدن است. (برای گوش کردن این رفت و برگشت، حتما ضروری است که ارائه جناب آقای دیانت از دقیقه 20 را ابتدا به دقت بشنوید.) برای توضیحات بیشتر می‌توانید به کانال #اقتصادنا مراجعه نمایید. #عقلانیت_انقلابی #فقه_حکومتی #اقتصاد_تعاونی https://eitaa.com/alimohammadi1389/843

#فقه علوم انسانی ⏪ علوم انسانی و موضوع شناسی جلسه اول 📆 شنبه 13 مرداد 1403 - مشهد مقدس

#فقه علوم انسانی ⏪ علوم انسانی و موضوع شناسی جلسه دوم 📆 یکشنبه 14 مرداد 1403 - مشهد مقدس

#فقه علوم انسانی ⏪ علوم انسانی و موضوع شناسی جلسه سوم 📆 دوشنبه 15 مرداد 1403 - مشهد مقدس